Xem mẫu

  1. Đại học Công nghệ Thông tin Khoa mạng máy tính và truyền thông Lớp MMT03 BÀI BÁO CÁO Môn: Công nghệ mạng viễn thông Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD ThS. Ngô Hán Chiêu SVTH Nhóm 10 1. Lê Văn Thương 08520599 2. Lê Đỗ Trường An 08520004 3. Nguyễn Văn Thiệu 08520596 TP HCM, 11/2011
  2. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu MỤC LỤC MỤC LỤC ...................................................................................................................................... 1 LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................................................ 4 DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ.................................................................................... 5 THUẬT NGỮ VIẾT TẮT .............................................................................................................. 8 NỘI DUNG .................................................................................................................................. 12 1. Chương I: Tổng quan về tổ chức IEEE và họ chuẩn IEEE 802 ......................................... 12 1.1. Giới thiệu về tổ chức IEEE.......................................................................................... 12 1.2. Các tiêu chuẩn IEEE .................................................................................................... 13 1.2.1. Giới thiệu .............................................................................................................. 13 1.2.2. Các bộ tiêu chuẩn thuộc họ IEEE 802 .................................................................. 14 1.2.3. Quan hệ giữa các chuẩn IEEE và mô hình OSI .................................................... 15 2. Chương II: Một số chuẩn thông dụng trong họ chuẩn IEEE 802 ...................................... 17 2.1. Chuẩn hóa mạng LAN/MAN hữu tuyến ..................................................................... 17 2.1.1. IEEE 802.1 - các giao thức LAN tầng cao ........................................................... 17 2.1.2. IEEE 802.2 – điều khiển liên kết logic (LLC)...................................................... 18 2.1.3. IEEE 802.3 – tiêu chuẩn cho công nghệ Ethernet ................................................ 18 2.1.4. IEEE 802.4, .5, .6, .9, .12, .14............................................................................... 22 2.1.5. IEEE 802.17 .......................................................................................................... 24 2.2. Chuẩn hóa mạng LAN/MAN không dây .................................................................... 25 2.2.1. IEEE 802.11 – công nghệ WiFi – mạng WLAN .................................................. 26 2.2.2. IEEE 802.15 – Công nghệ Bluetooth, ZigBee – mạng WPAN ............................ 26 2.2.3. IEEE 802.16 – công nghệ WiMAX – mạng WMAN ........................................... 29 2.2.4. IEEE 802.20 .......................................................................................................... 34 2.2.5. IEEE 802.21 .......................................................................................................... 35 -1-
  3. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu 2.2.6. IEEE 802.22 – mạng WRAN ............................................................................... 35 2.3. Chuẩn hóa các thành phần khác .................................................................................. 35 2.3.1. IEEE 802.10 .......................................................................................................... 36 2.3.2. IEEE 802.19 .......................................................................................................... 36 3. Chương III: IEEE 802.11 và chuẩn hóa mạng LAN không dây (WLAN) ........................ 37 3.1. Giới thiệu bộ tiêu chuẩn IEEE 802.11......................................................................... 37 3.2. Kiến trúc của chuẩn IEEE 802.11 ............................................................................... 37 3.2.1. Các thành phần kiến trúc ...................................................................................... 37 3.2.2. Kiến trúc các lớp trong mô hình OSI của chuẩn IEEE 802.11 ............................. 39 3.2.3. Phương pháp truy cập cơ bản: CSMA/CA ........................................................... 41 3.2.4. Các chứng thực mức MAC ................................................................................... 43 3.2.5. Phân đoạn và Tái hợp ........................................................................................... 43 3.2.6. Các không gian khung Inter (Inter Frame Space) ................................................ 44 3.2.7. Giải thuật Exponential Backoff ............................................................................ 45 3.2.8. So sánh kiểu Cơ sở hạ tầng và kiểu Ad Hoc ........................................................ 46 3.3. Lý thuyết về mạng không dây ..................................................................................... 48 3.3.1. Cách một trạm nối với một cell hiện hữu (BSS) .................................................. 48 3.3.2. Roaming ................................................................................................................ 48 3.3.3. Giữ đồng bộ .......................................................................................................... 49 3.3.4. Tiết kiệm năng lượng ............................................................................................ 49 3.3.5. Các kiểu khung ..................................................................................................... 50 3.3.6. Khuôn dạng khung ................................................................................................ 50 3.3.7. Các khung định dạng phổ biến nhất ..................................................................... 54 3.3.8. Hàm Phối hợp Điểm (PCF) .................................................................................. 56 3.3.9. Các mạng Ad-hoc ................................................................................................. 56 3.4. Các tiêu chuẩn trong bộ tiêu chuẩn IEEE 802.11........................................................ 56 -2-
  4. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu 3.4.1. IEEE 802.11 .......................................................................................................... 56 3.4.2. IEEE 802.11b ........................................................................................................ 57 3.4.3. IEEE 802.11a ........................................................................................................ 57 3.4.4. IEEE 802.11d ........................................................................................................ 58 3.4.5. IEEE 802.1x (Tbd)................................................................................................ 58 3.4.6. IEEE 802.11i......................................................................................................... 58 3.4.7. IEEE 802.11g ........................................................................................................ 59 3.4.8. IEEE 802.11h ........................................................................................................ 59 3.4.9. IEEE 802.11n ........................................................................................................ 60 3.5. Bảo mật trong mạng WLAN ....................................................................................... 69 3.5.1. Cơ sở bảo mật mạng WLAN ................................................................................ 69 3.5.2. WEP ...................................................................................................................... 74 3.5.3. WPA (Wi-Fi Protected Access) ............................................................................ 75 3.5.4. WPA2 ................................................................................................................... 76 3.5.5. Trạng thái bảo mật mạng WLAN ......................................................................... 84 3.5.6. Các ví dụ kiến trúc bảo mật mạng WLAN ........................................................... 85 3.5.7. Bảo mật ................................................................................................................. 88 3.5.8. Kiến trúc khuyến nghị .......................................................................................... 88 KẾT LUẬN VÀ PHƯƠNG HƯỚNG TIẾP CẬN TIẾP THEO .................................................. 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................................ 92 -3-
  5. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu LỜI NÓI ĐẦU Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu đời sống ngày càng cao, con người cần có nhiều phương tiện để thỏa mãn những nhu cầu về công việc và sinh hoạt. Việc kết nối và truyền tải giữa các thiết bị công nghệ ngày càng được yêu cầu cao về công nghệ cũng như tốc độ truyền tải. Đáp ứng nhu cầu ngày càng cao đó, Viện IEEE đã phát triển tiêu chuẩn 802 dành cho các mạng LAN và mạng MAN. Trải qua thời gian phát triển, các kỹ sư của viện IEEE đã phát triển rất nhiều các chuẩn khác nhau thuộc họ chuẩn IEEE 802. Các chuẩn được dùng rộng rãi nhất là dành cho họ Ethernet, Token Ring, mạng LAN không dây, các mạng LAN dùng bridge và bridge ảo. Tài liệu này tập trung tìm hiểu tổng quan về họ chuẩn IEEE 802. Bên cạnh đó, tài liệu cũng đi sâu tìm hiểu về tiêu chuẩn IEEE 802.11, một trong những bộ tiêu chuẩn quan trọng trong họ chuẩn IEEE 802. Tài liệu được chia làm 3 chương gồm: 1. Chương I: Tổng quan về tổ chức IEEE và họ chuẩn IEEE 802. 2. Chương II: Một số chuẩn thông dụng trong họ chuẩn IEEE 802. 3. Chương III: IEEE 802.11 và chuẩn hóa mạng LAN không dây (WLAN) Cuối cùng chúng em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn và tạo điều kiện của thầy ThS. Ngô Hán Chiêu trong quá trình chúng em hoàn thành đề tài này. -4-
  6. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Các bộ tiêu chuẩn thuộc họ chuẩn IEEE 802 ............................................................... 15 Bảng 2.1 : So sánh ZigBee – Wifi - Bluetooth ............................................................................. 28 Bảng 3.1. So sánh các lớp vật lý của chuẩn IEEE 802.11. ........................................................... 39 Bảng 3.2: Tổng kết các cách dùng địa chỉ .................................................................................... 54 Bảng 3.3: Các đặc tả kỹ thuật chủ yếu của 802.11n ..................................................................... 64 Bảng 3.4: Các đặc điểm kỹ thuật của IEEE 802.11n .................................................................... 66 Bảng 3.5. Các đặc tính của các kiến trúc bảo mật mạng WLAN ................................................. 88 HÌNH VẼ Hình 1.1: Mô hình phân tầng của mạng LAN .............................................................................. 16 Hình 1.2: Quan hệ giữa một số chuẩn IEEE và mô hình OSI ...................................................... 16 Hình 1.3: Các thí vụ về cách tiếp cận đối với mô hình OSI ......................................................... 17 Hình 2.1: Một số loại mạng Ethernet với đường truyền vật lý ..................................................... 21 Hình 2.2: Ví dụ về một mạng Ethernet ......................................................................................... 21 Hình 2.3: Vòng RPR ..................................................................................................................... 25 Hình 2.4: Các lĩnh vực ứng dụng ZigBee ..................................................................................... 29 Hình 2.5: Wimax Relay ................................................................................................................ 31 Hình 3.1. Mạng WLAN IEEE 802.11 tiêu biểu............................................................................ 38 Hình 3.2. Lớp MAC ...................................................................................................................... 40 Hình 3.3. Giao dịch giữa hai trạm A và B, và sự thiết lập NAV .................................................. 43 -5-
  7. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu Hình 3.4. Khung MSDU ............................................................................................................... 44 Hình 3.5. Sơ đồ cơ chế truy cập .................................................................................................... 46 Hình 3.6. So sánh kiểu Ad Hoc và kiểu cơ sở hạ tầng. ................................................................ 47 Hình 3.7. Khuôn dạng khung chuẩn IEEE 802.11........................................................................ 50 Hình 3.8. Khuôn dạng khung MAC .............................................................................................. 51 Hình 3.9. Trường điều khiển khung (Frame Control) .................................................................. 52 Hình 3.10: Khuôn dạng khung RTS ............................................................................................. 54 Hình 3.11: Định dạng khung CTS ................................................................................................ 55 Hình 3.12: Định dạng khung ACK ............................................................................................... 55 Hình 3.13:Logo chứng nhận sản phẩm đạt chuẩn 802.11n .......................................................... 61 Hình 3.14: Công nghệ MIMO....................................................................................................... 63 Hình 3.15 :Các chuỗi dữ liệu của 802.11n ................................................................................... 63 Hình 3.16: Sự tập hợp cải thiện hiệu quả trong chế độ Mixed .................................................... 68 Hình 3.17: Các mức độ bảo vệ mạng ............................................................................................ 70 Hình 3.18. Các mẫu lan truyền RF của các anten phổ biến. ......................................................... 72 Hình 3.19. Chứng thực hệ thống mở. ........................................................................................... 73 Hình 3.20. Chứng thực khóa chia sẻ ............................................................................................. 74 Hình 3.21: Key Generation trong WEP, WPA và WPA2 ............................................................ 77 Hình 3.22: Per-Packet Key Generation......................................................................................... 79 Hình 3.23: Authentication Architecture........................................................................................ 80 Hình 3.24: EAPOL....................................................................................................................... 81 Hình 3.25: Authentication Overview ........................................................................................... 82 Hình 3.26: Hoạt động của ASE Counter Mode ............................................................................ 83 Hình 3.27: CBC MAC .................................................................................................................. 84 -6-
  8. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu Hình 3.28. Chứng thực LEAP/RADIUS Cisco ............................................................................ 87 Hình 3.29. Kiến trúc mạng WLAN được đề xướng ..................................................................... 89 -7-
  9. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu THUẬT NGỮ VIẾT TẮT 0-9 100VG- 100VG (Voice Grade) AnyLan Một loại công nghệ mạng AnyLAN 3G Third-Generation Công nghệ truyền thông thế hệ thứ 3 4G Fourth-Generation Công nghệ truyền thông thế hệ thứ 4 A ADSL Asymmetric Digital Subscriber Line Đường dây thuê bao bất đối xứng AMC Adaptive Modulation and Coding ANSI American National Standards Institute Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ AP Access Point Điểm truy nhập ARCNET Attached Rersource Computer Network Một loại mạng cục bộ Token-passing ATM Asynchronous Transfer Mode Giao thức truyền thông ATM B BAN Body Area Network Technologies Một loại công nghệ truyền thông BS Base Station Trạm phát BSS Basic Service Set Tập dịch vụ cơ sở C CCK Complementary Code Keying Kỹ thuật điều chế khóa mã bù CSMA/CD Carrier Sense Multiple Access/ Collision Đa truy nhập cảm nhận sóng mạng Avoidance nhắm tránh xung đội D DOCSIS Data Over Cable Service Interface Là một đặc tả Specification DQDB Distributed-queue dual-bus Cáp quang hình trạng dạng bus kép DS distributed system Hệ thống phân tán DSSS Directed Sequence Spread Spectrum Trải phổ chuỗi trực tiếp E -8-
  10. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu EV-DO Evolution-Data Optimized Công nghệ phát triển tối ưu hóa dữ liệu F FDDI Fiber Distributed Data Interface Giao diện Dữ liệu Phân bố theo Cáp sợi quang G GPRS General Packet Radio Service Dịch vụ vô tuyến gói tổng hợp GSM Global System for Mobile Hệ thống thông tin di động toàn cầu Communications H HARQ Hybrid Automatic Repeat Request Kỹ thuật sửa lỗi bằng dò – lặp I IEEE Institute of Electrical and Electronics Học Viện kỹ nghệ Điện và Điện Tử Engineers IP Internet Protocol Giao thức liên mạng ISL Inter-Switch Link Các giao thức Cisco Inter-Switch Link ISO International Organization for Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế Standardization L LAN Local Area Network Mạng máy tính cục bộ LLC Logical Link Control Điều khiển logic M MAC Media Access Control Điều khiển truy cập môi trường truyền MAN Metropolitan Area Network Mạng đô thị MAN MBWA Mobile Broadband Wireless Access Mạng di động băng rộng MIH Media Independent Handover MIMO Multi Input Multi Output Kỹ thuật phân chia đa đường MPLS Multi Protocol Label Switching Một loại công nghệ truyền thông O -9-
  11. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu OSI Open Systems Interconnection Reference Mô hình tham chiếu kết nối các hệ thống mở Q QoS Quality of Service Chất lượng dịch vụ QPDS Queued-Packet, Distributed-Switch Giải thuật sắp xếp hàng phân tán R RIFS Reduced Inter-Frame Spacing Giảm không gian giảm các frame PRP Resilient Packet Ring Tiêu chuẩn thiết kế để vận chuyển tối ưu dữ liệu. S SDH/SON Synchronous Digital Hierarchy/ Một chuẩn mạng truyền thông ET Synchronous Optical Networking SOFDMA Một kỹ thuật trải phổ cải tiến từ OFDMA SS Sucriber Station Người sử dụng TAG Technical AdviSory Group Một tổ chức T TV Television Truyền hình U UMTS Universal Mobile Telecommunications Là mạng di động thế hệ thứ 3 System V VLAN Virtual Local Area Network Mạng Lan ảo W Wi-Fi Wireless Fidelity Hệ thống mạng không dây WiMAX Worldwide Interoperability for Microwave Là một công nghệ viễn thông cho phép Access kết nối Internet băng rộng ở khoảng cách lớn -10-
  12. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu WLAN Wireless LAN Mạng LAN không dây WMAN Wireless Metropolitan Area Network Mạng không dây định vị đô thị hay đơn giản là mạng MAN không dây WMM Wi-Fi Multimedia Wi-Fi đa phương tiện WPAN Wireless Personnal Area Network Mạng không dây cá nhân WRAN Wireless Regional Area Network Mạng không dây vùng địa lý -11-
  13. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu NỘI DUNG 1. Chương I: Tổng quan về tổ chức IEEE và họ chuẩn IEEE 802 Trong chương này sẽ trình bày tổng quan về tổ chức IEEE và các họ chuẩn IEEE 802 cũng như các thông tin liên quan đến họ chuẩn này. Mục đích thấy được: ü Sơ lược về tổ chức IEEE và họ tiêu chuẩn IEEE 802. ü Các bộ tiêu chuẩn đã và đang được chuẩn hóa. Phạm vi: Không đi sâu vào chi tiết về tổ chức IEEE và các tiêu chuẩn cụ thể, mà chỉ nêu lên khái niệm sơ lược, cách tiếp cận cũng như hiện trạng của các tiêu chuẩn thuộc họ chuẩn IEEE 802. 1.1. Giới thiệu về tổ chức IEEE IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers nghĩa là "Học Viện kỹ nghệ Điện và Điện Tử") (phát âm trong tiếng Anh như i triple e), là tổ chức chuyên môn kỹ thuật lớn nhất trên thế giới với mục tiêu thúc đẩy sự sáng tạo và chuyên ngành công nghệ vì lợi ích con người, được thành lập vào năm 1884 bởi một số các chuyên gia điện như Thomas Edison, Alexander Graham Bell…ở New York, Mỹ. Tổ chức này chính thức hoạt động đầu năm 1963. IEEE là tổ chức hàng đầu trong các lĩnh vực từ các hệ thống không gian vũ trụ, máy tính và viễn thông đến kỹ thuật hóa sinh, năng lượng điện, điện tử tiêu dùng… với 39 hội chuyên ngành. IEEE đang ngày càng lớn mạnh, hiện nay đã có 380.000 hội viên là các nhà khoa học, các nhà giáo dục, các chuyên gia đầu ngành, các kỹ sư trong nhiều ngành nghề từ hơn 150 nước, hoạt động trong 325 chi hội ở 10 vùng lãnh thổ trên toàn thế giới. Với 1300 tiêu chuẩn đã ban hành và hơn 400 tiêu chuẩn đang được soạn thảo. IEEE còn là cơ quan phát triển các tiêu chuẩn quốc tế hàng đầu trong các lĩnh vực viễn thông, công nghệ thông tin, thiết bị sản xuất năng lượng và dịch vụ,… Tổ chức IEEE đã thành lập một ủy ban chuẩn hóa riêng cho mạng LAN/MAN được gọi là IEEE 802. Ủy ban này đã tiến hành chuẩn hóa các thành phần cũng như từng chi tiết trong cấu trúc mạng LAN/MAN và các quá trình kết nối giữa chúng. Các tiêu chuẩn do ủy ban này chuẩn hóa được chia thành các nhóm nhỏ, tương ứng với từng lĩnh vực của các chuẩn đó. Ủy ban chuẩn hóa mạng LAN/MAN IEEE 802 có một nguyên tắc cơ bản là duy trì và khuyến khích sử dụng các -12-
  14. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu chuẩn hóa IEEE/ANSI và các chuẩn tương ứng IEC/ISO JTC trong lớp 1 và lớp 2 của mô hình tham chiếu OSI. Ủy ban này gặp nhau ít nhất 3 lần một năm từ khi được thành lập năm 1980. Theo yêu cầu của một số nước thành viên, tập các chuẩn IEEE 802 được quốc tế hóa trong chuẩn JTC1. Tập các chuẩn này được biết đến với ký hiệu là 802.xxx và các chuẩn tương ứng của JTC1 được kí hiệu là 8802-nm. IEEE 802 quan niệm khái niệm “local” (trong LAN) nghĩa là các khu trường học, cơ quan,… còn khái niệm “metropolitan” (trong MAN) nghĩa là trong một thành phố, đô thị. Trong họ chuẩn IEEE 802, IEEE đã đưa ra các chuẩn về công nghệ Ethernet đầu tiên, các công nghệ về mạng LAN không dây (Wireless LAN, WPAN, WiMAX),… 1.2. Các tiêu chuẩn IEEE 1.2.1. Giới thiệu IEEE 802 là các họ chuẩn IEEE dành cho các mạng LAN và mạng MAN. Cụ thể hơn, các chuẩn IEEE 802 được giới hạn cho các mạng mang gói tin có kích thước đa dạng. (Khác với các mạng này, dữ liệu trong các mạng cell-based được truyền theo các đơn vị nhỏ có cùng kích thước được gọi là cell. Các mạng Isochronous, nơi dữ liệu được truyền theo một dòng liên tục các octet, hoặc các nhóm octet, tại các khoảng thời gian đều đặn, cũng nằm ngoài phạm vi của chuẩn này). Các dịch vụ và giao thức đặc tả trong IEEE 802 ánh xạ tới hai tầng thấp (tầng liên kết dữ liệu và tầng vật lý của mô hình 7 tầng OSI). Thực tế, IEEE 802 chia tầng liên kết dữ liệu OSI thành hai tầng con LLC (điều khiển logic liên kết) và MAC (điều khiển truy cập môi trường truyền). Cụ thể, ta có thể liệt kê như sau: ü Tầng liên kết dữ liệu o Tầng con LLC o Tầng con MAC ü Tầng vật lý Họ chuẩn IEEE 802 được bảo trì bởi LMSC (Ban Tiêu Chuẩn LAN/MAN IEEE 802) được thành lập năm 1980. LMSC đã phát triển rất nhiều tiêu chuẩn cho mạng LAN/MAN trong đó phổ biến nhất là các tiêu chuẩn dành cho họ Ethernet, Token Ring, mạng LAN không dây. Mỗi lĩnh vực có một Working Group độc lập tập trung nghiên cứu. -13-
  15. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu Họ chuẩn IEEE 802 hiện có 3 tiêu chuẩn được chuẩn hóa: ü Tiêu chuẩn 802-2001 IEEE cho các mạng LAN và MAN: tổng quan và kiến trúc chung, tiêu chuẩn này là một phần của họ tiêu chuẩn 802 LAN/MAN và nêu tổng quan về họ giao thức này. Đồng thời định nghĩa sự tuân thủ với họ tiêu chuẩn IEEE 802, mô tả mối quan hệ của các tiêu chuẩn IEEE 802 với mô hình tham chiếu OSI và mối quan hệ của những tiêu chuẩn này với các giao thức lớp cao hơn. Tiêu chuẩn này cũng đưa ra một kiến trúc chuẩn về địa chỉ LAN MAC và sự nhận dạng các giao thức chung, riêng và chuẩn. ü Tiêu chuẩn IEEE 802a-2003 cho mạng LAN và MAN nói về các loại Ethernet cho các loại giao thức khác nhau và triển khai đặc thù của từng nhà cung cấp thiết bị. ü Tiêu chuẩn IEEE 802b-2004 cho mạng LAN và MAN nói về quá trình đăng ký và nhận dạng các mục tiêu. ü P802/D29 (C/LM) nói về tổng quan và kiến trúc của mạng LAN và MAN. Trong dự án này nhằm điểm lại các chuẩn có liên quan đã xuất bản trước đó cũng như thảo luận về các chuẩn này. 1.2.2. Các bộ tiêu chuẩn thuộc họ IEEE 802 IEEE là tổ chức đi tiên phong trong lĩnh vực chuẩn hóa mạng cục bộ với dự án IEEE 802 bất đầu được triển khai và kết quả là hàng loạt chuẩn họ IEEE 802 ra đời, tạo nền tảng quan trọng cho việc thiết kế và cài đặt mạng cục bộ trong thời gian qua. Vị trí của họ chuẩn này càng cao hơn khi ISO đã xem xét và tiếp nhận chúng thành chuẩn quốc tế mang tên ISO 8802.x. Đến nay họ IEEE 802 bao gồm các bộ tiêu chuẩn sau: Tiêu chuẩn Lĩnh vực nghiên cứu Trạng thái hoạt động IEEE 802.1 Các giao thức LAN tầng cao IEEE 802.2 Điều khiển liên kết logic Đã ngừng phát triển IEEE 802.3 Ethernet IEEE 802.4 Token Bus Đã giải tán IEEE 802.5 Token Ring -14-
  16. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu IEEE 802.6 Metropolitan Area Network Đã giải tán IEEE 802.7 Broadband LAN using Coaxial Cable Đã giải tán IEEE 802.8 Fiber Optic TAG Đã giải tán IEEE 802.9 Integrated Services LAN Đã giải tán IEEE 802.10 Interoperable LAN Security Đã giải tán IEEE 802.11 Wireless LAN (Wi-Fi certification) IEEE 802.12 Công nghệ 100 Mbits/s plus IEEE 802.13 Không sử dụng IEEE 802.14 Modem cáp Đã giải tán IEEE 802.15 Wireless PAN IEEE 802.15.1 Bluetooth certification IEEE 802.15.4 ZigBee certification IEEE 802.16 Broadband Wireless Access (WiMAX certification) IEEE 802.16e (Mobile) Broadband Wireless Access IEEE 802.17 Resilient packet ring IEEE 802.18 Radio Regulatory TAG IEEE 802.19 Coexistence TAG IEEE 802.20 Mobile Broadband Wireless Access IEEE 802.21 Media Independent Handoff IEEE 802.22 Wireless Regional Area Network Bảng 1.1: Các bộ tiêu chuẩn thuộc họ chuẩn IEEE 802 1.2.3. Quan hệ giữa các chuẩn IEEE và mô hình OSI Ngoài mô hình OSI dùng cho việc chuẩn hóa các mạng nói chung, việc chuẩn hóa mạng LAN/MAN cũng đã được thực hiện trong một khoảng thời gian dài. Do đặc trưng riêng, việc chuẩn hóa mạng LAN/MAN chỉ được thực hiện trên hai tầng thấp nhấp, tương ứng với tầng vật lý và tầng liên kết dữ liệu trong mô hình OSI. -15-
  17. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu Hình 1.1: Mô hình phân tầng của mạng LAN Trong LAN, tầng liên kết dữ liệu được chia làm hai tầng con: LLC và MAC. LLC đảm bảo tính độc lập của việc quản lý các liên kết dữ liệu với đường truyền vật lý và phương pháp truy cập đường truyền MAC. Tầng con LLC trùng với nhiều môi trường truyền vật lý khác nhau (chẳng hạn Ethernet, token ring, WLAN). Trong khi đó, MAC quản lý truy cập đường truyền, hoạt động với vai trò một giao diện giữa tầng con LLC và tầng vật lý của mạng. Hình 1.2 sau sẽ mô tả sẽ so sánh vị trí tương đối của một số chuẩn IEEE 802.x trên khi so sánh với mô hình OSI: Hình 1.2: Quan hệ giữa một số chuẩn IEEE và mô hình OSI Hình 1.3 sẽ mô tả các thí dụ khác nhau về cách tiếp cận của tổ chức IEEE đối với mô hình OSI -16-
  18. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu Hình 1.3: Các thí vụ về cách tiếp cận đối với mô hình OSI 2. Chương II: Một số chuẩn thông dụng trong họ chuẩn IEEE 802 Trong chương này sẽ trình bày chung về các bộ tiêu chuẩn trong họ chuẩn IEEE 802 và nhấn mạnh một số chuẩn quan trọng, được áp dụng rộng rãi trong cuộc sống. Mục đích thấy được: ü Sơ lược về các bộ tiêu chuẩn thuộc họ IEEE 802. ü Đặc điểm, tính chất của các bộ tiêu chuẩn quan trọng. Phạm vi: Không đi sâu vào chi tiết các chuẩn thông thường, không quan trọng. Trong khi đó, đào sâu vào các chuẩn quan trọng, có ứng dụng rộng rãi. 2.1. Chuẩn hóa mạng LAN/MAN hữu tuyến Bao gồm các bộ chuẩn IEEE 802.1, .2, .3, .4, .5, .6, .9, .12, .14, .17. Những bộ chuẩn này chủ yếu chuẩn hóa về mạng LAN/MAN hữu tuyến, về công nghệ Ethernet cũng như các phương thức truy nhập và báo hiệu vật lý cho các cho các công nghệ mạng LAN/MAN hữu tuyến gồm: Token Bus, Token Ring, DQDB, các dịch vụ tích hợp, ưu tiên theo yêu cầu. Cụ thể như sau: 2.1.1. IEEE 802.1 - các giao thức LAN tầng cao IEEE 802.1 là chuẩn đặc tả kiến trúc mạng, kết nối giữa các mạng và việc quản trị mạng đối với các mạng cục bộ. Tiêu chuẩn IEEE 802.1 được phát triển cho các lĩnh vực sau: kiến trúc mạng LAN/WAN, kết nối giữa các mạng LAN, mạng MAN và các mạng lưới rộng khu vực khác, bảo mật, tổng thể mạng lưới quản lý và giao thức các lớp phía trên MAC và LLC. Trong họ tiêu chuẩn này hiện đã có nhiều chuẩn cụ thể cho từng vấn đề như: ü Chuẩn IEEE P802.1AB/D10 là phiên bản nháp hiện chưa được thông qua nói về các trạm và quá trình khám phá điều khiển truy nhập môi trường. ü Chuẩn IEEE 802.1F-1993 (R2004) nói về các định nghĩa và các thủ tục chung cho thông tin quản lý IEEE 802 ü Chuẩn IEEE 802.1D-2004 về cầu nối điều khiển truy nhập môi trường (MAC). -17-
  19. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu ü Chuẩn IEEE 802.1G, 1998 nói về kỹ thuật thông tin, viễn thông và quá trình trao đổi thông tin giữa các hệ thống. ü Chuẩn IEEE 802.1X-2001 nói về điều khiển truy nhập mạng dựa vào cổng. ü Chuẩn IEEE P802.1X/D11 là phiên bản nháp hiện vẫn chưa được thông qua cũng nói về điều khiển truy nhập mạng dựa trên cổng. ü P802.1t/D10 (C/LM) là chuẩn về kỹ thuật thông tin, viễn thông và trao đổi thông tin giữa các hệ thống – mạng LAN và mạng MAN-các đặc tính chung - phần 3: các cầu nối điều khiển truy nhập môi trường (MAC)- các hiệu chỉnh về kỹ thuật và nội dung. ü P802.1w/D10 (C/LM) chuẩn này cũng như chuẩn P802.1t/D10 ở trên, tuy nhiên phần này nói về quá trình cấu hình lại nhanh. ü P802.1X/D11(C/LM) nói về điều khiển truy nhập mạng dựa trên cổng. ü P802.1y (C/LM) nói về cầu nối điều khiển truy nhập môi trường trong mạng LAN/MAN - bản sửa đổi thứ 3: Các hiệu chỉnh về nội dung và kỹ thuật và được thông qua vào tháng 12 năm 2005. ü P802.1aa (C/LM) nói về điều khiển truy nhập mạng dựa trên cổng trong mạng LAN và mạng MAN 2.1.2. IEEE 802.2 – điều khiển liên kết logic (LLC) IEEE 802.2 là chuẩn đặc tả tầng LLC (dịch vụ, giao thức) của mạng LAN. Có 3 kiểu giao thức LLC chính được định nghĩa: ü LLC type 1: Là giao thức kiểu không liên kết, không báo nhận. ü LLC type 2: Là giao thức kiểu có liên kết. ü LLC type 3: Là giao thức dạng không liên kết, có báo nhận. Các giao thức này được xây dựng dựa theo phương thức cân bằng của giao thức HDLC và có các khuôn dạng dữ liệu và các chức năng tương tự, đặc biệt là trong trường hợp LLC – type 2. Hiện tại, bộ tiêu chuẩn này không còn hoạt động nữa. 2.1.3. IEEE 802.3 – tiêu chuẩn cho công nghệ Ethernet -18-
  20. Đề tài: Tiêu chuẩn IEEE 802.11 và công nghệ Wifi GVHD: ThS. Ngô Hán Chiêu Với đòi hỏi nối mạng các máy tính với nhau, mạng LAN đã ra đời. Cùng với đó là các bộ giao thức cho phép kết nối LAN (FDDI, TokenRing,…) ra đời theo tuy nhiên phát triển nhất vẫn là Ethernet. Ethernet là một họ lớn và đa dạng gồm các công nghệ mạng dựa khung dữ liệu (frame-based) dành cho mạng LAN. Ethernet định nghĩa một loạt các chuẩn nối dây và phát tín hiệu cho tầng vật lý, hai phương tiện để truy nhập mạng tại phần MAC (điều khiển truy nhập môi trường truyền dẫn) của tầng liên kết dữ liệu (data-link), và một định dạng chung cho việc đánh địa chỉ. Ethernet và mô hình kiến trúc cơ bản đã được hình thành vào những năm 1970 và trở thành công nghệ chủ đạo để xây dựng mạng LAN vào những năm 1980. Trải qua hơn hai thập kỷ phát triển, với mục tiêu xuyên suốt là xây dựng một giao diện mềm dẻo, có độ linh hoạt và tin cậy lớn, giảm giá thành lắp đặt mạng, thuận tiện cho việc vận hành và bảo dưỡng, đáp ứng được những đòi hỏi ngày càng cao của mạng chuyển mạch gói, Ethernet ngày nay đã trở nên phổ biến trong các điểm tập trung lưu lượng của mạng Internet, và tại các kết nối của các máy tính trong mạng văn phòng. Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, tốc độ Ethernet đã được cải thiện từ Mbps lên Gbps. Song song với nó, cấu hình mạng máy tính sử dụng công nghệ Ethernet cũng đã phát triển từ cấu trúc bus dùng chung lên cấu trúc mạng chuyển mạch hình sao. Đây là những nhân tố quan trọng để xây dựng các mạng máy tính có dung lượng cao, chất lượng cao, hiệu suất cao, đáp ứng được những đòi hỏi ngày càng khắt khe của yêu cầu về chất lượng (QoS). Do đó, Ủy ban IEEE 802 đã chuẩn hóa Ethernet thành IEEE 802.3. IEEE 802.3 quy định các phương thức truy nhập và báo hiệu vật lý cho các kỹ thuật mạng MAN và LAN hữu tuyến theo CSMA/CD. Theo đó, cấu trúc mạng hình sao, hình thức nối dây cáp xoắn (twisted pair) của Ethernet đã trở thành công nghệ LAN được sử dụng rộng rãi nhất từ thập kỷ 1990 đến nay. Nó đã thay thế các chuẩn LAN cạnh tranh khác như Ethernet cáp đồng trục (coaxial cable), Token Ring, FDDI và ARCNET. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, tốc độ kết nối trong Ethernet không ngừng được nâng cao. Vào năm 1995, Fast Ethernet ra đời, IEEE dùng 802.3u để quy chuẩn cho các tiêu chí có -19-
nguon tai.lieu . vn