Xem mẫu
- BÀI GIẢNG THƯ VIỆN SỐ
CHƯƠNG 6: THỰC HÀNH HỆ PHẦN MỀM
THƯ VIỆN SỐ GREENSTONE
TS. ĐỖ QUANG VINH
HÀ NỘI - 2013
- NỘI DUNG
I. TỔNG QUAN VỀ THƯ VIỆN SỐ DL
II. MÔ HÌNH HÌNH THỨC CHO THƯ VIỆN SỐ DL
III. CHỈ MỤC TÀI LIỆU
IV. TÌM KIẾM THÔNG TIN
V. CÁC CHUẨN SỬ DỤNG TRONG THƯ VIỆN SỐ
VI. THỰC HÀNH HỆ PHẦN MỀM
THƯ VIỆN SỐ GREENSTONE
2
- VI. THỰC HÀNH
Hệ phần mềm thư viện số Greenstone
Greenstone Digital Library Software
Giới thiệu Greenstone
Cài đặt Greenstone
Xây dựng CSDL (bộ sưu tập)
Ghi CSDL trên CD/DVD
- 6.1. Giới thiệu Greenstone
– Greenstone không phải là thư viện số
– Greenstone là phần mềm dùng để xây dựng, phát hành và
truy cập tới các bộ sưu tập số của thư viện số
– Greenstone cung cấp một phương pháp mới để tổ chức và
xuất bản thông tin trên mạng nội bộ, Internet hay
CD-ROM
Greenstone là phần mềm mã nguồn mở, có thể được sử dụng
tự do và miễn phí.
Tuân theo GNU General Public License
Website: http://www.greenstone.org
4
- Quá trình phát triển
Kết quả của Dự án Thư viện số New Zealand tại trường Đại
học Waikato, NZ
Được triển khai và phân phối với sự hợp tác của hai tổ chức
UNESCO và Human Info NGO
Mục đích
Hỗ trợ các tổ chức như trường đại học, viện nghiên cứu,
trung tâm thông tin, tổ chức chính phủ, phi chính phủ, phi lợi
nhuận tạo ra các loại thông tin có thể được truy cập trực
tuyến
5
- Ứng dụng
Tạo lập, tổ chức và quản trị thông tin trong bộ sưu tập số:
– Xây dựng kho tài liệu phục vụ nghiên cứu, học tập
– Đóng gói thông tin theo chuyên đề phục vụ dịch vụ cung
cấp thông tin chọn lọc (SDI)
– Lưu trữ và quản lý công văn, tài liệu nội bộ
– Xây dựng các bộ sưu tập của các bảo tàng, trung tâm lưu
trữ
6
- Được sử dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới: Hoa
Kỳ, Australia, New Zealand, Nga
Sử dụng rộng rãi tại các trường đại học: University of
Chicago, Lehigh University, Đại học Quốc gia TP.HCM
Được dịch ra hơn 40 ngôn ngữ: Anh, Nga, Pháp, Tây Ban Nha,
Trung Quốc, Ả rập … trong đó có tiếng Việt
7
- Website sử dụng Greenstone
• Association of Indian Labour • Philippine Research Education
Historians, Delhi and Government Information
• Network
Auburn University, Alabama
• Secretary of Human Rights of
• California University at Riverside Argentina
• Chicago University Library • Slavonski Brod Public Library,
• Detroit Public Library Slovenia
• Gresham College, London • State Library of Tasmania
• Hawaiian Electronic Library • Stuttgart University of Applied
• Illinois Wesleyan University Sciences
• Indian Institute of Management • Texas A&M University Center
• Kyrgyz Republic National Library for the Study of Digital Libraries
• LeHigh University, Pennsylvania • University of Illinois
• Mari El Republic, Russia • University of North Carolina
ibiblio project
• National Centre for Science
Information, Bangalore, India • Vietnam National University
• Netherlands Institute for • Vimercate Public Library, Milan,
Scientific Information Services Italy
• New York Botanical Garden • Washington Research Library
Consortium
• Peking University Digital Library
• Welsh Books Council 8
- Tính năng
– Yêu cầu phần mềm
– Giao diện
– Hỗ trợ đa ngôn ngữ
– Quy mô bộ sưu tập
– Khả năng tương thích các chuẩn
– Khả năng tìm kiếm
– Hỗ trợ đa phương tiện
– Khả năng phát hành bộ sưu tập
– Tùy biến bộ sưu tập
9
- Yêu cầu phần mềm
– Hệ điều hành: WINDOWS, LINUX
– Máy chủ Apache Web Server, IIS
– Trình duyệt Internet Explorer, hay FireFox
10
- Giao diện
Greenstone cung cấp khả năng truy cập rộng rãi vào các bộ
sưu tập thông qua một giao diện trình duyệt Web chuẩn
Các bộ sưu
tập trong
thư viện số
11
- Greenstone cung cấp giao diện thủ thư (GLI) cho phép thu
thập, chỉnh sửa và tạo bộ sưu tập số
12
- Hỗ trợ đa ngôn ngữ
Greenstone hỗ trợ nhiều ngôn ngữ khác nhau:
– 4 ngôn ngữ chính: Anh, Pháp, Nga, Tây Ban Nha
– Các ngôn ngữ đã hoàn chỉnh: Trung, Việt, Ba Lan, Bồ Đào
Nha, Thái Lan, v.v…
– Một số ngôn ngữ đang được biên dịch
Unicode được dùng để hỗ trợ chuyển đổi ngôn ngữ. Có thể
tạo chỉ mục cho các ngôn ngữ khác nhau
13
- 14
- 15
- 16
- Quy mô bộ sưu tập
Các bộ sưu tập có thể chứa hàng nghìn đến hàng triệu tài liệu
Thời gian tạo bộ sưu tập tùy thuộc vào quy mô, kích thước
của bộ sưu tập, có thể kéo dài từ vài phút đến vài ngày
Có thể nén bộ sưu tập để giảm kích thước tệp tin văn bản và
chỉ mục
Khả năng tương thích các chuẩn
Sử dụng metadata: Tạo các điểm truy cập từ metadata.
Có thể gán metadata cho mỗi tài liệu hoặc một phần tài liệu
Tương thích Z39.50 hỗ trợ việc truy cập máy chủ bên ngoài
Người dùng bên ngoài cũng có thể truy cập vào Greenstone
thông qua giao thức Z39.50 17
- Khả năng tìm kiếm
Tìm kiếm toàn văn linh hoạt
Có thể tìm theo các điểm truy cập (trường)
Ví dụ: tác giả, chủ đề, ngày tháng, v.v…
Duyệt theo các danh mục tác giả, nhan đề tài liệu, đề mục,
ngày tháng
Duyệt theo cấu trúc phân cấp
Hỗ trợ đa phương tiện
Hỗ trợ nhiều định dạng tệp tin: doc, pdf, html, xml
Hỗ trợ nhiều loại hình tài liệu khác nhau: văn bản, hình ảnh,
âm thanh, video
Có khả năng tạo các bộ sưu tập theo loại hình xuất bản: tạp
chí điện tử, e-book 18
- Khả năng phát hành bộ sưu tập
Bộ sưu tập số có thể được phát hành trên mạng nội bộ,
Internet hoặc xuất ra đĩa CD-ROM tự khởi động cài đặt
Quá trình phát hành bộ sưu tập đơn giản và thuận tiện
Tùy biến bộ sưu tập
Greenstone là phần mềm mã nguồn mở cho phép người
dùng có thể tự do chỉnh sửa chương trình cho phù hợp với
nhu cầu sử dụng của mình
Có thể tùy biến giao diện, cấu hình các thuộc tính của bộ
sưu tập
19
- 6.2. Cài đặt
Tải chương trình Greenstone
Truy cập vào địa chỉ:
http://www.greenstone.org hoặc http://www.nzdl.org
Nháy chuột vào mục Download
20
nguon tai.lieu . vn