1. Trang Chủ
  2. Sức khỏe trẻ em
  3. Nhu cầu và thực trạng hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/ AIDS tại cộng đồng năm 2013

Nhu cầu và thực trạng hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/ AIDS tại cộng đồng năm 2013

Trẻ em phải gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề do HIV/AIDS gây ra, những nhóm quyền cơ bản của trẻ đều bị đại dịch HIV/AIDS tác động. Đây là một nghiên cứu cắt ngang nhằm xác định (i) Nhu cầu hỗ trợ của trẻ bị ảnh hưởng với HIV/AIDS (OVC) và gia đình; (ii) Mức độ đáp ứng các nhu cầu hỗ trợ mà trẻ OVC và gia đình cần. Nghiên cứu được triển khai tại 4 tỉnh: Phú Thọ, Khánh Hòa, Đồng Tháp và Bắc Ninh. Nhà NC sử dụng phương pháp chọn mẫu nhiều giai đoạn và đã phỏng vấn trực tiếp 322 người chăm sóc trẻ O

Thể loại Tài liệu miễn phí Sức khỏe trẻ em

Số trang 10

Ngày tạo 9/16/2019 11:55:28 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.54 M

Tên tệp

Tải Nhu cầu và thực trạng hỗ trợ trẻ em bị ảnh hưởng b... (.pdf)

Xem mẫu

  1. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng Nhu cầu và thực trạng hỗ trợ trình phoûng vaán. sau trẻ khi thuem bịc kieåảnh thaäp ñöôï hưởng m tra, laø bởi m saïch, maõ hoaù vaø 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang nhaä p baè n g phaà n meà m Epidata 3.1, xöû lyù thoá n g keâ HIV/ AIDS tại cộng đồng năm baèng2013 phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh  . 2 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu Bùi Thị Tú Quyên1, Vũ Thị Kim Hoa2 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Tóm tắt: Trẻ em phải gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề do HIV/AIDS gây ra, những nhóm quyền Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân cơcbản xaù ñònhcủa soá hoätrẻ giađều ñìnhbịcoùđại baø dịch meï coùHIV/AIDS con döôùi 5 tác tuoåi:động. cöùuĐây lài một vaø ñoá töôïnnghiên g nghieâncứu cöùucắt ngang . Thoâ ng tin nhằm xácn ñöôïc hoaø định (i) Nhu cầu hỗ trợ của trẻ bị ảnh hưởng với HIV/AIDS (OVC) và gia đình; (ii) Mức độ đápc toaø n baû o maä t vaø keá t quaû chæ ñöôï c söû duï n g cho muï p 1  P
  2. ñích nghieân cöùu. ứng các nhu cầu N hỗ Z§2 trợ D · xmà trẻ OVC  và gia đình cần. Nghiên cứu được triển khai tại 4 tỉnh: Phú pxH
  3. 2 ¨1 ¸ Thọ, Khánh Hoà, Đồng © 2¹ Tháp và Bắc Ninh. Nhà NC sử 3. Keá t quaû dụng phương pháp chọn mẫu nhiều giai đoạnVôùvà iZ= đã1,96 phỏng vấn (öùng vôù i= trực 0,05),tiếp p =322 0,37 người [3],  = chăm 0,14 sóc trẻ OVC tại hộ gia đình. Kết quả: Có 17,7% là tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø trẻ nhiễm HIV, choái traû lôø i, cuoácó i cuøtới 50% ng côõ maãu trẻ bị hoä laø 409 ốmgiatrong 4 con ñình coù tuần qua và chỉKieá 3.1. cón 6% thöùctrẻcuûđược hỗveà a baø meï trợcaùkhi điềutreû ch cho trị.aênCó / döôù i 5 tuoå i . buù ñuù n g khi tới 94% trẻ OVC cần sự hỗ trợ: nhu cầu hỗ trợ sữa/ thực phẩm khoảng 60%; 67% cần hỗ trợ thẻ bò tieâ u chaû y bảo2.4.2. hiểmCaù y ctế, 85% cần sự hỗ trợ học phí cho trẻ đi học. Có khoảng 57% trẻ OVC và gia đình đã h choïn maãu: nhận Choï được n maã sự uhỗgiai u nhieà trợñoaï dùnít, dù nhiều và chủ yếu từ cán bộ LĐTBXH. Khuyến nghị: Các địa phương cần rà soát danh sách trẻ OVC của địa phương cũng như nhu cầu hỗ trợ trẻ cần. Khi chưa đáp ứng Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: được hết cácnnhu Hoøa Bình-mieà Baéc,cầu thì cần Haø Tónh – Mieàxác định ưu n Trung tiênn để hỗ trợ những nhu cầu cấp thiết trước. Cần kết vaø Kieâ Giang- hợp vớiMieà cácmtổ Nam; chức/ cơ quan dự án đang có hoạt động hỗ trợ ở địa phương để tận dụng nguồn lực. Từ Giai khóa: Hình 1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ ñoaïTrẻ n 2:bịmoã ảnh hưởng i tænh choïn bởi ngaãuHIV; nhieânnhu 3 xaõcầu baohỗ trợ; người chăm sóc trẻ. buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù (n=409) khaên (mieàn nuùi/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; Needs and support for children Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù affected by HIV/AIDS Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con döôùi 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi inu, the tieâ sau ñoù community intieáp2013 löïa choïn caùc hoä gia ñình theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Bui Thi Tu Quyen1, Vu Thi Kim Hoa2 Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu tieâu chaûy (n=409) Abstract: Children are increasingly vulnerable to the impacts of HIV/AIDS, and their basic human Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång rights, chænh söûafor sauexample khi coù thöûthe safety nghieä m taïi and Thaïchdevelopment Thaát, Haø Noäi. rights, are threatened. Noäi dung thò A cross-sectional thoân study was p n % n % n % n % conducted with the aim to identify (i) needs for supporting services among orphans and vulnerable Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc(ii) khuyeâ n 1 of 0,7 service 6 4,3 provision 0 0 6 that 1,7 meet children affected by HIV/AIDS (OVC) and their families; phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. levels Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 the needs of these children and their families. Thistheâstudy m was implemented in the four provinces, namelySai soáPhuvaø khoá Tho,ng Khanh cheá sai soá : SaiDong Hoa, soá do ngöôø Thap, i cung and Bac Ninh. Using the multistage cluster sampling caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình method, cheá sai soá322 , ñieàumain tra vieâcaregivers n ñöôïc taäp ofhuaáOVC children n kyõ, coù kinh atthöôøhome ng khi werebò tieâselected u chaûy, gaà for interviews. n 10% ngöôøi ñöôïResults: c phoûng nghieä m trong giao tieá p . Sau khi keá t thuù c phoû n g vaá n , 17.7% of OVC lived with HIV, about 50% of them were ill during the last four weeks, and onlyaên6% vaá n cho raè n g treû bò naë n g theâ m neá u tieá p tuï c cho /buù ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám received treatment. In addition, roughly 94% of the studied children needed support. Specifically, soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh children thuù c ñeå kòpwhothôøineeded phaùt hieämore milk n sai soá and/or vaø boå sung foods, kòp thôøihealth . thò.insurance Coù 1,7% ngöôø cards and i khoâ ng financial support cho treû aên/buù bình thöôøin the ng do ngöôø i khaù form of tuition fees so that they could continue to attend school accounted for 60%, 67% and 85%, c khuyeâ n . Söï khaù c bieä t naø y coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn45 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2018 15 55
  4. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers being respectively. able About to detect 57% of thesome OVCsevere signsfamilies and their of diarrhea and ARI received morewasorlow. lessOnly 6.6%from support of mothers the staffs recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of of the Vietnam mothers Ministry recognized of ofLabours, signs dyspnea Invalids, (25.9 % inand Social urban Affairs and 1.5% (MOLISA). region). in mountainous Recommendations: Mothers’ Reviewing and knowledge updating about the of prevention lists of OVC diarrhea andinARI local areaswas in urban is better of vital importance. than Additionally, that of mothers in rural andit is mountain regions. noted that it is essential to meet the needs in the order of priority in case of a lack of resources. Besides, the local Keywords: childacute Diarrhea, support and protection respiratory agency isunder infections, knowledge, recommended to collaborate with 5-year-old child. organizations and/or companies in order to use resources from their local projects. Key words: children affected by HIV/AIDS; child support needs; caregivers. Taùc giaû: 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Tác giả: Email: thangtcyt@gmail.com 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá 1. Đại họcEmail: Y tếlongmoh@yahoo.com công cộng 2. Cục 3. Chăm sóc và CNYTCC4 Bảo naêm hoïc vệ trẻ em,Vieä 2015-2016, Bộn ñaø Lao o taïđộng o Y hoïcthương döï phoøngbinh xãcoâhội vaø Y teá ng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com 4. Boä Y teá 1. Đặt Email: vấn đề và dducthien@yahoo.com, mục tiêu nghiêntrantuananh2000@yahoo.com cứu có khoảng 16 triệu trẻ em thuộc các nước đang Việc lan truyền đại dịch HIV/AIDS trong phát triển và các nước có thu nhập trung bình những năm gần đây đã và đang mang lại những là trẻ mồ côi do bố mẹ chết vì HIV/AIDS và hệ quả tất yếu không chỉ cho quá trình phát hàng năm có ít nhất 1 triệu trẻ bị ảnh hưởng do triển kinh tế, tình hình xã hội của mỗi quốc gia có cha/ mẹ ốm vì HIV/AIDS[3]. Tại Việt Nam, mà 1.cònÑaëảnh t vaáhưởng n ñeà trực tiếp đến sức khỏe, tinh tính naê đến ngày m 2014. 31/12/2011, Töø ñoù coù theå ñöa ra cảmoänước có 457.691 t soá khuyeá n nghò thần những người mang trong mình căn bệnh trẻ em phuø hôïpbịvaøảnh o coâhưởng ng taùc bởitruyeàHIV/AIDS, n thoâng phoøntrong g choáđó ng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caù cao nhất là số trẻ em sống cùng cha mẹ bị nhiễmn c beä n h nhieã m khuaå n cho treû em trong giai ñoaï này laø haiđặc beänbiệt h coù là tyû trẻ em. leä maé c vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu HIV/AIDS, tiếp đến là số trẻ em mồ côi do Theo UNICEF [16] trẻ OVC là những trẻ dưới chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi AIDS 2. Phöông và số trẻphaù emp bịnghieâ n cöùdo bỏ rơi u cha mẹ chết do 18tuoå 5 tuổi i moãbịi naê nhiễm m maécHIV hoặc có töø 0,8-2,2 ñôïtcha/mẹ tieâu chaûnhiễm y, öôùc tính haø n g naê m coù 1100 tröôø n g hôï p töû vong [6], [5]. AIDS. Tuy nhiên, trên thực tế con số này chắc 2.1. Ñòa ñieåm vaø thôøi gian nghieân cöùu hoặc đã tử vong do HIV/AIDS hoặc sống lang Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 chắn cao hơn rất nhiều do hiện nay việc thu thang. Tuy nhiên theo quy đinh của Chính phủ laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so thậpNghieâ số liệun cöùvề u ñöôï trẻ cbịthöï ảnhc hieä n vaøobởi hưởng naêmHIV/AIDS 2014 taïi 3 Việt vôù i töûNam vong [1], chung khái [1],niệm [4]. Tyûnày leä mở maécrộng vaø töûhơn: vong baocuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho hai beä n h naø y raá t cao nhöng hoaø n toaø n coù theå haï n cheá chưa 3 mieànđược Baéc, đầy Trung, đủ.Nam Nếucuû theo a Vieäước t Nam.tính của Bộ Y gồm cả nhóm trẻ có nguy cơ cao nhiễm HIV baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh tế thì số trẻ em nhiễm HIV sẽ là 23.400, nhưng như: vaø xöûtrẻ sử thôø lí kòp dụngi khimabòtúy, beänh.trẻÑeåbị phoø xâmnghại choátình ng beädục, nh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu hiện nay con số trẻ em từ 0-14 tuổi nhiễm HIV ngöôø trẻ lài con daân của noùi chung ngườivaø mua ngöôø i chaêbán dâm/ m soùdâm… c treû noùChính i rieâng phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû được Caùbáo c baø cáo chỉcon meï coù chiếm döôùi 52,5% tuoåi. số người nhiễm vì khái niệm được dùng ở Việt Nam mở rộng lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. HIV/AIDS, tương đương khoảng 4.883 trẻ như vậy Chính nên vì lyù donhóm ñoù, chuùtrẻngOVC toâi thöïcũng c hieäsẽ nhiềun cöù n nghieâ hơn u: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieá n thöù c cuû a caù c baø meï coù con döôù i 5 tuoå i veà được 5 tuoåi,quản coù tinhlý.thaàNhư n minhvậymaã cón,thể thấy nnhóm töï nguyeä , hôïp taùOVC c traû so với cách áp dụng định nghĩa của UNICEF. phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp thực lôø sựngrất i phoû vaánhiều, n. đi cùng với đó là các nhu cầu Việcôûmở tính rộng treû em taïikhái niệm moät soá vuønnày g/mieà cho n Vieäthấy sự quan t Nam”, vôùi cần đến sự hỗ trợ của nhóm này cũng sẽ rất lớn tâmc tieâ muï của Việt u moâ taû Nam kieán thöùđếnc cuûnhững a caùc baøảnhmeï hưởng củai coù con döôù Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån do rất hoaë nhiều c khoâ ng coùquyền maët taïcon i hoä người gia ñình củatrong nhóm thôøiOVC gian HIV/AIDS cũng bao quát hơn. Trên Thế giới, hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam nghieâ n cöù u hoaë c khoâ n g töï nguyeä thường bị chối bỏ, các quyền cơ bản đều bị ảnh n , hôï p taù c trong quaù 14 56 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2018 Số 45 tháng
  5. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoû ng vaáQuyền n. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng hưởng như: tự do không bị phân biệt đối kế cắt sau khingang, thu thaäpnhà ñöôïnghiên cứulaøđã c kieåm tra, m phỏng saïch, maõvấn trực hoaù vaø xử, 2.3. Quyền Thieáđược học nhành t keá nghieâ cöùu:và Moâtiếp cận taû caé thông tin, t ngang tiếpp người nhaä chăm baèng phaà n meàsóc chính (NCSC) m Epidata 3.1, xöû lyù trẻ thoánOVC g keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä Quyền được nhận sự chăm sóc thay thế thích trong tháng 11-12/2013. Phương pháp chọn 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. hợp…. Trong những năm gần đây, nhiều chính mẫu nhiều giai đoạn được sử dụng: Bốn tỉnh sách2.4.1. hỗ trợ Côõcho maãungười có HIV/AIDS đã giúp cải được 2.7.chọn Ñaïo vào ñöùc nghiên nghieân cứucöùu: làNghieâ nhữngn cöùtỉnh u ñöôïcóc thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho họ, tieá triểnn haø nh döôù khai i söïvụchaá dịch kếtp thuaä nối,nhỗ cuûtrợ a chính trẻ emquyeà bịnảnh ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân với trẻ em xaùc ñònh soá cũng hoä giađã cócoù ñình nhữngbaø meïchính coù con sách, döôùinhững 5 tuoåi: hưởng cöù bởii töôï u vaø ñoá HIV.ng Tại mỗi nghieâ n cöùtỉnh nhóm u. Thoâ đánh ng tin ñöôïcgiá đãn hoaø chương trình hành động nhằm hỗ trợ nhóm trẻ chọn toaø n baûcó chủt vaø o maä đích keát hai quaû huyện, chæ ñöôïcmỗi huyện söû duï ng chochọn muïc bị ảnh hưởngNbởi ZHIV. p 1  P
  6. ñích nghieâ là ncác cöùuđịa . bàn có triển khai dịch vụ kết 2 xTuy vậy2 việc  xác định hai xã đúng những nhu cầu § D· ¨1 ¸ © 2cần¹ hỗ trợ px H
  7. của trẻ OVC nối 3.hỗKeátrợt quaû trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV; tại các xã cùng Vôùigia Z = đình 1,96 (öùđể cung ng vôù i  = cấp0,05),các dịch[3],vụ =hỗ0,14 p = 0,37 trợ được chọn lấy mẫu toàn bộ NCSC trẻ OVC dựa tính ñöôï trẻ còn gặpc Nnhiều = 334. Döï khóphoøkhănng khoaûdong thiếu 20% ñoáthông i töôïng töø tin trên danh sách của xã do cộng tác viên ở các xã choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ hoặcdöôùthông i 5 tuoåi.tin không kịp thời. Ngoài ra việc cung buù ñuùncấp, g khicóbò 322 NCSC tieâu chaû y đã được phỏng vấn. hỗ trợ còn rời rạc, không có sự kết nối và phối Các biến số chính được thu thập là: 1) Thông 2.4.2. Caùch choïn maãu: hợpncủa Choï maãucác ban nhieà ngành u giai ñoaïncó liên quan nên kết quả tin chung về trẻ OVC và NCSC; 2) Nhu cầu đạt được thấp. Từ năm 2009, Thủ tướng Chính hỗ trợ của trẻ OVC và gia đình; 3) Mức độ đáp phủGiai đã banñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: hành quyết định số 84/2009/QĐ- ứng các nhu cầu hỗ trợ trẻ OVC và gia đình. Hoøa Bình-mieàn Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân TTg- ngày Giang- Mieàm04/06/2009 Nam; phê duyệt “Kế hoạch Các nhu cầu cần hỗ trợ của trẻ OVC và gia đình hành động quốc gia vì trẻ em bị ảnh hưởng bởi được Hình 1. hỏi Kieátheo n thöù6c cuûnhóm nhuveàcầu a baø meï caùchcơcho bảntreûgồm: aên/ Hỗ Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö goàm xaõ noângđến HIV/AIDS thoânnăm , thaøn2010 và traá h thò (thò tầm nhìnnđến n/phöôø g) vaønăm khoù trợ thực phẩm/ dinh dưỡng; Hỗ trợ chỗ ở/ vật (n=409) 2020”[1]. khaê n (mieànNhằm nuùi/haûithực ñaûo):hiện toångquyết 9 xaõ; định 84/2009/ chất; Hỗ trợ pháp lý; Hỗ trợ tâm lý; Hỗ trợ chăm QĐ-TTg, trong thời gian qua Bộ lao động- Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù sóc caùchsức chokhỏetreû aênvà/buùHỗ khitrợbò giáo dục.y, Đây tieâu chaû tyû leälàbaønhững meï ôû con döôùi 5binh Thương tuoåi,vàchoïXã n ngaãhộiu nhieâ (LĐTBXH) n hoä gia ñình đã phối ñaàu mieàn cầu nhu nuùi coù cơkieábản n thöùdựac ñuùntheo g veà caù ch chonhu thang treû buù cầu /aêncủa khi tieâ hợp u, với sau ñoù BộlöïYa tế,choïBộn caùgiáo c hoä dụcgia ñình đào tieá tạop và theo,cáctheo bộ bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù Maslov và được xác định trong Kế hoạch hành phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. ngành, đoàn thể liên quan triển khai dịch vụ kết động Quốc gia vì trẻ em[1], đây cũng chính là Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò nối 2.5. hỗ trợPhöôngtrẻ em phaùbịp, ảnh hưởng kyõ thuaä t thu bởi thaäpHIV/AIDS soá lieäu các nhutieâcầu mà Cục chăm sóc và Bảo vệ trẻ em u chaû y (n=409) (OVC) nhằm giúp cho trẻ được tiếp cận các đề ra trong các Thaø hoạt động của mình. Điều tra Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø nh Noâng Mieàn nuùi Toång dịch vụ chænh söûa theo sau khinhu cầu. coù thöû Đểmgiúp nghieä cho taïi Thaï việc ch Thaá hỗNoä t, Haø trợi. viênNoävà i dung thò thoâ n giám sát viên là các giảng viên trường p có hiệu quả, chúng tôi đã triển khai một nghiên n % n % Đại học Y tế công cộng và cán bộ thuộc Cục Bảo n % n % phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân cứuPhöông với mục tiêu: (i) Xác định nhu cầu hỗ trợ Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 vệ chăm sóc trẻ em-Bộ LĐTBXH. Điều tra viên 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 của trẻ bị ảnh hưởng với HIV/AIDS (OVC) và đã theâmsử dụng phiếu phỏng vấn có cấu trúc đến hộ gia Sai đình; soá (ii) vaø khoá Môngtảcheámức saiđộ Saiứng soá:đáp soá docác ngöôønhui cung cầu caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn gia Nhaä đìnhn để phỏng vấn trực tiếp người chăm sóc xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình hỗ trợ cheá sai màsoá, trẻ ñieàuOVC vàn gia tra vieâ ñöôïđình c taäp cần. huaán kyõ, coù kinh chính thöôøng của khi bò trẻtieâcũng u chaûynhư, gaànquan 10% sát ngöôøđiều i ñöôïkiện c phoûhộ ng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaá n cho raè n g treû bò naë n g theâ gia đình trẻ đang sống. Số liệu được phân tíchm neá u tieá p tuï c cho aê n /buù 2. Phương ñieà u tra vieânpháp kieåm nghiên cứuu ngay ñeå khoâng boû tra laïi phieá bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soùt thoâng tin. Giaùm saùt vieân kieåm tra phieáu khi keát bằng tyû leä caophần nhaámềm STATAgaá12.0, t vôùi 12,1%, p gaàn các 4 laàngiáso trị vôùithống thaønh Nghiên thuù cứuthôøđược c ñeå kòp i phaùtriển t hieänkhai sai soátại vaø4boå tỉnh: Phú sung kòpThọ, thôøi. thò.mô kê Coù 1,7% tả phùngöôø hợpi khoânhưnggiá chotrịtreûtrung aên/buùbình, bình tần thöôøsố, ng Khánh Hoà, Đồng Tháp và Bắc Ninh. Với thiết do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa tỷ lệ được sử dụng. Nghiên cứu được thực hiện TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn45 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2018 15 57
  8. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | với mothers sự đồngbeing ableBộ ý của to LĐTBXH, detect some severe người signs cungof diarrhea đình trẻand ARIkhả trong wasnăng low. Only 6.6% of mothers có thể. recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of cấp mothers thông tin là hoàn toàn recognized signstựofnguyện. dyspneaCác (25.9thông % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ tin danh tính của knowledge người about cung cấp prevention thông tin of diarrhea andđược 3. Kết ARI in urban wasquả nghiên better cứuof mothers in rural and than that giữ mountain regions. kín. Trong quá trình triển khai nghiên cứu 3.1. Thông tin chung về trẻ OVC và người nhóm cũng đã Diarrhea, Keywords: tư vấn, giúp acuteđỡ trẻ OVCinfections, respiratory chăm sócunder và gia knowledge, trẻ 5-year-old child. Taùc giaû: 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: thangtcyt@gmail.com 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Email: longmoh@yahoo.com 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com 4. Boä Y teá Hình 3.1:Email: Hoàn dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com cảnh của trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS Bảng 3.1: Thông tin chung về trẻ OVC và người chăm sóc trẻ Trẻ có nguy Trẻ nhiễm HIV Đặc điểm cơ nhiễm HIV Chung (n=322) (n=57) (n=265) 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò Nam 29(50,9) 131(49,4) 160(49,7) Giới tính phuø hôïp vaøo coâng taùc truyeàn thoâng phoøng choáng Tieâu chaûyNữ vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû28(49,1)em caùc beänh nhieã134(50,6) m khuaån cho treû em162(50,3) trong giai ñoaïn laø hai beänh coùĐồng Tháp tyû leä maé c vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõ7(12,3) ng hieän nay. 59(22,3) 66 (20,5) nöôùc ñang phaùKhánh t trieån. ÔÛ Hoà nöôùc ta, 80% töû vong do tieâ5(8,8)u 54(20,4) 59 (18,3) chaûyTỉnh xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu Bắc Ninh 36(63,2) 90(34,0) 126 (39,1) 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc tính haøng naêmPhú Thọ tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. coù 1100 9(15,8) 2.1. Ñòa ñieå 62(23,4) m vaø thôøi gian nghieâ 71n (22,0) cöùu Veà NKHH, trung 3 đến bình12 tuổi 6(10,5) 61(23,0) 67(20,8) hai beänh naøy raát cao nhöng hoaøn toaøn coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baèng caùch chuûThẻ ñoänBHYT g phoøngngười nghèo traùnh taù 27(47,4) c nhaân gaây beä nh 103(38,9) 130(40,4) vaø xöû lí kòp thôø BHYT i khi bòhỗ beätrợ từ dự nh. Ñeå phoøán ng choáng beän3(5,3) h, 2.2. Ñoái töôï2(0,8) ng nghieân cöùu 5(1,6) Thẻ bảo chung vaø ngöôøi chaêm soùc treû noùi rieâng ngöôøi daân noùi BHYT tự nguyện 4(7,0) 76(28,7) 80(24,8) hiểm phaû i coù ykieá tến thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû Caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. BHYT trẻ dưới 6 tuổi 19(33,3) 59(22,3) 78(24,2) lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Chính vì lyù doKhông ñoù, chuùcóngthẻ toâi thöïc hieän nghieân cöù4u:(7,0) Tieâu chuaån25 löïa(9,5) choïn: Laø caùc baø meï 29 (9,0) coù con döôùi “Kieán thöùc cuûTrung a caùc bình baø meï coù con döôùi 5 tuoåi14(24,6) veà 85(32,1) 5 tuoåi, coù tinh thaà n minh maãn, töï nguyeä 99(30,7) n, hôïp taùc traû phoøKinh ng choátếng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp lôøi phoûng vaán. Nghèo 43(75,4) 180(67,9) 223(69,3) tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi Việc Việc có thu nhập ổn định muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5(8,8) Tieâu chuaån41(15,5) 46(14,3) loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn làmi veà 5 tuoå củaphoøKhông ng choácó ng thutieâunhập chaûyổnvaøđịnh nhieãm khuaå41(71,9) n hoaëc khoâng coù 163(61,5) maët taïi hoä gia ñình204(63,4) trong thôøi gian hoâ NCST haáp ôû treû Không em taïi moä t soá có việc làm vuø n g/mieà n Vieä t Nam 11(19,3)nghieâ n cöù u hoaë c khoâ 61(23,0) n g töï nguyeä n , hôï p taùc trong quaù 72(22,3) 14 58 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2018 Số 45 tháng
  9. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoû ng vaásố n. 322 trẻ OVC có 57 trẻ có HIV 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng Trong tổng Có tới 75,4% trẻ trong nhóm nhiễm HIV sống sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø (17,7%); 25,5% mồ côi do bố mẹ chết do HIV/ 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang trong nhaä hộnggia p baè phaàđình n meànghèo, m Epidata tỷ lệ3.1, nàyxöûtrong lyù thoánhóm ng keâ AIDS; 46,4% sống cùng với bố mẹ/ người nuôi baè n g phaà n meà m Stata 11, trẻ có nguy cơ nhiễm HIV là 67,9%. thoá n g keâ moâ taû vôù i tyû leä 2.4. có Côõ HIV. maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh  . 2 dưỡng Khoảng ¾ NCSC của trẻ là nữ, phần lớn thuộc Có 2.4.1. 24,2% Côõtrẻ maãutừ 3 đến dưới 6 tuổi; 55% từ nhóm 2.7.tuổi Ñaïo26-45, có 53% ñöùc nghieâ n cöùNCSC là ncha/ u: Nghieâ cöùumẹ đẻc ñöôï tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa 6-12 tuổi. Tỷ lệ trẻ nam là 49,7%; 40,4% trẻ có của trẻ OVC. Có tới 63% NCSC của trẻ OVC Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân thẻ BHYT xaùc ñònh người soá hoä nghèo, gia ñình coù baø24,2% có thẻ meï coù con döôùiBHYT 5 tuoåi: không cöù cói thu u vaø ñoá töôïnnhập ổnnđịnh g nghieâ cöùu. và Thoâ22,3% không ng tin ñöôï cón c hoaø toaø n baû dưới 6 tuổi và khoảng ¼ số trẻ có thẻ BHYT tự việc làm/ không có thu nhập. o maä t vaø keá t quaû chæ ñöôï c söû duï n g cho muï c p 1  P
  10. ñích nghieân cöùu. nguyện, có 6,5% N trẻZ§2OVC D ·x không2 có  thẻ BHYT. ¨1 ¸ © 2¹ pxH
  11. 3. Keát quaû Bảng 3.2: Một số đặc điểm về sức khỏe, tâm lý, pháp lý của trẻ Vôùi Z = 1,96 (öùng vôùi  = 0,05), p = 0,37 [3],  = 0,14 tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoáinhiễm Trẻ töôïng töø HIV Trẻ có nguy cơ choái traû lôøĐặc i, cuoáđiểm i cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho Chung treû aên/ (n=322) döôùi 5 tuoåi. (n=57) buù ñuùnhiễm ng khiHIV bò tieâ(n=265) u chaûy Giấy khai Có 56(98,2) 261(98,5) 317(98,4) 2.4.2. Caùch choïn maãu: Choïnsinh Không maãu nhieà u giai ñoaïn 1(1,8) 4(1,5) 5(1,6) Thường xuyên 12(21,1) 26(9,8) 38(11,8) Biểu Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: Thỉnh thoảng 28(49,1) 84(31,7) 112(34,8) Hoøhiện a Bình-mieà bất n Baéc, Haø Tónh – Mieàn Trung vaø Kieân Giang- Mieàm Hiếm Nam; khi 4(7,0) 38(14,3) 42(13,0) thường Không bao giờ 10(17,5) 105(39,6) Hình 1. Kieá n thöùc cuûa baø meï veà caùch115(35,7) cho treû aên/ vềGiai tâmñoaï lý n 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao Không biết 3(5,3) goàm xaõ noâng thoân, thaønh thò (thò traán/phöôøng) vaø khoù 12(4,5) buù ñuù ng khi bò tieâu chaûy phaân15(4,7) theo ñòa dö (n=409) khaên (mieàn nuùThường xuyên i/haûi ñaûo): toång 9 xaõ; 13(22,8) 14(5,3) 27(8,4) Trẻ bị kỳ Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Thỉnh thoảng 21(36,8) 65(24,5) 86(26,7) Giai thị/ ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù phân caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con döôùi 5 tuoå Hiếm i, choïkhi 1(1,8) n ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàn nuùi coù15(5,7) 16(5,0) kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâbiệt đối u, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù Không bao giờ 17(29,8) 147(55,5) 164(50,9) phöông xửphaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Không biết 5(8,8) 24(9,1) 29(9,0) Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu Trẻ ốm Có ốm 56(98,2) tieâ105(39,6) u chaûy (n=409) 161(50,0) trong Boä coâ4ng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh tuầnsöûqua Không a sau khi coù thöûốm nghieäm taïi Thaïch Thaát,1(1,8) Haø Noäi. 160(60,4) Noäi dung thò thoân 161(50,0) p n % n % n % n % Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoû n g vaá trẻn tröï đãccótieápgiấy caùc khai baø meïsinh coù con döôùi 5 tuoå cói.tới 3.2. Đa số (98,4%), Sôï treû Nhu beänh naëncầu g cần 5 3,6hỗ 17 trợ12,1 của11 trẻ 8,5 OVC 33 8,1và0,006 gia theâm 37% trẻ có biểu hiện bất thường về mặt tâm lý. đình trẻ Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung Vẫn caá cóngtới p thoâ tin35% boû soùtrẻ bịc kỳ t hoaë thị, sai coá tình phân thöïbiệt c teá, đối xửn ñeå haï HầuNhaä hếtn trẻ Veà lyùvà xeùt:OVC dogia khoâđình ng cho treû aên buù (94,4%) cầnbìnhhỗ cheá sai soá , ñieà u tra vieâ n ñöôï c taä (bị xa lánh, bị từ chối dịch vụ, bị lạm dụng…), p huaá n kyõ , coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, trợn cho vaá trong raèncuộc g treû bòsống naënghàng ngày. theâm neá u tieápKhoảng tuïc cho aê70% n/buù tỷ lệ ñieà nàyvieâởn nhóm u tra kieåm tra trẻlaïnhiễm i phieáuHIV ngaylênñeå tới khoân60%. g boû trẻ OVC bình thöôønvà gia đình g, trong có trên ñoù, ngöôø i daân3ôû nhu noângcầu thoâncầnchieáhỗ m Cót thoâ soù tớin50% g tin.trẻGiaùbịmốm saùt trong 4 tuần vieân kieå m traqua, phieáutỷkhilệ ốm keát tyû trợ, có tới 50% gia đình trẻ OVC cần hỗ trợ cảh leä cao nhaá t vôù i 12,1%, gaá p gaà n 4 laà n so vôù i thaø n thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng trong nhóm trẻ nhiễm HIV là 98,2%. 6 nhóm do ngöôøi nhu khaùccầu cơnbản khuyeâ . Söï (Biểu đồt 2). khaùc bieä naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn45 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2018 15 59
  12. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | mothers being able to detect some severe signs of diarrhea and ARI was low. Only 6.6% of mothers recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of mothers recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban and 1.5% in mountainous region). Mothers’ knowledge about prevention of diarrhea and ARI in urban was better than that of mothers in rural and mountain regions. Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. Taùc giaû: 1. Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: thangtcyt@gmail.com 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Hình 3.2:Email: Số lượng nhu cầu hỗ trợ của trẻ OVC và gia đình trẻ longmoh@yahoo.com 3. CNYTCC4 naêm hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Bảng 3.3:Email: Nhuvietanhmsg1@gmail.com, cầu hỗ trợ cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS dinhminhnb01@gmail.com 4. Boä Y teá Trẻ có Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com nguy cơ nhiễm Nội dung Trẻ nhiễm HIV (n=55) Chung (n=304) HIV (n=249) Hỗ trợ thực phẩm, DD 53(96,4) 191(76,7) 244(80,3) Hỗ trợ chỗ ở,vật chất khác 53(96,4) 206(82,7) 259(85,2) Hỗ trợ pháp lý 34(61,8) 88(35,3) 122(40,1) 1. Ñaët vaán ñeà naêm 2014. Töø ñoù coù theå ñöa ra moät soá khuyeán nghò Hỗ trợ chăm sóc sức khỏe 53(96,4) phuø hôï217(87,1) 270(88,8) p vaøo coâng taùc truyeàn thoâ ng phoøng choáng Tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp ôû treû em caùc beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn laøHỗ haitrợbeäntâm h coùlýtyû leä maéc vaø töû vong cao44(80,0) nhaát ôû nhöõng 129(51,8) hieän nay. 173(56,9) nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu Hỗy trợ chaû xaûygiáo dục ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaâ 52(94,5) n 1 treû döôùi 218(87,6) 2. Phöông phaùp nghieân cöùu270(88,8) 5 tuoåi moãi naêm maéc töø 0,8-2,2 ñôït tieâu chaûy, öôùc Nhuhaøcầu tính ng naê hỗmtrợcoù chung 1100 tröôøng hôïp töû53 vong(96,5) [6], [5]. 2.1.234 Ñòa(94,0) 287(94,4) ñieåm vaø thôøi gian nghieâ n cöùu Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 Nhu cầu hỗ trợ về chăm sóc sức khỏe (chi phí (56,9%-tư vấn tâm lý cho trẻ OVC và gia đình) vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, Haø Tónh vaø Kieân Giang, ñaïi dieän cho khám hai beänchữa h naøy bệnh raát caovà muahoaø nhöng BHYT) vàtheå n toaøn coù hỗhaïtrợ về n cheá vàmieà 3 hỗntrợ Baécpháp lý (40,1% , Trung, Nam cuûalàm Vieägiấy khai sinh, tư t Nam. baè giáo ng dục caùch(học chuû ñoä ng phoø phí, ng traùnhọc đồ dùng h taùtập) c nhaâởn trẻ gaâyOVCbeänh vấn pháp lý). Ở tất cả các nhóm nhu cầu thì tỷ vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu chiếm ngöôø i daâtỷnlệnoùcao nhấtvaø(89%) i chung ngöôøi cho chaêm thấy soùc sức khỏe treû noù i rieâvà ng lệ có nhu cầu hỗ trợ ở nhóm trẻ nhiễm HIV luôn giáoi coù phaû dục kieálàn thöù haicvấnñaày đề màphoø ñuû veà NCSCng beäthực nh vaøsựcaùcquan h xöû cao Caù hơn nhóm c baø trẻcon meï coù có döôù nguy i 5 cơ tuoånhiễm i. HIV. lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. tâm, mong muốn sự hỗ trợ cho trẻ OVC. Nhu Chính vì lyù do ñoù, chuùng toâi thöïc hieän nghieân cöùu: 3.3.Tieâ Mức u chuaå độnđáplöïa choï ứng Laø caùdịch n: của c baø vụ meï hỗ coù con trợ döôù cáci cầu về “Kieá chỗc ởcuûvà n thöù vậtc chất a caù cũng baø meï coù là conmột nhu döôù i 5 cầu tuoåicấp veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoø thiết của gia đình những trẻ OVC (85%). Nhup n g choá n g tieâ u chaû y vaø nhieã m khuaå n hoâ haá p caá nhu lôø cầu i phoû ở trẻ ng vaá n. OVC và gia đình tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi cầu cấp thiết thứ 3 cho trẻ OVC là hỗ trợ về thực Chỉ có 185 (57,5%) trẻ OVC và gia đình của muïc tieâu moâ taû kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn phẩm, 5 dinh tuoåi veà phoødưỡng ng choá(sữa,ng tieâđồ ăn hàng u chaû ngày) y vaø nhieã m với khuaåtỷ n trẻ cđãkhoâ hoaë nhận được ng coù maëtsựtaïihỗ hoä trợ gia và ñìnhchủtrong yếuthôø là inhận gian hoâ haá p ôû treû em taï i moä t soá vuø lệ là 80,3%. Hai nhu cầu ít hỗ trợ hơn là tâm lý n g/mieà n Vieä t Nam nghieâ được hỗ trợ từ cán bộ LĐTBXH. Có tới ¾ quaù n cöù u hoaë c khoâ n g töï nguyeä n , hôï p taù c trong trẻ 14 60 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2018 Số 45 tháng
  13. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûng vaán. 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng sau khi thu thaäp ñöôïc kieåm tra, laøm saïch, maõ hoaù vaø 2.3. Thieát keá nghieân cöùu: Moâ taû caét ngang nhaäp baèng phaàn meàm Epidata 3.1, xöû lyù thoáng keâ baèng phaàn meàm Stata 11, thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. 2.4.1. Côõ maãu 2.7. Ñaïo ñöùc nghieân cöùu: Nghieân cöùu ñöôïc tieán haønh döôùi söï chaáp thuaän cuûa chính quyeàn ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân xaùc ñònh soá hoä gia ñình coù baø meï coù con döôùi 5 tuoåi: cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn toaøn baûo maät vaø keát quaû chæ ñöôïc söû duïng cho muïc p 1  P
  14. ñích nghieân cöùu. N Z§2 x  pxH
  15. D· 2 ¨1 ¸ © 2¹ 3. Keát quaû Vôùi3.3: Hình Z = 1,96 Mức (öùnđộ g vôùđáp i  = ứng 0,05), của p = 0,37 sự [3], = 0,14 hỗ trợ các nhu cầu ở trẻ OVC và gia đình (n=185) tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø choái traû lôøi, cuoái cuøng côõ maãu laø 409 hoä gia ñình coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ OVC döôùvà giai. đình trẻ được nhận hỗ trợ do gia i 5 tuoå về buù sự ñuùnmất ổnbòđịnh g khi tieâuvề kinh chaû y tế khi người chăm sóc đình nghèo/ khó khăn, 22,6% là do địa phương chính cho trẻ không có việc làm. 2.4.2. Caùch choïn maãu: có dự Choï ánuliên n maã nhieàquan u giai đang ñoaïn triển khai. Có tới 94,4% người chăm sóc trẻ cho rằng trẻ Biểu đồ 3 cho thấy với những gia đình đã được OVC và gia đình cần hỗ trợ trong cuộc sống Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: nhận dịch vụn Baé Hoøa Bình-mieà thìc,chỉ có đến Haø Tónh 41,6% – Mieà cho n Trung rằngn vaø Kieâ hàng ngày, tỷ lệ có từ 3 nhu cầu cần hỗ trợ lên Giang- những Mieà hỗ m trợNam;mà họ nhận được đáp ứng ít so đến 70%. Như trên chúng tôi đã đề cập, cuộc với nhu cầu, và một tỷ lệ tương đương khoảng sống Hình 1.hàng ngày Kieán thöù c cuûcủa trẻ veàOVC a baø meï bị ảnh caùch cho treû aênhưởng / Giai ñoaïn 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao buù ñuùng khi bò tieâu chaûy phaân theo ñòa dö 50% goàm xaõcho noânrằng g thoânnhững , thaønh thò hỗ(thòtrợtraá này chỉnđáp n/phöôø g) vaøứng khoù rất lớn, trẻ sống trong những điều kiện thiếu (n=409) khaê n (mieà n nuù i /haû i ñaû o ): được một phần so với nhu cầu của họ. toå n g 9 xaõ ; thốn (thiếu thức ăn, thiếu tiền chi trả cho cuộc Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà Giai ñoaïn 3: moãi xaõ choïn 46 hoä gia ñình coù sống...) caùch chongoài treû aênra/buùtrẻkhiOVC còn bò tieâ cần u chaû y, sựtyû hỗ trợmeï leä baø về yôû 4. Bàn con döôùiluận 5 tuoåi, choïn ngaãu nhieân hoä gia ñình ñaàu mieàchăm tế/ n nuùi coùsóc kieásức n thöù c ñuùnđặc khỏe g veàbiệt caùcnhóm h cho treû trẻbuùcó/aênHIV khi tieâ Trẻ OVC làlöïnhững u , sau ñoù a choïn caù trẻc chịu hoä giarất ñình tieáp thiệt nhiều theo, thòi, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù (17,7% trong nghiên cứu này). Tương tự như phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. trẻ có thể rất ốm yếu do tình trạng lây nhiễm HIV nghiên cứu của chúng tôi, các nghiên cứu khác Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò và trẻ2.5.CóPhöông thể thấy phaù p, kyõ nhu thuaä cầu cầnt thu hỗ trợ thaäcủa p soá trẻ lieäuOVC trên thếtieâgiới [5, 10] cũng cho thấy nhu cầu cần u chaû y (n=409) và gia đình trẻ trong nghiên cứu này là rất lớn, Boä coâng cuï: Phieáu phoûng vaán ñöôïc xaây döïng vaø hỗ trợ của trẻ OVC Thaønh và gia đình là rất lớn và sự Noâng Mieàn nuùi Toång có chænhtớisöû94,4% a sau khitrẻcoùOVC và m thöû nghieä giataïiđình Thaïchtrẻ cần Thaá sựNoä t, Haø hỗi. đáp Noä ứng i dung thò thoâ n nhu cầu này thực sự là một thách thức p n % n % n % n % trợ nói chung. Trong nghiên cứu của chúng tôi, đối với xã hội. Các nghiên cứu [4,13] cũng chỉ Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu: Ñieàu tra vieân Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 đa phoûsốngngười vaán tröïchăm c tieáp sóc caùc trẻ OVC baø meï coù là con nữ, döôùđang thuộc i 5 tuoå i. ra trẻ OVC có khả năng bỏ học/ không đi 0,006 học Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 nhóm tuổi lao động nhưng phần lớn lại không có cao theâm hay trẻ sống với cha/ mẹ có HIV có nguy cơ Sai soá vaø khoáng cheá sai soá: Sai soá do ngöôøi cung việc làm hoặc làm nghề tự do thu nhập không ổn bị suy dinh dưỡng và ít nhận được chăm sóc y caáp thoâng tin boû soùt hoaëc coá tình sai thöïc teá, ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình định, cheá saiđây soá, cũng là đặc ñieàu tra vieân tính ñöôïccủa taäp người huaán kyõ chăm sóc , coù kinh tế khi thöôø ngốm khi hơn bò tieâtrẻ khác. u chaû y, gaàNghiên n 10% ngöôø cứuicủa ñöôïcPatrick phoûng nghieä m trong giao tieá p . Sau khi trẻ OVC nói chung trong các nghiên cứu khác keá t thuù c phoû n g vaá n, vaá n cho raè n g treû bò naë n g theâ và cộng sự [9] cho thấy chỉ có 79,5% trẻ OVC m neá u tieá p tuï c cho aên/buù ñieàu tra vieân kieåm tra laïi phieáu ngay ñeå khoâng boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám [9]. Như soùt thoâ ng vậy có thể tin. Giaù m saùthấy t vieâtrẻ OVC n kieå m travàphieá giauđình trẻt khi keá nhóm tyû leä cao tuổi nhaá6-12 hiện tạigaácòn t vôùi 12,1%, p gaànđi4 học, laàn socác vôùi lýthaødo nh chịu những thuùc ñeå gánh kòp thôø i phaùnặng t hieänkép,sai soágánh vaø boånặng sungcủa tìnhi. kòp thôø thò. bỏ trẻ Coù học1,7%là: ngöôø bối mẹ khoâchết ng cho treû aên/buù 43,2%; không bìnhcó thöôø ng tiền trạng bệnh tật, hoàn cảnh gia đình và gánh nặng do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa 17%. Cũng trong nghiên cứu này có 37,1% trẻ TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn45 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2018 15 61
  16. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | chỉ mothers được ănbeing able 1 bữa/ to detect ngày; 48,6% some severe được ăn 2signs bữa/of diarrhea cầu củaand họ. ARI Nhưwasvậylow. Only có thể 6.6% thấy sự of hỗmothers trợ cho trẻ recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of ngày. Có đến mothers 64,2% người recognized signs ofchăm sóc (25.9 dyspnea cho thấy OVC % in urban andvà1.5% gia đình ở các địa region). in mountainous bàn nghiên cứu còn Mothers’ thách thức lớnabout knowledge nhấtprevention trong cuộc of sống hàng diarrhea andngày khiêmwas ARI in urban tốn. Vớithan better nguồn thatlực (cả từ chính of mothers phủand in rural và từ mountain regions. là thiếu tiền và thức ăn và họ mong muốn có sự các tổ chức) có hạn và nhu cầu hỗ trợ thì nhiều nên hỗ trợ về thực phẩm Keywords: hàng Diarrhea, ngày. acute thực trạng under respiratory infections, knowledge, này cũng là điều child. 5-year-old dễ hiểu mặc dù các ban Đa số trẻ OVC đã có giấy khai sinh (98,4%), tỷ ngành đoàn thể cũng đã có sự quan tâm nhất định. lệ này cũng tương tự như nghiên cứu Marais và Trong bối cảnh chung trên Thế giới, sự hỗ trợ Taùc giaû cs [12] với : 97% trẻ OVC đã có giấy khai sinh. nhóm OVC ở các nước phát triển cũng tốt hơn Như1.vậy nhu Vieän cầu ñaøo taïhỗo Ytrợ hoïcvề döï tư phoøvấn ng vaøpháp Y teá coâlýngdưới coäng, tröôøcác ng Ñaï i hoïc Yđang nước Haø Noäphát i triển và nước nghèo, tỷ lệ Email: thangtcyt@gmail.com khía cạnh về giấy khai sinh gần như không có. nhóm OVC nhận gói hỗ trợ cơ bản ở Thái Lan 2. Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá Công tác Email: hộ tich, khai sinh ở các địa phương là 80%; ở Cam-pu-chia là 50% và ở Burkina longmoh@yahoo.com thời3.gian CNYTCC4qua cũngnaêđược triển khaiVieätương m hoïc 2015-2016, n ñaøo taïđối o Y hoïc Faso döï phoølà ng 55% vaø Y teá[15]. coâng Nghiên coäng, tröôøcứu ng Ñaïcủa i hoïcNsagha Y Haø Noäivà cs tốt, chínhEmail: vì vậy vietanhmsg1@gmail.com, hầu hết trẻ đã códinhminhnb01@gmail.com giấy khai ở Cameroon [14] cho thấy chỉ có 9% trẻ OVC sinh,4. ngoài Boä ra Y teátrong nghiên cứu của chúng tôi ở Cameroon nhận được một loại hỗ trợ bất kỳ Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com trẻ nhỏ nhất cũng đã 3 tuổi nên tỷ lệ có giấy trong bối cảnh số OVC tăng nhanh chóng. Ở khai sinh là rất cao và không cần sự hỗ trợ này. Malawi [8] cũng chỉ có 40% trẻ OVC nhận Ngược lại, tỷ lệ trẻ OVC cần hỗ trợ tâm lý cao, được hỗ trợ từ các nhóm hỗ trợ của cộng đồng, lên tới 56,9%. Nhóm OVC chịu nhiều thiệt thòi 31% nhận được sự hỗ trợ tâm lý (tư vấn), 24% cũng như có nhiều hành vi nguy cơ hơn nhóm nhận được hỗ trợ thức ăn hoặc quà; 20% có 1. Ñaëttrong trẻ khác, vaán ñeà nghiên cứu của Balew và cs tại naê sựmhỗ2014.trợ chăm Töø ñoù coùsóctheå sức ñöakhỏe… sựkhuyeá ra moät soá hỗ trợn nghò này phuø cũnghôïkhácp vaøonhaucoânggiữa taùc truyeà n thoântrong các vùng g phoøn cảg nước. choáng Etiopia Tieâu [2]chaûycho thấymhầu vaø nhieã khuaåhếtn hoâtrẻhaápOVCcaáp ôûđều có caù treû em c beänh nhieãm khuaån cho treû em trong giai ñoaïn liên laø haiquan beänh đến coù tyûhành leä maévi bạo c vaø lực gia töû vong caođình, nhaát ôû26,9% nhöõng Thậm hieä chí ở Kenya, sự hỗ trợ này còn thấp hơn n nay. nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu trẻ OVC phải làm thuê cho người khác…. Đa rất nhiều [11], tỷ lệ trẻ được hỗ trợ y tế chỉ là chaûy xaûy ra ôû treû em döôùi 2 tuoåi, bình quaân 1 treû döôùi 2. Phöông phaùp nghieân cöùu sốtuoå trẻi OVC 3,7%; hỗ trợ tâm lý 4,1%; hỗ trợ xã hội 1,3%; 5 moãi naêhay m maé khó c töøchịu và thể 0,8-2,2 ñôïthiện tieâu sựchaûhay y, öôùloc tính lắnghaø vàngkhông naêm coù 1100phúc, hạnh tröôøng hôïp töû nhóm trẻvong OVC [6],cũng [5]. hỗ trợ2.1.vật Ñòachất 6,2% ñieåm hỗi trợ vaø thôø giangiáonghieâdục 11,5%. n cöù u Có Veà NKHH, trung bình moãi naêm moät ñöùa treû maéc 4-9 có tình trạng trầm cảm và sự bất ổn về tâm mộtNghieâ laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so thực tế là sự hỗ trợ của chính phủ thường n cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 thần/ vôù i töû tâm vonglý cao [1], chung hơn[4]. nhóm trẻmaé Tyû leä bình c vaøthường, töû vong cuû rất nhấp trẻa tænh: [8], vì Hoøa Bình, HaøvậyTónhcác nước, vaø Kieâ các địa n Giang, ñaïi phương dieän cho hai beä n h naø y raá t cao nhöng OVC hay tức giận và cũng hay có những giấc hoaø n toaø n coù theå haï n cheá có 3 dự mieà n án Baé hay c , các Trung, chương Nam cuû atrình Vieä t triển Nam. khai thì sự baèng caùch chuû ñoäng phoøng traùnh taùc nhaân gaây beänh hỗ trợ cũng sẽ tốt hơn những nơi không có dự mơxöûđáng vaø lí kòpsợ thôø[9] i khiđiềubò beänày nh. cũng Ñeå phoø chứng ng choátỏ ngnhóm beänh, 2.2. Ñoái töôïng nghieân cöùu ngöôø OVCi daâ cần n noù cói chung sự hỗ vaø trợngöôø về mặti chaêtâm m soùlý. c treû noùi rieâng án. Các hỗ trợ cho nhóm OVC đã được thực phaûi coù kieán thöùc ñaày ñuû veà phoøng beänh vaø caùch xöû hiệnCaùởcmộtbaø meï coù conĐông số nước döôùi 5Phituoåvà i. Nam Phi thông Tuy nhu cầu cần hỗ trợ nói chung của lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. trẻ OVC và Chính vì trẻ lyù do quaTieânguồn kinh phí của PEPFAR (President’s gia đình caoñoù , chuù như vậyngnhưng toâi thöïmới c hieächỉ n nghieâ n cöùu: có khoảng u chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi “Kieán thöùc cuûa caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi veà Emergency 5 tuoåi, coù tinhPlanthaàn for minh AIDS maãn,Relief) töï nguyeä [3] n, tương hôïp taùcđối traû ½ trẻ OVC và gia đình nhận được hỗ trợ và chủ lôøi phoûng vaán. phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp phong phú, bao gồm hỗ trợ giáo dục (hỗ trợ học yếu là tính hỗ em ôû treû trợ dotaïi hộ moägia t soáđình thuộcndiện vuøng/mieà Vieätnghèo, Nam”,khó vôùi muï c tieâ u moâ taû kieánđã thöùnhận c cuûahỗ caùtrợ c baøthì meï phí,Tieâ đồudùng chuaånhọc loaïitập, tröø:đồng phục…); n khoânghỗ trợ maã tâmn khăn. Trong nhóm chỉcoùđaconsốdöôù choi Tinh thaà minh 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoaë c khoâ lý; hỗ trợngdinhcoù maë t taïi hoä dưỡng/ gia phẩm; thực ñình trong thôøchăm hỗ trợ i gian rằnghaásự hoâ p ôûhỗtreûtrợem là taï ít ivàmoächỉ t soáđápvuønứng g/mieàmột phần n Vieä nhu nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù t Nam sóc y tế; hỗ trợ pháp lý…. Nghiên cứu của 14 62 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2018 Số 45 tháng
  17. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | trình phoûnvàg vaá 2.6. Xöû lyù vaø phaân tích soá lieäu: Soá lieäu ñònh löôïng Godfrey csn.[6] tại Nigeria cho thấy có nhiều thông sau khitin thutừthaäcác cộng p ñöôï c kieåtác viênlaøm m tra, tạisaïđịa ch,phương maõ hoaù vaø tổ chức tham 2.3. Thieá gia t keá hỗ trợ nghieâ n cöùnhóm u: Moâ OVC taû caét và họ cũng ngang nhaäp baèng phaàn meàm Epidata 3.1, xöû lyù thoáng keâ đã tập trung vào các nhu cầu cơ bản của nhóm 5. nKết baè luận g phaà n meàvà m khuyến Stata 11, nghị thoáng keâ moâ taû vôùi tyû leä 2.4. Côõ maãu vaø caùch choïn maãu %, thoáng keâ suy luaän vôùi kieåm ñònh 2. trẻ này. Có 79% tổ chức tại Nigeria tham gia Kết quả nghiên cứu cho thấy trẻ OVC và gia hỗ trợ 2.4.1.giáo dụcu 79%; hỗ trợ thực phẩm/ dinh Côõ maã đình2.7.trẻ Ñaï có onhuñöùccầu hỗ trợ nghieâ n cöùrất u:lớn chon cuộc Nghieâ cöùu sống ñöôïc dưỡng là 89%; hỗ trợ ở ở và chăm sóc là 73%; tieá hàng n haøngày. nh döôùHai i söï nhu chaápcầu thuaätrẻ n cuûOVC a chínhvà quyeà gia nđình ñòa Söû duïng coâng thöùc tính côõ maãu cho moät tyû leä ñeå phöông, laõnh ñaïo cô quan y teá treân ñòa baøn nghieân hỗ cần hỗ trợ nhiều nhất là chăm sóc sức khỏe và xaùctrợ ñònhtâm lý gia soá hoä 90%; ñìnhbảo vệ meï coù baø trẻ coù 71% convà hỗ döôù i 5trợ tuoåy i: cöùu vaø ñoái töôïng nghieân cöùu. Thoâng tin ñöôïc hoaøn tế là 91%. Nghiên cứu cũng cho thấy các hỗ trợ hỗ ntrợ toaø baûogiáo maätdục. vaø keáTỷ lệ chæ t quaû trẻ ñöôï OVC c söûvàduïgia đìnhmuï ng cho đãc tập trung nhiều p 1  P
  18. ñích nhậnnghieâ đượcn cöùsựu.hỗ trợ còn thấp và mới chỉ đáp N ở khu Z§2 Dvực x thành2 phố  hơn nông thôn. Tuy vậy nhu ©cầu ¨1 ¸ · nhóm 2 ¹ của px H
  19. OVC là rất ứng3.được một phần nhỏ so với nhu cầu. Điều Keát quaû lớn Vôù vài Zsự= hỗ 1,96trợ(öùngnày cũng vôùi  là chưa = 0,05), p = 0,37đủ[3], [6].  = 0,14 này cho thấy những hỗ trợ cho trẻ và gia đình trẻ tính ñöôïc N = 334. Döï phoøng khoaûng 20% ñoái töôïng töø Có choá thểi traû thấy OVC cần được thay đổi theo hướng phù hợp và lôøi, những cuoái cuøngsự hỗu trợ côõ maã cho laø 409 trẻñình hoä gia OVC đã coù con 3.1. Kieán thöùc cuûa baø meï veà caùch cho treû aên/ mang döôùilại 5 tuoå i. cuộc sống tốt đẹp hơn cho trẻ[3,7]. cải thiện buù ñuù về số ng khi lượng bò tieâ u chaûcũng y như chất lượng trong Những trẻCaù OVC nhận thời gian tới. Trẻ OVC và gia đình cần hỗ trợ rất 2.4.2. ch choï n maãđược u: hỗ trợ xã hội thì nguy cơ Choïcó n maãnhững u nhieàbất ổn/ñoaï u giai phiềnn muộn về mặt tâm lý nhiều vì vậy khi chưa đáp ứng được hết nhu cầu thấp hơn những trẻ không được hỗ trợ, những hỗ trợ đó thì cần xác định ưu tiên những nhu cầu Giai ñoaïn 1: moãi mieàn choïn ngaãu nhieân 1 tænh: cấp thiết để hỗ trợ trước cho trẻ và gia đình trẻ. trẻ được Hoøa Bình-mieàhỗ trợ thìc,được n Baé Haø Tónh đi học – Mieà nhiều n Trung hơn, vaøđược Kieân Giang-sóc chăm MieàymtếNam; tốt hơn và có chế độ dinh dưỡng Do nguồn lực có hạn nên ngành LĐ-TB-XH nên cũngGiai tốtñoaï hơn. Chính vì vậy việc xác định nhu kết Hìnhhợp vớin các 1. Kieá thöùctổcuûchức/ a baø meïcơveàquan/ caùch chodự treû án aêđang n/ có n 2: moãi tænh choïn ngaãu nhieân 3 xaõ bao cầu các hoạtbuùđộngñuùng hỗ khi trợ bò tieâtrẻ OVC u chaû ởnđịa y phaâ theophương ñòa dö để goàm cần hỗ xaõ noâ ngtrợthoâcủa n, thaøtrẻ nhOVCthò (thòvà traáhuy n/phöôø động ng) nguồn vaø khoù (n=409) khaê n (mieà n nuù i /haû i ñaû o ): toå n g lực để hỗ trợ cho trẻ là việc làm cần thiết nhằm 9 xaõ ; tăng cường hiệu quả của các hoạt động hỗ trợ. Nhaän xeùt: Gaàn 80% baø meï coù kieán thöùc ñuùng veà đảmGiaibảoñoaïtrẻnOVC 3: moã cói xaõ điềuchoï kiện n 46được hưởng hoä gia ñìnhcáccoù caùch cho treû aên/buù khi bò tieâu chaûy, tyû leä baø meï ôû con döôùlợi quyền i 5và tuoåsựi, choï chăm n ngaã sócu cơ nhieâ n hoäđáp bản, giaứng ñìnhđược ñaàu mieàn nuùi coù kieán thöùc ñuùng veà caùch cho treû buù/aên khi tieâu, sau ñoù löïa choïn caùc hoä gia ñình tieáp theo, theo bò tieâu chaûy chieám tyû leä cao nhaát vôùi 83,9%, sau ñoù các cam kết về quyền trẻ em mà Việt Nam đã ký. phöông phaùp laø “coång lieàn coång”. ñeán mieàn nuùi vaø thaáp nhaát laø ôû noâng thoân vôùi 74,3%. Hạn chế của nghiên cứu Baûng 1. Lyù do khoâng cho treû aên buù bình thöôøng khi bò 2.5. Phöông phaùp, kyõ thuaät thu thaäp soá lieäu tieâu chaûy (n=409) Đây là một nghiên cứu cắt ngang và sử dụng phương Boä coâpháp Phieáumẫu ng cuï:chọn phoûngchủ vaánđích ñöôïcnên xaây tính döïngđạivaø Thaønh Noâng Mieàn nuùi Toång chænh söûa sau khi coù thöû nghieäm taïi Thaïch Thaát, Haø Noäi. Noäi dung thò thoân p diện không cao. Ngoài ra việc đánh giá nhu cầu n % n % n % n % củaPhöông trẻ và gia phaùđình p thutrẻthaä chỉ thông p soá lieäu:quaÑieàphỏng u tra vieâvấnn Ngöôøi khaùc khuyeân 1 0,7 6 4,3 0 0 6 1,7 phoûng vaán tröïc tieáp caùc baø meï coù con döôùi 5 tuoåi. người chăm sóc trẻ có nhiều sai số tiềm ẩn do Sôï treû beänh naëng 5 3,6 17 12,1 11 8,5 33 8,1 0,006 theâm người Sai chăm sócngchính soá vaø khoá cheá saicó soá:thể Saicung soá do cấp ngöôøthông i cung caá p thoâ n g tin boû soù t hoaë c tin không chính xác. Nhóm nghiên cứu cũng coá tình sai thöï c teá , ñeå haïn Nhaän xeùt: Veà lyù do khoâng cho treû aên buù bình cheá sai soá, ñieàu tra vieân ñöôïc taäp huaán kyõ, coù kinh thöôøng khi bò tieâu chaûy, gaàn 10% ngöôøi ñöôïc phoûng đã giải thích cho người chăm sóc trẻ biết mục nghieäm trong giao tieáp. Sau khi keát thuùc phoûng vaán, vaán cho raèng treû bò naëng theâm neáu tieáp tuïc cho aên/buù đích ñieà củavieâ u tra nghiên n kieåmcứu tra và laïitrong phieáuquá ngaytrình thunthập ñeå khoâ g boû bình thöôøng, trong ñoù, ngöôøi daân ôû noâng thoân chieám soù số liệu cũng đã đến tận hộ gia đình để quan keá t thoâ n g tin. Giaù m saù t vieâ n kieå m tra phieá u khi sátt tyû leä cao nhaát vôùi 12,1%, gaáp gaàn 4 laàn so vôùi thaønh thuùc ñeå kòp thôøi phaùt hieän sai soá vaø boå sung kòp thôøi. thò. Coù 1,7% ngöôøi khoâng cho treû aên/buù bình thöôøng điều kiện sống của trẻ cũng như đã tham khảo do ngöôøi khaùc khuyeân. Söï khaùc bieät naøy coù yù nghóa TaïYp tế Tạp chí chíCông Y teá cộng, Coâng coä Sốn45 g, 3.2017, Soá 43 tháng 6/2018 15 63
  20. | TOÅNG QUAN & NGHIEÂN CÖÙU | Tàimothers being liệu tham able to detect some severe signs of diarrhea khảo and ARI 2010. 46(1): p. was low. Only 6.6% of mothers 33-43. recognized wrinkled skin signs (14.4 % in urban and 2.1% in rural region, respectively); 11 % of Tiếng Việt recognized signs of dyspnea (25.9 % in urban mothers 8. Kidman, and 1.5% R. and S.J. Heymann, in mountainous The extent region). Mothers’ knowledge about prevention of diarrhea and ARI in urban was better than that of mothers in rural and 1. Thủ Chính phủ, Kế hoạch hành động of community and public support available to tướngregions. mountain quốc gia vì trẻ em bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS families caring for orphans in Malawi. AIDS Keywords: Diarrhea, acute respiratory infections, knowledge, under 5-year-old child. đến năm 2010 và tầm nhìn đến năm 2020, Quyết Care, 2009. 21(4): p. 439-47. định 84/2009/QĐ-TTg. 2009, Văn phòng Thủ 9. Kirkpatrick, S.M., et al., Assessment of emotional tướng: Hà Nội. status of orphans and vulnerable children in Zambia. Taùc giaû: J Nurs Scholarsh, 2012. 44(2): p. 194-201. Tiếng 1. Anh Vieän ñaøo taïo Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi Email: thangtcyt@gmail.com 10. Kuo, C. and D. Operario, Caring for AIDS- 2. Balew, 2. G., et al., Assesment Cuïc phoøng choáng HIV/AIDS – Boä Y teá of household orphaned children: an exploratory study of burden ofEmail: orphaning and coping strategies challenges faced by carers in KwaZulu-Natal, longmoh@yahoo.com by 3. guardiansCNYTCC4 and naêfamilies with orphans m hoïc 2015-2016, Vieän ñaøo taïand o Y hoïc döï phoøng vaø Y teá coâng coäng, tröôøng Ñaïi hoïc Y Haø Noäi South Africa. Vulnerable Child Youth Stud, Email: vietanhmsg1@gmail.com, dinhminhnb01@gmail.com vulnerable children in Hossana Town, SNNPR. 2010. 5(4): p. 344-352. 4. Boä Y teá Ethiop Med J, 2010. 48(3): p. 219-28. Email: dducthien@yahoo.com, trantuananh2000@yahoo.com 11. Lee, V.C., et al., Orphans and vulnerable 3. Bryant, M., et al., PEPFAR’s support children in Kenya: results from a nationally for orphans and vulnerable children: some representative population-based survey. J Acquir beneficial effects, but too little data, and Immune Defic Syndr, 2014. 66 Suppl 1: p. S89-97. programs spread thin. Health Aff (Millwood), 12. Marais, L., et al., Community-based mental 2012. 31(7): p. 1508-18. 1. Ñaët vaán ñeà health naê support m 2014. forcoù Töø ñoù orphans theå ñöaand ra vulnerable moät soá khuyeáchildren n nghò 4. Dlamini, B.N. and C. Chiao, Closing the health phuø hôï p vaø o coâ n g taù c truyeà n thoâ in South Africa: A triangulation study. Vulnerablen g phoø n g choáng gap in a generation: exploring the association Child Youth Stud, 2014. 9(2): p. 151-158. ñoaïn Tieâ u chaû y vaø nhieã m khuaå n hoâ haá p caá p ôû treû em caù c beä n h nhieã m khuaå n cho treû em trong giai laø hai beänh coù tyû leä maéc vaø töû vong cao nhaát ôû nhöõng hieän nay. between household characteristics and nöôùc ñang phaùt trieån. ÔÛ nöôùc ta, 80% töû vong do tieâu schooling 13. Mishra, V., et al., Education and nutritional status chaûy xaûamong orphans y ra ôû treû em döôùand vulnerable i 2 tuoå i, bình quaâchildren ini n 1 treû döôù 2. Phöông phaùp nghieân cöùu 5 tuoå i moã i naê m maé c töø 0,8-2,2 ñôï t tieâ u chaû y , öôù c status of orphans and children of HIV-infected Swaziland. AIDS Care, 2015: p. 1-10. tính haøng naêm coù 1100 tröôøng hôïp töû vong [6], [5]. 2.1. Ñòa parents in ñieå m vaø thôø Kenya. i gianEduc AIDS nghieânPrev, cöùu 2007. Veà 5. NKHH, Doku, P.N., trung bình J.E. moã i naêm and Dotse, moät ñöù a treûMensah, K.A. maéc 4-9 19(5): p. 383-95. laàn, tyû leä töû vong do NKHH chieám 1/3 (30-35%) so Nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän vaøo naêm 2014 taïi 3 Perceived social support disparities among children vôùi töû vong chung [1], [4]. Tyû leä maéc vaø töû vong cuûa tænh: Hoøa Bình, 14. Nsagha, Haø Tónh D.S., et al.,vaøThe KieânBurden Giang, ofñaïiOrphans dieän cho affected hai beänh by naøyHIV/AIDS raát cao nhöngin Ghana: hoaøn toaøancross-sectional coù theå haïn cheá 3 mieàn Baéc, Trung, Nam cuûa Vieät Nam. baè ng caùcBMC h chuûPublic ñoäng phoø ng traù2015. nh taùc15: nhaâp.n 538. gaây beänh and Vulnerable Children Due to HIV/AIDS in survey. Health, vaø xöû lí kòp thôøi khi bò beänh. Ñeå phoøng choáng beänh, Cameroon. Open 2.2. Ñoái töôï ng AIDS nghieânJ,cöù2012. u 6: p. 245-58. 6. Godfrey ngöôø i daân noùiBiemba, Maryi chaê chung vaø ngöôø Ebunlomo m soùc treû noùWalker, i rieâng phaû 15. CaùcUNAIDS, baø meï coù conWhat conuntries need: andi coùJonathon kieán thöùc ñaàSimon, y ñuû veà phoø ng beänh vaø Nigeria caùch xöû Research döôùi 5 tuoå i. lyù khi treû bò maéc beänh ñeå giaûm tyû leä maéc vaø töû vong. Investments needed for 2010 targets. Geneva, Situation Chính vì lyù Analysis do ñoù, chuùnon g toâiOrphans thöïc hieän and nghieâOther n cöùu: Tieâu chuaån löïa choïn: Laø caùc baø meï coù con döôùi Switzerland: Joint United Nations Programme “Kieá n thöùc cuû Vulnerable a caùc baø2009. Children. meï coù con döôùi 5 tuoåi veà 5 tuoåi, coù tinh thaàn minh maãn, töï nguyeän, hôïp taùc traû phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån hoâ haáp caáp oni phoû lôø HIV/AIDS,2009, ng vaán. 2009. 7. Hong, Y., et al., Perceived social support tính ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam”, vôùi and muï c tieâu moâ taû distress kieán thöùcamong cuûa caùcchildren baø meï coù affected con döôùi 16. UNICEF, Guide to monitoring and evaluation Tieâu chuaån loaïi tröø: Tinh thaàn khoâng minh maãn psychosocial 5 tuoåi veà phoøng choáng tieâu chaûy vaø nhieãm khuaån of hoaëthe national c khoâ ng coù maë response for ñình t taïi hoä gia children trongorphaned thôøi gian by AIDS in china. Community Ment Health J, nghieân cöùu hoaëc khoâng töï nguyeän, hôïp taùc trong quaù hoâ haáp ôû treû em taïi moät soá vuøng/mieàn Vieät Nam and made vulnerable by HIV/AIDS. 2005 14 64 Taïp chí Y teá Tạp Coâng coä tế Công ng, 3.2017, cộng, Soá 436/2018 Số 45 tháng
nguon tai.lieu . vn
Y học thường thức Y khoa - Dược Sức khỏe trẻ em Sức khỏe người cao tuổi Thời trang - Làm đẹp Sức khỏe phụ nữ Sinh học Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Xã hội học