Xem mẫu
- 2/25/2022
1. Khái quát về kinh tế học quản lý
2. Các kỹ thuật hỗ trợ quá trình ra quyết định
3. Mục tiêu tổng quát của doanh nghiệp
1
Khái quát về kinh tế học quản lý
Kinh tế
học quản lý
Kinh tế học quản lý là môn học ứng dụng lý thuyết
kinh tế học vào quá trình ra quyết định tại doanh nghiệp.
2
Khái quát về kinh tế học quản lý
.
Kinh tế học là môn khoa học của Nhà quản lý là người sử dụng các
việc ra quyết định trong bối cảnh các nguồn lực để đạt được các mục tiêu
nguồn lực khan hiếm. cụ thể.
Kinh tế học quản lý
3
1
- 2/25/2022
Khái quát về kinh tế học quản lý
Kinh tế học quản lý nghiên cứu cách sử dụng các nguồn
lực khan hiếm một cách hiệu quả nhất nhằm đạt được
các mục tiêu quản trị cụ thể (Michael Baye, 2014).
Sử dụng các nguồn lực khan hiếm
hiệu quả nhất
4
Khái quát về kinh tế học quản lý
Kinh tế học quản lý là môn học nhằm bắc cầu nối giữa các
vấn đề phân tích thuần túy được các nhà lý thuyết quan tâm
và các quyết định mà những người phụ trách ở các doanh
nghiệp phải đưa ra hàng ngày (Edwin Mansfield, 2009).
Áp dụng
Áp dụng
Áp dụng
5
Khái quát về kinh tế học quản lý
Kinh tế học kinh doanh (Business economics) là môn học
nghiên cứu hoạt động của doanh nghiệp, môi trường kinh
doanh mà bản thân doanh nghiệp đang hoạt động và cách
thức ra quyết định tại doanh nghiệp (Worthington, Britton &
Rees, 2005).
Môi
trường
kinh
doanh
Hoạt Cách
động của thức ra
doanh quyết
6
nghiệp định
2
- 2/25/2022
Khái quát về kinh tế học quản lý
Cầu
Cung
Chi phí
Sản xuất
Doanh thu
Lợi nhuận
Cạnh tranh
…
Kinh tế học quản lý là cầu nối giữa lý thuyết kinh tế học
với các quyết định được nhà quản lý đưa ra hàng ngày tại
7 doanh nghiệp.
Server (máy chủ) là thiết bị lưu trữ tất cả mọi thứ dữ
liệu không nằm trên ổ cứng. Server luôn tỏa ra 1 nhiệt
lượng rất lớn khi hoạt động. Những Data Center lớn như
Google, Facebook có hàng tỉ người truy cập hàng ngày
phải đặt ở những nơi lạnh như Bắc Cực mà vẫn phải mất
một khoản tiền lớn để xây dựng hệ thống điều hòa làm
mát cho phòng chứa server. Giá gas và điện phục vụ sưởi ấm đang tăng
lên. Sau khi thống kê nhu cầu sưởi ấm thị
trường, giá thành sản xuất, tính toán hiệu quả
kinh doanh dự kiến thì công ty Cloud&Heat
(Đức) đã đưa ra giải pháp cho mùa đông sắp tới
là mang các tủ Server của họ đến đặt tại nhà
khách hàng. Chủ nhà sẽ được sử dụng nguồn
nhiệt tỏa ra từ các tủ Server làm ấm cho không
gian sinh hoạt trong nhà chống chọi lại mùa đông
khắc nghiệt.
Đây là hình thức kinh doanh mới và độc đáo.
Để sử dụng dịch vụ này khác hàng phải trả 1
khoản phí lắp đặt hạ tầng ban đầu tuy nhiên đổi
lại, hóa đơn tiền điện và tiền Internet hàng tháng
8 sẽ do Cloud&Heat chi trả (www.cloudandheat.com)
Trước tình trạng dầu mỏ ngày càng cạn kiệt và
xu hướng tiêu dùng bảo vệ môi trường. Hai nhà
sản xuất ô tô đã thành lập ra một công ty liên doanh
sản xuất ô tô điện giá rẻ, chiếc xe ô tô điện nhỏ
hiện đang được chuẩn bị sản xuất sẽ dự kiến có giá
bán rẻ hơn so với các mô hình hiện đang được tiêu
thụ, khoảng 8000-10000 USD/chiếc. Figure 1: Old price 2021-2022
Qua khảo sát, thống kê, phân tích người
tiêu dùng, tập đoàn Nissan khẳng định rằng sự
triển khai chậm hạ tầng sạc gây ảnh hưởng
đến việc mua xe ô tô điện.
Kết quả khảo sát người
tiêu dùng cho thấy, giá cả
vẫn là yếu tố chính gây cản
trở người mua. Do đó dự
án chung của Nissan và
Mitsubishi Motors sẽ
những bước đột phá về giá
thành. Nhằm hiện thực và
cho ra thị trường một chiếc
9 Nissan - Mô hình Leaf và e-NV 200 xe điện với giá phải chăng.
3
- 2/25/2022
Dân số sẽ tăng lên 9,7 tỷ người, với 1/3 là dân
đô thị.
Dầu mỏ chỉ còn để khai thác đến năm 2060.
Nhưng nhu cầu sẽ tăng 110%.
Than đá chỉ còn đủ dùng đến năm 2045.
Diện tích che phủ của rừng giảm xuống chỉ còn
25% so với giữa thế kỷ 20.
Thiếu hụt 60% lương thực do hiệu ứng khí nhà
kính, băng tan sẽ làm diện tích đất canh tác
lương thực giảm khoảng 20%.
Không khí ô nhiễm nghiêm trọng…
Sa mạc hóa diễn ra ngày càng nhanh chóng…
10
Dự báo vào năm 2050 hơn hai tỷ
người tại 48 quốc gia sẽ thiếu nước
hoàn toàn. Khoảng 98% nước trên
Trái đất là nước mặn, chỉ 2% là
nước ngọt có thể sử dụng.
Khí hậu nóng lên, tan chảy băng các vùng cực,
nước ngọt từ các sông băng tan chảy sẽ trộn lẫn
với nước mặn trong đại dương và trở nên quá mặn
để uống. Mực nước biển dâng lên, xâm lấn gây ô
nhiễm nguồn nước ngọt dọc theo vùng ven biển.
Dự kiến dân số thế giới sẽ tăng lên 9,7 tỷ vào
2050. Nhu cầu nước sạch cũng như xả thải tăng
mạnh làm mức ô nhiễm tăng lên quá mức để sử
dụng. Nước ngọt sẽ trở nên khan hiếm và giá trị
của nước ngọt có thể sẽ hơn cả dầu mỏ (United
11
Nations, 2010).
Hoạt động của doanh nghiệp
Doanh nghiệp về bản chất là một hệ thống chuyển hóa
các đầu vào thành đầu ra với mục tiêu là tối đa hóa lợi
nhuận trong ngắn hạn và tối đa hóa giá trị trong dài hạn.
12
4
- 2/25/2022
Môi trường hoạt động của doanh nghiệp
Doanh nghiệp chịu tác động của nhiều yếu tố
thuộc môi trường kinh doanh như chính trị, xã hội,
pháp luật, công nghệ…
13
Vấn đề quản lý đặt
ra cho nhà quản lý
- Thống kê
Lý thuyết - Kinh tế lượng
kinh tế học Nhà quản lý lựa chọn - Quản trị học
-…
phương án tối ưu
trong quá trình ra
quyết định
Phương án tối ưu
của nhà quản lý
Hình 1: Vai trò của Kinh tế học quản lý
14 trong quá trình ra quyết định
Xe ô tô Apple sẽ rất thông minh
và tạo sự khác biệt dựa trên các
khía cạnh: Màn hình ảo tăng
cường, Kiểm soát khí hậu, Hệ
thống điều chỉnh ánh sáng,
Tự định vị xe, Apple Car sẽ
biết tự sạc điện…
Tập đoàn Apple hé lộ dự án có biệt danh là
Titan, về việc sản xuất một dòng ô tô tự lái.
Hiện Apple nắm giữ một loạt các bằng sáng
chế liên quan đến các phát minh về xe hơi, Sự chuyển hướng chiến lược
chúng có thể phác họa về chiếc xe hơi của của Apple cho thấy hãng dự
Apple trông như thế nào. Các tài liệu đã cho kiến sẽ dần chuyển trọng tâm
kinh doanh khỏi thị trường smart
thấy một chủng loại xe hạng sang được thiết kế
phone đang có dấu hiệu bão
có tính tự động hóa cao và thân thiện với người
hòa…
dùng.
5
- 2/25/2022
Quy trình ra quyết định
Kinh tế
học
quản lý
Hình 2: Sự tham gia của Kinh tế học quản
lý trong quá trình thực hiện quyết định
16
Các kỹ thuật giúp quá trình quyết định
Kỹ thuật
thống kê
kinh tế
Kinh tế học
quản lý sử
Kỹ thuật Kỹ thuật
dự báo kinh tế
dụng một số kỹ
kinh tế lượng thuật nhằm
cung cấp thông
tin phục vụ quá
trình ra quyết
Kỹ thuật định
Kỹ thuật
tối ưu
luận giải
hóa kinh
kết quả
tế
17
VD, Nếu Y là doanh số (Sales) là x là chi
Kỹ thuật thống kê về thị trường căn hộ
tại TpHCM cho thấy năm 2020-2021 có quảng cáo (Advertising spend) thì kỹ
sụt giảm mạnh cả cung và cầu. thuật kinh tế lượng cho thấy
=> Năm 2022 giá sẽ tiếp tục tăng nếu
cung không tăng và đại dịch chấm dứt=>
Y = 8.0119x + 1022,3
Phục vụ ra quyết định mở rộng sản xuất, => Cầu tăng => Phục vụ ra quyết định xem
đầu tư, kinh doanh ngành BĐS… có nên quảng cáo thêm không hoặc tác
dụng của các đợt quảng cáo…
18
6
- 2/25/2022
Trung tâm nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới (World Bank) năm 2019
đã đưa ra số liệu dự báo về giá dầu mỏ trung bình trên thị trường thế
giới cho đến năm 2025. Trong đó tổ chức này cho rằng giá trung bình của
dầu mỏ vào năm 2022 là đạt 84.6 USD/thùng.
=> Cầu dầu mỏ đang tăng => Phục vụ ra quyết định liên quan đến các
doanh nghiệp, thị trường…
19
Thiết lập mục tiêu
Xác định vấn đề
Xây dựng các giải pháp
có thể
Kỹ thuật thống
Lý thuyết kinh Lựa chọn giải kê, kinh tế
tế học pháp tối ưu lượng, quản trị,
pháp lý..
Thực hiện quyết định
Hình 3: Kinh tế học quản lý và một số kỹ
thuật bổ trợ quá trình thực hiện quyết định
20
Kinh tế học quản lý gắn kết chặt chẽ với khoa học
quản trị doanh nghiệp
Quản trị nhân sự Quản trị Marketing
Quản trị sản xuất Quản trị rủi ro
Quản trị chuỗi cung
Quản trị tài chính
21 ứng
7
- 2/25/2022
Dù vẫn đang là một trong
những tập đoàn có lợi nhuận
ròng lớn nhất thế giới năm
2020 với 57 tỷ USD nhưng
Apple đang có xu hướng tăng
trưởng chậm lại khi mà lợi
nhuận của Công ty đã ở mức
53 tỷ USD từ năm 2015.
Doanh thu và lợi nhuận của
Applie không còn gia tăng
mạnh khi mà số lượng
Iphone bán ra tăng chậm lại
trong 6 năm qua và thị trường
tiêu thụ đang trong giai đoạn
bão hòa.
=> Apple cần phải đẩy mạnh tái cấu trúc, đổi mới sáng tạo, R&D để đưa ra các
sản phẩm mới và tham gia vào các thị trường mới.
Đối với hầu hết các tập đoàn của Mỹ, nhân viên trẻ
tuổi là một vấn đề nan giải. Facebook tạo sự khác biệt
cho vấn đề này. Những người trẻ tuổi (sinh sau năm
1980) chiếm phần lớn trong tổng số 8.000 nhân viên của
Facebook. Độ tuổi trung bình của nhân viên Facebook là
28, trong khi đó con số tương tự tại Google là 30 và
Apple là 31. Các nhân viên cấp dưới tại Facebook luôn
được khuyến khích đặt câu hỏi và phản biện với các vấn
đề được cấp trên đưa ra.
Facebook chào đón các nhân viên trẻ tuổi và áp
dụng các phương thức quản lý thông minh. Phong
cách quản trị này giúp giảm chi phí vận hành do chi
phí nhân công thấp. Quy mô nhân sự Facebook chỉ
ở mức 8 ngàn so với Google (64 ngàn nhân viên).
Phong cách quản trị nhân sự độc đáo là một trong
những yếu tố giúp Facebook vẫn duy trì được tốc độ
tăng trưởng mạnh mẽ trong bối cảnh áp lực cạnh
tranh …
Mục tiêu tổng quát của doanh nghiệp
Trong ngắn hạn: Mục tiêu của doanh nghiệp là tối đa hóa
lợi nhuận. Lợi nhuận tăng sẽ tăng giá trị của doanh nghiệp
theo từng năm. Quá trình tối đa hóa lợi nhuận ngắn hạn
đôi khi gây rủi ro cho doanh nghiệp.
Trong dài hạn: Mục tiêu của doanh nghiệp là tối đa hóa
giá trị. Trong dài hạn giá trị doanh nghiệp tăng lên nhờ các
khoản lợi nhuận ngắn hạn. Kinh tế học quản lý xác định giá
trị của doanh nghiệp là hiện giá của tất cả các khoản lợi
nhuận dự kiến trong vòng đời của doanh nghiệp.
24
8
- 2/25/2022
Tối đa
hóa giá
trị doanh
nghiệp
Mục tiêu
năm t
Mục tiêu
....
Mục tiêu
năm 2
Mục tiêu
năm 1
Hình 4: Mối quan hệ giữa
mục tiêu ngắn hạn và dài hạn
Doanh nghiệp đặt mục tiêu là tối đa hóa tài sản, nghĩa là
tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp. Giá trị của doanh nghiệp là
giá trị hiện tại của các khoản lãi gộp dự kiến thu được trong
tương lai.
Hiện giá của lợi nhuận π π2 πn n
πt
1 ...
dự kiến trong tương lai 1 i (1 i) 2 (1 i) n i 1 (1 i) t
n
TR t TC t
t 1 (1 i) t
― t, TRt, TCt: là lợi nhuận, doanh thu, chi phí dự kiến tại năm t
― i : là lãi suất trung bình/năm
― t đi từ năm 1 (năm tiếp theo) đến năm n (năm cuối cùng dự kiến).
26
Hãy tính hiện giá của một khoản lợi nhuận dự kiến tại
năm thứ ba là 100 tỷ. Biết rằng lãi suất là 5%/năm.
Hiện giá lợi nhuận dự 100
86,38
kiến trong năm thứ 3 (1 0,05) 3
27
9
- 2/25/2022
Công ty Viễn Đông kinh doanh trong lĩnh vực may mặc tại
TpHCM. Qua dự báo tình hình kinh doanh thì Ban lãnh đạo dự kiến
kết quả hoạt động trong 10 năm tới như sau (đơn vị tính: tỷ đồng):
Năm TR TC Năm TR TC
1 12 10 6 55 37
2 28 19 7 70 48
3 35 24 8 85 59
4 40 28 9 92 62
5 48 32 10 105 78
Nếu công ty chỉ hoạt động đến hết năm thứ 10 thì hiện giá của
công ty là bao nhiêu? Giả sử lãi suất là cố định ở mức 10%/năm.
28
Giá trị của
doanh nghiệp
n
TR t TC t
i 1 (1 i) t
TR phụ thuộc TC phụ thuộc Giá trị của i phụ thuộc
1. Cầu thị trường về sản 1. Công nghệ sản xuất. 1. Điều kiện vay vốn trên
phẩm doanh nghiệp 2. Kỹ thuật sản xuất. thị trường tài chính
2. Thị hiếu người tiêu 2. Chính sách tiền tệ của
3. Tay nghề của công
dùng chính phủ
nhân.
3. Sự ra đời của các sản 3. Khả năng tiếp cận thị
4. Chi phí của các yếu tố
phẩm mới. trường vốn của doanh
4. Đối thủ cạnh tranh sản xuất đầu vào.
nghiêp.
nâng cấp sản phẩm 5. Kỹ năng quản trị nhân
4. Sự minh bạch của hệ
5. … sự.
thống ngân hàng
6. … 5. ….
29
Nokia vào đầu những năm 2000 là một thương hiệu
hùng mạnh. Đỉnh cao năm 2008, Nokia chiếm lĩnh 40%
thị phần, với 129 ngàn nhân viên tại 120 quốc gia, lợi
nhuận tăng 71% vào năm đỉnh cao đó. Nokia được định
giá 300 tỷ USD.
Tuy nhiên, do “ngủ quên trong chiến thắng”, không phân tích, thống kê nhu cầu thị
trường cũng như không chịu đổi mới để làm tăng sức cầu nhằm mở rộng thị phần, nên
Nokia đã mắc phải sai lầm nghiêm trọng. Trong 8 năm trở lại đây, doanh thu và uy tín của
hãng đã sụt giảm mạnh, đặc biệt sau khi Apple và Samsung tung ra các dòng điện thoại
thông minh. Đến cuối năm 2010, cổ phiếu của Nokia đã giảm tới 47%. Trong bảng xếp
hạng các thương hiệu ăn nên làm ra nhất thế giới năm 2010 do hãng nghiên cứu thị
trường Millwrard Brown Optimor thực hiện, Nokia đã giảm tới 30 bậc, tụt xuống vị trí thứ
43. Nokia đã rơi vào thua lỗ từ năm 2012 trở lại đây.
Ngày 25/4/2014 hãng Microsoft đã chính thực xác nhận đã mua lại bộ phận
thiết bị và dịch vụ của Nokia và toàn bộ các nhân viên liên quan về Microsoft trong
1 thương vụ trị giá 7,5 tỷ USD. Đồng thời, Microsoft cũng đã đổi tên bộ phận thiết
bị và dịch vụ của Nokia thành một cái tên hoàn toàn khác : Microsoft Devies và
Nokia Lumia thành Microsoft Lumia… Nguồn: Bloomberg, 2015…
30 Yêu cầu: Hãy cho biết lý do nào dẫn đến Nokia bị giảm giá trị đến hơn 97%?
10
- 2/25/2022
Sau vài tháng, cuối cùng cuộc thương thảo đã kết
thúc. Yahoo chính thức “bán mình” cho công ty
viễn thông Verizon với mức giá 4,83 tỷ USD (so
với giá trị lên tới 125 tỷ USD vào thời kỳ đỉnh cao,
hồi đầu năm 2000?)... Tuy nhiên, cái giá gần 5 tỷ USD
Cộng đồng Internet thời kỳ đầu nuối tiếc, hàng là cực hời đối với Yahoo. Năm
loạt giám đốc điều hành của Yahoo, nhất là CEO ngoái Yahoo thua lỗ. Các mảng
đương nhiệm Marissa Mayer, bị đổ lỗi cho sự lầm kinh doanh chính như tin tức,
đường lạc lối, sa sút của Yahoo. email, công nghệ quảng cáo của
Hàng loạt câu hỏi được đặt ra: tại sao Yahoo lại Yahoo đều suy giảm đều đặn
phải bán mình? Tình hình kinh doanh và tài sản năm này qua năm khác.
của tập đoàn này hiện như thế nào? Và điều quan trọng là Yahoo đã
trượt khỏi con sóng công nghệ
trong lĩnh vực tìm kiếm, mạng
xã hội và gần đây là di động.
Những sai lầm trong quá khứ
của Yahoo quá lớn và rất ít cơ
hội để DN này sửa chữa, tìm lại
thời kỳ hoàng kim của mình…
31 Yêu cầu: Hãy cho biết lý do nào dẫn đến Yahoo bị giảm giá trị đến hơn 95%?
Klaus Schwab, Chủ tịch điều hành Diễn
đàn Kinh tế Thế Giới định nghĩa 4 cuộc
cách mạng Công nghiệp như sau:
=> Cách mạng công nghiệp 1.0: Sử
dụng năng lượng nước và hơi nước để
cơ giới hóa sản xuất.
=> Cách mạng công nghiệp 2.0: Diễn ra
nhờ ứng dụng điện năng để sản xuất
hàng loạt.
=> Cách mạng công nghiệp 3.0: Sử
dụng điện tử và công nghệ thông tin để
tự động hóa sản xuất.
=> Cách mạng công nghiệp 4.0: Sử
dụng trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật và
robot hóa quá trình sản xuất kinh doanh.
Do đến năm thứ 3 công ty Viễn Đông sẽ áp dụng công nghệ may
tự động và dự kiến làm giảm chi phí khoảng 10% so với phương án
trước đây. Bên cạnh đó, từ năm thứ tư, các mẫu mã mới đã giúp
doanh thu tăng 8% so với kế hoạch ban đầu.
Năm TR TC Năm TR TC
1 12 10 6 ? ?
2 28 19 7 ? ?
3 35 ? 8 ? ?
4 ? ? 9 ? ?
5 ? ? 10 ? ?
Trong khi đó lãi suất cũng sẽ giảm xuống mức 5%/năm trong toàn bộ
vòng đời doanh nghiệp. Hãy xác định lại giá trị hiện tại của công ty trong
vòng 10 năm tới.
11
nguon tai.lieu . vn