Xem mẫu
- 9 cách vi t mào uh pd n
- Kh i u m t cái gì ó u khó, hu ng h mu n có s kh i uh p d n. Dư i ây là 9 thí d v cách vi t mào u h p d n cho m t tác ph m báo chí tham kh o. Mào u ti p c n th c t M t mào u mà trong ó, th c t cu c s ng ư c ưa ra chân th c như th tác gi ã b ng m t góc cu c s ng t vào, n n i khi n ngư i c có c m giác nhân v t y, v n y t n t i âu ây bên c nh mình, ó là m t mào u ti p c n th c t . vi t ư c mào u này, xin ng quên m t quy t c c i n, ơn gi n và khó có th thay th ư c trong báo chí, ó là t o m t mào u b ng 5 y u t : Ai, cái gì, âu, khi nào và t i sao. Quy t c này giúp phóng viên có th ưa ra r t nhi u thông tin h p d n ngay t mào u. Dư i ây là m t mào u trong bài phóng s bàn v v n giáo d c t xa cho tr em ti u h c: “Jesse, m t c u bé 10 tu i khá sáng d s ng t i làng Winter, phía Nam thành ph London (Anh), m i tu n c 5 cu n sách. Jesse r t thích c sách giáo khoa, say mê các cu n ti u thuy t khoa h c vi n tư ng nhưng l i ghét i tr i mưa. C u thích bơi, thăm các vi n b o tàng, r t yêu cô em gái hai tu i nhưng r t ghét d n d p phòng riêng. Trư c ây, Jesse theo h c t i m t trư ng ti u h c tư th c. Tuy nhiên, t l p hai n l p b n, c u tr thành h c sinh h c t i nhà. Và m c dù không hoàn toàn ng ý v i phương pháp giáo d c m i này nhưng hi n t i, m c a Jesse là giáo viên duy nh t c a c u”.
- Thay vì i th ng vào s th t, tác gi k m t câu chuy n g n gũi, i thư ng có nhân v t c th v i tên, tu i, cu c s ng, không gian, s thích. i u này kích thích trí tò mò c a c gi vì h c m th y nhân v t ít nhi u có nh ng i u g n gi ng v i cu c s ng c a chính mình. Mào ud nd t Hãy tránh xa cách vào theo ki u sách giáo khoa và hãy th m t mào u có tính ch t giai tho i, v i l i d n d t có ôi chút hư c u. Lo i này ng d ng r t tuy t v i v i nh ng ch v n khô khan ho c các v n khoa h c có tính lý thuy t cao. ây là o n m u bài báo nói v nh ng ti n b trong ngành khám ch a b nh thính giác. “M t vài năm trư c ây, m t ngư i b n ngoài 40 tu i k v i tôi r ng ch b i c t năm lên sáu. Sau m t ca ph u thu t, thính giác c a ch tr l i ho t ng bình thư ng. Xúc ng nh t, ch k , là khi t nh thu c mê, th y cô y tá m vòi nư c trong phòng t m, ch có th nghe ư c ti ng nư c ang ch y. ' ó là m t giai i u tuy t v i,' ch nói”. Lưu ý khi vi t mào u: - Dù bài vi t c a b n c p nv n gì i n a thì i u b n mu n nói ph i ư c nh n ra ngay trong o n mào u, th m chí, n u có th , n m ngay trên tít. - Khi b n ang vi t v m t t c ngư i nào ó, c n ph i ch c ch n c gi c a b n có th bi t t c ngư i ó là ai ngay t nh ng câu u tiên.
- - Hãy vi t m t mào u h p d n nhưng không ư c phép gây chú ý quá m c so v i toàn b bài báo vì s khi n c gi hi u l m, ánh giá bài vi t là “ u voi uôi chu t”, mào u hay nh ng càng c càng chán. - Không s d ng o n mô t dài dòng ngay trong ph n mào u. - Hãy dùng nh ng câu ng n và nh ng o n văn ng n. N u tác gi dùng mào u bài vi t k v l ch s c a ngành y t khám ch a b nh thính giác ho c t p h p nh ng th ng kê, s li u khoa h c v vi c hi n có bao nhiêu ngư i ang b các b nh v thính giác… phóng viên có th s ánh m t c gi c a mình ngay l p t c. Mào u b ng m t nhân v t Chu n b vi t m t bài báo mà trong tay không có s li u ho c chưa các tư li u c n thi t, b n hãy li u mình mào u b ng m t nhân v t có liên quan n ch . Th c ra, b n thân nhân v t, khi ư c coi là i n hình, cũng ã là m t d ng tư li u h p d n và y s c s ng. Sau ây là mào u trong m t bài vi t v trào lưu s ng th trong thanh niên, sinh viên xa nhà hi n nay: “D, sinh viên trư ng Nông lâm và Q, sinh viên Ngo i ng m i quen ư c m t tu n, n ngày th 8 ã kéo nhau v s ng th như v ch ng. T ăn m c, ch búa, mua s m n c vi c h c hành l n “XX” u không th không chung”. Tương t như th , sau hai o n ti p theo, tác gi l i ti p t c v ra m t b c tranh khác v i nhân v t là c p “v ch ng s ng th ” làm công nhân t i m t khu công nghi p. Cu i cùng, trong o n k t, tác gi ưa ra quan i m
- c a nh ng ngư i ngoài cu c v v n này. Bài vi t hoàn toàn không cung c p s li u, ch minh ch ng b ng nhân v t và ưa ra m t s ý ki n do tác gi thu th p ư c song v n khi n ngư i c th y h p d n và tin c y. Mào u d ng c nh M t nhà báo k l i: Sau khi ti p xúc v i hai ngư i ph n chuyên làm nhi m v giúp vi c chăm sóc ngư i cao tu i, tôi ã quy t nh vi t v h . Tôi ã c g ng th i th l i t i năm, sáu l n vi t mào u nhưng không thành. Nhân v t, công vi c và s t t b t c a h c hi n lên trư c m t mà tôi không bi t túm vào âu b t u bài vi t. M t ý tư ng ch t lóe lên, tôi “bê” nguyên s b n r n và nhi t tình c a h vào mào u chính nó t nói lên t t c . ó là lý do tôi ch n m t mào u d ng c nh có th di n t ư c ý tư ng c a mình: “Chuông i n tho i réo vang: M tôi ang c n i ch p X-quang. Vi c này ph i m t t i vài ngày mà tôi ang b n i công tác, không th ưa bà i ư c. Ch có th giúp tôi ư c không?” “Chuông i n tho i ti p t c réo: Ông n i tôi…” Sau ó, tác gi li t kê ti p hai cu c g i n a, cũng v n gi nguyên hình th c th hi n và ti p ó ông vi t: “M i l n nh c i n tho i là m t l n h nói câu ng ý. H luôn vui v và s n sàng giúp . H chính là nh ng ngư i giúp vi c gia ình t i Thung lũng Lehigh, Guthsville, PA”. Mào u gây s c
- Ch ng có gì h p d n c gi b ng m t mào u gây s c. B n có th b t u bài báo b ng m t l i phát bi u, m t hình nh s c. Mào u này c bi t hi u qu v i nh ng bài vi t mang tính c nh báo: “Scott ch t khi em m i ư c năm tu i rư i. Em sinh ngày 29 tháng 12 năm 1969. Lúc m i sinh, Scott trông r t kháu kh nh v i mái tóc xoăn vàng nh t và ôi m t xanh to. c bi t, em kh e m nh, háu ăn và hi u ng. Nhưng r i, Scott ã b nhi m b nh Tay-sachs…”. ây là mào u trong bài vi t c nh báo v nguy cơ m c b nh Tay- sachs, m t lo i b nh di truy n l n v i nhi m s c th thân gây ngu n và mù tr em. Căn b nh này ang gia tăng trong khi nhi u c p v ch ng còn th ơ và thi u hi u bi t v nó. ôi khi, mu n gây s c cho c gi , b n có th s d ng i t nhân xưng tr c ti p g i và trò chuy n v i c gi ngay trong mào u. “Nh ng ngư i cao tu i nên th n tr ng v i nh ng l i ư ng m t c a m t s tên dư c sĩ d m khi chúng nói r ng ang g i n cho các ông bà nh ng thi t b y t ư c tài tr b i Chương trình c a chính ph M v chăm sóc ngư i già trên 65 tu i”. ưa ra câu h i B ng vi c ưa ra m t câu h i, b n s d n c gi vào s suy nghĩ và tham gia tìm câu tr l i. Câu h i có th n ngay trong câu u tiên c a bài báo ho c i sau m t vài câu bình lu n. ây là m t mào u ưa ra câu h i
- trong m t bài vi t v n n văng t c, ch i b y ang tr nên ph bi n trong giao ti p. Câu h i như m t cách tv n khi n c gi ph i suy nghĩ. “B n ã bao gi văng t c ho c khi nghe ngư i khác văng t c, b n có c m th y ngư ng ngùng vì ph i nghe i u ó chưa?” Dùng câu trích d n M t cách vi t mào u khá quen thu c là s d ng câu trích d n c a m t nhân v t có th l c kèm theo gi i thi u tên, xu t x , chuyên môn c a ngư i ó ho c b i c nh phát ngôn. “Ngày 2/10, phát bi u trên truy n hình, C nh sát trư ng Ian Blair c a thành ph London (Anh) ã xin t ch c v i lý do “vì t l i ích c a ngư i dân và S c nh sát London lên trên h t”. Dùng o n h i tho i H i tho i là m t trong nh ng nguyên li u quan tr ng mà phóng viên có th s d ng vi t mào u. i v i m t bài báo mà ch có v mang chút k ch tính thì m t mào u h i tho i r t hi u qu . ây là o n m u trong m t bài vi t v tôn giáo: “M , th là m ng ý r i ph i không. Con ph i t b m i th con yêu vì c cha Moon và ni m tin c a ngư i”, Athur, c u con trai 22 tu i c a tôi ang nói qua i n tho i. “Âm nh c c a con, chi c tr ng c a con, căn h và c b n gái con n a”. Trong o n m u hi n lên hình nh hai m con và nh ng tâm tư c a h . Câu m u t o k ch tính và nh ng c m xúc khác nhau cho ngư i c.
- Mào u th hi n quan i m Cu i cùng, n u b n không th s d ng ư c m t mào u nào trong s trên, b n hãy nghĩ n vi c b t u bài báo b ng vi c ưa ra m t l i tuyên b , th hi n m t quan i m. Mào u này c có v hơi “th t thà” nhưng bù l i d t o ni m tin v i c gi . Chú ý dùng nh ng câu gi n d , rõ ràng và th ng th n. ây là mào u c a bài vi t “Li u lu t pháp có i x sai v i ph n ”: “Công vi c c a tôi là bào ch a cho nh ng ngư i ph n mang t i gi t ch t nh ng ngư i àn ông ã l m d ng tình d c h . Tôi g p khách hàng c a mình trong nhà tù”. Mào u trên không ch là m t minh ch ng cho tính xác th c c a bài báo, b c l quan i m c a tác gi mà còn là m t l i m i c gi bư c vào… nhà tù cùng tác gi .
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học