Xem mẫu

  1. BÀI 2 BẢO HIỂM XÃ HỘI, BẢO HIỂM Y TẾ, BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP ThS. Bùi Quỳnh Anh ThS. Nguyễn Thành Vinh Khoa Bảo hiểm - Đại học Kinh tế Quốc dân v1.015101206 1
  2. TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG Ông Đỗ Văn Hùng tham gia BHXH 15 năm. Khi về hưu, ông có được hưởng lương hưu định kỳ hàng tháng không? v1.015101206 2
  3. MỤC TIÊU • Cung cấp cho sinh viên kiến thức tổng hợp về BHXH, BHYT, BHTN: khái niệm, vai trò, nội dung cơ bản, quỹ tài chính. • Giúp sinh viên hiểu rõ được sự cần thiết của việc tham gia BHXH, BHYT, BHTN và quyền lợi khi tham gia. • Giải quyết được các bài tập tình huống về chi trả quyền lợi bảo hiểm khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra. v1.015101206 3
  4. NỘI DUNG Bảo hiểm xã hội Bảo hiểm y tế Bảo hiểm thất nghiệp v1.015101206 4
  5. 1. BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.1. Lịch sử ra đời của BHXH 1.2. Khái niệm và bản chất của BHXH 1.3. Vai trò của BHXH 1.4. Quỹ BHXH và mục đích sử dụng quỹ 1.5. BHXH Việt Nam v1.015101206 5
  6. 1.1. LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI Sự cần thiết khách quan của BHXH Cơ sở ra đời: Quan hệ thuê mướn lao động Rủi ro, biến cố → ảnh hưởng đến người lao động, gia đình, người sử dụng lao động và nền KT – CT – XH Tự đối phó → thành lập hội tương hỗ → đấu tranh, bãi công Mâu thuẫn không tự giải quyết được → ảnh hưởng sâu rộng → Nhà nước ban hành chính sách BHXH v1.015101206 6
  7. 1.1. LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI (tiếp theo) Lịch sử ra đời của BHXH Sau chiến tranh Thế giới II Châu Á, Châu Phi, Caribe Đầu thế kỷ XX Châu Âu, Mỹ la tinh, Bắc Mỹ 1850 Ra đời ở nước Phổ v1.015101206 7
  8. 1.2. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI • Khái niệm về BHXH: BHXH là sự đảm bảo thay thế, bù đắp một phần thu nhập cho người lao động khi họ gặp phải những biến cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm trên cơ sở hình thành một quỹ tiền tệ tập trung, nhằm góp phần đảm bảo an toàn đời sống của người lao động và gia đình họ, góp phần đảm bảo an toàn xã hội. • Đối tượng của BHXH: Phần thu nhập bị giảm hoặc mất của người lao động khi họ gặp phải… v1.015101206 8
  9. 1.2. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI (tiếp theo) • Bản chất của BHXH:  BHXH là nhu cầu khách quan, đa dạng và phức tạp.  Mối quan hệ giữa các bên trong BHXH phát sinh trên cơ sở quan hệ lao động, quan hệ quản lí xã hội.  Những biến cố… có thể xảy ra ngẫu nhiên hoặc không ngẫu nhiên, trong quá trình lao động hoặc ngoài quá trình lao động → rủi ro xã hội.  Phần thu nhập bị giảm hoặc mất của người lao động sẽ được bù đắp, thay thế một phần từ quỹ tiền tệ tập trung gọi là quỹ BHXH. v1.015101206 9
  10. 1.2. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI • Mục tiêu của BHXH:  Đảm bảo nhu cầu sinh sống thiết yếu của người lao động và gia đình.  Chăm sóc sức khỏe và chống bệnh tật.  Xây dựng điều kiện sống đáp ứng các nhu cầu của dân cư và các nhu cầu đặc biệt của người già, người tàn tật và trẻ em. v1.015101206 10
  11. 1.3. VAI TRÒ CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI • Vai trò của BHXH:  Đối với người lao động;  Đối với người sử dụng lao động;  Đối với Nhà nước và xã hội. • Vai trò của BHXH trong hệ thống an sinh xã hội:  Lưới đầu tiên, quan trọng nhất của hệ thống an sinh xã hội quốc gia;  Điều tiết mạnh mẽ các chính sách khác trong hệ thống an sinh xã hội. v1.015101206 11
  12. 1.4. QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI • Quỹ BHXH là quỹ tài chính độc lập, tập trung ngoài ngân sách nhà nước; • Quỹ thống nhất; • Quỹ thành phần. v1.015101206 12
  13. 1.4.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI • Ra đời, tồn tại và phát triển gắn với mục đích thực hiện chính sách. • Không nhằm mục đích kinh doanh kiếm lời. → Nguyên tắc quản lý quỹ: cân bằng thu - chi. • Phân phối quỹ vừa hoàn trả, vừa không hoàn trả. • Được quản lí để bảo toàn và tăng trưởng. • Là hạt nhân, là nội dung vật chất của tài chính BHXH. • Sự ra đời, tồn tại và phát triển quỹ BHXH phụ thuộc vào trình độ phát triển kinh tế - xã hội, điều kiện lịch sử trong từng thời kỳ của từng quốc gia. v1.015101206 13
  14. 1.4.2. NGUỒN HÌNH THÀNH QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI • Đóng góp của người lao động Nguồn cơ bản, quyết định độ lớn của • Đóng góp của người sử dụng lao động quỹ BHXH • Hỗ trợ, bù thiếu của Nhà nước • Các nguồn khác: lãi đầu tư, ủng hộ từ thiện… v1.015101206 14
  15. 1.4.3. PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH MỨC ĐÓNG GÓP Căn cứ theo W Căn cứ theo thu nhập • Người lao động đóng góp Dựa theo thu nhập được theo một tỷ lệ % nhất định cân đối chung trong toàn bộ so với Whàng tháng nên kinh tế. • Người sử dụng lao động đóng góp theo một tỷ lệ % nhất định so với tổng quỹ lương đơn vị. v1.015101206 15
  16. 1.4.4. MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI 2 1 1 2 3 3 Chi trả trợ cấp: Chi • Ngắn hạn Chi khác Quản lý • Dài hạn v1.015101206 16
  17. ILO: Công ước 102 – Giơnevơ (6/1952) 1. Chăm sóc y tế → BHYT 2. Trợ cấp ốm đau 3. Trợ cấp thất nghiệp → BHTN 4. Trợ cấp tuổi già (Chế độ hưu trí) 5. Trợ cấp tai nạn lao động – bệnh • Thực hiện ít nhất 3 chế độ nghề nghiệp • Trong đó ít nhất có 1 trong 5 chế độ: 6. Trợ cấp gia đình 3, 4, 5, 8, 9 7. Trợ cấp sinh đẻ 8. Trợ cấp khi tàn phế 9. Trợ cấp cho người còn sống (Trợ cấp mất người nuôi dưỡng) v1.015101206 17
  18. Đặc điểm hệ thống các chế độ BHXH • Pháp luật quy định • Chi trả bằng tiền • Chia sẻ rủi ro, tổn thất • Chi trả chính là quyền lợi • Chi trả dựa vào đóng góp • Chi trả phụ thuộc quỹ • Chủ yếu chi định kỳ • Cần được điều chỉnh • Bao trùm cả cuộc đời v1.015101206 18
  19. 1.5. BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM 1.5.1. Lịch sử 1.5.2. Hệ thống BHXH 1.5.3. Quỹ BHXH 1.5.4. Quản lý BHXH v1.015101206 19
  20. 1.5.1. LỊCH SỬ • Thời Pháp thuộc • 1961: Nghị định 218/CP – Điều lệ tạm thời • 1995: Nghị định 12/CP – Điều lệ BHXH • 2006: Luật BHXH v1.015101206 20
nguon tai.lieu . vn