Xem mẫu
- Bài báo cáo thực tập
Thực tế môi
trường các tỉnh
Đồng bằng sông
Cửu Long
1
- MỤC LỤC
PHẦN 1; TỔNG QUAN ............................................................................................................................ 4
Chương 1: Tổng quan về Đồng Bằng sông Cửu Long. ................................................................................. 5
I.1 Vị trí địa lý ........................................................................................................................................ 5
I.2 Địa chất............................................................................................................................................. 5
I.2.1 Lịch sử hình thành đá móng ............................................................................................................ 5
I.2.2 Bồi tích bờ biển ............................................................................................................................... 5
I.2.3 Bồi tích lòng sông: Lòng sông có 2 loại trầm tích: ................................................................................ 5
I.2.4 Bồi tích đồng lũ ............................................................................................................................... 6
I.3 Địa hình ............................................................................................................................................ 6
I.4 Thỗ nhưỡng....................................................................................................................................... 6
I.4.1 Vùng đất phèn (S) ........................................................................................................................... 6
I.4.2 Vùng đất phù sa nước ngọt (P) ......................................................................................................... 6
I.4.3 Vùng đất mặn (M)........................................................................................................................... 7
I.4.4 Vùng đất phèn mặn (SM)................................................................................................................. 7
I.4.5 Vùng đất giồng cát (Cz).................................................................................................................... 7
I.4.6 Vùng đất xám trên phù sa cổ (X) ...................................................................................................... 7
I.4.7 Vùng đất núi (F).............................................................................................................................. 7
I.5 Thủy văn ........................................................................................................................................... 8
I.5.1 Yếu tố chủ đạo của quá trình sông.................................................................................................... 8
I.5.2 Yếu tố chủ đạo của quá trình biển .................................................................................................... 8
I.5.3 Chế độ thủy văn mùa kiệt và ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp .................................................... 9
I.5.4 Chế độ thủy văn mùa lũ và ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp ....................................................... 9
I.5.6 Vấn đề xâm nhập mặn:.................................................................................................................... 9
I.5.7 Tình hình chua phèn trên kênh mương ........................................................................................... 11
I.5.8 Phù sa và sự chuyển tải phù sa vào nội đồng ................................................................................... 11
I.5.9 Nước ngầm ................................................................................................................................... 11
I.6 Khí hậu ........................................................................................................................................... 11
Bức xạ: cán cân bức xạ năm đạt 75-80 kcal/cm2 ........................................................................................... 12
I.7 Hệ sinh vật ...................................................................................................................................... 12
I.7.1 Thực Vật ...................................................................................................................................... 12
I.7.2 Động Vật: .................................................................................................................................... 13
I.8 Khoáng sản: .................................................................................................................................... 13
II.1 Dân số-lao động .............................................................................................................................. 14
II.2 Văn hoá xã hội ............................................................................................................................. 14
II.2.1 Văn hoá: ..................................................................................................................................... 14
II.2.2 Xã hội......................................................................................................................................... 15
II.2.3 Giáo dục: .................................................................................................................................... 15
II.3 Kinh tế........................................................................................................................................... 16
II.3.1 Nông nghiệp ................................................................................................................................ 16
II.3.2 Công nghiệp ................................................................................................................................ 16
II.3.3 Thủy sản: .................................................................................................................................... 17
II.3.4 Giao thông-vận tải: ...................................................................................................................... 17
II.3.5 Thương mại-Dịch vụ-Xuất nhập khẩu ........................................................................................... 17
II.3.5 Du lịch ........................................................................................................................................ 17
II.4 Tiềm năng kinh tế........................................................................................................................... 18
Chương 2: Các điểm khảo sát, học tập. .................................................................................................... 18
I.1 Giới thiệu:......................................................................................................................................... 19
I.2 Nhiệm vụ công trình: ....................................................................................................................... 19
I.3 Vấn đề đặt ra: ................................................................................................................................... 20
II.1 Lược sử phát triển của Vườn Quốc gia Tràm Chim........................................................................... 20
II.2 Điều kiện tự nhiên .......................................................................................................................... 21
II.2.1 Vị trí địa lý .................................................................................................................................. 21
II.2.2 Địa hình ...................................................................................................................................... 21
2
- II.2.3 Các loại đất chính ........................................................................................................................ 21
II.2.4 Chế độ khí hậu ............................................................................................................................ 22
II.2.5 Chế độ thủy văn............................................................................................................................ 22
II.3 Rừng và hệ thực vật........................................................................................................................ 23
II.3.1 Thực vật nổi ................................................................................................................................ 24
II.3.2 Thực vật bậc cao:......................................................................................................................... 24
II.4 Rừng và hệ động vật ....................................................................................................................... 25
II.4.1 Động vật đáy ............................................................................................................................... 27
II.4.2 Động vật nổi ................................................................................................................................ 27
II.4.3 Cá ............................................................................................................................................... 27
II.4.4 Động vật hoang dại và chim.......................................................................................................... 27
II.5 Thực trạng hiện nay ....................................................................................................................... 28
III.1 MIẾU BÀ ...................................................................................................................................... 29
III.1.1 Giới thiệu chung:........................................................................................................................ 29
III.1.2 Nguồn gốc tượng bà:................................................................................................................... 29
III.1.3 Kiến trúc của Miếu: .................................................................................................................. 30
III.1.4 Các ngày lễ lớn:.......................................................................................................................... 30
III.1.5 Giá trị du lịch của Miếu Bà: ......................................................................................................... 31
III.2 NÚI SAM ...................................................................................................................................... 31
III.2.1 Vị trí núi Sam: ........................................................................................................................... 31
III.2.2 Chân dung núi Sam: ................................................................................................................... 32
IV.1 Giới thiệu nhà máy:....................................................................................................................... 32
IV.2 Quá trình khai thác và sản xuất: .................................................................................................... 32
IV.3 Đánh giá tác động hoạt động của nhà máy lên môi trường trong quá trình khảo sát: ......................... 33
V.1 Lịch sử dòng họ Mạc: ..................................................................................................................... 33
V.2 Giới thiệu chung về Lăng Mạc Cửu: ................................................................................................ 34
V.2.1 Đền thờ dòng họ Mạc ................................................................................................................... 34
V.2.2 Lăng tẩm họ Mạc ......................................................................................................................... 34
V.2.3 Chùa Phù Dung: là ngôi chùa do Mạc Thiên Tích xây dựng cho nàng thứ thiếp là Phù Cừ tu hành. Đi vòng
theo chân núi chừng 3 cây số sẽ gặp được ngôi chùa này. .............................................................................. 35
VII.1 Giới thiệu chung: ......................................................................................................................... 37
VII.2 Tên gọi: ....................................................................................................................................... 37
VII.3 Đặc điểm: .................................................................................................................................... 37
VII.4 Tác động đến môi trường: ............................................................................................................ 37
VIII.1 Giới thiệu chung........................................................................................................................... 38
VIII.3 Nguồn gốc hình thành:................................................................................................................. 38
VIII.3 Sự đa dạng của hệ sinh thái núi đá vôi ........................................................................................... 39
VIII.4 Giá trị của hệ sinh thái núi đá vôi .................................................................................................. 40
VIII.5 Vấn đề sếu đầu đỏ tại hệ sinh thái núi đá vôi Kiên Lương.................................................................. 40
IX.1 Giới thiệu chung: ............................................................................................................................ 41
IX.2 Sự cố Hòn Phụ Tử: ......................................................................................................................... 42
IX.3 Khảo sát thực tế ............................................................................................................................. 43
Chương 3: Mô tả về nhà máy xi măng Holcim .......................................................................................... 45
III.1. Đặc điểm vị trí, quy mô công trình .................................................................................................. 45
III.1.1. Lược sử phát triển ....................................................................................................................... 45
III.1.2 Công suất thiết kế........................................................................................................................ 46
III.2. Đặc điểm công nghệ ....................................................................................................................... 46
III.2.1. Công nghệ khai thác đá vôi .......................................................................................................... 46
III.2.2 Công nghệ khai thác đất sét ......................................................................................................... 47
III.2.3 Công nghệ sản xuất Clinker ........................................................................................................ 47
III.2.4 Công nghệ sản xuất xi măng......................................................................................................... 48
III.2.5 Hoạt động môi trường của nhà máy.............................................................................................. 48
Hệ thống xử lý bụi: .................................................................................................................................. 49
Hệ thống xử lý khí thải: ............................................................................................................................ 49
Xử lý chất thải rắn(hình 3.6) ...................................................................................................................... 49
IV.1 Nguồn phát sinh chất thải (hình 4.1)................................................................................................. 50
3
- Trong đó, bụi là tác nhân gây ô nhiễm chính, sinh ra do các hoạt động: (hình 4.2) ........................................ 51
IV.2 Tác động đến môi trường vật lý....................................................................................................... 51
IV.2.1 Tác động môi trường nước ............................................................................................................ 51
IV.2.2 Tác động đến môi trường không khí .............................................................................................. 52
IV.2.3 Tác động đến môi trường đất ....................................................................................................... 54
IV.2.4 Chất thải rắn................................................................................................................................ 54
Các chất thải có thể đốt trong lò nung xi măng: ......................................................................................... 55
Sơ đồ tổng quát của quá trình xử lý chất thải rắn của nhà máy ....................................................................... 55
IV.2.5 Ô nhiễm nhiệt .............................................................................................................................. 55
IV.3 Tác động đến môi trường sinh thái ................................................................................................... 56
IV.4 Tác động đến môi trường kinh tế xã hội ........................................................................................... 57
IV.4.1 Tác động đến chất lượng cuộc sống của con người .......................................................................... 57
Sức khỏe cộng đồng.................................................................................................................................. 57
Kinh tế xã hội .......................................................................................................................................... 57
2.4.2 Tác động đến tài nguyên và môi trường do con người sử dụng .......................................................... 57
Cấp thoát nước ........................................................................................................................................ 57
Chương 5: Các biện pháp hạn chế tác động tiêu cực ................................................................................. 58
V.1 Khống chế ô nhiễm nước................................................................................................................... 58
Xử lý nước thải vệ sinh khu vực sản xuất, kho bãi và bến tàu.......................................................................... 59
Biện pháp xử lí nước thải chứa dầu ............................................................................................................ 59
V.2 Biện pháp chống ô nhiễm không khí ................................................................................................. 60
V.3 Biện pháp giảm thiểu tác động môi trường của chất thải rắn............................................................... 61
V.4 Các biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường sinh thái: ................................................ 61
Quy hoach cây xanh: .............................................................................................................................. 61
V.5 Quản lý môi trường tại nhà máy:...................................................................................................... 62
V.5.1 Đào tạo và giáo dục về môi trường: ................................................................................................ 62
Tuyên truyền về bảo vệ môi trường ............................................................................................................. 62
V.5.2 Giám sát và quan trắc môi trường: ................................................................................................ 62
Quan trắc ô nhiễm không khí ..................................................................................................................... 62
Quan trắc ô nhiễm nước............................................................................................................................ 63
Giám sát môi trường đất ........................................................................................................................... 63
Kết luận ................................................................................................................................................. 63
Nhà máy xi măng Holcim Hòn Chông đã cam kết : .................................................................................... 64
Tài liệu tham khảo ................................................................................................................................. 64
PHẦN 1; TỔNG QUAN
4
- Chương 1: Tổng quan về Đồng Bằng sông Cửu Long.
I.MÔI TRƯỜNG TỰ NHIÊN
I.1 Vị trí địa lý
ĐBSCL (Đồng Bằng Sông Cửu Long) nằm kéo dài từ 8°30’ đến 11°00 vĩ Bắc;
104°35’ đến 107°00 kinh Đông. Nằm ở cực nam của đất nước, là phần cuối cùng của lưu
vực sông Mêkông với tổng diện tích tự nhiên là 3,96 triệu ha bằng 5% diện tích toàn lưu
vực.
Diện tích đồng bằng là 39.700 km2, bao gồm 12 tỉnh: Long An, Tiền Giang, Đồng
Tháp, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu
Giang, Bến Tre, và thành phố Cần Thơ.
I.2 Địa chất
Nếu so với đồng bằng sông Hồng, ĐBSCL có tuổi thành tạo xưa hơn nhiều - ít
nhất cũng cách đây cả hằng triệu năm. Vùng ĐBSCL được hình thành từ những trầm tích
phù sa và bồi dần qua những kỷ nguyên thay đổi mực nước biển. Những hoạt động hỗn
hợp của sông và biển đã hình thành những vạt đất phù sa phì nhiêu.
I.2.1 Lịch sử hình thành đá móng
Lịch sử ĐBSCL nằm trọn vẹn trong 2 đại Mezozoic và Kainozoic (trung sinh và
cận sinh) lập nên một móng đá cứng.
Móng đá trải qua 2 thời kỳ xáo trộn mãnh liệt do hoạt động tách dãn đáy biển
Đông ở ngoài khơi và đới toạt nứt của vịnh Thái Lan.
Vào thời cận sinh, móng đá bị phủ bởi trầm tích phong phú, mà chiều dày đã được
giải đoán địa chấn, và tam giác châu có chiều dày về phía Đông Nam.
I.2.2 Bồi tích bờ biển
Hệ thống bồi tích bờ biển xảy ra nhờ cân bằng giữa 2 cực độc lập là dòng sông đi
ra và triền biển đi vào mà hậu quả trực tiếp là vật liệu trầm tích lơ lửng (cát mịn, bùn sét)
mưa xuống đáy nước những cồn cửa sông mọc ra, rồi dần dần lấp nghẽn cửa sông.
I.2.3 Bồi tích lòng sông: Lòng sông có 2 loại trầm tích:
5
- Loại lơ lửng, thường chỉ rơi xuống đáy nước của các trũng yên lặng, hay rơi xuống
đáy biển.
Loại trượt trên mặt đáy tạo ra cát sông, cồn sông, tiếp tục di chuyền và tạo thành
cù lao sông.
I.2.4 Bồi tích đồng lũ
Đây là kết quả của nước thượng nguồn trên ĐBSCL, vật liệu của lũ chủ yếu là sét,
sau là bùn mịn.
Về mặt môi trường trầm tích có 2 loại đồng lũ: đồng lũ kín của tiểu vùng Đồng
Tháp Mười và đồng lũ hở tương ứng với Tứ Giác Long Xuyên.
I.3 Địa hình
Chủ yếu là do phù sa mới của sông Cửu Long bồi đắp.
Các dạng địa hình: địa hình trũng khó thoát nước (Tứ Giác Long Xuyên, Đồng
Tháp Mười), địa hình cao (Đông Bắc Long An, Bắc Đống Tháp), địa hình trung bình
(Tiền Giang).
Nhìn chung, ĐBSCL bằng phẳng, sự chênh lệch độ cao không đáng kể (trừ vùng
núi An Giang), tuy nhiên cũng ảnh hưởng rõ đến quá trình hình thành và qui luật phân bố
các loại đất.
I.4 Thỗ nhưỡng
Tùy theo điều kiện phân bố tính chất đất, người ta có thể phân thành các vùng đất chính
như sau:
I.4.1 Vùng đất phèn (S)
Diện tích đất phèn cả nước là 2.140.306 ha, chiếm 6.45% diện tích tự nhiên của cả
nước. ĐBSCL có 1.885.890 ha, chiếm 88.11% diên tích đất phèn cả nước.
Đất phèn được hình thành do 2 nguyên nhân: một là do tầng đất phèn tiềm tàng bị
oxi hóa mà thành; hai là do tích tụ ở vùng trũng do nước mưa mang đến.
I.4.2 Vùng đất phù sa nước ngọt (P)
Cả nước có 2.936.413 ha đất phù sa nước ngọt, chiếm 8.9% đất tự nhiên. Ở
ĐBSCL, diện tích đất phù sa nước ngọt là 960.734 ha. Ở nhiều ở các tỉnh An Giang
(214.662ha), Đồng Tháp (150.853ha).
6
- Đất phù sa thoát nước: 420.236 ha; đất phù sa ít thoát nước: 535.638 ha.
Đất phù sa ĐBSCL là loại đất tốt. Đất khá giàu chất hữu cơ và đạm.Rất thích hợp
để trồng lúa, hoa màu, cây ăn quả...Phân bố chủ yếu ở các tỉnh Long An, Bến Tre, Vĩnh
Long, Tiền Giang, Đồng Tháp.....
I.4.3 Vùng đất mặn (M)
Cả nước là: 991.202 ha. Ở ĐBSCL, diện tích đất mặn 703.452 ha, chiếm 70.96%
diện tích đất mặn của cả nước và được chia thành:
o Đất mặn, sú, đước, vẹt: 170.479 ha.
o Đất mặn nhiều: 255.042 ha.
o Đất mặn ít và trung bình: 277.931 ha.
Đặc trưng của đất mặn là lượng Cl- cao 0.05-0.25% vào mùa khô, pH ít chua đến
hơi kiềm, hàm lượng mùn từ trung bình đến hơi khá, ít thoát nước. Đất mặn phân bố
nhiều ở các tỉnh Kiên Giang, Cà Mau.
I.4.4 Vùng đất phèn mặn (SM)
Đất phèn mặn là loại đất bị nhiễm mặn muối. Đất này thường phân bố ở địa hình
trung bình và tương đối thấp. Đặc biệt tập trung nhiều ở Bạc Liêu, Cà Mau, Kiên Giang.
I.4.5 Vùng đất giồng cát (C z)
Là loại đất cát biển tập trung ở ĐBSCL.Thường gặp ở Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh
Long, Trà Vinh, Bạc Liêu....
I.4.6 Vùng đất xám trên phù sa cổ (X)
ĐBSCL có 64.705ha, Long An (46.195ha), Đồng Tháp (15.484ha). Phân bố trên
các bậc thềm phù sa cổ, chạy dọc theo biên giới Việt Nam-Campuchia như ở Đồng Tháp
Mười. Đây là nhóm đất nghèo dinh dưỡng nhất ở ĐBSCL, hàm lượng chất hữu cơ thấp.
Thích hợp trồng các loại cây công nghiệp, hoa màu, cây họ đậu... Được phân bố theo thứ
tự Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang....
I.4.7 Vùng đất núi (F)
Ở ĐBSCL, khu vực đồi núi tập trung ở An Giang, có diện tích 26.200 ha.Nhìn
chung loại đất này có hàm lượng mùn rất thấp, nghèo dinh dưỡng.
7
- I.5 Thủy văn
Mọi hiện tượng thủy văn và các đặc trưng tài nguyên nước mặt ĐBSCL là hậu quả
của chế độ mưa mùa tập trưng trên toàn bộ lưu vực sông Cửu Long và mối tương tác giữa
các quá trình sông và quá trình biển.
Hai quá trình chuyển động và ngược chiều này giao thoa, phối hợp và khống chế
lẫn nhau. Mối tương tác này còn bị ảnh hưởng bởi hệ thống thủy văn và các kiến trúc
nhân tạo khiến chế độ thủy văn ĐBSCL mang một sắc thái đặc biệt và biến động không
ngừng.
I.5.1 Yếu tố chủ đạo của quá trình sông
Lưu lượng trên dòng chính: chủ yếu là do 2 sông Tiền và sông Hậu. Sự phân bố
của 2 sông này trong năm là không đều, tùy thuộc lượng nước ở Tân Châu, Châu Đốc do
sự điều tiết của biển Hồ từ Campuchia bắt nguồn mang đến. Nước sông thường lên cao từ
tháng 7 đến tháng 11, cao nhất là vào tháng 9 và 10, mực nước có thể chênh lệch so với
mùa cạn đến 4 m.
I.5.2 Yếu tố chủ đạo của quá trình biển
Triều biển Đông thuộc loại bán nhật triều không đều, biên độ từ 2m - 3.5m. Cực
đại có thể lên đến 4m.
Ngược lại triều biển Tây thuộc loại triều hỗn hợp thiên về nhật triều có biên độ
triều nhỏ (nhỏ hơn 1m).
Dạng bán nhật triều và dao động mạnh của biển Đông có tác dụng lớn trong việc
đẩy nước, tích nước trong lúc triều cao, trong khi ấy dạng nhật triều yếu của biển Tây có
lợi cho việc tiêu nước. Các sông chính rộng và sâu đều chảy ra biển Đông, đó là lý do
khiến triều biển Đông tác dụng lên phần lớn diện tích ĐBSCL
Do những tác động khác nhau về lưu lượng của sông, địa hình dòng sông, hình
thái và mạng lưới kênh rạch....nên khi truyền vào nội địa qua các sông chính thì hình
dạng, biên độ và tốc độ truyền triều trên mỗi sông khác nhau và thay đổi trên từng đoạn
sông. Do đó, diện tích có khả năng tự chảy trên 9 tháng/năm chỉ giới hạn ở vùng ven và
giữa sông Tiền, sông Hậu. Các khu vực khác muốn đưa nước lên vườn, ruộng trong mùa
kiệt phải sử dụng động lực vào các thời điểm khác nhau.
Mực nước bình quân ở biển Đông cao hơn biển Tây nên sự chuyển nước từ Đông
sang Tây là hợp quy luật.
Biên độ giảm khi đi sâu vào vườn ruộng.
Tốc độ truyền triều trên các sông khá lớn, biến đổi theo mùa, lớn nhất là trên sông
Tiền (trung bình: 20km/g, có đoạn 40km/g) và giảm nhanh khi triều truyền vào vườn,
ruộng.
8
- Hậu quả là tuy cùng nguồn triều, các điểm khác nhau trên các dòng chính và nội
đồng có thể khác pha do triều truyền theo nhiều đường khác nhau.
I.5.3 Chế độ thủy văn mùa kiệt và ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp
Trong mùa cạn, toàn bộ sông rạch ở ĐBSCL chịu tác dụng của thủy văn và hầu
như không có kênh chính nào chảy một chiều trong mùa cạn, những kênh nào lợi dụng
được các quy luật truyền triều và ít bị nhiễu động bởi các kênh ngang đều có chế độ tải
nước tốt trong mùa cạn.
Ngoài nguồn của sông Tiền vào mùa nắng, cần lưu ý khai thác nước của các
nguồn từ sông rạch Campuchia đổ về.
I.5.4 Chế độ thủy văn mùa lũ và ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp
Ngập úng là hiện tượng khá thường xuyên đối với ĐBSCL, nhất là ở các vùng
trũng và khu vực giữa sông Tiền và sông Hậu.Vì thế cũng ảnh hưởng đến diện tích, năng
suất trồng vườn và ruộng. Nước sông vào mùa lũ không đục như sông Hồng do hàm
lượng phù sa nhỏ (0,100 kg/m3 vào các tháng 3,4; 0,300 kg/m3- tháng 9,10). Tuy vậy
tổng lượng của các con sông này hợp lại lên đến một con số khổng lồ, khoảng 100 triệu
tấn/năm, nghĩa là gấp khoảng vài lần tổng lượng phù sa sông Hồng và tổng lượng trung
bình nhiều năm lên đến 475-500 tỉ m3. Vì vậy, sau mấy trăm năm khai khẩn, vùng ĐBSCL
đã trở thành vựa lúa lớn nhất của Việt Nam và là nơi trồng hoa quả với năng suất cao nhờ
hệ thông dẫn thuỷ nhập điền quy mô và phức tạp biến những vùng đất phèn trở thành đất
phù sa phì nhiêu, ngăn chặn những luồng nước mặn từ biển.
Trong những năm gần đây, chúng ta chứng kiến nạn lũ lụt xảy ra tại ĐBSCL
thường hơn những thập niên trước, với một nhịp độ ngày càng tăng, gần như ngập lụt xảy
ra hằng năm.
Vùng ngập sâu nhất (>2m) là Tân Châu, Châu Đốc.Vùng ít ngập nhất (
- Nước mặn sẽ xâm nhập một cách dễ dàng nếu không có đủ lưu lượng và thời
lượng của nước sông. Lưu lượng thấp và kéo dài có thể do hạn hán, nhưng cũng có thể do
các dự án thủy nông, cấp thuỷ và rẽ nước ra khỏi lưu vực ở thượng lưu.
Sự xâm nhập mặn trên các sông chính: là do nước biển theo dòng triều oh god
Truyền ngược vào trong lòng sông nên sự thay đổi mặn cũng mang tính chất chu
kì.
Xâm nhập mặn trong nội đồng: sự xâm nhập mặn ở các ruộng, vườn còn phức tạp
hơn nhiều so với sông chính vì chịu tác động của nhiều nguồn mặn và các điều kiện khí
hậu, địa hình các nơi có ảnh hưởng khá lớn.Tuy nhiên độ mặn bị giảm nhanh vào đầu
mùa mưa.
Hậu quả là mất đi nguồn nước gia dụng và trồng trọt duy nhất hoa màu và cây trái
bị hủy hoại. Thực vật sẽ chết nếu độ mặn của nước trồng trọt vượt quá 0,36 g/l. Ngoài ra,
nước có độ mặn cao cũng ảnh hưởng đến gia súc và cá nước ngọt.
Sông Cửu Long và các sông khác trong vùng ĐBSCL có tất cả các yếu tố thuận lợi
cho cho sự xâm nhập của nước mặn:đáy sông thấp hơn mặt nước biển, độ dốc lòng sông
rất bằng phẳng, biên độ thủy triều cao( khoảng 3m ở biển Đông) và gió chướng thổi từ
đất liền vào mùa khô .Vì sông Cửu Long có một lưu lượng tự nhiên cao trong một thời
gian dài ,nhất là trong mùa nươc nổi, cho nên sự xâm nhập của nước mặn trong sông Cửu
Long ngày trước chỉ giới hạn ở vùng cửa sông và không tạo nên một vấn đề nghiêm trọng
cho vùng ĐBSCL vào thời điểm đó.
Ngày nay sự xâm nhập mặn trong sông Cửu Long là một trong những yếu tố tối
quan trọng có ảnh hưởng đến việc khai thác và phát triển ĐBSCL. Dữ kiện đo đạc gần
đây, tuy không đầy đủ đã cho thấy sự nghiêm trọng của vấn đề. Ví dụ tại Mỹ Tho nơi mà
trước đây có nước ngọt quanh năm, độ mặn trong sông Tiền đã lên đến 5,3g/l vào đầu
tháng 4 /1999 và còn có thể lên cao hơn .Độ mặn này vượt quá tiêu chuẩn 2,0 g/l cho
nước gia dụng ở các nước đang phát triển ,0,36 g/l cho nước trồng trọt và 3,0 g/l cho
nước chăn nuôi. Nước mặn đang xâm nhập sâu vào sông Cửu Long, nhất là trong mấy
năm vừa qua.Trong năm 1995 ,nước mặn đã tiến sâu vào sông Cửu Long 50 km, nhưng
đến năm 1999 nước mặn tiến sâu 70km, một hiện tượng chưa từng thấy trong lịch sử.
Có nhiều phương pháp có thể dùng để đối phó với sự xâm nhập của nước mặn
trong sông Cửu Long .Phương pháp trước tiên có thể nghĩ đến là gia tăng lưu lượng của
sông Cửu Long trong lãnh thổ Viêt Nam, nhất là trong mùa khô. Có thể thực hiện bằng
cách giảm số lượng nước dẫn vào kinh dùng cho việc canh tác,nhất là những vùng có
năng suất thấp. Lưu lượng của sông Cửu Long cũng có thể được gia tăng bằng các hồ
chứa nước nhân taọ trong vùng. Một phương pháp rất thông dụng đã được thực hiện là
trong vùng ĐBSCL là cống ngăn mặn.
Một giải pháp thỏa đáng cho sự xâm nhập nước mặn trên sông Cửu Long có thể là
một sự kết hợp của tất cả các phương pháp bao gồm sự gia tăng lưu lượng của sông, cống
ngăn mặn ,đập và điều kiện tự nhiên…
10
- Tất cả phải nhằm một mục đích là làm sao cho việc khai thác và phát triển mang
lại nhiều lợi ích nhất trong khi giảm thiểu các ảnh hưởng tai hại của các dự án thủy lợi
trong toàn lưu vực sông Meekong lên dân cư và hệ thông sinh thái của sông Cửu Long và
vùng ĐBSCL.
I.5.7 Tình hình chua phèn trên kênh mương
Quá trình oxi hóa, thủy phân và rửa trôi các thành phần độc hại trong đất chua đã
làm cho nước kênh có độ pH rất thấp, với hàm lượng Al3+, Fe2+, Fe3+ rất cao. Hai biện
pháp để cải tạo nước chua trong kênh rạch là cô lập ém phèn tại chỗ, và tạo thủy để đẩy
nước chua đi nhanh ra sông lớn.
I.5.8 Phù sa và sự chuyển tải phù sa vào nội đồng
Lượng phù sa của sông Cửu Long cao nhất vào mùa lũ. Thuộc loại phù sa hạt mịn.
Quá trình chuyển tải phù sa vào nội đồng bị chi phối hoàn toàn bởi động lực của
các dòng chảy ở các khu vực bị lũ ảnh hưởng. Phù sa vào nội đồng sâu nhất vào mùa lũ
khi nước trong các kênh chảy một chiều, song lượng bùn cát này chưa được bồi đắp vào
đồng ruộng vì nước chưa tràn lên đồng.
Khi lũ đã cao, nước lũ từ phía biên giới Campuchia về tạo ra các sông lũ ngăn cản
không cho phù sa vào sâu.
Các vùng đất có nước phù sa chảy mạnh qua thường là đất tốt cho nông nghiệp vì
được cải tạo và bồi tích. Muốn tăng lượng phù sa và trong vườn, ruộng cần phải tăng tốc
độ của dòng nước.
I.5.9 Nước ngầm
Các kết quả nghiên cứu địa chất, thủy văn đồng vị, thủy địa hóa.... đã khẳng định
các vỉa nước ngầm ở ĐBSCL không phải là các túi nước cô lập bị chôn vùi mà liên tục
được bổ sung từ nhiều nguồn khác nhau. Nước ngầm đóng vai trò quan trọng trong nông
nghiệp.
I.6 Khí hậu
ĐBSCL mang tính chất khí hậu gió mùa cận xích đạo. Các yếu tố khí hậu như ẩm
độ, không khí, bốc hơi, nắng, bức xạ, nhiệt độ tuy có thay đổi theo mùa nhưng tương đối
ổn định.
Nhiệt độ: Nhiệt độ hằng năm tương đối điều hòa, trung bình khoảng 270C. Nhiệt độ tháng
cao nhất và thấp nhất chênh lệch không quá 3-40C
Độ ẩm : độ ẩm trung bình trong khoảng 80-86%
11
- Mưa
Lượng mưa biến động theo từng trạm. Lượng mưa trung bình tháng vào khoảng
130-150 mm trong các tháng mùa mưa và vài chục mm trong các tháng mùa khô.
Có hai đợt hạn đáng kể: đợt hạn tháng 5,6 DL(gọi là đầu vụ) hay tháng 7, 8 DL
(gọi là hạn Bà Chằng).
Bốc hơi: Nơi có lượng bốc hơi trung bình năm thấp nhất là Cần Thơ: 693.5 mm, TPHCM
: 1.300mm
Ánh sáng: Ở ĐBSCL số giờ nắng trung bình năm khoảng 2.500 giờ.
Bức xạ: cán cân bức xạ năm đạt 75-80 kcal/cm2
Gió: có 3 hướng gió chính: Tây Tây Nam, Đông Bắc và Đông Nam.
Bão: quanh năm ít có bão xảy ra.
I.7 Hệ sinh vật
I.7.1 Thực Vật
Rừng nước mặn ven biển chiếm diện tích 30.000 ha, đứng thứ ba trên thế giới có
giá trị kinh tế cao.
I.7.1.1 Thảm thực vật tự nhiên vùng đất hoang
Kiểu thảm thực vật trên vùng phù sa cổ và núi sót: phân bố trên vùng có địa hình
cao.
Kiểu thảm thực vật vùng ngập nước:
o Rừng ngập mặn
o Trảng cỏ ngập mặn
o Trảng cỏ Năng Xoắn
o Kiểu thảm thực vật ven sông rạch
o Kiểu phụ Mấm, Đước
o Kiểu phụ dừa nước
o Kiểu phụ bần chua
o Kiểu phụ chiếc
Kiểu thảm thực vật ngập nước định kỳ: phân bố ở vùng trung bình thấp hoặc
trũng.Kiểu sinh cảnh này chiếm diện tích trong vùng ngập lũ.
12
- I.7.1.2 Thảm thực vật trên vùng đất canh tác
Trên vùng đất canh tác thảm thực vật tự nhiên bị thay thế hoàn toàn bằng thảm
thực vật nhân tạo. Gồm: đất địa hình cao ngập ít, đất ruộng, đất ven biển nhiễm mặn.
I.7.2 Động Vật:
I.7.2.1 Chăn nuôi
Trên cạn: các loại gia súc gia cầm...
Dưới nước: phần lớn là thủy hải sản.
I.7.2.2 Tự nhiên
Hệ động vật hoang dã ở đây bao gồm 23 loài thú, 386 loài và loài phụ chim., 35
loài bò sát, 6 loài ếch nhái và 260 loài cá chủ yếu thấy ở rừng U Minh và các rừng đước ở
Nam Căn.
I.8 Khoáng sản:
ĐBSCL có triển vọng dầu khí trong thềm lục địa tiếp giáp thuộc biển Đông và
Vịnh Thái Lan:
o Bể trầm tích Cửu Long: thềm lục địa tiếp giáp Đông Nam Bộ ở phía Bắc,
ĐBSCL ở phía Nam. Dự báo khoảng 2 tỷ tấn dầu quy đổi.
o Bể trầm tích Nam Côn Sơn: Tiềm năng dự báo địa chất khoảng 3 tỷ tấn dầu
quy đổi.
o Bể trầm tích Thổ Chu - Mã Lai thuộc Vịnh Thái Lan có trữ lượng dự báo
không lớn, khoảng vài trăm triệu tấn dầu.
Đá vôi có trữ lượng khoảng 130 đến 440 triệu tấn.
Đá Granit, Andesit có khoảng 450 triệu m3.
Sét gạch ngói có trữ lượng đến 40 triệu m3.
Cát sỏi có trữ lượng đến 10 triệu m3/năm
Than bùn có lượng 370 triệu tấn, trong đó U Minh khoảng 300 triệu tấn
Nước khoáng có ở Long An, Tiền Giang, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Minh Hải.
II KINH TẾ-XÃ HỘI
13
- II.1 Dân số-lao động
Là vùng có dân số đông nhất trong các vùng của cả nước, chiếm 22% dân số cả
nước.
Dân cư ở ĐBSCL phân bố không đều và không ổn định. Dự báo dân số đô thị năm
2010 khoảng 7,4 triệu người, chiếm 35% dân số vùng.
Về lực lượng lao động: ĐBSCL có hơn 6 triệu lao động xã hội có khoảng 4.5 triệu
làm nông nghiệp.
Tỷ lệ chết còn cao có thể do ảnh hưởng mức sống bị giảm sút và thiếu thuốc men
chữa bệnh.
Nhân dân ĐBSCL giàu truyền thống cách mạng, thông minh sáng tạo, có kinh
nghiệm trong sản xuất hàng hoá có thể thích ứng nhanh nhạy với điều kiện và đòi hỏi mới
của thời đại khoa học công nghệ tiên tiến.
II.2 Văn hoá xã hội
II.2.1 Văn hoá:
ĐBSCL là vùng đất thuộc nền văn hóa Óc eo của cư dân bản địa thuộc vương Phù Nam.
Người Việt miền Bắc đến khai phá vào khoảng thế kỷ 16. Khoảng thế kỷ 17, nhóm người
Hoa thuộc gia tộc Mạc Cửu đến khai phá vùng đất Hà Tiên. Cư dân ĐBSCL hầu hết là
người Việt, ngoài ra còn có các dân tộc Khmer, Chăm, Hoa, Mạ, Stieng, Chơro,
Mnông…trong đó người Việt đóng vai trò chủ thể quyết định sự phát triển.
II.2.1.1 Văn hóa nông ngiệp:
Thiên về quảng canh nhằm sử dụng diện tích đất khai hoang còn quá rộng, nhằm
trừ hao do chim chóc…
Hệ thống thuỷ lợi không có đê, chủ yếu dựa vào chế độ thuỷ triều đề đưa nước
ngọt và phù sa lên diện tích đất canh tác. Mỗi lần có lũ là một lần cải tạo chất lượng
nước, vệ sinh ruộng đồng.
Ngoài trồng lúa còn trồng nhiều loại hoa màu, cây ăn trái nổi tiếng như bưởi Năm
Roi, xoài cát Hòa Lộc. Bên cạnh nông nghiệp, cư dân ĐBSCL còn chăn thả gia súc, gia
cầm, nuôi trồng đánh bắt thuỷ sản
II.2.1.2 Tập quán ăn uống:
Văn hoá ẩm thực của người Tây Nam Bộ không đi vào sự cầu kì mà thiên về sự dư dật,
14
- phong phú, thề hiện sự dung hợp hài hòa giữa các dân tộc.
II.2.1.3 Tập quán trang phục:
Trang phục đặc trưng là áo bà ba, bên cạnh là trang phục của các dân tộc Hoa, Chăm,
Khmer nhất là các vùng có các dân tộc này sống tập trung như Châu Đốc, Sóc Trăng.
Trang phục cũng thể hiện lối ứng xử thích nghi với môi trường tự nhiên với các chất liệu
bằng vải sợi, thoáng mỏng như truyền thống của người Việt nhưng cũng mang những sắc
thái riêng.
II.2.1.4 Ăn ở - đi lại:
Về nhà ở, điều kiện tự nhiên bắt buộc xây dựng nhà trên đồi, gò, gồng và nhà dọc trên
kênh rạch, mặt nhà hướng ra lộ hay kênh rạch. Có 4 loại nhà chủ yếu là nhà đất, nhà sàn,
nhà nửa sàn nửa đất trong đó nhà sàn là phổ biến nhất. Vật liệu xây nhà trước kia lấy từ
các loại vật liệu tự nhiên: tràm, đước, lá dừa nước …sau này thêm các loại cây khác,
gạch, đá…
II.2.2 Xã hội
II.2.2.1 Y tế:
Hệ thống y tế phát triển tương đối rộng khắp. Toàn vùng có 11 bện viện đa khoa,
103 trung tâm y tế tuyến huyện và 100% xã có trạm y tế. Chương trình tiêm chủng mở
rộng được thực hiện rộng khắp và thu được nhiều kết quả khả quan. Tình hình sức khoẻ
cộng đồng có nhiều vấn đề, cần giải quyết vấn đề bệnh dịch liên quan đến nguồn nước do
thiếu nước sạch. Bệnh AIDS lan truyền mạnh ở khu vức biên giới do người dân thiếu
hiểu biết và tệ nạn xã hội.
Trong những năm gần đây dịch cúm gà lan rộng, ĐBSCL cũng là vùng có tốc độ
lây truyền cao và phải gánh chịu nhiều thiệt hại nặng nề. Điều đó đòi hỏi công tác y tế,
tiêm phòng, vệ sinh dịch tễ cần được nâng cao và mở rộng để bảo vệ sức khoẻ cộng đồng.
II.2.3 Giáo dục:
Mạng lưới giáo dục ở ĐBSCL khá đầy đủ. Tính đến 30/4/2000 có 3.458 triệu
người đến trường. Trong đó, trường tiểu học và phổ thông cơ sở là 4.034 và phổ thông
trung học là 324 triệu. Mỗi xã thường có trường trung học. Bên cạnh đó, mạng lưới các
trường trung học chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học khá nhiều gồm: đại học Cần Thơ, 5
trường kinh tế, 86 trường cao đẳng dạy nghề.
Tuy nhiên, những vùng sâu, vùng xa đầu tư cho giáo dục chưa nhiều, số lượng trẻ
15
- em đến trường còn thầp so với cả nước. Tỷ lệ tốt nghiệp phổ thông trung học thấp, chỉ
cao hơn Tây Nguyên (ĐBSCL 97,01%, Tây Nguyên 7.,01%, đồng bằng sông Hồng
93,28%)
Nhìn chung, hệ thống giáo dục chưa phát triển đồng bộ giữa các cấp học và các
vùng dân cư.
II.3 Kinh tế
II.3.1 Nông nghiệp
ĐBSCL là một vùng lương thực, thực phẩm quan trọng nhất cả nước hội tụ nhiều
trọng điểm sản phẩm hàng hóa.
ĐBSCL có diện tích đất nông nghiệp lớn nhất trong cả nước. Diện tích đất phù sa
ngọt thuận lợi và tương đối thuận lợi cho nông nghiệp-chủ yếu là lúa nước. Đặc biệt,
trồng lúa đang là thế mạnh của ĐBSCL, diện tích trồng lúa là 4 triệu ha, xuất khấu 2-3
triệu tấn gạo mỗi năm. Lượng gạo xuất khẩu trong 10 năm tăng lên đến 22 triệu tấn.
ĐBSCL chiếm một nửa sản lượng lương thực của cả nước trong khi dân số chiếm 22%.
(hình 1.1)
ĐBSCL là vùng sản xuất nông nghiệp lớn nhất của cả nước, nông nghiệp ĐBSCL
đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng chung của nền kinh tế trong vùng, đồng thời góp
phần ổn định nền kinh tế chung của đất nước.
Khu vực ĐBSCL là vựa lúa lớn nhất cả nước, đây cũng là vườn cây ăn trái rộng
lớn của Việt Nam, chính vì vậy đây cũng là nơi dùng rất nhiều các loại thuốc bảo vệ thực
vật (TBVTV), phân bón hóa học(PBHH). Các hóa chất này không chỉ gây ô nhiễm nguồn
nước, đất mà còn gây hại cho con người, đặc biệt những người tiếp xúc trực tiếp với
chúng .
Việc sử dụng TBVTV và PBHH quá nhiều sẽ gây ra rất nhiều hậu quả về môi
trường như đất, không khí, đặc biệt là tác động mạnh đến nguồn nước ngầm, nước mặt
khu vực, nếu sử dụng không đúng chúng cũng có phản tác dụng lên cây trồng như vàng
lá, khô cây, giảm sức nảy mầm, ảnh hưởng xấu tới sinh trưởng của cây…
Các ảnh hưởng thông thường như các bệnh ngoài da, ung thư, thần kinh, vô sinh,
nội tạng…hoặc tử vong, ngoài ra con có những biểu hiện mãng tính khi mới tiếp xúc như
muốn ói, hoa mắt, xanh xao, mẩn ngứa…
II.3.2 Công nghiệp
Tuy không là thế mạnh của vùng nhưng công nghiệp ở ĐBSCL cũng đã và đang
phát triển rất mạnh mẽ: Cần Thơ, Vĩnh Long, Long An...
16
- Công nghiệp chủ yếu tập trung vào chế biến gạo, thủy sản. Ngành khai thác vật
liệu xây dựng đang phát triển mạnh. Tuy nhiên, trang thiết bị và công nghệ còn lạc hậu,
nhất là ngoài quốc doanh.
II.3.3 Thủy sản:
Với lợi thế về nguồn nước mặt phong phú từ hệ thống sông ngòi kênh rạch, chằng
chịt.... ĐBSCL có nhiều loại cá nước ngọt có chất lượng. Giá trị xuất khấu thủy hải sản
đạt 50-60% so với cả nước.
II.3.4 Giao thông-vận tải:
Đặc điểm của khu vực này là sông nước, kênh rạch chằng chịt nên giao thông chủ
yếu từ trước là đường thủy. Gần đây công nghiệp dịch vụ phát triển, nhu cầu giao thông
đường bộ tăng nhanh nên đã có hoàng loạt các công trình cầu đường mới được xây dựng
để thuận tiện hóa mọi việc giao lưu thương mại, văn hóa ,du lịch giữa các vùng
Sự tham gia của tư nhân ngày càng gia tăng thúc đẩy sự phát triển của ngành giao
thông vận tải. Vận chuyển hàng hóa chủ yếu tập trung vào hai hướng chính là TpHCM-
Cà Mau và TpHCM-Kiên Lương. Hàng hóa vận chuyển bằng đường thủy chủ yếu là gạo,
vật liệu xây dựng, phân bón, gỗ....
II.3.5 Thương mại-Dịch vụ-Xuất nhập khẩu
Trong những năm gần đây, dịch vụ thương mại của ĐBSCL phát triển rất nhanh,
hàng hóa đổi mới về số lượng, đa dạng về chủng loại.
Xuất khẩu phát triển nhanh trong thời kì gần đây, tập trung vào xuất khẩu gạo,
thủy sản là chính. Nhập khẩu không nhiều, chủ yếu là phân bón và các vật tư nông nghiệp
khác.
II.3.5 Du lịch
Trong những năm gần đây, khu vực ĐBSCL trở thành một địa điểm du lịch sinh
thái nổi tiếng với hệ thống kênh rạch, nổi tiếng với đời sống sông nước, với những ngôi
chùa mang kiến trúc người Khơme, nổi tiếng với nhiều bãi biển đẹp có thể ngắm hoàng
hôn,…Lượng khách trong nước và ngoài nước tới vùng ngày càng tăng và kéo theo đó
cũng nhiều vấn đề môi trường.
Hầu hết những địa điểm du lịch đều bị thay đổi về cảnh quan, sinh thái quanh vùng,
chúng được biến đổi phục vụ cho các mục đích như xây dựng đường bê tông quanh khu
núi Cấm, núi Sam, núi Đá Dựng hay vùng thạch Động,…và nhiều khu du lịch quanh
vùng.
17
- Quanh khu du lich còn phát sinh nhiều người dân sinh sống dựa vào việc chủ yếu
là cung cấp một số dịch vụ cho khách du lịch như nước uống, đồ ăn, sách báo…điều này
làm mất vẻ tôn nghiêm của các khu vực đền chùa, mất vẻ mỹ quan, đồng thời xả nhiều
rác thải xung quanh khu du lịch…
Điều tệ hại là rác thải tại những khu du lịch này rất nhiều và bị vứt bừa bãi. Phần
là do ý thức kém của khách du lịch, phần do quản lý khu du lịch và thu gom chất thải
kém .Dẫn tới các khu du lịch trở thành bãi rác khổng lồ gây mùi hôi thối khó chịu.
II.4 Tiềm năng kinh tế
ĐBSCL, một trong những đồng bằng châu thổ rộng và phì nhiêu ở Đông Nam Á
và thế giới, là một vùng đất quan trọng, sản xuất lương thực lớn nhất nước, là vùng thuỷ
sản và vùng cây ăn trái nhiệt đới lớn của cả nước.
ĐBSCL có bờ biển dài trên 700 km khoảng 360.000 km2 vùng kinh tế đặc quyền,
giáp biển Đông và Vịnh Thái Lan, rất thuận lợi cho phát triển kinh tế biển.
ĐBSCL nằm giữa một khu vực kinh tế năng động và phát triển, liền kề với vùng
kinh tế trọng điểm phía Nam vùng phát triển năng động nhất Việt Nam bên cạnh các
nước Đông Nam Á (Thái Lan, Singapore, Malaixia, Philippin, Indonesia...) một khu vực
kinh tế năng động và phát triển là những thị trường và đối tác đầu tư quan trọng.
ĐBSCL nằm trong khu vực có đường giao thông hàng hải và hàng không quốc tế
quan trọng, giữa Nam Á và Đông Á cũng như Châu úc và các quần đảo khác trong Thái
Bình Dương. Vị trí này hết sức quan trọng quan trọng cho giao lưu quốc tế.
ĐBSCL nằm giáp Campuchia, gần Lào, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ là những
vùng có nguồn tài nguyên khoáng sản, rừng phong phú, có nguồn dầu khí, điện lớn.
ĐBSCL nằm trên địa hình tương đối bằng phẳng, mạng lưới sông ngòi, kênh rạch
phân bố rất dày thuận lợi cho giao thông thuỷ vào bậc nhất so với các vùng ở nước ta.
Chương 2: Các điểm khảo sát, học tập.
18
- I. CỐNG ĐẬP BẢO ĐỊNH - TIỀN GIANG
I.1 Giới thiệu:
Vị trí địa lý: rạch Bảo Định thuộc ấp 6, xã Đạo Thạch, Thành phố Mỹ Tho (gần
ngã ba Trung Lương). (hình 2.1)
Thời gian xây dựng: 27/01/2004
Cấp công trình: cấp IV
Hình thức: kiểu cống lộ thiên bằng bêtông cốt thép, đóng mở cửa bằng van tự
động 2 chiều
Cao trình ngưỡng: - 4.20m
Kích thước cửa (n*B*H): 3*10*6.5(m)
Chiều rộng thông nước: 30.0m. (hình 2.2)
Chiều dài thân cống: 16.0m
Cao độ dạ cầu: +3.90m
Tiêu năng 2 chiều:
- Chiều dài bể tiêu năng thượng lưu: 15.0m
- Chiều dài bể tiêu năng hạ lưu: 21.70m
Hố phòng xói thượng lưu có cao độ: -6.0m
Hố phòng xói hạ lưu có cao độ: -6.0m
Xử lý nền cống bằng cọc bêtông cốt thép 35*35cm
Cửa van tự động hình chữ nhật bằng thép không rỉ, cao độ đỉnh cửa: +2.5,0m;
H=6.5m
Tần suất tiêu: P=10%
Tần suất tưới: P=75%
Cống tự vận hành theo triều, mực nước triều lên xuống được ghi nhận thường
xuyên
I.2 Nhiệm vụ công trình:
Đây là công trình có ý nghĩa quan trọng cả trên lĩnh vực nông nghiệp lẫn giao
thông vận tải đối với tỉnh Tiền Giang. Vì tuyến đường tránh quốc lộ 50 qua thành phố
Mỹ Tho đã được bộ giao thông vận tải thi công xong, chỉ còn chờ công trình này hoàn
19
- thành mới nối liền toàn tuyến để đưa vào sử dụng, góp phần giải quyết tình trạng tắt
nghẽn giao thông trong nội ô thành phố Mỹ Tho từ trước đến nay
Nhiệm vụ chính của công trình là giải quyết vấn đề xâm nhập mặn vào tháng
giêng âm lịch hằng năm, không cho nước mặn xâm nhập vào theo hướng biển Đông. Tiêu
chuẩn thoát lũ ứng với lũ năm 1961, triều 1994. Đồng thời giữ ngọt, tạo ra nguồn nước
ngọt, tiêu úng, tiêu chua, rửa phèn, cải tạo đất cho 10300 ha đất lúa 3 vụ và vườn cây ăn
trái, cấp nước sinh hoạt cho dân. Chuyển nước ngọt từ rạch Bảo Định sang rạch Gò Cát
và giải quyết tiêu nước ở nội đồng vào mùa mưa.
Đồng thời, kết hợp phát triển giao thông thuỷ, bộ và cải tạo môi trường sinh thái
vùng dự án.
I.3 Vấn đề đặt ra:
Vần đề xây dựng đập ảnh hưởng đến sinh hoạt - sản xuất của cư dân trong vùng,
ảnh hưởng đến môi trường, nhất là ảnh hưởng năng suất lúa phía trong vùng đê do pH
thay đổi. Khi tạo đập ngăn sông, phần ngọt rất dễ thiếu nước vào mùa khô.
Sự thay đổi chế độ nước cũng như các tính chất lý hoá của sông do hoạt động của
đập có thể làm thay đổi cơ cấu cây trồng của nhân dân trong vùng.
Sự thay đổi từ chế độ nước chảy thành nước đứng làm thay đổi hệ sinh thái trong
vùng, tạo điều kiện cho dịch bệnh phát sinh cũng như làm gia tăng lượng bùn lắng.
II. TRÀM CHIM – TAM NÔNG
II.1 Lược sử phát triển của Vườn Quốc gia Tràm Chim
Năm 1985, Tràm Chim được Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Tháp thành lập với tên
gọi là Công ty Nông Lâm Ngư trường Tràm Chim, với mục đích là trồng tràm và khai
thác thủy sản, và vừa giữ lại được một phần hình ảnh của Đồng Tháp Mười xa xưa.
Năm 1986, loài sếu đầu đỏ (chim hạc, sếu cổ trụi), được tái phát hiện ở Tràm
Chim. Năm 1991, Tràm Chim trở thành Khu Bảo tồn Thiên nhiên Tràm Chim cấp tỉnh,
nhằm bảo tồn loài sếu đầu đỏ (Grus antigone sharpii).
Năm 1994, nơi đây trở thành Khu Bảo tồn Thiên nhiên Tràm Chim, cấp quốc gia,
theo Quyết định số 47/TTg ngày 2 tháng 2 năm 1994 của Thủ tướng Chính phủ kèm theo
thông tư số 4991/KGVX, với diện tích 7.500 ha. Vào tháng 9 năm 1998, diện tích của
Vườn quốc gia Tràm Chim được điều chỉnh lại là 7.588 ha.
Năm 1998, nơi đây trở thành Vườn quốc gia Tràm Chim theo Quyết định số
253/1998/QĐ-TTg, ngày 29 tháng 12 năm 1998 của Thủ tướng Chính phủ.
20
nguon tai.lieu . vn