Xem mẫu
- Nghê thuât giao tiêp
̣ ̣ ́
04:56' PM - Thứ
ba, 22/08/2006
Thưa tiến sĩ Adler,
Việc giao tiếp dường như đã trở thành chuyện quá khứ. Mọi người dường
như không thể thông tiếp với nhau nữa. Ngay cả trong những cuộc trò chuyện
dàn dựng trên tivi và trên radio, người ta dường như đang nói với chính họ
hơn là nói với nhau. Ông có thể cho chúng tôi một vài chỉ dẫn thiết thực để
tiến hành một cuộc giao tiếp đúng cách không? Điều gì làm cho một người trở
thành người giao tiếp giỏi?
L.W.
L.W. thân mến,
Sự thiếu vắng giao tiếp tốt xảy ra vì người ta cho rằng năng lực giao tiếp là
điều hiển nhiên. Họ nghĩ rằng một người hoặc được trời cho khiếu lém lỉnh
hoặc không có khiếu đó. Thực ra giao tiếp là một nghệ thuật. Giống như bất
kỳ năng lực nghệ thuật khác, nó đòi hỏi huấn luyện và kỷ luật. Thực hành sẽ
cải thiện nó. Việc không ngừng nhận biết ở chỗ nào những lỗi lầm giao tiếp
có thể mắc phải cũng giúp nâng cao nghệ thuật giao tiếp. Tôi cho rằng tự hỏi
mình những câu hỏi sau đây sẽ rất hữu ích.
(1) Tôi đang nói chuyện về cái gì?
Trò chuyện phải có cơ sở vững chắc. Những người tham gia phải biết chủ đề
là gì. Nếu họ không biết, cuộc trò chuyện sẽ lệch lạc. Như bất kỳ công trình
xây dựng vội vã nào, chắc chắn nó sẽ rơi vào hỗn độn.
Vì lý do đó những qui tắc sau đây phải được tuân thủ. Khởi đầu bằng cách nêu
lên những quan điểm riêng của bạn một cách ngắn gọn nhất, rõ ràng nhất có
thể. Hãy để cho người kia diễn đạt lại những quan điểm đó bằng ngôn ngữ
riêng của anh ta và đạt tới mức bạn thấy hài lòng. Tiếp đến hãy làm tương tự
với những gì người kia muốn nói. Nếu bạn cương quyết như vậy, những gì
bạn sắp nói tới sẽ rõ ràng ngay từ đầu. Và nếu sau đó bạn không vội vã bỏ
những điểm chính yếu của câu chuyện, chủ đề sẽ không bị lạc mất.
(2) Tôi đang giao tiếp với ai?
Hầu hết mọi người đều quan tâm đến những chủ đề nào đó mà không quan
tâm đến những chủ đề khác. Nếu bạn và một ai khác có cùng sự quan tâm, rất
tốt. Nếu không, bạn có thể cố gắng thiết lập mối quan tâm đó. Nhưng nếu,
sau vài cố gắng đáng kể, bạn thấy rằng người kia không đáp ứng, thì bạn
đừng ra sức làm gì. Nếu bạn cứ ra sức, bạn sẽ rất thường thấy rằng mình chỉ
- phí thì giờ.
(3) Cuộc giao tiếp diễn ra trong những hoàn cảnh nào?
Có những thời điểm và địa điểm để nói chuyện nghiêm túc, những thời điểm
và địa điểm để nói chuyện tầm phào, và những thời điểm và địa điểm để
không nói gì cả. Nhiều cuộc giao tiếp thân mật bị hỏng ngay từ đầu vì hai bên
tham gia không nhận ra được sự khác biệt đó.
Hãy cố luôn luôn cân nhắc những yếu tố ngoại cảnh có thể tác động đến sự
giao tiếp. Nếu không có được một số điều kiện thuận lợi, hãy cố đánh giá xem
chúng sẽ làm rối tung cuộc trò chuyện như thế nào. Nếu những điều kiện
thuận lợi hoàn toàn thiếu, nếu những hoàn cảnh được sắp đặt để chống lại
bạn, thì thậm chí đừng cố gắng. Bạn phải ứng biến, nhưng nếu bạn ghi nhớ
những hoàn cảnh đó, bạn sẽ không phạm quá nhiều sai lầm.
(4) Tại sao tôi tham gia vào cuộc giao tiếp này?
Không ai bị ghét hơn kẻ tranh cãi chỉ để tranh cãi. Anh ta là kẻ ba hoa cổ vũ
cho ý kiến “trò chuyện là vớ vẩn” trong khi, thực ra, nó là một trong những
điều quí giá nhất trên đời này.
Chỉ gây gổ thôi không phải là trò chuyện. Khi chúng ta cố gắng cười xòa trước
một lý lẽ đanh thép hoặc giễu cợt người kia, khi chúng ta đồng ý hay không
đồng ý mà không hiểu gì, khi chúng ta trở nên mỉa mai, và khi chúng ta viện cớ
không rõ ràng để đột ngột chấm dứt một cuộc bàn luận, là chúng ta không trò
chuyện. Tất cả những gì chúng ta thu nhận là kết quả mà những mưu mẹo
không minh bạch của chúng ta xứng đáng nhận lãnh – chiến thắng rẻ mạt
chúng mang lại cho chúng ta.
(5) Tôi phải trình bày những gì có trong đầu như thế nào?
Mỗi người giao tiếp giỏi đều có một phong cách. Anh ta càng giỏi, phong cách
anh ta càng linh hoạt. Anh ta biết rằng vốn từ vựng, kinh nghiệm, những điểm
yếu, mối quan tâm, và sự tin tưởng của các cá nhân rất khác nhau. Do đó, để
truyền đạt được điều anh ta muốn nói, anh ta phải không ngừng điều chỉnh lối
nói của mình. Anh ta không bao giờ rơi vào những khuôn mẫu cứng nhắc.
(6) Khi nào thì những điều nào đó nên được nói ra?
Cũng quan trọng như phong cách trong giao tiếp là việc tính toán thời điểm.
Bạn có thể làm mọi thứ khác một cách chính xác, nhưng nếu bạn nói điều
đúng không đúng lúc, bạn đã thất bại. Cảm nhận được giây phút quan trọng
trong lúc giao tiếp không phải dễ dàng. Tôi không biết có kỹ năng giao tiếp
nào khó thủ đắc hơn nó. Và lý do khiến cho nó quá khó là vì nó đòi hỏi bạn
- lắng nghe người kia nói.
Không có chuyện một người giao tiếp giỏi một cách tự phát. Người nói
chuyện nhanh, không cần nỗ lực, và lưu loát thì không có cảm hứng gì đặc
biệt. Họ học hỏi để giao tiếp và lao động cật lực để những thói quen giao tiếp
lưu loát trở thành một phần của họ. Nếu bạn hỏi họ, họ sẽ nói cho bạn biết
rằng lúc mới bắt đầu rất gay go và họ thường xuyên tự hỏi: Cái gì? Với ai?
Trong những hoàn cảnh nào? Tại sao? Như thế nào? Và Lúc nào?
Nghệ thuật tạo thiện cảm trong giao tiếp
Tạo thiện cảm trong giao tiếp, nhất là lúc sơ giao, là điều không phải ai cũng dễ dàng làm được. Nhỏ
thôi, có khi đó là quần áo bạn mặc, khi đó là nụ cười, nhưng bạn có thể nhận được bao điều tốt đẹp, hoặc
có thể mất cả một hợp đồng làm ăn!
Bạn có luôn chuẩn bị chu đáo trước khi gặp ai đó? Bạn có để ý đến trang phục, trang sức hay nước
hoa của mình? "Trang phục là thông điệp không lời, cách bạn mặc cũng là cách để bạn chuyển tải thông
tin", hoa hậu Ngọc Khánh chia sẻ. Quả thật, một bộ trang phục có giá trị không hẳn lúc nào cũng thích
hợp và tôn lên bạn là ai!
Đến một buổi xin việc trong vị trí tuyển dụng là nhân viên văn phòng, bạn lại mặc quần jeans đánh
bạc, áo pull; hay đến gặp đối tác là một chuyên gia thời trang trong một quán cà phê trẻ trung, bạn lại "kín
cổng cao tường" trong bộ sơ mi tuềnh toàng và cổ điển..., thì có thể bạn đã mất điểm từ cái nhìn đầu tiên
của những người mà bạn sắp giao tiếp. Hay trang sức quá cồng kềnh, hoặc không hợp tuổi? Nước hoa thì
quá nặng mùi, mà bạn không biết chắc người gặp mình có bị chứng dị ứng với những loại mùi hương hay
không!...
Một "nghệ thuật" rất quan trọng để đem đến thiện cảm trong giao tiếp chính là ngôn ngữ của bạn. Câu
nói của ông bà ta "Chim khôn hót tiếng rảnh rang/ Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe"... xem chừng
không bao giờ sai. Một giọng nói nhẹ nhàng, thanh tao; lên giọng, xuống giọng đúng lúc sẽ luôn dễ dàng
đi vào lòng người hơn đó là những nói oang oang một cách không ý thức.
Một cán bộ nhân sự ngân hàng Vietcombank bộc bạch: "Tôi rất bức xúc khi thấy không ít bạn SV thực
tập, hoặc SV mới ra trường, dù đã được huấn luyện trước, nhưng hình như không có ý thức mở một nụ
cười và lời chào thân thiện khi gặp những đồng nghiệp đi trước trong cơ quan.
Tôi nghĩ nhà trường phổ thông hoặc giảng đường ĐH cần có hình thức giáo dục những kỹ năng sống
này cho các bạn trẻ ấy, bởi đó là những điều quan trọng trong cuộc sống và làm người khác có thể yêu
hay ghét bạn dù chưa nói với nhau lời nào"...
Để ghi điểm, bạn còn phải ghi nhớ những chuyện tưởng chừng như nhỏ mà không nhỏ: tên gọi của
người đang trò chuyện với bạn. Lần sau khi gặp lại, bạn có thể quên nhưng hãy khéo léo xin lỗi họ là bạn
quên, thay vì gọi họ bằng những danh xưng "cô ấy ơi", "chị ấy ơi"... trong khi tuổi tác và vai vế của bạn
không cho phép.
Ngoài ra, nếu ghi nhớ về sở thích của họ thì càng tốt cho bạn, sẽ giúp bạn dễ chiếm cảm tình của họ
- hơn. Và cả lời khen, bạn có "tiết kiệm" lời khen không? Một lời khen cho vợ, cho chồng, cho con và rộng
hơn đó là đồng nghiệp... bạn có thường xuyên gửi đến họ đúng cách, đúng lúc, hay bạn cho đó không là
chuyện quan trọng.
Lắng nghe cũng là một nghệ thuật, từ ánh mắt đến tư thế của bạn. Bạn hãy tập cho mình một cách
lắng nghe đúng mực, đôi mắt không quá "dán sát" vào người đang nói, hoặc lại không có sự tập trung;
những cái gật đầu nhè nhẹ khi đang nghe người khác nói cũng sẽ giúp mọi người đánh giá cao bạn. Quan
trọng, bạn cũng nên ghi nhớ: Nói thật ít và lắng nghe thật nhiều...
Giao tiếp là một hoạt động mà bạn phải đối mặt thường xuyên, mọi lúc, mọi nơi, từ đơn giản đến phức
tạp, từ với một người đến đám đông. Để hoàn thiện, bạn cần cả một quá trình và đôi lúc cần được học bài
bản. Bởi có được sự thiện cảm trong giao tiếp, bạn sẽ dễ dàng thực hiện được nhiều điều bạn mong
muốn...
nguon tai.lieu . vn
