Bài tập nhóm Quản lý học: Cơ cấu tổ chức Bệnh viện Nhiệt đới Trung Ương

ƢƠNG

A. SƠ ĐỒ CƠ CẤU TỔ CHỨC BỆNH VIỆN NHIỆT ĐỚI
TRUNG ƢƠNG

B. CÁC THUỘC TÍNH CƠ BẢN CỦA CƠ CẤU TỔ CHỨC BỆNH
VIỆN NHIỆT ĐỚI TRUNG ƢƠNG
1. Chuyên môn hóa công việc
Mô hình tổ chức của bệnh viện mang tính chuyên môn hóa cao với các phòng, khoa,
trung tâm có từng nhiệm vụ cụ thể, tách biệt.
-

Ưu điểm: Tính chuyên môn hóa cao có nhiều ưu điểm.

+ Cán bộ, công nhân viên của viện được tập trung vào làm những công việc theo
đúng chuyên môn, họ có điều kiện để phát huy hết năng lực của mình. + Công việc được
phân chia cho các phòng ban tương ứng nên nâng cao hiệu lực của bệnh viện, thời gian
được rút ngắn.
+ Quyền hạn và trách nhiệm của các phòng, khoa được quy định rõ ràng, tạo sự dễ
dàng cho quản lí và phát triển cán bộ của bệnh viện.
+ Chuyên môn hóa cũng mở rộng đối tượng tuyển dụng cho bệnh viện, tận dụng
được những bác sĩ, nhân viên không cần thiết phải có kiến thức rộng mà chỉ cần có kĩ
năng chuyên môn tốt.
-

Nhược điểm: Bên cạnh đó, chuyên môn hóa cũng có những hạn chế.

+ Các phòng, khoa thiếu sự liên kết với nhau. Điều này tạo ra khó khăn, bối rối khi
phải thực hiện những công việc phức tạp, đòi hỏi sự hợp sức của nhiều bộ phận.
+ Do tính đặc thù của ngành, nếu các bác sĩ chỉ giỏi về chuyên ngành mà thiếu
kinh nghiệm ở các lĩnh vực khác thì sẽ dễ dẫn đến những đánh giá sai về tình trạng bệnh
nhân cũng như xác định phương pháp điều trị không phù hợp. Điều này là vô cùng nguy
hiểm.

2. Hình thành các bộ phận
Bệnh viện có mô hình tổ chức theo chức năng. Các bộ phận cùng chức năng được đặt
trong cùng một nhóm (hành chính, lâm sàng, cận lâm sàng, các trung tâm.
-

Ưu điểm: Mô hình này có nhiều ưu điểm.

+ Ưu điểm dễ nhận thấy nhất là nó đơn giản, rõ ràng và mang tính logic cao.Ưu
điểm này tạo thuận lợi cho công tác quản lí cũng như đánh giá thực trạng tổ chức, tạo
điều kiện cho việc lập kế hoạch phát triển về lâu dài.
+ Một điều quan trọng là sử dụng mô hình này có thể phát huy những ưu thế của
chuyên môn hóa do các bộ phận theo chức năng tập trung vào những công việc có tính
chất tương đồng nên cán bộ, công nhân viên dễ dàng tích lũy kinh nghiệm để nâng cao kĩ
năng hoạt động, phát huy được lợi thế quy mô, giảm được sự trùng lắp trong hoạt động.
Việc đào tạo cũng đơn giản và ít tốn kém hơn.

+ Mô hình này tạo ra và giữ được sức mạnh và uy tín của các chức năng cơ bản,
đặc biệt là các khối lâm sàng và cận lâm sàng – nơi diễn ra những hoạt động chính của
bệnh viện.
+ Mô hình này cũng giúp ích cho việc chú trọng hơn đến tiêu chuẩn nghề nghiệp
và tư cách nhân viên. Trình độ nhân viên, khả năng cũng như y đức của các bác sĩ luôn
được để ý bồi dưỡng.
+ Mô hình tổ chức theo chức năng tạo điều kiện cho việc kiểm tra chặt chẽ của cấp
cao hơn. Mọi thông tin về hoạt động của các phòng ban đều dễ dàng đến được với nhà
quản lí. Từ đó, những nhà quản lí cấp cao có được cái nhìn cụ thể, chi tiết về điểm mạnh,
yếu của tổ chức.
-

Nhược điểm:

+ Đầu tiên phải kể đến việc thường xuyên dẫn đến mâu thuẫn giữa các đơn vị chức
năng khi đề ra mục tiêu cũng như phương hướng hoạt động. Do các đơn vị này không có
được cái nhìn đúng đắn và cụ thể về tổng thể hoạt động của bệnh viện nên thường dẫn
đến sự khác nhau trong quan điểm, khiến cho việc xác định mục tiêu và phương hướng
hoạt động khác nhau, mâu thuẫn nhau. Điều này vô cùng bất lợi đối với bệnh viện với tư
cách là một tổ chức thống nhất.
+ Sự thiếu phối hợp hành động giữa các bộ phận: Cơ cấu tổ chức đơn giản đi kèm
với nó là sự rời rạc, không tạo ra được mối quan hệ giữa các khối chuyên môn. Điều này
làm giảm sự linh động trong hoạt động, phân tán sức mạnh của bệnh viện.
+ Việc chuyên môn hóa quá mức có thể tạo ra cách nhìn hạn hẹp ở các nhà quản
lí. Các nhà quản lí bậc thấp sẽ có xu hướng không quan tâm đến hoạt động chung, dẫn
đến việc thiếu nắm bắt thông tin tổng thể.
+ Với mỗi phòng, khoa thực hiện công việc chuyên biệt của mình, bệnh viện sẽ
giảm tính nhạy cảm đối với dịch vụ và khách hàng. Bệnh viện sẽ không nắm bắt được
ảnh hưởng cụ thể của từng hoạt động đối với khách hàng.
+ Tổ chức theo chức năng làm hạn chế việc phát triển đội ngũ các nhà quản lí
chung.
+ Mô hình này dễ dẫn đến việc đổ trách nhiệm về thực hiện mục tiêu chung của tổ
chức cho cấp lãnh đạo cao nhất. Vì các đơn vị chỉ tập trung vào chuyên môn nên họ cũng
tự cho rằng mình không có trách nhiệm trong hoạt động chung. Khi tổ chức gặp khó
khăn, mặc nhiên cấp lãnh đạo cao nhất là những người chịu trách nhiệm.

Với những ưu và nhược điểm nêu trên, mô hình này thích hợp với bệnh viện ở giai đoạn
đầu, khi quy mô của bệnh viện còn chưa lớn, hoạt động trong một lĩnh vực.

3. Cấp quản lí và tầm quản lí
- Cơ cấu tổ chức của bệnh viện có thể coi là hình tháp. Điều này là dễ hiểu trong một cơ
quan nhà nước. Tuy nhiên, bệnh viện đã hạn chế số cấp quản lí.
- Tầm quản lí hẹp, thường sử dụng phương thức hành chính ra lệnh – kiểm tra. Công việc
được mô tả chi tiết và được kiểm soát gắt gao. Điều này dễ gây ra căng thẳng, chán nản
trong cán bộ, công nhân viên, khiến họ mất hứng thú đối với công việc.
- Cơ cấu hình tháp phù hợp với sự chuyên môn hóa của các phòng, khoa trong bệnh viện.
Các đơn vị này mang tính độc lập cao và thường không có liên hệ gì với các bộ phận
khác. Công việc bị giới hạn một cách cứng nhắc. Các cá nhân làm việc độc lập, thiếu sự
hợp tác. Tính linh hoạt của toàn thể bệnh viện vì thế cũng không cao.
- Cơ cấu hình tháp khiến cho sự phát triển của cán bộ, công nhân viên chỉ nằm trong
phạm vi của một nhóm chức năng. Điều này cũng dựa trên cơ sở của việc chuyên môn
hóa.
Từ mô hình cơ cấu tổ chức, có thể nhận thấy bệnh viện đã cố gắng làm giảm số cấp quản
lí để có thể kết hợp được những ưu điểm của cơ cấu tổ chức nằm ngang, đó là nâng cao
khả năng phối hợp giữa các đơn vị, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu lực.

4. Quyền hạn và trách nhiệm trong bệnh viện
-

Quyền hạn :

+Các trưởng phòng, trưởng khoa: quyền tham mưu : cung cấp lời khuyên cho Ban
giám đốc
+ Ban Giám đốc : quyền hạn trực tiếp : ra quyết định và giám sát trực tiếp với
thành viên cấp dưới.
-

Trách nhiệm :
+ Trách nhiệm của Ban Giám đốc Bệnh viện:

Giám đốc là người đứng đầu bệnh viện nhiệt đới trung ương, chịu trách nhiệm về
toàn bộ công tác của bệnh viện, đồng thời chịu sự hướng dẫn về chuyên môn kỹ thuật của
Sở Y tế.

Phó Giám đốc bệnh viện là người giúp việc cho Giám đốc, được Giám đốc phân
công phụ trách một số công việc cụ thể, liên đới chịu trách nhiệm trước cấp trên về những
phần việc được phân công phụ trách và được ủy quyền bằng văn bản thực hiện một số
công việc cụ thể khi Giám đốc đi vắng.
+ Trách nhiệm của Trưởng, Phó các khoa, phòng trực thuộc Bệnh viện
Điều hành tất cả các hoạt động chuyên môn, quản lý nhân sự và chịu trách nhiệm
trước Giám đốc về mọi hoạt động của khoa, phòng do mình phụ trách.
Có trách nhiệm báo cáo cho Giám đốc hoặc các Phó Giám đốc phụ trách khối
những việc đã thực hiện, những khó khăn, nhu cầu của khoa, phòng (báo cáo trực tiếp
hoặc bằng văn bản) để Giám đốc hoặc Phó Giám đốc phụ trách khối xem xét quyết định.
+Trách nhiệm của cán bộ, viên chức và người lao động
Hoàn thành nhiệm vụ được giao với tinh thần trách nhiệm cao, trong giờ làm việc
phải mặc đồng phục và đeo bảng tên theo quy định.
Thực hiện nếp sống và cư xử có văn hóa nơi công sở.
Cán bộ, viên chức và người lao động phải có thái độ, phong cách làm việc lịch sự,
tận tụy, khiêm tốn, tôn trọng và lắng nghe ý kiến của cán bộ phụ trách và lãnh đạo Bệnh
viện, của đồng nghiệp, cũng như của bệnh nhân và thân nhân người bệnh.
Giờ giấc làm việc được thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước và của ngành
y tế.
5. Tập trung và phi tập trung trong quản lý của bệnh viện
- Có ủy quyền và trao quyền
- Ảnh hưởng đến toàn bệnh viện do giám đốc đứng đầu bộ máy quản lý
- Các Trưởng phòng, ban, trưởng khoa được ủy quyền và trao quyền cho thành viên
+ Ưu điểm: hoạt động của bệnh viện linh hoạt hơn, nâng cao khả năng quản lý của ban
Giám đốc, giảm bớt gánh nặng của các cấp quản lý.
+ Nhược điểm: áp đặt, gây áp lực cho các cấp thấp hơn.

6. Sự phối hợp giữa các bộ phận, phân hệ của bệnh viện