Xem mẫu

  1. CAÃI THIÏåN ÀIÏÌU KIÏåN LAO ÀÖÅNG VAÂ NÙNG SUÊËT LAO ÀÖÅNG TRONG NGAÂNH MAY MÙÅC Àûúåc biïn dõch trong khuön khöí Dûå aán Nêng cao nùng lûåc Huêën luyïån An toaân Vïå sinh Lao àöång úã Viïåt Nam (VIE/05/01/LUX)
  2. CAÃI THIÏåN ÀIÏÌU KIÏåN LAO ÀÖÅNG VAÂ NÙNG SUÊËT LAO ÀÖÅNG TRONG NGAÂNH MAY MÙÅC Cêím nang hûúáng dêîn thûåc haânh Juan Carlos Hiba biïn têåp Biïn dõch: Lï Nhû Quyânh Trêìn Höìng Thuãy Hiïåu àñnh: Vuä Nhû Vùn (Cu c ATL - B L TBXH) Trêìn Ngoåc Lên (Cu c ATL - B L TBXH) Nguyïîn Baá Lêm (ILO) Lï Thanh Haâ (ILO) Töí chûác Lao àöång Quöëc tïë
  3. B¶n quyÒn @ Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ 2008 XuÊt b¶n phiªn b¶n tiÕng ViÖt lÇn thø nhÊt n¨m 2008 Ên phÈm cña Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ (International Labour Organization) ®­îc h­ëng qui chÕ b¶n quyÒn theo NghÞ ®Þnh Th­ sè 2 cña C«ng ­íc B¶n quyÒn Toµn cÇu. Tuy nhiªn, mét sè trÝch ®o¹n ng¾n tõ nh÷ng Ên phÈm nµy cã thÓ ®­îc t¸i sö dông mµ kh«ng cÇn xin phÐp víi ®iÒu kiÖn ph¶i nªu râ nguån trÝch dÉn. Mäi ho¹t ®éng t¸i b¶n hoÆc biªn dÞch toµn bé Ên phÈm nµy ph¶i ®­îc Phßng XuÊt b¶n (QuyÒn vµ GiÊy phÐp) cña Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ, CH-1211, Geneva 22, Thôy Sü; hoÆc qua email pubdroit@ilo.org. Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ s½n sµng tiÕp nhËn c¸c yªu cÇu cÊp phÐp. C¸c th­ viÖn, c¸c viÖn nghiªn cøu vµ c¸c c¬ quan kh¸c ®· cã ®¨ng ký t¹i c¸c tæ chøc quyÒn t¸i b¶n cã thÓ sao chÐp trong ph¹m vi giÊy phÐp ®· ®­îc cÊp cho môc ®Ých nµy. §Ó tham kh¶o th«ng tin vÒ c¸c c¬ quan ®¨ng ký quyÒn t¸i b¶n ë quèc gia cña b¹n, h·y truy cËp t¹i ®Þa chØ http://www.ifrro.org C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ n¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh may mÆc: CÈm nang h­íng dÉn thùc hµnh ISBN: 978-92-2-821629-5 (b¶n in/print) ISBN: 978-92-2-821630-1 (b¶n pdf / web pdf) DÞch tõ tµi liÖu gèc b»ng tiÕng Anh cña ILO cã tªn: Improving working conditions and productivity in the garment industry: An action manual Do Hiba, Juan Carlos biªn so¹n Geneva, International Labour Office, 1998 ISBN 92-2-110849-X §­îc thùc hiÖn trong khu«n khæ Dù ¸n N©ng cao N¨ng lùc HuÊn luyÖn An toµn VÖ sinh Lao ®éng (VIE/05/01/LUX) do ChÝnh phñ Luxembourg tµi trî. C¸c chØ ®Þnh trong c¸c Ên phÈm tu©n theo quy ®Þnh cña Liªn HiÖp Quèc vµ kh«ng cã ý thÓ hiÖn bÊt cø quan ®iÓm nµo cña Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ vÒ quy chÕ ph¸p lý hoÆc ranh giíi l·nh thæ cña bÊt cø quèc gia, khu vùc, l·nh thæ hoÆc chÝnh quyÒn nµo. C¸c t¸c gi¶ chÞu tr¸ch nhiÖm hoµn toµn vÒ c¸c ý kiÕn thÓ hiÖn trong c¸c bµi viÕt, nghiªn cøu vµ trong c¸c tµi liÖu liªn quan. Ên phÈm nµy kh«ng ph¶i lµ sù x¸c nhËn cña Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ vÒ c¸c quan ®iÓm thÓ hiÖn trong ®ã. Nh÷ng dÉn chøng vÒ tªn c«ng ty, s¶n phÈm vµ qui tr×nh th­¬ng m¹i kh«ng ngô ý thÓ hiÖn sù x¸c nhËn cña V¨n phßng Lao ®éng Quèc tÕ. BÊt cø c«ng ty, s¶n phÈm hoÆc qui tr×nh th­¬ng m¹i nµo kh«ng ®­îc nªu trong Ên phÈm còng kh«ng nh»m thÓ hiÖn sù ph¶n ®èi cña Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ. C¸c Ên phÈm cña ILO hiÖn cã mÆt ë c¸c cöa hµng s¸ch hoÆc t¹i c¸c V¨n phßng ILO ë c¸c n­íc, hoÆc trùc tiÕp t¹i Phßng XuÊt B¶n cña Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ, CH-1211, Geneva 22, Thôy Sü. Catolog hoÆc danh môc c¸c Ên phÈm míi cã thÓ lÊy miÔn phÝ t¹i ®Þa chØ nªu trªn hoÆc qua email: pubvente@ilo.org. Xin tham kh¶o t¹i trang web cña chóng t«i: www.ilo.org/publns In t¹i ViÖt Nam
  4. Lêi tùa Ngµnh dÖt may cña ViÖt Nam ®ang tù m×nh kh¸m ph¸ vïng ®Êt míi bëi chÝnh ho¹t ®éng hÕt søc Ên t­îng cña m×nh. Nh÷ng nç lùc cña ngµnh dÖt may ®· vµ ®ang ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Hµng n¨m cã h¬n 2 triÖu c¬ héi viÖc míi ®­îc t¹o ra, vµ trong n¨m 2008, doanh thu xuÊt khÈu cña ngµnh cã thÓ ®¹t tíi 9,5 tû USD. §iÒu nµy ®­a ViÖt Nam lªn hµng thø chÝn trong sè c¸c nhµ xuÊt khÈu dÖt may lín nhÊt trªn thÕ giíi. Mü vµ NhËt B¶n vÉn gi÷ vÞ trÝ thÞ tr­êng nhËp khÈu ®øng ®Çu cña ngµnh dÖt may víi gi¸ trÞ nhËp khÈu ­íc ®¹t møc 1,8 tû USD vµ 800 triÖu USD. §èi víi ILO, viÖc thóc ®Èy mét m«i tr­êng lµm viÖc an toµn, vÖ sinh cho tÊt c¶ c¸c c«ng nh©n, ®ång thêi ®¶m b¶o n¨ng suÊt lao ®éng vµ tÝnh c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp lµ c¸c ­u tiªn hµng ®Çu trong ch­¬ng tr×nh nghÞ sù cña Ch­¬ng tr×nh ViÖc lµm BÒn v÷ng (DWCP) t¹i ViÖt Nam. Sè l­îng c¸c vô tai n¹n lao ®éng ®­îc b¸o c¸o ®· t¨ng tõ 840 vô n¨m 1995 lªn 5.951 vô vµo n¨m 2007. C¸c tr­êng hîp tö vong do lao ®éng còng t¨ng tõ 264 ng­êi n¨m 1995 lªn 621 ng­êi trong n¨m 2007. Nh÷ng con sè nµy chñ yÕu ®­îc tæng hîp tõ b¸o c¸o cña c¸c doanh nghiÖp lín. Ch¾c ch¾n cã nhiÒu vô tai n¹n lao ®éng vµ tö vong h¬n ®· x¶y ra t¹i c¸c doanh nghiÖp nhá song kh«ng ®­îc b¸o c¸o ®Çy ®ñ tíi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc. CÇn ph¶i thóc ®Èy h¬n n÷a b¶o hé lao ®éng, an toµn vµ vÖ sinh lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam nãi chung vµ trong lÜnh vùc dÖt may nãi riªng. NhiÒu ng­êi sö dông lao ®éng vµ ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp nhá t¹i ViÖt Nam hiÓu r»ng tai n¹n lao ®éng vµ bÖnh nghÒ nghiÖp ch¾c ch¾n sÏ g©y ¶nh h­ëng kh«ng chØ ®Õn cuéc sèng cña c¸ nh©n nh÷ng ng­êi c«ng nh©n mµ cßn ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng vµ lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp vµ cuèi cïng sÏ t¸c ®éng ®Õn phóc lîi cña toµn x· héi Ên phÈm "C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ n¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh may mÆc: CÈm nang h­íng dÉn thùc hµnh" nµy cung cÊp mét tµi liÖu huÊn luyÖn thiÕt thùc ®­a ra c¸c c¶i tiÕn ®¬n gi¶n víi chi phÝ thÊp nh»m n©ng cao n¨ng suÊt th«ng qua viÖc c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc, bao gåm: cÊt gi÷ vµ vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu, chiÕu s¸ng, thiÕt kÕ n¬i lµm viÖc vµ s¶n phÈm, vËn hµnh m¸y mãc an toµn vµ hiÖu qu¶, bè trÝ n¬i lµm viÖc, ®iÒu kiÖn phóc lîi x· héi vµ tæ chøc c«ng viÖc... Cuèn cÈm nang nµy, nay ®· ®­îc dÞch sang tiÕng ViÖt, sÏ gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, lµ mèi quan t©m cña c¸c nhµ qu¶n lý còng nh­ c¸c chñ doanh doanh nghiÖp, ®ång thêi n©ng cao an toµn vµ vÖ sinh t¹i n¬i lµm viÖc cho ng­êi lao ®éng. Ên phÈm nµy sÏ lµ mét c«ng cô h÷u Ých ®Ó ®¹t môc tiªu chung C«ng viÖc An toµn cho TÊt c¶ mäi ng­êi! Rie Vejs Kjeldgaard Gi¸m ®èc V¨n phßng ILO t¹i ViÖt Nam v
  5. Lêi nãi ®Çu C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ c¸ch tæ chøc c«ng viÖc sÏ Tr×nh Ph¸t triÓn cña Liªn HiÖp Quèc (UNDP) tµi trî cho dù gióp t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ søc c¹nh tranh. §iÒu nµy ¸n C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng t¹i c¸c doanh nghiÖp võa vµ ®· ®­îc thÓ hiÖn râ t¹i c¸c c¸c c¬ së doanh nghiÖp võa vµ nhá ë Phi-lÝp-pin; C¬ quan ph¸t triÓn Quèc tÕ PhÇn Lan nhá ë Ch©u ¸, Ch©u Phi vµ Mü la tinh, n¬i ®· tù nguyÖn (FINNIDA) tµi trî cho dù ¸n. Th«ng tin vµ §µo t¹o cho c¸c thùc hiÖn theo ch­¬ng tr×nh c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ n­íc Ch©u Phi vÒ An toµn vÖ sinh lao ®éng t¹i Céng hßa n¨ng suÊt lao ®éng Tanzania; vµ Ch­¬ng tr×nh Quèc gia víi tªn gäi M«i tr­êng lao ®éng tèt h¬n, n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n do tæ chøc N¨m 1988, Tæ chøc Lao ®éng Quèc tÕ (ILO) ®· xuÊt b¶n hai SEBRAE tµi trî vµ thùc hiÖn. §Æc biÖt, chóng t«i xin bµy tá cuèn s¸ch h­íng dÉn vÒ N¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n vµ lßng biÕt ¬n tíi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n: C¬ quan phô tr¸ch ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n: H­íng dÉn thùc hµnh, dµnh cho vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc vµ v¨n phßng khu vùc cña Côc lao nhµ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá, vµ cuèn H­íng ®éng vµ viÖc lµm; C«ng ty T­ vÊn vµ qu¶n lý C«ng - n«ng dÉn gi¶ng viªn. Nh÷ng cuèn s¸ch nµy ®· ®­îc sö dông trong nghiÖp; ngµi William Salter, chuyªn gia cao cÊp cña ILO, rÊt nhiÒu héi th¶o vÒ n©ng cao nhËn thøc vµ ®µo t¹o, ®©y lµ phô tr¸ch khu vùc §«ng nam Ch©u ¸ vµ Th¸i Binh D­¬ng mét phÇn trong néi dung c¸c dÞch vô t­ vÊn kü thuËt vµ c¸c t¹i Phi-lÝp-pin; Ban thanh tra nhµ m¸y (thuéc Bé Lao ®éng); dù ¸n hîp t¸c kü thuËt cña ILO. Nh÷ng cuèn s¸ch nµy ®· hç Häc viÖn Quèc gia vÒ Lao ®éng; Trung t©m søc kháe nghÒ trî rÊt nhiÒu trong viÖc c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc t¹i nhiÒu nghiÖp Moshi-Arusha; vµ ngµi Vesa Tornberg, trî lý chuyªn ngµnh víi nh÷ng ®Æc thï kh¸c nhau nh­ ngµnh luyÖn kim, gia cña dù ¸n FINNIDA, Céng hßa Tanzania; Bµ Regina s¶n xuÊt ®å gç, da giµy, thiÕt bÞ gia dông, thùc phÈm vµ ®å Heloisa Maciel, §¹i häc Tæng hîp Sao Paulo, Brazil. uèng, ngµnh giÊy, tÊm lîp, èng xi m¨ng vµ thñy tinh. Chóng t«i xin c¸m ¬n c¸c chñ doanh nghiÖp, c¸c nhµ qu¶n N¨m 1994, ILO ®· quyÕt ®Þnh x©y dùng tµi liÖu ®µo t¹o dµnh lý doanh nghiÖp nhá vµ võa ®· chµo ®ãn vµ cho phÐp chóng cho c¸c ngµnh ®Æc thï. Ngµnh may mÆc ®­îc lùa chän v× t«i tæ chøc nh÷ng khãa ®µo t¹o nµy. Kinh nghiÖm vµ sù hç ®· cã nh÷ng ®ãng gãp quan träng trong t¨ng tr­ëng kinh tÕ trî nhiÖt thµnh cña c¸c ngµi ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho t¹i nhiÒu quèc gia vµ ®ång thêi còng lµ ngµnh cã nguån trao chóng t«i thùc hiÖn Ên phÈm nµy. Xin göi lêi c¸m ¬n ch©n ®æi ngo¹i tÖ lín. §©y còng lµ ngµnh chiÓm tû lÖ lao ®éng n÷ thµnh tíi c¸c Tæ chøc, giíi chñ, Trung t©m n¨ng suÊt, trung rÊt lín. C«ng t¸c c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ n¨ng suÊt t©m ®µo t¹o vµ bé lao ®éng ®· cïng tham gia tæ chøc nh÷ng s¶n xuÊt trong ngµnh sÏ mang l¹i cho c¸c doanh nghiÖp võa khãa ®µo t¹o nµy. vµ nhá søc c¹nh tranh, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, an toµn lao ®éng vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o vÖ lao ®éng n÷ tèt h¬n. C¸m ¬n c¸c b¹n bÌ ®ång nghiÖp t¹i Ban phô tr¸ch ®iÒu kiÖn viÖc lµm ®· hç trî vÒ mÆt kü thuËt vµ qu¶n lý ®Ó hoµn thµnh Ên phÈm nµy ®­îc thùc hiÖn tiÕp theo bé s¸ch h­íng dÉn Ên phÈm. Xin ch©n thµnh c¸m ¬n ngµi Juan Carlos Hiba vÒ vÒ N¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt sù hîp t¸c, ®ãng gãp trong c«ng t¸c biªn tËp kü thuËt, c¸m h¬n do t¸c gi¶ J.E. Thurman, A.E. Louzine vµ K. Kogi viÕt. ¬n bµ Simone Didero, bµ Joan Robb vµ bµ Helen Wielander S¸ch h­íng dÉn c¸c b­íc thùc hiÖn ®¬n gi¶n, hiÖu qu¶, chi ®· ®¸nh m¸y rÊt nhiÒu b¶n biªn tËp vµ chØnh söa ®Ó hoµn phÝ thÊp nh»m n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ c¶i thiÖn m«i thµnh Ên phÈm cuèi cïng. C¸m ¬n gi¸o s­ Nigel Corlett tr­êng lµm viÖc. S¸ch còng bao gåm mét sè vÊn ®Ò kü thuËt thuéc tr­êng §¹i häc tæng hîp Nottingham, ngµi Peter nh­ sö dông vµ b¶o qu¶n nguyªn vËt liÖu, ¸nh s¸ng, thiÕt kÕ Hasle thuéc Trung t©m Ph©n tÝch x· héi t¹i Copenhagen, s¶n phÈm vµ vÞ trÝ lµm viÖc, vËn hµnh m¸y mãc hiÖu qu¶ vµ ngµi Malcolm Pugh, t­ vÊn qu¶n lý thuéc V­¬ng quèc Anh, an toµn, c¸ch bè trÝ n¬i lµm viÖc, hÖ thèng phóc lîi x· héi vµ vµ ngµi Michael Henriques, thuéc Chi nh¸nh Ph¸t triÓn qu¶n tæ chøc lµm viÖc. Nh÷ng vÝ dô trong s¸ch lµ nhøng kinh lý vµ doanh nghiÖp cña ILO vÒ nh÷ng nhËn xÐt vÒ mÆt kü nghiÖm thùc tÕ ®­îc rót ra tõ chÝnh c¸c nhµ tæ chøc vµ qu¶n thuËt còng nh­ nh÷ng t­ vÊn quý b¸u ®Ó hoµn thµnh b¶n lý c¸c doanh nghiÖp nhá vµ võa trong ngµnh may mÆc. C¸c th¶o. Cuèi cïng, chóng t«i xin göi lêi c¸m ¬n tíi Nhµ xuÊt nhµ qu¶n lý nµy ®Òu ®· tù nguyÖn tham gia vµo ch­¬ng tr×nh b¶n ®· gióp ®ì chóng t«i thùc hiÖn Ên phÈm nµy. Xin c¸m ®µo t¹o do ILO tæ chøc. Môc ®Ých cña ch­¬ng tr×nh nµy lµ ¬n Trung t©m ®µo t¹o Quèc tÕ cña ILO t¹i Turin vÒ nh÷ng h­íng dÉn triÓn khai thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p trùc tiÕp mét ®ãng gãp minh häa cho cuèn s¸ch. c¸ch hiÖu qu¶, thùc tÕ, chi phÝ thÊp t¹i tõng lÜnh vùc ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Ngoµi ra, c¸c c«ng cô ®¸nh gi¸ ®iÒu Chóng t«i hy väng cuèn s¸ch nµy sÏ gióp Ých trong viÖc c¶i kiÖn lµm viÖc, lËp kÕ ho¹ch thay ®æi, thu hót ng­êi lao ®éng thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc t¹i c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt lao ®éng còng ®­îc ®Ò cËp t¹i ®©y. ngµnh may mÆc, qua ®ã gãp phÇn c¶i thiÖn ®êi sèng cho hµng ngµn lao ®éng, ®Æc biÖt lµ lao ®éng n÷. Chóng t«i xin c¸m ¬n c¸c c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ vÒ nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp vµ nh÷ng vÝ dô rÊt h÷u Ých mµ chóng t«i sö F.J. Dy-Hammar dông trong cuèn s¸ch nµy. Chóng t«i ®· nhËn ®­îc nhiÒu Tr­ëng V¨n phßng Phô tr¸ch vÒ §iÒu kiÖn vµ M«i hç trî quý b¸u tõ nh÷ng ®ãng gãp cña c¸c tæ chøc cho c¸c tr­êng Lao ®éng dù ¸n hîp t¸c kü thuËt vµ ch­¬ng tr×nh quèc gia nh­ Ch­¬ng vi
  6. Néi dung Lêi nãi ®Çu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . v PhÇn 1 Ch­¬ng 1: Giíi thiÖu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Cuèn s¸ch nµy viÕt vÒ ®iÒu g× . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 H­íng dÉn sö dông s¸ch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Ch­¬ng 2: L­u kho vµ vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu mét c¸ch hiÖu qu¶ . . . . . . . . . . . . . . . 7 S¾p xÕp l­u kho hiÖu qu¶ h¬n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 NÕu nghi ngê, h·y dì hµng ra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Tr¸nh ®Ó nguyªn vËt liÖu trªn sµn nhµ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 S¾p xÕp kh«ng gian hîp lý b»ng c¸ch sö dông gi¸ nhiÒu tÇng . . . . . . . . . . . . . . . 10 Quy ®Þnh chç ®Ó riªng cho c¸c lo¹i dông cô vµ vËt liÖu s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . 10 Di chuyÓn Ýt h¬n, ng¾n h¬n vµ thao t¸c s¶n xuÊt hiÖu qu¶ h¬n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Nh÷ng vËt dông hay dïng, nªn ®Ó gÇn vÞ trÝ lµm viÖc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Trang bÞ thïng ®ùng cho c¸c s¶n phÈm ®Çu vµo vµ ®Çu ra . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Sö dông thïng chøa di ®éng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Lèi vËn chuyÓn ph¶i th«ng tho¸ng vµ ®­îc ®¸nh dÊu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 N©ng nhÊc hµng Ýt h¬n vµ hiÖu qu¶ h¬n. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Kh«ng n©ng nhÊc hµng cao h¬n møc cÇn thiÕt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 VËn chuyÓn vµ thùc hiÖn c¸c thao t¸c ®óng ®é cao lµm viÖc . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 N©ng nhÊc hµng hiÖu qu¶ vµ an toµn h¬n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Ch­¬ng 3: ThiÕt kÕ s¶n phÈm vµ vÞ trÝ lµm viÖc ®óng c¸ch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 §Ó nguyªn vËt liÖu, dông cô vµ c¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn trong tÇm víi . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Thay ®æi t­ thÕ ®Ó lµm viÖc hiÖu qu¶ h¬n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 ThiÕt kÕ c¸c mÉu s¶n phÈm dÔ may, Ýt l·ng phÝ vµ chÊt l­îng cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Dïng c÷ ®o ®Ó kiÓm tra sè ®o cña m¶nh c¾t vµ s¶n phÈm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Sö dông ®å g¸ vµ mét sè dông cô kh¸c ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian vµ c«ng søc . . . . . . . . . . . . 29 C¶i tiÕn thiÕt bÞ chØ dÉn vµ nót ®iÒu khiÓn ®Ó tr¸nh nhÇm lÉn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Ch­¬ng 4: Sö dông vµ b¶o d­ìng m¸y an toµn, kiÓm so¸t m«i tr­êng hiÖu qu¶ . . . . . . . . 35 Lu«n kiÓm tra m¸y cÈn thËn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 An toµn m¸y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 Mua lo¹i m¸y an toµn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 B¶o d­ìng m¸y ®óng c¸ch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 H­íng dÉn c«ng nh©n söa ch÷a nh÷ng háng hãc m¸y th«ng th­êng . . . . . . . . . . . . . . . 39 C¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t m«i tr­êng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Lau chïi m¸y th­êng xuyªn, ®óng c¸ch - kh«ng g©y bôi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 L¾p ®Æt hÖ thèng th«ng giã t¹i chç mét c¸ch hiÖu qu¶ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Thay thÕ nh÷ng hãa chÊt ®éc h¹i b»ng lo¹i an toµn h¬n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 vii
  7. Ch­¬ng 5: Cung cÊp ¸nh s¸ng tèt cho s¶n phÈm chÊt l­îng cao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 TËn dông tèi ®a ¸nh s¸ng ban ngµy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Tr¸nh ¸nh s¸ng chãi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Chän vÞ trÝ lµm viÖc cã mµu nÒn thÝch hîp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 Chän ®óng vÞ trÝ l¾p hÖ thèng ®Ìn chiÕu s¸ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Sö dông thiÕt bÞ chiÕu s¸ng thÝch hîp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Tr¸nh sÊp bãng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 B¶o d­ìng th­êng xuyªn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 Ch­¬ng 6: Sö dông nhµ x­ëng phï hîp cho s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 B¶o vÖ nhµ x­ëng trong têi tiÕt nãng hoÆc gi¸ l¹nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 TËn dông thiªn nhiªn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 C¶i thiÖn kh¶ n¨ng bøc x¹ nhiÖt cña t­êng vµ m¸i nhµ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 C¶i thiÖn kh¶ n¨ng c¸ch nhiÖt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 TËn dông bãng r©m ®Ó tr¸nh ¸nh s¸ng mÆt trêi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 C¶i thiÖn t×nh tr¹ng th«ng giã b»ng luång khÝ tù nhiªn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 TËn dông luång khÝ thæi ngang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 TËn dông luång kh«ng khÝ nãng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 C¶i thiÖn mÆt sµn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 T¨ng c­êng tÝnh linh ho¹t vµ dÔ thÝch øng trong thiÕt kÕ nhµ x­ëng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 Phßng chèng háa ho¹n vµ tai n¹n ®iÖn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Háa ho¹n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Nh÷ng nguy hiÓm vÒ ®iÖn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Ch­¬ng 7: Tæ chøc c«ng viÖc vµ quy tr×nh hiÖu qu¶ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 H¹n chÕ nh÷ng thao t¸c vµ vËn hµnh kh«ng cÇn thiÕt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 Gi¶m sù ®¬n ®iÖu ®Ó gióp c«ng nh©n tØnh t¸o vµ lµm viÖc cã n¨ng suÊt cao . . . . . . . . . . . . . . 68 ChuÈn bÞ khu chøa ®Öm ®Ó qu¸ tr×nh s¶n suÊt ®­îc liªn tôc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 §¶m b¶o s¶n phÈm may trong d©y chuyÒn lu«n ®­îc kiÓm so¸t cÈn thËn . . . . . . . . . . . . . . . 68 Ph­¬ng ph¸p Kanban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 Cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c khãa ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o cho c«ng nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 ThiÕt kÕ nh÷ng c«ng viÖc trong d©y chuyÒn mét c¸ch linh ho¹t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Ph©n c«ng nhiÖm vô vµ tr¸ch nhiÖm cô thÓ cho tõng c¸ nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 KÕt hîp c¸c nhiÖm vô vµ thao t¸c s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 Tæ chøc c¸c nhãm b¸n tù qu¶n vµ tù qu¶n ®Ó n©ng cao hiÖu suÊt vµ gi¶m chi phÝ gi¸m s¸t . . . . 71 S¾p xÕp tæ chøc s¶n xuÊt ®¸p øng môc tiªu ®· ®Ò ra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 C¶i tiÕn tr×nh tù thiÕt bÞ s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Chän c¸ch tæ chøc s¶n xuÊt phï hîp nhÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 X©y dùng hÖ thèng kiÓm tra tiÕn ®é s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 ThiÕt kÕ hÖ thèng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Thùc hiÖn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Ch­¬ng 8: C¸c ph­¬ng tiÖn phóc lîi vµ lîi Ých cã chi phÝ thÊp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 §¶m b¶o c¸c ph­¬ng tiÖn cÇn thiÕt phôc vô ®óng môc ®Ých . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 N­íc uèng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 ThiÕt bÞ vÖ sinh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 S½n sµng cho nh÷ng t×nh huèng khÈn cÊp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 NghØ ng¬i chÝnh lµ ®Ó phôc håi søc lao ®éng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 NghØ gi¶i lao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Khu nghØ ng¬i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Sö dông ph­¬ng tiÖn chi phÝ thÊp mµ vÉn thu hót vµ gi÷ c«ng nh©n giái ë l¹i lµm viÖc . . . . . . . 88 QuÇn ¸o lao ®éng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88 Tñ ®ùng vµ phßng thay ®å . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 viii
  8. Khu ¨n uèng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 C¨ng-tin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 ThiÕt bÞ y tÕ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Ph­¬ng tiÖn ®i l¹i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Ph­¬ng tiÖn gi¶i trÝ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Nhµ trÎ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Sinh nhËt vµ c¸c ngµy lÔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92 Ch­¬ng 9: §¶m b¶o c¶i tiÕn bÒn v÷ng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 X©y dùng mét gi¶i ph¸p hoµn chØnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 §¶m b¶o nh÷ng ý t­ëng ph¶i ®­îc thùc hiÖn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93 Huy ®éng sù hç trî tõ c«ng nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 §¶m b¶o c¸c b­íc c¶i tiÕn cã t¸c ®éng l©u dµi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Qu¶n lý sù thay ®æi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Gi¸m s¸t nh÷ng kh©u c¶i tiÕn mét c¸ch cÈn thËn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 C¶i tiÕn theo quy tr×nh cã hÖ thèng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 Hµnh ®éng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Ch­¬ng 10: Khai th¸c sù tham gia ®ãng gãp cña c«ng nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97 T¹i sao l¹i cÇn sù tham gia cña c«ng nh©n ? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Lµm thÕ nµo ®Ó thu hót c«ng nh©n? C¸ch thøc vµ ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn . . . . . . . . . . . . . . 98 ®Ó ®¹t thµnh c«ng Cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin vÒ doanh nghiÖp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 T¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n tham gia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Cho phÐp c«ng nh©n ®¸nh gi¸ n¬i lµm viÖc vµ ph¸t biÓu ý kiÕn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Thùc hiÖn nh÷ng thay ®æi nhá. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Thµnh lËp ®éi ngò c«ng nh©n chñ chèt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Thu hót sù tham gia cña tÊt c¶ c«ng nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Cung cÊp ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o phï hîp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Lµm cho c«ng viÖc cña c«ng nh©n cã ý nghÜa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Tæ chøc c«ng nh©n lµm viÖc theo nhãm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 KiÓm so¸t vµ ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 PhÇn 2 Môc 1 C¸c kü thuËt n¨ng suÊt h÷u Ých . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 1. Lîi Ých cña viÖc ®o n¨ng suÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 2. N¨ng suÊt lµ g×? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 3. §o n¨ng suÊt c¬ b¶n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 4. Lµm thÕ nµo ®Ó ®o n¨ng suÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 C¸c chØ b¸o n¨ng suÊt ®Þnh tÝnh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 C¸c chØ b¸o n¨ng suÊt ®Þnh l­îng phi tiªu chuÈn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 ChØ sè n¨ng suÊt tiªu chuÈn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 5. §o ®Çu ra vµ ®Çu vµo nh­ thÕ nµo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 6. ¸p dông WISE-PMS trong ngµnh may mÆc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 7. C¸c b­íc thùc hiÖn hÖ thèng ®o n¨ng suÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Phô lôc Môc 1: C¸c mÉu dµnh cho hÖ thèng ®o n¨ng suÊt WISE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 B¸o c¸o s¶n xuÊt cña c¸ nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 B¸o c¸o s¶n xuÊt nhãm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Ghi chÐp nh©n sù ®i lµm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 ix
  9. Ghi chÐp ho¹t ®éng giao hµng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Ghi chÐp vÒ tai n¹n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Ghi chÐp vÒ b¶o d­ìng m¸y mãc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Ghi chÐp vÒ khiÕu n¹i cña kh¸ch hµng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 Ghi chÐp vÒ tiªu thô n¨ng l­îng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Ghi chÐp vÒ t×nh h×nh thay thÕ c«ng nh©n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132 Môc 2 Ba b¶n kiÓm c«ng viÖc hiÖu qu¶ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 B¶n kiÓm sè 1: C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc nãi chung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 B¶n kiÓm sè 2: Tæ chøc x­ëng may tèt h¬n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 B¶n kiÓm sè 3: Sù tham gia cña c«ng nh©n trong qu¸ tr×nh thay ®æi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 Môc 3 Mét bµi tËp m« pháng viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p Kanban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 151 Môc 4 C©n b»ng d©y chuyÒn s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Môc 5 Ba kü thuËt ®Ó c¶i thiÖn kh©u tæ chøc s¶n xuÊt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 BiÓu ®å sîi d©y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 BiÓu ®å di chuyÓn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 C¸c biÓu ®å di chuyÓn ®Ó vËn chuyÓn hµng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 Môc 6 B¶n kiÓm sè 4: Thùc hiÖn c¶i tiÕn nh­ thÕ nµo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161 Môc 7 BiÓu mÉu cho mét kÕ ho¹ch hµnh ®éng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 164 x
  10. PhÇn 1
  11. 1 Giíi thiÖu NÕu b¹n qu¶n lý mét doanh nghiÖp nhá vµ võa trong lÜnh vÊn ®Ò quan t©m ban ®Çu lu«n lµ sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña vùc may mÆc, chÝnh b¹n sÏ cã tr¸ch nhiÖm gãp phÇn quan doanh nghiÖp. RÊt nhiÒu doanh nh©n ®­îc háic©u nµy: träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Mäi ng­êi tr«ng cËy vµo “b¹n lµm thÕ nµo ®Ó gi¶m chi phÝ vµ c¶i thiÖn ho¹t nh÷ng c«ng viÖc vµ s¶n phÈm cña b¹n. T¨ng tr­ëng kinh tÕ ®éng s¶n suÊt t¹i doanh nghiÖp cña m×nh?”. C©u tr¶ vµ x· héi ë hÇu hÕt c¸c n­íc ®Òu dùa vµo ho¹t ®éng cña c¸c lêi cña hä cã lÏ còng rÊt gièng víi c©u tr¶ lêi cña b¹n, ®ã lµ: doanh nghiÖp võa vµ nhá. Doanh nghiÖp nhá cña b¹n cïng víi rÊt nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c trong n­íc t¹o c«ng ¨n viÖc l gi¶m l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu th« lµm cho nhiÒu ng­êi, ®ãng thuÕ, sö dông c¸c nguån nguyªn l gi¶m s¶n phÈm lçi liÖu th« vµ tiªu thô n¨ng l­îng. Nhµ cung cÊp cña b¹n vµ c¶ l t¨ng chÊt l­îng c«ng viÖc kh¸ch hµng ®Òu quan t©m ®Õn s¶n phÈm may mÆc cña b¹n, l t¨ng c­êng c«ng t¸c b¶o tr× vµ söa ch÷a m¸y may vµ c¸c cßn b¹n th× lu«n muèn ®¸p øng nhiÒu h¬n, më réng nhiÒu dông cô kh¸c h¬n. Cho dï b¹n s¶n xuÊt phôc vô thÞ tr­êng trong n­íc hay l ¸p dông c¸ch bè trÝ n¬i lµm viÖc vµ ph­¬ng ph¸p lµm viÖc phôc vô xuÊt khÈu hoÆc c¶ hai th× c¶ hai thÞ tr­êng nµy ®Òu hiÖu qu¶ yªu cÇu s¶n phÈm cã chÊt l­îng tèt vµ gi¸ trÞ cao. TiÕn tr×nh l gi¶m thêi gian m¸y may ngõng ho¹t ®éng vµ gi¶m l·ng toµn cÇu hãa kinh tÕ ®· mang l¹i nhiÒu c¬ héi vµ th¸ch thøc, phÝ thêi gian do c«ng nh©n g©y ra vµ ®Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy, b¹n ph¶i chuÈn bÞ tèt. l gi¶m hµng tån kho vµ tæ chøc s¶n xuÊt phï hîp h¬n. l cho phÐp chuyÓn ®æi sang c¸c lo¹i s¶n phÈm míi cã hiÖu MÆc dï cã vai trß quan träng nh­ vËy nh­ng nhiÒu doanh qu¶ h¬n nghiÖp võa vµ nhá trong ngµnh may mÆc l¹i kh«ng ph¸t triÓn ®­îc, thËm chÝ kh«ng thÓ tån t¹i l©u ®­îc. §Ó thµnh C©u hái thø hai lµ: "C«ng nh©n cã thÓ lµm g×?". C¸c c«ng trong ngµnh dÖt may qu¶ kh«ng ph¶i lµ ®iÒu dÔ dµng. doanh nh©n ®Òu tr¶ lêi r»ng c«ng nh©n cã thÓ c¶i tiÕn kh¶ Nh÷ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh, s¶n xuÊt vµ tiÕp thÞ, hµng n¨m n¨ng lµm viÖc b»ng nhiÒu c¸ch, bao gåm: ®· khiÕn nhiÒu doanh nghiÖp tíi bê ph¸ s¶n. NhiÒu nghiªn cøu cho thÊy mét doanh nghiÖp trung b×nh mÊt ®i mét nöa l häc thªm nhiÒu kü n¨ng lµm viÖc sè kh¸ch hµng trong vßng n¨m n¨m, vµ mÊt ®i mét nöa l tËp trung h¬n vµo n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng nguån nh©n lùc trong vßng bèn n¨m. l b¶o qu¶n m¸y mãc vµ thiÕt bÞ cÈn thËn h¬n Cuèn s¸ch nµy viÕt vÒ c¸ch tån t¹i vµ ph¸t triÓn th«ng qua l kh«ng nghØ lµm, kh«ng ®i lµm muén giê vµ lµm viÖc viÖc x©y dùng mét doanh nghiÖp hiÖu qu¶ h¬n. Nh÷ng ý ch¨m chØ h¬n t­ëng b¹n thÊy trong cuèn s¸ch nµy rÊt thùc tÕ vµ ®­îc thùc l lu«n quan t©m ®Õn lîi Ých cña doanh nghiÖp hiÖn víi chi phÝ thÊp. Cã thÓ rÊt nhiÒu ý t­ëng ë ®©y ®· ®­îc l hßa nhËp nhanh víi nh÷ng thay ®æi trong s¶n xuÊt vµ ¸p dông trong doanh nghiÖp cña b¹n vµ nhiÒu c«ng ty cã tu©n thñ quy t¾c lµm viÖc ®Æc ®iÓm t­¬ng tù. l ®¸p øng ®­îc chØ tiªu vµ tiªu chuÈn Lµ mét doanh nh©n, b¹n sÏ rÊt bËn rén. B¹n ph¶i ®èi mÆt l phßng tr¸nh tai n¹n vµ cã gãp ý c¶i tiÕn víi nhiÒu vÊn ®Ò n¶y sinh hµng ngµy nªn cã thÓ b¹n kh«ng ®ñ thêi gian ®Ó xem xÐt mét c¸ch kü l­ìng mét sè kh©u BÊt kú doanh nghiÖp nµo ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c gi¶m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt xem chóng cÇn ®­îc c¶i tiÕn ra sao. chi phÝ, t¨ng n¨ng suÊt vµ c¶i tiÕn chÊt l­îng ®Òu cã thÓ tån V× thÕ sÏ g©y ra h¹n chÕ trong n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n t¹i vµ ph¸t triÓn. §iÒu nµy nghÜa lµ chóng ta ph¶i: phÈm mµ b¹n kh«ng biÕt. ChÝnh v× vËy, chØ cÇn dµnh thªm chót thêi gian b¹n cã thÓ lµm nªn nhiÒu ®iÒu cã t¸c ®éng l tËn dông triÖt ®Ó m¸y mãc, trang thiÕt bÞ, vµ lín. l ®¹t ®­îc cam kÕt vµ hiÖu suÊt lµm viÖc ë møc cao nhÊt tõ phÝa c«ng nh©n. Cuèn s¸ch nµy viÕt vÒ ®iÒu g× §¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu trªn kh«ng ph¶i lµ ®iÒu ®¬n gi¶n. Nh÷ng ý t­ëng rÊt thùc tÕ b¹n t×m thÊy ë ®©y lµ kÕt qu¶ cña NhiÒu vÊn ®Ò th­êng xuyªn n¶y sinh vµ cÇn ®­îc gi¶i quyÕt nhiÒu n¨m hîp t¸c ho¹t ®éng gi÷a ILO víi c¸c chñ doanh t¹i c¸c ®¬n vÞ cì nhá vµ võa nh­ cña c¸c b¹n. Cã thÓ b¹n nghiÖp, c¸c nhµ qu¶n lý nh­ b¹n. Trong mçi tr­êng hîp, ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò nh­ m¸y mãc kh«ng cßn phï 3
  12. hîp, nhµ x­ëng qu¸ nhá, nh÷ng trôc trÆc vÒ phÇn ®iÖn, kÕt hîp c¸c thao t¸c, s¾p ®Æt khu l­u kho t¹m thêi rÊt dÔ n­íc, vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu th«, c«ng nh©n ch­a lµnh thùc hiÖn vµ t¹o hiÖu qu¶ tøc th×. X©y dùng nhiÒu kü nghÒ. Cuèn s¸ch nµy chØ dÉn mét sè nguyªn t¾c c¬ b¶n vµ n¨ng, lµm viÖc theo nhãm vµ tæ chøc s¶n suÊt còng mang rÊt nhiÒu vÝ dô h­íng dÉn cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi c¶i tiÕn l¹i nhiÒu lîi Ých. Cô thÓ, c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn tr«i trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ vËn hµnh còng nh­ tíi tr×nh ®é vµ ch¶y, nhÞp nhµng, chÊt l­îng s¶n phÈm tèt h¬n, cã sù kü n¨ng lµm viÖc cña c«ng nh©n. HÇu hÕt c¸c c¸ch c¶i tiÕn linh ho¹t trong ®iÒu ®éng nh©n c«ng, gi¶m thêi gian nµy ®Òu rÊt cô thÓ vµ cã tÝnh thùc tiÔn. ngõng cña m¸y vµ tiÕt kiÖm chi phÝ cho kh©u gi¸m s¸t. l Lîi nhuËn vµ phóc lîi x· héi víi chi phÝ thÊp. PhÇn 1 cña cuèn s¸ch bao gåm nhiÒu vÝ dô vÒ viÖc c¶i tiÕn §¶m b¶o chÕ ®é phóc lîi x· héi tèt lµ mét kh©u quan lao ®éng víi møc chi phÝ thÊp vµ ®­îc ®Ò cËp theo nh÷ng träng trong bÊt kú mét c¬ së may mÆc nµo. Nh÷ng ®iÒu chñ ®Ò kü thuËt sau: kiÖn nµy sÏ thu hót sù tham gia cña c«ng nh©n, t¹o tinh l L­u kho vµ sö dông nguyªn vËt liÖu mét c¸ch thÇn phÊn khëi vµ ®éng lùc lµm viÖc, n©ng cao søc kháe hiÖu qu¶. B¶n th©n viÖc l­u kho vµ sö dông nguyªn vËt vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. B¹n sÏ rÊt ng¹c nhiªn bëi nh÷ng liÖu kh«ng t¹o thªm gi¸ trÞ v× trong qu¸ tr×nh nµy hµng c¬ héi ®¹t ®­îc nhê vµo kho¶n ®Çu t­ rÊt thÊp cho vÊn hãa kh«ng ®­îc t¹o thªm nh÷ng chÊt l­îng míi. Nh­ng ®Ò rÊt quan träng nµy. chóng ta cÇn ph¶i t×m hiÓu xem t¹i sao viÖc c¶i tiÕn c«ng Cïng víi b¶y vÊn ®Ò kü thuËt ®­îc nªu tõ ch­¬ng 2 ®Õn t¸c l­u kho vµ sö dông vËt liÖu (cïng vêi nhiÒu tiÖn Ých ch­¬ng 8, phÇn 1 cßn cã 2 ch­¬ng bµn vÒ nh÷ng quy tr×nh kh¸c) l¹i cã thÓ kh¾c phôc ®­îc lçi trong sö dông kho¶ng thùc tiÔn gióp b¹n hµnh ®éng, thu hót sù tham gia cña c«ng kh«ng, gi¶m vèn chi phÝ nhê c¾t gi¶m ®­îc nhiÒu kh©u nh©n vµo qu¸ tr×nh thay ®æi vµ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña nh÷ng trong qu¸ tr×nh vËn hµnh vµ ®¬n gi¶n hãa kh©u l­u kho. thay ®æi ®ã. l ThiÕt kÕ s¶n phÈm vµ vÞ trÝ lµm viÖc ®óng c¸ch. NhiÒu c«ng nh©n thùc hiÖn mét thao t¸c hµng tr¨m lÇn Ch­¬ng 9 gióp b¹n thùc hiÖn quy tr×nh c¶i tiÕn mét c¸ch mçi ngµy. Lîi Ých cña mét c¶i tiÕn nhá cã thÓ ®­îc t¨ng cã hÖ thèng, ®Æc biÖt trong nh÷ng tr­êng hîp phøc t¹p. lªn gÊp nhiÒu lÇn, vµ cã khi chØ mét thay ®æi nhá còng cã Ch­¬ng 9 còng giíi thiÖu cho b¹n c¸ch thùc hiÖn c¸c b­íc thÓ t¹o ra lîi nhuËn lín. VÝ dô, c¶i tiÕn c¸ch sö dông c¸c c¶i tiÕn theo mét qu¸ tr×nh l©u dµi chø kh«ng ph¶i chØ lµ mét dông cô, ®iÒu chØnh cho phï hîp víi thiÕt kÕ cña s¶n biÖn ph¸p tøc thêi. B¹n còng sÏ thÊy t¹i sao viÖc chuÈn bÞ phÈm cã thÓ t¹o ra c¸ch may r¸p c¸c bé phËn cña quÇn cho m×nh nh÷ng kÕ ho¹ch thay ®æi l¹i quan träng nh­ vËy. ¸o mét c¸ch dÔ dµng h¬n. Ch­¬ng 10 cung cÊp hµng lo¹t chØ dÉn ®¶m b¶o sù tham l Sö dông vµ b¶o d­ìng m¸y an toµn, kiÓm so¸t gia nhanh chãng vµ l©u dµi cña c«ng nh©n trong c¶ qu¸ tr×nh m«i tr­êng hiÖu qu¶. ViÖc ngõng m¸y vµ tai n¹n lao thay ®æi l©u dµi cña doanh nghiÖp. B¹n sÏ hiÓu t¹i sao c«ng ®éng cã t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, g©y chËm tiÕn nh©n cÇn ®­îc tham gia vµ häc nh÷ng kü thuËt míi ®Ó mang ®é hoÆc s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng. Nh÷ng thiÕt bÞ b¶o vÖ l¹i sù thµnh c«ng cho doanh nghiÖp. Tõ viÖc ph¸t triÓn chi phÝ thÊp ®­îc l¾p trªn m¸y kh©u, m¸y c¾t, vµ b¨ng nh÷ng kªnh th«ng tin më vµ rÊt ®¬n gi¶n cho tíi viÖc thµnh chuyÒn cã thÓ b¶o vÖ bµn tay vµ gióp c«ng nh©n lµm viÖc lËp nh÷ng nhãm c«ng nh©n chñ chèt thùc hiÖn c¸c b­íc ®­îc liªn tôc. TiÕp xóc víi c¸c dung dÞch dïng ®Ó tÈy vÕt s¸ng kiÕn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, b¹n sÏ lùa chän ®­îc bÈn g©y mÖt mái, ®au ®Çu, sîi v¶i vµ l­îng bôi bÈn cao nh÷ng c¸ch lµm phï hùp nhÊt cho doanh nghiÖp cña m×nh. cÇn giÆt tÈy nhiÒu h¬n l¹i g©y ¶nh h­ëng tíi thµnh phÈm. H·y tham kh¶o mét sè c¸ch thøc ®¬n gi¶n vµ rÎ tiÒn ®Ó PhÇn 2 cña cuèn s¸ch bao gåm c¸c phÇn giíi thiÖu nh÷ng kiÓm so¸t nh÷ng vÊn ®Ò nµy. c«ng cô phôc vô c«ng t¸c c¶i tiÕn s¶n xuÊt. B¹n sÏ t×m l ¸nh s¸ng tèt cho s¶n phÈm chÊt l­îng cao. §ñ hiÓu c¸ch thøc vµ mét sè vÝ dô trong kh©u ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt ¸nh s¸ng sÏ t¨ng n¨ng suÊt, gi¶m khã kh¨n vµ mái m¾t lao ®éng, mét sè b¶ng mÉu ®¸nh gi¸ vµ x¸c ®Þnh nh÷ng c¶i cho c«ng nh©n. §iÒu nµy rÊt quan träng víi nh÷ng c«ng tiÕn trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc, mét sè biÓu mÉu ghi chÐp viÖc ®ßi hái lµm chi tiÕt hoÆc nh÷ng vÞ trÝ lµm viÖc yªu cÇu nh÷ng thay ®æi. Mét sè c«ng cô hiÖu qu¶ hç trî kh©u h­íng ®é kiÓm so¸t chÊt l­îng cao. Nh­ng liÖu cã ph¶i cung dÉn ®· nªu trong PhÇn 1 còng ®­îc ®Ò cËp t¹i phÇn nµy. cÊp ¸nh s¸ng nhiÒu h¬n ®ång nghÜa víi chi phÝ t¨ng lªn? Môc 1 nªu lªn vÊn ®Ò vÒ n¨ng suÊt lao ®éng. Lîi Ých cña NÕu b¹n biÕt tËn dông ¸nh sang ban ngµy, th­êng xuyªn ph­¬ng ph¸p c¶i tiÕn n¨ng suÊt lao ®éng trong ngµnh may lau chïi cöa sæ, cöa lÊy s¸ng, b¹n vÉn cã thÓ t¨ng c­êng mÆc ®­îc gi¶i thÝch râ rµng. B¹n sÏ ®­îc biÕt mét sè ph­¬ng ¸nh s¸ng mµ vÉn gi¶m ®­îc hãa ®¬n tiÒn ®iÖn. ph¸p c¬ b¶n n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ c¸ch thøc ¸p l Sö dông nhµ x­ëng phï hîp cho s¶n xuÊt. H·y dông chóng. B¹n sÏ ®­îc h­íng dÉn nh÷ng b­íc c¬ b¶n tËn dông c¬ së b¹n cã ®Ó phôc vô chÝnh b¹n. ThËm chÝ trong viÖc thùc hiÖn hÖ thèng c¶i tiÕn n¨ng suÊt lao ®éng víi c¶ nh÷ng tßa nhµ cò kü, chóng ta cã thÓ c¶i t¹o l¹i víi chi phÝ thÊp. Môc nµy bao gåm 9 biÓu mÉu sö dông ®Ó trÇn, t­êng, sµn nhµ phôc vô s¶n xuÊt. ChØ cÇn mét sè ghi chÐp l¹i nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô kh©u tÝnh to¸n c¶i t¹o nhá vÒ hÖ thèng th«ng giã, kiÓm so¸t nhiÖt ®é vµ chØ sç n¨ng suÊt lao ®éng. « nhiÔm ®· cã thÓ mang l¹i nhiÒu t¸c ®éng lín. l Tæ chøc c«ng viÖc vµ quy tr×nh lµm viÖc hiÖu Môc 2 gåm 3 b¶n kiÓm ®­îc thiÕt kÕ nh»m ph¸t hiÖn qu¶. Nh÷ng kü thuËt tæ chøc c«ng viÖc rÊt ®¬n gi¶n nh­ nh÷ng ®iÓm cßn yÕu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ qua ®ã ®­a 4
  13. ra nh÷ng ý kiÕn c¶i tiÕn mét c¸ch thùc tÕ. HÇu hÕt c¸c gîi ý nhãm. ë ®©y ®Òu rÊt dÔ thùc hiÖn. B¹n cã thÓ ¸p dông nh÷ng b¶n l Th¶o luËn nh÷ng c¸ch thøc thùc hiÖn phï hîp nhÊt trong kiÓm nµy cho tõng c«ng ®o¹n s¶n suÊt hoÆc cho toµn bé mçi doanh nghiÖp trong kh©u thu hót c«ng nh©n tham doanh nghiÖp vµ qua ®ã sÏ cã ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p ­u tiªn. gia vµo qu¸ tr×nh thay ®æi (xem ch­¬ng 10) vµ trong kh©u ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt lao ®éng (xem môc 1 phÇn 2) Môc 3 giíi thiÖu mét bµi tËp nh»m thóc ®Èy ph­¬ng ph¸p l TiÕn hµnh mét sè ph­¬ng ph¸p c¶i tiÕn ®· nªu trong kÕ ®iÒu hµnh c«ng viÖc vµ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu vµ s¶n phÈm ho¹ch ho¹t ®éng cña b¹n (xem môc 6 phÇn 2). ThØnh trªn chuyÒn (cã tªn gäi lµ ph­¬ng ph¸p Kanban). tho¶ng gÆp gì trong nhãm ®Ó bµn th¶o vÒ nh÷ng vÊn ®Ò Môc 4 giíi thiÖu quy tr×nh c¶i thiÖn vµ c©n ®èi c¸c d©y n¶y sinh vµ c¸c ý t­ëng míi. chuyÒn s¶n suÊt. Cã thÓ ®èi víi b¹n, viÖc thµnh lËp ra mét nhãm tèn nhiÒu Môc 5 giíi thiÖu 3 kü thuËt c¶i tiÕn s¾p xÕp d©y chuyÒn s¶n c«ng søc vµ cã thÓ b¹n sÏ nghÜ r»ng tèt h¬n m×nh nªn dµnh xuÊt. thêi gian cho nhµ m¸y cña riªng m×nh th«i. B¹n còng cã thÓ Môc 6 giíi thiÖu mét b¶n kiÓm bæ sung cho nh÷ng th«ng cã chót nghi ng¹i khi bÞ ng­êi kh¸c phª ph¸n hay lo sî r»ng tin ®· nªu trong ch­¬ng 9. quy tr×nh s¶n suÊt cña b¹n sÏ bÞ ng­êi kh¸c ®¸nh c¾p. Tuy nhiªn, ban sÏ thÊy rÊt thó vÞ khi cã rÊt nhiÒu ý t­ëng hay tõ Cuèi cïng, môc 7 cña phÇn 2 tr×nh bµy mét biÓu mÉu cho nh÷ng ng­êi rÊt cã kinh nghiªm thùc tÕ bªn ngoµi xem xÐt c«ng t¸c ph¸c th¶o kÕ ho¹ch hµnh ®éng cã kÌm theo vÝ dô. nhµ m¸y vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p s¶n suÊt cña b¹n b»ng mét c¸ch nh×n rÊt míi mÎ vµ viÖc b¹n cã thÓ gióp cho nh÷ng chñ doanh nghiÖp vµ c¸c nhµ qu¶n lý kh¸c dùa trªn chÝnh kinh H­íng dÉn sö dông s¸ch nghiÖm cña m×nh lµ mét ®iÒu tuyÖt diÖu. Mét sè doanh nh©n sö dông cuèn s¸ch nµy cã thÓ sÏ lµ NÕu b¹n kh«ng thÓ tæ chøc mét nhãm ng­êi cã cïng mèi nh÷ng ng­êi tham gia vµo c¸c khãa häc do c¸c tæ chøc giíi quan t©m, b¹n vÉn cã thÓ lÊy ®­îc nh÷ng ý t­ëng hay tõ chñ, trung t©m n¨ng suÊt, trung t©m ®µo t¹o, bé lao ®éng chÝnh cuèn s¸ch nµy. H·y sö dông c¸c b¶n kiÓm ®Þnh, ®äc hoÆc c¸c c¬ quan kh¸c tæ chøc. Hä sÏ ®­îc häc vµ tham kü c¸c ch­¬ng, kªu gäi c¸c qu¶n ®èc vµ c«ng nh©n cïng kh¶o qua c¸c ch­¬ng mét c¸ch cã tæ chøc vµ hÖ thèng vµ sÏ tham gia, thö nghiÖm mét sè ph­¬ng ph¸p c¶i tiÕn vµ lµm cã c¬ héi thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng vµ liªn tôc qu¸ l¹i. Lµm viÖc ®éc lËp cã thÓ còng rÊt hiÖu qu¶ v× b¹n tù m×nh tr×nh c¶i thiÖn tõ nh÷ng kiÕn thøc häc trong s¸ch. kiÓm so¸t ®­îc thêi gian vµ c¸c nguån lùc kh¸c mµ kh«ng bÞ NÕu b¹n tù m×nh ®äc cuèn s¸ch nµy, b¹n nªn cè g¾ng t¹o phô thuéc bëi nh÷ng ¸p lùc bªn ngoµi; nh­ng b¹n cÇn ph¶i ra nh÷ng c¬ héi nh­ trong c¸c khãa ®µo t¹o. C¸ch tèt nhÊt rÊt kiªn tr×. Nh÷ng thay ®æi vµ c¶i tiÕn lµ yÕu tè ®éng: nÕu lµ b¹n nªn kÕt hîp lµm viÖc víi c¸c chñ doanh nghiÖp hoÆc b¹n dõng l¹i, b¹n sÏ mÊt ®i nh÷ng g× b¹n ®· cã; nÕu b¹n tiÕp nh÷ng nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp t­¬ng tù víi b¹n. B»ng tôc, b¹n sÏ cñng cè vµ x©y dùng tiÕp trªn nh÷ng g× b¹n ®· c¸ch nµy b¹n cã thÓ chia sÎ ý kiÕn, häc c¸ch ng­êi kh¸c gi¶i ®¹t ®­îc. quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò t­¬ng tù thÕ nµo, xem c¸c doanh nghiÖp H·y nhí - liªn tôc c¶i tiÕn lµ c¸ch tån t¹i vµ lµ con kh¸c ho¹t ®éng ra sao, vµ ®iÒu quan träng h¬n c¶ lµ b¹n tËn ®­êng ph¸t triÓn dông ®­îc tri thøc vµ kinh nghiÖm cña nh÷ng ng­êi mµ b¹n nÓ phôc v× nh÷ng thµnh c«ng cña hä trong kinh doanh. B¹n §iÓm cuèi cïng: c¸c doanh ghiÖp nªn gi÷ liªn l¹c víi c¸c cã thÓ tæ chøc ra mét nhãm c¸c chñ doanh nghiÖp vµ nhµ hiÖp héi th­¬ng m¹i, c¬ quan chÝnh phñ, tæ chøc ®µo t¹o vµ qu¶n lý th«ng qua c¸c tæ chøc th­¬ng m¹i hoÆc phßng c¸c v¨n phßng th­¬ng m¹i ®Þa ph­¬ng ®Ó cã th«ng tin vµ hç th­¬ng m¹i, trong ph¹m vi c¸c doanh nghiÖp ë gÇn nhau trî kü thuËt. NÕu b¹n theo khãa ®µo t¹o do hä tæ chøc, nªn hoÆc trong nhãm b¹n bÌ cã cïng mèi quan t©m. NÕu b¹n tæ tiÕp tôc tËn dông c¬ héi vµ tham gia c¸c ho¹t ®éng sau ®µo chøc mét nhãm nhá, b¹n nªn thùc hiÖn theo c¸c b­íc sau: t¹o kh¸c. NÕu b¹n lµm viÖc ®éc lËp hoÆc trong mét nhãm l TiÕn hµnh lµm c¸c b¶n kiÓm ®Þnh (cã thÓ sö dông mét vµi nhá, b¹n cã thÓ ®Ò nghÞ xin hç trî vÒ mÆt kü thuËt. hoÆc c¶ ba b¶n KiÓm ®Þnh trong môc 2 phÇn 2) cho mçi doanh nghiÖp trong nhãm. Th¶o luËn kÕt qu¶ vµ ®­a ra NÕu b¹n thÊy r»ng cÇn ph¶i tæ chøc mét khãa ®µo t¹o, h·y danh môc c¸c ho¹t ®éng cÇn ­u tiªn thùc hiÖn. ®Ò ®¹t ý kiÕn tíi c¬ quan hay tæ chøc t¹i ®Þa ph­¬ng. Cã thÓ l Th¶o luËn c¸c ch­¬ng liªn quan ®Õn kh©u kü thuËt (xem hä sÏ quan t©m vµ x©y dùng mét ch­¬ng tr×nh gióp b¹n ho¹t tõ ch­¬ng 2 ®Õn ch­¬ng 8 phÇn 1) vµ x¸c ®Þnh xem b¹n ®éng vµ ph¸t triÓn. Khi chuÈn bÞ héi th¶o ®µo t¹o cho c«ng cã thÓ c¶i tiÕn danh môc c¸c ho¹t ®éng (dïng biÓu mÉu nh©n, nªn tham kh¶o cuèn s¸ch H­íng dÉn vÒ n¨ng suÊt trong môc 7, phÇn 2) lao ®éng cao h¬n vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n dµnh cho l Yªu cÇu mçi doanh nghiÖp trong nhãm thö tiÕn hµnh c¸c gi¶ng viªn do ILO xuÊt b¶n. Cuèn s¸ch cung cÊp nh÷ng biÖn ph¸p c¶i tiÕn phøc t¹p h¬n nªu trong ch­¬ng 9 vÒ th«ng tin cÇn thiÕt vÒ c«ng t¸c tæ chøc héi th¶o cho nh÷ng c¸ch thùc hiÖn nh÷ng thay ®æi. Th¶o luËn kÕt qu¶ trong nhµ qu¶n lý - chñ doanh nghiÖp cña nh÷ng doanh nghiÖp nhá. 5
  14. 2 L­u kho vµ sö dông nguyªn vËt liÖu mét c¸ch hiÖu qu¶ ViÖc l­u kho vµ sö dông nguyªn vËt liÖu, phô kiÖn vµ s¶n c¸c dông cô kh«ng cÇn thiÕt ®­îc dän dÑp. H·y ph©n tÝch phÈm lµ mét kh©u thèng nhÊt trong c¸c d©y chuyÒn s¶n hai h×nh vµ tr¶ lêi c©u hái sau: B¹n cã thÊy sù thay ®æi nµy xuÊt. NÕu thùc hiÖn tèt sÏ gióp cho c«ng viÖc tr«i ch¶y, tr¸nh gãp phÇn t¹o hiÖu qu¶ h¬n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt? t¹o ®­îc t×nh tr¹ng tr× ho·n hoÆc ø ®äng hµng hãa. Tuy nhiªn, chÊt l­îng tèt h¬n? LiÖu sù thay ®æi nµy cã ®Ó l¹i Ên t­îng b¶n th©n viÖc l­u kho vµ sö dông nguyªn vËt liÖu kh«ng t¹o tèt cho kh¸ch hµng kh«ng? thªm gi¸ trÞ v× trong qu¸ tr×nh nµy chóng ta kh«ng lµm cho Mét sè doah nghiÖp s¶n xuÊt hµng may mÆc cã tæ chøc tèt hµng hãa cã thªm nh÷ng chÊt l­îng míi. Sù viÖc cã thÓ x¶y th­êng ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª hµng ®Æc biÖt cã tªn ra ng­îc l¹i: nguyªn vËt liÖu bÞ h­ háng vµ mÊt gi¸ trÞ, x¶y gäi “Kanban” hay “just-in-time” (chØ khi cÇn)1. Nguyªn t¾c c¬ ra tai n¹n vµ nguån vèn rÊt khan hiÕm cña b¹n l¹i bÞ ®Ó ø b¶n cña ph­¬ng ph¸p nµy lµ nguyªn vËt liÖu chØ ®­îc chuyÓn ®äng kh«ng cÇn thiÕt. vµo khu vùc s¶n xuÊt khi cÇn. C¸ch nµy gióp b¹n kiÓm so¸t Trong ch­¬ng nµy, chóng t«i xin ®­a ra c¸ch thøc ®¹t d­îc ®­îc hµng trong kho. NÕu b¹n muèn lµm, h·y thùc hiÖn theo 3 môc tiªu: ý t­ëng nµy. Xem thªm th«ng tin chi tiÕt t¹i ch­¬ng 7. l S¾p xÕp l­u kho hiÖu cña h¬n l Di chuyÓn Ýt h¬n, ng¾n h¬n vµ thao t¸c s¶n xuÊt hiÖu qu¶ Tr¸nh ®Ó nguyªn vËt liÖu trªn sµn h¬n. NhiÒu doanh nghiÖp nhá th­êng phµn nµn vÒ viÖc thiÕu diÖn l N©ng nhÊc hµng Ýt h¬n vµ hiÖu qu¶ h¬n. tÝch s¶n xuÊt trong c¸c nhµ x­ëng. Khi kiÓm tra, hä thÊy ë mçi môc b¹n sÏ thÊy c¸c ý t­ëng ®­îc s¾p xÕp dùa trªn r»ng mét diÖn tÝch lín mÆt sµn khu s¶n xuÊt bÞ ®Ó ®Çy c¸c lo¹i hµng trong kho, nguyªn liÖu thõa vµ m¸y mãc cò. Cã mét sè nguyªn t¾c c¬ b¶n. NÕu b¹n ¸p dông nh÷ng ý t­ëng tr­êng hîp nh÷ng lo¹i hµng hãa nµy bÞ ®Ó ®Êy hµng n¨m nµy trong doanh nghiÖp, b¹n sÏ ®¹t ®­îc nhiÒu thuËn lîi, trêi, bÈn thØu vµ bôi bÆm. bao gåm viÖc lÊy ®­îc thªm kho¶ng kh«ng phôc vô s¶n xuÊt, sö dông hiÖu qu¶ nguån nguyªn liÖu, quay vßng vèn DiÖn tÝch s¶n xuÊt còng lµ mét tµi s¶n quan träng vµ kh«ng nhanh, c¶i thiÖn c«ng t¸c kiÓm kª hµng hãa, gi¶m thêi gian ®­îc bá phÝ. NÕu b¹n s¾p xÕp hîp lý sÏ gi¶m tai n¹n lao l·ng phÝ, vµ bé mÆt nhµ m¸y gän gµng, ®Ñp h¬n. ®éng vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn an toµn vÖ sinh cho c«ng nh©n. NÕu s¾p xÕp lén xén, c«ng nh©n ph¶i tèn nhiÒu thêi gian xö lý nguyªn vËt liÖu, chi phÝ cho s¶n xuÊt cao h¬n, g©y ïn t¾c, S¾p xÕp, l­u kho hiÖu qu¶ h¬n chËm trÔ hoÆc lµm háng hµng hãa. NÕu nghi ngê, h·y giì ra? C¸ch tèt nhÊt lµ lµm mét khu l­u kho vµ c¸c thïng ®ùng Hµng tån kho ®­îc coi lµ sù l·ng phÝ. Chóng cÇn ®­îc l­u riªng cho mçi lo¹i mÆt hµng. ViÖc l¾p ®Æt hÖ thèng gi¸ ®Ó kho, ghi chÐp sæ s¸ch vµ qu¶n lý. Chóng lµm b¹n bÞ ®äng hµng vµ thïng ®ùng hµng còng rÊt ®¬n gi¶n. §èi víi c¸c lo¹i vèn, vµ ®«i khi mét sè nguyªn vËt liÖu rÊt ®¾t tiÒn l¹i bÞ h­ hµng hãa nÆng, b¹n nªn dïng gi¸ gç. §èi víi c¸c lo¹i hµng h¹i hoÆc l·ng quªn. hãa nhÑ b¹n cã thÓ l¾p c¸c gi¸ ®Ó hµng trªn cao däc theo t­êng vµ cã thÓ ®Ó c¸c lo¹i hµng Ýt sö dông ®Õn. H×nh 3 vµ ViÖc xuÊt kho vµ ®­a nguyªn vËt liÖu liªn tôc vµo c¸c c«ng 4 m« t¶ mét hÖ thèng gi¸ ®Ó hµng ®¬n gi¶n. CÇn huÊn luyÖn ®o¹n s¶n xuÊt xung quanh n¬i s¶n xuÊt sÏ lµm gi¶m diÖn tÝch c«ng nh©n ®Ó nguyªn vËt liÖu th« vµ b¸n thµnh phÈm lªn c¸c khu x­ëng vµ c¶n trë sù di chuyÓn cña c«ng nh©n. Quanh gi¸ ®ùng hoÆc thïng chøa. n¬i s¶n xuÊt cµng lén xén th× nguyªn vËt liÖu cµng dÔ bÞ mÊt vµ c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt sÏ cµng bÞ ¶nh h­ëng. C«ng nh©n 1' ý t­ëng c¬ b¶n cña ph­¬ng ph¸p Kanban hay "just-in- sÏ ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian ®i t×m c¸c ®å s¶n xuÊt. time" (JIT) lµ nhµ s¶n xuÊt ®Ó ®å may mÆc theo trËt tù, nh­ vËy sÏ gi¶m ®­îc l­îng s¶n phÈm l­u hµnh trong qu¸ tr×nh H·y ®Ó ý ®Õn tõng lo¹i nguyªn liÖu th«, tõng thïng, hép s¶n xuÊt vµ gi¶m l­îng thµnh phÈm trong kho. Nguyªn vËt ®ùng hµng, tõng lo¹i dông cô, vµ m¸y mãc. Chóng cã ®ang liÖu th« sÏ ®­îc lÊy tõ c¸c nhµ cung cÊp khi cÇn, sau ®ã mçi ®­îc sö dông kh«ng? c«ng ®o¹n s¶n xuÊt sÏ ®­îc thùc hiÖn liªn tôc theo d©y Chóng cã thùc sù cÇn thiÕt kh«ng? NÕu kh«ng, h·y dÑp ®i chuyÒn ë tõng ph©n x­ëng. Quay vßng hµng trong kho sÏ n¬i kh¸c gi¶m ®¸ng kÓ diÖn tÝch vµ ph­¬ng tiÖn phôc vô trong kho. H×nh 1 vµ 2 m« t¶ cïng mét n¬i lµm viÖc tr­íc vµ sau khi 7
  15. H×nh 1. MÆt sµn bõa bén lµm c¶n trë viÖc ®i l¹i vµ l­u chuyÓn vËt liÖu lao ®éng, gi¶m n¨ng suÊt, g©y lçi vµ tai n¹n. H×nh 2. Còng mÆt sµn nµy nh­ng ®­îc dän dÑp, tr¶ l¹i kh«ng gian tho¸ng ®·ng, t¹o ra nhiÒu chç lµm viÖc h¬n vµ tiÕn tr×nh c«ng viÖc nhê ®ã ®­îc ®Èy nhanh. 8
  16. H×nh 3: Gi¸ ®Ó b»ng gç gi÷ cho c¸c cuén v¶i kh«ng tiÕp xóc víi mÆt sµn, gi¶m h­ h¹i cho c¸c lo¹i nguyªn liÖu ®¾t tiÒn H×nh 4: C¸c ®å nhÑ c©n nh­ suèt chØ, èng chØ, gi¸ ®ì chØ vµ c¸c hép nhá ®ùng kim, kÐo vµ c¸c dông cô kh¸c cã thÓ ®Ó trªn gi¸ cao lµm b»ng c¸c lo¹i vËt liÖu nhÑ l¾p gÇn n¬i lµm viÖc. 9
  17. S¾p xÕp kh«ng gian hîp lý b»ng viÖc sö h¬n, dÔ l¾p ®Æt, dÔ di chuyÓn gióp cho c«ng t¸c l­u gi÷ linh ho¹t h¬n (H×nh 8) dông gi¸ nhiÒu tÇng Tæng diÖn tÝch t­êng quanh x­ëng s¶n xuÊt cã thÓ lín h¬n Quy ®Þnh chç ®Ó riªng cho c¸c dông cô tæng diÖn tÝch mÆt sµn. Gi¸ nhiÒu tÇng sÏ gióp b¹n tËn dông triÖt ®Ó kho¶ng kh«ng ®ã. §iÒu nµy cã nghÜa: vµ vËt liÖu s¶n xuÊt Quan s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cÈn thËn vµ b¹n sÏ dÔ dµng nhËn l TiÕt kiÖm diÖn tÝch mÆt sµn thÊy r»ng cã mét sè c«ng nh©n ph¶i mÊt thêi gian ®i t×m c¸c l DÔ lÊy nguyªn liÖu vµ sö dông c¸c dông cô s¶n xuÊt dông cô bÞ thÊt l¹c, hay c¸c s¶n phÈm may. Ngay c¶ khi b¹n l C¶i thiÖn kh¨ n¨ng kiÓm so¸t hµng l­u kho. giôc c«ng nh©n ®Ó ®å ®óng trËt tù, vµi ngµy sau sù viÖc l¹i D­íi ®©y lµ mét sè vÝ dô: diÔn ra nh­ cò trõ khi b¹n xÕp riªng mét khu vùc cè ®Þnh ®Ó Hai mÉu (h×nh 5 vµ 6) gi¸ ®Ó nhiÒu tÇng chøa quÇn ¸o vµ c¸c c¸c khay ®ùng tõng lo¹i dông cô, vµ c¸c s¶n phÈm may. bäc v¶i ®­îc lµm b»ng gç vµ kim lo¹i ®· tËn dông triÖt ®Ó H·y xem xÐt kü sè l­îng, kÝch cì, h×nh d¹ng vµ träng luîng kho¶ng trèng trªn t­êng, vµ c¸c tñ hép treo t­êng (h×nh 7) cña c¸c lo¹i ®å cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ lùa chän c¸ch thøc vµ vÞ ®Ó ®ùng dông cô, cã chi phÝ rÊt rÎ vµ thùc tÕ. Lo¹i gi¸ ®Ó nhÑ trÝ hîp lý cho c«ng t¸c cÊt gi÷. H×nh 5: Gi¸ nhiÒu tÇng gi¶m diÖn tÝch vµ cho phÐp l­u gi÷ t¹m thêi theo trËt tù. 10
  18. H×nh 6: Gi¸ ®Ó ®å ®­îc thiÕt kÕ tËn dông triÖt ®Ó kh«ng gian t­êng H×nh 8: Hai hÖ thèng gi¸ ®Ó ®å nµy rÊt nhÑ, dÔ th¸o l¾p vµ cã thÓ nhanh chãng chuyÓn thµnh gi¸ treo quÇn ¸o hoÆc ®Ó ®å ph¼ng, dÔ dµng lÊy ra khi cÇn. H×nh 7: Tñ treo t­êng ®ùng dông cô, kÐo, tuèc n¬ vÝt vµ nhiÒu chÊt nguy hiÓm. Tñ ®­îc ®ãng b»ng gç víi bèn c¸nh cöa cã khãa, gióp lÊy ®å dÔ dµng vµ tiÕt kiÖm tèi ®a diÖn tÝch mÆt sµn. 11
  19. Nh÷ng thïng nhá rÊt tiÖn lîi cho viÖc ®ùng c¸c ®å vËt nhá trong x­ëng. §©y lµ mét phÇn c¸c c«ng ®o¹n s¶n suÊt vµ s¾p nh­ d©y cao su, ruy-b¨ng, suèt chØ, sîi d©y hoÆc nh·n m¸c. xÕp tæ chøc khu x­ëng lµm viÖc cña b¹n. VÊn ®Ò nµy sÏ ®­îc Thïng cã cöa më phÝa tr­íc gióp b¹n dÔ nh×n thÊy vµ dÔ lÊy bµn ®Õn trong ch­¬ng 7 v× c¸c b¹n cÇn ph¶i xem xÐt nhiÒu ®å vËt bªn trong. Thïng cã thÓ l¾p trªn c¸c gi¸ quay trong vÊn ®Ò trong vµi ch­¬ng tr­íc khi b¹n quyÕt ®Þnh c¶i tiÕn tæ phßng kho. B¹n còng cã thÓ dïng chóng ®Ó ®ùng c¸c ®å vËt chøc n¬i lµm viÖc cña m×nh. vµ c¸c phô kiÖn nhá h¬n nh­ khuy, khãa, mãc vµ c¸c phô Tuy nhiªn, cã mét vµi c¸ch ®¬n gi¶n b¹n cã thÓ lµm ®Ó c¶i kiÖn kh¸c ngay t¹i bµn lµm viÖc khi cÇn (H×nh 9, 10, 11 vµ thiÖn thao t¸c lµm viÖc mµ kh«ng cÇn ph¶i thay ®æi g× lín. 12). Nh÷ng vËt dông hay dïng, nªn ®Ó gÇn vÞ Di chuyÓn Ýt h¬n, ng¾n h¬n vµ trÝ lµm viÖc thao t¸c s¶n xuÊt hiÖu qu¶ h¬n Mçi lÇn c«ng nh©n thùc hiÖn thao t¸c lµm viÖc lµ l¹i tèn thªm Ch­¬ng tiÕp theo vÒ c¸ch thiÕt kÕ n¬i lµm viÖc, b¹n sÏ häc Ýt thêi gian vµ søc lùc. H·y ph©n tÝch thao t¸c lµm viÖc ®­îc c¸ch sao cho tÊt c¶ c¸c vËt dông cã tÇn xuÊt sö dông cña b¹n vµ xem liÖu ®· thùc sù hîp lý ch­a. NÕu th­êng xuyªn (kÐo, nhÝp, th­íc ®o), c¸c nguyªn liÖu (chØ, ch­a, h·y t×m c¸ch ®iÒu chØnh. kim, phÐc-m¬-tuya) vµ c¸c phô kiÖn kh¸c (khuy, d©y) lu«n n»m trong tÇm víi cña c«ng nh©n. Nh÷ng dông cô ®­îc sö Sè lÇn thao t¸c cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi sè l­îng c¸c dông nhiÒu nhÊt cã thÓ ®Æt ë ngay bµn lµm viÖc; c¸c phô thao th¸c kh¸c nhau trong mét quy tr×nh s¶n xuÊt. Nã còng kiÖn ®Æt träng nh÷ng hép ®ùng nhá vµ c¸c hép ®Æt bªn trªn liªn quan ®Õn trËt tù s¾p xÕp cña m¸y mãc vµ vÞ trÝ lµm viÖc hoÆc d­íi bµn lµm viÖc. c¸c phô kiÖn ®­îc ®Ó trong nh÷ng H×nh 9 H×nh 10 H×nh 11 H×nh 12 H×nh 9, 10, 11 vµ 12: Hép ®ùng (H×nh 9) ®ùng nh÷ng phô kiÖn nhá. Hép më phÝa tr­íc gióp cho c«ng nh©n dÔ nh×n thÊy vµ dÔ lÊy ®å. C¸c hép ®ùng nµy cã thÓ ®­îc l¾p ë gÇn vÞ trÝ bµn lµm viÖc, ®Æt trªn c¸c gi¸ ®Ó chuyªn dông (H×nh 10), ®Æt trªn c¸c gi¸ xoay (H×nh 11), hoÆc ®Æt trªn c¸c gi¸ ®Ó cè ®Þnh (H×nh 12). 12
nguon tai.lieu . vn