Xem mẫu
- TRƯỜNG ĐH THỦ DẦU
MỘT
BÀI GIẢNG
GIẢI PHẪU SINH LÝ
TRẺ EM
GV: THÂN THỊ DIỆP NGA
- CHƯƠNG III:
CÁC CƠ QUAN PHÂN TÍCH
- CƠ QUAN PHÂN TÍCH
Mỗi cơ quan phân tích đều gồm 3 bộ phận:
Bộ phận
Bộ phận Bộ phận dẫn truyền
phân tích
ngoại biên
ở trung
(Cơ quan Dây TK (Dẫn truyền
ương
thụ cảm) hướng tâm)
- • Cơ quan phân tích gồm 3 phần:
• Cơ quan nhận cảm (các giác quan) có chức
năng tiếp nhận các dạng kích thích khác nhau để
biến thành các xung thần kinh.
• Bộ phận dẫn truyền: là các dây thần kinh
hướng tâm làm nhiệm vụ dẫn truyền xung động
TK từ các cơ quan nhận cảm về TK TW.
• Bộ phận trung ương (nằm trên vỏ não) mỗi cơ
quan phân tích có một vùng tương ứng trên vỏ
não (vùng thị giác, vùng thính giác,vùng vị giác..).
- VAI TRÒ
• Giúp cơ thể tiếp nhận thông tin từ môi
trường, từ đó có những đáp ứng kịp thời
• Mỗi cơ quan phân tích giúp cơ thể nhận
biết một đặc tính riêng lẻ của sự vật hiện
tượng
• Sự phối hợp các cơ quan phân tích, sự hoạt
động phức tạp trên vỏ não cho ta thông tin
đầy đủ về sự vật hiện tượng
- • Khi một giác quan bị tổn thương, mất
khả năng nhận kích thích thì các giác
quan khác được tăng cường có tác
dụng thay thế một phần giác quan bị
tổn thương
- • Riêng đối với con người nhờ có hệ
thống tín hiệu thứ hai, con người tiếp
nhận được thông tin là kho kinh nghiệm
và kiến thức của người khác của các
thế hệ đã qua.
• Con người không thể chờ đợi kích thích,
mà con người chủ động tìm kích thích
đó là cơ sở để con người tìm hiểu thiên
nhiên, phát hiện những quy luật của
thiên nhiên.
- I- CƠ QUAN PHÂN TÍCH THỊ GIÁC
1- CẤU TẠO
Dây TK thị giác Bộ phận
Cơ quan
phân tích ở
thụ cảm trung ương
( Mắt) (Dẫn truyền hướng tâm)
(Trung khu
thị giác)
- • 1- CẤU TẠO
a. Bộ phận nhận cảm: Cơ quan thụ cảm thị
giác( Cầu mắt)
Nằm trong hốc mắt, giống như hình cầu,
đường kính trung bình 25 mm
.
- Cầu mắt phải trong hốc
m ắt
Dây
thần Cầu mắt
kinh thị
giác
Cơ vận
động mắt
- Màng
cứng Màng
Thể thủy tinh
mạch
Màng lưới
Lòng đen
Điểm mù
Lỗ đồng tử
Thủy Dây
dịch thần
kinh thị
giác
Màng giác
Dịch thủy tinh
Sơ đồ cấu tạo cầu
- Cấu tạo của cầu mắt
Màng cứng, phía
trước là màng giác
Màng bọc Màng mạch
Cầu
Màng lưới (chứa
mắt
tế bào thụ cảm
thị giác)
Môi trường Thủy dịch
trong suốt Dịch thủy tinh
Thể thủy tinh
- Cấu tạo của màng lưới ( màng võng)
Màng lưới gồm:
+ Tế bào nón: Tiếp nhận kích thích
ánh sáng mạnh và màu sắc
+ Tế bào que: Tiếp nhận kích
thích ánh sáng yếu
- Điểm vàng: Nơi tập chung chủ yếu các
tế bào nón( nhìn rõ nhất.
- Điểm mù: Không có tế bào thụ cảm thị
giác(không nhìn được)
- b- Đường dẫn truyền thị giác
- Dây thần kinh thị giác xuất phát từ
điểm mù đến vỏ não ( Thuỳ chẩm) là
dây thần kinh não số 2.
-Dây thần kinh thị giác gồm bó sợi
cùng bên và bó sợi chéo, dây xung
động thần kinh đi sang nữa bên đối
diện.
c- Bộ phận trung ương:
Trung khu thị giác nằm ở thùy chẩm
- 2- Chức năng cơ quan phân tích thị giác:
2.1. Sự điều tiết của mắt.
- Khi khoáng cách từ vật đến mắt thích hợp,
ảnh của vật rơi đúng vào võng mạc đó là lúc
nhìn vật rõ.
- Khoảng cách từ vật đến mắt xa ( gần) hơn
bình thường, ảnh của vật ở trước (hoặc sau)
võng mạc, ta nhìn vật không rõ. Để nhìn rõ
vật thể thuỷ tinh có khả năng thay đổ độ
phồng (xẹp hoặc phồng) để ảnh của vật rơi
vào võng mạc.
Khả năng thay đổi độ phồng của thuỷ tinh
thế là sự điều tiết của mắt.-
- ảnh ngược,
F nhỏ, rõ
Vật ở vị trí A Thấu kính màn ảnh
(tượng trưng
(Tượng trưng thể thuỷ tinh) 1 màng lưới)
ảnh ngược,
F lớn hơn
Vật ở vị trí B nhưng mờ
1
ảnh
ngược,
F
lớn, rõ
2
- 2.2.Thu nhận hình ảnh.
- Giác mạc, thuỷ tinh thể thuỷ dịch, thể
pha lê là môi trường chiết quang.
- Khi nhìn một vật, các tia sáng từ vật đến
mắt qua môi trường chiết quang sẽ khúc
xạ và hội tụ trên võng mạc tạo nên võng
mạc một ảnh của vật nhỏ hơn vật và
ngược chiều với vật
- -Nhờ hoạt động phân tích trên vỏ não,
kết hợp với các giác quan khác (sờ) và
sự tích luỹ kinh nghiệm sống, chúng ta
nhận được một hình ảnh vật xuôi
chiều, có khoảng cách và sự chuyển
động v.v…
- • 2.3. Cơ chế thu nhận ánh sáng và màu
sắc.
• - Cơ chế cảm thụ kích thích ánh sáng là
một hiện tượng quang hoá học.
• Tế bào nón là tế bào que là những tế bào
nhận cảm ánh sáng, khi hưng phấn thì
gây cảm giác thị giác.
• Tế bào nón phụ trách việc nhìn ban ngày
và màu sắc.
• Tế bào que phụ trách nhìn lúc tối và ban
đêm.
- • * Cơ chế nhìn màu
- Ánh sáng tự nhiên có thể phân tích thành 7
màu cơ bản: đỏ, da cam, vàng, lục, lam,
chàm, tím. Mỗi màu ứng với một bước sóng
nhất định.
- Tế bào nón có khả năng thu nhận màu sắc.
- Ở người có 3 loại, tế bào nón, mỗi loại nhận
cảm nhất với một bước sóng nhất định, ứng
với 3 màu tím, đỏ, lục. Sự hưng phấn của 3
loại tế bào này theo những tỷ lệ khác nhau
cho chúng ta cảm giác màu khác nhau.
nguon tai.lieu . vn