Xem mẫu
- Biên soạn:
Nguyễn Nam Thắng, Giảng viên Chính
Tiến sĩ Triết học - Khoa Triết học
Học viện Chính trị - Hành chính Khu vực I
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 1
- Nội dung
- Khái lược về phép biện chứng
- Hai nguyên lý của Phép biện chứng duy vật
- Ba quy luật cơ bản của Phép biện chứng duy vật
- Sáu cặp phạm trù cơ bản của phép biện chứng duy vật
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 2
- Khái lược về phép biện chứng
- Biện chứng là gì?
- Biện chứng chủ quan?
- Biện chứng khách quan?
- Phép biện chứng?
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 3
- Phép biện chứng (PBC)
- PBC là lý luận và phương pháp nhận thức các sự vật,
hiện tượng của thế giới trong sự vận động và phát
triển của chúng
- PBC là lý luận về mối liên hệ phổ biến
-PBC là môn khoa học về những quy luật phổ biến
của sự vận động và phát triển của tự nhiên, của xã hội
loài người và của tư duy
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 4
- Các hình thức cơ bản của PBC
- PBC ngây thơ, mộc mạc, chất phác
- PBC duy tâm khách quan
- PBC duy vật
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 5
- PBC ngây thơ, mộc mạc, chất phác
- Có từ thời cổ đại, cả ở phương Đông và phương Tây
- Tạonên một bức tranh chung về thế giới, trong đó
mọi sự vật, hiện tượng đều có mối liên hệ, quan hệ
chằng chịt, thế giới là một chỉnh thể thống nhất
-Nhưng, chưa giải thích được cái gì đang liên hệ, các
mảng mầu của bức tranh thế giới đó chưa được giải
thích!
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 6
- PBC duy tâm khách quan
- Xuất hiện từ thời cổ đại trong triết học duy tâm
- Platon (427-347 trước công nguyên)
- Sau này được phát triển trong triết học duy tâm cổ
điển Đức
- Gioócgiơ V.Ph. Hêghen (1770-1831)
-=> Phương pháp biện chứng dựa trên lập trường duy
tâm khách quan- Biện chứng của Ý niệm, Ý niệm
tuyệt đối
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 7
- PBC duy vật
-PBC duy vật do C.Mác và Ph.Ăngghen sáng tạo ra và
được V.I. Lênin phát triển
- Đây là phương pháp nhận thức thế giới một cách biện
chứng dựa trên lập trường thế giới quan duy vật
- Duy vật triệt để
- Biện chứng triệt để
- Thống nhất giữa Chủ nghĩa duy vật và Phép biện
chứng
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 8
- Giắccơ Đềniđa – nhà triết học tư sản Pháp
Tương lai của nhân loại trong thế kỷ XXI
vẫn phải có Mác, có phương pháp biện
chứng của Mác
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 9
- Hai nguyên lý của phép biện
chứng duy vật
- Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến
- Nguyên lý về sự phát triển
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 10
- Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến
Quan điểm siêu hình về mối liên hệ
Quan điểm duy vật biện chứng về mối liên
hệ
Nguồn gốc của mối liên hệ
Bản chất của mối liên hệ
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 11
- Quan điểm siêu hình về mối liên hệ
Sự vật, hiện tượng tồn tại độc lập, tách
biệt nhau, giữa chúng không có sự liên hệ,
hoặc nếu có thừa nhận sự liên hệ thì đó
chỉ là bề ngoài, thụ động, một chiều,
không có sự chuyển hóa giữa các hình
thức liên hệ
Thực vật, động vật, con người,… không
có mối liên hệ với nhau
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 12
- Quan điểm duy vật biện chứng về
mối liên hệ
Mọi sự vật, hiện tượng trên thế giới đều
có mối liên hệ chằng chịt với nhau
Mối liên hệ là phạm trù triết học dùng để
chỉ sự quy định, sự tác động, sự chuyển
hóa lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng
hay giữa các mặt của một sự vật, hiện
tượng trong thế giới
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 13
- Nguồn gốc của mối liên hệ
Quan điểm duy tâm cho rằng nguồn gốc
của mối liên hệ là ở cảm giác, tinh thần, ở
ý niệm hoặc ở ý niệm tuyệt đối
Quan điểm duy vật biện chứng cho rằng
nguồn gốc của mối liên hệ là ở tính thống
nhất vật chất của thế giới
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 14
- Bản chất của mối liên hệ
Mối liên hệ là vốn có của mọi sự vật, hiện
tượng nên nó là khách quan
Mọi sự vật, hiện tượng tồn tại được là do
có liên hệ với sự vật, hiện tượng khác nên
nó là phổ biến
Mỗi sự vật, hiện tượng có nhiều loại mối
liên hệ nên nó mối liên hệ là đa dạng và
phong phú
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 15
- Phân loại mối liên hệ
Một sự vật, hiện tượng có nhiều loại mối liên hệ:
- Mối liên hệ bên trong, bên ngoài;
- Mối liên hệ trực tiếp, gián tiếp;
- Mối liên hệ tất nhiên, ngẫu nhiên….
-…
Tuy nhiên, sự phân loại mối liên hệ chỉ là tương đối
Một vấn đề đặt ra là: Vai trò của các mối liên hệ?
Mối liên hệ nào là quyết định? Mối liên hệ nào là
quan trọng? Tại sao?
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 16
- Ý nghĩa phương pháp luận
- Quan điểm toàn diện
- Quan điểm lịch sử - cụ thể
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 17
- Quan điểm toàn diện
-Phải xem xét tất cả các mối liên hệ, các khâu trung
gian của sự vật, hiện tượng
- Phải nắm được và đánh giá đúng vị trí, vai trò của
từng mối liên hệ trong quá trình cấu thành sự vật, hiện
tượng
- Xem xét sự vật phải có trọng tâm, trọng điểm, không
dàn trải, cào bằng các loại liên hệ của sự vật, hiện
tượng
- Toàn diện khác với ngụy biện, phiến diện, chiết
trung chủ nghĩa
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 18
- Quan điểm lịch sử - cụ thể
Mọi sự vật, hiện tượng đều tồn tại trong
những khoảng không gian và thời gian với
những điều kiện nhất định, mang dấu ấn của
khoảng không gian, thời gian đó.
Do vậy, khi xem xét nó phải chú ý đến điều
kiện ra đời, những mối liên hệ cụ thể của nó,
nghĩa là phải có quan điểm lịch sử - cụ thể
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 19
- Nguyên lý về sự phát triển
Quan điểm siêu hình cho rằng:
-Phát triển là sự tăng lên đơn thuần về số lượng hay
khối lượng mà không có sự thay đổi về chất
-Phát triển là quá trình tăng lên liên tục, không có
bước quanh co, thăng trầm
- Nguồn gốc của phát triển do “bên ngoài” quyết định
01/07/2021 TS Nguyễn Nam Thắng 20
nguon tai.lieu . vn