Xem mẫu
- Những nguy hiểm khi dùng thuốc lúc mang thai
Có rất nhiều loại thuốc bao gồm thuốc kê toa và thuốc không cần kê toa, thuốc
hợp pháp và thuốc bất hợp pháp. Những thuốc này sẽ gây nguy hiểm cho thai nhi nếu
xnhư người mẹ dùng trong lúc mang thai.
- Thuốc gây quái thai là gì?
Bất kỳ thuốc nào gây ra dị dạng thi nhi đều gọi là thuốc gây quái thai. Có một
số thuốc gây nguy hiểm về thần kinh mà không gây ra những bất thường về giải phẫu
cho bé.
Chất gây quái thai là gì?
Chất gây quái thai là chất có thể làm xáo trộn sự phát triển của bào thai. Chất
gây quái thai có thể làm cho thai ngưng phát triển hay làm cho thai phát triển nhưng
theo hướng dị dạng bẩm sinh. Các yếu tố gây ra quái thai bao gồm tia xạ, mẹ bị bệnh,
hoá chất và thuốc.
Những thuốc nào được xác định là nguy hiểm nếu dùng lúc mang thai?
Có nhiều thuốc là nguyên nhân gây lo lắng cho người sử dụng khi có mang,
nhưng chỉ có một số thuốc chứng tỏ có nguy hiểm nếu dùng khi mang thai. Danh mục
các thuốc có khả năng tác động gây ra quái thai cũng như nguy hiểm nếu dùng khi
mang thai bao gồm:
- ACE (thuốc ức chế men chuyển ) như:
§ Benazepril (Lotensin),
§ Captopril (Capoten),
§ Enalapril (Vasotec),
§ Fosinopril sodium (Monopril),
§ Lisinopril (Zestril, Prinivil),
§ Lisinopril + hydrochlorothiazide (Zestoretic, Prinzide),
§ Quinapril (Accupril),
§ Ramipril (Altace).
- - Thuốc trị mụn như isotretinoin (Accutane, Retin-A).
- Uống rượu nhiều lúc mang thai.
- Androgens (nội tiết tố nam).
- Kháng sinh nhóm tetracycline (Achromycin), doxycycline
(Vibramycin), và streptomycin.
- Thuốc chống đông (làm loãng máu) như : warfarin (Coumadin).
- Thuốc chống co giật (thuốc chống động kinh) như:
§ Phenytoin (Dilatin),
§ Valproic acid (Depakene, Valprotate),
§ Trimethadione (Tridione),
§ Paramethadione (Paradione),
§ Carbamazepine (Tegretol).
- Thuốc chống trầm cảm : lithium (Eskalith, Lithob).
- Thuốc chống chuyển hoá/ thuốc trị ung thư như: methotrexate
(Rheumatrex) và aminopterin.
- Thuốc điều trị thấp khớp và gắn kết kim loại (chelator) penicillamine
(Cuprimine, Depen).
- Thuốc trị cường giáp như:
§ Thiouracil/propylthiouracil.
§ Carbimazole/methimazole.
- Cocaine.
- - DES (diethylstilbestrol).
- Thalidomide (Thalomid) dùng trong trị bệnh phong có biến chứng
(cùi).
Dừng uống thuốc tránh thai bao lâu hãy sinh con?
- Rất nhiều phụ nữ dùng biện pháp kế hoạch hóa gia đình dạng hormon
(tiêm, uống, cấy dưới da) băn khoăn không biết ngừng các loại thuốc này bao lâu
thì sẽ tốt nhất cho sự phát triển của đứa trẻ.
Nếu bạn đang dùng thuốc tránh thai dạng uống thì có một số quan điểm cho
rằng nên để cơ thể “hồi phục” lại rồi hãy mang thai.
Một số chuyên gia khuyên bạn nên ngừng uống thuốc viên 2 - 3 tháng trước khi
quyết định thụ thai bởi vì cũng như tác dụng ngăn ngừa sự rụng trứng, thuốc tránh thai
dạng viên gây ra sự thay đổi trong tử cung của bạn. Các chuyên gia này tin rằng nếu
bạn có thai trở lại ngay sau khi ngừng thuốc, bào thai sẽ khó bám chắc vào dạ con.
Điều này có nghĩa, bạn dễ có nguy cơ bị sẩy thai. Vậy nên hãy chờ cho tới khi dạ con
phục hồi lại theo nhịp sinh học vốn có chứ không phải do tác động của thuốc thì hãy
thụ thai.
Một số bác sĩ lại cho rằng chỉ cần 1 - 2 tháng là vòng kinh đã trở lại bình
thường (như vốn có của cơ thể); một số quan điểm khác lại cho rằng hormon trong
viên thuốc sẽ bị loại trừ khỏi cơ thể hoàn toàn ngay khi kỳ kinh mới bắt đầu vì vậy nếu
có bầu ngay thì cũng thật là điều đáng mừng.
Trước đây, khi liều lượng hormon trong thuốc tránh thai ở mức cao hơn thì
chúng ta có cơ sở để lo lắng rằng việc có bầu trong khi uống thuốc hay vừa ngừng
uống thuốc sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển của bào thai. Tuy nhiên, ngày càng nhiều
nghiên cứu cho thấy không có bằng chứng nào về sự bất thường của thai nhi. Bé của
bạn sẽ không gặp bất cứ sự đe dọa nào nếu bạn mang bầu trong khi uống thuốc hay
ngay sau khi vừa ngưng thuốc.
- Vậy đâu là lời khuyên đúng đắn? Theo Viện Chiến lược gia đình Hoa Kỳ, “sau
khi ngừng thuốc, hãy đợi cho đến khi kỳ kinh quay trở lại, sau đó sẽ là thời điểm thích
hợp để bạn quyết định sinh con”.
Ngoài ra, hãy dành thời gian chăm sóc sức khỏe tiền thai nghén như uống viên
axit folic bổ sung, ngừng hút thuốc hay thay đổi một số lối sống cho phù hợp.
- Vô tư dùng thuốc tránh thai ngoài mục đích?
Ưu điểm chính của thuốc tránh thai kết hợp là an toàn, hiệu quả, dễ có thai
lại sau khi ngừng sử dụng. Thêm vào đó là tác dụng điều hoà kinh nguyệt, giảm
đau bụng kinh, mụn trứng cá... Nhưng với nhiều chị em, các tác dụng phụ này
mới thực là "chính".
Né “đèn đỏ” trái tự nhiên
Không nói ra nhưng chị em nào cũng phải thừa nhận, cái “ngày ấy” vô cùng
phiền phức thậm chí... hết chịu nổi. Đau bụng, mỏi lưng, vướng víu, cáu gắt, kiêng
khem đủ điều! Có chị em may mắn trong các ngày đó vẫn tươi như hoa nhưng cũng có
người phải chịu đựng “nó” như một cực hình. Và thế là, cái “công dụng bổ sung” lui
vòng kinh phải được khai thác triệt để.
Theo BS Nguyễn Thị Hồng Minh, Phó Giám đốc TT Tư vấn SKSS và KHHGĐ
(Bệnh viện Phụ sản T.Ư), vì một số lý do nào đó như bận đi xa, tắm biển, làm đám
cưới hay đón chồng đi công tác về, chị em hoàn toàn có thể sử dụng thuốc tránh thai
để lui vòng kinh của mình xuống dăm bảy ngày. Đây là những trường hợp “cực chẳng
- đã” còn công dụng chính của thuốc tránh thai là để tránh thai. Việc chị em lạm dụng
thuốc để can thiệp vào chu kỳ kinh nguyệt của mình sẽ trở nên nghiêm trọng hơn, khi
họ không am hiểu về công hiệu, cách sử dụng mỗi loại, thậm chí không rõ nguồn gốc
viên thuốc đắt tiền mà mình bỏ ra mua.
Hiện nay, do muốn tránh “đèn đỏ”, nhiều chị em đã rỉ tai nhau một số loại
thuốc có thể giúp phụ nữ sạch sẽ cả năm như: Seasonale, Seasonique... Đây là hàng
“xách tay”, được quảng cáo có khả năng giảm số chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ từ 12
lần xuống còn 4 lần/ năm. Nói về các loại thuốc này, BS Hồng Minh cho biết: “Chuẩn
quốc gia không cho phép thuốc tránh thai có tác dụng làm mất kinh hoàn toàn. Hiện
nay, Bộ Y tế cũng không có quyết định nào cho phép dùng thuốc tránh thai để làm
chậm kinh một năm, hoặc mỗi năm chỉ ra kinh một vài lần”.
Theo BS Hồng Minh, việc trì hoãn kinh nguyệt liên tục sẽ khiến buồng trứng
người phụ nữ bị ức chế quá lâu, không có hiện tượng rụng trứng, tuyến yên không có
nội tiết để làm cho buồng trứng hoạt động. Niêm mạc tử cung lâu ngày không hoạt
động (hiện tượng bong niêm mạc tử cung) có thể gây nên những bất thường không
đáng có, mặc dù bản thân việc sử dụng thuốc tránh thai cũng có thể giảm ung thư niêm
mạc tử cung và buồng trứng.
Nữ sinh nên cẩn trọng
Ngoài mục đích tránh thai, nhiều chị em còn sử dụng thuốc vì mong có được
làn da mịn màng hoặc điều trị mụn trứng cá. Theo BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng,
nguyên Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Từ Dũ TP HCM, thuốc viên tránh thai kết hợp có
tác dụng điều hòa nội tiết sinh dục, làm tăng chất globuline gắn kết với hormone sinh
dục, từ đó làm giảm nồng độ testosterone tự do trong máu. Vì vậy, da sẽ tăng tiết bã
nhờn, làm giảm mụn trứng cá, trở nên mịn màng hơn.
Tuy nhiên, không nên sử dụng thuốc tránh thai kết hợp nếu đang bị hoặc có tiền
căn bệnh huyết khối tĩnh mạch hoặc động mạch; tiểu đường có tổn thương mạch máu;
đang có hoặc tiền căn có bệnh gan nặng mà chức năng gan chưa trở về bình thường;
hiện tại hoặc tiền căn có bệnh u gan lành tính hoặc ác tính; nghi ngờ hoặc biết rõ có
- bệnh ác tính từ cơ quan sinh dục hoặc ở vú; ra máu âm đạo không có nguyên nhân;
nghi ngờ hoặc biết rõ có thai; dị ứng với bất cứ thành phần nào của thuốc.
Còn việc nhiều nữ sinh hiện đang sử dụng thuốc Diane 35 để trị mụn, bác sĩ
Phượng cho biết, loại thuốc này dành cho người muốn ngừa thai và trị mụn. Nếu
không cần ngừa thai thì Diane 35 không phải là thuốc trị mụn. Trong khi đó, mụn
trứng cá có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, ngoài nguyên nhân rối loạn nội tiết sinh
dục. Thuốc nội tiết tố sinh dục nữ chỉ dùng cho phụ nữ trưởng thành, nữ dưới 16 tuổi
không được dùng. Vì thế, để chữa mụn an toàn và hiệu quả, tốt nhất nên đến các
chuyên khoa liễu để được điều trị đúng cách, chứ không nên tự ý dùng thuốc tránh thai
để điều trị.
Ở Việt Nam, thuốc tránh thai hiện có 4 loại chính: Viên tránh thai kết hợp, viên
tránh thai khẩn cấp, thuốc tiêm và cấy dưới da. Thành phần trong thuốc là các
hormone sinh dục nữ oestrogen và progesteron hoặc progesteron đơn thuần. Các loại
phổ biến được chị em “ưa chuộng” có 21 viên, cách tốt nhất là uống hết sau đó nghỉ 7
ngày để chu kỳ kinh được tự nhiên, thay vì ép “nó” lặn đi. Tuy nhiên, loại này đặc biệt
kỵ với đối tượng là chị em trên 35 tuổi và nghiện thuốc lá.
Đối với thuốc chỉ chứa nội tiết tố progesteron (thuốc khẩn cấp) thì chỉ là biện
pháp tình thế, không nên dùng thường xuyên vì có nhiều tác dụng phụ không mong
muốn như: ra máu giữa kỳ kinh, chu kỳ kinh nguyệt bị đảo lộn...
nguon tai.lieu . vn