Xem mẫu
- 8/15/2021
Chương 2
BẢO HIỂM XÃ HỘI
Nội dung
I. Sự ra đời, bản chất, đối tượng, chức năng
II. Nguyên tắc và tính chất của BHXH
III. Quan điểm cơ bản về BHXH
IV. Hệ thống chế độ BHXH, hình thức BHXH
V. Quỹ BHXH
VI. BHXH ở Việt Nam (quá trình phát triển, chế độ, hình thức)
1. Sự ra đời, bản chất, đối tượng và chức năng của BHXH
1.1. Sự ra đời của BHXH
Là nhu cầu khách quan của người lao động
Người lao động là trung tâm của sự phát triển kt-xh
Họ là người vừa trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất, dịch vụ
Họ cũng là người tiêu dùng những sản phẩm tạo ra đó
Người lao động luôn đối mặt với các rủi ro:
Người lao động tử vong (là người trụ cột của gia đình)
Ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp
Rủi ro về già không còn thu nhập từ lao động
Lao động nữ còn gánh vác trách nhiệm người
mẹ, sinh con và nuôi con
Rủi ro mất việc làm
1
- 8/15/2021
Các biện pháp thực tế: san sẻ, đùm bọc lẫn nhau, đi vay, đi xin, nhờ cứu trợ NN
-> Biện pháp đó hoàn toàn thụ động và không chắc chắn
1. Sự ra đời, bản chất, đối tượng và chức năng của BHXH
1.1. Sự ra đời của BHXH
BHXH ra đời từ giữa thế kỉ 19
1850, thành lập quỹ trợ giúp nỗi đau ở một số bang của nước Phổ (CHLB Đức).
Đến năm 1883, tiếp tục ban hành luật BHYT và BH TNLĐ, sau đó là đạo luật về
hưu trí.
1850, ý tưởng về bảo hiểm TNLĐ cho công nhân ngành đường sắt ở Pháp bị
giới thượng lưu bác bỏ
Nửa đầu thế kỷ 20, phát triển mạnh mẽ ở các nước Châu Âu và Bắc Mỹ.
Tuyên ngôn nhân quyền của LHQ (10/8/1945) “tất cả mọi người lao động với
tư cách là thành viên của xã hội đều có quyền hưởng BHXH…”
Tổ chức lao động quốc tế ILO ký công ước Geneva (4/6/1952) về “BHXH cho
người lao động”
1.1 Sự ra đời BHXH
Khái niệm
BHXH là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập đối với người
lao động khi họ gặp phải rủi ro làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc
làm trên cơ sở hình thành và sử dụng một quỹ tiền tệ tập trung nhằm đảm bảo
đời sống cho người lao động và gia đình họ, góp phần đảm bảo an toàn xã hội.
2
- 8/15/2021
1.2 Bản chất BHXH
BHXH là nhu cầu khách quan, đa dạng và phức tạp của xã hội
Mối quan hệ phát sinh trên cơ sở quan hệ lao động và diễn ra giữa 3
bên (bên tham gia, bên BHXH và bên được BHXH)
Những biến cố làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm có
thể ngẫu nhiên hoặc không hoàn toàn ngẫu nhiên, có thể xảy ra trong
và ngoài quá trình lao động.
Phần thu nhập thay thế/bù đắp được lấy từ quỹ tiền tệ tập trung
được tồn tích lại
Mục tiêu BHXH là nhằm thỏa mãn những nhu cầu thiết yếu của người
lao động trong khi gặp phải rủi ro.
1.3 Đối tượng
Đối tượng tác động
phần thu nhập bị mất hoặc giảm của người lao động
Đối tượng tham gia
Người lao động
Người sử dụng lao động
Cơ quan quản lý
Cơ quan BHXH, dưới sự bảo trợ của Nhà nước
1.4 Chức năng BHXH
Thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập cho người lao động
chức năng cơ bản nhất gắn với đặc điểm của một hoạt động bảo hiểm
Tiến hành phân phối và phân phối lại thu nhập giữa những người tham gia
BHXH
góp phần thực hiện công bằng xã hội
Góp phần kích thích người lao động hăng hái lao động sản xuất, nâng cao năng
suất lao động cá nhân và năng suất lao động xã hội.
là một đòn bẩy kinh tế cho sự phát triển của xã hội
Gắn bó lợi ích giữa người lao động với người sử dụng lao động, giữa người lao
động với xã hội.
vì sự phát triển chung của xã hội
3
- 8/15/2021
2. Nguyên tắc và tính chất của BHXH
2.1 Nguyên tắc BHXH
Mọi người lao động đều có quyền tham gia và hưởng trợ cấp BHXH
Mức hưởng trợ cấp BHXH phải tương quan với mức đóng góp
Nguyên tắc số đông bù số ít
Nhà nước thống nhất quản lý BHXH
Kết hợp hài hòa lợi ích, các mục tiêu và phù hợp với điều kiện kinh tế
xã hội của đất nước
2.2 Tính chất của BHXH
Tính tất yếu khách quan trong đời sống xã hội
Luôn tồn tại rủi ro trong quá trình lao động, sản xuất
Mất mát ảnh hưởng đến cả người lao động, sử dụng lao động và xã hội
BHXH có tính ngẫu nhiên, phát sinh không đồng đều theo thời gian và không gian
Hoạt động lao động diễn ra ở mọi ngành, địa phương
Rủi ro luôn gắn liền với các hoạt động lao động
Xác suất khó dự báo trước
BHXH vừa có tính kinh tế, vừa có tính xã hội, đồng thời còn có tính dịch vụ
Tính kinh tế: liên quan đến thu nhập
Tính xã hội: mức sống của người lao động và gia đình, chia sẻ, bù đắp
Tính dịch vụ: cung cấp một sự đảm bảo
3. Quan điểm cơ bản về BHXH
Khi thực hiện BHXH, các nước đều phải lựa chọn
hình thức
cơ chế
các mức độ thỏa mãn nhu cầu BHXH
phù hợp với
tập quán
khả năng trang trải
và định hướng phát triển kinh tế-xã hội của nước mình
4
- 8/15/2021
3. Quan điểm cơ bản về BHXH
Chính sách Bảo hiểm xã hội là một bộ phận cấu thành và là bộ phận
quan trọng nhất trong chính sách an sinh xã hội
Mục đích chủ yếu của chính sách này nhằm đảm bảo đời sống cho người
lao động và gia đình họ.
thể hiện tính ưu việt của một chế độ xã hội.
Nếu tổ chức và thực hiện tốt chính sách BHXH sẽ là động lực to lớn phát
huy tiềm năng sáng tạo của người lao động trong quá trình phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước
3. Quan điểm cơ bản về BHXH
Người sử dụng lao động phải có nghĩa vụ và trách nhiệm đóng Bảo
hiểm xã hội cho người lao động
Người sử dụng lao động thực chất là các tổ chức, các doanh nghiệp và các
cá nhân có thuê mướn lao động.
Sức lao động của người lao động được coi là tài sản, nguồn lực của người
sử dụng lao động
Quản lý và sử dụng tốt sẽ tạo ra động lực nâng cao năng suất lao động
Cùng chia sẻ rủi ro với người lao động là một biện pháp bảo đảm cho
chính tài sản, thu nhập của họ
3. Quan điểm cơ bản về BHXH
Người lao động được bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi đối với
BHXH
mọi người lao động trong xã hội đều được hưởng BHXH như tuyên ngôn
nhân quyền đã nêu, đồng thời bình đẳng về nghĩa vụ đóng góp và quyền
lợi trợ cấp BHXH.
Tuy nhiên, nghĩa vụ và quyền lợi của người lao động về BHXH còn tùy
thuộc vào điều kiện kinh tế - xã hội, vào các mối quan hệ kinh tế, chính trị,
xã hội và lịch sử của mỗi quốc gia.
Khi sản xuất phát triển, kinh tế tăng trưởng, chính trị, xã hội ổn định thì
người lao động tham gia và được hưởng trợ cấp BHXH ngày càng đông,
mức hưởng ngày càng tăng.
5
- 8/15/2021
3. Quan điểm cơ bản về BHXH
Mức trợ cấp BHXH phụ thuộc vào các yếu tố
Tình trạng mất khả năng lao động;
Tiền lương lúc đang đi làm;
Ngành nghề công tác và thời gian công tác;
Tuổi thọ bình quân của người lao động;
Điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước trong từng thời kỳ
Tuy nhiên, về nguyên tắc:
mức trợ cấp BHXH phải thấp hơn mức lương lúc đang đi làm,
nhưng thấp nhất cũng phải đảm bảo mức sống tối thiểu
3. Quan điểm cơ bản về BHXH
Nhà nước quản lý thống nhất chính sách Bảo hiểm xã hội, tổ chức bộ
máy thực hiện chính sách Bảo hiểm xã hội
BHXH là một bộ phận cấu thành trong hệ thống an sinh xã hội
nó vừa là nhân tố ổn định,
vừa là nhân tố động lực phát triển kinh tế - xã hội,
cho nên vai trò của Nhà nước là rất quan trọng.
BHXH được thực hiện thông qua một quy trình: Từ việc hoạch định chính sách,
giới hạn về đối tượng, xác định phạm vi bảo hiểm cho đến đảm bảo vật chất và
việc xét trợ cấp…
Nhà nước phải quản lý toàn bộ quy trình này một cách chặt chẽ và thống nhất
4. Hệ thống các chế độ BHXH, hình thức BHXH
4.1 Khái niệm
Hệ thống chế độ BHXH là sự cụ thể hóa chính sách BHXH
là hệ thống các quy định cụ thể và chi tiết, là sự bố trí, sắp xếp các phương tiện để thực hiện BHXH đối với
người lao động
Theo khuyến nghị của tổ chức lao động quốc tế (ILO) đã nêu trong Công ước số 102
tháng 6 năm 1952 tại Giơnevo, hệ thống các chế độ BHXH bao gồm
1. Chăm sóc y tế
2. Trợ cấp ốm đau
3. Trợ cấp thất nghiệp
4. Trợ cấp tuổi già
5. Trợ cấp tại nạn lao động và bệnh nghề nghiệp
6. Trợ cấp gia đình
7. Trợ cấp sinh đẻ
8. Trợ cấp khi tàn phế
9. Trợ cấp cho người còn sống (trợ cấp mất người nuôi dưỡng)
6
- 8/15/2021
4. 1 Khái niệm
Tùy vào điều kiện kinh tế - xã hội mà mỗi nước lựa chọn các
chế độ thực hiện,
Tuy nhiên, phải dựa trên nguyên tắc
Thực hiện ít nhất 3 chế độ
Ít nhất phải thực hiện 1 trong 5 chế độ (3), (4), (5), (8) hoặc (9)
4.2 Đặc điểm của các chế độ BHXH
Các chế độ được xây dựng theo luật pháp mỗi nước
Hệ thống các chế độ mang tính chất chia sẻ rủi ro, chia sẻ tài chính
Mỗi chế độ được chi trả đều căn cứ chủ yếu vào mức đóng góp của các
bên tham gia BHXH và quỹ dự trữ.
Phần lớn các chế độ là chi trả định kỳ
Đồng tiền được sử dụng làm phương tiện chi trả và thanh quyết toán
Các chế độ BHXH cần được điều chỉnh định kì để phản ảnh hết sự thay đổi
của điều kiện kinh tế xã hội
4.3 Căn cứ xây dựng và thực hiện các chế độ BHXH
Dựa vào những cơ sở kinh tế - xã hội như
Cơ cấu ngành kinh tế quốc dân,
tiền lương và thu nhập của người lao động,
hệ thống tài chính của quốc gia
các yếu tố sinh học: Tuổi thọ bình quân của người lao động, nhu cầu dinh dưỡng, xác
suất tai nạn lao động và tử vong, độ tuổi sinh đẻ của lao động nữ,
yếu tố môi trường: như môi trường lao động
Những cơ sở khoa học trên quyết định đến một loạt vấn đề về
xác định điều kiện, thời gian và mức hưởng trợ cấp trong từng chế độ,
khả năng áp dụng bao nhiêu chế độ BHXH trong một hệ thống.
7
- 8/15/2021
4.4 Nguyên tắc xây dựng các chế độ BHXH
Thời gian hưởng trợ cấp và điều kiện hưởng trợ cấp BHXH phụ thuộc
từng trường hợp cụ thể,
thời gian đóng phí bảo hiểm của người lao động
Mức trợ cấp phụ thuộc vào
khả năng thanh toán của từng quỹ tài chính BHXH;
mức sống chung của các tầng lớp dân cư và người lao động.
Theo nguyên tắc: mức trợ cấp này không cao hơn mức tiền lương hoặc tiền công khi
người lao động đang làm việc và nó chỉ bằng 1 tỷ lệ phần trăm nhất định so với mức
tiền lương hay tiền công.
4.5 Hình thức BHXH
BHXH bắt buộc
là loại hình bảo hiểm xã hội mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham
gia,
BHXH tự nguyện
là loại hình bảo hiểm xã hội mà người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn
mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình để hưởng bảo hiểm
xã hội.
5. Quỹ BHXH
5.1 Khái niệm
Là quỹ tài chính độc lập, tập trung ngoài ngân sách Nhà nước
Mục đích tạo lập quỹ BHXH
dùng để chi trả cho người lao động, giúp họ ổn định cuộc sống khi gặp các biến cố
hoặc rủi ro.
8
- 8/15/2021
5.2 Đặc điểm của quỹ BHXH
Hoạt động của quỹ không nhằm mục đích kinh doanh kiếm lời
nguyên tắc quản lý quỹ BHXH là: Cân bằng thu – chi.
Phân phối quỹ BHXH vừa mang tính chất hoàn trả, vừa mang tính chất không hoàn trả
một số đối tượng được hưởng trợ cấp từ quỹ BHXH thường lớn hơn nhiều so với mức đóng góp của họ và
ngược lại.
Quá trình tích lũy để bảo tồn giá trị và bảo đảm an toàn về tài chính đối với quỹ BHXH là
một vấn đề mang tính nguyên tắc
Quỹ BHXH là hạt nhân, là nội dung vật chất của tài chính BHXH
Sự ra đời, tồn tại và phát triển quỹ BHXH phụ thuộc vào trình độ phát triển kinh tế - xã
hội của từng quốc gia và điều kiện lịch sử trong từng thời kỳ nhất định của đất nước
5.3 Nguồn hình thành quỹ BHXH
Chủ thể tham gia đóng góp
Người lao động đóng góp
Người sử dụng lao động đóng góp
Nhà nước hỗ trợ thêm
Các nguồn khác (cá nhân, các tổ chức từ thiện ủng hộ; lãi do đầu tư quỹ
nhàn rỗi)
5.3 Nguồn hình thành quỹ BHXHMức đóng góp
BHXH ở một số nước trên thế giới
Tỷ lệ đóng góp của Tỷ lệ đóng góp của
Tên nước Nhà nước người sử dụng lao động người lao động so với
so với tiền lương (%) tiền lương (%)
CHLB Đức Bù thiếu
CH Pháp Bù thiếu 19,68 11,82
Indonesia Bù thiếu 6,5 3,0
Phillipin Bù thiếu
Chi toàn bộ chế độ ốm đau,
Mailaysia 12,75 9,5
thai sản
Việt Nam (từ 01/01/2010) Bù thiếu 16 6
Việt Nam (từ 01/01/2012) Bù thiếu 17 7
Việt Nam (từ 01/01/2016) Bù thiếu 18 8
9
- 8/15/2021
Áp dụng từ
17/2021 đến
30/06/2022
5.3 Nguồn hình thành quỹ BHXH
Phương thức đóng góp
Hàng tháng,
hàng quý,
6 tháng một lần.
Mức đóng góp của các bên tham gia BHXH có khác nhau ở các nước và đối
với từng chế độ, có thể căn cứ vào
Tiền lương và thang bảng lương để xác định mức trợ cấp BHXH, từ đó có cơ sở xác định mức
phí đóng.
Quy định mức phí BHXH trước rồi từ đó xác định mức hưởng.
Xác định mức hưởng, rồi từ mức hưởng BHXH này có thể xác định được mức phí phải đóng.
5.4 Sử dụng quỹ BHXH
Chi trợ cấp cho các chế độ BHXH
Chế độ hưu trí và tử tuất: bù đắp thu nhập
Chế độ thai sản, tai nạn lao động, ốm đau: bù đắp thu nhập, ổn định đời sống, sản
xuất.
Chi phí cho sự nghiệp quản lý BHXH
Chi đầu tư tăng trưởng quỹ BHXH
10
- 8/15/2021
5.5 Quản lý quỹ BHXH
Nếu chỉ thành lập một quỹ BHXH tập trung thống nhất thì việc chi trả
cũng phải đảm bảo tính thống nhất theo các nội dung chi.
Nếu quỹ BHXH được hình thành theo 2 loại quỹ: Quỹ BHXH ngắn hạn
và quỹ BHXH dài hạn thì việc chi trả và quản lý chi sẽ cụ thể hơn.
Nếu quỹ BHXH được thành lập theo từng chế độ: Quỹ ốm đau, quỹ
thai sản, quỹ hưu trí.v.v… (hay còn gọi là quỹ BHXH thành phần), thì việc
chi trả sẽ càng trở nên đơn giản và đảm bảo đúng mục đích
5.6 Nguyên tắc đầu tư quỹ BHXH
An toàn
Có lợi nhuận
Có khả năng thanh toán
Đảm bảo lợi ích kinh tế - xã hội
6. BHXH ở VIỆT NAM
Được điều chỉnh bởi Luật BHXH, 2006, Luật sửa đổi bổ sung một số
điều của Luật BHXH năm 2012, 2014 có hiệu lực 2016 sắp được ban
hành mới, qua các năm có sự điều chỉnh sửa đổi theo các thông tư.
Nội dung hoạt động
BHXH bắt buộc
BHXH tự nguyện
BH thất nghiệp.
BH y tế
11
- 8/15/2021
6.1 Đối tượng tham gia
a. Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc
là công dân Việt Nam, bao gồm:
Người làm việc theo HĐLĐ không xác định thời hạn, HĐLĐ có thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên;
Cán bộ, công chức, viên chức;
Công nhân quốc phòng, công nhân công an;
Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan,
hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương
như đối với quân đội nhân dân, công an nhân dân;
Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân và hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có
thời hạn;
Người làm việc có thời hạn ở nước ngoài mà trước đó đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc..
6.1 Đối tượng tham gia
a. Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc (tiếp)
Từ ngày 1/1/2016 bổ sung thêm 3 đối tượng:
người làm việc theo HĐLĐ có thời hạn từ đủ 01 tháng đến 03 tháng cũng thuộc đối
tượng phải tham gia BHXH bắt buộc theo điều 05 QĐ 959/QĐ-BHXH 09/09/2015
(trước đây là HĐLĐ có thời hạn từ 3 tháng trở lên)
người lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao
động hoặc chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền
của Việt Nam cấp được tham gia BHXH bắt buộc theo quy định của Chính phủ
người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn.
6.1 Đối tượng tham gia
a. Đối tượng tham gia BHXH bắt buộc (tiếp)
Người sử dụng lao động:
cơ quan nhà nước,
đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã
hội, tổ chức chính trịxã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội
khác;
cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam;
doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có
thuê mướn, sử dụng và trả công cho người lao động.
12
- 8/15/2021
6.1 Đối tượng tham gia
b. Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện (hưu trí và tử tuất)
là công dân Việt Nam trong độ tuổi lao động,
không nằm trong đối tượng tham gia BHXH bắt buộc
6.1 Đối tượng tham gia
Đối tượng tham gia BHTN
Người lao động: là công dân Việt Nam
làm việc theo hợp đồng lao động
hoặc hợp đồng làm việc mà các hợp đồng này:
không xác định thời hạn,
hoặc xác định thời hạn từ đủ mười hai tháng đến ba mươi sáu tháng
Người sử dụng lao động:
có sử dụng từ 10 lao động trở lên.
6.2 Thời gian đóng
là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng bảo hiểm
xã hội cho đến khi dừng đóng (Nếu đóng BH liên tục)
Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội không liên tục
là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.
13
- 8/15/2021
6.3 Chế độ BHXH
1. BHXH bắt buộc bao gồm các chế độ:
Ốm đau;
Thai sản;
Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
Hưu trí;
Tử tuất.
6.3 Chế độ BHXH
2. BHXH tự nguyện bao gồm các chế độ:
Hưu trí;
Tử tuất.
3. Bảo hiểm thất nghiệp bao gồm các chế độ
Trợ cấp thất nghiệp;
Hỗ trợ học nghề;
Hỗ trợ tìm việc làm.
a.Chế độ ốm đau
Quy định tại chương 3, Luật BHXH 2014
Mục đích:
giúp cho người lao động có được khoản trợ cấp thay thế thu nhập bị mất do không làm việc
khi bị ốm đau.
Đối tượng áp dụng chế độ ốm đau
là người lao động tham gia BHXH;
Điều kiện hưởng chế độ ốm đau:
Bị ốm đau, tai nạn rủi ro phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở y tế.
Trường hợp ốm đau, tai nạn do tự huỷ hoại sức khoẻ, do say rượu hoặc sử dụng ma tuý, chất gây
nghiện khác thì không được hưởng chế độ ốm đau.
Có con dưới bảy tuổi bị ốm đau, phải nghỉ việc để chăm sóc con và có xác nhận của cơ sở y tế.
14
- 8/15/2021
a. Chế độ ốm đau (tiếp)
Thời gian hưởng chế độ ốm đau (tính cho 1 năm):
Người lao động ốm đau thông thường.
Làm việc trong điều kiện bình thường: Số ngày tối đa: 30 (
- 8/15/2021
b. Chế độ thai sản (tiếp)
Thời gian hưởng
Từ 1/05/2013 – lao động nữ được nghỉ 6 tháng khi sinh con
Lao động nam có vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản 5 ngày làm việc đối với trường hợp sinh
thường và 7 ngày làm việc đối với trường hợp sinh con phải phẫu thuật, sinh con dưới 32 tuần tuổi;
Mức hưởng
100% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ
việc + trợ cấp 1 lần bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con
Trường hợp chỉ có cha tham gia BHXH khi vợ sinh con thì cha được trợ cấp một lần bằng 2 lần mức lương cơ
sở tại tháng sinh con
Thực hiện
Đã có điều chỉnh thời gian hưởng chế độ phù hợp với nhu cầu thực tiễn đời sống
Chưa có chế độ áp dụng với lao động nam
Còn đan xen giữa chính sách BHXH với chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình
c. Chế độ TNLĐ & BNN
Mục đích
Bù đắp, thay thế một phần thu nhập cho người lao động khi bị TNLĐ hoặc mắc bệnh nghề nghiệp
Điều kiện hưởng
Bị tai nạn thuộc một trong các trường hợp sau đây làm suy giảm khả năng lao động
từ 5% trở lên
Tại nơi làm việc và trong giờ làm việc;
Ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc khi thực hiện công việc theo yêu cầu của người sử
dụng lao động;
Trên tuyến đường đi và về từ nơi ở đến nơi làm việc trong khoảng thời gian và tuyến đường
hợp lý;
Bị bệnh thuộc danh mục bệnh nghề nghiệp do Bộ Y tế và Bộ LĐ-TB&XH ban hành khi
làm việc trong môi trường hoặc nghề có yếu tố độc hại làm suy giảm hơn 5% KNLĐ.
c. Chế độ TNLĐ & BNN (tiếp)
Thời gian và mức hưởng
Trợ cấp 1 lần
suy giảm 5-30% KNLĐ; Cấp phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình
5 tháng lương tối thiểu chung, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0,5 tháng lương tối
thiểu chung;
Trợ cấp tính theo số năm đóng bhxh: dưới 1 năm sẽ tính 0,5 tháng *tiền lương; cứ thêm 1 năm tính
thêm 0,3 tháng * tiền lương đóng BHXH.
Khi chết: 36 tháng lương tối thiểu
Trợ cấp hàng tháng
suy giảm > 31% KNLĐ: 30% mức lương tối thiểu chung, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được
hưởng thêm 2% mức lương tối thiểu chung;
Trợ cấp tính theo số năm đóng bhxh: dưới 1 năm sẽ tính 0,5 tháng *tiền lương; cứ
thêm 1 năm tính thêm 0,3 tháng * tiền lương đóng BHXH.
Trợ cấp phục vụ: bằng mức lương tối thiểu
16
- 8/15/2021
Mức lương cơ sở áp dụng cho cán bộ, công nhân, viên chức
d. Chế độ hưu trí
Mục đích
nhằm cung cấp một khoản trợ cấp thay
thế cho phần thu nhập không được
nhận nữa từ nghề nghiệp do nghỉ hưu
Đối tượng hưởng:
Lao động nam từ 60 tuổi; từ tháng 1/2021 cộng thêm 3 tháng/ năm đến khi đủ 62 tuổi.
Nữ là 55 tuổi; từ tháng 1/2021 cộng thêm 4 tháng/ năm đến khi đủ 60 tuổi.
Ngoài ra có thể điều chỉnh: Chính phủ quy định cụ thể độ tuổi nghi hưu đối với các nhóm lao động
bị suy giảm khả năng lao động, làm các công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
làm việc ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo;
nhóm lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao,
nhóm lao động làm công tác quản lý
và một số trường hợp đặc biệt khác
Mức hưởng: tối đa 75% mức tiền lương bình quân.
17
- 8/15/2021
d. Chế độ hưu trí
Cách tính:
Mức lương hưu Mức bình quân
Tỷ lệ hưởng lương
hàng tháng của tiền lương đóng
hưu hàng tháng
người lao động BHXH (Mbqtl)
d. Chế độ hưu trí (tiếp)
Cách tính tỷ lệ lương hưu
Số năm đóng BHXH Tỷ lệ % cộng thêm Số năm đóng BHXH
Năm hiệu lực tương ứng với tỷ lệ tương ứng với mỗi năm tương ứng với tỷ lệ
45% đóng BHXH 75%
Nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ
- 2017 15 15 2 3 30 25
2018 16 15 2 2 31 30
2019 17 15 2 2 32 30
2020 18 15 2 2 33 30
2021 19 15 2 2 34 30
2022 trở đi 20 15 2 2 35 30
d. Chế độ hưu trí (tiếp)
Cách tính tỷ lệ lương hưu (tiếp)
Lưu ý:
Khi tính tỷ lệ lương hưu, nếu thời gian đóng có tháng lẻ thì từ 01 đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng
đến 11 tháng được tính là 1 năm
Mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi qui định thì tỷ lệ lương giảm 2%
Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ
% nào do nghỉ trước tuổi của năm đó
Mỗi năm đóng thừa BHXH sẽ được trợ cấp 1 lần bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
(Mbqtl)
Ví dụ: Bà A 53 tuổi, làm việc trong điều kiện bình thường, có 26 năm 4 tháng đóng BHXH,
nghỉ hưu tháng 6/2018. Tỷ lệ hưởng lương hưu của bà A được tính như thế nào?
18
- 8/15/2021
d. Chế độ hưu trí (tiếp)
Cách tính tỷ lệ lương hưu (tiếp)
Tỷ lệ hưởng lương hưu của bà A được tính như sau:
15 năm đầu tính bằng 45%
Từ năm thứ 16 đến năm thứ 26 là 11 năm, tính thêm: 11 x 2% = 22%
4 tháng được tính là ½ năm, tính thêm 0,5 x 2% = 1%
Tổng các tỷ lệ trên là : 45 + 22+1= 77% (chỉ tính tối đa 75%)
Bà A nghỉ hưu trước tuổi 55 theo quy định là 2 năm nên tỷ lệ hưởng hương hưu tính giảm 2 x 2% =
4%
Như vậy, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của bà A là 75 – 4 = 71%
Trợ cấp1 lần trước khi nghỉ hưu: 0
Nếu bà A nghỉ hưu năm 2017, năm đóng thừa là 1.5x 0,5 x Mbqtl
d. Chế độ hưu trí (tiếp)
Số năm n để tính Mbqtl
Số năm trước khi nghỉ hưu để
Thời gian tham gia BHXH
tính bình quân tiền lương
Trước ngày 01/01/1995 5 năm cuối
Từ ngày 01/01/1995 đến ngày 31/12/2000 6 năm cuối
Từ ngày 01/01/2001 đến ngày 31/12/2006 8 năm cuối
Từ ngày 01/01/2007 đến ngày 31/12/2015 10 năm cuối
Từ ngày 01/01/2016 đến ngày 31/12/2019 15 năm cuối
Từ ngày 01/01/2020 đến ngày 31/12/2024 20 năm cuối
Từ ngày 01/01/2025 Toàn bộ thời gian đóng
19
- 8/15/2021
d. Chế độ hưu trí (tiếp)
e. Chế độ tử tuất
20
nguon tai.lieu . vn