Xem mẫu
- THỰC TRẠNG LAO ĐỘNG
VÀ VIỆC LÀM NÔNG THÔN HIỆN NAY
- 1. Dân số nông thôn trong LLLĐ
1.1. Dân số nông thôn
•
Theo kết quả điều tra LFS năm 2009, dân số khu vực
nông thôn tính đến thời điểm 1/9/2009 có 60,63 tri ệu
người, chiếm 70,4% dân số cả nước. So với số liệu
thống kê năm 1990 (80,5% dân số nông thôn), sau g ần
20 năm dân số khu vực nông thôn Việt Nam đã giảm
10,1 điểm %, tương đương với mức giảm trung bình
0,5%/năm. Mức giảm này cũng có nghĩa rằng những
mục tiêu trong chiến lược dân số Việt Nam giai đoạn
2001-2010 đã không trở thành hiện thực với kỳ v ọng
dân số nông thôn năm 2010 chỉ còn 60%-65%.
•
Về cơ cấu nhóm tuổi, khu vực nông thôn có t ỷ lệ dân s ố
- 1. Dân số nông thôn trong LLLĐ
1.2. Dân số nông thôn trong độ tuổi lao động
- 1. Dân số nông thôn trong LLLĐ
1.3. Phân bố dân số nông thôn trong độ tu ổi lao động
•
Tây Nguyên là khu vực có tỷ lệ dân số trẻ và trung niên
vào loại cao nhất cả nước với tỷ lệ 41,2% cho nhóm
tuổi từ 15-29 và 31,2% cho nhóm tuổi từ 30-44.
•
Điều này trái ngược hoàn toàn với ĐBSH và ĐBSCL với
tỷ lệ lần lượt 30,6%; 33,3% cho nhóm tuổi từ 15-29 và
26%; 31,1% cho nhóm tuổi từ 30-44.
- 1. Dân số nông thôn trong LLLĐ
1.4. Lực lượng lao động nông thôn
•
Mức độ tham gia lực lượng lao động của dân số từ 15
tuổi trở lên ở khu vực nông thôn năm 2009 chiếm
79,1%.
•
Khu vực nông thôn vẫn chiếm tới hơn 71,7% lực lượng
lao động cả nước
•
Nam giới tham gia lực lượng lao động nhiều hơn nữ giới
- 1. Dân số nông thôn trong LLLĐ
1.5. Dân số nông thôn không tham gia lực lượng lao động:
•
Tỷ lệ dân số không hoạt động kinh tế có xu hướng giảm
ở cả khu vực nông thôn và thành thị.
•
Nữ giới chiếm tới 60,7% tổng dân số không hoạt động
kinh tế.
•
Nhóm tuổi 15-29 có tỷ lệ dân số không tham gia hoạt
động kinh tế lớn nhất.
•
Khu vực nông thôn ĐBSCL có tỷ lệ dân số không ho ạt
động kinh tế cao nhất cả nước còn Tây Nguyên có tỷ lệ
dân số không hoạt động kinh tế thấp nhất cả nước.
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
2.1. Thiếu việc làm, và năng suất lao động thấp là thách
thức lớn nhất ở khu vực nông thôn
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
2.2. Chất lượng lao động NT còn nhiều hạn chế
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
2.3. Vị thế của người lao động nôn thôn thấp
-
Phần lớn lao động giản đơn, lao động có trình độ
chuyên môn kỹ thuật chiếm tỷ lệ nhỏ
-
Phần lớn lao động nông thôn là tự làm, lao động làm
công ăn lương vẫn chiếm tỷ lệ nhỏ nhưng đang có xu
hướng gia tăng
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
2.4. Việc làm phi chính thức
•
Phần lớn lao động nông thôn không có hợp đồng lao
động
o
Có những dấu hiệu về sự khác biệt về giới liên quan đến các hình thức hợp
đồng lao động. Theo đó, năm 2009, tỷ lệ nữ giới khu vực nông thôn không có
hợp đồng lao động chiếm 60,4%, trong khi đó, tỷ lệ này ở nam giới chỉ là 38,2%.
•
Thực hiện chế độ phúc lợi xã hội cho người lao động
o
Tỷ lệ lao động nông thôn được hỏi hưởng BHXH rất thấp, chỉ đạt 9,7% trong
năm 2009. Cũng tương tự như vậy, lao động nông thôn được ký sổ lương, được
trả công cho những ngày nghỉ phép, nghỉ lễ chiếm tỷ lệ thấp hơn so với lao
động khu vực thành thị.
•
Thu nhập của lao động nông thôn thấp
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
2.5. Tạo việc làm mới ở nông thôn còn nhiều thách thức
Thách thức về vấn đề lao động, việc làm tại khu vực nông
thôn xuất phát từ sự lệch pha giữa cung và cầu. Đây là
điều phổ biến tại các thị trường lao động. Cung lao động
nông thôn vẫn rất dồi dào trong khi cầu lao đ ộng v ẫn ch ưa
có nhiều thay đổi do phụ thuộc quá nhiều vào nông nghiệp
vốn đang mất dần khả năng tạo việc làm mới.
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
2.6. Đầu tư cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn th ấp
- 2. Những thách thức đối với LĐ-VL nông
thôn
•
2.7. Di cư và những hệ lụy đối với vấn đề việc làm khu
vực nông thôn
•
Tác động của di cư đối với thị trường lao động
o
phân bổ lại lực lượng lao động của hộ gia đình.
o
Theo đó, di cư lao động từ khu vực nông thôn ra thành thị không ảnh hưởng trực
tiếp đến cầu lao động nông nghiệp vì công việc nông nghiệp được đảm nhận
bởi những người ở lại.
•
Tác động của di cư đối với bản thân người lao động
o
(i) Tình trạng bị lạm dụng, lừa gạt;
o
(ii) Khó khăn về nhà ở;
o
(iii) Nguy cơ dễ bị tiêm nhiễm các tệ nạn xã hội như nghiện hút, mại dâm, cờ
bạc; (iv) các rủi ro trong suy giảm sức khoẻ;
o
(v) Khó khăn trong tiếp cận và sử dụng các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế,
giáo dục.
- 3. Những khuyến nghị
•
3.1. Hoàn thiện hệ thống chính sách đào tạo ngh ề
và tạo việc làm cho lao động nông thôn
o
Trước hết phải hoàn thiện đồng bộ và kịp thời hệ thống pháp
luật về thị trường lao động: Sửa đổi, bổ sung Bộ luật Lao động
cho phù hợp với tình hình mới, khẩn trương xây dựng và ban
hành Luật Việc làm, Luật Tiền lương tối thiểu theo h ướng tiếp
cận với các quy định của quốc tế trong nền kinh tế th ị trường;
hướng dẫn ngay, đầy đủ, cụ thể các vấn đề còn lại của Luật
Dạy nghề, Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Đưa người lao động Việt
Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
o
Phân cấp tăng cường trách nhiệm cho chính quy ền đ ịa ph ương
trong quản lý nhà nước về lao động; thực hiện công khai, dân
chủ, minh bạch về chính sách, chế độ đối với người lao động
và người sử dụng lao động.
- 3. Những khuyến nghị
•
3.2. Công tác đào tạo nghề, nâng cao chất lượng
lao động
•
Hoàn thành phổ cập giáo dục ở bậc THCS
•
Trong nội dung đào tạo chuyên môn, các kiến thức th ực
tế phải luôn được cập nhật và tăng thời gian th ực hành.
•
Nội dung đào tạo lao động cần chú ý đến sự hiểu biết
của học viên về Luật pháp, Luật Lao động, quan hệ lao
động, kỷ luật lao động,…
•
Cần đưa cả kỹ năng sống vào chương trình giảng dạy,
giúp họ có được tác phong làm việc nghiêm túc, tuân
thủ kỷ luật lao động và có khả năng làm việc nhóm.
•
Cần xây dựng mạng lưới các trường dạy nghề rộng
khắp, bao phủ tới các địa phương.
- 3. Những khuyến nghị
•
3.3. Chính sách đối với tạo việc làm
•
Khuyến khích và tạo điều kiện cho việc phát triển các
mô hình kinh tế.
•
Các chính sách, chiến lược việc làm cho khu vực nông
thôn cần đặc biệt chú ý đến nhóm tu ổi chu ẩn bị bước
vào độ tuổi lao động và nhóm tuổi mới bước vào độ tuổi
lao động. Ở góc độ khu vực, cần chú ý hơn tới khu vực
ĐBSCL, Đông Nam Bộ và miền núi Trung du phía Bắc.
•
Phát triển mạnh những ngành nghề có lợi thế
- 3. Những khuyến nghị
•
3.4. Cải thiện điều kiện làm việc của lao động nông
thôn
•
Môi trường và điều kiện làm việc hiện nay của lao động
nông nghiệp nông thôn hiện nay đang là vấn đề c ần
phải bàn đến.
•
Phần lớn lao động nông thôn là tự làm và lao động giản
đơn không có hợp đồng lao động.
- 3. Những khuyến nghị
•
3.5. Xây dựng hệ thống thông tin hỗ trợ việc làm
•
Thực hiện các biện pháp thúc đẩy thị trường lao động
phát triển trên phạm vi cả nước; tăng cường trợ giúp
người lao động để họ có đầy đủ thông tin tìm kiếm việc
làm, tự tạo việc làm;
•
có hình thức giáo dục pháp luật phù hợp để người lao
động có thể tự bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp
của mình...
•
Các hình thức dịch vụ giới thiệu việc làm hay các trung
tâm việc làm và một số loại hình cung cấp thông tin vi ệc
làm khác cho người lao động chưa có hiệu quả.
nguon tai.lieu . vn