Xem mẫu
- Tuổi vàng sáng tạo
Sự đột phá trong công nghệ thường gắn với những cái tên rất trẻ,
với những gương mặt mới mẻ, tài ba trên thương trường. Nhưng
có một thực tế nghe có vẻ trái khoáy: gương mặt cũ kỹ lại có
khuynh hướng cải tiến vượt trội so với các đồng nghiệp dưới 35
tuổi.
Gừng cay, người già
Nhà nghiên cứu Vivek Wadhwa thuộc Trường Đại học Duke (Mỹ)
đã tiến hành một cuộc điều tra trên 549 công ty đã đột phá thành
- công về mặt công nghệ. Kết quả: tuổi trung bình để sáng lập ra
một công ty công nghệ cao không thuộc về thế hệ sinh viên mới
ra trường đầy táo bạo mà là những kỹ sư, doanh nhân tuổi đã
chín muồi. Rất đơn giản, những người ở độ tuổi này đã chán đi
làm thuê cho người khác.
Thêm một điều quan trọng khác là các doanh nhân lớn tuổi khi
khởi nghiệp một công ty thường có tỷ lệ thành công cao hơn
người trẻ. Không quá khó để nhìn thấy lý do bên trong: họ đã tích
lũy được rất nhiều kiến thức trong lĩnh vực công nghệ, hiểu rõ
nhu cầu khách hàng, đã có nhiều năm xây dựng mạng lưới hỗ trợ
cần thiết, bao gồm cả hỗ trợ về mặt tài chính.
Hiện độ tuổi mà doanh nghiệp sẵn sàng cải tiến và chấp nhận rủi
ro cũng đang tăng lên. Theo số liệu từ Viện Kauffman (Mỹ), tỷ lệ
doanh nghiệp cao nhất trong dân chúng Mỹ nằm ở độ tuổi từ 55-
64, trong đó những người trên 55 tuổi có tỷ lệ lập công ty thành
công cao hơn gấp đôi so với nhóm từ 20 đến 34. Nhìn chung, tỷ
- lệ doanh nghiệp trong dân chúng Mỹ đã tăng lên kể từ năm 1996
đến nay ở hầu hết các độ tuổi, trừ độ tuổi dưới 35.
Theo danh sách Fast
Tech 500 của tạp chí
Forbes, công ty của Mỹ
phát triển công nghệ
nhanh nhất lúc mới
khởi nghiệp là First
Solar - được sáng lập
hồi năm 1984 bởi một người đã... 68 tuổi. Còn 1 trong 2 người
đồng sáng lập ra Riverbed Technology - công ty đứng thứ 2 trong
Fast Tech 500 - cũng đã 51 tuổi. Ngay cả internet cũng không
còn là vùng đất dành riêng cho những người trẻ nữa. Zynga,
công ty sở hữu Varmville và hàng loạt game nổi đình nổi đám
khác nằm dưới sự lèo lái của nhà sáng lập kiêm CEO 44 tuổi
Mark Pincus.
- Vậy vì sao những người lớn tuổi thường luôn bị xem là đồng
nghĩa với làm việc kém hiệu quả và kém sáng tạo? Trong loạt
nghiên cứu về sức sáng tạo trong nghệ thuật và khoa học, David
Galenson, một kinh tế gia của Đại học Chicago (Mỹ) đã xác định
2 loại sáng tạo. Loại thứ nhất dựa trên các ý tưởng mới mẻ và
táo bạo. Loại này dành cho những nhà phát kiến trẻ (chẳng hạn
như Picasso hay Einstein). Trong khi đó, loại sáng tạo thứ 2 được
xây dựng dựa trên thử nghiệm.
Tác giả của chúng thường là những người lớn tuổi hơn (chẳng
hạn như Cézanne hay Darwin). Loại sáng kiến này thường được
tác giả của chúng đưa ra sau khi cân nhắc đi cân nhắc lại, tiến
hành nhiều thử nghiệm và cho kết quả từ từ chứ không đột phá
nhanh chóng. Galenson cho rằng, cách đưa ra sáng kiến kiểu này
khiến cho người ta dễ nhầm lẫn đó thực ra chẳng phải là sáng
kiến gì, chỉ là sự khôn ngoan, cẩn thận thường có của người lớn
tuổi.
Ghế mới cho người cũ
- Cách sắp xếp công việc của nhiều công ty cũng thường không
tạo cho hội cho người lớn tuổi sáng tạo. Những gương mặt mới
được tuyển dụng, mới tốt nghiệp đại học thường nằm trong các
dự án đòi hỏi nhiều sự sáng tạo nhất, trong khi các nhân viên cũ
thường được phân công làm các công việc thường nhật đã được
lập trình sẵn trong hệ thống.
Ngoài ra, cũng rất hiếm công ty dành đủ thời gian và tiền bạc để
huấn luyện cho các nhân viên cũ của mình được cập nhật kiến
thức. Tất nhiên, người lao động cũng phải gánh lấy một phần
trách nhiệm: nhiều người tự cho mình “quyền được lỗi thời” hơn
là liên tục trau dồi kiến thức mới. Chẳng hạn, ở khối Liên minh
Châu Âu (EU), chỉ có 30% người lao động trên 55 tuổi tham gia
vào các buổi huấn luyện liên quan đến công việc so với tỷ lệ 50%
ở các đồng nghiệp trẻ tuổi của họ.
Có một điều rõ ràng: thay đổi suy nghĩ trong đầu mọi người về
sức sáng tạo của doanh nghiệp và công nhân lớn tuổi là điều
- không tự đến. Tuy nhiên, những mô hình làm việc hiệu quả đã
góp phần đáng kể vào quá trình thay đổi nhận thức.
Việc sử dụng những nhóm làm việc thuộc nhiều độ tuổi khác
nhau như cách mà hãng xe hơi BMW đang sử dụng là một trong
những giải pháp giúp giảm thiểu mất mát kiến thức khi những
người lao động lớn tuổi nghỉ hưu. Hãng Siemens cũng đã xây
dựng cơ chế “chuyển giao kiến thức”, trong đó những nhân viên
lớn tuổi truyền tải kinh nghiệm cho nhân viên trẻ trong khi học hỏi
các kỹ năng mới từ họ.
Kinh tế gia Verwonk nhận xét những sự chuyển giao như ở BMW
hay Siemens chỉ mới là sự khởi đầu và cần phải làm rất nhiều
điều nữa. Ông nhận xét sự thay đổi về nhân khẩu học cộng với
áp lực kinh tế sẽ nhanh chóng khiến cho người lao động, doanh
nghiệp và cả nền kinh tế phải đối diện với một khái niệm mới: ở
thời kỳ hậu khủng hoảng, chuyện sức sáng tạo của người lao
động mai một theo tuổi tác là điều quá xa xỉ, quá tốn kém mà
- không ai có thể gồng nổi chi phí nên không thể để cho quá trình
này xảy ra.
nguon tai.lieu . vn