Xem mẫu
- Tìm hiểu về Khoảng thời gian vàng
sau Tai biến mạch máu não
I. Tai biến mạch máu não là gì? Tai biến mạch máu não (hay còn gọi Đột
quỵ) là sự tổn thương đến nhu mô não do sự suy giảm hay ngưng trệ đột ngột dòng
máu cung cấp cho não, đột quỵ xảy ra rất nhanh đòi hỏi cần điều trị ngay lập tức,
do đó đột quỵ còn được gọi là cơn tấn công não.
- Phần lớn đột quỵ xảy ra là do sự tắc nghẽn động mạch nuôi não do cục máu
hình thành trong mạch máu ở não hay ở cổ (thrombus) dẫn đến đột quỵ nhồi máu.
Ngoài ra, sự tắc nghẽn mạch máu hay đột quỵ còn xảy ra do cục máu từ nơi khác
di chuyển tới não hay cổ do thuyên tắc
- Đột quỵ xuất huyết xảy ra khi mạch máu não bị vỡ và chảy máu vào
trong não, xuất huyết thường xảy ra không có triệu chứng báo trước, nó thường là
hậu quả của cao huyết áp
Động mạch cảnh cổ và động mạch đốt sống
- II. Các dấu hiệu gợi ý bị đột quỵ
Triệu chứng của Đột quỵ rất đa dạng, tuỳ thuộc vào phần nào của não bị tổn
thương và mức độ tổn thương và triệu chứng thường xảy đến đột ngột bao gồm:
liệt mặt (méo miệng), yếu liệt tay và/hoặc chân; hầu hết xảy ra ở một bên cơ thể,
tê/ mất cảm giác, khó nói, giảm thị lực, hoặc mất thăng bằng.
- Các dấu hiệu gợi ý khác gồm có:
+ Đột ngột lẫn lộn, nói khó hoặc không hiểu lời nói.
+ Thình lình mờ mắt một hoặc cả hai bên
+ Đột ngột khó khăn đi lại, choáng váng, mất thăng bằng hoặc mất điều hòa
+ Thình lình đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.
+ Đột ngột vận động khó khăn, như khó nuốt,khó vận động tay /chân,tiêu
tiểu không tự chủ, mất ý thức
- Những dấu hiệu báo trước:
Cơn thoáng thiếu máu não (TIAs) có thể xảy ra trước khi bị đột quỵ thật
sự: tình trạng giảm luợng máu tưới não trong 1 khoảng thời gian ngắn mà không
gây nên tổn hại vĩnh viễn (permanent damage), những triệu chứng có thể thoái lui
trong nhiều phút hoặc 1 vài giờ
- Đột quỵ là một cấp cứu y khoa. Do đó, cần phải được nhận diện sớm
và đến ngay những cơ sở y tế có đủ điều kiện chẩn đoán và điều trị trong
khoảng “ thời gian vàng”
(trong vòng 3-6h sau khi xảy ra đột quỵ)
III. Chẩn đoán đột quỵ như thế nào?
Một khi nghi ngờ triệu chứng đột quỵ cần lập tức gọi xe cấp cứu hoặc di
chuyển bệnh nhân đến những phòng cấp cứu các bệnh viện - nơi có chuyên viên
chăm sóc sức khoẻ sẽ thăm khám để xem xét bệnh nhân có thật sự bị đột quỵ hay
không, bác sỹ có thể làm những xét nghiệm :
Xét nghiệm máu, ECG để kiểm tra nhịp tim , Xq tim phổi
Chụp CT Scan /MRI não
Siêu âm động mạch cảnh để quan sát lưu lượng máu trong động
mạch cảnh ở cổ
Chụp động mạch não(cerebral arteiogram) để quan sát những mạch
máu trong não
- IV. Sơ đồ tóm tắt những nguyên nhân đột qụy
V. Điều trị đột quỵ
- Điều quan trọng là bệnh nhân phải được đưa đến bệnh viện càng sớm
càng tốt nếu nghi ngờ bị đột quỵ. Nhiều bệnh viện lớn hiện nay đã điều trị Đột qụy
gây bởi những cục máu đông bằng những thuốc làm tan cục máu đông, mà chúng
- có thể làm ngưng những triệu chứng đang xảy ra 1 cách nhanh chóng à có thể
phòng ngừa sự tàn phế hoặc chết về sau , nhưng hoạt động này chỉ hiệu quả khi
thuốc được cho trong vòng 3-6h sau khi xảy ra đột quỵ (khoảng thời gian vàng)
- Mục tiêu của cộng đồng là phòng ngừà đột quỵ, cho nên điều quan trọng
là xác định nguy cơ đột quỵ là gì và làm sao hạn chế hoặc kiểm soát chúng, trong
đó tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất, ngoài ra còn những yếu tố
khác như: các bệnh tim, hút thuốc, tăng cholesterol hoặc tăng LDL, thuốc tránh
thai, nghiện rượu…
- Phục hồi chức năng có thể bắt đầu ở tại bệnh viện, hầu hết những chương
trình phục hồi chức năng đều kéo dài nhiều tuần đến nhiều tháng sau khi bạn ra
viện
BS. HUỲNH VĂN PHỤNG
Chuyên khoa Thần Kinh – BV Hoàn Mỹ Sài Gòn
nguon tai.lieu . vn
