- Trang Chủ
- Kinh tế học
- Bài giảng Kinh tế phát triển nâng cao (Advanced development economics) - Chương 2: Nhà nước và thị trường ở các nước đang phát triển
Xem mẫu
- 27/08/2021
CHƯƠNG 2
NHÀ NƯỚC VÀ THỊ TRƯỜNG Ở CÁC NƯỚC
ĐANG PHÁT TRIỂN
25
CÁC KHÁI NIỆM
THỊ TRƯỜNG VÀ
THẤT BẠI THỊ • THỊ TRƯỜNG là tổ chức hoặc thể chế có
TRƯỜNG chức năng điều phối sản xuất và tiêu dùng
các hàng hóa và dich vụ thông qua các giao
dịch tự nguyện.
THỊ TRƯỜNG VÀ • KINH TẾ THỊ TRƯỜNG là kiểu tổ chức kinh
tế xã hội mà trong đó các quan hệ kinh tế,
CẠNH TRANH phân phối sản phẩm, lợi ích đều do các quy
luật của thị trường chi phối.
• NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG là nền kinh tế
trong đó các quyết đinh đầu tư, sản xuất và
phân phối đều thông qua hệ thống thị trường
và do thị trường quyết định.
26
13
- 27/08/2021
THỊ TRƯỜNG VÀ CƠ CHẾ VẬN HÀNH CỦA THỊ TRƯỜNG
THẤT BẠI THỊ
TRƯỜNG • Cạnh tranh công bằng theo
nguyên tắc bàn tay vô hình.
THỊ TRƯỜNG
VÀ CẠNH
• Thượng tôn pháp luật
TRANH • Hoạt động trong nền kinh tế
tuân theo các quy luật kinh
tế như quy luật cung cầu,
quy luật giá trị.
27
THỊ TRƯỜNG VÀ
THẤT BẠI THỊ
TRƯỜNG Các dạng kinh tế thị trường:
THỊ TRƯỜNG VÀ (1) kinh tế thị trường tự do hoàn toàn (laissez-faire),
CẠNH TRANH (2) kinh tế thị trường tự do bị điều tiết,
(3) kinh tế thị trường bị điều tiết hoàn toàn.
• Kinh tế thị trường
• Kinh tế chỉ huy
• Kinh tế hỗn hợp
28
14
- 27/08/2021
VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG
Thị trường đáp ứng những điều kiện nhất định có thể phân phối
khối lượng lớn hàng hóa và dịch vụ một cách hiệu quả nhất;
Thị trường thường linh hoạt hơn chính phủ và có khả năng thích
nghi tốt hơn, thúc đẩy tăng trưởng, sáng tạo, thay đổi cơ cấu.
Thị trường thúc
đẩy cạnh tranh;
Thị trường mở ra cơ hội lớn hơn cho
việc phân chia quyền lực kinh tế;
29
THỊ TRƯỜNG VÀ
THẤT BẠI THỊ THẤT BẠI THỊ TRƯỜNG đề cập đến các
điều kiện theo đó nền kinh tế thị trường
TRƯỜNG thất bại trong việc phân bổ các nguồn lực
hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến
THẤT BẠI THỊ thất bại của thị trường và nhiều mức độ
của sự thất bại.
TRƯỜNG Ở CÁC
NƯỚC ĐANG PHÁT
TRIỂN
Ba khuyết tật của thị trường:
• Luôn luôn xảy ra khủng hoảng thừa hoặc thiếu
do “bàn tay vô hình”
• Quy luật cạnh tranh và động cơ lợi nhuận dẫn
30 đến lợi ích doanh nghiệp thường được ưu tiên
15
- 27/08/2021
THẤT BẠI THỊ TRƯỜNG
Thứ nhất, tình trạng cạnh tranh không hoàn hảo
Thứ hai, ảnh hưởng ngoại sinh xuất hiện
Thứ ba, thông tin không hoàn hảo.
Thứ tư, hàng hoá công cộng
Thứ năm, kinh tế vĩ mô bất ổn
31
LÝ THUYẾT VỀ
CAN THIỆP CỦA
NHÀ NƯỚC Nhà nước can thiệp vào nền kinh tế nhằm khắc phục
thất bại thị trường (can thiệp tối thiểu).
TRONG NỀN
KINH TẾ Nhà nước can thiệp vào nền kinh tế nhằm ổn định và
điều chỉnh thị trường (can thiệp tối đa hoặc tương tác
với thị trường).
CÁC LÝ THUYẾT ỦNG
HỘ SỰ CAN THIỆP CỦA
NHÀ NƯỚC VÀO THỊ Hạn chế của nhà nước khi can thiệp và thị trường:
TRƯỜNG thất bại nhà nước.
CÁC CAN THIỆP CỦA
NHÀ NƯỚC NHẰM ỔN
ĐỊNH VÀ ĐIỀU CHỈNH Vai trò của nhà nước ở các nước đang phát triển.
THỊ TRƯỜNG
32
16
- 27/08/2021
33
LÝ THUYẾT VỀ
CAN THIỆP CỦA CAN THIỆP CỦA NHÀ NƯỚC NHẰM KHẮC
NHÀ NƯỚC PHỤC/ SỬA CHỮA THẤT BẠI THỊ TRƯỜNG
TRONG NỀN
KINH TẾ
CÁC LÝ THUYẾT ỦNG
HỘ SỰ CAN THIỆP CỦA
NHÀ NƯỚC VÀO THỊ
TRƯỜNG
34
17
- 27/08/2021
THẤT BẠI CỦA NHÀ NƯỚC
• Khái niệm: Thất bại của nhà nước xảy ra khi sự can thiệp của
nhà nước:
– Làm thất bại thị trường trở nên nghiêm trọng hơn, thị trường mất
cân bằng hơn;
– Dẫn tới những thất bại khác hoặc hệ lụy tiêu cực cho tương lai.
35
LÝ THUYẾT VỀ
BA THẤT BẠI CỦA NHÀ NƯỚC
CAN THIỆP CỦA
NHÀ NƯỚC
TRONG NỀN
KINH TẾ
CÁC LÝ THUYẾT
ỦNG HỘ SỰ CAN
THIỆP CỦA NHÀ
NƯỚC VÀO THỊ
TRƯỜNG
36
18
- 27/08/2021
NGUYÊN NHÂN THẤT BẠI CỦA NHÀ NƯỚC
Thông tin không đầy đủ
Thiếu khả năng kiểm soát phản ứng của cá nhân
Thiếu khả năng kiểm soát bộ máy hành chính quan liêu
Hạn chế do quá trình ra quyết định công cộng: động cơ cá nhân, lợi ích
nhóm
37
VAI TRÒ NHÀ NƯỚC Ở CÁC NƯỚC
ĐANG PHÁT TRIỂN
Các can thiệp của chính phủ vào nền kinh tế
hỗn hợp ở các nước đang phát triển bao gồm:
Các nước đang phát triển có kinh tế thị trường
chưa hoàn hảo •Ổn định kinh tế vĩ mô
•Điều chỉnh cơ cấu
38
19
- 27/08/2021
CAN THIỆP CỦA NHÀ NƯỚC Ở CÁC
NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN
§ Bảo vệ quyền con người
§ Giữ vững công bằng xã hội
§ Quản lý kinh tế vĩ mô
§ Cung cấp hàng hóa công cộng
§ Thực hiện trợ cấp và hỗ trợ
§ Quản lý ngoại ứng
39
CÁC CÔNG CỤ NHÀ NƯỚC SỬ DỤNG ĐỂ
TƯƠNG TÁC VỚI THỊ TRƯỜNG
§ Các thể chế tạo lập thị trường
§ Các thể chế điều tiết thị trường
§ Các thể chế ổn định thị trường
§ Các thể chế hợp thức hóa thị trường
40
20
- 27/08/2021
KINH NGHIỆM
VỀ SỰ
Vai trò nhà nước của NICs Đông Á
CAN THIỆP
CỦA Vai trò nhà nước của ASEAN
NHÀ NƯỚC
VÀO Kinh nghiệm của World Bank
THỊ TRƯỜNG
Ở MỘT SỐ Bài học rút ra
NƯỚC ĐANG
PHÁT TRIỂN
41
THẢO LUẬN 1. Tìm kiếm các số liệu và dữ liệu về phát triển thương
mại ở một số nước đang phát triển: trang web của
ILO, WTO, IMF, GSO, Bộ Lao động - Thương binh và
xã hội,...
2. Trao đổi về Thị trường và thất bại thị trường ở các
nước đang phát triển.
3. Trao đổi về Lý thuyết về can thiệp của nhà nước
trong nền kinh tế.
4. Trao đổi về “Kinh nghiệm về sự can thiệp của nhà
nước vào thị trường ở một số nước đang phát triển”
• Yêu cầu: Sử dụng lý thuyết đã học để phân tích và
giải thích.
42
21
nguon tai.lieu . vn