Xem mẫu
- CHÖÔNG 7 LAÏM PHAÙT TIEÀN TEÄ
1. KHAÙI QUAÙT VEÀ LAÏM PHAÙT
2. CAÙCH TÍNH LAÏM PHAÙT
3. NGUYEÂN NHAÂN VAØ TAÙC ÑOÄNG CUÛA LAÏM PHAÙT
4. NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP KIEÀM CHEÁ LAÏM PHAÙT
- MUÏC 1 KHAÙI QUAÙT VEÀ LAÏM PHAÙT
1.1. Caùc luaän ñieåm khaùc nhau veà laïm phaùt
1.2. Caùc ñaëc tröng cô baûn cuûa laïm phaùt
1.3. Phaân loaïi laïm phaùt
- Caùc luaän ñieåm khaùc nhau
MUÏC 1.1
VEÀ LAÏM PHAÙT
1- Laïm phaùt do löu haønh tieàn vöôït quaù tyû leä döï tröõ vaøng, laøm ñaûm
Baûo toái thieåu taïi ngaân haøng phaùt haønh (40%).
2- Laïm phaùt do tieàn taêng theâm cao vaø nhanh hôn so vôùi saûn xuaát,
Theo M.Friedman “Laïm phaùt bao giôø vaø ôû ñaâu cuõng laø hieän töôïng TT”,
Theo J.M.Keynes cuõng ñoàng yù vôùi quan ñieåm treân,
Theo I.Fisher “Laïm phaùt khi coù söï maát caân ñoái tieàn haøng, do toång khoái
löôïng tieàn löu haønh taêng trong khi toång löôïng HHDV ñöôïc trao ñoåi vaãn
giöõ nguyeân, toác ñoä löu thoâng taêng khieán giaù taêng nhanh“.
3- Laïm phaùt gaén vôùi taêng giaù haøng tieâu duøng (CPI)
Theo J.P.Luthebing, L.V.Chandeler, D.C.Cliner “Laïm phaùt laø söï taêng giaù
cuûa taát caû caùc loaïi HH (caû HHSLÑ), töùc giaù caû vaø chi phí ñeàu taêng“.
- Caùc luaän ñieåm khaùc nhau
MUÏC 1.1
VEÀ LAÏM PHAÙT
Noùi chung,
Laïm phaùt laø hieän töôïng tieàn trong löu thoâng vöôït quaù nhu caàu
caàn thieát, laøm cho tieàn bò maát giaù, khieán giaù caû cuûa haàu heát
caùc loaïi haøng hoaù, dòch vuï taêng leân ñoàng loaït, khieán thu nhaäp
quoác daân bò phaân phoái laïi, gaây thieät haïi ñeán toaøn boä ñôøi soáng
KTXH
- Caùc ñaëc tröng cô baûn
MUÏC 1.2
cuûa LAÏM PHAÙT
1- Söï thöøa tieàn do cung caáp tieàn teä quaù möùc;
2- Söï taêng giaù caû ñoàng boä vaø lieân tuïc keùo theo söï
maát giaù cuûa tieàn giaáy;
3- Söï phaân phoái laïi qua giaù caû;
4- Söï baát oån veà kinh teá – xaõ hoäi.
- MUÏC 1.3 Phaân loaïi laïm phaùt
1- Theo tyû leä taêng giaù: coù 3 möùc ñoä
- Laïm phaùt vöøa phaûi (Reasonable inflation), Ip < 10%
- Laïm phaùt cao (High inflation), Ip töø 10% - 100%
- Sieâu laïm phaùt (Hyper inflation), Ip > 100%:
2- Theo tyû leä taêng tieàn: coù hai loaïi
- Laïm phaùt laønh maïnh, Chæ soá giaù caû < chæ soá taêng tieàn,
- Laïm phaùt tieâu cöïc, Chæ soá giaù caû > chæ soá taêng tieàn,
- MUÏC 2 Caùch tính laïm phaùt
1- Caùch tính chæ soá giaù caû.
1- Chæ soá CPI (Consumtion price index) gaén vôùi caùc nhoùm HH chính
trong roå HH: thöïc phaåm, quaàn aùo, nhaø cöûa, chaát ñoát, vaän taûi, y teá.
Haïn cheá CPI khoâng phaûn aùnh ñöôïc nhöõng thay ñoåi töø chaát löôïng HH;
2- Chæ soá giaù caû saûn xuaát, duøng trong baùn buoân, tính trong laàn ñaàu
tieân vaø phaûi chi tieát cho taát caû saûn phaåm;
3- Chæ soá giaûm laïm phaùt GNP, laø tyû leä giöõa GNP danh nghóa so vôùi
GNP thöïc teá, phaûn aùnh söï thay ñoåi cuûa toaøn boä HHDV;
4- Chæ soá Laïm phaùt cô baûn, laø chæ soá CPI goàm caùc yeáu toá coù tính
oån ñònh cao.
- Chæ soá CPI
giaù
CPI cô
baûn
Thôøi
gian
- MUÏC 2 Caùch tính laïm phaùt
2- Ñaëc tröng cuûa chæ soá laïm phaùt cô baûn
- Bieåu hieän xu höôùng laïm phaùt daøi haïn, coù theå chòu taùc ñoäng tröïc tieáp
bôûi caùc chính saùch kinh teá, ñaëc bieät laø CSTT (xuaát phaùt töø caùc nhaân
toá chuû quan do ñöôøng caàu).
- Phaûn aùnh xu höôùng hieän taïi vaø töông lai cuûa chæ soá laïm phaùt CPI,
giuùp caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch coù cô sôû ñeå xaây döïng chính
saùch kinh teá, tieàn teä.
- 3- Caùch tính laïm phaùt cô baûn
- Phöông phaùp loaïi tröø
Loaïi tröø giaù caû moät soá nhoùm HHDV khoûi roå CPI coù söï bieán ñoäng nhaát
thôøi trong ngaén haïn, aûnh höôûng bôûi caùc nhaân toá khaùch quan nhaïy
caûm do nhöõng roái loaïn töø cung gaây ra cuù soác, nhö: Nhöõng thay ñoåi
- Chính saùch thueá, tyû giaù, laõi suaát,
- Thôøi vuï, löông thöïc, thöïc phaåm, naêng löôïng,...
Thöïc teá moãi nöôùc ñeàu coù nhöõng caùch xaùc ñònh khaùc nhau:
- Canada loaïi tröø löông thöïc, thöïc phaåm, naêng löôïng vaø thueá giaùn thu,
- Myõ loaïi tröø löông thöïc, thöïc phaåm, naêng löôïng,
- Thaùi Lan loaïi tröø naêng löôïng vaø thöïc phaåm töôi soáng,
- Anh vaø New Zealand loaïi tröø caùc khoaûn phí traû laõi,
- Peru loaïi tröø 9 nhoùm haøng deã bieán ñoäng nhö löông thöïc, thöïc phaåm,
traùi caây, rau quaû, vaän chuyeån ñoâ thò,.. chieám khoaûng 21%;
- 3- Caùch tính laïm phaùt cô baûn
-Phöông phaùp thoáng keâ
Loaïi boû taùc ñoäng cuûa nhöõng thay ñoåi thaùi quaù giaù caû cuûa caùc maët
haøng coù bieán ñoäng maïnh laøm aûnh höôûng ñeán ñeán tyû leä laïm phaùt
chung, döïa treân cô sôû xeáp haïng nhöõng thay ñoåi cuûa caùc nhoùm
haøng rieâng bieät töø cao ñeán thaáp,
Thöïc teá, Chile söû duïng phöông phaùp thoáng keâ vaø chæ xaùc ñònh tröø
chieàu giaûm cao nhaát laø 20% vaø chieàu taêng cao nhaát laø 8%.
Moät soá phöông phaùp ñöôïc aùp duïng nhö:
- Phöông phaùp bình quaân coù ñieàu chænh (Trimmed mean):
x = ∑ xi × d i
- Phöông phaùp trung vò coù quyeàn soá (Weighted median) :
x = x0 + h
( fm − fm −1 )
( fm − fm−1 ) + ( fm − fm+1 )
- 3- Phöông phaùp kinh teá löôïng
- Xaùc ñònh moái quan heä giöõa laïm phaùt vaø caùc bieán KT lieân quan,
- Sau ñoù duøng moâ hình hoài quy töông quan.
Thöïc tieãn caùc nöôùc aùp duïng laïm phaùt cô baûn
- Xaây döïng CSTT treân cô sôû ñieàu chænh laïm phaùt cô baûn
nhö FED, Nhaät baûn, Singapore.
- Xaây döïng CSTT laáy laïm phaùt cô baûn laøm muïc tieâu hoaït ñoäng
nhö: Canada, Seùc, Phaàn Lan, Thaùi Lan, Nam Phi, Haøn Quoác,..
- NGUYEÂN NHAÂN VAØ TAÙC ÑOÄNG
MUÏC 3
CUÛA LAÏM PHAÙT
3.1. Nguyeân nhaân daãn ñeán laïm phaùt
3.2. Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt
- MUÏC 3.1 Nguyeân nhaân laïm phaùt
1- Laïm phaùt nhu caàu hay caàu keùo
(Demand Pull Inflation),
- Theo B.Hanxen “Laïm phaùt laø do nhu caàu quaù möùc, roäng khaép
ñoái vôùi nhieàu maët haøng treân thò tröôøng“.
- Theo Herbert Goeths “Laïm phaùt laø moät daõy caùc tình huoáng toàn
taïi söï dö thöøa caàu”;
- MUÏC 3.1 Nguyeân nhaân laïm phaùt
2- Laïm phaùt chi phí – chi phí ñaåy
(Cost Push Inflation),
Theo Jacques Marshall “Laïm phaùt do saûn xuaát khoâng taêng hoaëc
taêng ít so vôùi söï gia taêng cuûa chi phí (maø tröôùc heát laø löông)“;
3- Laïm phaùt taøi chính, laïm phaùt tín duïng,
Cho raèng laïm phaùt do boäi chi ngaân saùch (thueá, ñaàu tö,..), hoaëc
söï taêng tröôûng quaù möùc veà tín duïng laøm boäc phaùt tieàn maët;
- MUÏC 3.1 Nguyeân nhaân laïm phaùt
4- Laïm phaùt do söï thieáu huït möùc cung
Khieán neàn KTQD bò maát caân ñoái, taêng tröôûng chaäm, saûn xuaát suùt
keùm, laøm NSNN bò thaâm huït, heä thoáng taøi chính roái loaïn.
- Do khaùch quan nhö haäu quaû chieán tranh, thieân tai, bieán ñoäng thò
tröôøng nguyeân lieäu.
- Do chuû quan nhö cheá ñoä thueá khoaù khoâng hôïp lyù, chính saùch
quaûn lyù kinh teá cuûa chính phuû khoâng phuø hôïp,... ;
5- Laïm phaùt do heä thoáng chính trò bò khuûng hoaûng,
Laïm phaùt do nhöõng taùc ñoäng caû töø beân trong vaø beân ngoaøi laøm
giaûm loøng tin cuûa coâng chuùng, laøm giaûm uy tín, söùc mua cuûa
ñoàng tieàn;
- MUÏC 3.1 Nguyeân nhaân laïm phaùt
6- Laïm phaùt do nhaø nöôùc chuû ñoäng söû duïng laïm phaùt,
Laïm phaùt ñöôïc duøng laøm coâng cuï ñeå thöïc thi chính saùch kinh teá
Theo J.M.Keynes “Khi neàn kinh teá chöa ñaït ñeán möùc toaøn duïng,
neáu nhaø nöôùc maïnh daïn phaùt haønh theâm tieàn ñeå gia taêng ñaàu tö
thì laïm phaùt seõ coù taùc ñoäng choáng khuûng hoaûng kinh teá, giaûm
thieåu thaát nghieäp“.
Tuy nhieân “Khi neàn kinh teá ñaõ ñaït möùc toaøn duïng, neáu nhaø nöôùc
vaãn tieáp tuïc phaùt haønh theâm tieàn ñöa vaøo löu thoâng, khoái HHDV
taêng thaáp hôn toác ñoä taêng cuûa khoái cung tieàn, khi ñoù laïm phaùt seõ
khoâng coù taùc duïng thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá nöõa“;
- MUÏC 3.2 Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt
Nhöõng Bieåu hieän cuûa laïm phaùt,
- Khi taêng tieàn giaù vaøng seõ taêng, keùo theo taêng giaù caùc HH khaùc
nhöng taêng khoâng ñeàu, baét ñaàu töø haøng tieâu duøng thieát yeáu taêng
nhanh nhaát, roài ñeán nhöõng VT, NLSX quan troïng.
- Khi laïm phaùt taêng tyû giaù taêng cuõng laøm taêng xuaát khaåu.
- Neáu giaù tieáp tuïc taêng, ñôøi soáng seõ khoù khaên hôn buoäc ngöôøi
lao ñoäng phaûi thay ñoåi cô caáu tieâu duøng.
- Haøng hoaù eá aåm, saûn xuaát bò ñình ñoán, thaát nghieäp taêng, heä
thoáng taøi chính vaø kinh teá bò khuûng hoaûng toaøn dieän.
- MUÏC 3.2 Taùc ñoäng cuûa laïm phaùt
Nhöõng haäu quaû cuûa laïm phaùt
1- Thu nhaäp vaø cuûa caûi bò phaân phoái laïi, phaân hoaù giaøu ngheøo taêng
2- Phaùt trieån kinh teá suït giaûm vaø thaát nghieäp gia taêng,
3- Caùc taùc ñoäng khaùc
- Saûn xuaát, bò ñình treä, maát caân ñoái giöõa caùc ngaønh,
- Löu thoâng, ñaàu cô tích tröõ taêng, cung caàu maát caân ñoái;
- Söùc mua cuûa ñoàng tieàn giaûm, toác ñoä LTTT taêng nhanh, tieàn göûi suït
giaûm, caùc ngaân haøng maát KNTT vaø thua loã bò phaù saûn, heä thoáng tieàn
teä roái loaïn khoâng kieåm soaùt noåi;
- Böôùc ñaàu thu NSNN taêng qua cô cheá phaùt haønh, nhöng khi coù
nhieàu coâng ty bò phaù saûn, NSNN bò suït giaûm maïnh, traät töï an toaøn xaõ
hoäi bò phaù hoaïi naëng neà.
- NHÖÕNG BIEÄN PHAÙP KIEÀM CHEÁ
MUÏC 4.
LAÏM PHAÙT
4.1. Nhöõng bieän phaùp cô baûn chieán löôïc
4.2. Nhöõng bieän phaùp caáp baùch tröôùc maét
4.3. Caùc phöông thöùc choáng laïm phaùt ôû caùc nöôùc phaùt trieån
nguon tai.lieu . vn