Xem mẫu
- 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga vµ ViÖt Nam. KÕt qu¶ vµ triÓn väng A. Voronin(*). Strategicheskomu partnerstvu Rossii I V’etnam 10 let. Itogi i perspektivy. Problemy Dal'nego Vostoka, No.2, 2011, st.25–34. §oµn t©m dÞch T¸c gi¶ tr×nh bµy quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc míi gi÷a Nga vµ ViÖt Nam, nhËn ®Þnh vai trß cña Tuyªn bè vÒ quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc gi÷a hai n−íc ®· ký tõ 10 n¨m tr−íc, ngµy 1/3/2001. Bµi viÕt còng xem xÐt nh÷ng ph−¬ng h−íng c¬ b¶n vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña c¸c ph−¬ng h−íng nµy, cã tÝnh ®Õn nh÷ng tho¶ thuËn ®¹t ®−îc trong chuyÕn th¨m chÝnh thøc n−íc Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 2010 cña Tæng thèng Liªn bang Nga D. A. Medvedev. thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau, n gµy 1/3/2001, Liªn bang Nga vµ Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam ®· ký Tuyªn bè vÒ quan hÖ ®èi t¸c kh«ng gia nhËp c¸c liªn minh qu©n sù vµ chÝnh trÞ – qu©n sù. Quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc. V¨n kiÖn nµy ®· trë thµnh chiÕn l−îc Nga – ViÖt kh«ng nh»m ch−¬ng tr×nh dµi h¹n x©y dùng mét m« chèng l¹i c¸c n−íc thø ba. Mèi quan hÖ h×nh míi cña quan hÖ gi÷a hai n−íc, nµy kh«ng chØ v× lîi Ých cña nhau mµ ®¸p øng ®−îc nh÷ng yªu cÇu cña thùc tÕ cßn t−¬ng trî lÉn nhau. Quan hÖ ®èi t¸c hiÖn nay. ViÖc th«ng qua Tuyªn bè ®· chiÕn l−îc Nga – ViÖt kh«ng bÞ ¶nh x¸c ®Þnh sù ph¸t triÓn theo h−íng ®i lªn h−ëng bëi côc diÖn chÝnh trÞ vµ h−íng cña quan hÖ Nga – ViÖt trong c¸c lÜnh tíi triÓn väng l©u dµi. §iÒu nµy t¹o kh¶ vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, khoa häc – kü n¨ng lín cho viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n cã thuËt, c¸c lÜnh vùc nh©n v¨n vµ kü quy m« lín, cã ý nghÜa chiÕn l−îc trong thuËt – qu©n sù. mäi lÜnh vùc cña quan hÖ song ph−¬ng.(*) M« h×nh míi cña quan hÖ Nga – Mét ®Æc ®iÓm n÷a cña quan hÖ ®èi ViÖt, nÒn t¶ng lµ quan hÖ ®èi t¸c chiÕn t¸c chiÕn l−îc Nga – ViÖt lµ tÝnh kÕ l−îc, mang mét lo¹t nh÷ng ®Æc ®iÓm c¨n thõa, mong muèn g×n gi÷ vµ nh©n lªn b¶n kh¸c víi quan hÖ cña Nga víi c¸c gÊp béi tiÒm n¨ng h÷u nghÞ vµ hîp t¸c n−íc §«ng Nam ¸ kh¸c. Mèi quan hÖ to lín gi÷a hai quèc gia mµ nh©n d©n nµy ®−îc x©y dùng trªn c¬ së t«n träng ®−êng lèi ph¸t triÓn chÝnh trÞ – x· héi (*) NCVCC., ViÖn Nghiªn cøu vïng ViÔn §«ng, mµ hai n−íc ®· lùa chän, kh«ng can ViÖn Hµn l©m Khoa häc Nga.
- 44 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011 hai n−íc ®· x©y dùng trong suèt mÊy ®Ò toµn cÇu vµ khu vùc; ph¸t triÓn kh«ng chôc n¨m qua. §Æc ®iÓm nµy ®· ®−îc ngõng quan hÖ kinh tÕ – th−¬ng m¹i hai Tæng thèng Liªn bang Nga lóc ®ã lµ bªn cïng cã lîi; hîp t¸c vÒ kü thuËt– V.V. Putin ph¸t biÓu mét c¸ch chÝnh x¸c qu©n sù mét c¸ch cã kÕ ho¹ch; hîp t¸c vµ râ rµng trong buæi ký Tuyªn bè t¹i hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc nh©n v¨n; quan Hµ Néi. “T«i cho r»ng cuéc gÆp cña hÖ h÷u nghÞ truyÒn thèng gi÷a nh©n d©n chóng ta ngµy h«m nay mang ý nghÜa hai n−íc. C¸c cuéc tiÕp xóc liªn nghÞ viÖn t−îng tr−ng s©u s¾c – «ng nhÊn m¹nh, – ®−îc tæ chøc mét c¸ch th−êng xuyªn vµ NhiÒu ng−êi ®ang cã mÆt t¹i ®©y tõng lµ cã kÕ ho¹ch. Quan hÖ gi÷a c¸c ®¶ng nh÷ng ng−êi cã c«ng khai më mèi quan chÝnh trÞ vµ c¸c tæ chøc x· héi còng ®−îc hÖ hîp t¸c cña chóng ta. Hä ®· ®Æt nÒn ®Èy m¹nh. TÝnh hiÖu lùc vµ æn ®Þnh cña mãng cho truyÒn thèng liªn minh vµ hÖ thèng qu¶n lý c¸c qu¸ tr×nh hîp t¸c h÷u nghÞ bÒn chÆt gi÷a hai d©n téc ngµy cµng t¨ng. B¶n th©n quan hÖ ®èi t¸c chóng ta. Vµ nh÷ng ®¹i diÖn cho thÕ hÖ ®· ®¹t ®−îc tÝnh quy m« réng kh¾p, ®a trÎ h¬n sÏ ph¶i tiÕp tôc cuéc ®ua tiÕp d¹ng, n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶. søc ®Æc biÖt nµy mét c¸ch xøng ®¸ng. §èi tho¹i ë cÊp l·nh ®¹o chÝnh trÞ Ph¶i g×n gi÷ thËt ch¾c tÊt c¶ nh÷ng g× mang tÝnh hÖ thèng vµ toµn diÖn. Trung tèt ®Ñp nhÊt ®ang g¾n kÕt vµ lµm chóng t©m chó ý trong c¸c cuéc gÆp th−êng ta ngµy cµng xÝch l¹i gÇn nhau h¬n. niªn lµ c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña §õng ®¸nh mÊt vµ l·ng quªn vèn quý quan hÖ song ph−¬ng còng nh− c¸c vÊn chung mµ chóng ta ®· g©y dùng ®−îc ®Ò then chèt vÒ ph¸t triÓn toµn cÇu vµ mét c¸ch trung thùc vµ ®· ph¶i tr¶ gi¸ khu vùc. ®¾t míi cã ®−îc”. VÒ ph−¬ng diÖn nµy, ®iÓn h×nh lµ Sau 10 n¨m kÓ tõ khi ký Tuyªn bè, n¨m 2010 võa qua. Vµo th¸ng 5, Chñ Nga vµ ViÖt Nam ®· ®¹t ®−îc nh÷ng tÞch n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa b−íc tiÕn ®¸ng kÓ trong viÖc thùc hiÖn ViÖt Nam ®· cã chuyÕn th¨m Nga. Chñ c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô ®· nªu trong tÞch n−íc ®· tham dù sù kiÖn träng ®¹i Tuyªn bè. Nh− ®· nhÊn m¹nh trong b¶n t¹i Moskva nh©n kû niÖm 65 n¨m Ngµy th«ng c¸o chung Nga – ViÖt vÒ kÕt qu¶ ChiÕn th¾ng trong cuéc ChiÕn tranh VÖ chuyÕn th¨m chÝnh thøc n−íc Céng hßa quèc vÜ ®¹i. Th¸ng 7, theo lêi mêi cña x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam cña Tæng Tæng thèng Liªn bang Nga D. A. thèng Liªn bang Nga D. A. Medvedev Medvedev, Tæng bÝ th− Ban chÊp hµnh ngµy 30–31/10/2010, “nhê nh÷ng nç lùc Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam chung, quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga – ®· th¨m chÝnh thøc Liªn bang Nga. ViÖt, víi tÝnh chÊt ®èi t¸c toµn diÖn, ®· Ngµy 8/7 ®· diÔn ra cuéc gÆp gi÷a Tæng ®¹t ®−îc tÇm cao ch−a tõng cã vµ ®ang bÝ th− víi Tæng thèng Liªn bang Nga trong giai ®o¹n ph¸t triÓn n¨ng ®éng”. D.A. Medvedev. Mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò §Æc tr−ng cña quan hÖ Nga – ViÖt ®−îc ®−a ra xem xÐt nh−: quan hÖ song trong giai ®o¹n hiÖn nay lµ sù ®èi tho¹i ph−¬ng, t×nh h×nh khu vùc ch©u ¸ – tÝch cùc cña ban l·nh ®¹o chÝnh trÞ, Th¸i B×nh D−¬ng vµ §«ng Nam ¸, còng cñng cè c¸c cuéc tiÕp xóc th−êng xuyªn nh− kÕt qu¶ thùc hiÖn Danh môc ghi vµ cã hiÖu qu¶ ë cÊp l·nh ®¹o c¸c bé vµ nhí c¸c nhiÖm vô −u tiªn cho tiÕn tr×nh c¬ quan ngang bé; sù phèi hîp chÆt chÏ tiÕp theo cña quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc vÒ ®−êng lèi ®èi ngo¹i ®èi víi nhiÒu vÊn Nga – ViÖt.
- 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 45 Vµo th¸ng 9 ®· diÔn ra kú häp thø träng. TÝnh chung ®Õn ngµy 31/10/2010, 14 cña Uû ban Liªn chÝnh phñ vÒ hîp ®· cã h¬n 10 v¨n kiÖn chung ®−îc ký t¹i t¸c kinh tÕ – th−¬ng m¹i vµ khoa häc – thñ ®« cña ViÖt Nam. kü thuËt. C¸c vÊn ®Ò më réng c¸c lÜnh Trong b¶n th«ng c¸o chung ®−îc vùc hîp t¸c ®Çu t− gi÷a c¸c c«ng ty cña th«ng qua nh©n chuyÕn th¨m, c¸c bªn hai n−íc ®· ®−îc bµn th¶o. Mïa xu©n tham gia héi ®µm ®· nªu râ môc tiªu n¨m 2010, Bé tr−ëng Quèc phßng, Bé cña quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga – tr−ëng V¨n ho¸ Liªn bang Nga, l·nh ViÖt trong giai ®o¹n ph¸t triÓn míi. V¨n ®¹o c¸c vïng miÒn cña Nga ®· sang kiÖn nhÊn m¹nh r»ng, m« h×nh quan hÖ th¨m chÝnh thøc ViÖt Nam. C¸c thµnh do hai bªn x©y dùng “®¸p øng ®Çy ®ñ viªn ban l·nh ®¹o chÝnh trÞ cña ViÖt nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña thêi kú qu¸ Nam, l·nh ®¹o nhiÒu bé vµ ngµnh chñ ®é sang con ®−êng ph¸t triÓn ®æi míi qu¶n còng ®· sang th¨m Moskva. C¸c cña Nga vµ c«ng cuéc §æi míi cña ViÖt ®oµn ®¹i biÓu Quèc héi do c¸c nhµ l·nh Nam, lµ sù ®ãng gãp kh«ng thÓ thiÕu ®¹o c¸c Ban vµ Uû ban chuyªn tr¸ch vµo c¸c qu¸ tr×nh héi nhËp, gi÷ g×n an dÉn ®Çu ®· sang th¨m thñ ®« hai n−íc. ninh vµ æn ®Þnh t¹i khu vùc ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng”. ChuyÕn th¨m chÝnh thøc n−íc Céng Trong thËp niªn võa qua, viÖc x©y hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam cña dùng c¬ së hiÖp −íc–ph¸p lý míi cña Tæng thèng Nga D. A. Medvedev (30– quan hÖ hîp t¸c phï hîp víi thùc tÕ thÕ 31/10/2010) ®· trë thµnh sù kiÖn lín giíi hiÖn nay ®· ®¹t ®−îc nh÷ng b−íc nhÊt trong quan hÖ Nga – ViÖt nh÷ng tiÕn c¨n b¶n. HiÖn nay, gi÷a Nga vµ n¨m gÇn ®©y. ChuyÕn th¨m nµy cã ý ViÖt Nam cã trªn 70 hiÖp ®Þnh liªn nghÜa ®Æc biÖt. Cã ®Çy ®ñ c¬ së ®Ó cã thÓ chÝnh phñ vµ c¸c v¨n kiÖn hiÖp −íc– coi ®©y lµ b−íc khëi ®Çu cho mét giai ph¸p lý song ph−¬ng kh¸c ®iÒu chØnh ®o¹n míi trong quan hÖ ®èi t¸c Nga – quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai n−íc trong tÊt ViÖt. Héi nghÞ th−îng ®Ønh Hµ Néi lµ c¶ c¸c lÜnh vùc c¬ b¶n. b−íc ph¸t triÓn tiÕp theo cña toµn bé ch−¬ng tr×nh hîp t¸c Nga – ViÖt nh÷ng Quan hÖ trong lÜnh vùc ®èi ngo¹i n¨m tíi. Trong c¸c cuéc héi ®µm t¹i Hµ còng ®−îc cñng cè. Sù t−¬ng t¸c chÆt Néi, c¸c nhµ l·nh ®¹o Nga vµ ViÖt Nam chÏ vµ râ rµng cña c¬ quan ®èi ngo¹i hai ®· tËp trung chó ý vµo c¸c nhiÖm vô vµ n−íc thÓ hiÖn râ trong qu¸ tr×nh chuÈn c¸c dù ¸n hîp t¸c dµi h¹n, ®· x¸c ®Þnh bÞ vµ tiÕn hµnh Héi nghÞ th−îng ®Ønh ®−îc nh÷ng lÜnh vùc cÇn −u tiªn, cã kh¶ Nga – ASEAN lÇn thø 2 t¹i Hµ Néi n¨ng c¹nh tranh cao ®Ó cïng thùc hiÖn (ngµy 30/10/2010). ViÖt Nam, víi t− c¸c dù ¸n chung. C¸c cuéc héi ®µm còng c¸ch lµ chñ tÞch ASEAN, ®· nç lùc hÕt nh¾c ®Õn viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n quy søc ®Ó tæ chøc thµnh c«ng cuéc gÆp cÊp m« lín míi trong tæ hîp n¨ng l−îng– cao nµy. nhiªn liÖu, bao gåm n¨ng l−îng h¹t Gi÷ nh÷ng vÞ thÕ ngµy cµng quan nh©n, chÕ t¹o c¬ khÝ, luyÖn kim, c«ng träng trong hÖ thèng quan hÖ quèc tÕ ë nghiÖp khai kho¸ng, giao th«ng, liªn ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng vµ §«ng l¹c, viÔn th«ng, c¬ së h¹ tÇng tµi chÝnh – Nam ¸, Nga vµ ViÖt Nam ®· tiÕn hµnh ng©n hµng, hîp t¸c vÒ kü thuËt qu©n sù. ®èi tho¹i tÝch cùc vµ hiÖu qu¶ vÒ mét Hîp t¸c trong c¸c lÜnh vùc khoa häc – phæ réng c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn t×nh c«ng nghÖ vµ nh©n v¨n còng ®−îc chó h×nh khu vùc, trong ®ã cã c¸c vÊn ®Ò vÒ
- 46 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011 an ninh khu vùc, héi nhËp vµ ph¸t Néi kh«ng chÊp nhËn bÊt cø h×nh thøc triÓn. Moskva vµ Hµ Néi kiªn ®Þnh vµ g©y ¸p lùc nµo ®èi víi c¸c quèc gia cã nhÊt qu¸n ñng hé viÖc x©y dùng t¹i khu chñ quyÒn, can thiÖp vµo c«ng viÖc néi v−c ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng mét kÕt bé cña c¸c quèc gia nµy, m−u toan ®¶m cÊu an ninh vµ hîp t¸c më, minh b¹ch, b¶o an ninh cña mét nhãm quèc gia b×nh ®¼ng dùa trªn c¸c nguyªn t¾c cña b»ng c¸ch ph−¬ng h¹i ®Õn an ninh cña luËt ph¸p quèc tÕ vµ cã tÝnh ®Õn lîi Ých c¸c quèc gia kh¸c. hîp ph¸p cña tÊt c¶ c¸c n−íc. Hai bªn ®ang hîp t¸c cã hiÖu qu¶, Bé Ngo¹i giao Liªn bang Nga còng c¶ trªn c¬ së ®a ph−¬ng lÉn song hµi lßng nhËn thÊy møc ®é t−¬ng t¸c ph−¬ng, trong cuéc chiÕn chèng chñ cao vµ sù gióp ®ì lÉn nhau víi c¸c ®èi nghÜa khñng bè quèc tÕ, chñ nghÜa ly t¸c ViÖt Nam trong c¸c tæ chøc khu vùc khai, chñ nghÜa cùc ®oan chÝnh trÞ vµ nh− APEC, ARF, ASEAN còng nh− c¸c t«n gi¸o, téi ph¹m xuyªn quèc gia, bu«n c¬ chÕ ®a ph−¬ng kh¸c. T¹i Liªn Hîp b¸n ma tuý vµ c−íp biÓn. Hai n−íc tin Quèc còng nh− c¸c tæ chøc chuyªn tr¸ch t−ëng vµo sù cÇn thiÕt ph¶i tiÕp tôc hîp cña Liªp Hîp Quèc, c¸c nhµ ngo¹i giao t¸c chÆt chÏ víi nhau trong c¸c vÊn ®Ò Nga vµ ViÖt Nam phèi hîp chÆt chÏ víi ph¸t triÓn, an ninh th«ng tin quèc tÕ, nhau trong c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt b¶o vÖ m«i tr−êng còng nh− nh÷ng vÊn cña chÝnh trÞ thÕ giíi. ®Ò nh¹y c¶m vÒ quyÒn con ng−êi, d©n chñ. Nga vµ ViÖt Nam ®Òu coi träng viÖc HiÖu qu¶ ®¹t ®−îc cña quan hÖ gi÷a héi nhËp vµo hÖ thèng quan hÖ kinh tÕ hai n−íc trong c¸c vÊn ®Ò chÝnh s¸ch ®èi thÕ giíi, h×nh thµnh mét trËt tù quèc tÕ ngo¹i, trong viÖc ®Ò ra nh÷ng c¸ch thøc c«ng b»ng vµ b×nh ®¼ng trong mäi ph©n phï hîp ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cÊp m¶ng cña kinh tÕ toµn cÇu. thiÕt còng nh− trong viÖc phèi hîp chuÈn bÞ c¸c biÖn ph¸p ®èi ngo¹i chung Trong thËp niªn võa qua, quan hÖ lµ nhê c¸c cuéc gÆp liªn bé song ph−¬ng trong lÜnh vùc quèc phßng vµ an ninh, th−êng xuyªn d−íi h×nh thøc ®èi tho¹i mét hîp phÇn quan träng cÊu thµnh chiÕn l−îc. C¸c cuéc hiÖp th−¬ng ®· quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc hai n−íc, ®· chøng tá r»ng, Nga vµ ViÖt Nam cã ®−îc n©ng lªn mét tr×nh ®é míi vÒ chÊt. nhiÒu lîi Ých chung. Hai n−íc cã lËp XÐt theo quy m« vµ c¸c ®Æc tr−ng vÒ tr−êng gÇn hoÆc trïng nhau vÒ nhiÒu chÊt, quan hÖ hîp t¸c Nga – ViÖt trong vÊn ®Ò toµn cÇu vµ khu vùc, trong lÜnh vùc kü thuËt – qu©n sù ®· ®¹t tíi nh÷ng vÊn ®Ò vÒ tÝnh ®a cùc cña hÖ mét trong nh÷ng vÞ trÝ hµng ®Çu ë khu thèng thÕ giíi, d©n chñ ho¸ trËt tù quèc vùc ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng. tÕ. C¶ hai n−íc ®Òu xuÊt ph¸t tõ chç cho Mèi quan hÖ bÒn chÆt gi÷a hai n−íc r»ng, thÕ giíi hiÖn nay ®ang ph¶i ®−¬ng trong lÜnh vùc quèc phßng vµ an ninh ®· ®Çu víi nhiÒu th¸ch thøc vµ chØ cã thÓ ®−îc thiÕt lËp tõ thêi nh©n d©n ViÖt ®èi phã mét c¸ch hiÖu qu¶ b»ng nh÷ng Nam ®Êu tranh vò trang quªn m×nh nç lùc chung, nç lùc tËp thÓ dùa trªn giµnh tù do vµ ®éc lËp vµo nöa sau thÕ c¸c nguyªn t¾c cña HiÕn ch−¬ng Liªn kû XX. Cho ®Õn nay, Nga vÉn lµ ®èi t¸c Hîp Quèc vµ luËt ph¸p quèc tÕ. §iÒu lín nhÊt cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc nµy liªn quan tr−íc hÕt ®Õn nguy c¬ phæ quèc phßng vµ kü thuËt – qu©n sù. §Æc biÕn vò khÝ huû diÖt hµng lo¹t vµ c¸c ®iÓm nµy cña hîp t¸c Nga – ViÖt ®· cuéc xung ®ét khu vùc. Moskva vµ Hµ ®−îc ghi nhËn trong Tuyªn bè vÒ quan
- 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 47 hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc gi÷a hai n−íc. qua ®· t¨ng gÊp h¬n 4 lÇn. N¨m 2009, Trong Tuyªn bè nªu râ: “C¸c bªn mÆc dï khñng ho¶ng kinh tÕ – tµi chÝnh sÏ cñng cè hîp t¸c trong lÜnh vùc quèc bao trïm kh¾p thÕ giíi, kim ng¹ch trao phßng v× lîi Ých an ninh cña Nga vµ ViÖt ®æi hµng ho¸ vÉn ®¹t 1,82 tØ USD, vµ Nam. Quan hÖ hîp t¸c nµy kh«ng nh»m n¨m 2010 ®· v−ît 2 tØ USD. HiÖn nay chèng l¹i c¸c n−íc thø ba” (®iÓm 8). c¸c biÖn ph¸p nh»m tiÕp tôc t¨ng kim ng¹ch trao ®æi hµng ho¸, më réng danh Quan hÖ trong lÜnh vùc kü thuËt– môc hµng ho¸, ®¶m b¶o tÝnh c©n ®èi, qu©n sù mang tÝnh quy m« réng kh¾p, n©ng cao chÊt l−îng hµng ho¸ trao ®æi dµi h¹n, cã kÕ ho¹ch vµ hÖ thèng. NÐt ®ang ®−îc ¸p dông. ®Æc tr−ng cña mèi quan hÖ nµy lµ sù t¨ng tr−ëng bÒn v÷ng khèi l−îng §Ó cã thÓ kÞp thêi thùc hiÖn môc hµng ho¸ qu©n sù ViÖt Nam mua cña tiªu mµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa x· héi Nga. §iÒu nµy liªn quan ®Õn tiÒm lùc chñ nghÜa ViÖt Nam vµ Tæng thèng Liªn kinh tÕ ngµy mét t¨ng cao vµ sù cÇn bang Nga ®Ò ra th¸ng 10/2008 lµ ®Õn thiÕt ph¶i hiÖn ®¹i ho¸ khÝ tµi vèn ®−îc n¨m 2020 kim ng¹ch trao ®æi hµng ho¸ trang bÞ tõ nh÷ng n¨m 1970. Nh÷ng sÏ ®¹t møc 10 tØ USD, t¹i Héi nghÞ n¨m gÇn ®©y, c¸c hîp ®ång lín vÒ cung th−îng ®Ønh diÔn ra vµo th¸ng 10/2010 cÊp xe t¨ng, xe bäc thÐp, hÖ thèng ph¸o t¹i Hµ Néi, c¸c bªn ®· tho¶ thuËn binh, c¸c thiÕt bÞ phßng kh«ng, khÝ kh«ng chØ t¨ng khèi l−îng giao th−¬ng tµi cña lùc l−îng kh«ng qu©n vµ h¶i vÒ c¬ sè, mµ cßn ph¶i ®a d¹ng ho¸ viÖc qu©n ViÖt Nam ®· ®−îc ký kÕt. Kh«i trao ®æi hµng ho¸, tr−íc hÕt lµ b»ng phôc l¹i viÖc ®−a c¸c tµu chiÕn Nga ra c¸ch t¨ng tû lÖ hµng ho¸ vµ dÞch vô cã vµo c¸c c¶ng cña ViÖt Nam. C¸c chuyªn gi¸ trÞ gia t¨ng cao. Hai bªn ®· gia qu©n sù ViÖt Nam ®−îc ®µo t¹o t¹i quyÕt ®Þnh xóc tiÕn xem xÐt c¸c vÊn ®Ò c¸c tr−êng ®¹i häc qu©n sù cña Nga. liªn quan ®Õn triÓn väng tù do ho¸ C¸c vÊn ®Ò vÒ cung cÊp phô tïng, söa th−¬ng m¹i hµng ho¸ vµ dÞch vô, x©y ch÷a vò khÝ vµ trang thiÕt bÞ kü thuËt dùng khu vùc th−¬ng m¹i tù do gi÷a c¸c qu©n sù do Liªn X« s¶n xuÊt, x©y dùng quèc gia thµnh viªn cña Liªn minh H¶i c¸c xÝ nghiÖp söa ch÷a t−¬ng øng ë ViÖt quan trong khu«n khæ céng ®ång kinh Nam, n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ cña tÕ ¸ – ¢u (Nga – Belorussia, nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l−îng khoa häc Kazakstan), më réng h¬n kh¶ n¨ng cña cung cÊp sang ViÖt Nam, x©y dùng giíi kinh doanh hai n−íc, tËn dông ®Çy c¸c ngµnh qu©n khÝ míi ë ViÖt Nam ®ñ h¬n kh¶ n¨ng hîp t¸c liªn khu vùc, còng ®ang ®−îc xem xÐt. C¬ quan gi÷ trong ®ã cã vïng ViÔn §«ng cña Nga. vai trß lín trong phèi hîp vµ tæ chøc T¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh diÔn ra theo tÊt c¶ c¸c ph−¬ng h−íng trªn lµ Uû vµo th¸ng 10/2010 t¹i Hµ Néi, hai bªn ban Liªn chÝnh phñ vÒ hîp t¸c kü ®· tho¶ thuËn r»ng, ®a d¹ng ho¸ sÏ thuËt– qu©n sù. gióp më réng quan hÖ hîp t¸c tÝn dông Quan hÖ kinh tÕ – th−¬ng m¹i – c¬ vµ ®Çu t−, t¨ng c−êng t−¬ng t¸c cã sö së vËt chÊt cho ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ dông c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong khai th¸c n¨ng ®éng toµn bé tæ hîp c¸c mèi quan vµ chÕ biÕn kho¸ng s¶n h÷u dông ë ViÖt hÖ song ph−¬ng, ®· ®−îc ®Èy m¹nh Nam, Nga vµ c¸c n−íc thø ba, më réng ®¸ng kÓ. Kim ng¹ch trao ®æi hµng ho¸ c¸c c¬ së s¶n xuÊt l¾p r¸p liªn doanh, kÓ gi÷a Nga vµ ViÖt Nam trong m−êi n¨m c¶ viÖc cung cÊp hµng ho¸ cña Nga sang
- 48 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011 c¸c n−íc gi¸p biªn víi ViÖt Nam, tæ chøc sÏ gióp hai bªn ®èi t¸c hiÓu biÕt vµ l¹i c¸c xÝ nghiÖp ®−îc x©y dùng ë ViÖt thÝch øng víi thùc tÕ kinh tÕ vµ chÝnh Nam nhê viÖn trî kinh tÕ–kü thuËt cña trÞ – x· héi cña nhau h¬n. Liªn X« tr−íc ®©y. C¸c bªn còng bµn Nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan ®èi víi vÒ viÖc x©y dùng ®−êng tµu ®iÖn viÖc sö dông ngµy cµng réng r·i c¸c ngÇm t¹i c¸c thµnh phè lín nhÊt ViÖt h×nh thøc tæ chøc – ph¸p lý trong hîp Nam. Hai bªn ®Òu hiÓu r»ng, cïng víi t¸c s¶n xuÊt, trong ®ã cã h×nh thøc viÖc Nga t¨ng vèn ®Çu t− vµo nÒn kinh thÇu, ®· chÝn muåi. CÇn hç trî viÖc x©y tÕ ViÖt Nam, vèn ®Çu t− cña ViÖt Nam dùng vµ ®−a vµo ho¹t ®éng c¸c doanh vµo kinh tÕ Nga còng sÏ t¨ng lªn. Hai nghiÖp lo¹i nµy th«ng qua cho vay tÝn bªn ®Òu ®ang t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi dông vµ −u ®·i thuÕ. CÇn m¹nh d¹n cho c¸c xÝ nghiÖp liªn doanh Nga – ViÖt h¬n trong viÖc thu hót sinh viªn tèt ho¹t ®éng hiÖu qu¶ trªn l·nh thæ Nga nghiÖp, nghiªn cøu sinh, tiÕn sÜ ng−êi còng nh− ViÖt Nam. ViÖt Nam ®ang häc tËp t¹i c¸c tr−êng N¨m 2010, vèn ®Çu t− cña Nga vµo ®¹i häc cña Nga vµ thùc tËp t¹i c¸c viÖn nghiªn cøu vµo c¸c dù ¸n liªn doanh cã kinh tÕ ViÖt Nam ®¹t kho¶ng 400 triÖu trô së trªn l·nh thæ Nga, ®Æc biÖt lµ USD. PhÝa Nga ®· thùc hiÖn ë ViÖt trong lÜnh vùc ®æi míi. Nam kho¶ng 60 dù ¸n. Vèn ®Çu t− cña ViÖt Nam sang Nga ®¹t kho¶ng 90 triÖu Tãm l¹i, c¸c nguån lùc lín ®Ó t¨ng USD. Cã thÓ kÓ ra kho¶ng gÇn 300 c«ng gÊp nhiÒu lÇn quy m« hîp t¸c kinh ty ViÖt Nam lµm vÝ dô chøng minh cho tÕ c¸c bªn cïng cã lîi cña hai n−íc, theo sù hiÖn diÖn ®Çu t− thµnh c«ng cña ViÖt ®µ kh¾c phôc nh÷ng hËu qu¶ cña cuéc Nam t¹i Nga. Trªn thùc tÕ, con sè nµy khñng ho¶ng kinh tÕ–tµi chÝnh thÕ chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp nhá. LÜnh giíi, cñng cè tiÒm n¨ng kinh tÕ cña Nga vùc ho¹t ®éng c¬ b¶n cña c¸c doanh vµ ViÖt Nam nhÊt ®Þnh sÏ ngµy cµng nghiÖp nµy lµ th−¬ng m¹i, c«ng nghiÖp t¨ng. Chóng ta ph¶i s½n sµng ®ãn tr−íc thùc phÈm, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. triÓn väng ®ã. Nh−ng ë ®©y còng ®· thÊy cã nh÷ng Trong mäi giai ®o¹n cña quan hÖ b−íc tiÕn nhÊt ®Þnh. Trong nh÷ng n¨m kinh tÕ, ban ®Çu lµ X« – ViÖt, sau nµy lµ qua, ®· cã ba dù ¸n ®Çu t− lín ®−îc khëi Nga – ViÖt, hîp t¸c trong lÜnh vùc nhiªn c«ng: Liªn doanh khai th¸c dÇu má ë liÖu–n¨ng l−îng lu«n chiÕm mét trong vïng tù trÞ Yamalo– Nenets Rusvietpetro nh÷ng vÞ trÝ trung t©m. Nhê viÖn trî (th¸ng 9/2010 liªn doanh nµy ®· cho ra cña Nga, ViÖt Nam, thùc tÕ lµ tõ “con sè ®êi s¶n phÈm ®Çu tiªn), xÝ nghiÖp s¶n kh«ng”, ®· x©y dùng ®−îc c¬ së vËt chÊt xuÊt ph©n bãn ®¹m ë Kalmykia, Trung kü thuËt vµ c¬ së h¹ tÇng cña ngµnh t©m V¨n ho¸– Th−¬ng m¹i ë Moskva n¨ng l−îng. C¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn vµ (LÔ khëi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh nµy thuû ®iÖn víi tæng c«ng suÊt 4000 MW, ®−îc tæ chøc vµo th¸ng 5/2010 nh©n trong ®ã cã nhµ m¸y thuû ®iÖn Hoµ chuyÕn th¨m Nga cña Chñ tÞch n−íc B×nh lín nhÊt §«ng Nam ¸, ®· ®−îc x©y ViÖt Nam). Sù cã mÆt ngµy cµng réng dùng. Nhê sù gióp ®ì cña Liªn X«, ViÖt r·i cña vèn ®Çu t− ViÖt Nam t¹i Nga, Nam ®· x©y dùng ®−îc ngµnh khai th¸c ®Æc biÖt lµ trong lÜnh vùc s¶n xuÊt, lµm than ®¸ víi quy m« lín. cho quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ Nga – ViÖt Liªn doanh th¨m dß vµ khai th¸c ngµy cµng bÒn v÷ng, hai bªn cïng cã lîi, dÇu má, khÝ ®èt t¹i vïng thÒm lôc ®Þa
- 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 49 miÒn Nam ViÖt Nam Vietsovpetro Nam x©y dùng nh÷ng nhµ m¸y thuû hiÖn vÉn ®ang ho¹t ®éng. Liªn doanh ®iÖn míi vµ thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh nµy hiÖn chiÕm mét nöa tæng s¶n l−îng quèc gia cña ViÖt Nam vÒ x©y dùng khai th¸c dÇu má ë ViÖt Nam. Doanh ngµnh n¨ng l−îng ®iÖn h¹t nh©n. Trong nghiÖp nµy hiÖn ®ãng gãp tíi 1/3 tæng chuyÕn th¨m cña Tæng thèng D. A. ngo¹i tÖ vµo ng©n s¸ch nhµ n−íc ViÖt Medvedev, hai bªn ®· ký HiÖp −íc vÒ Nam. §©y lµ doanh nghiÖp tiªn tiÕn hîp t¸c x©y dùng nhµ m¸y ®iÖn h¹t nhÊt vÒ c«ng nghÖ cña kinh tÕ ViÖt nh©n ®Çu tiªn ë ViÖt Nam tõ nay ®Õn Nam, vµ xÐt vÒ hiÖu qu¶, nã ®ang ®øng n¨m 2020, HiÖp ®Þnh vÒ x©y dùng Trung trong top 10 doanh nghiÖp cïng lo¹i t©m Khoa häc nghiªn cøu sö dông n¨ng cña thÕ giíi. Trong 30 n¨m ho¹t ®éng, l−îng h¹t nh©n v× môc ®Ých hoµ b×nh, Liªn doanh ®· mang l¹i cho ViÖt Nam ®Æc biÖt, sÏ ®µo t¹o c¸c chuyªn gia vËt lý 33 tØ USD. PhÝa Nga còng thu ®−îc lîi h¹t nh©n cho ViÖt Nam, cïng nhiÒu v¨n nhuËn gÇn 8,5 tØ USD tõ ho¹t ®éng cña kiÖn kh¸c vÒ hîp t¸c sö dông h¹t nh©n Liªn doanh nµy. Ngµy 27/12/2010 hai v× môc ®Ých hoµ b×nh. bªn ®· ký HiÖp ®Þnh liªn chÝnh phñ míi Nga vµ ViÖt Nam ®· cã ®−îc nh÷ng nh»m gia h¹n ho¹t ®éng cña Liªn doanh tiÒm n¨ng ®¸ng kÓ ®Ó tiÕp tôc t¨ng quy th¨m dß vµ khai th¸c dÇu khÝ ë thÒm m« hîp t¸c kinh tÕ–th−¬ng m¹i, më lôc ®Þa ViÖt Nam thªm 20 n¨m n÷a. réng nh÷ng mèi quan hÖ mang tÝnh Ngµnh n¨ng l−îng, hiÓu theo nghÜa nh©n v¨n trong hîp t¸c liªn khu vùc. réng, b¾t ®Çu tõ kh©u ®µo t¹o c¸n bé cã Tuyªn bè vÒ quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc tr×nh ®é chuyªn m«n cao, x©y dùng ngµy 1/5/2001 ®· nhÊn m¹nh sù cÇn m¹ng l−íi c«ng suÊt ph¸t trªn c¬ së thiÕt ph¶i “thóc ®Èy ph¸t triÓn hîp t¸c nguån thuû n¨ng vµ nhiÖt n¨ng, dÇu má kinh tÕ, khoa häc – kü thuËt, v¨n ho¸ vµ khÝ ®èt, n¨ng l−îng h¹t nh©n, x©y gi÷a c¸c chñ thÓ Liªn bang Nga vµ c¸c dùng c¸c c¬ së s¶n xuÊt n¨ng l−îng cã tØnh thµnh cña n−íc Céng hßa x· héi c«ng suÊt trung b×nh vµ nhá, c¸c nguån chñ nghÜa ViÖt Nam víi vai trß phèi hîp lùc kh¸c, cho ®Õn viÖc x©y dùng c¸c cña c¸c c¬ quan ®èi ngo¹i trªn c¬ së ®−êng èng dÉn vµ m¹ng l−íi ph©n bè. HiÖp ®Þnh liªn chÝnh phñ ngµy Ngµnh nµy tõ nay vÒ sau sÏ lµ “®éng 11/9/2000" (®iÓm 7). lùc” cña quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai n−íc. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi Nga Së dÜ ®Æt vÊn ®Ò nh− vËy tr−íc hÕt lµ v× ®ang ®øng tr−íc nhiÖm vô ph¶i ph¸t nhu cÇu vÒ n¨ng l−îng ®Ó duy tr× ph¸t triÓn nhanh lùc l−îng s¶n xuÊt vïng triÓn kinh tÕ víi tèc ®é cao cña ViÖt ViÔn §«ng, viÖc t¨ng c−êng hîp t¸c gi÷a Nam ngµy cµng t¨ng. Theo NghÞ quyÕt c¸c tØnh thµnh cña ViÖt Nam víi vïng §¹i héi XI §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam nµy cña Liªn bang Nga cã mét tÇm ý (th¸ng 1/2011), trong nh÷ng n¨m tíi, nghÜa ®Æc biÖt. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, qu¸ tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP dù kiÕn sÏ ®−îc tr×nh nµy ®· phÇn nµo cã chuyÓn ®éng duy tr× ë møc 7–8%/n¨m. tÝch cùc. Kinh nghiÖm hay cña vïng Ngµnh n¨ng l−îng cßn ph¶i lµ “®éng Primorskij lµ c¸c nhµ l·nh ®¹o vïng lùc” ®Ó ®Èy m¹nh ®æi míi trong hîp t¸c nµy ®· ®Ò nghÞ thùc hiÖn nhiÒu dù ¸n Nga – ViÖt. §iÒu nµy sÏ trë thµnh hiÖn chung víi c¸c c«ng ty ViÖt Nam trong thùc nhê më réng quy m« hîp t¸c vÒ c¸c lÜnh vùc c«ng, n«ng vµ ng− nghiÖp. thuû ®iÖn, b»ng c¸ch Nga gióp ViÖt Tõ n¨m 2010, ®· cã hµng tr¨m c«ng d©n
- 50 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011 ViÖt Nam tham gia x©y dùng c¸c c«ng C¸c c¬ quan qu¶n lý nhËp c− vµ néi tr×nh phôc vô Héi nghÞ th−îng ®Ønh vô cña Nga vµ ViÖt Nam còng ®· rÊt nç APEC lÇn thø 12 t¹i Vladivostok. lùc trong viÖc cñng cè c¬ së ph¸p lý cho NÕu xÐt tÝnh thêi sù cña vÊn ®Ò th× nªn c¸c qu¸ tr×nh di c−. Th¸ng 10/2008, trë l¹i víi ý t−ëng cña c¸c nhµ l·nh ®¹o HiÖp −íc song ph−¬ng ®iÒu chØnh quan ViÖt Nam vÒ viÖc th«ng qua ë cÊp chÝnh hÖ Nga– ViÖt trong lÜnh vùc chèng nhËp phñ mét ch−¬ng tr×nh hîp t¸c liªn khu c− bÊt hîp ph¸p, vÒ c¸c vÊn ®Ò håi c−, vùc gi÷a vïng ViÔn §«ng cña Nga víi còng nh− ho¹t ®éng lao ®éng cã thêi h¹n c¸c tØnh thµnh cña ViÖt Nam. cña c«ng d©n c¶ hai n−íc ®· ®−îc ký kÕt. §iÒu nµy ®· gióp lµnh m¹nh ho¸ vÒ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¸c bªn c¨n b¶n t×nh h×nh nhËp c−. ®· ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p nhÊt ®Þnh ®Ó xo¸ bá nh÷ng h¹n chÕ vÒ c¬ së h¹ HiÖn nay, sè l−îng c«ng d©n ViÖt tÇng trªn b−íc ®−êng më réng hîp t¸c Nam ®ang sinh sèng t¹i Nga, theo sè kinh tÕ – th−¬ng m¹i, hiÖn ®¹i ho¸ giao liÖu cña Bé Ngo¹i giao n−íc Céng hßa th«ng, liªn l¹c, hËu cÇn, giao tiÕp th«ng x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam, lµ 60–80 tin, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn quan hÖ ngh×n ng−êi. Vµ kho¶ng 5 ngh×n c«ng song ph−¬ng trªn c¸c lÜnh vùc tµi d©n Nga ®ang lµm viÖc t¹i ViÖt Nam. chÝnh– ng©n hµng, b¶o hiÓm. Ho¹t ®éng Trong qu¸ tr×nh diÔn ra Héi nghÞ triÓn l·m – qu¶ng c¸o còng ®· ®−îc chó th−îng ®Ønh Nga – ViÖt th¸ng 10/2010, ý ®Èy m¹nh. CÇn ®¶m b¶o cho c¸c chñ Tæng thèng Liªn bang Nga vµ Chñ tÞch thÓ trong ho¹t ®éng kinh tÕ ®−îc trao n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt ®æi th«ng tin mét c¸ch nhanh nh¹y Nam ®· nhÊn m¹nh nh÷ng ®ãng gãp b»ng hai thø tiÕng Nga vµ ViÖt, tr−íc quan träng cña c«ng d©n ViÖt Nam ®ang hÕt lµ th«ng tin d−íi d¹ng sè ho¸. lµm viÖc vµ häc tËp t¹i Nga, còng nh− ®ãng gãp cña c«ng d©n Nga ®ang ViÖc th«ng qua c¸c biÖn ph¸p nh»m häc tËp vµ lµm viÖc t¹i ViÖt Nam vµo hoµn thiÖn vµ ®¬n gi¶n qu¸ tr×nh thanh viÖc duy tr× vµ t¨ng c−êng quan hÖ h÷u to¸n qua ng©n hµng, trong ®ã cã c¶ h×nh nghÞ truyÒn thèng vµ hîp t¸c toµn diÖn thøc thanh to¸n trùc tiÕp gi÷a c¸c ng©n gi÷a nhµ n−íc vµ nh©n d©n hai n−íc. hµng hai n−íc, c¸c biÖn ph¸p c¶i thiÖn chÊt l−îng dÞch vô tµi chÝnh ®· cã C¸c nhµ l·nh ®¹o hai n−íc ®· tháa nh÷ng ¶nh h−ëng thuËn lîi tíi sù ph¸t thuËn trong t−¬ng lai sÏ tiÕp tôc ®¶m triÓn quan hÖ kinh tÕ cña hai b¶o nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng n−íc. ViÖc thµnh lËp Ng©n hµng liªn d©n hai n−íc sinh sèng, lµm viÖc vµ häc doanh Nga – ViÖt n¨m 2006, mµ ®ång tËp phï hîp víi luËt ph¸p c¸c bªn. s¸ng lËp phÝa Nga lµ Ng©n hµng Ngo¹i Ph−¬ng h−íng nhiÖm vô quan träng cña th−¬ng Liªn bang Nga vµ phÝa ViÖt c¸c tæ chøc nhµ n−íc trong thêi gian Nam lµ ng©n hµng §Çu t− vµ Ph¸t triÓn tr−íc m¾t lµ cÇn n©ng cao tr×nh ®é qu¶n ViÖt Nam ®· gióp hç trî tµi chÝnh cho lý nhËp c− sao cho phï hîp víi t×nh h×nh viÖc thùc hiÖn c¸c dù ¸n chung Nga – d©n sè, víi nh÷ng yªu cÇu vÒ ph¸t triÓn ViÖt. Th¸ng 10/2010, Ng©n hµng Ngo¹i kinh tÕ – x· héi cña hai n−íc nãi chung th−¬ng Liªn bang Nga vµ Ng©n hµng vµ cña tõng khu vùc nãi riªng, còng nh− §Çu t− vµ Ph¸t triÓn ViÖt Nam ®· ký ®Ó ng−êi lao ®éng vµ ng−êi sö dông lao HiÖp −íc vÒ x©y dùng Quü §Çu t− víi ®éng tu©n thñ ®iÒu kiÖn cña c¸c hiÖp tæng gi¸ trÞ 500 triÖu USD. ®Þnh ®· ký vµ luËt ph¸p hai n−íc.
- 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 51 HiÖn nay, khi Nga vµ ViÖt Nam 5 ngh×n sinh viªn, nghiªn cøu sinh vµ ®ang b−íc trªn con ®−êng hiÖn ®¹i ho¸ thùc tËp sinh ViÖt Nam ®ang häc tËp t¹i s©u s¾c, vai trß cña quan hÖ hîp t¸c hai c¸c tr−êng ®¹i häc cña Nga. VÊn ®Ò tiÕp bªn cïng cã lîi trong lÜnh vùc khoa häc tôc më réng viÖc tiÕp nhËn c¸c c«ng d©n vµ ®æi míi ngµy cµng trë nªn quan ViÖt Nam vµo häc t¹i c¸c tr−êng ®¹i häc träng. NÕu kh«ng hîp søc cïng ®ét ph¸ cña Nga ®ang ®−îc xem xÐt. Dù ¸n liªn ®æi míi th× rÊt khã hy väng më réng kÕt thµnh lËp mét tr−êng §¹i häc liªn mét c¸ch ®¸ng kÓ quy m« hîp t¸c. kÕt vÒ C«ng nghÖ t¹i Hµ Néi ®· ®−îc xóc tiÕn. Hai n−íc cã triÓn väng tèt ®Ó më réng c¨n b¶n hîp t¸c trong lÜnh vùc C¸c h×nh thøc tæ chøc – ph¸p lý hîp khoa häc vµ c«ng nghÖ, gi¸o dôc vµ ®µo t¸c cã hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc ®æi míi t¹o c¸n bé cho c¸c ngµnh kinh tÕ c«ng còng ®· ®−îc ®Ò th¶o. VÝ dô, Trung t©m nghÖ cao. Trªn nhiÒu khuynh h−íng NhiÖt ®íi Nga – ViÖt lµ mét c¬ quan khoa häc – ®æi míi, lîi Ých cña c¸c bªn nghiªn cøu ®· cã uy tÝn tÇm quèc tÕ. kh«ng chØ ®¬n gi¶n lµ trïng hîp, mµ ë §Æc biÖt, ®©y lµ c¬ së ®Ó gi¶i quyÕt mét møc ®é ®¸ng kÓ, ®an xen nhau. Ch¼ng vÊn ®Ò c«ng nghÖ rÊt quan träng – øng h¹n nh− sù hîp t¸c trong ngµnh khoa dông kü thuËt vµ vËt liÖu cña Nga vµo häc vËt liÖu, vÒ c¸c vÊn ®Ò c«ng nghÖ ®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi ®Ó xuÊt khÈu sang sinh häc, nu«i trång thuû s¶n, c«ng c¸c n−íc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi. Trung nghÖ th«ng tin, kü thuËt tÝnh to¸n, kü t©m nµy ®ang thùc hiÖn mét sè nghiªn thuËt chÕ t¹o robot. §éng lùc thóc ®Èy cøu ®éc nhÊt v« nhÞ vÒ c¸c hÖ sinh th¸i c¶ hai bªn tiÕp tôc t¨ng c−êng hîp t¸c nhiÖt ®íi vµ ®a d¹ng sinh häc cña ®æi míi kh«ng chØ lµ lîi Ých tr−íc m¾t, chóng, nh÷ng hËu qu¶ sinh th¸i vµ y mµ cßn lµ sù cÇn thiÕt ph¶i ®−¬ng ®Çu häc cña chiÕn tranh hãa häc mµ Hoa Kú ®−îc víi nh÷ng th¸ch thøc toµn cÇu ®· tiÕn hµnh ë ViÖt Nam. Hµng ngh×n ngµy cµng t¨ng nhanh nh− t×nh tr¹ng chuyªn gia Nga vµ ViÖt Nam ®ang lµm thiÕu hôt l−¬ng thùc, chñ nghÜa khñng viÖc t¹i trung t©m nµy, trong ®ã cã c¸c bè, c¸c mèi ®e do¹ sinh th¸i vµ khÝ hËu, viÖn sÜ vµ viÖn sÜ th«ng tÊn cña ViÖn dÞch bÖnh. Hµn l©m Khoa häc Nga vµ ViÖn Hµn l©m Y häc Nga, c¸c tiÕn sÜ vµ tiÕn sÜ Hîp t¸c trong lÜnh vùc khoa häc vµ khoa häc. Nh÷ng ph¸t minh cña hä ®Òu gi¸o dôc ®¹i häc ®· trë thµnh truyÒn mang tÇm thÕ giíi. thèng gi÷a hai n−íc. C¸c tr−êng ®¹i häc cña Liªn X« (tr−íc ®©y) vµ Nga ®· ®µo C¬ quan gi÷ vai trß kh«ng thÓ thay t¹o h¬n 50 ngh×n chuyªn gia ë tr×nh ®é thÕ trong viÖc tiÕp tôc t¨ng c−êng quan ®¹i häc, hµng ngh×n phã tiÕn sÜ vµ tiÕn hÖ kinh doanh, hoµn thiÖn c¬ cÊu vµ sÜ khoa häc thuéc tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c kinh tÕ– kinh tÕ, khoa häc, kü thuËt cho ViÖt th−¬ng m¹i vµ ®Çu t−, ®Ò ra c¸c c¬ chÕ Nam. Nh÷ng ng−êi nµy am hiÓu s©u s¾c khuyÕn khÝch quan hÖ ®èi t¸c nhµ n−íc t×nh h×nh vµ biÕt râ tiÒm lùc khoa häc to – t− nh©n, x©y dùng c¬ së tµi chÝnh, lín cña Nga, céng t¸c chÆt chÏ víi c¸c nh©n lùc, tæ chøc, th«ng tin cÇn thiÕt lµ nhµ khoa häc vµ l·nh ®¹o c¸c c¬ quan vµ Uû ban Liªn chÝnh phñ vÒ hîp t¸c kinh trung t©m ®æi míi cña Nga. ë ViÖt Nam tÕ vµ khoa häc – kü thuËt gi÷a hai n−íc. hiÖn cã kho¶ng gÇn 550 ngh×n ng−êi biÕt HiÖn nay, chÝnh phñ hai n−íc ®ang sö dông tiÕng Nga. HiÖn t¹i ®ang cã h¬n ®Æt ra vÊn ®Ò hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng
- 52 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 7.2011 cña Uû ban nµy, n©ng cao vai trß phèi – Gióp nh©n d©n hai n−íc hiÓu râ hîp cña nã trong ph¸t triÓn toµn bé lÞch sö phong phó, di s¶n v¨n ho¸ giµu quan hÖ hîp t¸c trªn mäi ph−¬ng diÖn, b¶n s¾c còng nh− tiÒm lùc kinh tÕ vµ t¨ng c−êng ¶nh h−ëng cña Uû ban ®èi tinh thÇn cña hai d©n téc; ph¸t triÓn víi c¸c qu¸ tr×nh hîp t¸c trong lÜnh vùc theo chiÒu s©u mèi quan hÖ trong lÜnh kinh tÕ. ViÖc më réng h¬n n÷a quy vùc v¨n ho¸, gi¸o dôc, më réng quan hÖ m« hîp t¸c – bao gåm tÊt c¶ c¸c chñ thÓ b¹n bÌ h÷u nghÞ gi÷a hai n−íc. kinh tÕ míi, ®a d¹ng ho¸ c¸c lÜnh C«ng lao cña Héi H÷u nghÞ Nga – vùc hîp t¸c vµ c¸c h×nh thøc tæ chøc – ViÖt vµ Héi H÷u nghÞ ViÖt – Nga, mµ ph¸p lý, viÖc ®Ò xuÊt c¸c dù ¸n chung héi viªn lµ nh÷ng ng−êi cã nhiÒu n¨m lín cã kh¶ n¨ng ¶nh h−ëng ®Õn t×nh tham gia x©y dùng quan hÖ hîp t¸c gi÷a h×nh kinh tÕ hai n−íc – tÊt c¶ ®Òu ®ang hai n−íc, ®−îc c¸c nhµ l·nh ®¹o hai nhµ ®ßi hái ph¶i t¨ng thËt nhanh nhÞp ®é vµ n−íc ghi nhËn vµ ñng hé. Minh chøng n©ng cao tÝnh minh b¹ch trong ho¹t tiªu biÓu lµ c¸c bøc ®iÖn chóc mõng göi ®éng cña Uû ban, ®¶m b¶o chÕ ®é b¸o tíi Héi H÷u nghÞ Nga – ViÖt trong n¨m c¸o kÞp thêi t×nh h×nh ho¹t ®éng 2008 tõ l·nh ®¹o cÊp cao hai n−íc nh©n ®Ó chÝnh phñ hai n−íc xem xÐt, ph©n lÔ kû niÖm 50 n¨m ngµy thµnh lËp Héi. tÝch vµ ®Ò ra nh÷ng nhiÖm vô míi. NhiÒu thµnh viªn tÝch cùc cña Héi ®· ®−îc tÆng th−ëng hu©n ch−¬ng cao quý Nh©n tè quan träng cñng cè h¬n n÷a cña chÝnh phñ hai n−íc Nga vµ ViÖt sù tin cËy lÉn nhau, ®¶m b¶o sù hiÓu biÕt Nam. Nh÷ng kÕ ho¹ch dµi h¹n cho lÉn nhau gi÷a nh©n d©n hai n−íc, nh− t−¬ng lai còng ®· ®−îc v¹ch ra. ®· ®−îc nhÊn m¹nh trong Tuyªn bè vÒ HiÖp ®Þnh vÒ quan hÖ hîp t¸c gi÷a hai quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc th«ng qua vµo n−íc giai ®o¹n 2011 – 2015 ®−îc Tæng th¸ng 3/2001, lµ chiÒu c¹nh nh©n v¨n thèng Nga vµ Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam trong quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga – ký ngµy 31/10/2010 t¹i Hµ Néi ®· ViÖt Nam, lµ sù hîp t¸c vµ trao ®æi gi÷a nãi lªn ®iÒu ®ã. c¸c tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi hai n−íc, Th«ng c¸o chung vÒ kÕt qu¶ chuyÕn trong ®ã cã c¶ kªnh hîp t¸c th«ng qua th¨m chÝnh thøc ViÖt Nam cña Tæng c¸c héi h÷u nghÞ Nga – ViÖt vµ ViÖt – thèng D. A. Medvedev th¸ng 10/2010 ®· Nga (®iÓm 3). tr×nh bµy ch−¬ng tr×nh hµnh ®éng chung Nh÷ng ph−¬ng h−íng ho¹t ®éng quan nh»m kiÖn toµn c¬ së x· héi cho quan hÖ träng nhÊt cña c¸c héi h÷u nghÞ trong ®èi t¸c chiÕn l−îc Nga – ViÖt. Ch−¬ng giai ®o¹n hiÖn nay lµ: tr×nh bao gåm c¸c néi dung sau: – §Èy m¹nh quan hÖ gi÷a c¸c ®¶ng – TiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng chÝnh trÞ– chÝnh trÞ vµ c¸c tæ chøc x· héi cña Nga x· héi vµ th«ng tin ®Ó truyÒn b¸ nh÷ng vµ ViÖt Nam; nghÞ quyÕt cña chÝnh phñ hai n−íc nh»m – KhuyÕn khÝch toµn diÖn ngo¹i t¨ng c−êng hîp t¸c Nga – ViÖt víi môc giao nh©n d©n; ®Ých ®¶m b¶o sù ñng hé tõ phÝa nh©n – Më réng c¸c cuéc giao l−u tiÕp xóc d©n hai n−íc Nga vµ ViÖt Nam; thiÕu nhi vµ thanh niªn c¸c cÊp kh¸c nhau; – L−u gi÷ ký øc lÞch sö, tæ chøc c¸c – §Èy m¹nh giao l−u v¨n ho¸, tæ ho¹t ®éng g¾n liÒn víi lÞch sö quan hÖ chøc ®Òu ®Æn theo ®Þnh kú c¸c Ngµy v¨n Nga – ViÖt; ho¸ d©n téc;
- 10 n¨m quan hÖ ®èi t¸c... 53 – §¶m b¶o sù ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ M« h×nh quan hÖ Nga – ViÖt míi lµ cña Trung t©m Khoa häc vµ V¨n ho¸ m« h×nh c«ng khai vµ minh b¹ch vÒ mÆt Nga vµ Quü “ThÕ giíi Nga” t¹i ViÖt Nam. chÝnh trÞ. Nã ®¶m b¶o tÝnh æn ®Þnh, cã Thêi gian ®· chøng minh ý nghÜa lÞch thÓ dù b¸o vµ thùc dông cña quan hÖ sö cña Tuyªn bè Nga – ViÖt n¨m 2001 – liªn quèc gia, ®¶m b¶o tiÕn tr×nh ph¸t v¨n kiÖn chÝnh trÞ nÒn t¶ng ®Ó x¸c ®Þnh triÓn cña quan hÖ hîp t¸c trong mäi lÜnh môc tiªu vµ nguyªn t¾c ®èi t¸c chiÕn vùc. Nã mang tÝnh bÒn v÷ng, gióp gi¶i l−îc cña hai n−íc. quyÕt thµnh c«ng nh÷ng vÊn ®Ò phøc Kinh nghiÖm thùc tiÔn tÝch luü ®−îc t¹p nhÊt còng nh− cã nh÷ng ph¶n øng kÓ tõ khi th«ng qua v¨n kiÖn nµy, quy thÝch hîp tr−íc c¸c th¸ch thøc cña thÕ m« hîp t¸c toµn diÖn vµ hai bªn cïng cã giíi lu«n biÕn ®æi hiÖn nay. lîi kh«ng ngõng t¨ng lªn ®· chøng Thêi gian còng ®· kh¼ng ®Þnh minh søc sèng vµ tÝnh hiÖu qu¶ cña m« tÝnh t−¬ng thÝch cña m« h×nh míi nµy h×nh quan hÖ song ph−¬ng ®−îc x©y víi thùc tiÔn thêi ®¹i hiÖn nay, sù phï dùng vµo n¨m 2001 vµ ®ang kh«ng hîp víi ®Æc tr−ng cña giai ®o¹n ph¸t ngõng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn. triÓn mµ hai n−íc ®ang tr¶i qua, víi Quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc cña Nga nhiÖm vô hiÖn ®¹i ho¸ s©u s¾c vµ ®æi vµ ViÖt Nam – ®ã lµ sù thÓ hiÖn tËp míi toµn diÖn. trung ý chÝ chÝnh trÞ cña c¸c nhµ l·nh Chóng ta cã ®Çy ®ñ c¬ së ®Ó cã thÓ ®¹o hai nhµ n−íc, h−íng tíi cñng cè vµ l¹c quan nh×n vÒ t−¬ng lai quan hÖ Nga t¨ng c−êng tiÒm lùc h÷u nghÞ vµ hîp t¸c – ViÖt. Theo ®µ t¨ng tr−ëng tiÒm n¨ng v« tËn mµ nhiÒu thÕ hÖ nh©n d©n Nga kinh tÕ còng nh− vÞ thÕ quèc tÕ cña hai vµ ViÖt Nam ®· dµy c«ng x©y dùng n−íc, quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc gi÷a trong ®iÒu kiÖn lÞch sö míi, dùa trªn c¬ hai n−íc sÏ ngµy cµng n¨ng ®éng, quy së chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ luËt ph¸p míi. m« vµ chÊt l−îng h¬n. Mèi quan hÖ nµy Quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc cña hai sÏ ®ãng vai trß h÷u hiÖu h¬n trong hÖ n−íc ®¸p øng nh÷ng xu h−íng c¬ b¶n thèng c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ t¹i §«ng cña thÕ giíi hiÖn nay. Nã t¸c ®éng tÝch Nam ¸ vµ ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng cùc ®Õn lîi Ých cèt yÕu vµ c¬ b¶n cña nh− lµ mét trong nh÷ng nh©n tè then nh©n d©n Nga vµ nh©n d©n ViÖt Nam, chèt gióp lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh khu phôc vô thµnh c«ng c«ng cuéc hoµ b×nh vùc, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò toµn cÇu, vµ an ninh, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn ë khu gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng c¨ng th¼ng vµ vùc ch©u ¸ – Th¸i B×nh D−¬ng. xung ®ét, x¸c lËp mét thÕ giíi hµi hoµ.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học