Xem mẫu
- Diệp Vấn
Diệp Vấn
葉問
Diệp Vấn Sinh 1 tháng 10, 1893
Phật Sơn, Quảng Đông, Trung Quốc Mất 2 tháng 12, 1972 (79 tuổi)
Hong Kong Nguyên nhân mất Ung thư thanh quản Tên khác Diệp Kế Vấn
葉繼問, Yeji Q Công việc Võ sư Danh hiệu Gung-Gung Con cái Diệp Chính
& Diệp Chuẩn
Diệp Vấn (葉問, 1893-1972) là một võ sư nổi tiếng người Trung Quốc, được xem
là người có công lớn trong việc hình thành và quảng bá hệ phái Vịnh Xuân Quyền
ở Hongkong. Một trong những đệ tử thành danh của ông chính là minh tinh màn
bạc Lý Tiểu Long trong những năm đầu đời khi họ Lý mới tập tành học võ thuật.
- Mục lục
[ẩn]
1 Thân thế
2 Khởi đầu võ nghiệp
3 Hoạt động tại Phật Sơn
4 Di cư đến Hongkong
5 Chú thích
[sửa] Thân thế
Diệp Vấn tên đầy đủ là Diệp Kế Vấn (葉繼問), sinh ngày 1 tháng 10 năm 1893,
trong một gia đình giàu có ở Phật Sơn tỉnh Quảng Đông. Thân phụ ông là Yip Oi-
dor và thân mẫu là Ng Shui. Ông là người con thứ 3 trong gia đình 4 anh chị em.
Anh cả ông tên là Yip Kai-gak, chị lớn là Yip Wan-mei, em gái út của ông là Yip
Wan-hum.[1]
[sửa] Khởi đầu võ nghiệp
Do gia đình giàu có, từ 5 tuổi ông đã bắt đầu tập võ, đến năm 13 tuổi thì chính
thức bái sư và là đệ tử cuối cùng của Trần Hoa Thuận. Do sư phụ của ông đã ngoài
70 tuổi cho nên ông chủ yếu luyện tập với sư huynh là Ngô Trọng Tố[2][3]. Sau khi
sư phụ qua đời, Ngô Trọng Tố tự lập võ quán và Diệp Vấn cũng theo sư huynh về
tập luyện ở võ đường mới.
- Năm ông 18 tuổi, do tình hình Trung Quốc không ổn định, ông được gia đình gửi
sang học tại trường St. Stephen, một trường giành cho con em những gia đình thế
lực và giàu có tại Hongkong[1]. Trong một dịp tình cờ, ông có dịp giao đấu với một
người đàn ông lớn tuổi, người mà sau này ông mới biết đó chính là sư bá của mình
là Lương Bích[4]. Nhận thấy công phu Vịnh Xuân của mình vẫn còn nhiều khiếm
khuyết, ông tiếp tục tập luyện hoàn thiện võ công với sự chỉ dẫn của Lương Bích.
Vào khoảng năm 1922, khi chính cục Trung Quốc tương đối ổn định, ông trở về
Phật Sơn và kết hôn với bà Trương Vĩnh Thành. Tiếp nhận việc kinh doanh của
gia đình, thời gian nhàn rỗi, ông dành nhiều thời gian đến trao đổi và tập luyện tại
võ quán của sư huynh Ngô Trọng Tố. Do khổ luyện không mệt mỏi và tinh thần
cầu học, ông đã phát triển kỹ thuật Vịnh Xuân của mình đến cảnh giới kinh ngạc
và trở thành một cao thủ của Vịnh Xuân Quyền, dần nổi danh trong giới võ thuật ở
Phật Sơn. Thời gian này, ông cũng bắt đầu truyền dạy môn Vịnh Xuân cho một số
đệ tử dù không chính thức lập võ đường. Một số đệ tử thành danh của ông giai
đoạn này có Lạc Diêu, Chu Quang Dụ, Quách Phú, Luân Giai, Trần Chí Tân và Lã
Ưng.
[sửa] Hoạt động tại Phật Sơn
Trước Chiến tranh Trung-Nhật, Diệp Vấn từng tham gia làm công tác thu thuế cho
chính phủ Quốc dân đảng. Năm 1938, Nhật Bản chiếm Phật Sơn, Huyện trưởng,
kiêm cảnh sát trưởng Nam Hải Lý Đạo Hiên cưỡng chiếm Diệp gia trang làm công
sở. Gia đình Diệp Vấn lúc này phải đến ở với người đệ tử Quách Phú.
Bất mãn với chính quyền bù nhìn do Nhật dựng lên, ông tham gia hoạt động tình
báo bí mật cho chính phủ Quốc dân. Năm 1940, ông được cử đi học tại Học viện
huấn luyện Quý Châu, sau khi tốt nghiệp, trở về Phật Sơn tham gia tổ tình báo tại
đây, thăng dần lên chức trưởng thẩm sát phòng vụ Quảng Châu khi chiến tranh
chấm dứt.
- Do gia trang bị tịch thu, hoạt động kinh doanh của gia đình cũng không thuận lợi,
khoảng từ 1943 đến 1945, do hoàn cảnh sinh kế, Diệp Vấn nhận lời dạy Vịnh
Xuân quyền cho gia đình cha con phú thương Chu Vũ Canh - Chu Thanh Tuyền,
với võ quán Liên Xướng. Tại đây, ông cũng dạy Vịnh Xuân cho các nhân viên tổ
công tác tại Phật Sơn. Thời gian này, giáo trình truyền thụ của ông tuân thủ giáo
trình của sư phụ Trần Hoa Thuận, gồm Tiểu niệm đầu khai thủ, Ly thủ, Tản thức
cập trang quyền. GIáo trình này còn được gọi là Vịnh Xuân quyền Trần Hoa
Thuận.
[sửa] Di cư đến Hongkong
Năm 1945, chiến tranh kết thúc, võ quán Liên Xướng cũng ngừng hoạt động. Diệp
Vấn tiếp tục tham gia công tác cảnh sát tại địa phương, thăng dần lên chức đội
trưởng cảnh sát Bộ tư lệnh Khu Nam Quảng Châu với hàm Thượng hiệu.
Tuy nhiên, đến năm 1949, khi đội quân Cộng sản của Mao Trạch Đông chiếm
quyền kiểm soát Hoa lục, do quá trình công tác cho chính phủ Quốc dân, Diệp
Vấn lo ngại những liên lụy có thể xảy ra với gia đình mình, vì vậy ông cùng một
số thân gia quyến di tản đến Áo Môn, sau chuyển về Hongkong. Đồng thời ông
cũng cải đổi thân phận, đổi tên thành Diệp Dật (葉溢), đổi năm sinh thành 1893,
để tránh liên lụy đến thân nhân còn ở lại Phật Sơn.
Do hầu hết cơ sở gia tộc đều bỏ lại ở Phật Sơn, Diệp Vấn lấy việc dạy Vịnh Xuân
làm sinh kế. Năm 1950, được sự giúp đỡ của bạn hữu, ông dạy võ trong một cơ sở
của Tổng hội công chức Hương Cảng Cửu Long Phạn Điếm tại ngõ Đại Nam, phố
Thâm Thủy. Năm 1952, ông dời võ quán về ngõ Hải Đàn, cùng phố Thâm Thủy.
Đến năm 1955, võ quán một lần nữa phải di dời đến ngõ Lợi Đạt, khu Du Ma Địa.
Thời kỳ khởi sự, võ quán của Diệp rất khó khăn mượn tạm cơ sở của Tổng hội,
thường xuyên phải di dời và ít người theo học. Tuy nhiên, uy tín của Diệp dần
- tăng lên bởi những lần giao đấu của chính Diệp với hoặc các đệ tử với các tay anh
chị cảng Cửu Long hoặc với các võ sư khác đến so tài.
Cũng như sư bá Lương Bích, Diệp cũng là một người có quan điểm cởi mở trong
việc tiếp thu và truyền dạy Vịnh Xuân. Ông th ường xuyên học hỏi, cải tiến và hệ
thống một các khoa học các kỹ thuật của Vịnh Xuân. Ngay trong ph ương pháp
giảng dạy, ông cũng tùy theo khí chất riêng của từng đệ tử để truyền dạy, nguyên
tắc chung nhất, nhưng chi tiết có những dị biệt để phù hợp từng người. Đây cũng
chính là lý do vì sao các hệ phái Vịnh Xuân Hongkong tuy cùng một thầy nhưng
vẫn khác nhau về phương pháp tập luyện.
Năm 1967, Diệp cùng các đại đệ tử của mình thành lập Hội Thể dục Vịnh Xuân
quyền Hongkong (香港詠春拳體育會).
Ngày 2 tháng 12 năm 1972, Diệp Vấn đã qua đời dưới sự tiếc thương của rất nhiều
người. Sau này những người được ông truyền dạy đã tiếp bước ông gây dựng lên
Vịnh Xuân Hồng Kông hay Diệp Vấn Vịnh Xuân Quyền. Đệ tử nổi tiếng của ông
là Lý Tiểu Long cũng là một cao thủ. Ngoài ra sư huynh của ông là Nguyễn Tế
Công sư tổ Vịnh Xuân Quyền Việt Nam. Diệp Vấn được đánh giá là một trong số
ít những cao thủ Vịnh Xuân Quyền có ảnh hưởng lớn tới Môn Phái.
nguon tai.lieu . vn