Xem mẫu
- 8.2. C«ng cô ®¸nh nh½n
a. Đặc tính cau truc của công cụ
Giấy (vải) nhám do 3 thành phần tạo thành gồm: hạt mài, giấy nền và chất
kết dính, như hình a. Ngoài ra còn có thể sử dụng thuốc xử lý giấy nền để
làm nguyên liệu thứ yếu. Đá mài do hạt mài và chất kết dính tổ thành
Kết cấu công cụ mài
(a) Giấy nhám (b) Đá mài
1- Chất nền 2- Hạt mài 3- Chất kết dính
- - Chất (vật liệu) mài:
Chất mài chịu trách nhiệm cắt gọt do vậy chất mài cần có đủ các
tính chất như: cường độ, độ cứng, khả năng chống mài mòn, tính
chịu nhiệt và tính bền nhất định, còn có hình dạng hình học sắc
nhọn; đồng thời cần có tính tự vỡ nhất định để đảm bảo khả năng tự
sinh.
+ H¹t mµi d¹ng tù nhiªn (c¸t, sµnh sø, thuû tinh vôn, kim c¬ng…).
Thuû tinh ®îc nghiÒn nhá.
C¸t tinh lµ nh÷ng lo¹i c¸t cã c¹nh s¾c.
QuÆng granat lµ hîp chÊt nhiÒu oxit (oxit s¾t,oxit nh«m…) ë d¹ng
tù nhiªn ®· ®îc nghiÒn nhá, ®é cøng theo Mooc tõ 7.5 – 8.
QuÆng Cacborundum lµ lo¹i muèi kho¸ng gåm nhiÒu thµnh phÇn,
mét lo¹i s¶n phÈm cña ®Êt nói, chñ yÕu lµ ®¸ nghiÒn vôn (kho¶ng 20
-50%), ®é cøng theo Mooc tõ 7.2 – 7.5.
§¸ th¹ch anh lµ oxit silic hîp chÊt cña Cacbon ®îc nghiÒn vôn,
®é cøng theo Mooc kho¶ng 7.
Nh×n chung ®é cøng cña h¹t tù nhiªn thÊp, thêng dïng khi gia
c«ng vËt mÒm, (trõ kim c¬ng tù nhiªn, ®é cøng 100 000 N/mm2).
- - H¹t mµi d¹ng nh©n t¹o: (c¸c lo¹i h¹t hîp kim nãng ch¶y ë nhiÖt ®é cao
nh oxit nh«m, oxit silic…).
C«rundum ®iÖn lµ oxit nh«m (90%) ®îc s¶n xuÊt b»ng c¸ch nung
nãng hîp chÊt nh«m trong lß ®iÖn, ®é cøng kho¶ng 20 000 N/mm2.
Cacbua silic lµ mét hîp chÊt cña cacbon vµ silic (SiC), ®îc s¶n xuÊt
b»ng c¸ch nung nãng ch¶y trong lß cao víi nhiÖt ®é kho¶ng 20500C,
®é cøng kho¶ng 30 000 N/mm2, thêng cã lo¹i ®en vµ lo¹i xanh ( lo¹i
xanh cã hµm lîng SiC cao h¬n).
Cacbua Bo lµ mét hîp chÊt cña Bo vµ Cacbo (Bo4C), ®îc s¶n xuÊt
b»ng c¸ch nung nãng ch¶y oxit Bo víi than cèc cã chøa dÇu ho¶
trong lß cao víi kho¶ng 95% tinh thÓ cacbuabo, ®é cøng kho¶ng
40 000 – 85 000 N/mm2.
§Ó lùa chän lo¹i vËt liÖu h¹t mµi, cã thÓ tham kh¶o b¶ng
- Độ hạt:
- Độ hạt là mức độ thô mịn của vật liệu mài, là chỉ tiêu xác định kích thước
hạt mài, mức độ thô mịn hạt mài được biểu thị bằng mã hiệu độ hạt.
- Có hai phương pháp biểu thị độ hạt:
Hạt mài lớn sử dụng phương pháp sàng để phân loại, sử dụng số
mắt sàng trên một inch (kích thước mắt sàng 1 inch = 25,4mm) để biểu thị.
Ví dụ mã hiệu 46 biểu thị loại hạt mài này có thể qua mắt sàng có kích thước
trong 1 inch có 46 mắt sàng mà không thể đi qua được bậc nhỏ hơn như
trong 1 inch có 60 mắt sàng.
Loại hạt mài mịn sử dụng phương pháp lắng hoặc phương pháp đo
bằng hiển vi để phân chia. Sử dụng kích thước đo đếm được để biểu thị độ
hạt. Ví dụ, W28 biểu thị kích thước hạt trong khoảng 20~28m
- Kích thước và mã hiệu hạt mài
Số hiệu Kích thước Số hiệu Kích thước
12 2000~1700 180 85~75
16 1400~1200 220 75~63
24 800~700 240 63~53
36 600~500 280 53~42
46 420~355 W28 28~20
60 300~250 W20 20~14
80 210~180 W14 14~10
100 150~125 W10 10~7
120 125~105 W7 7~5
150 105~85 W5 5 ~ 3 ,5
- Khi lựa chọn độ hạt cần xem xét đến các nhân tố: vật liệu đánh nhẵn,
tính năng, trạng thái ban đầu, sản xuất…
- - Vật liệu nền:
Vật liệu nền chia làm hai loại là giấy nền và vải nền
Vật liệu nền nên có cường độ chống kéo và tính chống dãn tốt, tỉ lệ hút
ẩm nhỏ.
Giấy nền căn cứ vào độ nặng phân làm 5 cấp A, B, C, D, E. Ngoài cấp E
(230g/m2) sử dụng với máy đánh nhẵn, các cấp khác sử dụng cho đánh
nhẵn thủ công.
Vải nền căn cứ khối lượng trên đơn vị diện tích chia làm 5 loại: vải nhẹ (L),
vải mềm (F), vải phổ thông (J), vải nặng (X) và vải polyester (Y). Vải
polyester có cường độ cao nhất, tỉ lệ dãn nhỏ nhất, sử dụng trong đánh
nhẵn định chiều dày ván nhân tạo; vải nặng sử dụng trong máy đánh nhẵn
thô băng rộng; vải phổ thông dùng trong máy đánh nhẵn nhẹ băng rộng;
các loại khác sử dụng chế tạo băng nhám thông thường.
Hiện nay còn có loại vật liệu nền phức hợp, chế tạo từ giấy và vải nhẹ, loại
này có ưu điểm là tỉ lệ dãn dài nhỏ của giấy và cường độ cao, tính mềm
dẻo của vải, chủ yếu sử dụng trong đánh nhẵn cường độ cao.
- - Chất kết dính:
NhiÖm vô lµ liªn kÕt c¸c h¹t mµi víi nhau, hoÆc gi÷a c¸c h¹t mµi víi nÒn theo
h×nh d¹ng nhÊt ®Þnh. Cường độ, tính chịu nhiệt của công cụ mài chủ
yếu quyết định bởi tính năng của chất kết dính.
C¸c lo¹i chÊt kÕt dÝnh bao gåm:
§Êt cao lanh: Lo¹i nµy khi nung nãng cã mèi liªn kÕt cao, v× vËy cã thÓ trén h¹t
mµi vµo ®Êt vµ gia c«ng nhiÖt ®Ó t¹o ra c«ng cô mµi. D¹ng nµy cã ®é rçng
nªn cã kh¶ n¨ng dÉn nhiÖt, ®¶m b¶o ®é cøng nhng gißn.
Hîp chÊt Magiª: lµ hçn hîp clomagiª vµ kiÒmmagiª. Lo¹i nµy khã ®¹t ®îc ®é
®Òu vµ kÕt dÝnh, do vËy c«ng cô hay bÞ mßn kh«ng ®Òu, nhng nhiÖt lîng
to¶ ra kh«ng lín khi lµm viÖc.
Thuû tinh níc: Lo¹i nµy thêng gißn nhng nhiÖt lîng to¶ ra kh«ng lín khi
lµm viÖc.
Keo ®éng vËt: NÊu tõ da hoÆc x¬ng, m¸u ®éng vËt. Lo¹i nµy thêng chÞu Èm
kÐm, kÕt dÝnh kh«ng cao, ®é cøng thÊp.
Keo thùc vËt: Lo¹i nµy kh«ng chÞu Èm, kh«ng chÞu uèn, ®é r¾n cao nhng gißn.
Keo tæng hîp: ®µn håi, cøng, chÞu nhiÖt, ®îc dïng nhiÒu ( keo phenol, motrevin,
bakelit…)
- - Tổ chức của công cụ mài:
Tổ chức của công cụ mài phản ánh quan hệ tỉ lệ giữa hạt mài,
chất kết dính và độ hở. Trong công cụ mài hạt mài chiếm tỉ lệ càng lớn thì
độ hở càng nhỏ, tổ chức chặt chẽ.
Tổ chức công cụ đánh nhẵn
(a) Giấy nhám, vải nhám (b) Đá mài
- Tổ chức của công cụ mài chia làm 3 loại: chặt chẽ, trung bình và lỏng
lẻo. Mã hiệu càng lớn biểu thị độ hở càng lớn, đá mài không dễ bị tắc,
được dùng nhiều trong mài thô. Công cụ mài do Trung Quốc sản xuất căn
cứ mức độ chặt chẽ của kết cấu chia làm hai loại: đá thô (OP) và đá mịn
(CL) xem hình.
Loại tổ chức thô thường mềm dẻo, tản nhiệt tốt, hiệu suất cao nhưng
không bền. Thông thường khi mài phôi cứng hoặc yêu cầu chất lượng bề
mặt cao nên lựa chọn loại có tổ chức chặt chẽ.
- Độ cứng:
Độ cứng là chỉ mức độ vững chắc của hạt mài với chất kết dính. Độ cứng
mềm của công cụ mài và của hạt mài là hai khái niệm khác nhau
Công cụ mài quá cứng hạt mài khi cùn vẫn không bị rơi ra, lực mài và nhiệt
mài tăng lên, không chỉ làm cho hiệu suất mài giảm, bề mặt thô ráp nổi rõ
dễ làm cháy gỗ; công cụ mài quá mềm, hạt mài khi chưa bị cùn rất dễ bị
rụng mà không thể phát huy tác dụng cắt gọt. Độ cứng thích hợp là khi hạt
mài bị cùn thì sẽ tự động rơi ra khỏi bề mặt công cụ mài, để lộ ra lớp cắt
gọt mới ở bên trong (tức tác dụng tự sinh của công cụ mài), làm cho quá
trình mài được tiến hành một cách bình thường.
nguon tai.lieu . vn
