- Trang Chủ
- Du lịch
- Sự phát triển nhanh chóng của du lịch ở Ninh Bình (1992 – 2015)
Xem mẫu
- TAÏP CHÍ KHOA HOÏC ÑAÏI HOÏC SAØI GOØN Soá 33 (58) - Thaùng 10/2017
Sự phát triển nhanh chóng của du lịch ở Ninh Bình
(1992 – 2015)
Rapid developments of tourism in Ninh Binh province (1992 – 2015)
Hoàng Thị Thu Hương,
Trường THCS Chánh Hưng, TP.HCM
Hoang Thi Thu Huong,
Chanh Hung Secondary School, HCMC
Tóm tắt
Ninh Bình có bề dày lịch sử 1000 năm kể từ triều vua Đinh Tiên Hoàng vào năm 968. Vùng đất địa
linh, nhân kiệt Ninh Bình phát triển nhanh chóng từ khi được tái lập tỉnh năm 1992. Ninh Bình có tiềm
năng to lớn phát triển du lịch và nhiều điểm du lịch nổi tiếng thu hút du khách cả trong và ngoài nước
như Tam Cốc-Bích Động, Bái Đính- Tràng An, rừng nguyên sinh Cúc Phương, đầm Vân Long, đền Vua
Đinh, Vua Lê, cố đô Hoa Lư. Du lịch Ninh Bình có sự phát triển vượt bậc từ khi quần thể Bái Đính -
Tràng An được công nhận là di sản thiên nhiên và văn hóa của thế giới vào năm 2015.
Từ khóa: Ninh Bình, du lịch, phát triển, văn hóa, điểm đến, di tích, sinh thái.
Abstract
Ninh Binh has a long history of 1000 years since the reign of Dinh Tien Hoang King in 968. Ninh Binh
is a land of talented people and sacred area to achieve quick developments since its re-establishment
(1992). It has huge potential development for tourism and there are a lot of famous tourist destinations
attracting both domestic and foreign tourists such as Tam Coc-Bich Đong pagoda and cave, Bai Đinh
Temple – Trang An, primitive forest Cuc Phuong, Van Long conserved wetland area, Dinh and Le
Kings Temples, Hoa Lu ancient capital. Tourism of Ninh Binh has developed at a fast speed since Bai
Dinh-Trang An complex received The World cultural and natural heritage certificate in 2015.
Keywords: Ninh Binh, tourism, development, culture, destinations, relics, ecology.
1. Đặt vấn đề một dạng đề tài nghiên cứu điển hình (case
Case study (nghiên cứu điển hình) là study) về lịch sử địa phương.
cách thức đi sâu nghiên cứu về vấn đề 2. Ninh Bình - Vùng đất lịch sử
chuyên biệt, trong đó có lịch sử, đặc biệt là văn hóa giàu tiềm năng phát triển du lịch
về lịch sử địa phương hiện nay. Ninh Bình Ngược dòng lịch sử, Ninh Bình gọi là
là một tỉnh có bề dày lịch sử, văn hóa, giàu châu Đại Hoàng - một trong 10 đạo của
truyền thống yêu nước và cách mạng, đã và nước Đại Cồ Việt. Hoa Lư thuộc Ninh
đang thu hút sự quan tâm của các nhà Bình là kinh đô của nước Đại Cồ Việt suốt
nghiên cứu lịch sử. Nghiên cứu về các vấn các triều đại Đinh, Tiền Lê và đầu vương
đề liên quan tới phát triển kinh tế du lịch triều Lý (968 – 1010). Vào thời Lý, lúc đầu
của Ninh Bình thời kỳ đổi mới, đặc biệt là đất Ninh Bình là phủ Trường Yên; sau đó
khi tách tỉnh trở thành một vấn đề lý thú, nó được gọi là châu Đại Hoàng: Đại là tên
147
- SỰ PHÁT TRIỂN NHANH CHÓNG CỦA DU LỊCH Ở NINH BÌNH (1992 – 2015)
gốc của châu Đại Hoàng sau đổi là Đại (01/4/1992) đến nay, Ninh Bình đẩy nhanh
Hữu (nay là xã Gia Phương, huyện Gia tốc độ phát triển kinh tế, đưa du lịch thành
Viễn - quê của Đinh Bộ Lĩnh). ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, Ninh
Theo An Nam chí lược của Lê Tắc, Bình nỗ lực phấn đấu trở thành tỉnh phát
Ninh Bình thuộc phủ Trường An và giang triển khá ở đồng bằng sông Hồng [2]. Cùng
lộ Đại Hoàng; sau đó Trấn Trường yên đổi với các ngành kinh tế khác, du lịch Ninh
thành trấn Thiên Quan thời Trần [5, tr.29]. Bình cũng đang chuyển sang cơ chế mới,
Thời nhà Nguyễn, vào năm Gia Long thứ nâng cao chất lượng phục vụ du khách
nhất (1802), Ninh Bình vẫn là Thanh Hoa trong, ngoài nước. Kể từ năm 2006, sau
ngoại trấn và lệ thuộc và Thanh Hoa. Theo NQ15/NQ-TU của Ban chấp hành Đảng bộ
diên cách, từ năm Minh Mạng thứ 3 tỉnh (ngày 13/7/2009) về phát triển kinh tế
(1822), đạo Thanh Bình đổi thành đạo du lịch đến năm 2020, định hướng 2030
Ninh Bình; đến năm Minh Mạng thứ 10 triển khai đã bước đầu đạt những kiệu quả
(1829), đạo Ninh Bình đổi thành trấn Ninh nhất định.
Bình và đặt thêm huyện mới Kim Sơn [7, Sản phẩm du lịch được hiểu là một
tr.239]. tổng thể các yếu tố đồng bộ hợp thành,
Ninh Bình hợp nhất thành tỉnh Hà gồm: tài nguyên du lịch (tài nguyên thiên
Nam Ninh (1976) theo quyết định của kỳ nhiên và xã hội), cơ sở vật chất kỹ thuật du
họp thứ 2 của Quốc hội nước Việt Nam lịch (các loại hình dịch vụ du lịch); môi
Dân chủ Cộng hòa. Theo Nghị quyết của trường tự nhiên và xã hội tại các điểm du
Quốc hội khóa VIII, kỳ họp 10 (ngày lịch. Du lịch Ninh Bình có sự phát triển đột
26/12/1991), tỉnh Ninh Bình được tái lập. phá, bởi không chỉ tập trung khai thác và
Từ ngày 1/4/1992, tỉnh Ninh Bình chính hưởng thụ tài nguyên du lịch sẵn có mà
thức đi vào hoạt động theo tổ chức hành tỉnh đã xây dựng thái độ tôn trọng di sản
chính mới với 6 huyện (Gia Khánh, Gia văn hóa, từ các công ty lữ hành, các du
Viễn, Nho Quan, Yên Khánh, Yên Mô, khách trong và ngoài nước. Địa phương đã
Kim Sơn), 1 thành phố, 1 thị xã. xác định giữa bảo vệ, giữ gìn di tích lịch sử
Ninh Bình là vùng đất địa linh có cố đô văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững
Hoa Lư của ba triều đại Đinh, Tiền Lê, và là trách nhiệm chung cho toàn xã hội [4,
đầu vương triều Lý (968 - 1010) trong buổi tr.35]. Hai bộ phận cấu thành quan trọng là
đầu giành độc lập và xác lập tự chủ của dân tài nguyên thiên nhiên trong kinh tế du lịch
tộc ta. Không chỉ vậy, Ninh Bình còn là (điều kiện tự nhiên, địa hình, cảnh quan,
vùng đất nhân kiệt sản sinh ra những con khí hậu, thủy văn…) và tài nguyên văn hóa
người nổi tiếng đóng góp to lớn cho lịch sử - liên quan đến hoạt động con người ở địa
như Đinh Bộ Lĩnh, Trương Hán Siêu, phương (như tâm linh, lễ hội lịch sử và
Nguyễn Minh Không, Vũ Duy Thanh, truyền thống lễ hội, ẩm thực) được du lịch
Phạm Thận Duật v.v.. Và đây, cũng là vùng Ninh Bình khai thác hợp lý, bền vững, tạo
đất lịch sử văn hóa giàu tiềm năng phát ra bước phát triển vượt bậc khi so với các
triển kinh tế du lịch của tỉnh Ninh Bình. địa phương khác.
3. Sự phát triển đột phá của kinh tế Ninh Bình có các quần thể danh lam
du lịch Ninh Bình (1992-2015) thắng cảnh, các cụm di tích lịch sử văn
Kể từ khi tái lập tỉnh Ninh Bình hóa, sinh thái nổi tiếng, gắn với đủ mọi
148
- HOÀNG THỊ THU HƯƠNG
cảnh quan vừa có cảnh quan sinh thái đồng được đầu tư và phát triển mạnh. Bên cạnh
bằng, ven biển, bán sơn địa: khu hang động vốn đầu tư ngân sách nhà nước và của tỉnh,
và du lịch sinh thái Tràng An, Tam Cốc – nhiều dự án đầu tư của các doanh nghiệp tư
Bích Động, động Thiên Tôn (huyện Hoa nhân, các tổ chức kinh tế, xã hội trong và
Lư); núi Cánh Diều (thành phố Ninh Bình); ngoài tỉnh như: dự án sinh thái Tràng An,
khu bảo tồn thiên nhiên vườn quốc gia Cúc dự án phát triển khu du lịch Đồng Chương,
Phương (huyện Nho Quan), đầm ngập dự án mở rộng khu du lịch Tam Cốc Bích
nước Vân Long (Gia Viễn), cố đô Hoa Lư Động, nước khoáng nóng Kênh Gà...
(huyện Hoa Lư), làng thuê ren Văn Lâm, Du lịch và hoạt động du lịch ở Ninh
làng nghề làm đá Ninh Vân (huyện Hoa Bình thực sự trở thành một trong những
Lư, các xã dệt chiếu cói truyền thống ở ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh từ sau Đại
Yên Khánh, Kim Sơn v.v... hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XII
Như vậy, Ninh Bình có nguồn tài (tháng 8/2992). Đầu tư du lịch và dịch vụ
nguyên thiên nhiên và xã hội rất đa dạng, du lịch đã có những chuyển biến nhanh
tạo cơ sở cho sự phát triển vượt bậc kinh tế chóng. Đến năm 1995, trên địa bàn tỉnh đã
du lịch của tỉnh những năm gần đây. có 3 đơn vị kinh doanh của Nhà nước,
Ngành du lịch Ninh Bình có những trong đó có 2 đơn vị do địa phương quản
bước phát triển đột phá, tập trung vào du lý. Nhiều di tích lịch sử, văn hóa phục vụ
lịch lịch sử văn hóa, du lịch tâm linh và du cho du lịch đã được Ninh Bình đầu tư kinh
lịch sinh thái. Cùng với các dự án du lịch phí để trùng tu, tôn tạo, hạ tầng cơ sở ở các
trọng điểm, khu du lịch Tràng An, Bái điểm tham quan du lịch đã được cải tạo,
Đính, Tam Cốc – Bích Động, khu du lịch nâng cấp hoặc xây dựng mới.
lịch sử - văn hóa Cố đô Hoa Lư... Đặc biệt, Sự phát triển của ngành du lịch tỉnh
năm 2015 quần thể danh thắng Tràng An Ninh Bình được đánh dấu bằng số cơ sở
được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa kinh doanh du lịch và lưu trú phục vụ cho
và Thiên nhiên thế giới, di sản hỗn hợp đầu du khách, từ 3 cơ sở kinh doanh du lịch, 4
tiên của Đông Nam Á, mở ra cơ hội, vận khách sạn, nhà hàng thuộc nhà nước do địa
hội lớn đưa du lịch Ninh Bình trở thành phương quản lý và 2.545 cơ sở kinh doanh
ngành kinh tế trọng yếu của tỉnh [6]. Bên khách sạn, của tư nhân năm 2000; đến năm
cạnh đó, tỉnh Ninh Bình có chính sách 2006 trên địa bàn tỉnh có 7 cơ sở kinh
khuyến khích xây dựng cơ sở phục vụ doanh du lịch, có 4 cơ sở tư nhân, 2.888 cơ
khách lưu trú, phát triển cả về số lượng và sở kinh doanh khách sạn, nhà hàng tư
chất lượng. nhân, cá thể [1, tr.116]. Bên cạnh đó là, số
Du lịch Ninh Bình có lợi thế phát triển lượng khách du lịch đến Ninh Bình mỗi
do về vị trí địa lý, điều kiện giao thông năm tăng lên 20%; khách du lịch nước
thuận tiện. Phần lớn các điểm du lịch của ngoài chiếm trên 40% [3]. Và số ngày
tỉnh có thể kết nối với các cụm, điểm du khách du lịch lưu trú ngày càng tăng, tập
lịch của các tỉnh Hà Nam, Nam Định, trung nhiều ở khu du lịch Tràng An, Cúc
Thanh Hóa, Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh Phương, Tam Cốc – Bích Động... Đạt được
v.v… để tạo ra nhiều tuyến du lịch hấp dẫn kết quả trên là do, các sản phẩm và chất
trong không gian rộng lớn. Từ sau khi tái lượng du lịch trên địa bàn tỉnh ngày càng
lập tỉnh năm 1992, du lịch tỉnh Ninh Bình đáp ứng tốt hơn nhu cầu đa dạng của khách
149
- SỰ PHÁT TRIỂN NHANH CHÓNG CỦA DU LỊCH Ở NINH BÌNH (1992 – 2015)
du lịch trong và ngoài nước việc làm cho 2.850 lao động trực tiếp và
Sự phát triển dịch vụ du lịch tỉnh Ninh 5.700 lao động gián tiếp làm việc trong
Bình đã có đóng góp to lớn về thu hút lực ngành du lịch (2010). Không gian phát
lượng lao động, giải quyết được việc làm triển du lịch của tỉnh được tổ chức thành 7
cho nhân dân địa phương trong thời gian khu hành chính, 9 tuyến du lịch nội tỉnh, 10
nông nhàn và đảm bảo kinh tế gia đình. tuyến du lịch liên tỉnh và quốc tế [9].
Vào năm 1992, số người kinh doanh du Quần thể danh thắng Tràng An-Bái
lịch trên địa bàn tỉnh là 170 người, năm Đính được UNESCO công nhận là Di sản
2005 có 4.638 người [1, tr.117]. Ngoài ra, Văn hóa và Thiên nhiên thế giới
Ninh Bình còn hàng nghìn cơ sở kinh (23/1/2015) là một sự quảng cáo tốt cho du
doanh ăn uống, nhà nghỉ tư nhân, hàng lịch Ninh Bình phát triển cao hơn trước,
nghìn lao động tham gia dịch vụ chở giúp thu hút du khách đông đảo trong nước
khách, bán hàng, hướng dẫn, giới thiệu du và quốc tế. Hoạt động du lịch phát triển
lịch và các dịch vụ du lịch khác. toàn diện gắn với quần thể danh thắng
Doanh thu của ngành du lịch và dịch Tràng An: kết cấu hạ tầng du lịch được
vụ du lịch trên địa bàn tỉnh cũng tăng tăng cường, sản phẩm du lịch đa dạng. Các
nhanh: năm 2007 đạt 11,4 tỷ đồng, tăng điểm du lịch được nâng lên về chất lượng;
26,6% so với năm 2006, gấp 1,7 lần so với cơ sở lưu trú trên địa bàn Ninh Bình cơ bản
năm 2005, gấp 7,5 lần so với năm 2000. đáp ứng nhu cầu. Lượng du khách đến
Thành phố Ninh Bình và huyện Hoa Lư là Ninh Bình không ngừng tăng lên. Đó là lí
nơi có khách du lịch và doanh thu du lịch do số lượt khách đến tham quan các điểm
cao nhất trong cả tỉnh[1, tr.121]. Nho Quan du lịch đạt 6 triệu lượt vào năm 2015 (gấp
và Gia Viễn là hai huyện có mức doanh thu 2 lần so với năm 2010), trong đó khách
du lịch tăng trong những năm gần đây do quốc tế đạt 0,6 triệu lượt, khách lưu trú đạt
có khu du lịch Tràng An – Bái Đính, suối 0,42 triệu lượt; doanh thu từ du lịch đạt
nước nóng Kênh Gà, khu bảo tồn thiên 1.419 tỷ đồng [3].
nhiên Vân Long... đã thu hút được lượng Du lịch lịch sử văn hóa, tâm linh, sinh
khách du lịch ngày càng đông đảo, cùng thái ở Ninh Bình đã được nhìn nhận như là
với đó là chất lượng phục vụ, nghỉ dưỡng một phương tiện quảng bá và phát huy hiệu
đáp ứng được yêu cầu của đa số du khách quả các giá trị văn hóa mang đậm bản sắc
trong và ngoài nước. dân tộc của các cộng đồng cư dân ở Ninh
Để thúc đẩy du lịch trên địa bàn tỉnh Bình. Không phải ngẫu nhiên mà
Ninh Bình phát triển nhanh, bền vững, trở Hollywood chọn Đầm Vân Long, Gia
thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, Viễn, Ninh Bình có cảnh sắc thiên nhiên
ngày 17/12/2007, Ủy ban nhân dân tỉnh đã tuyệt đẹp làm địa điểm để cho cảnh quay
phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển du phim Kong: Skull Island. Sau khi phim
lịch tỉnh Ninh Bình đến năm 2010 và định công chiếu đạt doanh thu kỷ lục trên toàn
hướng đến năm 2030. Ngành du lịch Ninh thế giới, làng thổ dân ở Vân Long xây
Bình đạt 2 triệu lượt khách tham quan du dựng thành điểm du lịch nổi tiếng từ
lịch (trong đó có 800 nghìn lượt khách 15/4/2017 và cho đến nay đã thu hút rất
quốc tế), thu nhập từ du lịch đạt 435,6 tỷ đông đảo du khách trong nước và quốc tế
đồng (khoảng 39,6 triệu USD), giải quyết [8]. Ninh Bình không ngừng bảo tồn, tôn
150
- HOÀNG THỊ THU HƯƠNG
tạo và phát huy giá trị di sản, các di tích khách trong và ngoài nước. Ninh Bình đã
lịch sử - văn hóa; đa dạng hóa các sản quản lý và phát huy hiệu quả giá trị cao của
phẩm du lịch gắn với phát triển văn hóa và Di sản Văn hoá và Thiên nhiên thế giới
tăng cường công tác quản lý nhà nước về Quần thể danh thắng Tràng An. Các điểm
văn hóa, du lịch bền vững, tăng trưởng gắn du lịch sinh thái, kết hợp lịch sử, văn hóa
liền với bảo vệ môi trường bảo vệ cảnh và tâm linh như Vân Long, rừng Cúc
quan môi trường. Đồng thời, Ninh Bình Phương, Tam Cốc - Bích Động, Tràng An,
mở rộng quan hệ hợp tác, phối hợp chặt động Thiên Tôn được gìn giữ và khai thác
chẽ, tạo được sự liên kết với các tỉnh, liên bền vững có sự tham gia, gắn với quyền lợi
kết vùng để phát triển kinh tế - xã hội, nhất của nhân dân địa phương.
là phát triển du lịch. TÀI LIỆU THAM KHẢO
4. Kết luận
1. Cục thống kê Ninh Bình (2012), Ninh Bình 20
Với vị trí nằm ở cực Nam đồng bằng năm xây dựng và phát triển (1/2/1992 –
sông Hồng, Ninh Bình có thế mạnh phát 1/4/2012), Nxb Thống kê, Hà Nội.
triển về kinh tế du lịch với nhiều danh lam 2. Đảng bộ Ninh Bình, Văn kiện Đại hội đại
thắng cảnh nổi tiếng như: cố đô Hoa Lư, biểu Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XX,
quần thể danh thắng Tràng An, chùa Bái tháng 1/2011, Tài liệu lưu hành nội bộ.
Đính, khu ngập nước Vân Long, rừng Cúc 3. Đảng bộ Ninh Bình, Văn kiện Đại hội đại
Phương khu Tam Cốc – Bích Động, nhà biểu Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XXI,
tháng 09/2015, Tài liệu lưu hành nội bộ.
thờ đá Phát Diệm v.v…Tuy nhiên, kể từ
khi Ninh Bình cùng tiến hành đổi mới 4. Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam (2015), Bảo
tồn và phát huy giá trị di sản lịch sử-văn hóa
(1986), ngành du lịch tỉnh vẫn phát triển phục vụ phát triển du lịch, Nxb Chính trị
chậm chạp, chưa khai thác tiềm năng tự Quốc gia, Hà Nội.
nhiên, xã hội đa dạng của địa phương, chưa 5. Lê Tắc (1961), An Nam chí lược, Viện Đại
có sự bứt phá. học Huế xuất bản, Huế.
Những năm sau khi tái lập tỉnh Ninh 6. Quần thể danh thắng Tràng An, di sản thế giới
Bình (1992), hoạt động du lịch đã có bước tại Việt Nam,
phát triển đột phá, thu hút đông đảo du http://vietnamtourism.com/disan/index.php?ca
tid=44
khách trong và ngoài nước. Tỉnh Ninh
7. Quốc Sử quán Triều Nguyễn (1997), Đại Nam
Bình đã rất sớm nhận ra ưu thế và thế nhất thống chí, Tập 3, Nxb Thuận Hóa, Huế.
mạnh vượt trội của du lịch so với các
8. Sau "Kong: Skull Island", hãy tới ngay Ninh
ngành kinh tế khác ở địa phương. Do xác Bình vì mùa xuân đang là thời điểm nơi đây
định đúng về thế mạnh, du lịch Ninh Bình đẹp nhất, http://kenh14.vn/sau-kong-skull-
có bước phát triển đột phá, chú ý khai thác island-hay-toi-ngay-ninh-binh-vi-mua-xuan-
bền vững tài nguyên du lịch vừa phong dang-la-thoi-
phú, vừa độc đáo của địa phương. Doanh 9. Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình (2007),
Quyết định vấn đề Phê duyệt Quy hoạch tổng
thu từ hoạt động du lịch ngày càng tăng, thể phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình từ năm
chất lượng dịch vụ du lịch trên địa bàn tỉnh 2010 đến 2015, Số 2845/QĐ-UBND, ngày 17
ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu du tháng 12 năm 2007, Tài liệu lưu hành nội bộ.
Ngày nhận bài: 05/8/2017 Biên tập xong: 15/10/2017 Duyệt đăng: 20/10/2017
151
nguon tai.lieu . vn
