Xem mẫu
- HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN TRIÏËT HOÅC MAÁC - LÏNIN 71 - Nhêån thûác caãm tñnh vaâ nhêån thûác lyá tñnh laâ hai giai àoaån cuãa möåt quaá trònh nhêån thûác, dûåa trïn cú súã thûåc tiïîn vaâ hoaåt àöång thêìn kinh cao cêëp. Giûäa chuáng coá sûå taác àöång qua laåi: nhêån thûác caãm tñnh cung cêëp taâi liïåu cho nhêån thûác lyá tñnh, nhêån thûác lyá tñnh taác àöång trúã laåi nhêån thûác caãm tñnh laâm cho noá chñnh xaác hún, nhaåy beán hún. - Quan àiïím cuãa chuã nghôa duy vêåt biïån chûáng vïì sûå thöëng nhêët giûäa nhêån thûác caãm tñnh vaâ nhêån thûác lyá tñnh hoaân toaân àöëi lêåp vúái chuã nghôa duy caãm (àïì cao vai troâ cuãa nhêån thûác caãm tñnh) vaâ chuã nghôa duy lyá (àïì cao vai troâ cuãa nhêån thûác lyá tñnh). 2. Tûâ tû duy trûâu tûúång àïën thûåc tiïîn - Nhêån thûác phaãi trúã vïì thûåc tiïîn àïí kiïím tra, khùèng àõnh chên lyá hay laâ sai lêìm. Ngoaâi ra, muåc àñch cuãa nhêån thûác laâ àïí àõnh hûúáng cho hoaåt àöång thûåc tiïîn caãi taåo thïë giúái. - Quay trúã vïì thûåc tiïîn, nhêån thûác hoaân thaânh möåt chu trònh biïån chûáng cuãa noá. Trïn cú súã hoaåt àöång thûåc tiïîn múái möåt chu trònh nhêån thûác tiïëp theo laåi bùæt àêìu vaâ cûá nhû thïë maäi maäi. http://ebooks.vdcmedia.com
- PTS. TRÛÚNG VÙN PHÛÚÁC (Chuã biïn) 72 CÊU 24 : Quan àiïím cuãa chuã nghôa duy vêåt biïån chûáng vïì möëi quan hïå biïån chûáng giûäa lyá luêån vaâ thûåc tiïîn. I. Khaái niïåm thûåc tiïîn vaâ khaái niïåm lyá luêån 1. Thûåc tiïîn laâ phaåm truâ triïët hoåc chó toaân böå hoaåt àöång vêåt chêët coá tñnh chêët lõch sûã - xaä höåi cuãa con ngûúâi laâm biïën àöíi tûå nhiïn vaâ xaä höåi. - Baãn chêët cuãa hoaåt àöång thûåc tiïîn àoá laâ sûå taác àöång qua laåi cuãa chuã thïí vaâ khaách thïí. - Hoaåt àöång thûåc tiïîn àa daång, song coá thïí chia thaânh ba hònh thûác cú baãn: hoaåt àöång saãn xuêët vêåt chêët, hoaåt àöång biïën àöíi chñnh trõ - xaä höåi vaâ hoaåt àöång thûåc nghiïåm khoa hoåc, trong àoá hoaåt àöång saãn xuêët vêåt chêët laâ hoaåt àöång coá yá nghôa quyïët àõnh caác hònh thûác khaác, hoaåt àöång biïën àöíi chñnh trõ - xaä höåi hònh thûác cao nhêët vaâ hoaåt àöång thûåc nghiïåm khoa hoåc laâ hònh thûác àùåc biïåt - nhùçm thu nhêån nhûäng tri thûác vïì hiïån thûåc khaách quan. 2. Lyá luêån vúái nghôa chung nhêët laâ sûå khaái quaát nhûäng kinh nghiïåm thûåc tiïîn, laâ töíng húåp caác tri thûác vïì tûå nhiïn, xaä höåi àaä àûúåc tñch luyä trong quaá trònh lõch sûã cuãa con ngûúâi. - Nhû vêåy lyá luêån laâ saãn phêím cao cuãa nhêån thûác, laâ nhûäng tri thûác vïì baãn chêët, quy luêåt cuãa hiïån thûåc. - Laâ saãn phêím cuãa quaá trònh nhêån thûác nïn baãn chêët cuãa lyá luêån laâ hònh aãnh chuã quan cuãa thïë giúái khaách quan. II. Möëi quan hïå biïån chûáng giûäa thûåc tiïîn vaâ lyá luêån 1. Trong quan hïå vúái lyá luêån, thûåc tiïîn coá vai troâ quyïët àõnh, vò thûåc tiïîn laâ hoaåt àöång vêåt chêët, coân lyá luêån laâ saãn phêím cuãa hoaåt àöång tinh thêìn. Vai troâ quyïët àõnh cuãa thûåc tiïîn àöëi vúái lyá luêån thïí hiïån úã chöî: - Thûåc tiïîn laâ cú súã, àöång lûåc vaâ muåc àñch cuãa nhêån thûác (lyá luêån). Thûåc tiïîn coân laâ tiïu chuêín cuãa lyá luêån. - Thöng qua hoaåt àöång thûåc tiïîn, lyá luêån múái àûúåc vêåt chêët hoaá, hiïån thûåc hoaá, múái coá sûác maånh caãi taåo hiïån thûåc. http://ebooks.vdcmedia.com
- HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN TRIÏËT HOÅC MAÁC - LÏNIN 73 2. Thûåc tiïîn coá vai troâ quyïët àõnh àöëi vúái lyá luêån, song theo chuã nghôa duy vêåt biïån chûáng, lyá luêån coá sûå taác àöång trúã laåi àöëi vúái thûåc tiïîn. - Lyá luêån coá vai troâ trong viïåc xaác àõnh muåc tiïu, khuynh hûúáng cho hoaåt àöång thûåc tiïîn, vò thïë, coá thïí noái, lyá luêån laâ kim chó nam cho hoaåt àöång thûåc tiïîn. - Lyá luêån coá vai troâ àiïìu chónh hoaåt àöång thûåc tiïîn, laâm cho hoaåt àöång thûåc tiïîn coá hiïåu quaã hún. - Lyá luêån caách maång coá vai troâ to lúán trong thûåc tiïîn caách maång. Lïnin viïët: "Khöng coá lyá luêån caách maång thò khöng thïí coá phong traâo caách maång". 3. Giûäa lyá luêån vaâ thûåc tiïîn coá sûå liïn hïå, taác àöång qua laåi taåo àiïìu kiïån cho nhau cuâng phaát triïín. Búãi vêåy, sûå thöëng nhêët giûäa lyá luêån vaâ thûåc tiïîn laâ nguyïn lyá cao nhêët vaâ cùn baãn nhêët cuãa triïët hoåc Maác - Lïnin. III- YÁ nghôa phûúng phaáp luêån - Khöng àûúåc àïì cao thûåc tiïîn, haå thêëp vai troâ cuãa lyá luêån àïí rúi vaâo chuã nghôa thûåc duång, chuã nghôa kinh nghiïåm. - Vaâ ngûúåc laåi, khöng àûúåc àïì cao lyá luêån àïën mûác xa rúâi thûåc tiïîn, rúi vaâo bïånh chuã quan duy yá chñ. - Àöíi múái tû duy trong sûå gùæn liïìn vúái hoaåt àöång thûåc tiïîn laâ möåt trong nhûäng chuã trûúng lúán hiïån nay cuãa Àaãng ta. Chó coá àöíi múái tû duy lyá luêån, gùæn lyá luêån vúái thûåc tiïîn thò múái coá thïí nhêån thûác àûúåc caác quy luêåt khaách quan vaâ trïn cú súã àoá, àïì ra àûúåc àûúâng löëi caách maång àuáng àùæn trong cöng cuöåc xêy dûång chuã nghôa xaä höåi úã nûúác ta hiïån nay. http://ebooks.vdcmedia.com
- PTS. TRÛÚNG VÙN PHÛÚÁC (Chuã biïn) 74 CÊU 25: Chên lyá theo quan àiïím cuãa chuã nghôa duy vêåt biïån chûáng. I- Chên lyá laâ gò? - Chên lyá laâ nhûäng tri thûác phuâ húåp vúái hiïån thûåc khaách quan vaâ àûúåc thûåc tiïîn kiïím nghiïåm. Khaác vúái chuã nghôa duy têm coi chên lyá laâ chuã quan, chuã nghôa duy vêåt biïån chûáng coi: - Chên lyá bao giúâ cuäng laâ chên lyá khaách quan. Chên lyá khaách quan laâ nhûäng tri thûác maâ nöåi dung cuãa noá khöng phuå thuöåc vaâo con ngûúâi. - Chên lyá laâ möåt quaá trònh, vò nhêån thûác cuãa con ngûúâi laâ möåt quaá trònh. II- Chên lyá tuyïåt àöëi vaâ chên lyá tûúng àöëi 1. Chên lyá tuyïåt àöëi laâ tri thûác coá nöåi dung phuâ húåp hoaân toaân vúái thïë giúái hiïån thûåc maâ noá phaãn aánh. Coá chên lyá tuyïåt àöëi, vò con ngûúâi hoaân toaân coá khaã nùng nhêån thûác àuáng àùæn vïì thïë giúái khi noá coá àêìy àuã caác àiïìu kiïån. 2. Chên lyá tûúng àöëi laâ tri thûác phaãn aánh àuáng hiïån thûåc khaách quan nhûng chûa hoaân toaân, chûa àêìy àuã. Sûå phuâ húåp giûäa nöåi dung cuãa noá àöëi vúái khaách thïí àûúåc phaãn aánh laâ sûå phuâ húåp böå phêån, úã möåt söë mùåt nhêët àõnh. - Tñnh tûúng àöëi cuãa chên lyá biïíu hiïån úã chöî noá phaãn aánh sûå vêåt töìn taåi trong möåt phaåm vi coá giúái haån, trong nhûäng àiïìu kiïån xaác àõnh vïì khöng gian vaâ thúâi gian, vò con ngûúâi hoaân toaân coá khaã nùng nhêån thûác àûúåc thïë giúái, nhûng khöng phaãi nhêån thûác diïîn ra möåt lêìn laâ xong maâ laâ quaá trònh ài tûâ chûa biïët àêìy àuã àïën biïët àêìy àuã hún vïì sûå vêåt vaâ hiïån tûúång. 3. Quan hïå biïån chûáng giûäa chên lyá tuyïåt àöëi vaâ chên lyá tûúng àöëi Chên lyá tûúng àöëi vaâ chên lyá tuyïåt àöëi àïìu laâ chên lyá khaách quan. http://ebooks.vdcmedia.com
- HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN TRIÏËT HOÅC MAÁC - LÏNIN 75 - Chên lyá tûúng àöëi bao giúâ cuäng coá nhûäng yïëu töë laâ chên lyá tuyïåt àöëi. - Chên lyá tuyïåt àöëi àûúåc hònh thaânh tûâ caác chên lyá tûúng àöëi, coá sûå böí sung caác chên lyá tûúng àöëi. - Sûå khaác biïåt giûäa chên lyá tuyïåt àöëi vaâ chên lyá tûúng àöëi khöng thuöåc vïì baãn chêët maâ úã mûác àöå phuâ húåp giûäa chuáng vúái khaách thïí phaãn aánh. Mûác àöå hay ranh giúái giûäa chuáng bao giúâ cuäng töìn taåi nhûng khöng ngûâng àûúåc xoaá boã vaâ àûúåc xaác lêåp. - Khi thûâa nhêån chên lyá laâ khaách quan, laâ sûå thöëng nhêët giûäa hai trònh àöå - chên lyá tuyïåt àöëi vaâ chên lyá tûúng àöëi, thò àiïìu àoá cuäng coá nghôa: chên lyá laâ cuå thïí. Chên lyá laâ cuå thïí vò caác sûå vêåt, hiïån tûúång luön luön töìn taåi dûúái daång cuå thïí. Khöng coá sûå vêåt chung, trûâu tûúång, do àoá khöng coá chên lyá trûâu tûúång. III- Tiïu chuêín cuãa chêùn lyá vaâ thûåc tiïîn - Thûåc tiïîn laâ tiïu chuêín duy nhêët cuãa chên lyá. Nhúâ thûåc tiïîn, chuáng ta phên biïåt àûúåc chên lyá vaâ sai lêìm. - Thûåc tiïîn coá vai troâ nhû vêåy, vò noá coá ûu àiïím cuãa "tñnh phöí biïën" vaâ laâ "hiïån thûåc trûåc tiïëp", nhúâ àoá thûåc tiïîn coá thïí "vêåt chêët hoaá" àûúåc tri thûác, biïën tri thûác thaânh caác khaách thïí vêåt chêët coá tñnh xaác thûåc caãm tñnh. - Tiïu chuêín thûåc tiïîn vûâa mang tñnh tuyïåt àöëi vûâa mang tñnh tûúng àöëi. Tuyïåt àöëi vò noá laâ tiïu chuêín khaách quan duy nhêët; tûúng àöëi laâ vò baãn thên thûåc tiïîn luön luön biïën àöíi, phaát triïín. Sûå biïën àöíi naây dêîn àïën chöî tiïëp tuåc böí sung, phaát triïín nhûäng tri thûác àaä coá trûúác àoá. http://ebooks.vdcmedia.com
- PTS. TRÛÚNG VÙN PHÛÚÁC (Chuã biïn) 76 http://ebooks.vdcmedia.com
- HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN TRIÏËT HOÅC MAÁC - LÏNIN 77 III- CHUÃ NGHÔA DUY VÊÅT BIÏÅN CHÛÁNG VÏÌ XAÄ HÖÅI http://ebooks.vdcmedia.com
- PTS. TRÛÚNG VÙN PHÛÚÁC (Chuã biïn) 78 CÊU 26: Saãn xuêët cuãa caãi vêåt chêët laâ cú súã cuãa àúâi söëng xaä höåi vaâ vai troâ cuãa phûúng thûác saãn xuêët àöëi vúái sûå töìn taåi vaâ phaát triïín xaä höåi. I. Saãn xuêët cuãa caãi vêåt chêët laâ cú súã àúâi söëng xaä höåi 1. Saãn xuêët vêåt chêët Saãn xuêët vêåt chêët, vúái nghôa chung nhêët, laâ quaá trònh con ngûúâi sûã duång cöng cuå lao àöång taác àöång vaâo tûå nhiïn nhùçm caãi biïën caác daång vêåt chêët cuãa tûå nhiïn àïí taåo ra cuãa caãi vêåt chêët cêìn thiïët cho àúâi söëng con ngûúâi vaâ cho xaä höåi. Chñnh nhúâ coá hoaåt àöång lao àöång baãn thên con ngûúâi vaâ xaä höåi loaâi ngûúâi töìn taåi, phaát triïín; àem laåi nhûäng sûå biïën àöíi to lúán vaâ coá tñnh chêët quyïët àõnh: cú thïí con ngûúâi khöng ngûâng hoaân thiïån vïì phaát triïín, coá daáng ài àûáng thùèng, phên hoaá roä chûác nùng tay vaâ chên, oác vaâ caác giaác quan phaát triïín - thoaát khoãi loaâi àöång vêåt; ngön ngûä, phûúng tiïån giao tiïëp, trao àöíi, tñch luyä, truyïìn àaåt kinh nghiïåm lao àöång xaä höåi xuêët hiïån vaâ phaát triïín; hònh thaânh nïn nhûäng quan hïå xaä höåi vïì vêåt chêët vaâ tinh thêìn, tûác laâ hònh thaânh xaä höåi. Trïn yá nghôa àoá maâ Ùngghen àaä noái: lao àöång saáng taåo ra con ngûúâi vaâ xaä höåi loaâi ngûúâi. 2. Saãn xuêët vêåt chêët laâ cú súã töìn taåi vaâ phaát triïín cuãa xaä höåi - Saãn xuêët vêåt chêët laâ yïu cêìu khaách quan cuãa sûå sinh töìn cuãa xaä höåi. Moåi ngûúâi trong xaä höåi àïìu coá nhu cêìu tiïu duâng (thûác ùn, quêìn aáo, nhaâ úã vaâ caác àöì duâng khaác). Muöën vêåy thò phaãi saãn xuêët. Búãi vò, saãn xuêët laâ àiïìu kiïån cuãa tiïu duâng, saãn xuêët vêåt chêët caâng phaát triïín thò mûác tiïu duâng cuãa con ngûúâi vaâ xaä höåi caâng cao; vaâ ngûúåc laåi. Bêët cûá xaä höåi naâo cuäng khöng thïí töìn taåi àûúåc nïëu khöng tiïën haânh saãn xuêët ra cuãa caãi vêåt chêët. - Saãn xuêët vêåt chêët laâ cú súã hònh thaânh têët caã caác quan hïå xaä höåi khaác nhû: chñnh trõ, phaáp quyïìn, àaåo àûác, nghïå thuêåt v.v.. - Saãn xuêët vêåt chêët coân laâ cú súã cho sûå tiïën böå xaä höåi. Saãn xuêët vêåt chêët cuãa xaä höåi noái chung khöng ngûâng tiïën lïn tûâ thêëp lïn cao. Möîi khi saãn xuêët phaát triïín àïën möåt giai àoaån múái, caách thûác saãn xuêët cuãa con ngûúâi thay àöíi, kyä thuêåt àûúåc caãi tiïën, nùng http://ebooks.vdcmedia.com
- HÛÚÁNG DÊÎN ÖN THI MÖN TRIÏËT HOÅC MAÁC - LÏNIN 79 suêët lao àöång nêng cao, quan hïå giûäa ngûúâi vúái ngûúâi trong quaá trònh saãn xuêët thay àöíi thò moåi mùåt cuãa àúâi söëng xaä höåi cuäng thay àöíi theo. II. Vai troâ cuãa phûúng thûác saãn xuêët àöëi vúái sûå töìn taåi vaâ phaát triïín cuãa xaä höåi 1. Phûúng thûác saãn xuêët laâ gò? - Saãn xuêët vêåt chêët àûúåc tiïën haânh trong nhûäng àiïìu kiïån têët yïëu nhêët àõnh: + Àiïìu kiïån àõa lyá. + Àiïìu kiïån dên söë. + Phûúng thûác saãn xuêët. Trong ba nhên töë àoá thò phûúng thûác saãn xuêët laâ nhên töë quyïët àõnh sûå töìn taåi vaâ phaát triïín cuãa xaä höåi. - Phûúng thûác saãn xuêët laâ caách thûác tiïën haânh saãn xuêët ra cuãa caãi vêåt chêët trong möåt giai àoaån nhêët àõnh cuãa lõch sûã. 2. Phûúng thûác saãn xuêët vaâ nhên töë quyïët àõnh tñnh chêët, kïët cêëu cuãa xaä höåi, quyïët àõnh sûå vêån àöång, phaát triïín cuãa xaä höåi - Trong möîi xaä höåi, phûúng thûác saãn xuêët thöëng trõ nhû thïë naâo thò tñnh chêët cuãa chïë àöå xaä höåi nhû thïë êëy; kïët cêëu giai cêëp vaâ tñnh chêët cuãa caác möëi quan hïå giûäa caác giai cêëp, cuäng nhû caác quan àiïím vïì chñnh trõ, phaáp quyïìn, àaåo àûác, triïët hoåc v.v, àïìu do phûúng thûác saãn xuêët quyïët àõnh. - Phûúng thûác saãn xuêët quyïët àõnh sûå chuyïín biïën cuãa xaä höåi loaâi ngûúâi qua caác giai àoaån lõch sûã. Khi möåt phûúng thûác saãn xuêët múái ra àúâi, thay thïë phûúng thûác saãn xuêët cuä àaä löîi thúâi thò moåi mùåt cuãa àúâi söëng xaä höåi cuäng coá sûå thay àöíi cùn baãn tûâ kïët cêëu kinh tïë àïën kïët cêëu giai cêëp, tûâ caác quan àiïím tû tûúãng xaä höåi àïën caác töí chûác xaä höåi. Lõch sûã xaä höåi loaâi ngûúâi àaä biïët àïën nùm phûúng thûác saãn xuêët kïë tiïëp nhau tûâ thêëp lïn cao, tûúng ûáng vúái noá coá nùm xaä höåi cuå thïí: cöång saãn nguyïn thuyã, nö lïå, phong kiïën, tû baãn chuã nghôa vaâ cöång saãn chuã nghôa (maâ chuã nghôa xaä höåi laâ giai àoaån thêëp). Do àoá, lõch sûã xaä höåi loaâi ngûúâi trûúác hïët laâ lõch sûã http://ebooks.vdcmedia.com
- PTS. TRÛÚNG VÙN PHÛÚÁC (Chuã biïn) 80 cuãa saãn xuêët, lõch sûã cuãa caác phûúng thûác saãn xuêët kïë tiïëp nhau trong quaá trònh phaát triïín. Viïåc thay thïë phûúng thûác saãn xuêët cuä bùçng phûúng thûác saãn xuêët múái diïîn ra khöng àún giaãn, dïî daâng. Àoá laâ quaá trònh caãi biïën caách maång. Phûúng thûác saãn xuêët múái muöën trúã thaânh phûúng thûác saãn xuêët thöëng trõ thò phaãi traãi qua caách maång xaä höåi vaâ gùæn liïìn vúái chïë àöå chñnh trõ. Tûâ àoá coá thïí ruát ra kïët luêån: Caái chòa khoaá àïí nghiïn cûáu nhûäng quy luêåt cuãa lõch sûã xaä höåi khöng phaãi tòm thêëy úã trong oác ngûúâi, trong tû tûúãng vaâ yá niïåm cuãa xaä höåi, maâ laâ úã trong phûúng thûác saãn xuêët cuãa xaä höåi, trong möîi giai àoaån nhêët àõnh cuãa lõch sûã. http://ebooks.vdcmedia.com
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học