- Trang Chủ
- Thời trang - Làm đẹp
- Tổ chức học tập tự định hướng trong đào tạo giáo viên công nghệ - kinh tế gia đình thông qua học phần thực hành quy trình thiết kế thời trang
Xem mẫu
- TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 1 (26) - Thaùng 1/2015
TỔ CHỨC TRONG ĐÀO TẠO
GIÁO VIÊN CÔNG NGHỆ – KINH TẾ GIA ĐÌNH THÔNG QUA
HỌC PHẦN
NGUYỄN THỊ CẨM VÂN(*)
T M TẮT
K H ậ ướ ượ dù ể â b ớ ậ eo giáo viên
ướ . Đây oạ ộ ậ ể í ủ ộ ủ ườ ở ộ o
ù ợ ớ ướ ổ ớ bả o d od .T ì ổ oạ
ộ H ậ ướ os eo oạ ể uâ eo
uy ắ ấ . y ề ậ ổ oạ ộ ậ
ướ o qu ì o ạo o Cô -K ì ô qu ầ
T Quy ì k ờ ể y u ầu ủ dạy
nay.
óa: ậ ướ ậ o ướ o ạo o k
ì k ờ .
ABSTRACT
The concept of Self-directed learning is used to distinguish itself from the one of
Teacher-d e ed e . Su e e od s ows e s ude s e ess
level and is in accordance with the orientation of basic and comprehensive educational
renovation. The process of organizing Self-directed learning in students follows specific
steps and conforms to given principles. This article mentions the organization of Self-
directed learning in the training process for teachers who major in Technology - Home
economics through the unit of Fashion Design Practical Process in order to meet the
ow d y e e s equ e e s.
Keywords: self-directed learning, teacher-directed learning, teacher training, home
economics, fashion design
1. MỞ ĐẦU cao hơn trong quá trình học tập của bản
Với định hướng đổi mới căn bản, toàn thân; cho phép sinh viên được lựa chọn nội
diện giáo dục và đào tạo; việc tổ chức hoạt dung học, thời gian học, lộ trình học phù
động dạy học ở trường đại học đang hợp với năng lực và điều kiện của chính
chuyển dần sang hướng tích cực hóa và cá họ. Muốn thực hiện được điều này, bản
thể hóa người học, xem người học là trung thân sinh viên phải có tinh thần tự giác,
tâm của quá trình đào tạo. Bên cạnh đó, tích cực và nhất là phải có phương pháp
phương thức đào tạo theo tín chỉ hiện nay học tập chủ động. H ậ ướ
đang được triển khai trong các trường đại (HTTĐH) là hoạt động thể hiện sự chủ
học cũng trao cho sinh viên quyền tự chủ động cao của người học trong toàn bộ quá
159
- trình học tập, từ việc xác định phương động, cách thức hành động, điều kiện hành
hướng học tập cho đến xây dựng kế hoạch, động, thời gian hành động. Trong lĩnh vực
thực hiện kế hoạch và đánh giá kết quả học học tập, phương hướng học tập bao gồm
tập. Vấn đề đặt ra đối với giảng viên là tổ các yếu tố: mục đích học tập (học để làm
chức dạy học như thế nào để sinh viên có gì?), nội dung học tập (học những gì?),
thể thực hiện HTTĐH? phương pháp học tập (học bằng cách nào?),
2. NỘI DUNG kế hoạch học tập (học như thế nào?), thời
2.1. H c tập tự địn ướng là gì? gian học tập (học khi nào?), địa điểm học
Thuật ngữ H ậ ướ được tập (học ở đâu?). Từ đó có thể thấy,
dùng để phân biệt với việc học tập theo phương hướng học tập là yếu tố mang
giáo viên định hướng. Khái niệm về Học nhiều tính cách cá nhân, có thể thay đổi
tập tự định hướng (self-directed learning) theo từng người học hay từng nhóm người
đã được các nhà nghiên cứu giáo dục đưa học và thay đổi theo sự chi phối của năng
ra và xây dựng cơ sở lý luận từ khoảng 0 lực, điều kiện và phong cách học tập của
năm trước. Các tác giả như: Cyril Houle người học.
nghiên cứu động cơ học tập của những Khi hoạt động HTTĐH diễn ra ngoài
người trưởng thành (1 1), Allen Tough các hình thức tổ chức dạy học chính thức
công bố những dự án học tập dành cho thì phương hướng học tập do từng cá nhân
người trưởng thành (1971), Malcolm người học quyết định. Nhưng khi hoạt
Knowles xuất bản tác phẩm H ậ động HTTĐH diễn ra trong phạm vi nhà
ướ (1975); đã góp phần xây dựng trường, trong không gian lớp học, theo
nền tảng lý luận ban đầu cho HTTĐH [3]. chương trình đào tạo cụ thể thì địa điểm
Cho đến nay với sự phát triển nhiều ý học tập đã được xác định, bối cảnh học tập
tưởng mới, HTTĐH đã được quan tâm là giống nhau, mục đích học tập đã xác
nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trên tại định (phù hợp với mục tiêu đào tạo). Khi
các nước có nền giáo dục phát triển. đó các yếu tố của phương hướng học tập
HTTĐH là quá trình học tập theo trong những trường hợp nhất định bao
phương hướng do người học tự xác định từ gồm: mục tiêu phấn đấu trong từng lĩnh
nhu cầu học tập của chính mình. Trong đó, vực, nội dung học tập (từng chủ đề cụ thể
người học chủ động xác định kế hoạch, trong môn học), thời gian học tập, kế hoạch
thực hiện và đánh giá kế hoạch học tập. học tập, phương pháp học tập,… sẽ do
Nói một cách khác, quá trình HTTĐH là người học quyết định theo nhu cầu, trình
quá trình học tập chủ động cao của người độ, khả năng, và điều kiện học tập của
học ngay từ giai đoạn xác định phương chính họ.
hướng, chiến lược cho việc học tập. Nói 2.2. iến trìn tổ c ức c tập tự địn ướng
một cách khái quát, phạm trù phương 2.2.1. G oạ uẩ b
hướng hành động tập hợp các yếu tố cơ - Giáo viên chuẩn bị cơ sở tri thức
bản: mục đích hành động, nội dung hành làm nền tảng để người học thực hiện kế
160
- hoạch học tập. chọn phương hướng, chiến lược học tập và
2.2.2. G oạ ư tự điều khiển lộ trình học tập phù hợp nhất
ướ ượ ậ với điều kiện, năng lực và phong cách học
- Nắm bắt nhu cầu, mục tiêu phấn tập của bản thân họ.
đấu và phương hướng học tập của người Đảm bảo hoạt động dạy học diễn ra
học. Thảo luận với người học để phương theo tiến trình phù hợp với tiến trình
hướng học tập của người học phù hợp với HTTĐH. Trong quá trình dạy học, vai trò
mục tiêu và nội dung của phần kiến thức đã của giáo viên là tổ chức, hướng dẫn, hỗ trợ
quy định trong chương trình đào tạo. cho người học thực hiện tiến trình
2.2.3. G oạ ổ HTTĐH.
- Thảo luận với người học về kế Đảm bảo tính chủ động, tự lực của
hoạch thực hiện nhiệm vụ học tập và các người học: quá trình dạy học phải là quá
tiêu chí đánh giá sản phẩm học tập. trình tham gia một cách chủ động, tự giác
- Tổ chức, sắp xếp nguồn lực: tài của người học trong toàn bộ các giai đoạn
liệu, cơ sở vật chất, điều kiện tài chính, của quá trình. Thông qua đó, người học
những điều kiện về quản lý v.v... theo kế được củng cố, mở rộng kiến thức cũng như
hoạch mà người học sẽ thực hiện. rèn luyện kỹ năng hành động, tích lũy kinh
2.2.4. G oạ k oạ nghiệm thực tiễn.
- Kết hợp các hình thức tổ chức dạy 2.4. ổ c ức c tập tự địn ướng
học: học tại lớp, học tại phòng thực hành, tr ng đà tạ gi viên Công ng ệ – Kin tế
phòng thí nghiệm, làm việc cá nhân, làm gia đìn
việc nhóm v.v… Ví dụ dưới đây minh họa tiến trình tổ
- Kết hợp các phương pháp, kỹ thuật, chức HTTĐH đối với học phần T
thủ thuật dạy học. Quy ì k ờ trong chương
Trong quá trình thực hiện kế hoạch học trình đào tạo giáo viên ngành Kinh tế gia
tập, giáo viên cùng người học tổ chức kiểm đình. Đây là học phần được giảng dạy sau
tra đánh giá từng giai đoạn để có phương án khi sinh viên đã đạt yêu cầu các học phần:
chỉnh sửa, cải tiến, hoàn thiện kế hoạch. Cắ y bả Cắ yy ẻe
2.2.5. G oạ â trong
Đánh giá kết quả học tập (kiến thức, kỹ chương trình đào tạo [1]. Các bước thực
năng, kinh nghiệm, giá trị) thông qua quá hiện cụ thể như sau:
trình thực hiện nhiệm vụ và các sản phẩm 2.4.1. G oạ uẩ b
học tập. a. C uẩ b ủ ả
2.3. Nguyên t c tổ c ức c tập tự Hệ thống hóa các kiến thức về các
địn ướng loại trang phục cho từng đối tượng, kỹ
Quá trình tổ chức hoạt động HTTĐH năng may các chi tiết trên trang phục, kiến
phải đảm bảo các nguyên tắc sau: thức về phối hợp trang phục, phối hợp phụ
Đảm bảo cho người học được lựa kiện, kiến thức về mỹ thuật trang phục....
161
- Chuẩn bị các tạp chí thời trang; tài Thông tin về nội dung bài học: thiết
liệu giáo trình môn Cắt may y phục nữ, Cắt kế một bộ sưu tập thời trang và thực hiện
may y phục nam, Cắt may trang phục trẻ các tài liệu thuyết minh quá trình thiết kế.
em...; các rập ma-nơ-canh (hỗ trợ cho sinh Thông tin về tiêu chí đánh giá:
viên trong việc vẽ thiết kế trang phục), màu chuyên cần 10%, kết quả bộ sưu tập: 0%.
vẽ, giấy, bút chì .... b. C uẩ b ủ s
Thông tin đến sinh viên về mục tiêu Tự đánh giá năng lực của bản thân
của bài học: theo mục tiêu của bài học: các kỹ năng cắt
Trình bày được quy trình thực hiện may, vẽ thiết kế, trình bày báo cáo….
bộ sưu tập thời trang, và trình bày được dự (Bảng 1).
án về bộ sưu tập thời trang. Xác định nhu cầu, hứng thú học tập
Thực hiện được tài liệu thuyết minh của bản thân.
bộ sưu tập thời trang với các đề mục: cảm Xác định điều kiện riêng của bản
hứng thiết kế, bảng màu, bảng phụ liệu, thân có thể đáp ứng việc học tập: tự đánh
bản vẽ thiết kế .... đồng thời thực hiện được giá điều kiện của bản thân (có đủ điều kiện
các chi tiết của trang phục trong bộ sưu tập. về tài chính và dụng cụ thiết bị để thực
Thể hiện tư duy sáng tạo dựa trên hiện trang phục thường ngày, trang phục
xu hướng thời trang, kiến thức và kỹ năng công sở, hay trang phục lễ tân,…?).
cắt may mang phong cách cá nhân.
ả 1. T k ub
Mục tiêu Các n ng lực à k n ng Tự đánh
giá
1. Trình bày được quy trình thực - Kỹ năng thuyết trình báo cáo
hiện bộ sưu tập thời trang, cách
thực hiện các tài liệu kỹ thuật
- Kỹ năng cắt may
2. Thực hiện được bộ sưu tập thời - Kỹ năng vẽ chi tiết kỹ thuật của sản
trang với các tài liệu kỹ thuật phẩm
cơ bản - Kỹ năng vẽ mẫu thiết kế (silhouette)
- Kỹ năng làm việc theo kế hoạch
- Năng lực làm việc độc lập
- Năng lực thực hành ứng dụng những
kiến thức kỹ năng cắt may vào bộ sưu
tập
3. Thể hiện tính sáng tạo - Tư duy sáng tạo
(Tự đánh giá theo các mức độ: Yếu, Trung bình, Khá, Tốt)
162
- 2.4.2. G oạ ư ướ chủ đề theo mức độ năng lực từ khá, trung
bình đến yếu: áo dài dạ hội, đầm dạ hội,
Sinh viên xác định phương hướng trang phục công sở nữ, trang phục công sở
học tập theo năng lực, nhu cầu và điều nam, đồng phục, trang phục trẻ em (với
kiện của bản thân. cấu trúc và kỹ thuật không quá phức
Xác định mục tiêu học tập (mục tiêu tạp).v.v... Lựa chọn chủ đề theo điều kiện
phấn đấu) trong lĩnh vực chuyên môn và tài chính: trang phục lễ tân, trang phục
lĩnh vực phương pháp. thường ngày, trang phục công sở, trang
phục dạo phố .v.v...
Xác định phương pháp học tập cá
nhân hoặc học nhóm: nghiên cứu tìm cảm Giảng viên và sinh viên thống nhất
hứng, thực hành các bản vẽ thiết kế, thuyết các nhiệm vụ, các sản phẩm phải thực hiện:
trình và trình bày trực quan báo cáo kết quả. Hồ sơ thiết kế của bộ sưu tập bao
Xác định điều kiện thực hiện: xác định gồm các tài liệu cơ bản: bảng trình bày
các nguyên vật liệu, thiết bị cần thiết; thời cảm hứng, bảng màu của bộ sưu tập, bảng
gian thực hiện tài liệu thuyết minh: 30 tiết. vải và phụ kiện của bộ sưu tập, bản vẽ các
mẫu thiết kế kèm mô hình các chi tiết điểm
Xác định nội dung: từ việc xác định nhấn trên trang phục.
năng lực, phương pháp và điều kiện thực
hiện, giảng viên trao đổi với sinh viên để Mỗi bộ sưu tập gồm bộ sản phẩm
thống nhất nội dung học tập: lựa chọn các (váy hoặc áo và quần).
ả 2. P ư ướ ậ
Các
Chi tiết cụ thể N i dung thực hiện
thành tố
Nhu cầu
Thiết kế bộ sưu tập về váy cho phụ nữ Bộ sưu tập gồm các kiểu váy nữ
học tập
Các trang phục biến kiểu từ dạng căn
Điều Có máy may ở nhà bản (có thể tự cắt may một số công
kiện học đoạn ở nhà).
tập Sản phẩm sử dụng nguyên vật liệu có
Kinh phí có hạn
mức giá vừa phải
Lĩnh hội kiến thức, kỹ năng về cách thực Chủ đề bất kỳ về trang phục và phụ
hiện bộ sưu tập thời trang kiện
Nâng cao kỹ thuật cắt may váy phụ nữ Bộ sưu tập gồm các kiểu váy nữ
Mục tiêu Nâng cao kỹ năng lập kế hoạch và thực Chủ đề bất kỳ về trang phục và phụ
phấn đấu hiện kế hoạch cho một công việc cụ thể kiện
Nâng cao kỹ năng vẽ trang trí Chủ đề bất kỳ về trang phục và phụ kiện
Nâng cao kỹ năng trình bày báo cáo trước
Chủ đề bất kỳ về trang phục và phụ kiện
đám đông
Phương - Tự nghiên cứu - Tự nghiên cứu tìm ý tường
pháp học - Thực hành rèn luyện kỹ năng hội họa - Thực hành vẽ mẫu người, vẽ trang
tập - Thực hành rèn luyện kỹ năng cắt may phục và vẽ trang trí sản phẩm
163
- - Thực hành may các chi tiết và sản
phẩm trong bộ sưu tập
Thời 30 tiết - Chuẩn bị: tiết
gian học - Thực hiện: 2 tiết
tập
Sau khi trao đổi với giảng viên, sinh
Thảo luận với sinh viên để thống nhất
viên sẽ quyết định lựa chọn chủ đề. Tên gọi
kế hoạch thực hiện theo từng chủ đề: các
cụ thể của bộ sưu tập sẽ được xác định sau
khi sinh viên nghiên cứu các hình ảnh và bước thực hiện, các nhiệm vụ cụ thể, thời
tài liệu để tìm cảm hứng. gian thực hiện, yêu cầu của mỗi giai
2.4.3. G oạ ổ đoạn...(bảng 3).
ả 3. K oạ u uy bộ sưu ậ ờ
Các
bước Phư ng pháp thực Thời
Nhiệm ụ Yêu cầu
thực hiện gian
hiện
- Tìm cảm hứng, tìm - Sưu tầm hình ảnh trên Xác định xong ý
Chuẩn hình ảnh thể hiện ý internet và trên tạp chí. tiết tưởng của bộ sưu tập.
bị tưởng. - Cắt dán và trình bày
trên giấy canson.
- Phân tích màu sắc, hoạ - Vẽ màu sắc chính và
tiết, khối hình theo ý phụ trong bộ sưu tập - Phác thảo mẫu
tưởng. thành các ô màu theo trong bộ sưu tập
- Lên ý tưởng về kiểu thứ tự bằng màu nước. 1 tiết -Thực hiện hoàn tất
dáng, màu sắc, khối - Cắt dán các mẫu vải bảng vải, bảng màu
hình của bộ sưu tập. chính và phụ vào giấy
- Nghiên cứu chất liệu, canson.
màu sắc chính của bộ - Vẽ các mẫu thiết kế
Thực sưu tập. bằng màu nước trên giấy
hiện canson.
- Thực hiện bảng phụ Dán đính các phụ kiện tiết - Hoàn tất bảng phụ
kiện, phụ trang vào giấy canson kiện, phụ trang
Hoàn tất hồ sơ bộ sưu Đóng các tài liệu rời Bộ hồ sơ đầy đủ các
tập thành tập. tiết tài liệu cần thiết
Tổng - Hoàn chỉnh bộ sưu tập Trình bày bằng Báo cáo ngày …..
kết, - Báo cáo kết quả PoiwerPoint
đánh
giá
Địa điểm thực hiện: thực hiện và báo cáo kết quả tại phòng xưởng may.
164
- Tiêu chí đánh giá bộ sưu tập: thân để lựa chọn chủ đề học tập, xây dựng
Bộ sưu tập đủ mẫu phương hướng học tập cho riêng mình và
Thiết kế theo xu hướng, sáng tạo; tự lực thực hiện các nhiệm vụ học tập theo
phối hợp màu sắc và phụ kiện hợp lý phương hướng đó. Như vậy không có
Các tài liệu kỹ thuật đầy đủ và nghĩa xem nhẹ vai trò của giảng viên mà
chính xác. trái lại, giảng viên đóng vai trò hướng dẫn
Trình bày báo cáo: nêu được quá hỗ trợ sinh viên trong từng giai đoạn học
trình hình thành và thể hiện ý tưởng. tập. HTTĐH có thể được tổ chức để giảng
2.4.4. Giai đ ạn t ực iện dạy những nội dung có quỹ thời gian tương
Sinh viên thực hiện theo kế hoạch của đối lớn và tích hợp nhiều kỹ năng, kiến
cá nhân. Giảng viên theo dõi, kiểm tra yêu thức tươmg tự như học phần Thực hành
cầu của từng công việc. quy trình thiết kế thời trang trong chương
2.4.5. G oạ trình đào tạo giáo viên Công nghệ - Kinh tế
Định kỳ sau mỗi giai đoạn trung gia đình.
gian, sinh viên tự đánh giá kết quả thực Hoạt động HTTĐH nói chung mang
hiện kế hoạch và trình bày với giáo viên để tính cá thể, mỗi sinh viên có phương
kịp thời điều chỉnh nếu có điểm sai sót hướng, kế hoạch học tập riêng. Do đó đòi
hoặc không hợp lý. hỏi giảng viên phải thường xuyên tự nâng
Giáo viên và sinh viên đánh giá kết cao trình độ chuyên môn để có thể làm tốt
quả thực hiện bộ sưu tập theo tiêu chí đã nhiệm vụ hỗ trợ, tổ chức, hướng dẫn cho
thống nhất. sinh viên trong việc xác định phương
Đánh giá quá trình thực hiện kế hướng học tập và lựa chọn kế hoạch học
hoạch thông qua kết quả mỗi giai đoạn. tập phù hợp nhất. Đồng thời, việc tổ chức
hoạt động HTTĐH trong quá trình giảng
Đánh giá tri thức, kinh nghiệm đạt
dạy cũng đòi hỏi ở giảng viên năng lực tổ
được sau quá trình thực hiện và so sánh với
chức, quản lý, giám sát khi nhiều dự án học
bảng đánh giá ban đầu.
tập của sinh viên cùng triển khai. Do đó,
3. KẾT LUẬN
Thông qua việc tổ chức hoạt động việc tổ chức cho sinh viên HTTĐH cũng
HTTĐH trong quá trình giảng dạy các học góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ
phần, sinh viên được tạo điều kiện thể hiện giảng viên, góp phần nâng cao hiệu quả
sự chủ động của bản thân ở mức độ cao khi đào tạo giáo viên nói chung và giáo viên
tự đánh giá năng lực, điều kiện của bản Công nghệ - Kinh tế gia đình nói riêng.
165
- TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường Đại học Sài Gòn, (2012), Đề ư C ư ì od ạ (
ầ uy ) N Sư ạ K ì bậ o ạo:C o .
2. Nguyễn Thị Cẩm Vân, (2011), P uy í í ủ ộ ủ s qu oạ
ộ T ướ ậ , Tạp chí Đại học Sài gòn, tr. -105.
3. Guglielmino L.M., Long H.B., Hiemstra R. (2004), Historical Perspectives Series:
Self-Direction in Learning in the United States”, International Journal of Self-directed
Learning, 1(1), tr.1.
* Ngày nhận bài: 1 / /2014. Biên tập xong: /1/201 . Duyệt đăng: 10/1/201 .
166
nguon tai.lieu . vn