Xem mẫu
- TR−êng ®¹i häc hµng h¶i VIÖT NAM
Khoa ®ãng tµu
Bé m«n kÕt cÊu t u & c«ng tr×nh næi
Biªn so¹n : NguyÔn V¨n H©n - Ng« Hång Qu©n
bµi C«ng nghÖ
bµi gi¶ng C«ng nghÖ
®ãng
®ãng míi tµu thuû
TH¸NG 02 n¨m 2007
- M CL C
Chương 1 :
KHÁI QUÁT V CÔNG NGH ðÓNG TÀU VÀ NHÀ MÁY ðÓNG TÀU 1
1.1 Quá trình thi công ñóng m i 1
1.2 Phân lo i nhà máy ñóng tàu 2
1.3 Phân lo i phân xư ng c a nhà máy ñóng tàu 2
1.4 Ch n ñ a ñi m nhà máy ñóng tàu 3
1.5 Sơ ñ b trí các phân xư ng trong nhà máy 3
1.6 Nh ng v n ñ cơ b n khi thi t k phân xư ng gia công chi ti t 4
Chương 2
PHÓNG D NG 5
2.1 Phương pháp phóng d ng 5
2.2 Sàn phóng d ng c ñi n 6
2.3 V tuy n hình tàu 6
2.4 D ng và khai tri n các ñư ng cong d ng v 8
2.5 Khai tri n b n thành các cơ c u bên trong thân tàu 8
2.6 Khai tri n tôn v bao 9
Chương 3
LÀM DƯ NG, L Y D U VÀ CHU N B NGUYÊN V T LI U 10
3.1 Làm dư ng 10
3.2 L y d u 10
3.3 Chu n b và x lý v t li u 11
Chương 4
CÁC PHƯƠNG PHÁP THI CÔNG ðÓNG M I 12
4.1 Nguyên t c phân chia tàu thành các phân, t ng ño n 12
4.2 Các phương pháp l p ráp thân tàu trên tri n 12
4.3 Các phương pháp t ch c thi công ñóng m i 14
Chương 5
GIA CÔNG CH T O CHI TI T 15
5.1 Phân lo i nhóm chi ti t 15
5.2 Công ngh c t kim lo i 15
5.3 Công ngh u n tôn và thép hình 16
Chương 6
QUY TRÌNH L P RÁP VÀ HÀN C M CHI TI T 18
6.1 Phân lo i c m chi ti t theo nhóm 18
6.2 Quy trình l p ráp và hàn c m chi ti t thanh 18
6.3 Quy trình l p ráp và hàn c m chi ti t khung 19
6.4 Quy trình l p ráp và hàn c m chi ti t t m 19
- Chương 7
QUY TRÌNH L P RÁP VÀ HÀN PHÂN ðO N 29
7.1 Thi t b l p ráp phân ño n 20
7.2 Quy trình l p ráp và hàn các phân ño n ph ng 21
7.3 Quy trình l p ráp và hàn phân ño n kh i 23
Chương 8
QUY TRÌNH L P RÁP VÀ HÀN T NG ðO N 24
8.1 Thi t b l p ráp t ng ño n 24
8.2 Quy trình l p ráp và hàn t ng ño n t các phân ño n 24
8.3 Quy trình l p ráp và hàn t ng ño n mút 25
Chương 9
QUY TRÌNH L P RÁP VÀ HÀN THÂN TÀU TRÊN TRI N 26
9.1 L p ráp thân tàu t các t ng ño n 26
9.2 Ki m tra ch t lư ng ñư ng hàn và th kín nư c 26
9.3 Sơn tàu 27
Chương 10
H THU 29
10.1 Các phương pháp h thu 29
10.2 Các y u t nh hư ng ñ n quá trình h thu 29
10.3 Các thi t b h thu b ng ñà trư t, máng trư t 30
10.4 Các phương pháp h n ch d ch chuy n c a tàu trong quá trình h thu 31
10.5 Nh ng s c có th x y ra trong quá trình h thu tàu 32
10.6 Quy trình h thu tàu trên ñà trư t máng trư t 32
Tài li u tham kh o
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
CHƯƠNG 1 KHÁI QUÁT V CÔNG NGH ðÓNG TÀU
VÀ NHÀ MÁY ðÓNG TÀU
1.1 QUÁ TRÌNH THI CÔNG ðÓNG M I
1.1.1 Nh ng yêu c u khi thi t k thi công ñóng m i.
1.1.2 Quá trình thi công ñóng m i :
Nguyªn vËt liÖu nhËp
kho
Gia c«ng thÐp chÕ t¹o c¸c gia c«ng c¸c chi tiÕt trang thiÕt bÞ
tÊm, h×nh chi tiÕt d¹ng èng phi kim lo¹i vµ AL m¸y mãc
N¾n ph¼ng
c¾t
®¸nh s¹ch
uèn
s¬n lãt chèng gØ
sè liÖu V¹ch dÊu
tõ nhµ
phãng d¹ng
c¾t
xÕp lo¹i
ph©n nhãm
chÕ t¹o
ph©n ®o¹n
chÕ t¹o
tæng ®o¹n
l¾p r¸p th©n tµu
§−a tµu
xuèng n−íc
l¾p r¸p c¸c trang
thiÕt bÞ m¸y mãc
hoµn chØnh hÖ thèng
®−êng èng vµ ®iÖn
trang trÝ ®å méc
s¬ ®å qu¸ tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o tµu thuû
s¬n hoµn chØnh
chËy thö
nghiÖm thu tµu
Hình 1.1: Sơ ñ qui trình thi công ñóng m i
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 1
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
1.2 PHÂN LO I NHÀ MÁY ðÓNG TÀU
1.2.1 Phân lo i theo v t li u ñóng tàu g m :
Nhà máy ñóng tàu v thép.
Nhà máy ñóng tàu v g .
Nhà máy ñóng tàu v xi măng lư i thép.
Nhà máy ñóng tàu v h p kim nhôm.
Nhà máy ñóng tàu v b ng ch t d o (compozit)
1.2.2 Phân lo i theo vùng ho t ñ ng c a tàu :
Nhà máy ñóng tàu ch y bi n (tàu vi n dương).
Nhà máy ñóng tàu ch y sông h (tàu n i ñ a).
Nhà máy ñóng tàu ch y h .
1.2.3 Phân lo i theo phương pháp t ch c s n xu t :
Nhà máy ñóng tàu t ng h p : Th c hi n vi c thi công l p ráp ph n v tàu và các
thi t b trên tàu. Có kh năng gia công ñư c m t s lo i thi t b còn các thi t b khác
do ch tàu c p ho c mua theo ch ñ nh c a ch tàu. Các nhà máy ñóng tàu Vi t Nam
ña s ñ u áp d ng theo phương th c s n xu t này.
Nhà máy ñóng tàu liên h p : Ph i liên h p v i các nhà máy khác ñ hoàn thành
vi c ñóng m i m t con tàu. T i các nư c có ngành công nghi p ñóng tàu phát tri n
như Nh t B n, Hàn Qu c ñ u áp d ng phương th c s n xu t này, th i gian ñ u ñà trên
tri n rút xu ng r t ng n (7-10 ngày). Phương th c này ñòi h i trình ñ k thu t cao,
s d ng các ph n m m mô ph ng 3D và ñóng tàu theo phương pháp Module.
1.3 PHÂN LO I PHÂN XƯ NG C A NHÀ MÁY ðÓNG TÀU
1.3.1 Các phân xư ng chính.
Phân xư ng gia công chi ti t.
Phân xư ng l p ráp và hàn phân ño n, t ng ño n (phân xư ng v 1, 2 v.v...)
Phân xư ng tri n ñà.
Phân xư ng cơ khí (ph n gia công cơ khí).
Phân xư ng máy ñi n.
Phân xư ng trang trí (làm s ch, sơn, m c).
Phân xư ng ñúc, rèn.
1.3.2 Các phân xư ng ph .
Phân xư ng d ng c .
Phân xư ng s a ch a máy móc trong nhà máy.
Phân xư ng s a ch a ñi n c a nhà máy.
Phân xư ng xây d ng s a ch a nhà c a, kho tàng trong nhà máy.
1.3.3 Các b ph n ph c v .
Kho chính.
B ph n v n chuy n.
B ph n ñ m b o năng lư ng : ñi n năng, khí ñ t . . .
Tuỳ theo m c ñ c a t ng nhà máy mà cơ c u các phân xư ng chính, phân
xư ng ph và các b ph n ph c v s khác nhau. Nhà máy càng l n thì s phân chia
ch c năng c a các phân xư ng càng chi ti t và s lư ng phân xư ng trong nhà máy
càng nhi u.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 2
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
1.4 CH N ð A ðI M NHÀ MÁY ðÓNG TÀU
1.4.1 ði u ki n v m t ñ a hình .
ð a hình ph i thu n l i cho tàu ra vào, ñ c ng c a ñ a t ng l n nh t ñ ng th i
m ch nư c ng m th p nh t (dư i 2m). ð a hình nơi b trí phân xư ng ph i tương ñ i
b ng ph ng, nghiêng ñ u v khu v c h thu , ñ nghiêng nh và khu v c cao ñ
tránh ng p nư c vào mùa mưa ho c khi nư c thu tri u lên.
1.4.2 ði u ki n v lu ng l ch.
Chi u r ng và chi u sâu lu ng l ch t i nhà máy ph i ñư c tho mãn ñ h thu
các c tàu d ki n s ñư c ñóng t i nhà máy. N u trên lu ng tàu vào nhà máy có các
c u ngang lu ng thì cũng ph i chú ý ñ ñ m b o chi u cao các lo i tàu s ñóng t i nhà
máy.
N u nhà máy ch n phương án h thu d c thì chi u r ng lòng sông ph i l n hơn
t (2 ÷ 2.5) L ( L là chi u dài con tàu l n nh t s ñóng t i nhà máy).
N u nhà máy ch n phương án h thu ngang thì chi u r ng lòng sông ph i l n
hơn ít nh t 4B (B là chi u r ng con tàu l n nh t s ñóng t i nhà máy) và m c nư c
c a dòng sông ph i ñ m b o h thu ñư c 4 mùa trong năm.
1.4.3 Các ñi u ki n ph c v s n xu t.
Ngu n nguyên v t li u cũng như ñư ng t i ñi n, khí gas, ñư ng d n nư c và các
yêu c u khác ph i ñư c ñ m b o cung c p ñ y ñ và nhanh nh t.
ði u ki n sinh ho t cho ngư i lao ñ ng ph i thu n l i, g n các khu công nghi p,
g n ñư ng giao thông, nhà máy cán thép, nhà máy sơn. . . ñ c bi t là g n c ng ñ có
th có nh ng h p ñ ng s a ch a thu n l i ñ i v i nh ng con tàu ra vào c ng.
Di n tích nhà máy ñư c xác ñ nh theo kh năng công su t c a nhà máy ho c
theo s lư ng công nhân .
1.5 SƠ ð B TRÍ CÁC PHÂN XƯ NG TRONG NHÀ MÁY
1.5.1 Yêu c u b trí các phân xư ng.
Ph i chia toàn b ñ a ph n nhà máy thành các vùng khác nhau. T i m i vùng c n
b trí các phân xư ng có cùng ñ c tính s n xu t, gi ng nhau v ñi u ki n phòng ch ng
cháy n và v sinh như các khu v c ch a g , khu v c ph n máy, khu v c ph n v . . .
V trí các phân xư ng, nhà c a c a phân xư ng, trang thi t b c a phân xư ng
ph i ñáp ng yêu c u c a quá trình công ngh .
Các phân xư ng ph , kho tàng, thi t b cung c p năng lư ng ph i ñư c b trí
g n nh ng phân xư ng s n xu t mà chúng ph c v .
Kho ng cách gi a các nhà xư ng ph i ñ m b o yêu c u phòng ch ng cháy n
và yêu c u v sinh môi trư ng.
ðư ng di chuy n nguyên v t li u ph i th ng nh t và ng n nh t. ðư ng giao
thông ph i ng n nh t và không nên c t ngang ñư ng di chuy n v t li u.
1.5.2 Sơ ñ b trí nhà xư ng, phân xư ng trong nhà máy :
1.5.2.1 B trí sơ ñ theo hư ng d c :
1.5.2.2. B trí sơ ñ theo hư ng ngang :
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 3
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
1.6 NH NG V N ð CƠ B N KHI THI T K
PHÂN XƯ NG GIA CÔNG CHI TI T
1.6.1 V trí b trí phân xư ng.
1.6.2 Di n tích phân xư ng.
1.6.3 Tính kh i lư ng hàng năm c a phân xư ng.
Kh i lư ng hàng năm c a phân xư ng ñư c tính toán theo kh i lư ng s t thép
ñư c gia công trong m t năm. ðây là m t ñ i lư ng cơ b n ñ tính s lư ng công
nhân, s lư ng máy móc thi t b và di n tích m t b ng c a phân xư ng.
Ngư i ta d a vào ñ nh m c t ng h p ñã ñư c ñúc rút kinh nghi m t nhi u năm
ñ ñóng các lo i tàu khác nhau.
T tr ng lư ng tàu không c a tàu ta s xác ñ nh ñư c t ng th i gian c n thi t ñ
ñóng m t con tàu.
Như v y khi ñã bi t ñư c t ng tr ng lư ng tôn s t thép c a con tàu ta s sơ b
tính theo ñư c th i gian tiêu chu n c n thi t cho phân xư ng gia công chi ti t và th i
gian tiêu chu n cho các phân xư ng khác. T nh ng s li u tính toán ñó ta có th b
trí l c lư ng công nhân, s lư ng thi t b và di n tích m t b ng c a t ng phân xư ng.
ð ñánh giá hi u qu s n xu t c a phân xư ng, ngư i ta d a vào các ch tiêu
kinh t k thu t tương ñ i sau ñây :
+ S lư ng s t thép ñư c gia công t i phân xư ng trong th i gian 1năm tính
cho 1 m2 m t b ng phân xư ng - Thư ng là 2 ÷ 4 T n/1m2.
+ S lư ng s t thép ñư c gia công trong 1 năm tính bình quân cho m t công
nhân. Thư ng là 90 ÷ 130 T/1 ngư i th .
+ Th i gian c n thi t gia công cho 1 t n thép thành ph m. Ch tiêu này ñánh giá
m c ñ công ngh , s hoàn thi n v t ch c s n xu t c a phân xư ng.
+ Di n tích m t b ng c a phân xư ng tính cho m i thi t b ho c cho m i công
nhân làm vi c trong phân xư ng ñó.
1.6.4 Tính thi t b máy móc c a phân xư ng.
1.6.5 Tính di n tích m t b ng phân xư ng.
Di n tích s n xu t g m: Di n tích ñ t máy móc, thi t b , nơi làm vi c c a công
nhân, l i ñi l i gi a các thi t b , ch ñ v t li u trư c và sau gia công, ph n này chi m
60 ÷ 70%
Di n tích s n xu t ph g m: di n tích l i ñi gi a các phân xư ng, di n tích kho,
di n tích khu v c c p ñi n, nơi làm vi c cho công nhân s a ch a máy, ph n này
chi m 30 ÷ 40%
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 4
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
CHƯƠNG 2 PHÓNG D NG
2.1 PHƯƠNG PHÁP PHÓNG D NG
2.1.1 M c ñích c a vi c phóng d ng.
2.1.2 Các phương pháp phóng d ng
2.1.2.1 Phương pháp phóng d ng c ñi n.
2.1.2.2 Phương pháp phóng d ng quang h c.
a. ð c ñi m :
Phương pháp phóng d ng quang h c có nhi m v phóng d ng ñư ng hình dáng
thân tàu, khai tri n các chi ti t k t c u thân tàu t l 1:10 ho c 1:5 trên sàn phóng
ho c trên gi y; sau ñó ti n hành ch p nh trên phim v i t l 1:100 lên các phim kính
kh 9x12 cm ho c 6x15 cm. Sau ñó r a phim và dùng ñèn chi u chuyên dùng phóng
ñ i các hình nh các chi ti t thành kích thư c th c 1: 1 lên trên m t v t li u c n l y
d u ho c ti n hành l p b ng to ñ sau ñó ñưa lên m t v t li u ñ c t.
b. Yêu c u :
Theo tiêu chu n c a các nhà máy ñóng tàu và ðăng ki m
c. Ưu như c ñi m :
Rút ng n ñư c chu kỳ thi t k và chu n b s n xu t do có th phóng d ng v i t
l 1: 10 ngay trong phòng thi t k .
Di n tích sàn phóng nh , g n không quá ph thu c vào kích thư c c a con tàu
ñư c ñóng do b ñư c nhà kho ch a dư ng, b b ph n vách d u c ñi n.
Gi m ñư c cư ng ñ lao ñ ng, tăng năng su t công vi c.
Ti t ki m ñư c nguyên v t li u, công v n chuy n.
ð chính xác cao do ñi u ki n làm vi c t t, ph m vi nh d so sánh và liên h
các ph n v i nhau.
ðòi h i ph i ñ u tư thi t b r t t n kém.
2.1.2.3 Phương pháp phóng d ng b ng máy tính ñi n t .
a. ð c ñi m :
Ngày nay, ngoài vi c thi t k tàu thu b ng máy tính ñi n t , ngư i ta ñã b t ñ u
s d ng máy tính ñi n t vào công vi c phóng d ng và khai tri n tôn và các cơ c u
thân t u. Trong nư c hi n ñang áp d ng các ph n m m Autoship, Auto Structure,
Tribon, CadMatic … các ph n m m c a Canada, Nauy, Nh t, Trung Qu c . . .
b. Ưu như c ñi m :
T ñ ng hoá vi c v ñư ng hình dáng, v các b n v chi ti t k t c u thân tàu và
l p các phi u c t t i ưu thông qua các chương trình ñi u khi n.
R i tôn bao thân tàu b ng phương pháp s h c, d chia thành các file c t riêng
l ñ s p x p t t ưu file c t cho ti t ki m nguyên v t li u.
Tính toán chính xác và nhanh chóng to ñ c a các ñi m trên ñư ng hình dáng
c a các k t c u d c và ñư ng bao c a các chi ti t khung xương v tàu.
D dàng chuy n t b n v CAD sang các máy c t CNC.
Phương pháp này cho ñ chính xác r t cao nhưng ñòi h i ph i ñ u tư r t nhi u
v thi t b và ph n m m. Khi phóng d ng b ng phương pháp này vi c ki m tra phóng
d ng là không c n thi t.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 5
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
2.2 SÀN PHÓNG D NG C ðI N
2.2.1 Yêu c u.
Ph i ñ t g n phân xư ng gia công chi ti t ( thư ng ñ t trên t ng 2 c a phân
xư ng gia công chi ti t v i chi u cao ≥ 3.5m.).
Nơi làm vi c c a sàn phóng d ng ph i ñ m b o có ñ ánh sáng t nhiên, ph i
ñ m b o thoáng mát v mùa hè và m áp v mùa ñông, ñ m b o ñi u ki n
phòng cháy ch a cháy.
Di n tích sàn phóng d ng ph i ñ ñ v 3 hình chi u. Thông thư ng di n tích
sàn phóng tính theo công th c A = ( 1,2 ÷ 1,3 ) A0 trong ñó A0 là t ng di n tích
ñ tr i tuy n hình con tàu l n nh t ñ nh ñóng t i nhà máy.
2.2.2 K t c u c a sàn phóng d ng.
Sàn phóng d ng ph i ñ m b o b n ch c, b ng ph ng, nh n và ít b bi n d ng do
nh hư ng c a th i ti t, ñ m b o các tiêu chu n v góc nghiêng, ñ l i lõm. ð ki m
tra ñ nghiêng ngang c a m t sàn, ngư i ta dùng ng thu bình k t h p v i các c c
m c ho c dùng máy tr c ñ a, ñ ki m tra ñ l i lõm c a m t sàn, ngư i ta dùng cái lát
g dài th ng.
M t sàn phóng d ng có th làm b ng tôn, b ng g , b ng ch t d o ho c các t m
h p kim nhôm, ñư c sơn m t l p sơn màu xám nh t. Sau m i l n v xong cho m t
con tàu ñ tránh nh m l n ngư i ta l i sơn l i.
Ngày nay nhi u nhà máy ngư i ta không làm sàn phóng d ng b ng g mà làm
b ng ch t d o. L p m t sàn này ch u ma sát t t và không b nh hư ng c a th i ti t và
t t nhiên giá thành s cao. Thư ng các nhà máy ñóng tàu c nh thì sàn phóng d ng
làm b ng tôn, h p kim nhôm ho c b ng ch t d o.
2.2.3 D ng c phóng d ng.
Thư c vuông góc ch T, thư c th ng, thư c thép cu n.
Các lát g m ng ñ u có ti t di n 30x20 mm; 40x80 mm và 40x100 mm.
Compa có kh u ñ l n, dây b t.
Qu r i.
Các v t ñè (con cóc).
Các d ng c v như bút chì, sơn, ph n v. v...
2.2.4 M t s lưu ý khi phóng d ng.
C g ng s d ng ít ñư ng chu n nh t.
Khi l y d u nên s d ng m t lo i thư c và ch nên m t ngư i l y d u.
Nét v ph i nh , tránh tô ñi tô l i nhi u l n.
Các ñư ng khác nhau dùng các lo i màu khác nhau ñ v .
Ghi chú gi i các ph n rõ ràng.
2.3 V TUY N HÌNH TÀU
2.3.1 Yêu c u.
Th phóng d ng ph i th t t m , c n th n, có trình ñ hi u bi t v hình dáng và
k t c u tàu.
2.3.2 Cơ s ñ v tuy n hình th t trên sàn phóng d ng :
B n v tuy n hình c a nhà thi t k .
ð cong d c và ñ cong ngang boong c a t ng lo i tàu.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 6
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
2.3.3 Nguyên t c chung khi phóng d ng
V nguyên t c: T t c các ñư ng v tuy n hình tàu là các ñư ng lý thuy t.
ðư ng lý thuy t c a s ng chính ñáy (boong) n m ñúng tâm c a s ng chính ñó.
ðư ng lý thuy t c a ñư ng sư n chính là ñư n chân sư n (giao tuy n gi a tôn
bao và sư n).
ðư ng lý thuy t c a các cơ c u d c ñáy (d c boong) ñư c tính t m t ph ng
d c tâm ñ n mép g n nh t c a các cơ c u ñó.
ðư ng cơ b n là ñư ng n m ngang ñi qua giao ñi m c a sư n gi a và s ng
chính.
ðư ng lý thuy t c a s ng d c m n ñư c tính t mép dư i tôn thành s ng d c
m n xu ng t i m t ph ng c ơ b n.
ðư ng lý thuy t c a ñáy ñôi, boong, sàn ñư c tính t mép dư i c a tôn ñáy
ñôi, tôn boong, tôn sàn xu ng m t ph ng cơ b n.
ðư ng lý thuy t c a các cơ c u ngang (ñà ngang ñáy, xà ngang boong ) ñư c
tính t m t ph ng sư n gi a ñ n mép g n nh t c a các cơ c u ñó.
N u các cơ c u ngang n m trùng v i v trí m t ph ng sư n gi a thì ñư ng lý
thuy t ñư c tính t i mép sau c a các cơ c u ñó.
2.3.4 Các bư c ñ v tuy n hình trên sàn phóng d ng như sau :
2.3.4.1 V ô m ng :
Ô m ng có v trí r t quan tr ng. S chính xác c a ô m ng s ñưa ñ n k t qu chính
xác khi v các ñư ng cong hình dáng thân tàu. Do ñó khi v ô m ng ph i th t c n
th n, t m và chính xác. Ô m ng ñ v tuy n hình tàu ph i lưu ý các v n ñ sau ñây :
a. Yêu c u :
ð sai l ch cho phép ñ i v i chi u dài gi a hai ñư ng vuông góc mũi và lái,
kho ng cách gi a ñư ng nư c thi t k và m t ph ng cơ b n, chi u r ng l n
nh t, kho ng cách gi a các ñư ng sư n , ñư ng nư c, m t c t d c ph i n m
trong tiêu chu n cho phép (các tiêu chu n c a ðăng ki m Vi t Nam và IACS)
ð vuông góc gi a các ñư ng vuông góc ñ i v i các ñư ng cơ b n ph i tuy t
ñ i chính xác. ð vuông góc ñó ñư c ki m tra b ng cách so sánh ñ dài c a
hai ñư ng chéo c a các ô ch nh t.
ð song song v i ñư ng cơ b n ñư c ki m tra b ng cách ño kho ng cách t i
các ñi m khác nhau ho c ño ñư ng chéo c a hình ch nh t…
b. Cách th c hi n :
V ñư ng cơ b n (m n nư c 0).
V các ñư ng vuông góc v i ñư ng cơ b n t i 3 v trí.
V ñư ng m n nư c cao nh t và ñư ng tâm c a m t ph ng ñư ng nư c.
V ñư ng th ng song song v i m t ph ng d c tâm hình chi u m t ph ng
sư n gi a.
L y d u và v t t c các ñư ng sư n lý thuy t, ñư ng sư n k t c u (sư n
th c), ñư ng nư c, m t c t d c khác trên các m t chi u mà chúng là ñư ng
th ng.
c. Phương pháp ki m tra ñ chính xác c a ô m ng lư i :
2.3.4.2 V ñư ng bao thân tàu :
2.3.4.3 V ñư ng hình dáng trên ô m ng lư i :
2.3.4.4 V sư n th c c a tàu :
2.3.5 Ki m tra :
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 7
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
2.4 D NG VÀ KHAI TRI N CÁC ðƯ NG CONG D NG V
2.4.1 Khai tri n các ñư ng cong d ng v n m song song v i m t trong 3 m t
ph ng chi u.
Các ñư ng cong d ng v n m song song v i m t trong ba m t ph ng cơ b n (ví
d các sư n th c, s ng d c m n n m ngang, s ng ph ñáy, s ng ph boong) thì hình
dáng th t ñư c xác ñ nh b ng cách chi u các ñư ng cong ñó vào hình chi u mà chúng
song song.
2.4.2 Khai tri n các ñư ng cong d ng v không n m trong m t ph ng song song
v i m t trong 3 m t ph ng chi u.
Tham kh o tài li u [3] và [1]
2.5 KHAI TRI N B N TH NH CƠ C U BÊN TRONG THÂN TÀU
Trong k t c u thân tàu có r t nhi u chi ti t là m t b ph n c a m t ph ng như
ñà ngang ñáy, s ng ph ñáy, s ng d c m n v.v... Sau ñây ta nêu m t s phương pháp
khai tri n c a chúng.
2.6.1 Khai tri n t m tôn b n thành s ng d c m n :
Có 2 trư ng h p : m t là s ng d c m n n m song song v i m t ph ng cơ b n
(n m ngang) và hai là s ng d c m n không song song v i m t ph ng cơ b n (n m
nghiêng).
2.6.1.1 Khi s ng d c m n n m ngang.
S ng d c m n n m ngang song song v i m t ph ng ñư ng nư c, do v y ñ xác
ñ nh kích thư c th c và hình dáng th c c a t m tôn thành s ng d c m n ta ch c n
chi u xu ng m t ph ng ñư ng nư c ñư c.
2.6.1.2 Khi s ng d c m n n m nghiêng.
Tham kh o tài li u [3] và [1]
2.6.2 Khai tri n t m tôn thành s ng ph ñáy không song song v i m t ph ng ñ i
x ng.
N u s ng ph ñáy song song v i m t ph ng d c tâm thì chi u vào m t ph ng d c
tâm là xác ñ nh ñư c hình dáng th c
N u s ng ph ñáy không song song v i m t ph ng d c tâm tham kh o tài li u
[3] và [1]
Trong trư ng h p t m b n thành s ng ph ñáy b xo n (t c là các t m b n thành
không song song v i nhau) thì ti n hành khai tri n tương t như khai tri n t m s ng
hông sau ñây.
2.6.3 Khai tri n t m tôn s ng hông.
2.6.3.1 Xác ñ nh ñư ng chu n :
2.6.3.2 Ti n hành khai tri n các ñư ng cong: (theo phương pháp thông thư ng)
2.6.3.3 V hình dáng th c c a t m tôn: (d a vào tương quan kho ng cách t ñư ng
mép trên, mép dư i t m tôn t i ñư ng chu n)
Phương pháp khai tri n này là chính xác n u ñ v n c a t m tôn s ng hông là
nh . N u ñ v n l n ta ph i làm dư ng mô hình ñ xác ñ nh kich thư c và hình d ng
th c c a nó.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 8
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
2.6 KHAI TRI N TÔN V BAO
Tôn bao tàu thu có hình dáng r t ph c t p. ðơn gi n nh t là nh ng t m tôn
ph ng như tôn m n, tôn ñáy khu v c ph ng các t m tôn này không c n ph i khai
tri n vì ta có th xác ñ nh ngay kích thư c th c c a chúng. Lo i ñơn gi n th hai là
các t m tôn cong m t chi u có bán kính không ñ i như các t m tôn hông vùng ño n
thân ng. Các t m tôn còn l i có th ti n hành khai tri n theo nhi u phương pháp. Các
phương pháp khai tri n tôn bao có th chia làm 2 lo i :
D a vào m t ñư ng g i là ñư ng chu n ñi d c theo t m tôn và c t t t c các
ñư ng sư n trong ph m vi t m tôn.
D a vào các ñư ng chéo góc.
2.6.1 Phương pháp khai tri n tôn bao c a k sư Ê-gô-r p.
Ph m vi áp d ng : Phương pháp khai tri n tôn bao c a k sư Ê-gô-r p tương ñ i
ñơn gi n và thư ng ñư c áp d ng nhi u. Nhưng phương pháp này ch áp d ng ñ i v i
các t m tôn có ñ cong d c và ngang nh . Gi s chúng ta c n khai tri n t m tôn bao
t sư n 41 ñ n 45 như hình v . Các bư c ti n hành như sau :
2.6.1.1 Xác ñ nh ñư ng chu n :
2.6.1.2 Xác ñ nh ñ l ch sư n :
a. Xác ñ nh ñ l ch sư n d a vào thư c chuyên dùng
Hình 2.1 : Xác ñ nh ñ l ch sư n b ng thư c chuyên dùng
b. Xác ñ nh ñ l ch sư n d a vào hình khai tri n: MÐp trªn
§uêng chuÈn
x
MÐp duíi
T,T1 ,T2
y
ox
41 42 43 44 45
Hình 2.2: Xác ñ nh ñ l ch sư n b ng d a vào hình khai tri n
c. Xác ñ nh ñ l ch sư n g n ñúng (phương pháp dùng b ng tính)
2.6.1.4 V hình khai tri n t m tôn:
2.6.2 Phương pháp khai tri n tôn bao c a Trenac p.
2.6.3 Phương pháp khai tri n ñư ng tr c ñ a.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 9
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
CHƯƠNG 3 LÀM DƯ NG, L Y D U VÀ CHU N B NGUYÊN V T LI U
3.1 LÀM DƯ NG
3.1.1 M c ñích
T t c các kích thư c cũng như hình dáng chi ti t sau khi ñư c phóng d ng ho c
khai tri n ñ u ñư c ñưa ñ l y d u trên nguyên li u, gia công chi ti t, l p ñ t và ki m
tra các quá trình gia công . . . b ng dư ng m u.
3.1.2 Phân lo i
Dư ng ño chi u dài (các lát g ho c thanh g ).
Dư ng ph ng.
Dư ng khung.
Mô hình (m u).
3.1.3 Cách ch t o.
3.1.3.1. Dư ng ño chi u dài :
3.1.3.2 Dư ng ph ng :
Phương pháp ñơn gi n nh t là dùng lát g :
Phương pháp dùng thi t b v song song chuyên dùng .
Phương pháp dùng ñinh lá :
Phương pháp dùng t m t m nh a ñ c l ho c các khung lư i kim lo i.
3.1.3.3 Dư ng khung.
3.1.3.4 Mô hình.
3.2 L Y D U
3.2.1 M c ñích yêu c u c a công vi c l y d u.
L y d u ñ gia công chi ti t.
L y d u ñ ki m tra.
L y d u ñ l p ráp.
L y d u ñ ph c v cho vi c ch t o phân, t ng ño n thân tàu.
L y d u ñ ph c v quá trình h thu
3.2.2 Các hình th c l y d u.
L y d u d a vào sàn phóng
L y d u d a vào các b n v
L y d u t i ch ( Thư ng s d ng trong công ngh s a ch a )
3.2.3 Các phương pháp l y d u.
L y d u d a vào b n v , sàn phóng, dư ng và mô hình.
L y d u theo nh chi u
3.2.4 D ng c l y d u.
3.2.5 Nguyên t c l y d u
3.3 CHU N B VÀ X LÝ V T LI U
3.3.1 X p kho nguyên v t li u
3.3.1.1 Thép t m hay nhôm t m :
ð i v i thép t m ho c nhôm t m có 2 phương án x p : x p ñ ng và x p n m.
a. X p ñ n g :
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 10
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
b. X p n m :
3.3.1.2 Thép hình ho c nhôm hình :
3.3.1.3 V n chuy n và b c x p trong kho nguyên li u :
3.3.2 Làm ph ng tôn và thép hình
Thư ng nguyên li u khi ñưa v nhà máy ñ u b cong vênh, l i lõm. Trư c khi
ñưa ñi gia công ta c n làm cho các t m tôn ph ng l i, các thép hình th ng ñ u. Cho
nên công ngh làm ph ng tôn và thép hình có các m c ñích sau:
Lo i tr các v t l i lõm trên b m t t m do vi c ngu i không ñ ng ñ u trong
quá trình nhi t luy n, cán thép ho c do vi c v n chuy n, b c x p.
Lo i tr ng su t dư còn l i trong v t li u.
Lo i tr m t ph n các oxit s t bám trên b m t t m ñã boong kh i t m sau m t
th i gian dài n m ngoài tr i.
3.3.3 Làm s ch b m t v t li u
V t li u ñư c dùng trong ch t o các cơ c u và tôn v bao thân tàu (thư ng ñư c
làm b ng tôn t m ho c thép hình) trư c khi ñưa vào gia công thư ng ñư c s lý theo
qui trình như sau :
Làm tan băng tuy t trong th i gian mùa ñông (ñ i v i nư c có khí h u l nh).
Làm s ch các ch t b n trên tôn t m.
Làm ph ng.
Sơn lót b o v .
M c ñích c a vi c làm s ch b m t v t li u trư c khi ñưa vào gia công là ñ lo i
tr l p oxit s t, d u m và các t p ch t khác trên b m t nguyên v t li u.
Có 3 phương pháp làm s ch b m t v t li u, ñó là phương pháp cơ h c, phương
pháp hoá h c và phương pháp nhi t.
3.3.3.1 Các phương pháp cơ h c
a. Phương pháp th công:
b. Phương pháp phun cát:
c. Phương pháp phun h t thép:
3.3.3.2 Phương pháp hoá h c:
3.3.3.3 Phương pháp nhi t.
Quy trình công ngh c a phương pháp nhi t là :
Làm s ch b i b n sơ b (trong công ngh s a ch a)
ð t nóng b m t v t li u b ng ñèn oxy-axêtylen có nhi u ng n.
ðánh s ch b ng phương pháp th công.
Sơn lót ch ng g .
3.3.3 Sơn ch ng g
Vi c sơn lót ch ng g sau khi làm s ch là m t vi c r t c n thi t và b t bu c. N u
không ti n hành sơn lót thì v t li u nhah chóng b oxy hoá l i trong môi trư ng t
nhiên. Ch t li u sơn lót ph i ñ m b o m t s yêu c u sau :
Có th phun và khô trong vòng vài phút. Sau khi khô ph i t o thành m t l p
b o v ch c ch n, không b n t chân chim
Không gây khó khăn cho các quá trình công ngh ti p theo như căt hơi, hàn
v.v... Ph i tương ñ i b n trong su t th i gian ñóng tàu và ch u ñư c nh ng va
ñ p cơ h c trong khi v n chuy n, x p d ho c trong các công ño n s n xu t.
L p ch ng g không ñư c nh hư ng x u ñ i v i các l p sơn ti p theo.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 11
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
CHƯƠNG 4 CÁC PHƯƠNG PHÁP THI CÔNG ðÓNG M I
4.1 NGUYÊN T C PHÂN CHIA TÀU THÀNH CÁC PHÂN T NG ðO N
4.1.1 ði u ki n nhà máy.
4.1.1.1 S c nâng c n c u.
S c nâng c n c u l n s cho kích thư c c a các phân ño n, t ng ño n l n, s
lư ng phân ño n, t ng ño n gi m ñi, s bi n d ng trong quá trình l p ráp s gi m, th i
gian thi công nhanh hơn.
4.1.1.2 M t b ng và trang thi t b .
M t b ng thi công l n cho phép b trí s lư ng l n ñ kê, khung dàn l p ráp là
ñi u ki n ñ thi công m t lúc nhi u phân t ng ño n, kích thư c các phân t ng ño n có
th l n.
Trang thi t b hàn, c t, l p ráp . . . càng cơ khí hoá, hi n ñ i hoá s cho ch t
lư ng thi công t t, rút ng n th i gian công ngh . Nó còn quy t ñ nh t i qui trình l p
ráp, qui trình hàn c a các phân t ng ño n cũng như các chi ti t liên kh p.
4.1.1.3 Trình ñ cán b k thu t và công nhân.
Khi phân chia kích thư c các phân t ng ño n l n thì ñòi h i trình ñ cán b k
thu t và công nhân có tay ngh cao.
4.1.2 ð c ñi m k t c u c a tàu.
Khi phân chia phân, t ng ño n ph i cân nh c nhi u phương án. Phương án t t nh t
ph i ñ m sao cho chu kỳ s n xu t ng n nh t, gi m kh i lư ng ngày công, gi m giá
thành xu t xư ng, gi m v n ñ u tư. ð ñ t ñư c ñi u này ph i th c hi n các ñi u ki n:
Tr ng lư ng t t c các phân ño n như nhau.
Th i gian ñ l p ráp và hàn các chi ti t như nhau.
Th i gian ñ l p ráp và hàn m i phân ño n như nhau.
4.2 CÁC PHƯƠNG PHÁP L P RÁP THÂN TÀU TRÊN TRI N
4.2.1 Phương pháp l p ráp thân tàu trên tri n t các phân ño n.
4.2.1.1 Phương pháp hình tháp:
Thân tàu ñư c hình thành trên tri n b t ñ u t vi c l p ráp và hàn hình tháp ñ u
tiên, thư ng là khu v c gi a thân tàu. Vi c t o tháp ñư c ti n hành t gi a ra hai
phía và lên t i chi u cao m t boong. Sau ñó ñưa d n các phân ño n t hai phía vào ñ
l p ráp thành các hình tháp ti p theo. Phương pháp này gi m ñư c bi n d ng chung
c a thân tàu, vi c l p ráp ñơn gi n và thư ng ñ ơc s d ng ñóng các con tàu l n.
4.2.1.2. Phương pháp hình ñ o:
Theo phương pháp này, cùng m t lúc ta l p ráp các phân ño n theo phương pháp
hình tháp t 2, 3 ñ n 4 khu v c theo chi u dài tàu. Sau ñó ti n hành l p ráp các c m
phân ño n ñó l i v i nhau. Phương pháp này cho phép t n d ng h t chi u dài ñư ng
tri n và có th ñóng nhi u tàu khác nhau trên tri n, tuy nhiên theo phương pháp này s
có khó khăn trong khi l p ráp các khu v c l i v i nhau vì yêu c u ñ chính xác r t cao.
4.2.1.3 Phương pháp xây t ng:
Trư c h t l p ñ t toàn b các phân ño n dư i cùng d c theo chi u dài thân tàu sau
ñó ñ n các phân ño n m n, vách, cu i cùng là các phân ño n boong, phân ño n mũi,
lái....
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 12
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
Phương pháp này kh c ph c như c ñi m c a c hai phương pháp trên c v ph m
vi làm vi c trong giai ño n ñ u theo phương pháp hình tháp và khó khăn trong vi c l p
ráp các “ c ñ o ” cu i cùng theo phương pháp hình ñ o. Phương pháp này hi n ñang
ñư c s d ng r ng rãi trong vi c ñóng m i tàu c l n t i Vi t Nam
4.2.2 Phương pháp t ng ño n:
Phương pháp này ñư c s d ng r ng rãi ñ thi công hàng lo t các con tàu c trung
và nh . Phương pháp này v a ñ m b o di n tích làm vi c l n l i ñ m b o th i gian l p
ráp thân tàu trên tri n cho t i khi h thu trên tri n ng n và gi m ñư c bi n d ng hàn.
Theo phương pháp này, các phân ño n ñư c l p ráp t i xư ng l p ráp và hàn, cũng
t i ñây các phân ño n ñư c n i ghép v i nhau thành các t ng ño n riêng bi t hoàn
ch nh. Các t ng ño n này ñ ơc chuy n ra m t tri n ñ l p ráp toàn b thân tàu.
4.2.3 Phương pháp l p ráp tàu t các chi ti t. (L p úp ho c ng a)
Theo phương pháp này thì thân tàu hay t ng ño n ñư c hình thành b ng cách l p
ráp theo th t các chi ti t b ng phương pháp l p úp ho c l p ng a. Như c ñi m c a
phương pháp này là th i gian con tàu n m trên tri n khá lâu và sai s trong thi công
l n, do v y nó thư ng áp d ng v i các tàu c nh ho c t ng ño n mũi , ñuôi cũng như
các cơ s ñóng tàu có trang thi t b thô sơ. Trình t chung c a phương pháp này như
sau :
1. Phóng d ng
2. ð t ky
3. R i tôn ñáy
4. D ng ñáy ñôi n u có ho c cơ c u ñáy
5. D ng các vách ngang, vách d c (n u có)
6. D ng sư n t lái ñ n mũi
7. Ghép tôn m n v i sư n
8. L p các cơ c u boong
9. R i tôn boong
10. D ng thư ng t ng và l u
11. L p h ñ ng l c, các trang thi t b và sơn tàu
12. H thu
12. L p ñ t các trang thi t b và trang trí n i th t
13. Sơn toàn b tàu
14. Th tàu t i b n và th tàu ñư ng dài
15. Bàn giao tàu.
4.2.3.1 L p úp:
Ưu ñi m là c a phương pháp này là khung dàn l p ráp ñơn gi n, các ñư ng hàn v i
tôn bao c a cơ c u ph n l n là ñư ng hàn b ng.
Như c ñi m c a nó là ph i c u l t m i ti p t c thi công ñư c và ph i có bi n pháp
gi m bi n d ng trư c khi c u l t.
4.2.3.2 L p ng a:
Như c ñi m là k t c u khung hàn ph c t p nh t là các t ng ño n mũi, ñuôi các
ñư ng hàn các v trí, tư th ph c t p, d n ñ n ch t lư ng không t t.
Ưu ñi m là không ph i c u l t, ñ chính xác cao, thư ng áp d ng cho tàu cao t c.
4.2.4 Phương pháp l p ráp tàu t các Module
V cơ b n phương pháp ñóng tàu theo module là vi c l p ráp con tàu t các t ng
ño n kh i (Block) trên ñó ñã l p ñ t s n các trang thi t b c ñ nh. Các công ño n ch
t o phân t ng ño n hoàn toàn không có gì m i, nhưng ph i ñ m b o ñ chính xác cao
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 13
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
hơn v lư ng dư gia công, v trí l p ñ t h ng…và ñ c bi t các thi t b trên tàu ñư c
l p ráp ngay t nh ng công ño n ñ u. Do ñó ñòi h i nhà máy ph i có ñi u ki n cơ s
v t ch t ñ t ñ n m t trình ñ nh t ñ nh, ñ ng b gi a khâu thi t k công ngh và thi
công, trình ñ c a ngư i th …ph i ñư c trang b công ngh t ñ ng hoá như tri n
khai tôn v b ng ph n m m chuyên dùng k t h p v i vi c trang b các trang thi t b :
c u ñ l n ñ nâng ñư c m t ñơn v là module l n nh t c a con tàu ñư c ñóng
(thư ng trên 150 t n ñ i v i tàu c 15.000 DWT), máy sơ ch tôn, máy hàn c t t
ñ ng, bãi l p ráp ñ tiêu chu n… Ngoài hi u qu nâng cao ch t lư ng công trình, thay
th d n lao ñ ng th công b ng lao ñ ng máy móc có hi u qu kinh t cao phương
pháp này còn ñ m b o an toàn lao ñ ng và h n ch ñư c b nh ngh nghi p cho ngư i
th .
Hình 4.1: L p ráp tàu theo phương pháp Module
4.3 CÁC PHƯƠNG PHÁP T CH C THI CÔNG ðÓNG M I
4.3.1 Phương pháp t s n xu t d ch chuy n.
Theo phương pháp này, con tàu trong quá trình l p ráp trên tri n ñư c c ñ nh.
Các t công nhân cùng trang thi t b s n xu t ñư c ñi u ñ n hoàn thành các công vi c
nh t ñ nh trong th i gian nh t ñ nh.
Lo i vi c, s công nhân c a m i t khác nhau, nhưng th i gian hoàn thành ph i
như nhau. Khi ñó do ñ m nh n m t lo i công vi c, nên ch t lư ng công vi c t t hơn,
d dàng trang b các d ng c , thi t b cơ gi i hoá. Do tàu ñư c c ñ nh trong quá trình
l p ráp nên không c n các thi t b ñ v n chuy n. Như c ñi m c a phương pháp này là
công tác t ch c s n xu t khá ph c t p và khó phân bi t ranh gi i công vi c gi a t
s n xu t này v i t s n xu t khác.
4.3.2 Phương pháp t s n xu t c ñ nh.
Theo phương pháp này, m i t công nhân s ñư c c ñ nh t i m t v trí làm vi c,
con tàu l p ráp và ñư c d ch chuy n t v trí ñ u ñ n v trí cu i trong dây truy n thi
công ñóng m i. T i m i v trí, các t công nhân s hoàn thành các công vi c nh t ñ nh
trong th i gian nh t ñ nh. Do v y ph i có thi t b v n chuy n con tàu t i các v trí khác
nhau. Nó ch áp d ng v i phương ti n nh , ñóng hàng lo t có ñi u ki n v n chuy n t
v trí này ñ n v trí khác.
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 14
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
CHƯƠNG 5 GIA CÔNG CH T O CHI TI T
5.1 PHÂN LO I NHÓM CHI TI T
Chi ti t là m t b ph n k t c u không th phân chia., thư ng ñư c ch t o b ng
cách gia công các t m ho c thép hình b ng d p, c t, u n …Các chi ti t k t c u thân
tàu có nhi u hình d ng ph c t p, kích thư c khác nhau. Do ñó ñ gia công m t chi
ti t, nguyên li u ph i qua nhi u nguyên công khác nhau c a dây truy n công ngh . ð
có th t ch c quá trình gia công m t cách h p lý, các chi ti t k t c u ñư c phân ra
theo các nhóm công ngh .
Tuỳ thu c vào ñ c ñi m c a t ng nhà máy ñóng tàu ngư i ta có th phân nhóm
công ngh theo nhi u cách khác nhau. B ng 5.1 sau ñây nêu m t ví d v cách chia
các chi ti t theo các nhóm công ngh .
B ng 5.1 : Phân lo i các chi ti t k t c u theo nhóm công ngh
Nhóm Các chi ti t k t c u trong nhóm
Các t m ph ng, l n như ñáy trong, ñáy ngoài, tôn m n, tôn boong, vách,
I
thư ng t ng …
Các t m cong m t chi u có th v ch d u và gia công hoàn toàn trư c khi u n
II
như tôn ñáy, tôn m n, tôn boong, t m góc k t c u thư ng t ng…
Các t m cong hai chi u, ph i v ch d u sơ b trư c khi u n, sau khi u n m i
III
v ch d u quy t ñ nh và gia công tinh : các t m ph n mũi, lái …
Các chi ti t ñư c c t b i m c t hơi ho c máy c t hơi cơ khí như các mã
IV
hông, mã boong, vách ñáy, b máy, sư n chính, s ng ph …
Các chi ti t gia cư ng th ng như gia cư ng vách, sư n m n, xà boong …
V
Các chi ti t gia cư ng có bán kính cong l n như : sư n m n, xà boong, s ng
VI
ph , sư n, h m ñư ng tr c…
Các chi ti t gia cư ng có bán kính cong nh như ñư ng sư n vùng mũi,
VII
lái…
5.2 CÔNG NGH C T KIM LO I
Trong công ngh ñóng tàu thư ng s d ng 2 phương pháp c t kim lo i : C t cơ
khí và c t hơi.
5.2.1 C t cơ khí :
5.2.2 C t hơi.
5.2.2.1 ði u ki n ñ có th c t kim lo i b ng hơi:
5.2.2.2. Hơi dùng ñ c t:
5.2.2.3. Thi t b c t hơi.
a. M c t hơ i :
b. Máy c t hơi: Bao g m máy c t t ñ ng và máy căt bán t ñ ng.
5.2.2.4. Công nghê c t hơi:
5.2.2.5. Ch t lư ng công tác c t hơi.
Bao g m ch t lư ng m t c t và ñ chính xác c a chi ti t ñư c c t. Ch t lư ng
m t c t trư c h t là ñ nh n b m t và nó ph thu c vào :
T l pha tr n khí oxy và axetylen.
Khí ñ t cháy thích h p
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 15
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
T c ñ c t.
ð tinh khi t c a oxy.
Thi t b c t, v t li u c t.
5.2.2.6. Công tác an toàn khi c t hơi.
5.2.2.7. M t s quy ñ nh v an toàn khi s d ng chai hơi ñ t.
5.3 CÔNG NGH U N TÔN VÀ THÉP HÌNH
M t s l n các chi ti t k t c u thân tàu ph i ñư c u n trư c khi l p ráp chúng
thành các phân ño n, t ng ño n ho c l p tr c ti p vào thân tàu. Hình d ng cong c a
các t m v tàu có th chia thành các nhóm khác nhau tuỳ theo m c ñ ph c t p c a
quá trình công ngh ví d như sau :
Hình 5.1 : Các d ng cong c a mép t m
5.3.1 U n tôn trên máy cán nhi u tr c.
5.3.1.2 Máy cán kín :
5.3.1.3 Máy cán h :
Máy cán h có kh năng nâng m t ñ u tr c lên và tháo m t trong 2 ñ ñ u
tr c do ñó ph m vi s d ng ñư c m r ng hơn. Có th s d ng máy cán h vào vi c
u n tròn, u n hình côn, làm ph ng, ñ ng th i cũng có th dùng ñ g p mép t m.
Hình 5.2 : Sơ ñ máy cán h 3 tr c b trí ñ i x ng
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 16
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
- TRƯ NG ð I H C HÀNG H I VI T NAM BÀI GI NG : CÔNG NGH ðÓNG M I
NGÀNH : ðÓNG TÀU THU
KHOA : ðÓNG TÀU
B MÔN : K T C U TÀU & CÔNG TRÌNH N I H : CHÍNH QUI
5.3.1.4 Công ngh u n t m trên máy cán :
Khi u n theo hình tr ta ñ t mép t m song song v i tr c cán, nâng tr c cán trên
lên m t ño n sao cho t m tôn l t vào gi a các tr c cán. Sau ñó ta h tr c cán trên
xu ng t ng bư c m t sau m i l n cán. C n tránh h quá sâu tr c cán trên ngay t ñ u,
như v y có th gây r n n t b m t t m tôn. Khi u n t m có d ng cong hình côn ta có
th ti n hành theo 2 phương pháp:
a. Phương pháp th nh t: tr c cán trên ñư c ñ t nghiêng m t góc tuỳ thu c vào ñ
loe c a hình côn. Do có ñ nghiêng nên phân b l c cán d c theo tr c không ñ u nhau
: ph n ñ u tr c cán th p có l c cán l n và bán kính cong s nh .
b. Phương pháp th hai: Dùng t m lót ñ t d c theo chi u r ng t m b u n vào gi a
tr c cán trên và v t cán, ñ ng th i vào phía có bán kính cong nh nh t.
Hình 5.3 : Phương pháp u n mép t m dùng v t chêm
5.3.2 U n tôn trên máy ép
ð i v i các t m tôn có hình dáng
cong ph c t p ngư i ta u n trên máy ép
b ng các chày và khuôn m u chuyên
dùng. Tuỳ thu c vào khuôn và chày trên
máy có th u n ñư c các d ng sau:
G p khúc t m.
Làm ph ng t m.
H mép t m.
D p gân t m (vách sóng).
D p các gai ph ng.
Hình 5.4 : U n t m trên máy ép v n năng
5.3.3 U n t m b ng phương pháp th công
ð u n các t m theo phương pháp th công, ph i v ch d u các ñư ng ñánh búa.
ð i v i các t m cong m t chi u ho c hai chi u ñánh búa d c theo các ñư ng u n ñã
v ch s n. Khi ñánh búa c n ñ t t m lên các ñ m m m như g ho c cát, nh t là khi t m
ñã cong, v trí ñánh búa nh t thi t ph i n m trên v t kê.
5.3.4 U n nóng t m.
5.3.5 U n thép hình : Thép hình có th u n ngu i ho c u n nóng
5.3.5.1 U n nóng :
5.3.5.2 U n ngu i :
Biên so n: Nguy n Văn Hân – Ngô H ng Quân Page: 17
Mobile: 0903.203877 – 0904.230693
E–mail: hqdhhh@hn.vnn.vn
nguon tai.lieu . vn
