Xem mẫu
- GIỚI THIỆU MÔN HỌC
MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP
NHẤT DOANH NGHIỆP
Giảng viên: ThS. Đỗ Xuân Trọng
v1.0015112202
1
- BÀI 3
NHỮNG VẤN ĐỀ PHÁP LÍ VỀ
MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP
Giảng viên: ThS. Đỗ Xuân Trọng
v1.0015112202 2
- MỤC TIÊU BÀI HỌC
• Khái quát được cơ bản pháp luật Hoa Kì về
mua bán, sáp nhập và hợp nhất doanh nghiệp.
• Phân tích được hành lang pháp lí điều chỉnh
hoạt động mua bán, sáp nhập và hợp nhất
doanh nghiệp tại Việt Nam.
v1.0015112202 3
- CÁC KIẾN THỨC CẦN CÓ
Để học được môn này, sinh viên phải học xong
môn học:
• Luật Thương mại;
• Luật Cạnh tranh.
v1.0015112202 4
- HƯỚNG DẪN HỌC
• Chuẩn bị tài liệu đầy đủ cho môn học bao gồm:
Giáo trình, văn bản pháp luật liên quan môn học.
• Đọc tài liệu và tóm tắt những nội dung chính
của bài.
• Liên hệ và lấy ví dụ thực tế khi học đến từng
vấn đề.
• Ôn lại kiến thức cơ bản của môn học Luật Thương mại.
• Làm bài tập và luyện thi trắc nghiệm theo yêu cầu từng bài.
v1.0015112202 5
- CẤU TRÚC NỘI DUNG
Pháp luật về mua bán, sáp nhập và hợp nhất
3.1
doanh nghiệp tại Hoa Kì
Pháp luật về mua bán, sáp nhập và hợp nhất
3.2
doanh nghiệp tại Việt Nam
v1.0015112202 6
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ
• Mua bán, sáp nhập doanh nghiệp ở Mĩ chịu sự điều tiết chung ảnh hưởng đến tất cả
các thương vụ mua bán, sáp nhập doanh nghiệp và những vấn đề điều tiết trong
từng ngành, chỉ ảnh hưởng đến một vài loại giao dịch trong những ngành nhất định.
Các yếu tố điều tiết chung bao gồm những vấn đề chống độc quyền, môi trường,
chứng khoán, các vấn đề phúc lợi nhân viên.
• Những vấn đề điều tiết của từng ngành sẽ do những người quản lí liên bang có thể
chấp thuận đối với những giao dịch liên quan đến việc thay đổi sở hữu, kiểm soát,
hay những giao dịch có thể ảnh hưởng phi cạnh tranh đến ngành.
• Tất cả các giao dịch trong ngành truyền thông, chăm sóc sức khỏe, bảo hiểm, dịch
vụ công, vận tải, viễn thông, dịch vụ tài chính và thậm chí cả quốc phòng nên được
các cố vấn phân tích cẩn thận để quyết định cần có sự chấp thuận của Chính phủ ở
mức độ nào để có thể tiến hành giao dịch.
v1.0015112202 7
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ (tiếp theo)
Mua bán, sáp nhập doanh nghiệp tại Hoa Kì có thể được thực hiện
theo các hình thức cơ bản
Mua tài sản của doanh nghiệp mục tiêu.
Mua lại phần vốn góp của chủ sở hữu doanh nghiệp mục tiêu.
Thay đổi cấu trúc vốn của doanh nghiệp.
Tái cơ cấu doanh nghiệp.
v1.0015112202 8
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ (tiếp theo)
Mua tài sản của doanh nghiệp mục tiêu
Mua cổ phần của cổ đông doanh nghiệp mục tiêu đến một tỉ lệ cổ phần
đủ để kiểm soát được hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
mục tiêu.
Tỉ lệ cổ phần cụ thể để kiểm soát doanh nghiệp mục tiêu do pháp luật
hoặc Điều lệ của doanh nghiệp mục tiêu quy định gọi là phần vốn góp,
cổ phần chi phối.
Mục tiêu của bên mua khi mua bán doanh nghiệp theo hình thức thứ
hai là nhằm kiểm soát doanh nghiệp mục tiêu.
Hình thức mua bán doanh nghiệp thứ hai dẫn đến hệ quả là thay đổi
chủ sở hữu doanh nghiệp mục tiêu: Bên mua sẽ trở thành chủ sở hữu
hoặc đồng chủ sở hữu doanh nghiệp mục tiêu với việc sở hữu tỉ lệ cổ
phần chi phối.
v1.0015112202 9
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ (tiếp theo)
Mua lại phần vốn góp của chủ sở hữu doanh nghiệp mục tiêu
Bên mua có thể mua lại tài sản như máy móc, một bộ phận hay thậm
chí toàn bộ công ty.
Bên mua có quyền sở hữu một phần hoặc toàn bộ tài sản của doanh
nghiệp mục tiêu.
Dưới góc độ kinh tế, doanh nghiệp có chức năng kinh doanh và doanh
nghiệp được cấu thành từ nhiều yếu tố như vốn, tài sản (tài sản vô
hình, tài sản hữu hình), bộ máy quản lí điều hành, người lao động...
Doanh nghiệp được coi như cái áo khoác để thực hiện ý tưởng
kinh doanh.
Việc mua bán doanh nghiệp dưới góc độ kinh tế là mua bán được một
trong những yếu tố cấu thành doanh nghiệp, tức là bên mua sẽ mua
lại tài sản và các quyền tài sản của doanh nghiệp mục tiêu nhằm kiểm
soát hoạt động của doanh nghiệp mục tiêu.
v1.0015112202 10
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ (tiếp theo)
Thay đổi cấu trúc vốn của doanh nghiệp
Theo hình thức này thì doanh nghiệp mục tiêu phải thay đổi cấu trúc
vốn của doanh nghiệp để vốn nợ giảm xuống và hấp dẫn các nhà đầu
tư mua lại doanh nghiệp mục tiêu.
Các biện pháp thay đổi cấu trúc vốn của doanh nghiệp mục tiêu có thể
là phát hành thêm cổ phiếu, hoán đổi cổ phiếu.
v1.0015112202 11
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ (tiếp theo)
Tái cơ cấu doanh nghiệp
Doanh nghiệp sẽ bán bớt những lĩnh vực kinh doanh không thu nhiều
lợi nhuận để tập trung vốn đầu tư vào những lĩnh vực kinh doanh có
thế mạnh của doanh nghiệp.
Hình thức này thường các doanh nghiệp kinh doanh đa ngành nghề
lựa chọn thực hiện khi muốn bán bớt lĩnh vực kinh doanh của
doanh nghiệp đó.
v1.0015112202 12
- 3.1. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
HOA KÌ (tiếp theo)
Để thực hiện thành công hoạt động mua bán, sáp
nhập doanh nghiệp: Bên mua có thể lựa chọn các
hình thức mua bán cụ thể với những lợi thế về
tiếp cận nguồn vốn mua doanh nghiệp hoặc tránh
những rủi ro vì phải tiếp nhận khoản nợ không
mong muốn…
Kinh nghiệm về mua bán
sáp nhập doanh nghiệp
tại Hoa Kì
Tất cả các hình thức mua bán, sáp nhập doanh
nghiệp đều xác định và theo đuổi đối tượng trong
các vụ mua bán doanh nghiệp, đó chính là “doanh
nghiệp”, theo đuổi mục đích của mua bán doanh
nghiệp là kiểm soát toàn bộ hoặc chi phối hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp bị mua lại.
v1.0015112202 13
- 3.2. PHÁP LUẬT VỀ MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP TẠI
VIỆT NAM
3.2.1. Hoạt động chia, tách nhằm
thực hiện việc mua bán,
3.2.2. Sáp nhập doanh nghiệp
sáp nhập và hợp nhất
doanh nghiệp
3.2.3. Hợp nhất doanh nghiệp
• Theo đánh giá của một số nhà đầu tư nước ngoài, trở ngại đối với mua bán, sáp
nhập doanh nghiệp tại Việt Nam về mặt pháp lí là chưa có khung pháp luật
hoàn chỉnh.
• Ví dụ: Thiếu quy định rõ ràng về quyền sở hữu, về tỉ lệ sở hữu đối với nhà đầu tư
nước ngoài theo cam kết WTO; chưa có quy định bắt buộc bán (mua được 80% thì
mua được hết 20% phần vốn góp/cổ phần còn lại).
• Luật Doanh nghiệp 2014 quy định về phân loại và thủ tục, hồ sơ đăng kí chia, tách,
sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp tại các Điều 192, 193, 194, 194.
v1.0015112202 14
- 3.2.1. HOẠT ĐỘNG CHIA, TÁCH NHẰM THỰC HIỆN VIỆC MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP
a. Chia doanh nghiệp
Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần có thể
Đối tượng chia các cổ đông, thành viên và tài sản công ty để
thành lập hai hoặc nhiều công ty mới.
Một phần phần vốn góp, cổ phần của các thành viên,
cổ đông cùng với tài sản tương ứng với giá trị phần
vốn góp, cổ phần được chia sang cho các công ty
mới theo tỉ lệ sở hữu trong công ty bị chia và tương
ứng giá trị tài sản được chuyển cho công ty mới.
Cách thức chia Toàn bộ phần vốn góp, cổ phần của một hoặc một số
thành viên, cổ đông cùng với tài sản tương ứng với
giá trị cổ phần, phần vốn góp họ được chuyển sang
cho các công ty mới.
Kết hợp cả hai trường hợp trên.
v1.0015112202 15
- 3.2.1. HOẠT ĐỘNG CHIA, TÁCH NHẰM THỰC HIỆN VIỆC MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP (tiếp theo)
Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty hoặc Đại hội đồng cổ
đông của công ty bị chia thông qua Nghị quyết chia công ty.
Nghị quyết chia công ty phải có các nội dung chủ yếu về tên,
địa chỉ trụ sở chính của công ty bị chia tên các công ty sẽ
thành lập; nguyên tắc, cách thức và thủ tục chia tài sản công
ty; phương án sử dụng lao động; cách thức phân chia, thời
Thủ tục chia
hạn và thủ tục chuyển đổi phần vốn góp, cổ phần, trái phiếu
của công ty bị chia sang các công ty mới thành lập; nguyên
tắc giải quyết các nghĩa vụ của công ty bị chia; thời hạn thực
hiện chia công ty.
Nghị quyết chia công ty phải được gửi đến tất cả các chủ nợ
và thông báo cho người lao động biết trong thời hạn 15 ngày,
kể từ ngày thông qua Nghị quyết.
v1.0015112202 16
- 3.2.1. HOẠT ĐỘNG CHIA, TÁCH NHẰM THỰC HIỆN VIỆC MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP (tiếp theo)
Số lượng thành viên, cổ đông và số lượng, tỉ lệ sở hữu
cổ phần, phần vốn góp của thành viên, cổ đông và vốn
điều lệ của các công ty mới sẽ được ghi tương ứng với
cách thức phân chia, chuyển đổi phần vốn góp, cổ
phần của công ty bị chia sang các công ty mới.
Công ty bị chia chấm dứt tồn tại sau khi các công ty mới
Các công tác khác
được cấp Giấy chứng nhận đăng kí doanh nghiệp.
Cơ quan đăng kí kinh doanh cập nhật tình trạng pháp lí
của công ty bị chia trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng
kí doanh nghiệp khi cấp Giấy chứng nhận đăng kí
doanh nghiệp cho công ty mới.
v1.0015112202 17
- 3.2.1. HOẠT ĐỘNG CHIA, TÁCH NHẰM THỰC HIỆN VIỆC MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP (tiếp theo)
b. Tách doanh nghiệp
Công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần có thể tách
bằng cách chuyển một phần tài sản, quyền và nghĩa vụ của
Đối tượng công ty hiện có (công ty bị tách) để thành lập một hoặc một
số công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần mới (công
ty được tách) mà không chấm dứt tồn tại của công ty bị tách.
v1.0015112202 18
- 3.2.1. HOẠT ĐỘNG CHIA, TÁCH NHẰM THỰC HIỆN VIỆC MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP (tiếp theo)
Một phần phần vốn góp, cổ phần của các thành viên, cổ đông
cùng với tài sản tương ứng với giá trị phần vốn góp, cổ phần
được chuyển sang cho các công ty mới theo tỉ lệ sở hữu
trong công ty bị tách và tương ứng giá trị tài sản được chuyển
cho công ty mới.
Toàn bộ phần vốn góp, cổ phần của một hoặc một số thành
Cách thức tách viên, cổ đông cùng với tài sản tương ứng với giá trị cổ phần,
phần vốn góp của họ được chuyển sang cho các công ty mới.
Kết hợp cả hai trường hợp trên.
v1.0015112202 19
- 3.2.1. HOẠT ĐỘNG CHIA, TÁCH NHẰM THỰC HIỆN VIỆC MUA BÁN, SÁP NHẬP VÀ
HỢP NHẤT DOANH NGHIỆP (tiếp theo)
Hội đồng thành viên, chủ sở hữu công ty hoặc Đại hội đồng cổ
đông của công ty bị tách thông qua Nghị quyết tách công ty.
Nghị quyết tách công ty phải có các nội dung chủ yếu về tên,
địa chỉ trụ sở chính của công ty bị tách; tên công ty được tách
sẽ thành lập; phương án sử dụng lao động; cách thức tách
công ty; giá trị tài sản, các quyền và nghĩa vụ được chuyển từ
công ty bị tách sang công ty được tách; thời hạn thực hiện tách
công ty. Nghị quyết tách công ty phải được gửi đến tất cả các
chủ nợ và thông báo cho người lao động biết trong thời hạn 15
Thủ tục tách
ngày, kể từ ngày thông qua Nghị quyết.
Các thành viên, chủ sở hữu công ty hoặc các cổ đông của công
ty được tách thông qua Điều lệ, bầu hoặc bổ nhiệm Chủ tịch Hội
đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Hội đồng quản trị, Giám đốc
hoặc Tổng Giám đốc và tiến hành đăng kí doanh nghiệp theo quy
định của Luật Doanh nghiệp. Trường hợp này, hồ sơ đăng kí
doanh nghiệp phải kèm theo Nghị quyết tách công ty.
v1.0015112202 20
nguon tai.lieu . vn