Xem mẫu

  1. NHẬN XÉT KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BẢO TỒN GÃY TRÊN LỒI CẦU XƯƠNG CÁNH TAY TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN VIỆT ĐỨC Bùi Tùng Lâm, Từ Duy Linh, TÓM TẮT Phan Văn Hậu, Gaõy TLC caùnh tay ôû treû em laø moät beänh lyù thöôøng gaëp. Taïi BV Vieät Ñöùc, gaõy TLC Võ Quốc Hưng caùnh tay ôû treû em chuû yeáu ñöôïc ñieàu trò baûo toàn baèng phöông phaùp boù boät. Email: drvoquochung Ñoái töôïng vaø phöông phaùp nghieân cöùu: NC ñöôïc thöïc hieän treân 200 BN gaõy TLC < @gmail.com 10 tuoåi töø thaùng 4/2013 ñeán thaùng 4/2014. BN gaõy xöông hôû, toån thöông maïch maùu – Ngày nhận: 06 - 9 - 2014 thaàn kinh vaø gaõy xöông beänh lyù ñöôïc loaïi tröø. Ngày phản biện: 19 - 9 -2014 Keát quaû: BN nam chieám ña soá vôùi 63%, ñoä thöôøng gaëp nhaát laø töø 2-8 tuoåi. Gaõy duoãi Ngày in: 08 - 10 - 2014 vôùi 152 BN chieám 76% vaø gaõy gaáp laø 24%, phaân ñoä theo Marion vaø Lagrange: ñoä I: 14%; ñoä II: 16%; ñoä III: 42%; ñoä IV: 28%. Haàu heát BN ñöôïc boù boät trong voøng 24h keå töø khi bò tai naïn (80,5%). Coù 13,5% BN coù di leäch thöù phaùt caàn naén chænh laïi sau 1 tuaàn. Thôøi gian boù boät trung bình laø 3,14 tuaàn. BN ñöôïc höôùng daãn taäp PHCN ngay sau thaùo boät. Keát quaû ñaùnh giaù sau 1 naêm theo Lagrange vaø Rigaul raát toát vaø toát chieám 81%; coù 6 BN veïo truïc roõ caàn moå söûa truïc. Keát luaän: Ñieàu trò gaõy treân loài caàu xöông caùnh tay ôû treû em baèng boù boät laø phöông phaùp ñieàu trò hieäu quaû, an toaøn vaø ít ñeå laïi bieán chöùng, thöôøng cho keát quaû toát. Bui Tung Lam, Tu Duy Linh, Abstract Phan Van Hau, Supracondylar fractures of the elbow in children is a common disoder. At Viet Duc Vo Quoc Hung hospital, supracondylar fractures in children used to treat with closed reduction and spica cast immobilisation. Menthod: A randomised controlled trial was performed in a group of 200 children under 10 years old with supracondylar fracture using closed reduction and spica cast immobilisation at the Examination Department of Orthopaedic and Trauma – Viet Duc Hospital from April, 2013 to April, 2014. Patients with open wounds, vascular and neurological lesions and non-traumatic disoders were excluded. Result: The supracondylar fracture occur more in boy with 63%, especially between ages 2 and 8 years. 76% of the fractures were of the extension type, and 24% were of the flexion type; Marion and Lagrange’s classification: Grade I: 14%;Grade II: 26%; Grade III: 42%; Grade IV: 28%. Almost chilren (80,5%) had closed reduction and spica cast immobilisation within 24h. After 1 week, 13,5% children have displacement and need to reduce. Cast were retained for a median duration of 3,14 weeks. Rehabilitation was applied right after removal of the cast. After 1 years, the results (Lagrange and Rigaul’s standard) is 60% at very good and 21% good, 6 children have cubitus varus or valgus and need operation. Conclusions: Spica cast immobilisation is a simple, effective and safe treatment for supracondylar fractures in children, usually have good results. Phản biện khoa học: TS. Hoàng Ngọc Sơn 335
  2. TẠP CHÍ CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH VIỆT NAM - SỐ ĐẶC BIỆT - 2014 Đặt vấn đề • Gãy gấp (Đầu dưới di lệch ra phía trước thân - Gãy trên lồi cầu xương cánh tay ở trẻ em là môt xương cánh tay). trong những loại cấp cứu gãy xương thường gặp, Phân độ của Marion và Lagrange chiếm 74,4% các loại gãy xương ở trẻ em dưới 10 • Độ I: Gãy vỏ trước xương cánh tay tuổi, và 55% các gãy xương vùng khuỷu. Do đặc • Độ II: gãy hoàn toàn xương cánh tay nhưng điểm của tổn thương vùng sụn phát triển gãy trên lồi không di lệch cầu cánh tay có thể gây ra những biến chứng muộn • Độ III: Gãy hoàn toàn, di lệch nhưng hai diện như vẹo khuỷu, hạn chế gấp duỗi khuỷu. gãy vẫn còn tiếp xúc nhau. - Trên thế giới, gãy trên lồi cầu cánh tay có nhiều • Độ IV: Gãy hoàn toàn, hai đầu gãy di lệch xa phương pháp điều trị như điều trị bảo tồn, điều trị nhau không còn tiếp xúc. phẫu thuật. Kỹ thuật điều trị bảo tồn gãy TLC cánh tay ở - Tại Bệnh viện Việt Đức, gãy trên lồi cầu cánh trẻ em tay ở trẻ em được điều trị bảo tồn là chủ yếu. Tuy nhiên chưa có báo cáo cụ thể nào. Vì vậy chúng tôi Vô cảm: Gây mê. nghiên cứu đề tài “Nhận xét kết quả điều trị bảo tồn Kỹ thuật nắn: Dựa vào mức độ di lệch trên XQ gãy trên lồi cầu xương cánh tay ở trẻ em tại Bệnh để nắn . viện Việt Đức”. Bệnh nhân nằm ngửa, buộc dây cố định quanh khớp vai, người phụ cầm cổ bàn tay kéo dọc trục chi từ từ và tăng dần, cẳng tay để duỗi và ngửa, kéo để Mục tiêu: cho hết di lệch chồng. Người nắn phối hợp nhẹ nhàng • Mô tả kỹ thuật điều trị gãy trên lồi cầu xương với người phụ vừa tiếp tục nắn kéo dọc trục vừa nắn cánh tay ở trẻ em bằng phương pháp bó bột. và đẩy lại di lệch bên theo bình diện trụ quay (phía • Nhận xét kết quả điều trị và biến chứng của gãy mặt). Hầu hết là di lệch phía ngoài. Sau đó từ từ gấp trên lồi cầu xương cánh tay trẻ em tại BV Việt Đức khuỷu và bó bột cánh cẳng bàn tay rạch dọc. Trong một số ít trường hợp di lệch gập góc ra trước có thể bó bột cánh cẳng bàn tay rạch dọc duỗi 1300. Đối tượng và phương pháp Chụp kiểm tra XQ ngay sau nắn . Nếu cần có thể nghiên cứu nắn lại ngay nếu lần một nắn chưa tốt. Đối tượng: Nghiên cứu được thực hiện trên 200 Sau 1 tuần chụp kiểm tra lại và thay bột cánh cẳng bệnh nhân gãy TLC được điều trị bó bột tại Khoa bàn tay tròn, giữ bột từ 3- 4 tuần. Khám Xương và Điều trị ngoại trú – BV Việt Đức từ tháng 4 năm 2013 đến tháng 4 năm 2014. Lưu ý : Phải rạch dọc bột hoàn toàn không sót một sợi gạc nào khi bó lần đầu, và phải khám lại ngay • Tiêu chuẩn lựa chọn ngày sau bó. Nếu thấy tay sưng nề, tê các ngón tay, o Trẻ dưới 10 tuổi. còn đau nhiều cho nới rộng bột hoàn toàn và kiểm o Không có tổn thương mạch máu, thần kinh tra lại mạch quay. o Gãy kín. Tập phục hồi chức năng: o Gãy đến trước 10 ngày. Cần tập vận động sớm ngay sau khi bó bột. Sau • Tiêu chuẩn loại trừ: Các BN gãy xương bệnh lý khi tháo bột cần tập gấp duỗi khuỷu tại khoa phục hồi được loại trừ. chức năng. Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu tiến cứu. Bệnh nhân được hướng dẫn tập sau tháo bột và Phân loại khám lại mỗi tháng 1 lần trong 6 tháng đầu. Gãy trên lồi cầu xương cánh tay được chia làm Đánh giá kết quả: hai loại BN được đánh giá sau 1 năm theo thang điểm • Gãy duỗi (Đầu dưới di lệch ra phía sau thân Lagrange và Rigaul xương cánh tay). 336
  3. Raát toát Toát Trung Bình Xaáu Di leäch vaø leäch truïc Di leäch vaø leäch truïc Di leäch nhieàu vaø leäch Lieàn xöông (XQ) Nhö beân laønh < 5 ñoä 5-10 ñoä truïc >= 16 ñoä Goùc B (XQ) 68 – 76 64 – 68 hoaëc 76 – 80 60 – 64 hoaëc 80 – 84 < 60 hoaëc > 84 Hoaøn toaøn nhö Giaûm toång coäng Gaáp duoãi khuyûu Giaûm toång coäng < 20 Giaûm toång coäng > 50 beân laønh 20 – 50 Hoaøn toaøn nhö Veïo khuyûu khoâng Veïo khuyûu roõ, chöa Veïo khuyûu roõ, caàn Hình daùng khuyûu beân laønh ñaùng keå caàn thieát phaûi söûa söûa truïc Hoaøn toaøn nhö Lieät nhieàu cô Cô naêng chi gaõy Nhö beân laønh Giaûm cô löïc beân laønh (HC Volkmann) Kết quả và bàn luận: các bệnh nhân (chiếm 80,5%) được bó bột trong 24h đầu Nghiên cứu được thực hiện trên 200 bệnh nhân với 127 sau khi bị tai nạn; 39 bệnh được đến viện muộn trong vòng BN nam chiếm 63% và 73 BN nữ, độ tuổi gặp nhiều nhất là từ 1 – 10 ngày. Bệnh nhân được nắn chỉnh, chụp XQ kiểm từ 5 – 8 tuổi với 42%. Nguyên nhân chấn thương do TNSH tra (hoặc C/ARM) và bó bột cố định. Sau từ 1 tuần – 10 là chủ yếu 195 bệnh nhân trong đó cơ chế chấn thương ngày, BN chụp XQ lại và có 27 bệnh nhân (13%) có di thường gặp nhất là chấn thương gián tiếp (ngã chống tay) lệch thứ phát và cần phải nắn chỉnh thêm. Thời gian bó bột với 93%. Có 16 BN bó bột ở tuyến dưới và 12 bệnh nhân là 3 tuần với đa số (172 BN chiếm 86%) và khoảng 4 tuần được điều trị bó thuốc nam, bó lá trước khi đến viện. Về với 28 BN còn lại. BN được tập PHCN sớm ngay sau tháo phân loại chủ yếu là gãy duỗi với 152 BN chiếm 76% và bột, khám lại mỗi tháng 1 lần trong 6 tháng đầu. gãy gấp là 48. Phân độ theo Marion và Lagrange độ I: 28 Sau 1 năm đánh giá kết quả theo thang điểm Lagrange BN, độ II: 32 BN, độ III: 84 BN, độ IV: 56 BN. Hầu hết và Rigaul: Raát toát Toát Trung bình Keùm 60 % 21 % 16 % 3% Trong đó có 60% đạt kết quả rất tốt, 21% đạt kết quả Kết luận: tốt, chỉ có 3% kết quả kém. Điều trị gãy trên lồi cầu xương cánh tay ở trẻ em bằng bó bột là phương pháp điều trị hiệu quả, an toàn và ít để lại biến chứng, thường cho kết quả tốt. Phần 5: Điều dưỡng 337
nguon tai.lieu . vn