1. Trang Chủ
  2. Ngư nghiệp
  3. Ảnh hưởng của tia tử ngoại (UVA) lên sự sinh sản của tôm càng nước ngọt Macrobrachium Nipponense De Haan và tôm rảo Metapenaeus Ensis De Haan

Ảnh hưởng của tia tử ngoại (UVA) lên sự sinh sản của tôm càng nước ngọt Macrobrachium Nipponense De Haan và tôm rảo Metapenaeus Ensis De Haan

Bài viết trình bày nghiên cứu ảnh hưởng của việc chiếu tia UVA lên sự sinh sản của tôm càng nước ngọt Macrobrachium Nipponense De Haan trong điều kiện nuôi trong phòng thí nghiệm và tôm rảo Metapenaeus Ensis De Haan nuôi ở trại tôm giống. 28(4): 83-88 T¹p chÝ Sinh häc 12-2006 ¶nh h−ëng cña tia tö ngo¹i (UVA) lªn sù sinh s¶n cña t«m cµng n−íc ngät Macrobrachium nipponense de Haan vµ t«m r¶o Metapenaeus ensis de Haan §oµn ViÖt B×nh, NguyÔn ThÞ VÜnh, NguyÔn ThÞ Kim Dung ViÖn C«ng nghÖ sinh häc Nguy

Thể loại Tài liệu miễn phí Ngư nghiệp

Số trang 6

Ngày tạo 11/28/2019 5:55:17 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.64 M

Tên tệp

Tải Ảnh hưởng của tia tử ngoại (UVA) lên sự sinh sản c... (.pdf)

Xem mẫu

  1. 28(4): 83-88 T¹p chÝ Sinh häc 12-2006 ¶nh h−ëng cña tia tö ngo¹i (UVA) lªn sù sinh s¶n cña t«m cµng n−íc ngät Macrobrachium nipponense de Haan vµ t«m r¶o Metapenaeus ensis de Haan §oµn ViÖt B×nh, NguyÔn ThÞ VÜnh, NguyÔn ThÞ Kim Dung ViÖn C«ng nghÖ sinh häc NguyÔn V¨n QuyÒn ViÖn nghiªn cøu nu«i trång Thñy s¶n I Trong nghÒ nu«i t«m ë n−íc ta hiÖn nay, chóng, kÝch thÝch c¸c qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt, viÖc s¶n xuÊt t«m gièng chñ yÕu dùa vµo viÖc t¨ng s¶n xuÊt hãc-m«n, chèng bÖnh cßi ®¸nh b¾t t«m bè mÑ tõ bê biÓn. Sè l−îng t«m x−¬ng…[4, 8]. Tïy theo c¸c b−íc sãng kh¸c con thu ®−îc c¬ b¶n phô thuéc vµo kh¶ n¨ng nhau mµ ng−êi ta ph©n biÖt ra c¸c lo¹i tia UVA, sinh s¶n cña t«m bè mÑ. Trªn thùc tÕ, sè l−îng UVB vµ UVC. Tia UVA lµ tia cã b−íc sãng t«m bè mÑ ®¸nh b¾t ®−îc ngµy cµng trë nªn n»m trong kho¶ng 320-400 nm. Volz D. C. vµ khan hiÕm, cã nguy c¬ bÞ khai th¸c c¹n kiÖt vµ cs. (2002) ®· chøng minh r»ng viÖc chiÕu tia chÊt l−îng t«m còng rÊt kh¸c biÖt. V× vËy, yªu UVA cã thÓ rót ng¾n thêi gian thµnh thôc cña cÇu ®Æt ra lµ ph¶i nghiªn cøu t×m ra ®−îc nh÷ng t«m cá Palaemonetes pugio, trong ®iÒu kiÖn biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng sinh s¶n cña t«m nu«i nh©n t¹o khÐp kÝn vßng ®êi mµ kh«ng ph¶i gièng bè mÑ nh−: rót ng¾n thêi gian thµnh thôc, c¾t cuèng m¾t cña t«m [10]. n©ng cao tû lÖ ®Î, tû lÖ në, tû lÖ sèng…. Trong bµi b¸o nµy, chóng t«i tr×nh bµy c¸c kÕt Cã rÊt nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu c«ng bè qu¶ nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña viÖc chiÕu tia UVA nh÷ng ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau cho phÐp cã thÓ lªn sù sinh s¶n cña t«m cµng n−íc ngät ®iÒu khiÓn sù thµnh thôc sinh dôc vµ ®Î trøng Macrobrachium nipponense de Haan trong ®iÒu cña t«m. Tuy nhiªn, ch−a cã ph−¬ng ph¸p nµo kiÖn nu«i trong phßng thÝ nghiÖm vµ t«m r¶o tá ra lµ cã −u ®iÓm næi bËt, cã thÓ dÔ dµng øng Metapenaeus ensis de Haan nu«i ë tr¹i t«m gièng. dông trong thùc tÕ. Bëi vËy, cho ®Õn nay, ng−êi ta vÉn sö dông ph−¬ng ph¸p c¾t cuèng m¾t lµ I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ph−¬ng ph¸p duy nhÊt ®Ó kÝch thÝch sù thµnh thôc ë t«m c¸i. Ph−¬ng ph¸p nµy cã nh−îc ®iÓm 1. Nguyªn liÖu lµ ¶nh h−ëng ®Õn hÇu hÕt c¸c khÝa c¹nh sinh lý T«m cµng n−íc ngät: thÝ nghiÖm ®−îc tiÕn vµ kh¶ n¨ng sinh s¶n cña t«m [1]. V× vËy, c¸c hµnh trªn tæng sè 44 c¸ thÓ t«m cã träng l−îng nhµ khoa häc vÉn ®ang nghiªn cøu t×m tßi c¸c tõ 1,1-2,5 g, chiÒu dµi tõ 4-6 cm. ChØ nh÷ng t«m ph−¬ng ph¸p kh¸c cã thÓ thay thÕ ph−¬ng ph¸p cã biÓu hiÖn hoµn toµn kháe m¹nh, buång trøng nµy. ®ang ë gian ®o¹n ph¸t triÓn tõ 0 - I míi ®−îc §· tõ l©u, tia cùc tÝm (tia UV) ®· ®−îc biÕt ®−a vµo lµm thÝ nghiÖm. lµ cã nhiÒu t¸c ®éng tÝch cùc lªn søc kháe cña T«m r¶o: tæng sè 90 c¸ thÓ t«m cã chiÒu dµi c¸c loµi ®éng vËt. ChiÕu tia UV cho ®éng vËt trung b×nh 13-14 cm, träng l−îng 24 g ®−îc sö nu«i cã t¸c dông t¨ng c−êng søc ®Ò kh¸ng cña dông lµm thÝ nghiÖm. C«ng tr×nh ®−îc hç trî vÒ kinh phÝ cña Ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu c¬ b¶n. 83
  2. 2. Ph−¬ng ph¸p m¸y DOT-0204 do ViÖn Khoa häc VËt liÖu (ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖt Nam) s¶n T«m cµng ®−îc nu«i trong bÓ kÝnh cã dung xuÊt. tÝch 80 l n−íc, kÝch th−íc 55 cm × 55 cm × 28 cm, cã m¸y sôc khÝ liªn tôc 24/24 giê. Mçi bÓ §o pH cña bÓ n−íc b»ng giÊy ®o pH nu«i 4 t«m c¸i + 1 ®Õn 2 t«m ®ùc. T«m ®−îc neutralit cña h·ng Merck. cho ¨n b»ng tÐp riu; mçi ngµy ¨n kho¶ng 2% KiÓm tra ®é kiÒm; nång ®é NH4+, NO2-, NH3 träng l−îng c¬ thÓ. BÓ kÝnh nu«i t«m ®−îc chiÕu b»ng EVT-Kit cña Trung t©m M«i tr−êng thuéc s¸ng b»ng ®Ìn nª«ng th«ng th−êng trong phßng ViÖn §Þa chÊt. thÝ nghiÖm vµ ¸nh s¸ng qua cöa sæ. Riªng l« thÝ Buång trøng cña t«m ®−îc lÊy ra vµ cè ®Þnh nghiÖm ®−îc chiÕu tia UVA b»ng ®Ìn LT trong dung dÞch phãc m«n trung tÝnh; ®−îc ®óc 18W/073 cña h·ng Narva (CHLB §øc) cã liÒu paraphin, c¾t l¸t vµ nhuém tiªu b¶n b»ng chiÕu lµ 0,5 w/m2, thêi gian chiÕu tõ 1-6 hematoxylin - eosin cña h·ng Thermo Shandon giê/ngµy tïy theo l« thÝ nghiÖm. N−íc trong bÓ (USA) ®Ó nghiªn cøu vÒ cÊu tróc. nu«i ®−îc thay liªn tôc mçi ngµy tõ 1/3-1/2 tæng l−îng n−íc, tïy theo yªu cÇu. Trong suèt qu¸ MÉu siªu cÊu tróc cña buång trøng cña t«m tr×nh thÝ nghiÖm, n−íc trong bÓ nu«i t«m ®−îc ®−îc chÕ t¹o theo ph−¬ng ph¸p cña NguyÔn Tµi th−êng xuyªn kiÓm tra vµ duy tr× æn ®Þnh nh− L−¬ng vµ cs. [7], ®−îc nghiªn cøu trªn kÝnh hiÓn sau: pH (7-7,5), nång ®é «xy hßa tan (3-5 mg/l), vi ®iÖn tö JEM 1010. ®é kiÒm (80 mg/l); nång ®é NH4+ (1 mg/ l), NO2- Hµm l−îng progesteron vµ estradiol trong (0,1 mg/l) vµ NH3 (0,1 mg/l). buång trøng cña t«m ®−îc x¸c ®Þnh theo ph−¬ng T«m r¶o: 90 c¸ thÓ t«m c¸i ®−îc chia thµnh ph¸p miÔn dÞch enzim (ELISA). 3 l« thÝ nghiÖm vµ nu«i trong bÓ xi m¨ng cã Ph©n lo¹i c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña buång dung tÝch 3 m3. T«m cña hai l« 1 vµ 2 kh«ng bÞ trøng cña t«m theo ph−¬ng ph¸p cña Ayub vµ c¾t m¾t vµ ®−îc chiÕu tia UVA víi cïng lo¹i cs. [2]. ®Ìn dïng chiÕu cho t«m cµng. T«m cña l« 1 ®−îc chiÕu 3 giê/ngµy, chia lµm 3 lÇn trong II. KÕt qu¶ vµ th¶o luËn ngµy. T«m cña l« 2 ®−îc chiÕu 2 giê/ngµy, chia lµm 2 lÇn. T«m cña l« 3 bÞ c¾t cuèng m¾t vµ 1. ¶nh h−ëng cña c¸c thêi gian chiÕu tia kh«ng ®−îc chiÕu tia UVA. N−íc trong bÓ nu«i UVA kh¸c nhau ®Õn sù sinh s¶n cña t«m t«m còng ®−îc th−êng xuyªn kiÓm tra vµ duy tr× cµng n−íc ngät æn ®Þnh c¸c chØ sè vÒ pH, nång ®é «xy hßa tan, ®é kiÒm; nång ®é NH4+, NO2- vµ NH3 nh− nu«i T«m thÝ nghiÖm ®−îc chiÕu tia UVA víi c¸c t«m cµng. thêi gian chiÕu kh¸c nhau, tõ 1 ®Õn 6 giê/ngµy. KÕt qu¶ thÝ nghiÖm ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 1. §o nång ®é «xy hßa tan trong n−íc b»ng B¶ng 1 Tû lÖ t«m cµng ®Î trøng vµ ®Î con sau khi ®−îc chiÕu tia UVA liªn tôc trong 30 ngµy víi c¸c thêi gian kh¸c nhau Thêi gian Sè t«m ®Î trøng Sè t«m ®Î t«m con STT chiÕu UVA n §èi chøng ThÝ nghiÖm §èi chøng ThÝ nghiÖm (giê/ngµy) n % n % n % n % 1 1 8 2 25 2 25 1 12,5 1 12,5 2 2 8 2 25 5 62,5 2 25 5 62,5 3 6 10 3 30 8 80 2 20 6 60 Ghi chó: n. lµ sè c¸ thÓ t«m. B¶ng 1 cho thÊy, víi thêi gian chiÕu tia ®èi chøng vµ hai l« thÝ nghiÖm. §iÒu ®ã chøng UVA thÊp nhÊt lµ 1 giê trong 1 ngµy, liªn tôc tá, víi thêi gian chiÕu nµy, tia UVA hÇu nh− trong 30 ngµy, th× kh«ng cã sù kh¸c biÖt gi÷a l« ch−a cã t¸c ®éng ®Õn sù sinh s¶n cña t«m. Tuy 84
  3. nhiªn, khi ®−îc chiÕu víi thêi gian nhiÒu h¬n lµ trøng cña t«m cµng cho thÊy buång trøng cña 2 vµ 6 giê/ngµy, tû lÖ t«m ®Î trøng vµ Êp në t«m cµng ph¸t triÓn qua 4 giai ®o¹n chÝnh: giai thµnh Êu trïng cña l« thÝ nghiÖm cao h¬n h¼n l« ®o¹n ch−a ph¸t triÓn, giai ®o¹n ®ang ph¸t triÓn, ®èi chøng. T«m ®−îc chiÕu 6 giê/ngµy cã tû lÖ giai ®o¹n trøng gÇn chÝn vµ giai ®o¹n trøng chÝn ®Î trøng cao nhÊt (80%), nh−ng t«m ®−îc chiÕu chuÈn bÞ ®Î. VÒ mÆt h×nh th¸i, kh«ng cã sù kh¸c 2 giê/ngµy l¹i cã tû lÖ Êp në thµnh Êu trïng (tû biÖt ®¸ng kÓ nµo gi÷a tÕ bµo trøng cña t«m cµng lÖ ®Î t«m con) cao nhÊt (62,5%), trong khi tû lÖ ®−îc chiÕu vµ t«m cµng kh«ng ®−îc chiÕu tia ®Î trøng cña c¸c l« ®èi chøng chØ ®¹t tõ 25-30%. UVA. ë giai ®o¹n trøng gÇn chÝn, tÕ bµo trøng §iÒu ®ã chøng tá thêi gian chiÕu tia UVA 2 cña t«m cµng ®−îc chiÕu tia UVA cã ®−êng giê/ngµy ®em l¹i t¸c ®éng tèi −u nhÊt lªn sù kÝnh lµ 346,5 µm, lín h¬n mét chót so víi trøng sinh s¶n cña t«m. cña t«m cµng ®èi chøng (334,2 µm); ë giai ®o¹n 2. CÊu tróc cña buång trøng cña t«m cµng nµy, trong tÕ bµo trøng cã rÊt nhiÒu c¸c h¹t no·n hoµng h×nh trßn, b¾t mÇu hång eosin vµ ph©n bè KÕt qu¶ nghiªn cøu cÊu tróc cña buång ®Òu trong nguyªn sinh chÊt (h×nh 1). H×nh 1. TÕ bµo trøng cña t«m cµng ®−îc chiÕu tia UVA ë giai ®o¹n gÇn chÝn (®é phãng ®¹i 100 lÇn) H×nh 2. Siªu cÊu tróc cña tÕ bµo trøng cña t«m cµng ®−îc chiÕu tia UVA ë giai ®o¹n gÇn chÝn (®é phãng ®¹i 20.000 lÇn) 3. Siªu cÊu tróc cña buång trøng cña t«m cµng gÇn chÝn, trong tÕ bµo trøng cña t«m cµng ®−îc chiÕu tia UVA cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña hÖ KÕt qu¶ nghiªn cøu siªu cÊu tróc cña buång l−íi néi bµo cã h¹t. Trªn bÒ mÆt cña chóng, cã trøng cña t«m cµng cho thÊy: ë giai ®o¹n trøng rÊt nhiÒu h¹t rib«s«m. HÖ l−íi néi bµo cã h¹t 85
  4. ph¸t triÓn cïng nhiÒu h¹t rib«s«m chÝnh lµ h×nh estradiol vµ progesteron ë buång trøng cña t«m ¶nh cÊu tróc cña mét tÕ bµo mµ trong ®ã ®ang cµng ®−îc tr×nh bÇy ë phÇn d−íi ®©y. cã sù t¨ng sinh tæng hîp protein [5]. Mét ®iÒu4. Hµm l−îng estradiol vµ progesteron rÊt lý thó lµ ë mét sè mÉu cña buång trøng cña trong buång trøng cña t«m cµng t«m cµng ®−îc chiÕu tia UVA, chóng t«i quan s¸t thÊy râ rµng hÖ l−íi néi bµo cã h¹t ®−îc tËp Theo kÕt qu¶ cña nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn trung thµnh nhiÒu líp bao quanh c¸c h¹t no·n cøu ®· ®−îc c«ng bè [6, 9], c¸c hãc-m«n steroit hoµng (h×nh 2). H×nh ¶nh nµy chóng t«i kh«ng cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña quan s¸t thÊy ë buång trøng cña t«m cµng buång trøng cña t«m cµng. Estradiol vµ kh«ng ®−îc chiÕu tia UVA. Nh− vËy, râ rµng cã progesteron cã t¸c dông thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¹o sù kh¸c biÖt trong sù tæng hîp protein ë buångno·n hoµng cña trøng t«m cµng. §Ó ®i s©u t×m trøng cña t«m cµng ®−îc chiÕu tia vµ kh«ng hiÓu c¬ chÕ t¸c ®éng cña viÖc chiÕu tia UVA lªn ®−îc chiÕu tia UVA ë giai ®o¹n trøng gÇn chÝn.sù sinh s¶n cña t«m cµng, chóng t«i ®· tiÕn hµnh KÕt qu¶ quan s¸t nµy còng phï hîp víi kÕt qu¶ ph©n tÝch hµm l−îng c¸c hãc-m«n trªn trong thu ®−îc khi ph©n tÝch hµm l−îng c¸c hãc-m«n buång trøng cña t«m cµng ë c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau. KÕt qu¶ ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 2. B¶ng 2 Hµm l−îng estradiol vµ progesteron trong buång trøng cña t«m cµng ë c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau Giai ®o¹n ph¸t triÓn Estradiol (pg/g) Progesteron (ng/g) STT cña buång trøng §èi chøng ThÝ nghiÖm §èi chøng ThÝ nghiÖm cña t«m cµng 1 Ch−a ph¸t triÓn - - - - 2 §ang ph¸t triÓn 120 137,75 0,92 1,58 3 Trøng gÇn chÝn 738,5 2161 3,9 4,6 4 S¾p ®Î 244 250 0,5 0,8 KÕt qu¶ ë b¶ng 2 cho thÊy buång trøng cña trøng cña t«m cµng ë l« ®−îc chiÕu tia UVA cao t«m cµng ë giai ®o¹n ch−a ph¸t triÓn cã hµm h¬n cña l« ®èi chøng. §Æc biÖt, hµm l−îng l−îng estradiol vµ progesteron n»m d−íi ng−ìng estradiol cña l« thÝ nghiÖm ë giai ®o¹n trøng gÇn ph¸t hiÖn. Hµm l−îng estradiol vµ progesteron chÝn (2161 pg/g) cao h¬n gÊp 2,9 lÇn so víi l« b¾t ®Çu t¨ng ë giai ®o¹n buång trøng ®ang ph¸t ®èi chøng (738,5 pg/g). §iÒu ®ã chøng tá viÖc triÓn vµ ®¹t gi¸ trÞ cao nhÊt ë giai ®o¹n trøng gÇn chiÕu tia UVA ®· cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn qu¸ chÝn. Sau giai ®o¹n nµy, qu¸ tr×nh t¹o no·n tr×nh t¹o thµnh c¸c hãc-m«n trªn ë t«m cµng. hoµng gÇn nh− ®· hoµn tÊt vµ v× thÕ hµm l−îng c¸c hãc-m«n trªn l¹i gi¶m xuèng. KÕt qu¶ còng 5. ¶nh h−ëng cña c¸c thêi gian chiÕu tia UVA cho thÊy, hµm l−îng c¸c hãc-m«n trong buång kh¸c nhau ®Õn sù sinh s¶n cña t«m r¶o B¶ng 3 Sù ph¸t triÓn cña buång trøng cña t«m r¶o trong c¸c l« thÝ nghiÖm sau 20 ngµy chiÕu tia UVA L« thÝ nghiÖm 1 2 3 Buång trøng giai ®o¹n I 9 7 1 Buång trøng giai ®o¹n II 3 3 1 Buång trøng giai ®o¹n III 2 1 Buång trøng giai ®o¹n IV 2 2 Sè t«m c¸i ®Î 1 2 Tæng sè t«m cã buång trøng ph¸t triÓn 17 15 2 Sè t«m cßn sèng sau 20 ngµy 22 24 24 Tû lÖ t«m cã buång trøng ph¸t triÓn so víi sè c¸ 77,2 62,5 8,3 thÓ trong l« (%) 86
  5. B¶ng 3 cho thÊy râ sù kh¸c biÖt trong qu¸ 2. T«m cµng n−íc ngät ®−îc chiÕu tia UVA tr×nh ph¸t triÓn cña buång trøng cña t«m r¶o ë l« trong 2 giê/ngµy, cã tû lÖ ®Î trøng 62,5%, tû lÖ ®−îc chiÕu tia UVA vµ l« kh«ng ®−îc chiÕu. ®Î con 62,5%, trong khi t«m cµng ë l« kh«ng Sau 20 ngµy chiÕu tia UVA, ®· cã 77,2% sè t«m ®−îc chiÕu tia cã tû lÖ ®Î trøng vµ ®Î con chØ lµ r¶o ë l« 1 vµ 62,5% sè t«m r¶o ë l« 2 cã buång 25%. trøng ph¸t triÓn ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau. L« 1 3. T«m r¶o ®−îc chiÕu tia UVA trong 2 cã 16 t«m r¶o cã buång trøng ph¸t triÓn tõ giai giê/ngµy, cã tû lÖ buång trøng ph¸t triÓn 54,2%, ®o¹n I-IV vµ cã 1 t«m r¶o ®· ®Î. L« 2 cã 13 t«m tû lÖ ®Î 8,3% cao h¬n so víi l« ®èi chøng kh«ng r¶o cã buång trøng ph¸t triÓn vµ 2 t«m r¶o ®· ®−îc chiÕu tia, cã tû lÖ buång trøng ph¸t triÓn lµ ®Î. Trong khi ®ã, ë l« ®èi chøng (l« 3) kh«ng 8,3% vµ tû lÖ ®Î lµ 0%. ®−îc chiÕu tia UVA th× chØ cã 2 t«m r¶o cã buång trøng ph¸t triÓn ë giai ®o¹n I vµ II. Tuy Tµi liÖu tham kh¶o nhiªn, l« 2 vµ l« 3 cã sè t«m r¶o sèng sãt sau 20 ngµy lµ 24 con, nhiÒu h¬n sè t«m r¶o sèng sãt ë 1. NguyÔn T−êng Anh, 2003: VÊn ®Ò khÐp l« 1 (22 con). Trong qu¸ tr×nh thÝ nghiÖm, còng kÝn vßng ®êi t«m só trong ®iÒu kiÖn nh©n quan s¸t thÊy t«m r¶o ë l« 1 cã c¸c biÓu hiÖn vá t¹o: khÝa c¹nh m«i tr−êng vµ néi tiÕt häc: mÒm, bÞ rép lªn, nh¨n nheo, kh«ng cøng vµ 89-100. TuyÓn tËp b¸o c¸o khoa häc vÒ nh½n nh− t«m r¶o ë c¸c l« 2 vµ l« 3. Do ®ã, cã nu«i trång thñy s¶n t¹i Héi nghÞ Khoa häc thÓ nhËn xÐt r»ng thêi gian chiÕu tia UVA nh− ë toµn quèc lÇn thø 2. Nxb. N«ng nghiÖp, Hµ l« 2 (2 giê/ngµy, chia lµm 2 lÇn chiÕu) ®· cho Néi. kÕt qu¶ kÝch thÝch sù sinh s¶n cña t«m r¶o tèi −u nhÊt. ViÖc nghiªn cøu t×m ra thêi gian chiÕu cã 2. Ayub Z., Ahmed M., 2002: Aquaculture t¸c dông tèi −u nhÊt cã vai trß rÊt quan träng Research, 33: 767-776. trong viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng øng dông vµo thùc 3. Bass E. L. et al., 1997: Bull. Environ. tiÔn cña viÖc chiÕu tia UVA. Bëi v×, víi thêi Contam. Toxicol., 59: 537-542. gian chiÕu qu¸ cao vµ trong thêi gian dµi, tia UVA cã kh¶ n¨ng g©y ®ét biÕn vµ thËm chÝ g©y 4. Brainard G. C. et al., 2001: The Journal of chÕt ph«i (3). experimental Biology, 204: 2535-2541. Nh− vËy, kÕt qu¶ thÝ nghiÖm thu ®−îc trªn 5. NguyÔn Xu©n Ho¹t, Ph¹m §øc Lé, 1980: t«m r¶o còng gièng nh− kÕt qu¶ trªn t«m cµng Tæ chøc häc, Ph«i thai häc: 62-69. Nxb. §¹i n−íc ngät cho thÊy râ thêi gian chiÕu tia UVA häc vµ Trung häc chuyªn nghiÖp, Hµ Néi. cã vai trß quan träng trong viÖc sö dông chiÕu 6. Kulkami G. K. et al., 1979: Ind. J. Exp. tia ®Ó t¨ng c−êng kh¶ n¨ng sinh s¶n cña t«m. Biol., 17: 986-987. KÕt qu¶ thu ®−îc nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng trong nh÷ng nghiªn cøu tiÕp theo, tiÕp tôc thö 7. N. T. Luong et al., 2004: Ultrastructure of nghiÖm viÖc chiÕu tia UVA lªn c¸c gièng t«m brain and liver of rats fed with Rabiton and cã gi¸ trÞ kinh tÕ kh¸c, ®Ó t¨ng c−êng kh¶ n¨ng Hasaton capsules, Proceedings of the 4th sinh s¶n cña t«m mµ kh«ng ph¶i sö dông Asean Microscopy conference and the 3rd ph−¬ng ph¸p c¾t cuèng m¾t cña t«m. Vietnam Conference on Electron Microscopy: 90-94. Hanoi-Vietnam. III. KÕt luËn 8. Mehlhorn G., 1974: Kuenstliche UV- Strahlung in der Tierproduction: 51-69. VEB KÕt qu¶ thÝ nghiÖm chiÕu tia UVA víi c¸c Gustav Fischier Verlag Jena. thêi gian chiÕu kh¸c nhau trªn t«m cµng n−íc ngät vµ t«m r¶o cho thÊy: 9. Rodroguez E. M. et al., 2001 : J. Exp. Zool., 292: 82-87. 1. Tia UVA víi thêi gian chiÕu thÝch hîp ®· cã t¸c dông tèt ®Õn kh¶ n¨ng sinh s¶n cña t«m. 10. D. C. Volz. et al., 2002: Comparative Thêi gian chiÕu tèi −u nhÊt ë c¶ hai loµi t«m lµ 2 Biochemistry and Physiology, Part C133: giê/ngµy. 419-434. 87
  6. effects of the UV-A irradiation on the freshwater prawn (Macrobrachium nipponense de Haan) and the greasy back shrimp (Metapenaeus ensis de Haan) reproductions Doan Viet Binh, Nguyen Thi Vinh, Nguyen Thi Kim Dung, Nguyen Van Quyen Summary This article describes our research on effects of the UVA irradiation on prawn reproduction in order to find a method to stimulate the ovarian maturation and enhance the reproductive output of the prawn. In this study, the freshwater prawns Macrobrachium nipponense de Haan, were irradiated with UV-A light in 1 h, 2 h or 6 h/day continuously for 30 days. The greasy back shrimes Metapenaeus ensis de Haan, were irradiated also with UVA light in 2 or 3 h/day continuously for 20 days. The results indicated that the UVA irradiation had a pronounced effect on the prawn reproduction. The freshwater prawns exposed to UVA light in 2 h per day have increased the gravid percent, the clutch size, the hatching success and the estradiol and progesterone concentrations in their ovary. The irradiated greasy back shrimps with the same dose (2 h/day) have also increased the gravid percent and the hatching success in comparison with the not irradiated shrimps. These results should be further investigated to determine the ability of the UVA-irradiation application in the shrimp culture. Ngµy nhËn bµi: 20-3-2006 88
nguon tai.lieu . vn
Nông nghiệp Ngư nghiệp Lâm nghiệp Sinh học Hoá học Ngôn ngữ học Ngân hàng - Tín dụng