- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Bài giảng Thương mại và đầu tư quốc tế - Chương 3: Bán phá giá, trợ cấp, tự vệ và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại quốc tế
Xem mẫu
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1. Bán phá giá và chống bán phá giá trong
thương mại quốc tế
3.1.1. Mục đích bán phá giá, chống bán phá giá và
điều kiện áp dụng biện pháp chống bán phá giá
Bán phá giá hàng X
Quốc gia A Quốc gia B
Pxk < Ptt
Biện pháp
chống bán phá giá
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1. Bán phá giá và chống bán phá giá trong thương
mại quốc tế
3.1.1. Mục đích bán phá giá, chống bán phá giá và điều
kiện áp dụng biện pháp chống bán phá giá
(*) Mục đích của bán phá giá:
-Tăng khả năng thâm nhập thị trường
-Tăng doanh thu, lợi nhuận, thị phần
-Loại bỏ đối thủ cạnh tranh
-Giải phóng hàng tồn kho
-Tăng thu ngoại tệ
54
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1. Bán phá giá và chống bán phá giá trong thương
mại quốc tế
3.1.1. Mục đích bán phá giá, chống bán phá giá và
điều kiện áp dụng biện pháp chống bán phá giá
(*) Mục đích của chống bán phá giá:
-Chống lại hành động cạnh tranh không lành mạnh
-Bảo vệ ngành sản xuất trong nước trước những thiệt hại/
nguy cơ thiệt hại do hành động bán phá giá của nhà xuất
khẩu
-Bảo hộ ngành sản xuất trong nước
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1. Bán phá giá và chống bán phá giá trong thương mại
quốc tế
3.1.1. Mục đích bán phá giá, chống bán phá giá và điều kiện
áp dụng biện pháp chống bán phá giá
(*) Điều kiện áp dụng biện pháp chống bán phá giá:
• Hàng hoá nhập khẩu bị bán phá giá (với biên độ phá giá không
thấp hơn 2%);
• Ngành sản xuất sản phẩm tương tự của nước nhập khẩu bị
thiệt hại đáng kể hoặc bị đe doạ thiệt hại đáng kể hoặc ngăn
cản đáng kể sự hình thành của ngành sản xuất trong nước (gọi
chung là yếu tố “thiệt hại”);
• Có mối quan hệ nhân quả giữa việc hàng nhập khẩu bán phá
giá và thiệt hại nói trên;
55
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Cách xác định biên độ phá giá
Giá thông thường – giá xuất khẩu
Biên độ phá giá =
Giá xuất khẩu
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình vụ kiện chống bán phá giá
Bước 1: Ngành sản xuất nội địa nước nhập khẩu nộp
đơn kiện (kèm theo chứng cứ ban đầu);
• chủ thể có quyền khởi kiện là: Ngành sản xuất sản phẩm
tương tự của nước nhập khẩu (hoặc đại diện của ngành); hoặc
Cơ quan có thẩm quyền của nước nhập khẩu;
• Hầu hết các vụ kiện chống bán phá giá trên thực tế đều được
khởi xướng từ đơn kiện của ngành sản xuất nội địa nước nhập
khẩu.
56
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình vụ kiện chống bán phá giá
Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi
xướng điều tra (hoặc từ chối đơn kiện, không điều tra);
• Ở Việt Nam, cơ quan ra quyết định khởi xướng điều tra là Cục Phòng vệ
thương mại– Bộ Công thương
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình vụ kiện chống bán phá giá
Bước 3: Điều tra sơ bộ về việc bán phá giá và về thiệt hại
(qua bảng câu hỏi gửi cho các bên liên quan, thu thập, xác
minh thông tin, thông tin do các bên tự cung cấp);
Bước 4: Kết luận sơ bộ (có thể kèm theo quyết định áp dụng
biện pháp tạm thời như buộc đặt cọc, ký quỹ...);
Bước 5: Tiếp tục điều tra về việc bán phá giá và về thiệt hại
(có thể bao gồm điều tra thực địa tại nước xuất khẩu);
Bước 6: Kết luận cuối cùng;
Bước 7: Quyết định áp dụng biện pháp chống bán phá giá
(nếu kết luận cuối cùng khẳng định có việc bán phá giá gây
thiệt hại). Thông thường, biện pháp chính thức được áp dụng
là thuế chống bán phá giá.
57
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Thuế chống bán phá giá
-Không vượt quá biên độ phá giá
-Được sử dụng không quá 5 năm
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình vụ kiện chống bán phá giá
Bước 8: Rà soát lại biện pháp chống bán phá giá (hàng
năm cơ quan điều tra có thể sẽ điều tra lại biên phá giá
thực tế của từng nhà xuất khẩu và điều chỉnh mức thuế)
Bước 9: Rà soát hoàng hôn (5 năm kể từ ngày có quyết
định áp thuế chống bán phá giá hoặc rà soát lại, cơ quan
điều tra sẽ tiến hành điều tra lại để xem xét chấm dứt việc
áp thuế hay tiếp tục áp thuế thêm 5 năm nữa).
58
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1.2. Tác động của bán phá giá, chống bán phá giá
Tác động của bán phá giá đối với nước xuất khẩu
Tác động tích cực Tác động tiêu cực
Tăng doanh thu, lợi nhuận, thị phần Thiệt hại đối với người tiêu dùng
Giải phóng hàng tồn kho Người lao động bị đối xử ngược đãi,
Thực hiện mục tiêu KT-XH
Tác động của bán phá giá đối với nước nhập khẩu
Người tiêu dùng được tiêu dùng hàng hóa Ngành sản xuất sản phẩm tương tự bị thiệt
với giá rẻ hại đáng kể/ nguy cơ thiệt hại đáng kể
Các DN trong nước NK có động lực để Hàng hóa có thể không được đảm bảo về
cạnh tranh chất lượng
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1.2. Tác động của bán phá giá, chống bán phá giá
Tác động của chống bán phá giá đối với nước xuất khẩu
Tác động tích cực Tác động tiêu cực
Doanh nghiệp XK phải đổi mới quy trình, Hạn chế khả năng tiếp cận thị trường
phương pháp sản xuất, cách thức quản lý,…
DN XK thay đổi chiến lược cạnh tranh, cạnh Giảm khối lượng và kim ngạch xuất khẩu
tranh bằng chất lượng và dịch vụ hơn là cạnh
tranh bằng giá
DNXK thực hiện đa dạng hóa thị trường Giảm thị phần, doanh thu, lợi nhuận
Tác động của chống bán phá giá đối với nước nhập khẩu
Chống lại hành động cạnh tranh không lành Ngành sản xuất sản phẩm tương tự trong
mạnh, bảo vệ quyền lợi của các doanh nghiệp nước có thể bị trì trệ do được bảo hộ
nội địa
Bảo hộ ngành sản xuất trong nước Người tiêu dùng không được lợi
59
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1.3. Bán phá giá và chống bán phá giá trên thế giới và
Việt nam, một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về
chính sách
• Tính đến hết tháng 12/2020, 135 vụ tranh chấp liên quan
chống bán phá giá được đưa ra WTO
• Hoa kỳ, EU là những thành viên tích cực nhất trong việc
đi kiện, đồng thời là thành viên bị kiện nhiều nhất
• Các vụ tranh chấp liên quan đến việc xác định biên độ phá
giá, xác định thiệt hại, các bằng chứng chứng minh các
điều kiện để áp dụng biện pháp chống bán phá giá, các
biện pháp tạm thời và thuế chống bán phá giá
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1.3. Bán phá giá và chống bán phá giá trên thế giới
và Việt nam, một số chú ý cho các DN và các kiến nghị
về chính sách
-Tại WTOViệt Nam là nguyên đơn của 3 vụ tranh chấp
với Hoa kỳ về phương pháp tính biên độ phá giá của Hoa
kỳ đối với mặt hàng tôm, tôm nước ấm đông lạnh, cá
fillets
Phương pháp zeroing: quy về 0 tất cả giao dịch có biên độ phá giá âm
-Việt Nam chưa tham gia tranh chấp nào với tư cách là bị
đơn
60
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.1.3. Bán phá giá và chống bán phá giá trên thế giới và Việt
nam, một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về chính sách
- Tháng 6/2020, Việt Nam đã đang điều tra 11 vụ áp dụng biện
pháp chống bán phá giá.
(https://chongbanphagia.vn/Modules/News/Uploaded/38/202007
0915042891thong-ke-cac-bien-phap-cbpg-do-vn-tien-hanh-
30620.pdf )
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
-Tháng 6/2020, có 101 vụ hàng xuất khẩu của VN bị điều ra áp dụng
biện pháp CBPG. Nhiều hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam bị điều tra
chống bán phá giá như:
Năm 1994, lần đầu tiên Việt Nam bị Colombia điều tra chống bán
phá giá đối với mặt hàng gạo. Tuy nhiên, Colombia không thể áp
dụng biện pháp chống bán phá giá vì không có bằng chứng chứng
minh thiệt hại đối với ngành sản xuất nội địa
Từ năm 1994 đến năm 2006, Việt Nam có 23 lần bị điều tra chống
bán phá giá bởi các đối tác nước ngoài như EU, Hoa kỳ, Canada,
Peru, THổ Nhĩ Kỳ,… đối với các mặt hàng như Giày mũ da, cá da
trơn, xe đạp, bật lửa ga, tôm nước âm đông lạnh,….
Năm 2019, Việt Nam có 5 vụ bị điều tra chống bán phá giá bởi
Malayxia (1), Ấn Độ (3), Hoa kỳ (1).
- Tháng 6/2020, có 22 vụ hàng xk Việt Nam bị kiện chống tránh lẩn
thuế CBPG
61
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về chính sách
(*) Đối với doanh nghiệp
-Nghiên cứu pháp luật về chống bán phá giá và kinh nghiệm
chống bán phá giá để chủ động phối kết hợp với cơ quan chức
năng trong việc sử dụng các biện pháp chống bán phá giá khi cần
thiết nhằm bảo vệ cạnh tranh lành mạnh.
-Nghiên cứu pháp luật của các quốc gia nhập khẩu về chống bán
phá giá và hợp tác với các cơ quan doanh nghiệp trong nước để
đối phó vụ kiện chống bán phá giá.
- Tuân thủ tiêu chuẩn kế toán quốc tế, đảm bảo chế độ kế toán
minh bạch, không gian lận trong và sau quá trình điều tra chống
bán phá giá, lưu giữ tất cả các bằng chứng để chứng minh không
bán phá giá.
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về chính sách
- Nhà nước và các hiệp hội cần có sự hỗ trợ các doanh nghiệp
trong việc tiếp cận thông tin thị trường, pháp luật về chống bán
phá giá cũng như các thủ tục kỹ thuật tham gia vụ điều tra chống
bán phá giá.
62
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trong TMQT
3.2.1. Mục đích của trợ cấp, chống trợ cấp và điều kiện áp
dụng các biện pháp đối kháng
Trợ cấp là bất kỳ hỗ trợ tài chính nào của Nhà nước hoặc một
tổ chức công (trung ương hoặc địa phương) nhằm mang lại lợi
ích cho doanh nghiệp/ngành sản xuất .
Trợ cấp trong lĩnh vực nông nghiệp được chia thành:
Hộp màu Hộp màu Hộp màu hổ
xanh lá cây xanh da trời phách
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trong TMQT
3.2.1. Mục đích của trợ cấp, chống trợ cấp và điều kiện áp
dụng các biện pháp đối kháng
Trợ cấp trong lĩnh vực công nghiệp được chia thành:
Trợ cấp Trợ cấp Trợ cấp
đèn xanh đèn vàng đèn đỏ
63
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trong TMQT
3.2.1. Mục đích của trợ cấp, chống trợ cấp và điều
kiện áp dụng các biện pháp đối kháng
Các biện pháp đối kháng được hiểu là các biện
pháp được sử dụng để chống lại hành động trợ cấp làm
bóp méo thương mại nhằm bảo vệ cạnh tranh lành mạnh,
bao gồm khiếu kiện ra cơ quan giải quyết tranh chấp của
WTO, sử dụng thuế chống trợ cấp/ thuế đối kháng.
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Điều kiện áp dụng các biện pháp đối kháng
• Hàng hoá nhập khẩu được trợ cấp (với biên độ trợ cấp - tức là
trị giá phần trợ cấp trên trị giá hàng hóa liên quan - không thấp
hơn 1%);
• Ngành sản xuất sản phẩm tương tự của nước nhập khẩu bị
thiệt hại đáng kể hoặc bị đe doạ thiệt hại đáng kể hoặc ngăn
cản đáng kể sự hình thành của ngành sản xuất trong nước (gọi
chung là yếu tố “thiệt hại”);
• Có mối quan hệ nhân quả giữa việc hàng nhập khẩu được trợ
cấp và thiệt hại nói trên
64
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình điều tra áp dụng các biện pháp đối kháng
Bước 1: Ngành sản xuất nội địa nước nhập khẩu nộp đơn kiện (kèm
theo chứng cứ ban đầu);
Bước 2: Cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi xướng điều tra
(hoặc từ chối đơn kiện, không điều tra);
Bước 3: Điều tra sơ bộ về việc trợ cấp và về thiệt hại (qua bảng câu
hỏi gửi cho các bên liên quan, thu thập, xác minh thông tin, thông tin
do các bên tự cung cấp);
Bước 4: Kết luận sơ bộ (có thể kèm theo quyết định áp dung biện
pháp tạm thời như buộc đặt cọc, ký quỹ...);
Bước 5: Tiếp tục điều tra về việc trợ cấp và thiệt hại (có thể bao gồm
điều tra thực địa tại nước xuất khẩu);
Bước 6: Kết luận cuối cùng;
Bước 7: Quyết định áp dụng biện pháp chống trợ cấp (nếu kết luận
cuối cùng khẳng định có việc trợ cấp gây thiệt hại); thường là thuế
chống trợ cấp/ thuế đối kháng đối với hàng nhập khẩu
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình điều tra áp dụng các biện pháp đối kháng
Bước 8: Rà soát lại biện pháp chống trợ cấp (hàng năm cơ
quan điều tra có thể sẽ điều tra lại biên độ trợ cấp thực tế của
từng nhà xuất khẩu và điều chỉnh mức thuế) ;
Bước 9: Rà soát hoàng hôn (5 năm kể từ ngày có quyết định
áp thuế chống trợ cấp hoặc rà soát lại, cơ quan điều tra sẽ tiến
hành điều tra lại để xem xét chấm dứt việc áp thuế hay tiếp tục
áp thuế thêm 5 năm nữa)
65
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2.2. Tác động của trợ cấp và các biện pháp đối kháng trong
TMQT
Tác động của trợ cấp
Tác động tích cực Tác động tiêu cực
Phát triển hạ tầng cơ sở Tạo tâm lý ỷ lại cho doanh nghiệp
Tăng doanh thu, lợi nhuận cho Không có động cơ để đổi mới,
doanh nghiệp phát triển
Tạo việc làm và đảm bảo thu nhập Bóp méo thương mại, cạnh tranh
không lành mạnh
Bảo vệ môi trường Không đảm bảo phát triển bền
vững
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2.2. Tác động của trợ cấp và các biện pháp đối kháng trong
TMQT
Tác động của chống trợ cấp
Tác động tích cực Tác động tiêu cực
Điều chỉnh hoạt động thương mại Tạo thành rào cản thương mại đối
theo hướng cạnh tranh lành mạnh với hàng nhập khẩu
Góp phần đảm bảo phát triển bền Các doanh nghiệp trong nước
vững không có động lực để phát triển do
được nhà nước bảo hộ
Bảo hộ ngành sản xuất trong nước
66
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2.3. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trên thế giới
và Việt nam một số chú ý cho các DN và các kiến nghị
về chính sách
- Tính đến hết tháng 12/2020, có 132 tranh chấp liên quan
trợ cấp và chống trợ cấp được đưa ra DSB của WTO
-Hoa kỳ và EU vẫn là những thành viên tích cực với cả
hai tư cách nguyên đơn và bị đơn
-Các tranh chấp liên quan đến vấn đề xác định biên độ trợ
cấp, bằng chứng chứng minh các điều kiện để sử dụng các
biện pháp đối kháng, về thuế chống trợ cấp,…
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.2.3. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trên thế giới và
Việt nam một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về chính
sách
- Nhiều hàng xuất khẩu của Việt Nam bị điều tra áp thuế chống
trợ cấp, thậm chí có hàng hóa vừa bị áp thuế chống bán phá giá,
vừa bị áp thuế chống trợ cấp, ví dụ: ống thép dẫn dầu, mắc áo
bằng thép, ống thép carbon, tôm nước ấm đông
lạnh,…(www.chongbanphagia.vn) . Từ năm 2009 đến thán
6/2020, có 21 vụ hàng hóa của Việt nam bị điều tra chống trợ
cấp ở nước ngoài.
- Nhiều mặt hàng NK vào Việt Nam có thể được nước ngoài trợ
cấp, đó là: Sắt, thép, các sản phẩm công nghệ cao (máy bay,
công nghệ thông tin...) và gạo. Việt Nam chưa áp dụng trường
hợp thuế chống trợ cấp nào đối với hàng NK.
67
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ
3.2.3. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trên thế giới và
Việt nam một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về
chính sách
(*) Một số chú ý cho doanh nghiệp
- Tuân thủ tiêu chuẩn kế toán quốc tế, đảm bảo chế độ kế toán
minh bạch.
- Lưu trữ các minh chứng để chứng minh hàng hóa không được
trợ cấp bởi biện pháp trợ cấp bị cấm hoặc biện pháp trợ cấp có
thể bị khiếu nại.
- Chủ động nghiên cứu pháp luật về trợ cấp và các biện pháp
chống trợ cấp của Việt Nam và nước ngoài để có thể sử dụng
khi cần thiết cũng như để tránh bị điều tra áp dụng các biện
pháp đối kháng từ các nước khác.
- Phối kết hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp cùng ngành và các
cơ quan hữu quan khi giải quyết các vụ kiện chống trợ cấp
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ
3.2.3. Trợ cấp và các biện pháp đối kháng trên thế giới và
Việt nam một số chú ý cho các DN và các kiến nghị về
chính sách
(*) Kiến nghị về chính sách
-Nhà nước và các hiệp hội hỗ trợ cho doanh nghiệp tìm hiểu
thông tin về thị trường, pháp luật về trợ cấp và chống trợ cấp.
-Cần có chính sách quản lý tốt vấn đề trợ cấp để tránh bị kiện
ra cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO
68
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ
3.3. Các biện pháp tự vệ trong thương mại quốc tế
3.3.1. Mục đích của tự vệ trong TMQT và điều kiện áp
dụng biện pháp tự vệ
•Khái niệm biện pháp tự vệ: Biện pháp tự vệ là việc tạm
thời hạn chế nhập khẩu đối với một hoặc một số loại hàng
hoá khi việc nhập khẩu chúng tăng nhanh gây ra hoặc đe doạ
gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước
.
•Biện pháp tự vệ chỉ được áp dụng đối với hàng hoá, không áp dụng đối với
dịch vụ, đầu tư hay sở hữu trí tuệ
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.3. Các biện pháp tự vệ trong thương mại quốc tế
3.3.1. Mục đích của tự vệ trong TMQT và điều kiện áp
dụng biện pháp tự vệ
• Biện pháp tự vệ là một công cụ “phải trả tiền”. Nước áp dụng
biện pháp tự vệ phải bồi thường thương mại cho các nước có
hàng hoá bị áp dụng biện pháp tự vệ theo các điều kiện nhất
định.
69
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.3. Các biện pháp tự vệ trong thương mại quốc tế
3.3.1. Mục đích của tự vệ trong TMQT và điều kiện áp
dụng biện pháp tự vệ
• Mục đích của tự vệ: biện pháp tự vệ được coi như “van an
toàn” nhằm ngăn chặn tạm thời luồng hàng nhập khẩu để giúp
ngành sản xuất nội địa tránh những đổ vỡ trong một số trường
hợp đặc biệt khó khăn
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Điều kiện áp dụng biện pháp tự vệ
•Hàng hoá liên quan được nhập khẩu tăng đột biến về số
lượng (không thể lường trước được).
•Ngành sản xuất sản phẩm tương tự hoặc cạnh tranh trực
tiếp với hàng hoá đó bị thiệt hại hoặc đe dọa thiệt hại
nghiêm trọng.
•Có mối quan hệ nhân quả giữa hiện tượng nhập khẩu tăng
đột biến và thiệt hại hoặc đe doạ thiệt hại nói trên.
70
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Quy trình thủ tục áp dụng biện pháp tự vệ
• Đơn yêu cầu áp dụng biện pháp tự vệ của ngành sản xuất
nội địa nước nhập khẩu;
• Khởi xướng điều tra;
• Điều tra và công bố kết quả điều tra về các yếu tố
tình hình nhập khẩu;
tình hình thiệt hại;
mối quan hệ giữa việc nhập khẩu và thiệt hại;
• Ra Quyết định áp dụng hoặc không áp dụng biện pháp tự
vệ
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Biện pháp tự vệ
- Hạn ngạch hoặc thuế quan
- Ở mức độ cần thiết
- Không quá 4 năm, nếu gia hạn thì tổng thời gian áp
dụng không quá 8 năm
71
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ
3.3.2. Tác động của tự vệ trong TMQT
Tác động tích cực Tác động không tích cực
Đối với quốc gia sử dụng BPTV
Giúp bảo vệ ngành sản xuất nội địa Các doanh nghiệp trong nước có
trước sức ép cạnh tranh của hàng thể có tâm lý ỉ lại vào sự bảo vệ
nhập khẩu của Nhà nước bằng biện pháp tự vệ
Tạo điều kiện thúc đẩy ngành sản Có thể tạo nên sức ép cạnh tranh
xuất trong nước phát triển và lấy lại đối với ngành hàng được hưởng
khả năng cạnh tranh điều kiện bồi thường khi sử dụng
biện pháp tự vệ
Giúp duy trì sự tồn tại của ngánh
sản xuất trong nước và đảm bảo
việc làm cho người lao động
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC
TẾ
3.3.2. Tác động của tự vệ trong TMQT
Tác động tích cực Tác động không tích cực
Đối với quốc gia bị áp dụng BPTV
Hạn chế khối lượng và kim ngạch
hàng nhập khẩu
Ảnh hưởng ngành sản xuât trong
nươc, người lao động tại các
doanh nghiệp sản xuất hàng hóa bị
áp dụng biện pháp tự vệ
72
- Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
3.3.3. Các biện pháp tự vệ trên thế giới và Việt nam một số
chú ý cho các DN và các kiến nghị về chính sách
(*) Tính đến tháng 12/2020, có 61 tranh chấp liên quan biện
pháp tự vệ được đưa ra giải quyết tại WTO. Phần lớn nguyên
đơn là các nước đang phát triển và bị đơn là các nước phát triển..
Việt Nam chưa tham gia tranh chấp nào liên quan biện pháp tự
vệ tại WTO,
Nhiều hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu ra nước ngoài bị
áp dụng biện pháp tự vệ, tính đến tháng 6 năm 2020 có 34 vụ.
Việt Nam đã có 6 vụ điều tra áp dụng biện pháp tự vệ,
trong đó 1 vụ (kính nổi/2009) không đủ căn cứ áp dụng). Năm
vụ còn lại bao gồm: dầu thực vật (2012), bột ngọt (2015), phôi
thép và thép dài (2015), tôn màu (2016) và phân bón (2017)
Chương 3 BÁN PHÁ GIÁ, TRỢ CẤP, TỰ VỆ VÀ BẢO HỘ
QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
Vụ dầu thực vật nhập khẩu (mã số vụ việc 12-KN-TVE-01).
•Cuối năm 2012, TCty Công nghiệp Dầu thực vật Việt Nam
(Vocarimex) đã gửi đơn đến Bộ Công Thương yêu cầu áp dụng biện
pháp tự vệ đối với mặt hàng dầu đậu nành và dầu cọ nhập khẩu vào
Việt Nam, giai đoạn điều tra là từ ngày 1/1 đến ngày 31/12/2012.
•Vocarimex chiếm 28,27% tổng sản lượng được sản xuất trong nước,
cùng với một số công ty khác ủng hộ đơn yêu cầu áp dụng biện pháp
tự vệ của Vocarimex, gồm Cty CP Dầu thực vật Tường An, Công ty
TNHH Dầu thực vật Cái Lân, Công ty Dầu ăn Golden Hope Nhà Bè.
Bốn công ty này hiện chiếm 97,81% tổng sản lượng sản xuất hàng hoá
tương tự với dầu thực vật nhập khẩu.
•Ngày 23 tháng 8 năm 2013, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký Quyết
định số 5987/QĐ-BCT về việc áp dụng biện pháp tự vệ chính thức đối
với dầu thực vật, cụ thể là dầu nành tinh luyện, dầu cọ tinh luyện với
mã HS: 1507.90.90, 1511.90.91, 1511.90.92, 1511.90.99 nhập khẩu
vào Việt Nam từ các nước/vùng lãnh thổ khác nhau
73
nguon tai.lieu . vn