- Trang Chủ
- Chính trị học
- Bài giảng môn Tư tưởng - TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC VÀ ĐOÀN KẾT QUỐC TẾ
Xem mẫu
- CHƯƠNG V
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
VỀ ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC VÀ ĐOÀN KẾT QUỐC TẾ
Mục đích:
Cung cấp cho sinh viên những luận điểm cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh
về đại đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc tế. Người đã đưa ra quan điểm của mình
về vai trò của việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc trong sự nghiệp cách mạng,
về nội dung của đại đoàn kết dân tộc và hình thức tổ chức khối đại đoàn kết dân tộc.
Cung cấp cho người học những quan niệm của Hồ Chí Minh về vai trò, nội
dung, hình thức và những nguyên tắc của đoàn kết quốc tế từ đó là những kết luận
được rút ra về tính sáng tạo, đúng đắn và ý nghĩa của vấn đề này trong sự nghiệp
của cách mạng Việt Nam.
Yêu cầu:
Sinh viên cần nắm được vai trò của sức mạnh dân tộc trong tiến trình phát
triển của dân tộc Việt Nam và thấy được mối quan hệ biện chứng giữa sức mạnh
dân tộc và sức mạnh thời đại.
Hoạt động của GV và SV Nội dung bài học
TTHCM đoàn kết dân tộc và quốc tế I. Tư tưởng HCM về đại đoàn kết dân
được hình thành từ cơ sở nào ? tộc
1. Xuất phát từ tinh thần YN gắn liền với 1. Vai trò của đại đoàn kết dân tộc
ý thức cộng đồng. trong sự nghiệp cách mạng
2. Tổng kết kinh nghiệm của PTCMVN, a. Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề
PTCM trên thế giới - nhất là PTGPDT có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành
TĐ công của cách mạng
3. Xuất phát từ những quan điểm cơ bản Theo HCM, để đánh bại đế quốc
của CN MLN thực dân nhằm giải phóng dân tộc, giải
phóng giai cấp và giải phóng con người,
nếu chỉ có tinh thần yêu nước chưa đủ mà
cần phải tập hợp được tất cả mọi lực
lượng có thể tập hợp, xây dựng khối đại
đoàn kết dân tộc bền vững. Vì vậy, trong
tư tưởng HCM đại đoàn kết dân tộc là
vấn đề có ý nghĩa chiến lược, cơ bản nhất
quán và lâu dài, xuyên suốt tiến trình cách
mạng.
Để quy tụ được mọi lực lượng vào
khối đại đoàn kết toàn dân cần phải có
chính sách và phương pháp phù hợp với
từng đối tượng, trong từng thời kỳ, từng giai
đoạn cách mạng, đại đoàn kết dân tộc phải
luôn luôn được nhận thức là vấn đề sống
còn, quyết định thành bại của CM.
Vai trò của khối đại đoàn kết:
1
- Đoàn kết làm ra sức mạnh; đoàn kết là
then chốt của thành công; đoàn kết,
đoàn kết, đại đoàn kết, thành công,
thành công, đại thành công.
b. Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu
là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng của dân
tộc
Đoàn kết là sức mạnh, là mạch
nguồn của mọi thắng lợi. Do đó, ĐĐKDT
phải được xác định là nhiệm vụ hàng đầu
của Đảng, phải được quán triệt trong tất
cả mọi lĩnh vực.
Ngày 3.3.1951, HCM thay mặt Đảng
tuyên bố trước toàn thể dân tộc: “ Mục
đích của Đảng Lao động Việt Nam có thể
gốm trong 8 chữ: Đoàn kết toàn dân,
phụng sự Tổ quốc.”.
Cách mạng muốn thành công nếu
chỉ có đường lối đúng chưa đủ mà trên cơ
sở của đường lối đúng, Đảng phải cụ thể
hóa thành những mục tiêu, nhiệm vụ và
phương pháp cách mạng phù hợp với từng
giai đoạn lịch sử để lôi kéo, tập hợp quần
chúng, tạo thực lực cho cách mạng, thực
lực đó chính là khối đại đoàn kết dân tộc.
2. Nội dung của đại đoàn kết dân
tộc
a. Đại đoàn kết dân tộc là đại đoàn
kết toàn dân
Đứng trên lập trường giai cấp công
nhân và quan điểm quần chúng, HCM đã
đề cập vấn đề Dân và nhân dân một cách
HCM xác định Dân và nhân dân là gì
rõ ràng, toàn diện.
trong khố đại đoàn kết toàn dân?
Vấn đề: Dân và nhân dân họ là chủ
thể của khối đại đoàn kết dân tộc, đại
đoàn kết dân tộc thực chất là khối đại
đoàn kết toàn dân.
HCM cho rằng: “Đoàn kết của ta
không những rộng rãi mà còn đoàn kết lâu
dài… Người chỉ rõ, trong quá trình xây
dựng khối đại đoàn kết toàn dân, phải
đứng vững trên lập trường giai cấp công
nhân, giải quyết hài hòa mối quan hệ giai
cấp- dân tộc để tập hợp lực lượng và
Người đã định hướng cho việc xây dựng
2
- khối đại đoàn kết toàn dân trong tiến trình
Nòng cốt của khối đại đoàn kết là gì? cách mạng Việt Nam từ CMDTDCND
Liên minh công - nông. đến CMXHCN.
b. Thực hiện đại đoàn kết toàn dân
phải kế thừa truyền thống yêu nước- nhân
nghĩ a- đoàn kết của dân tộc; đồng thời
phải có tấm lòng khoan dung, độ lượng,
tin vào nhân dân, tin vào con người.
Để xây dựng khối đại đoàn kết toàn
dân, phải kế thừa truyền thống yêu nước
Vì sao HCM luôn nhấn mạnh và tin vào
của dân tộc, truyền thống này được xây
khả năng của nhân dân?
dựng, củng cố và phát triển trong suốt quá
Theo HCM trong con người, ai cũng trình dựng nước và giữ nước.
có ít nhiều tiềm ẩn lòng YN, vì nhiều lý
Theo HCM, trong mỗi con người ai
do nó bị che mờ, cần làm thức tỉnh lương
cũng có mặt tốt, mặt xấu…cho nên, vì lợi
tri con người thì lòng YN sẽ bộc lộ. à
ích cách mạng, cần phải có lòng khoan
Như vậy, lòng YN chính là mẫu số chung
dung độ lượng, trân trọng phần thiện ở
để thức tỉnh, để quy tụ mọi người cùng
mỗi con người.
phấn đấu: vì nền độc lập và thống nhất
của Tổ quốc; vì cuộc sống tự do và hạnh Để thực hành đoàn kết rộng rãi, cần
phúc của nhân dân. có niềm tin vào nhân dân. Vì vậy, nguyên
tắc tối cao của Người là yêu dân, tin dân,
dựa vào dân, sống, đấu tranh vì hạnh phúc
của nhân dân, tiếp nối truyền thống dân
tộc “nước lấy dân làm gốc”.
3. Hình thức tổ chức khối đại đoàn
kết dân tộc
a. Hình thức tổ chức của khối đại
đoàn kết dân tộc là Mặt trận dân tộc
thống nhất
Đại đoàn hết dân tộc trong tư tưởng
HCM là một chiến lược cách mạng và trở
thành khẩu hiệu của toàn Đảng, toàn dân
tộc. Và nó biến thành sức mạnh vật chất,
trở thành lực lượng vật chất có tổ chức.
Tổ chức đó chính là Mặt trận dân tộc
thống nhất.
MTDTTN là nơi quy tụ mọi tổ chức
và cá nhân yêu nước. Tùy theo từng thời
kỳ, căn cứ và yêu cầu nhiệm vụ cách
mạng, cương lĩnh và điều lệ của Mặt trận
dân tộc thống nhất có những nét khác nhau
và tên gọi của Mặt trận dân tộc thống
nhất cũng khác nhau:
+ Hội đồng phản đế đồng minh
(1930)
3
- + Mặt trận dân chủ (1936)
+ Mặt trận nhân dân phản đế
(1939)
+ Mặt trận Việt Minh (1941)
+ Mặt trận Liên Việt (1946)
+ Mặt trận dân tộc GPMNVN (1960)
+ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
(1955à 1976)
Để khối ĐĐK của chúng ta có thể tồn
tại và trường tồn thì nó cần thoạt động Song chỉ là sự phấn đấu vì mục tiêu
trên những nguyên tắc nào? là độc lập dân tộc, thống nhất của Tổ
quốc và hạnh phúc của nhân dân.
b. Một số nguyên tắc cơ bản của
Mặt trận dân tộc thống nhất
- Mặt trận dân tộc thống nhất phải
được xây dựng trên nền tảng liên minh
công- nông- trí, đặt dưới sự lãnh đạo của
Đảng.
- Mặt trận dân tộc thống nhất phải
hoạt động trên cơ sở bảo đảm lợi ích cao
của dân tộc, quyền lợi cơ bản của các
tầng lớp nhân dân.
- Mặt trận dân tộc thống nhất phải
hoạt động theo nguyên tắc hiệp thương
dân chủ, bảo đảm đoàn kết ngày càng
Tại sao phải lại cần phải đoàn kết
rộng rãi và bền vững.
quốc tê?
II. TTHCM về đại đoàn kết quốc tế
1. Sự cần thiết xây dựng đoàn kết
quốc tế.
a. Thực hiện đại đoàn kết quốc tế
nhằm kết hợp sức mạnh dân tộc với sức
mạnh thời đại, tạo sức mạnh tổng hợp
cho cách mạng.
Sức mạnh của dân tộc Việt Nam là
sự tổng hợp của các yếu tố vật chất và
tinh thần. Trước hết là chủ nghĩa yêu
nước và ý thức tự lực, tự cường dân tộc;
sức mạnh của tinh thần đoàn kết, của ý
chí đấu tranh anh dũng, bất khuất cho độc
lập tư do…chính sức mạnh đó được lịch
sử cách mạng Việt Nam chứng minh trong
suốt quá trình dựng nước và giữ nước.
Dưới ánh sáng chủ nghĩa Mác-
Lênin, Người đã từng bước phát hiện ra
4
- sức mạnh vĩ đại tiềm ẩn trong các trào lưu
cách mạng thế giới mà Việt Nam cần
tranh thủ, điển hình là cách mạng Tháng
Mười Nga năm 1917.
Theo Người, đối tượng đoàn kết
quốc tế rất rộng lớn. Đó là phong trào đấu
tranh giải phóng dân tộc, phong trào cách
mạng của giai cấp công nhân và nhân dân
lao động ở chính quốc và các nước TBCN
nói chung, đoàn kết với nước Nga XôViết
và các nước dân chủ. Đặc biệt là đoàn kết
với Lào và Campuchia, đấu tranh chống
CNĐQ thực dân giành độc lập, tự do cho
nhân dân mỗi nước.
b. Thực hiện đoàn kết quốc tế,
nhằm góp phần cùng nhân dân thế giới
thực hiện thắng lợi các mục tiêu cách
mạng.
HCM cho rằng, Đảng phải lấy toàn
bộ thực tiễn của mình để chứng minh:
chủ nghĩa yêu nước triệt để không thể nào
tách rời với chủ nghĩa quốc tế vô sản
trong sáng.
- Các Đảng Cộng sản phải kiên trì
chống lại mọi khuynh hướng sai lầm của
chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa vị kỷ dân tộc,
chủ nghĩa Sôvanh…những khuynh hướng
làm suy yếu sức mạnh đoàn kết thống
nhất của các lực lượng cách mạng thế
giới.
Trong việc đoàn kết các lực lượng,
Như vậy, trong tư tưởng HCM, thực
theo HCM cần đoàn kết những lực
hiện đoàn kết quốc tế góp phần cùng nhân
lượng nào?
dân thế giới thực hiện thắng lợi các mục
tiêu cách mạng của dân tộc và của thời
đại.
2. Nội dung và hình thức đoàn kết
quốc tế
a. Các lực lượng cần đoàn kết
- Theo HCM các lực lượng cần đoàn
kết là:
+ Phong trào cộng sản và công nhân
quốc tế
+ Phong trào đấu tranh GPDT
+ Phong trào hòa bình dân chủ thế
5
- giới
- Đối với phong trào cộng sản và
công nhân thế giới: Sự đoàn kết giữa giai
cấp vô sản quốc tế là một đảm bảo vững
chắc cho thắng lợi của chủ nghĩa cộng
sản.
- Đối với phong trào đấu tranh giải
phóng dân tộc: CNĐQ là kẻ thù của nhân
loại, chúng có âm mưu chia rẽ dân tộc, tạo
sự biệt lập, đối kháng và thù ghét dân tộc,
chủng tộc…nhằm làm suy yếu phong trào
đấu tranh giải phóng dân tộc ở các nước
thuộc địa.
- Đối với các lực lượng tiến bộ,
những người yêu chuộng hòa bình dân
chủ, tự do và công lý: HCM cũng tìm mọi
cách để thực hiện đoàn kết.
b. Hình thức đoàn kết
HCM đã từng bước xây dựng và
củng cố khối đại đoàn kết quốc tế tranh
thủ sự đồng tình, ủng hộ của các trào lưu
cách mạng thời đại, góp phần thực hiện
thắng lợi các nhiệm vụ của cách mạng
Việt Nam.
Trong mối quan hệ quốc tế, HCM
luôn dành sự quan tâm đặc biệt đối với các
dân tộc trên bán đảo Đông Dương. Bởi lẽ,
Tư tưởng đại đoàn kết, HCM đã định cả ba dân tộc đều là láng giềng gần gũi
hướng cho việc hình thành những của nhau, có nhiều điểm tương đồng về
tầng mặt trận nào và ý nghĩa của các lịch sử, văn hóa và cùng chung một kẻ thù
tầng mặt trận đó? là thực dân Pháp.
Đối với các nước khác, Người chăm
lo củng cố mối quan hệ đoàn kết, hữu
nghị, hợp tác nhiều mặt theo tinh thần “
vừa là đồng chí, vừa là anh em”.
Trong đoàn kết quốc tế chúng ta cần
đảm bảo những nguyên tắc nào? Như vậy, trong tư tưởng đại đoàn
kết, HCM đã định hướng cho việc hình
thành bốn tầng mặt trận:
+ Mặt trận đại đoàn kết dân tộc
Là sinh viên chúng ta vận dụng tư
+ Mặt trận đk Việt- Miên- Lào
tưởng của HCM về đại đoàn kết như
thế nào? + Mặt trận nhân dân Á- Phi đk với VN
- Thấy rõ được sức mạnh của khối đại + Mặt trận nhân dân thế giới đoàn kết
đoàn kết, tin tưởng vào tiềm năng cách với VN chống đế quốc xâm lược.
mạng quần chúng. 3. Nguyên tắc đoàn kết quốc tế
6
- - Đóng góp sức mình vào xây dựng, củng a. Đoàn kết trên cơ sở thống nhất
cố khối đại đoàn kết dân tộc và quốc tế. mục tiêu và lợi ích có lý, có tình
thật sự đoàn kết trong tập, nhằm tương b. Đoàn kết trên cơ sở độc lập, tự
trợ giúp đỡ lẫn nhau. chủ, tự lực, tự cường
KẾT LUẬN
- Đại đoàn kết dân tộc là chiến lược cách mạng, là cội nguồn sức mạnh làm
nên mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam, một đóng góp quan trọng vào cách mạng
thế giới. Đây là đóng góp sáng tạo của HCM mà các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác-
Lênin chưa đề cập tới.
- Tư tưởng đại đoàn kết dân tộc của HCM là một đóng góp quan trọng vào kho
tàng kinh nghiệm cách mạng thế giới, làm phong phú lý luận chủ nghĩa Mác- Lênin về
công tác vận động và tổ chức quần chúng của Đảng Cộng sản.
- Thực tiễn CMVN đã và đang chứng minh sức sống ký diệu của tư tưởng đại
đoàn kết HCM để tiến tới mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh”.
Trong điều kiện hiện nay, đại đoàn kết theo tư tưởng HCM đòi hỏi phải xây
dựng được một Đảng cầm quyền thật sự trong sạch, vững mạnh, cán bộ, đảng viên
thật sự vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.
Trong khuôn khổ luật pháp, tiếp tục đổi mới chính sách giai cấp, chính sách xã
hội, hoàn thiện chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo…
Thực hiện chính sách mở cửa giao lưu, hợp tác, đa dạng hóa, đa phương hóa, củng cố
khối đoàn kết với mọi lực lượng tiến bộ trên thế giới vì mục tiêu hòa bình, độc lập
dân tộc dân chủ và phát triển.
7
nguon tai.lieu . vn