Xem mẫu
- CHƯƠNG V Đường lối xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN I Qu¸ tr×nh ®æi míi nhËn thøc vÒ kinh tÕ thÞ trêng TiÕp tôc hoµn thiÖn thÓ chÕ kinh tÕ thÞ II trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë níc ta
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1. Quan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ trêng vµ ®Æc ®iÓm chung cña kinh tÕ thÞ trêng - Quan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ trêng + Lµ trình ®é ph¸t triÓn cao cña kinh tÕ hµng ho¸, trong ®ã toµn bé c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ ®Çu ra cña s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ®- îc mua b¸n th«ng qua thÞ trêng. + Kinh tÕ hµng ho¸ vµ kinh tÕ thÞ trêng cã cïng nguån gèc vµ b¶n chÊt nhng kh¸c nhau vÒ trình ®é vµ quy m«
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1. Quan niÖm vÒ kinh tÕ thÞ trêng vµ ®Æc ®iÓm chung cña kinh tÕ thÞ trêng - Đặc ®iÓm chung cña kinh tÕ thÞ trêng. + C¸c chñ thÓ kinh tÕ cã quyÒn tù chñ rÊt cao kh¸c víi kinh tÕ tËp trung. + VÊn ®Ò lîi Ých ®îc ®Æt ra nghiªm ngÆt. + Dung lîng thÞ trêng lín, s¶n phÈm phong phó, tho¶ m·n ®îc nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. + Gi¸ c¶ ®îc x¸c ®Þnh ngay trªn thÞ trêng . + C¹nh tranh lµ tÊt yÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. + Kinh tÕ thÞ trêng lµ mét hÖ thèng më, s¶n xuÊt ra ®Ó b¸n ®Ó trao ®æi
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 2. Cơ chế quản lý kinh tế thời kỳ trước đổi mới. a. Cơ chế kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp. • Đặc điểm: + Nhµ níc qu¶n lý nÒn kinh tÕ b»ng mÖnh lÖnh hµnh chÝnh + C¬ quan qu¶n lý hµnh chÝnh can thiÖp s©u vµo ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c xÝ nghiÖp. + Quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ bÞ coi nhÑ. + Bé m¸y qu¶n lý cång kÒnh, qua nhiÒu nÊc trung gian, kÐm năng ®éng, cöa quyÒn, hiÖu qu¶ kÐm nhng ®îc hëng lîi cao h¬n ngêi trùc tiÕp lao ®éng
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG • Hình thức: Thấp hơn nhiều Phân phối Cơ chế giá thực tế theo định mức xin - cho Qua giá Qua tem Qua chế độ 1 phiếu 2 cấp phát vốn 3
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG • Hậu quả: + Kìm h·m vµ lµm triÖt tiªu ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt níc, kìm h·m sù ph¸t triÓn x· héi + S¶n phÈm s¶n xuÊt ra kh«ng ®ñ ®¸p øng yªu cÇu cña x· héi dÉn ®Õn khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi ¶nh hëng ®Õn ®êi sèng cña nh©n d©n.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG b. Nhu cầu đổi mới về cơ chế quản lý kinh tế: - Một số bước cải tiến nền kinh tế theo thị trường: + Khoán 100 trong nông nghiệp HNTW 9 CHỈ THỊ 100 (12 - 1980) 1 – 1981 KHOÁN KHOÁN SẢN PHẨM SẢN PHẨM NÔNG NGHIỆP ĐẾN NHÓM VÀ NGƯỜI LĐ
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG + Bù giá vào lương ở Long An: Tổng tiền lương và 16 mặt hàng phân phối theo định lượng, tất cả qui ra giá thị trường thì lương bí thư tỉnh ủy xấp xỉ 600 đồng. Tuy nhiên vì những lý do như chất lượng hàng hóa thấp, tiêu chuẩn bị cắt xén, hàng được cấp không phù hợp nhu cầu... thì hiệu quả Ông Chín Cần (Nguyễn Văn sử dụng của mức lương này chỉ đạt 50- Chính), nguyên bí thư Tỉnh ủy Long An - tổng chỉ huy công 70%. Tốt nhất là đem hết số hàng phân trình bù giá vào lương ở Long An - Ảnh: Q.Thiện phối của bí thư ra chợ bán theo giá chợ rồi về trả cho ông 600 đồng/tháng. Bí thư cần gì ra đó mà mua
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG + Khoán sản phẩm trong công nghiệp: KHOÁN SẢN PHẨM TRONG CÔNG NGHIỆP NĐ 25, 26CP + Tổng điều chỉnh giá – lương – tiền lần 2 theo NQTW8 khóa 5 (6/1985)
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Vì vậy, việc đổi mới cơ chế quản lý kinh tế trở thành nhu cầu cần thiết và cấp bách Đại héi 6 жng (12/1986) ®· chØ râ: "C¬ chÕ qu¶n lý tËp trung quan liªu, bao cÊp tõ nhiÒu năm nay kh«ng t¹o ®îc ®éng lùc ph¸t triÓn, lµm suy yÕu kinh tÕ x· héi chñ nghÜa, h¹n chÕ viÖc sö dông vµ c¶i t¹o c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c kìm h·m s¶n xuÊt, lµm gi¶m năng suÊt, chÊt lîng, hiÖu qu¶ g©y rèi lo¹n trong ph©n phèi lu th«ng vµ ®Î ra nhiÒu hiÖn tîng tiªu cùc trong x· héi"
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 3. Sự hình thành tư duy của Đảng về kinh tế thị trường thời kỳ đổi mới. a. Tư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hội VI đến Đại hội VIII. - Một là, kinh tế thị trường không phải là cái riêng có của CNTB mà là thành tựu phát triển chung của nhân loại. • Kinh tế thị trường có mầm mống từ xã hội nô lệ, hình thành trong xã hội phong kiến và phát triển cao trong xã hội TBCN. • Trước CNTB, kinh tế thị trường còn ở thời kỳ manh nha, trình độ thấp thì trong CNTB đã đạt tới trình độ cao, chi phối toàn bộ cuộc sống con người trong xã hội. • Chỉ có thể chế kinh tế chính trị TBCN hay cách thức sử dụng kinh thị trường theo lợi nhuận tối đa của CNTB mới là sản phẩm của TBCN.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Hai là, kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thời kỳ quá độ lên CNXH. • Kinh tế thị trường xét dưới góc độ "một kiểu tổ chức kinh tế" là phương thức tổ chức, vận hành nền kinh tế, là phương tiện điều tiết kinh tế lấy cơ chế thị trường làm cơ sở để phân bổ các nguồn lực kinh tế và điều tiết mối quan hệ giữa người với người. Do đó, nó cần thiết cho quá trình xây dựng và phát triển nền kinh tế nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Hai là, kinh tế thị trường còn tồn tại khách quan trong thời kỳ quá độ lên CNXH. • Kinh tế thị trường đối lập với kinh tế tự nhiên, tự cấp, tự túc chứ không đối lập với các chế độ xã hội. Vừa có thể liên hệ với chế độ tư hữu vừa có thể liên hệ với chế độ công hữu và phục vụ cho chúng. • Xây dựng và phát triển kinh tế thị trường không phải là phát triển TBCN hoặc đi theo con đường TBCN và tất nhiên XDKTTTXHCN cũng không dẫn đến phủ định kinh tế thị trường. Kinh tế thị trường còn cần thiết cho quá trình đi lên CNXH ở nước ta.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây dựng CNXH ở nước ta. Vì: + Ph©n c«ng lao ®éng x· héi ®ang ph¸t triÓn c¶ chiÒu réng, chiÒu s©u.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây dựng CNXH ở nước ta. Vì: + NÒn kinh tÕ níc ta lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn dùa trªn sù ®a d¹ng vÒ sở hữu, tÝnh ®éc lËp cña c¸c chñ thÓ kinh tÕ ngµy cµng cao.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây dựng CNXH ở nước ta. Vì: + Quan hÖ H - T cßn cÇn thiÕt trong quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. T H T’
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Ba là, có thể và cần thiết sử dụng kinh tế thị trường để xây dựng CNXH ở nước ta. Vì: + Sö dông c¬ chÕ thÞ trêng lµm c¬ së ®Ó ph©n bæ c¸c nguån lùc kinh tÕ, ®iÒu hoµ quan hÖ cung - cÇu thóc ®Èy c¸c tiÕn bé, ®µo th¶i c¸i l¹c hËu, yÕu kÐm. + CNTB kh«ng sinh ra kinh tÕ thÞ trêng nhng biÕt kÕ thõa, khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c lîi thÕ cña kinh tÕ thÞ trêng ®Ó ph¸t triÓn.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG b. Tư duy của Đảng về kinh tế thị trường từ Đại hội IX đến Đại hội XI. - Đại hội IX của Đảng (4/2001) xác định: + Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa lµ m« hình kinh tÕ tæng qu¸t cña níc ta trong thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. Đó là:
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG + Kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa theo quan ®iÓm cña Đảng lµ “Mét kiÓu tæ chøc kinh tÕ võa tu©n theo quy luËt cña kinh tÕ thÞ trêng võa dùa trªn c¬ së vµ chÞu sù dÉn d¾t chi phèi bëi c¸c nguyªn t¾c vµ b¶n chÊt cña chñ nghÜa x· héi”.
- I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN THỨC VỀ KINH TẾ THỊ TRƯỜNG - Môc ®Ých: + Sử dụng thế mạnh của thị trường định hướng XHCN để "Phát triển lực lượng sản xuất, phát triển kinh tế để xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội, nâng cao đời sống nhân dân" + Định hướng XHCN được thể hiện trên cả 3 mặt của quan hệ sản xuất: sở hữu, tổ chức quản lý và phân phối nhằm mục đích cuối cùng là "Dân giàu nước mạnh, tiến lên hiện đại trong một xã hội do nhân dân là chủ, nhân ái, có văn hoá, có kỷ cương, xoá bỏ áp bức và bất công, tạo điều kiện cho mọi người có một cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc".
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học