Xem mẫu
- Ảnh báo chí: Mỗi khuôn
hình là một lát cắt cuộc đời
Từ chuyện của Út...
Tham gia giảng dạy có nhà nhiếp ảnh Mỹ
gốc Việt: Nick Út. Tên thật là Huỳnh Công Út, Nick làm việc cho
hãng tin Mỹ AP từ năm 16 tuổi (1966). Ngày 8/6/1972, sau khi
chụp ảnh cuộc càn quét của lính miền Nam Việt Nam tại một làng
quê ở Trảng Bàng, Tây Ninh, Nick sắp trở về Sài Gòn. Bỗng mấy
chiếc máy bay lao tới và ném xuống bốn trái bom napal. Lửa
bùng lên sau một nhà thờ Cao Đài, từ đó chạy ra một đoàn
- người: một bà già bế đứa cháu đã chết cháy, mấy em nhỏ bị
bỏng loang lổ, trong đó có cô bé Nguyễn Thị Kim Phúc trần
truồng, da lột ra từng mảng. Chiếc máy ảnh Leica M4 của Út bấm
liên tiếp, và hôm sau, các tờ báo lớn đều đăng tấm ảnh sau này
trở thành một trong những tác phẩm kinh điển về ảnh báo chí:
Trên đường, những đứa trẻ bị bỏng đang gào khóc, phía sau,
một đám lính cầm súng lạnh lùng vô cảm, sau nữa, một làng quê
chìm trong lửa khói. Bức ảnh đã gây xôn xao toàn thế giới. Tim
Page, cựu phóng viên chiến trường người Anh, người sáng lập
IMMF, tác giả bộ sách ảnh Hồi niệm nổi tiếng, nói: "Những bức
ảnh chiến tranh, dù chụp từ phía nào đi nữa, cuối cùng đều phản
đối chiến tranh!".
Bức ảnh sau đó được giải thưởng Ảnh Báo chí Thế giới và
Pulitzer, giải thưởng báo chí danh giá nhất thế giới. Nick Út nay
- chuyển sang các vấn đề liên quan đến luật pháp, thể thao. Thay
vì sử dụng 5 chiếc máy như khi chụp Kim Phúc, Út dùng máy ảnh
điều khiển từ xa chụp trái banh bay vào gôn, thuê trực thăng chụp
trang trại của M. Jackson khi ngôi sao nhạc pop này bị kiện ra
tòa. Nick ngạc nhiên khi biết ở Việt Nam vẫn còn có những phóng
viên như lão nhà báo Phan Sang chẳng hạn, về hưu mà vẫn chụp
đá bóng bằng chiếc Canon FTb "since" 1970 đã quá tuổi hưu.
Làng ảnh Việt Nam cũng để lại những câu chuyện nghề thú vị:
Chính trong cuốn Hồi niệm, nơi tập hợp ảnh của các phóng viên
đã chết trong cuộc chiến tranh Đông Dương, có tấm ảnh của Thế
Đính tự chụp bóng mình ở trang kết thúc. Khi sách công bố, có
một ông Thế Đính (tất nhiên là còn sống) ở Hải Phòng nhận đó là
ảnh của mình! Trình phim, kể lại nội dung ảnh, nhà nhiếp ảnh này
- được Tim Page đến chào hỏi và tặng 50 USD nhuận bút! Cũng từ
những tấm ảnh chiến tranh, đã ra đời bao huyền thoại: Đoàn
Công Tính, người nổi tiếng với Quảng Trị, Thành Cổ những năm
1972, càng nổi danh khi từ bức ảnh Nụ cười Thành Cổ của ông,
đã tìm được người trong ảnh. Đi cùng Đoàn Công Tính một
chuyến tới Quảng Ninh, người viết bài thấy ông "gặp nạn": chụp
từ sáng tới trưa máy vẫn báo 36 kiểu, té ra phim lắp rồi nhưng
chiếc máy Nikon F401 chưa chịu nhận!
Mỗi bức ảnh, một câu chuyện!
Charles Dharapak, phóng viên của AP mang đến những bức ảnh
rất ấn tượng: bạo loạn ở Inđônêxia, cuộc chiến ở Iraq mà anh
từng chụp trong quá khứ... Nay chụp các chính khách trong Nhà
- Trắng, phóng viên gốc Thái 34 tuổi này giới thiệu loạt ảnh các tư
thế ông Bush bắt tay, vẫy tay, Bush hoảng hốt lúc trời mưa...
Bush ngồi gác chân chữ ngũ, rồi Bush bị một con ong tấn công,
cảnh con chó của ông này bước ra cửa chuyên cơ, đi sau nó mới
là Tổng thống Mỹ. Là kết quả của sự tận tâm, ảnh của Dharapak
luôn có sự phát hiện khoảnh khắc hay sự so sánh dí dỏm: Cạnh
nhà nhiếp ảnh David Burnett đang loay hoay chiếc máy chụp
phim cỡ lớn hiệu Speed Graphic niên đại 1940 là phóng viên Rick
Bowmer lăm lăm chiếc máy ảnh kỹ thuật số Canon EOS 1D siêu
hạng! Dharapak nói: "Trong một sự kiện tẻ nhạt, nhưng nếu kiên
nhẫn thì vẫn có thể chụp được ảnh tốt!".
Giảng viên Chikako Yatabe người Nhật Bản đã có tới 25 năm
biên tập ảnh cho AP khu vực châu Á. Bộ ảnh mà bà giới thiệu
chính là của các phóng viên AP chụp cảnh sóng thần Inđônêxia,
- Thái Lan, Ấn Độ: Tấm ảnh này, người chụp đứng trên chiếc xe
của anh ta, bấm máy xong, sóng thần cuốn luôn xe đi, người rơi
xuống nước. Máy ảnh hỏng, nhưng chiếc thẻ nhớ vẫn còn... Đến
đây, người viết bài nhớ đến một chuyến đi Trường Sa năm 1996:
Từ đảo Trường Sa Đông, các phóng viên phải lội ra tàu, qua một
bãi san hô lởm chởm. Nhà báo Nguyễn Như Phong, nay là Phó
tổng biên tập Báo Công An Nhân Dân xung phong cõng hộ anh
em một bao nilon đầy máy ảnh. Bì bõm lội, bỗng thân hình béo tốt
của anh chìm nghỉm vào một hố san hô, chỉ còn chiếc bao nổi
trên mặt nước. Mọi người bơi đến, kéo anh lên, Như Phong hình
như đã no nước, tay vẫn nắm chặt miệng túi. "Tớ có thể uống
nước biển, nhưng máy của các cậu thì chịu!" - anh nói.
Trong số các giáo viên, có một nữ nhiếp ảnh tự do người Đức.
- Nói "riêng" với các phóng viên nữ, bà này dặn: "Không được đeo
đồ trang sức, đi giày cao gót, đừng ngại khi bị một cùi chỏ huých
vào mặt, và cũng phải tập để nếu cần, có thể... huých lại một cùi
chỏ! Nghề ảnh "có duyên" với chiến tranh, người chụp ảnh có khi
phải trở thành người lính!".
Ảnh báo chí trong thời đại kỹ thuật số
Nhà tài trợ Canon cho lớp học mượn những thiết bị mà một số
giảng viên cũng phải ghê người: Máy ảnh kỹ thuật số đời mới
nhất EOS 1D II, EOS 1Ds II v rất nhiều ống kính. Giá của những
thân máy (chưa kể ống kính) này là 5.000 và 8.000 USD! "Nếu có
được những chiếc máy chụp được 8 hình một giây, độ phân giải
8 hoặc 16 triệu pixel như vậy, nó sẽ cho những tấm ảnh có chất
- lượng hoàn hảo, trong những khoảnh khắc tuyệt vời" Nick Út nói.
Ở Việt Nam, một số phóng viên thể thao đã được trang bị tốt như
Dư Hải, Nguyễn Quang Minh... Tuy nhiên, các giảng viên không
hiểu nổi họ sẽ... thu hồi vốn như thế nào nếu như mỗi bức ảnh
được đăng báo thì nhuận bút cao lắm cũng chỉ được khoảng 5
USD!
Tuy nhiên, câu chuyện của M. Dharapak lại cho người nghe một
triết lý khác, trong những năm làm việc ở Inđônêxia, do công
nghệ máy ảnh số bấy giờ còn lạc hậu, anh chỉ dùng những chiếc
máy ảnh số 2 hoặc 3 "chấm", hoặc những máy kỹ thuật số
compact thô sơ. Tuy nhiên, giá trị thông tin, cách xử lý ánh sáng,
bố cục trong từng khuôn hình của anh phải nói là hoàn hảo.
- Ngắn gọn và trầm tĩnh hơn, nhà nhiếp ảnh tự do Steve Northup
người Mỹ đưa ra mấy nguyên tắc: "Nếu sự kiện diễn ra lúc 2 giờ,
hãy đến lúc 1 giờ và ở lại đến 3 giờ, hãy nghĩ trước khi bấm máy,
đừng chụp bừa. Một tấm ảnh tốt cũng như một bản nhạc, có bắt
đầu, có kết thúc!”/.
nguon tai.lieu . vn