Bài giảng Quản trị tài chính
NỘI DUNG
CHƯƠNG 5
QUẢN TRỊ RỦI RO TÀI CHÍNH
1.Tổng quan về rủi ro tài chính
2.Mục tiêu của quản trị rủi ro tài chính
3.Các hình thức quản trị rủi ro tài chính
ThS.Đặng Thị Quỳnh Anh
1. Tổng quan về rủi ro tài chính
1. Tổng quan về rủi ro tài chính
Trong lĩnh vực tài chính, rủi ro là một khái niệm đánh giá
mức độ biến động hay bất ổn của một giao dịch hay danh
Rủi ro
mục đầu tư.
Rủi ro có thể chia làm 2 loại:
Rủi ro hệ thống
Rủi ro bất thường (Unexpected risk): là những rủi ro không
dự tính được, phát sinh do thiên tai, dịch họa, trộm cắp, cháy
nổ...
Rủi ro kỳ vọng (Expected risk) là những rủi ro có thể dự tính
được trước như: biến động giá cả nguyên vật liệu, giá cả sản
phẩm, lãi suất, tỷ giá....
Rủi ro hệ thống
Rủi ro tỷ
giá
Rủi ro lãi
suất
Rủi ro phi hệ thống
Rủi ro
thị
trường
Rủi ro
kinh
doanh
Rủi ro
sử dụng
đòn bẩy
tài chính
Rủi ro
tín
dụng
Rủi ro phi hệ thống
Rủi ro lãi suất chỉ những thay đổi trong lãi suất tác động đến
kết quả sản xuất kinh doanh.
Rủi ro kinh doanh (Business risk) Rủi ro liên quan đến một
hoạt động đặc trưng của doanh nghiệp.
Rủi ro tỷ giá là rủi ro phát sinh do sự biến động của tỷ giá làm
ảnh hưởng đến giá trị kỳ vọng trong tương lai.
Rủi ro do sử dụng đòn bẩy tài chính Rủi ro do doanh nghiệp
sử dụng nợ trong cấu trúc vốn.
Rủi ro thị trường chỉ đến những thiệt hại liên quan đến thay đổi
trong giá cả hàng hóa, nguyên vật liệu...
Rủi ro tín dụng Rủi ro mà một bên trong giao dịch sẽ không
thể chi trả đúng hạn trong tưong lai.
ThS.Đặng Thị Quỳnh Anh ‐ ĐHNH TPHCM
1
Bài giảng Quản trị tài chính
Nguyên nhân của rủi ro tài chính
Rủi ro tài chính (Financial risk) Rủi ro liên quan đến
những thay đổi của những nhân tố như lãi suất, giá cổ
phiếu, giá hàng hóa, tỷ giá và những rủi ro do doanh
nghiệp sử dụng đòn bẩy tài chính trong kinh doanh
Quản trị rủi ro tài chính
Quản trị rủi ro tài chính là làm giảm thiểu ở mức tối
Rủi ro phát
sinh từ
những thay
đổi từ môi
trường bên
ngoài
Rủi ro phát sinh
từ những giao
dịch với các đối
tác trong kinh
doanh
Rủi ro phát
sinh từ nội
bộ doanh
nghiệp
2. CÁCH THỨC QUẢN TRỊ RỦI RO TÀI CHÍNH
Mua bảo hiểm
đa ảnh hưởng của những biến cố đến giá trị công ty.
Quản trị rủi to tài chính làm giảm độ biến động bất
thường của giá trị công ty hoặc dòng tiền thực của
công ty
- Những rủi ro công ty phải đối mặt là gì?
- Công ty có phải trả chi phí để giảm thiểu rủi ro?
Sử dụng công cụ tài chính phái sinh:
Hợp đồng kỳ hạn (Forward)
Hợp đồng giao sau (Future)
Quyền chọn (Option)
Hoán đổi (Swap) và các công cụ phái sinh khác
- Rủi ro nên được kiểm soát như thế nào?
MUA BẢO HIỂM
Các công ty mua bảo hiểm để giảm thiểu những thiệt hại vì
nhũng lý do bất khả kháng như: cháy nổ, tai nạn (tàu thủy,
máy bay), thiên tai…
Các loại bảo hiểm:
Bảo hiểm trách nhiệm kinh doanh
Bảo hiểm trách nhiệm công cộng
Bảo hiểm trách nhiệm sản phẩm
Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp
Bảo hiểm tín dụng thương mại
Bảo hiểm tài sản
Bảo hiểm di chuyển trong kinh doanh
….
ThS.Đặng Thị Quỳnh Anh ‐ ĐHNH TPHCM
Quản lý rủi ro giá hàng hóa
Quản lý rủi ro tín dụng
Quản lý rủi ro lãi suất
Quản lý rủi ro tỷ giá
2
Bài giảng Quản trị tài chính
Giá dầu thế giới (USD/thùng)
120
100
Sáp nhập theo chiều dọc
80
Ký hợp đồng dài hạn
60
40
Phòng vệ bằng hợp đồng giao sau
20
Xây dựng chính sách bán chịu
Sử dụng công cụ quản lý rủi ro tín dụng
11/2015
09/2015
07/2015
05/2015
03/2015
01/2015
11/2014
09/2014
07/2014
05/2014
03/2014
01/2014
11/2013
09/2013
07/2013
05/2013
03/2013
01/2013
11/2012
09/2012
07/2012
05/2012
03/2012
01/2012
11/2011
09/2011
07/2011
05/2011
03/2011
01/2011
11/2010
09/2010
07/2010
05/2010
03/2010
01/2010
0
Tiêu chuẩn bán chịu
Điều khoản bán chịu
Rủi ro bán chịu
Quản trị thu tiền
Quy trình nghieäp vuï bao thanh toaùn
Chi phí bao thanh toaùn tuøy thuoäc:
• Caùc dòch vuï maø bao thanh toaùn cung caáp cho
doanh nghieäp
• Bieåu phí cuï theå cho töøng dòch vuï.
Trong giao dịch BTT quốc tế, lợi ích các tổ chức
cung ứng dịch vụ BTT có được gồm: phí BTT 0,5 – 1,1%
giá trị khoản phải thu; phí quản lý sổ sách, chứng từ liên
quan đến khoản phải thu 0,3% - 0,9% giá trị hóa đơn; và
lãi suất BTT khi mua lại có kỳ hạn các khoản phải thu.
Doanh nghiệp
(Người bán hàng)
(4)
Thanh
toán
(1)
Hợp
đồng
HH,DV (2)
(3)
Hoá
đơn
Người mua 1
(người mắc nợ)
Người mua 2
(người mắc nợ)
Ngân hàng
Người mua n
(người mắc nợ)
Trả tiền cho NH theo hoá đơn (5)
ThS.Đặng Thị Quỳnh Anh ‐ ĐHNH TPHCM
3
Bài giảng Quản trị tài chính
QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
NGUỒN GỐC PHÁT SINH RỦI RO LÃI SUẤT
Ví duï:
Nguồn gốc phát sinh rủi ro lãi suất
Giải pháp quản lý rủi ro lãi suất
NGUỒN GỐC PHÁT SINH RỦI RO LÃI SUẤT
Döï aùn
ñaàu tö
10 trieäu USD
Thôøi haïn trung
bình 5 naêm
LIBOR + 0,75%
12%
CTy A
10 trieäu USD
Thôøi haïn trung bình 5
naêm
NGUỒN GỐC PHÁT SINH RỦI RO LÃI SUẤT
Tình hình thu vaø chi laõi cuûa coâng ty A:
Thu nhaäp töø döï aùn ñaàu tö
Chi phí laõi
Tình hình thu vaø chi laõi cuûa coâng ty B:
7%
Phaùt haønh
traùi phieáu
Coâng ty B coù moät khoaûn vay 10 trieäu USD baèng phaùt haønh traùi
phieáu trong thôøi haïn 5 naêm vôùi laõi suaát coá ñònh laø 7%, ñoàng thôøi
coù danh muïc ñaàu tö ñöôïc höôûng laõi suaát baèng LIBOR coäng 75
ñieåm.
Lôïi nhuaän
CTy B
LIBOR + 0,5%
Ngaân
haøng
cho vay
Danh muc
10 trieäu USD
ñaàu tö
Thôøi haïn trung
bình 5 naêm
Coâng ty A coù döï aùn ñaàu tö trò giaù 10 trieäu USD coù theå taïo ra tyû
suaát lôïi nhuaän trung bình 12%. Ñeå coù nguoàn voán ñaàu tö, coâng ty
vay voán ngaân haøng thôøi haïn 5 naêm vôùi laõi suaát thaû noåi baèng
LIBOR coäng 50 ñieåm cô baûn.
10 trieäu USD
Thôøi haïn trung bình 5
naêm
NGUỒN GỐC PHÁT SINH RỦI RO LÃI SUẤT
Vì laõi suaát thu ñöôïc laø laõi suaát coá ñònh (hoaëc thaû noåi)
vaø laõi suaát chi traû laø laõi suaát thaû noåi (hoaëc coá ñònh) neân
söï bieán ñoäng cuûa laõi suaát treân thò tröôøng laøm phaùt sinh
ruûi ro laõi suaát vaø aûnh höôûng ñeán khaû naêng sinh lôïi cuûa
coâng ty A vaø coâng ty B.
Quaûn lyù ruûi ro laõi suaát laø việc sử dụng caùc bieän
Thu laõi töø danh muïc ñaàu tö
Chi traû laõi cho traùi phieáu phaùt haønh
Thu nhaäp laõi
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
Thực hiện hợp đồng hoán đổi lãi suất
Hoaùn ñoåi laõi suaát laø moät hôïp ñoàng giöõa hai beân ñeå trao
ñoåi soá laõi phaûi traû tính treân moät soá tieàn nhaát ñònh
trong moät thôøi haïn nhaát ñònh, trong ñoù moät beân traû laõi
suaát coá ñònh trong khi beân kia traû laõi suaát thaû nổi theo
thoaû thuaän trong suoát thôøi haïn hôïp ñoàng.
phaùp nhaèm giaûm thieåu nhöõng thieät haïi hay toån
thaát coù theå xaûy ra do bieán ñoäng cuûa laõi suaát.
ThS.Đặng Thị Quỳnh Anh ‐ ĐHNH TPHCM
4
Bài giảng Quản trị tài chính
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
Các trường hợp hoán đổi lãi suất
Hoaùn ñoåi laõi suaát ñoàng Vieät Nam hoaëc ngoaïi teä giöõa
ngaân haøng vôùi doanh nghieäp vay voán taïi ngaân haøng ñoù.
Hoaùn ñoåi laõi suaát ñoàng Vieät Nam hoaëc ngoaïi teä giöõa
ngaân haøng vôùi doanh nghieäp vay voán taïi toå chöùc tín
duïng khaùc, vay voán cuûa nöôùc ngoaøi.
Hoaùn ñoåi laõi suaát ñoàng Vieät Nam hoaëc ngoaïi teä giöõa caùc
ngaân haøng vôùi nhau.
Hoaùn ñoåi laõi suaát ngoaïi teä giöõa ngaân haøng vôùi toå chöùc
tín duïng ôû nöôùc ngoaøi.
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
Xaùc ñònh soá laõi roøng töøng kyø vaø toång laõi roøng
Số lãi ròng từng kỳ
=
Số lãi được nhận từng kỳ - Số
lãi phải trả từng kỳ
Số lãi được nhận (hoặc
phải trả) từng kỳ
=
Số dư nợ gốc x lãi suất cố định
x số ngày tính lãi
Toång laõi roøng caùc giao dòch hoaùn ñoåi laõi suaát taïi moät thôøi ñieåm
laø toång soá laõi roøng cuûa taát caû caùc hôïp ñoàng hoaùn ñoåi laõi suaát
ñang coøn hieäu löïc thöïc hieän taïi thôøi ñieåm ñoù.
Soá laõi roøng cuûa moät hôïp ñoàng hoaùn ñoåi laõi suaát taïi moät thôøi
ñieåm laø toång caùc soá laõi roøng töøng kyø cuûa caùc kyø coøn hieäu löïc
thöïc hieän cuûa hôïp ñoàng hoaùn ñoåi laõi suaát, tính theo laõi suaát coá
ñònh ñaõ thoûa thuaän vaø laõi suaát thaû noåi taïi thôøi ñieåm ñoù.
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
Thanh toán số lãi ròng từng kỳ
Caùc beân thanh toaùn cho nhau tieàn laõi roøng töøng kyø phaùt
sinh töø hôïp ñoàng hoaùn ñoåi laõi suaát ñaõ ñöôïc kyù keát.
Kyø haïn thanh toaùn tieàn laõi roøng do caùc beân thoûa thuaän,
toái ña laø moät naêm.
Khi thanh toaùn tieàn laõi roøng baèng ngoaïi teä, caùc beân thöïc
hieän theo quy ñònh cuûa phaùp luaät veà quaûn lyù ngoaïi hoái.
Khi thanh toaùn tieàn laõi roøng ra nöôùc ngoaøi, caùc beân thöïc
hieän theo quy ñònh phaùp luaät veà chuyeån tieàn ra nöôùc
ngoaøi.
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
Döï aùn 10 trieäu USD
ñaàu tö Thôøi haïn trung
bình 5 naêm
12%
X%
Coâng Ty
A
LIBOR
LIBOR + 0,5%
Ngaân
haøng
cho vay
10 trieäu USD
Thôøi haïn trung
bình 5 naêm
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO LÃI SUẤT
Công ty A
Nhaän töø döï aùn ñaàu tö:
Traû cho ngaân haøng:
Nhaän töø ngaân haøng:
Traû nôï vay:
Laõi suaát roøng nhaän ñöôïc:
Công ty B
Nhaän töø danh muïc ñaàu tö:
Traû cho Sacombank:
Nhaän töø Sacombank:
Traû laõi traùi phieáu phaùt haønh:
Laõi suaát roøng nhaän ñöôïc:
ThS.Đặng Thị Quỳnh Anh ‐ ĐHNH TPHCM
Soá tieàn tính laøi: 10 trieäu USD
Ngaân haøng Thôøi haïn: 5 naêm
HOÁN ĐỔI LÃI SUẤT
Döï aùn 10 trieäu USD
ñaàu tö Thôøi haïn trung
bình 5 naêm
12%
Coâng Ty
A
Danh muc
ñaàu tö
X%
Y%
Ngaân haøng
LIBOR
LIBOR
7%
LIBOR + 0,5%
Ngaân
haøng
cho vay
LIBOR + 0,75%
Coâng Ty
B
10 trieäu USD
Thôøi haïn trung
bình 5 naêm
Phaùt haønh
traùi phieáu
Soá tieàn tính laøi: 10 trieäu USD
Thôøi haïn: 5 naêm
5
nguon tai.lieu . vn