Xem mẫu
- BÀI 7 SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA ThS. Nguyễn Văn Thuân Trường Đại học Kinh tế Quốc dân v1.0013103214 1
- TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG Hai nhóm học viên đang tranh luận với nhau về quan điểm: Trong thời đại cách mạng và khoa học – kỹ thuật hiện nay, giai cấp công nhân đã bị người máy và các dây truyền sản xuất tự động hóa thay thế nên công nhân không còn đáng kể về số lượng. Nghĩa là giai cấp công nhân đã thay đổi, đã “teo đi”. Do vậy, không còn vấn đề sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và cách mạng xã hội chủ nghĩa nữa. Theo các bạn, có phải giai cấp công nhân đã thay đổi, đã “teo đi” và vấn đề lịch sử của giai cấp công nhân cũng như cách mạng xã hội chủ nghĩa không còn nữa? v1.0013103214 2
- MỤC TIÊU • Làm rõ sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa thông qua cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa. • Trên cơ sở nhận thức đó, học viên có khả năng nhận biết, phân tích đánh giá một cách đúng đắn về lí luận và thực tiễn sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân nói chung và giai cấp công nhân Việt Nam nói riêng. • Quyết tâm bằng nhiều hình thức khác nhau, đấu tranh chống lại các luận điệu xuyên tạc, phủ nhận sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và lãnh đạo của Đảng cộng sản đối với sự nghiệp cách mạng. • Tự đó giúp học viên vững tin, tự giác, phấn đấu lao động học tập và cống hiến theo ngọn cờ của giai cấp công nhân, của Đảng cộng sản Việt Nam. v1.0013103214 3
- NỘI DUNG Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Cách mạng xã hội chủ nghĩa Hình thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa v1.0013103214 4
- 1. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN 1.1. Giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân 1.2. Những điều kiện khách quan quy định sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân 1.3. Vai trò của Đảng Cộng sản trong quá trình thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân v1.0013103214 5
- 1.1. GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN 1.1.1. Khái niệm giai cấp công nhân 1.1.2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân v1.0013103214 6
- 1.1.1. KHÁI NIỆM GIAI CẤP CÔNG NHÂN • C.Mác và Ph.Ăngghen đã dùng nhiều thuật ngữ khác nhau để chỉ về giai cấp công nhân: Giai cấp vô sản. Giai cấp vô sản hiện đại. Giai cấp công nhân đại công nghiệp. Giai cấp công nhân hiện đại. Giai cấp lao động làm thuê… • Mặc dù C.Mác và Ph.Ănghen có dùng nhiều thuật ngữ khác nhau đi chăng nữa thì về cơ bản, những thuật ngữ đó vẫn dùng để chỉ: Giai cấp công nhân hiện đại là con đẻ của nền đại công nghiệp. Giai cấp đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến, cho phương thức sản xuất hiện đại. v1.0013103214 7
- ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN Theo C.Mác và Ph.Ăngghen, có hai tiêu chí cơ bản (hai đặc trưng) để nhận biết giai cấp công nhân: 1. Về phương thức lao động, phương thức sản xuất (tiêu chí về nghiệp): Đó là những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hoá cao. v1.0013103214 8
- ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN 2. Về địa vị của giai cấp công nhân trong hệ thống quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa: Giai cấp công nhân là những người lao động không có hoặc về cơ bản không có tư liệu sản xuất, làm thuê cho giai cấp tư sản và bị bóc lột giá trị thặng dư. Đây là đặc trưng cơ bản nhất của giai cấp công nhân dưới chế độ tư bản chủ nghĩa. Từ đặc trưng này, Mác và Ăngghen khẳng định: “Những người công nhân trở thành giai cấp đối kháng với giai cấp tư sản” v1.0013103214 9
- KHÁI NIỆM GIAI CẤP CÔNG NHÂN “Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại, với nhịp độ phát triển của lực lượng sản xuất có tính chất xã hội hoá ngày càng cao; là lực lượng lao động cơ bản tiên tiến trong các quy trình công nghệ, dịch vụ công nghiệp, trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật chất và cải tạo các quan hệ xã hội; đại biểu cho lực lượng sản xuất và phương thức sản xuất tiên tiến trong thời đại hiện nay”. v1.0013103214 10
- KHÁI NIỆM GIAI CẤP CÔNG NHÂN Ở các nước TBCN, giai cấp công nhân là những người không có hoặc về cơ bản không có TLSX phải làm thuê và bị giai cấp tư sản bóc lột sức lao động. Ở các nước XHCN, giai cấp công nhân cùng với nhân dân lao động làm chủ những TLSX chủ yếu và cùng nhau hợp tác lao động vì lợi ích chung của xã hội. v1.0013103214 11
- 1.1.2. NỘI DUNG SỨ MỆNH LỊCH SỬA CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN • Giai cấp công nhân là sản phẩm của nền đại công nghiệp, là lực lượng sản xuất tiên tiến, phương thức sản xuất hiện đại, đại biểu cho xu hướng phát triển của xã hội tương lai. • Do vậy, về mặt khách quan: Giai cấp công nhân có sứ mệnh lịch sử xoá bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa và tiền tư bản chủ nghĩa; từng bước xây dựng xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa; xoá bỏ áp bức bóc lột; giải phóng mình đồng thời giải phóng toàn nhân loại. v1.0013103214 12
- 1.1.2. NỘI DUNG SỨ MỆNH LỊCH SỬA CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN Theo C.Mác và Ph.Ăngghen: Việc thực hiện được sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân phải trải qua hai giai đoạn: • Giai đoạn 1: Giai cấp công nhân lật đổ giai cấp tư sản giành lấy chính quyền, thiết lập nền chuyên chính cách mạng của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. • Giai đoạn 2: Giai cấp công nhân sử dụng chính quyền mới làm công cụ cải tạo xã hội cũ, tập hợp quần chúng nhân dân lao động xây dựng thành công xã hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa để tiến lên chủ nghĩa cộng sản. Lưu ý: Để hoàn thành được sứ mệnh lịch sự của mình đòi hỏi: Giai cấp công nhân phải tập Đấu tranh xóa bỏ xã hội cũ hợp các tầng lớp nhân dân lao động Xây dựng xã hội mới về mọi mặt Đây là một quá trình lịch sử hết sức lâu dài và khó khăn v1.0013103214 13
- 1.2. NHỮNG ĐIỀU KIỆN KHÁCH QUAN QUY ĐỊNH SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GCCN 1.2.1. Địa vị kinh tế - xã hội của giai cấp công nhân trong xã hội TBCN 1.2.2. Những đặc điểm chính trị - xã hội của giai cấp công nhân v1.0013103214 14
- 1.2.1. ĐỊA VỊ KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN TRONG XÃ HỘI TBCN • Thứ nhất: Giai cấp công nhân là đại biểu cho lực lượng sản xuất tiến tiến trong chủ nghĩa tư bản. V.I.Lênin: “Lực lượng sản xuất hàng đầu của toàn nhân loại là công nhân, là người lao động”. Giai cấp công nhân vừa là chủ thể trực tiếp nhất, vừa là sản phẩm căn bản nhất của nền sản xuất đại công nghiệp. • Thứ hai: Giai cấp công nhân không có hoặc có rất ít TLSX nên phải bán sức lao động cho nhà tư bản để kiếm sống và bị giai cấp tư sản bóc lột nên có lợi ích Công nhân General Motors ở châu Âu đối lập với giai cấp tư sản và trở thành giai cấp đối biểu tình trước nguy cơ mất việc. kháng với giai cấp tư sản. • Giai cấp tư sản muốn duy trì chế độ tư hữu tư nhân TBCN, duy trì chế độ áp bức bóc lột. Giai cấp công nhân muốn xóa bỏ chế độ TBCN, xây dựng xã hội mới không còn áp bức, bóc lột. v1.0013103214 15
- 1.2.2. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN • Thứ nhất: Giai cấp công nhân là giai cấp tiên phong cách mạng. Giai cấp công nhân đại biểu cho phương thức sản xuất tiên tiến gắn liền với nền khoa học và công nghệ hiện đại. Được trang bị một lý luận khoa học và cách mạng, luôn đi đầu trong phong trào đấu tranh xóa bỏ xã hội cũ lạc hậu, xây dựng xã hội mới hiện đại. • Thứ hai: Giai cấp công nhân có tinh thần cách “Trong tất cả các giai cấp mạng triệt để. hiện đang đối lập với giai cấp Giai cấp công nhân đấu tranh xóa bỏ mọi hình tư sản thì chỉ có giai cấp vô thức áp bức bóc lột và nguyên nhân sinh ra áp sản là thực sự cách mạng”. bức bóc lột. (Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản) Trong xây dựng CNXH, giai cấp công nhân kiên quyết xóa bỏ chế độ tư hữu, xây dựng chế độ dân chủ, bình đẳng trên cơ sở chế độ công hữu. v1.0013103214 16
- 1.2.2. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN • Thứ ba: Giai cấp công nhân là giai cấp có ý thức tổ chức, kỷ luật cao. Giai cấp công nhân sống tập trung tại những thành phố lớn, những trung tâm công nghiệp hiện đại. Giai cấp công nhân chủ yếu làm việc trong các dây truyền hiện đại, mang tính chuyên môn hóa cao. • Thứ tư: Giai cấp công nhân mang bản chất quốc tế. Giai cấp công nhân các nước có cùng đối tượng đấu tranh. Hơn nữa giai cấp tư sản là một lực lượng quốc tế, để chống lại giai cấp tư sản, giai cấp công nhân ở các nước phải đoàn kết, để trở thành một lực lượng quốc tế. Giai cấp công nhân ở các nước có cùng mục tiêu “Tư bản là một lực lượng không chỉ đấu tranh giải phóng dân tộc, đất nước quốc tế, muốn thắng nó, cần phải có sự liên linh quốc tế” mình mà còn giải phóng toàn nhân loại. (V.I.Lênin) v1.0013103214 17
- 1.3. VAI TRÒ CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬA CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN 1.3.1. Tính tất yếu và quy luật hình thành, phát triển chính đảng của giai cấp công nhân 1.3.2. Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản và giai cấp công nhân v1.0013103214 18
- 1.3.1. TÍNH TẤT YÊU VÀ QUY LUẬT HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN CHÍNH ĐẢNG CỦA GCCN Ngay từ khi CNTB ra đời, giai cấp công nhân đã đấu tranh chống lại giai cấp tư sản. Mặc dù, có thể phong trào đấu tranh của giai cấp công nhân có thể phát triển, mở rộng về quy mô, nhưng nhìn chúng là đều thất bại. Ví dụ: Khởi nghĩa của công nhân dệt Lion năm 1831 Phong trào Hiến chương (1838-1848) "Live free working, or die fighting…” v1.0013103214 19
- 1.3.1. TÍNH TẤT YÊU VÀ QUY LUẬT HÌNH THÀNH, PHÁT TRIỂN CHÍNH ĐẢNG CỦA GCCN • Khi tiếp thu được một lý luận khoa học, cách mạng là chủ nghĩa Mác, thì phong trào đấu tranh mang tính chính trị, chuyển từ tự phát lên tự giác dẫn tới cần một tổ chức lãnh đạo và Đảng Cộng sản ra đời. • Nhờ có Đảng Cộng sản tuyên tuyền, giáo dục, giai cấp công nhân nhận thức được vai trò, vị trí của mình, hiểu được con đường, biện pháp đấu tranh nhằm lật đổ CNTB, giải phóng giai cấp và nhân loại. • Tuy nhiên, để hoàn thành vai trò lãnh đạo của mình, Đảng Cộng sản phải luôn xây dựng về tư tưởng, tổ chức, Đảng phải vững mạnh, không ngừng nâng cao trí tuệ, gắn bó với quần chúng, có năng lực lãnh đạo… v1.0013103214 20
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học