Xem mẫu
- S g i c m b ng ư ng nét
S g i c m b ng ư ng nét
a/ S phù h p gi a ư ng nét và tâm h n :
Ta ph i t p nhìn ra ư ng nét ngay lúc óng khung cho nh ch p có
th áp d ng nh ng quy t c b c c. Có b n lo i ư ng nét thư ng dùng trong b
c c:
- ư ng ngang
- ư ng d c
- ư ng chéo
- ư ng cong
Nh ng lo i ư ng này có th dùng riêng bi t ho c ph i h p tùy theo lo i và
tùy theo ch c a nh.
Làm sao nh ng ư ng nét ch có hình th c tr u tư ng mà l i có mãnh l c
rung c m?
N u chúng ta nghiên c u m t s nh ng tác ph m h i h a thì ta th y b c c
c a nh ng h a sĩ danh ti ng thư ng t căn b n trên vài hình th c k -hà-h c.
Không ph i ch có h i h a mà còn cái gì do ngư i t o ra u tìm n hình th c s p
x p c a K -hà-h c vì nhãn quan c a ngư i ta ã b giáo d c theo cái cân x ng s p
x p ó, vô tình chúng ta ã tìm nh ng ư ng m nh c a b c c căn c vào ó
mà suy tư ng và c m xúc.
- B c c c a vũ tr t căn b n trên hình th c k -hà-h c nên làm cho c m
giác chúng ta b nh ng hình th c k hà ăn sâu và chi ph i. Thí d khi nói n kim-
t -tháp Ai-C p là ta nghĩ ngay n hình chóp b n góc, khi nói n nhà th ta nghĩ
ngay n tháp chuông cao vút v i v uy nghi.
Như v y là có s liên quan ch t ch gi a s xây d ng ư ng nét c a nh
v i s truy n c m c a tâm h n. N u ta chú ý n s phù h p ó ta s ki m i m
ư c b c c c a ta.
b/ Ngôn ng rung c m c a ư ng nét :
Ta nh n th y nh ng lo i ư ng nét g i cho trí óc chúng ta cái c m tư ng
khá rõ ràng nh n nh cái ý nghĩa riêng bi t c a nó. Cũng ôi khi cái c m tư ng
ó vư t kh i t m phân tách c a ta.
Nh ng s phù h p s n có gi a ư ng nét và c m giác ã ư c nghiên c u
k càng và ư c dùng cho b môn ki n trúc và trang trí, thì ngư i nhi p nh
chúng ta cũng có th áp d ng nó ư c.
Như v y ta có th khái ni m r ng: ư ng th ng có nghĩa riêng là phù h p
v i ngh l c và b n b bi u l s cương quy t mà ư ng cong không có ư c , vì
nó ch có th g i cho ta ý m m d o, y u u i và k t t . ư ng cong cũng thu n
cho cách g i ra u n, quý phái mà khi ng m ư ng g y khúc không th có
ư c. ư ng g y khúc khi c kéo dài mãi thì v i s ch p ch n và run r y c a nó
cho ta c m tư ng linh ng.
Nhưng ư ng nét l i còn cho ta nhi u c m tư ng c bi t tùy theo v trí c a
nó và cách x p t. Ai l i không bi t là ư ng ngang g i c m giác bình th n, bu n
bã bi u l s lâu dài. Trái l i ư ng d c g i cho c m giác sôi n i và phát sinh ra
c m tư ng trang nghiêm, cao quý.
- Chúng ta ch t có nh ng c m giác l khi ta ng m ư ng ngang m t bi n tr i
r ng mênh mông h u như vô t n trư c t m m t chúng ta, hay khi ng m cây tháp
cao vút c a ngôi giáo ư ng, ta th y lân lâng lên mãi như d ng t i t ng mây.
Nh ng c m giác ó tăng l c và phát hi n v i nh ng ư ng l p i l p l i
và gi m b i i khi có nh ng ư ng ngh ch v i nó.
Góc c nh là do s g p nhau c a hai ư ng h i t mà thành và g i cho
nh ng c m giác do ư ng nghiêng nghiêng c a c nh.
Góc c nh càng thu h p thì c m tư ng càng nhi u và gi ng như c m tư ng
phát sinh b i cái ng n c a ư ng d c.
Góc c nh càng m r ng c m giác có th g n gũi n l n l n v i cái ng n
c a ư ng ngang.
Như th nh ng ư ng c a hình chóp và hình tam giác cho ta ý ni m l , lâu
dài,, b n b , v ng vàng. Tùy theo hình dáng cân x ng c a hình tam giác mà ta s
th y h p v i ư ng ngang hay v i ư ng d c: hình tam giác c nh dư i ( áy) h p
và m ng m nh s tho ng th y như ư ng d c. Hình tam giác c nh dư i ( áy) r ng
s th y như ư ng ngang.
Hình tam giác g i c m giác v ng ch c và s ng ng mà khi thêm vào ó
nh ng ư ng chéo s cho c m tư ng ho t ng và nh p nhàng.
ư ng h i t cũng có th g i cho ta s thoát ra, s vô t n. Tùy theo v trí
c a i m t mà nh ng ư ng ó cho ta c m tư ng i lên hay c m tư ng v chi u
sâu.
ư ng chéo g i s ho t ng, t c . N u b t chéo nhau, nó bi u l s l n
l n, s không thăng b ng, s h ng hà sa s . N u nó vư t kh i m t i m thì ó là
- phóng ra, là tia ra, là ng ch m và là b o hành. N u nó ư c phân chia u n,
nó cho ta c m giác v ng vàng.
ư ng cong cũng không có ư c tính ch t rõ ràng như ư ng th ng. Ta
cũng th y nh ng ư ng cong r t m mi u h p d n như trong th gi i th o m c,
trong th gi i ng v t lúc còn nh và nó m t d n i khi c n c i già nua, và cũng
như th y ư ng cong m tính ch t uy nghi g n nghĩa i u hòa khi nó mô t n
o vòng c u.
ư ng cong dùng n i li n nh ng y u t trong b c c và ráp l i nh ng
ph n trong b c c. Vì s quan tr ng c a nó nên trong nhi u trư ng h p n u thi u
nó thì b c c không thành.
- B c c và sáng t o
M t tài tư ng như ơn gi n mà r t ph c t p cũng như không th nh
d ng thành tiêu chu n th nào là m t b c c p. ơn gi n vì nhi p nh là m t b
môn ngh thu t không ng ng phát tri n và nh ng gì chúng ta "nghĩ r ng" là "tiêu
chu n" c a ngày hôm này thì r t có th ngày mai ã l i là quá kh .
Như NTL ã c p t i trong m c Ch p nh p cùng B n thì lu t b
c c 1/3 hoàn toàn ch là bư c căn b n cho ta khái ni m th nào là m t b c nh cân
i mà thôi. V y thì b c c c a ngh thu t nhi p nh n m âu?
có th hi u ư c i u này thì u tiên ta c n ph i th ng nh t ư c v i
nhau th nào là ngh thu t trong nhi p nh? Nhi p nh không ch ơn thu n ghi
l i m t kho nh kh c nào ó trong cu c s ng b i vì như th ngay sau giây phút b n
b m máy thì t m nh y ã thu c v quá kh , hay nói m t cách khác: hình nh ã
- ch t. Hơn n a v i các k thu t tiên ti n hi n t i thì vi c ghi l i m t hình nh
không còn là c quy n c a các nhi p nh gia n a mà v i b t kỳ m t thi t b i n
t nào b n cũng có th ghi chép l i cu c s ng m t cách ơn gi n và nhanh chóng.
ây NTL dùng t "ghi chép" phân bi t v i "ngh thu t" trong nhi p
nh. Nh ng b c c hoàn ch nh, hình nh s c nét, m u s c bão hoà... ó là nh ng
t m nh p - nh ng post card mà b n có th mua b t kỳ âu trên ư ng du l ch.
Nhưng ó l i không ph i là nh ngh thu t.
Gi ng như h i ho , ngh thu t trong nhi p nh có th ư c hi u như m t
cách nhìn nh n v th gi i xung quanh m t cách sáng t o và c áo, là cách
tuyên b v m t hư ng sáng t o m i c a cá nhân hay c a m t t p th , m t cách
hư ng con ngư i ta t i cái p hoàn m c a tâm h n, m t cách ph n ánh l i cu c
s ng sinh ng nh t. ó là nh ng suy nghĩ c a riêng cá nhân tôi. Ngh thu t trong
nhi p nh là ngh thu t c a nh ng xúc c m trong kho nh kh c. Ta không th nào
tìm cách gi l i m t s vi c ang chuy n ng mãnh li t, i u y là vô ích, nhưng
nhi p nh có th giúp ta gi l i nh ng c m xúc tràn y s s ng. Nh ng kho nh
kh c b t t .
V y thì b c c trong nhi p nh th nào là ngh thu t?
NTL xin ư c m nh d n tr l i r ng không có b c c tiêu chu n trong
nhi p nh. N u b n ch p nh mà ch nhăm nhăm tìm cách ép bu c s v t vào
trong m t khuôn hình nh ki n thì có nghĩa r ng b n ang b t s v t t n t i theo
cách c a b n ch không t nhiên như nó v n có. có th sáng t o b n hãy nhìn
s v t như t n t i c a nó, hãy t t mình vào trung tâm c a s v t và nhìn l i
chính mình. B n ang nói v i tôi v nh ng ư ng nét ch o, v cách d n d
i m nhìn, v s chi u ng trong t m nh...b n không h sai nhưng n u ta ch
"nhìn" th y nh ng i u y mà thôi thì có nghĩa là ta m i ch nhìn th y hình th c
c a ngh thu t. Mà ngh thu t l i là n i dung bên trong c a hình th c.
- B n ch p m t t m nh kho thân. Ngư i m u p và nh ng ư ng nét
tuy t v i ư c khai thác t i a, ư c tôn lên b i ánh sáng... i u y chưa ph i là tât
c n u như ngư i m u ch còn là nh ng phân m nh c a ánh sáng trong t m nh
c a b n. Ta c n c m th y ư c s c s ng trong y, ta c n c m th y s khát khao v
cái p. i u y thì riêng b c c chưa làm ư c.
có th sáng tác ngh thu t th t s b n c n h c ch c nh ng k thu t
căn b n r i quên chúng i trong kho nh kh c b m máy. Hãy cho chính tâm
h n và trái tim c a b n mách b o. Ch có kho nh kh c là b t t ngư i ngh sĩ là
hư không. N u b n xem các tác ph m nhi p nh c a các nhi p nh gia l ng danh
th gi i thì s th y r ng b c c trong nh ng t m nh n i ti ng thư ng l i r t t do.
Th nhưng i u mà chúng ta có th nh n ra là s xao xuy n trư c m t cái p vô
cùng c a ngh thu t, c a chính tâm h n mình.
B n mu n c m nh n ư c cái p bên trong thì hãy t m quên cái tôi c a
mình i ch c lát, t m quên nh ng nh ki n c a xã h i i ch c lát. K thu t là c u
cánh nhưng ngh thu t m i ích th c là có cánh. B c c trong nhi p nh ngh
thu t là không có b c c. V y thôi.
nguon tai.lieu . vn
