Xem mẫu

  1. thµnh N miÒn vµ g¸n cho mçi miÒn mét gi¸ trÞ nhÞ ph©n nh­ trong h×nh 13.14. Sù biÓu diÔn nµy kh«ng cã ý nghÜa g× vÒ mÆt vËt lý, vµ chøc n¨ng cña sù biÓu diÔn nµy, nh­ chóng ta muèn, chØ dïng trong lÜnh vùc xö lý tÝn hiÖu sè. TÊt c¶ c¸c tÝn hiÖu sè nµy gäi lµ ®iÒu m· xung (Pulse Code Modulated - PCM). §Ó cã thÓ thùc sù thÊy gi¸ trÞ c¸c møc x¸m chóng ta cÇn l­îng tö ho¸ ng­îc. Trong b­íc nµy, c¸c gi¸ trÞ nhÞ ph©n biÓu diÔn mét ®é chãi cô thÓ. C¸c b­íc thùc sù cña qu¸ tr×nh nµy biÓu diÔn trong h×nh 13.15. Trong lÜnh vùc t­¬ng tù vµ lÜnh vùc sè qu¸ tr×nh nµy gäi lµ chuyÓn ®æi tõ t­¬ng tù sang sè (A/D) vµ chuyÓn ®æi tõ sè sang t­¬ng tù (D/A). Trong c¸c øng dông nh­ tr­êng hîp biÕn ®æi cosin 2-D th× cã mét chót kh¸c biÖt. C¸i mµ chóng ta cÇn lµm trong tr­êng hîp nµy lµ biÕn ®æi tõ mét tËp hîp c¸c dÊu phÈy ®éng sang mét tËp hîp c¸c bÝt nhÞ ph©n vµ ng­îc l¹i. BiÓu v× biÕn ®æi ng­îc cña l­îng tö ho¸ lµ biÕn ®æi tõ nhiÒu vµo mét, nªn qu¸ tr×nh nµy kh«ng thÓ tiÕn hµnh mét c¸ch th«ng th­êng ®­îc. May m¾n thay, cã mét sè ph­¬ng ph¸p ®Ó l­îng tö ho¸ vµ l­îng tö ho¸ ng­îc. Chóng ta sÏ nghiªn cøu c¸c ph­¬ng ph¸p nµy ë phÇn d­íi ®©y. D¹ng nhÞ ph©n. D¹ng thËp ph©n. YU N-1 11111111 dN N-2 11111110 dN-1 . . . . . . . . . . . . . . Kho¶ng tÝn hiÖu. . . . . . . . . . . . . . . d5 4 00000100 d4 00000011 3 d3 00000010 2 d2 00000001 1 YL d1 00000000 0 d0 di { i= 0,...,1} lµ c¸c møc chia. 369
  2. H×nh 13.14 L­îng tö ho¸. 13.5.1 L­îng tö ho¸ ®ång ®Òu §©y lµ d¹ng ®¬n gi¶n nhÊt cña l­îng tö ho¸. Trong d¹ng l­îng tö ho¸ nµy, kho¶ng (yu - yL) ®­îc chia thµnh N kho¶ng c¸ch ®Òu nhau (xem trong h×nh 13.14). C¸c gi¸ trÞ tõ d0 ®Õn dN ®­îc gäi lµ c¸c møc chia. C¸c møc l­îng tö biÓu diÔn gi¸ trÞ thùc cña c¸c møc chia trong kho¶ng tõ di ®Õn di+1 d­íi d¹ng sè nhÞ ph©n b»ng i. V× vËy, nÕu nh­ di+1 < y  di th× gi¸ trÞ cña l­îng tö ®Çu ra = i. Møc l­îng tö ®Çu ra cã thÓ biÓu diÔn theo c«ng thøc:  y  yL  i ( N  1)   yv  y L  ë ®©y dÊu   cã nghÜa lµ lµm trßn thµnh sè nguyªn gÇn nhÊt. L­îng tö ho¸ ng­îc dïng mét b¶ng biÕn ®æi ng­îc gi÷a gi¸ trÞ l­îng tö i vµ biÕn ®æi ng­îc cña nã ri d i  d i 1 ri  2 Tuy nhiªn l­îng tö ho¸ ®ång ®Òu kh«ng quan t©m ®Õn kh¶ n¨ng x¶y ra cña sù kiÖn víi c¸c gi¸ trÞ ®­îc ®­a ra. Tæng qu¸t, qu¸ tr×nh l­îng tö ho¸ nµy ¸p dông cho tr­êng hîp tÊt c¶ c¸c møc cã kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn b»ng nhau. §iÒu nµy, trong hÇu hÕt c¸c tr­êng hîp lµ kh«ng ®óng. DÔ nhËn thÊy lµ c¸c møc l­îng tö ho¸ tËp trung nhiÒu nhÊt vµo miÒn mµ kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn cña c¸c møc x¸m nhiÒu nhÊt. §iÒu nµy dÉn chóng ta ®Õn ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ l­îng tö ho¸ d­íi ®©y. TÝn hiÖu L­îng Møc TÝn hiÖu d¹ng nhÞ tö ho¸ ®­îc t¸i TÝn hiÖu ph©n. t­¬ng tù. ng­îc thiÕt. ¸nh s¸ng. Bé läc hay th«ng biÕn ®æi thÊp. sè sang t t H×nh 13.15 L­îng tö ho¸ ng­îc. 370
  3. 13.5.2 L­îng tö ho¸ kh«ng ®ång ®Òu Trong phÇn nµy chóng ta sÏ xem xÐt ph­¬ng ph¸p l­îng tö ho¸ kh«ng ®ång ®Òu tèi ­u nhÊt trong hÖ thèng PCM. C¸c nghiªn cøu cho ph­¬ng ph¸p nµy ®· ®­îc Panter vµ Dite ®­a ra trong mét cuèn s¸ch xuÊt b¶n vµo n¨m 1949. Trong cuèn s¸ch nµy hä ®· ®­a gi¶i thuËt cho l­îng tö ho¸ kh«ng ®ång ®Òu. Hä ®­a ra mét ph­¬ng ph¸p xÊp xØ tèi ­u cho l­îng tö ho¸ kh«ng ®ång ®Òu. Gi¶i thuËt nµy sÏ kh«ng ®óng cho c¸c tr­êng hîp qu¸ tr×nh l­îng tö ho¸ cã qu¸ Ýt møc chia. Tuy nhiªn c¸c gi¶i thuËt nµy ®­îc ph¸t triÓn mét c¸c trän vÑn trong mét b¸o c¸o ch­a ®­îc xuÊt b¶n cña Lloyd vµo n¨m 1957 vµ ®­îc Max kiÓm nghiÖm vµo n¨m 1960. Mét ph­¬ng ph¸p l­îng tö ho¸ kÕt hîp c¶ hai ph­¬ng ph¸p cña Lloyd vµ Max th­êng ®­îc gäi lµ ph­¬ng ph¸p l­îng tö ho¸ Lloyd-Max. Trong phÇn b¸o c¸o xuÊt b¶n sau ®ã cña Lloyd xuÊt b¶n vµo n¨m 1982 ®· cho thÊy cã rÊt nhiÒu øng dông rÊt thó vÞ cña ph­¬ng ph¸p nµy. B¶n b¸o c¸o nµy cã hai ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ, mét ph­¬ng ph¸p trong ®ã gièng ph­¬ng ph¸p cña Max. Ph­¬ng ph¸p nµy gäi lµ ph­¬ng ph¸p II. Ph­¬ng ph¸p I tá ra cã nhiÒu øng dông vµ dÔ tÝnh to¸n h¬n ph­¬ng ph¸p II. C¶ hai ph­¬ng ph¸p thiÕt kÕ nµy ®Òu ®­îc tr×nh bµy ë phÇn d­íi ®©y. NÕu chóng ta coi r»ng c¸c møc l­îng tö ho¸ ®­îc cho bëi di , i = 0 ... N (xem h×nh 13.16) vµ c¸c møc kh«i phôc cho bëi ri , i = 0 ... N vµ gi¸ trÞ ®o cña tÊt c¶ c¸c møc nµy cho bëi: N d k 1   ( y  rk ) 2 p( y)dy (13.49) E k 0 d k ë ®©y y lµ tÝn hiÖu ®Çu vµo cßn p(y) lµ kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn cña y. 371
  4. H×nh 13.16 C¸c møc lÊy mÉu vµ kh«i phôc. y(t) mÉu i ri L­îng tö ho¸. L­îng tö ho¸ ng­îc. y yu dN i ri N -1 dN-1 C¸c møc chia. r0 d5 d4 MÉu . . 3 d3 d2 2 . . d1 1 yL d0 0 LUT cho l­îng tö ho¸ ng­îc. H×nh 13.17 C¸c xö lý lÊy mÉu vµ kh«i phôc. H×nh 13.17 cung cÊp s¬ ®å khèi cña qu¸ tr×nh l­îng tö ho¸ vµ l­îng tö ho¸ ng­îc. TÝn hiÖu vµo y(t) ph¶i ®­îc coi lµ ®· biÕt kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i x¸c ®Þnh c¸c møc lÊy mÉu vµ c¸c møc kh«i phôc sao cho mÐo tÝn hiÖu lµ nhá nhÊt. ViÕt l¹i biÓu thøc (13.49 ): d1 di 2 2 E   ( y  r0 ) p ( y ) dy  ...   ( y  ri 1 ) p ( y ) dy  d0 di 1 372
  5. d i 1 d n 1 2 ) 2 p ( y )dy (13.50) (y  r ) p ( y)dy  ...  (y  r i N di dN Vi ph©n (13.50) theo dI vµ cho biÓu thøc nµy b»ng kh«ng chóng ta ®­îc ri  ri 1 (13.51) di  2 i = 1,2,3, ... ,N LÊy vi ph©n (13.50) theo ri chóng ta ®­îc. d i 1 E  2  ( y  ri ) p ( y ) dy ri d i d i 1  yp( y)dy di (13.52) ri  d i1  p( y )dy di i = 0, 1, ... , N - 1. H×nh 13.18 Ph­¬ng ph¸p Newton-Raphson cho tÝnh c¸c biÓu thøc trong ngoÆc. BiÓu thøc (13.50) vµ biÓu thøc (13.51) ®­a ra ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh c¸c møc lÊy mÉu vµ c¸c møc kh«i phôc dïng cho c¶ ph­¬ng ph¸p cña Lloyd-Max hoÆc lµ ph­¬ng ph¸p Lloyd. Ph­¬ng ph¸p Lloyd-Max Lloyd vµ Max ®· ph¸t triÓn ®éc lËp thuËt to¸n ®Ó gi¶i quyÕt biÓu thøc (13.50) vµ (13.51). C¸c chi tiÕt cña thuËt to¸n nµy vÉn ch­a ®­îc cung cÊp. Trong phÇn nµy t«i sÏ cung cÊp cho b¹n mét thuËt to¸n dùa trªn thuËt to¸n Lloyd-Max nh­ng cã c¸c chi tiÕt 373
  6. cô thÓ h¬n. T«i còng sÏ cung cÊp cho b¹n phÇn mÒm thiÕt kÕ N møc lÊy mÉu vµ kh«i phôc. ThuËt to¸n nµy gåm c¸c b­íc sau: 1. Chän mét gi¸ trÞ cho r0. d0 vµ dN ®­îc coi lµ ®· biÕt. 2. Cho i = 1,2,...,N - 1. a. TÝnh di tõ di  yp( y )dy d i 1i ri 1  di  p( y )dy d i 1 b. TÝnh ri tõ ri  2d i  ri 1 3. TÝnh dN  yp( y )dy d N 1 r/  dN  p( y )dy d N 1 4. NÕu rN-1  r/, thay ®æi l¹i r0 vµ lÆp l¹i c¸c b­íc tõ b­íc 2 cho ®Õn b­íc 4. B©y giê t«i sÏ cung cÊp cho b¹n c¸c chi tiÕt cÇn thiÕt ®Ó t¹o ra thuËt to¸n trªn. Chi tiÕt cho viÖc tÝnh di trong b­íc 2a cña thuËt to¸n Lloyd-Max. di cã thÓ tÝnh theo hµm sau ®©y: di  yp( y )dy d i 1 (13.53) f (d i )  ri 1  di  p( y)dy di 1 Cã thÓ rót ra biÓu thøc gèc theo c«ng thøc lÆp Newton-Raphon ®­îc cho bëi: 374
  7. f (d il ) d il 1  d il  (13.54) f / (d il ) ë ®©y l lµ sè lÇn lÆp vµ f/(di) lµ ®¹o hµm cña f(di) theo di cho theo c«ng thøc: di     yp( y )dy  p(d i )   di 1 f / (d i )   d (13.50) d i   di i    p( y )dy   p( y)dy    d i 1 d i 1   d0i lµ gi¸ trÞ ban ®Çu. PhÐp lÆp diÔn ra cho ®Õn khi f (di )   Gi¸ trÞ ban ®Çu cho d1 lµ d0 + , cho d2 lµ d1 + , ..., ë ®©y  lµ mét gi¸ trÞ nhá. Gi¸ trÞ gèc cña f(di) cã thÓ tÝnh theo dïng ph­¬ng ph¸p nöa lÆp (bisection). ¦u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p Newton-Raphson lµ kh¶ n¨ng héi tô nhanh. Nh­îc ®iÓm lµ ®¹o hµm cña mét hµm th­êng cã gi¸ trÞ rÊt nhá vµ dÔ dÉn ®Õn gi¸ trÞ zero g©y nªn sù kh«ng æn ®Þnh cña c¸c sè. C¸c chi tiÕt cho viÖc thay ®æi r0. Gi¸ trÞ r0 cã thÓ thay ®æi l¹i nÕu chóng ta nhËn thÊy r»ng gi¸ trÞ gèc cña hµm: g (r0 )  rN 1  r / (13.56) Gi¸ trÞ gèc nµy cã thÓ rót ra dïng c¸c gi¶ thiÕt cña Newton-Raphson theo: g (r0l ) l 1 l (13.57) r r  / l 0 0 g (r0 ) §¹o hµm cña g(r0) cã thÓ rÊt khã kh¨n cho viÖc ph©n tÝch. Trong tr­êng hîp nµy cÇn cã mét c«ng cô tÝnh to¸n kh¸c. Chóng ta cã thÓ thay thÕ ®¹o hµm b»ng mét gi¸ trÞ h»ng sè cã cïng dÊu nh­ biÓu thøc trong dÊu ngoÆc (xem h×nh 13.8). Trong tr­êng hîp nµy th× tÝch ph©n l©u héi tô h¬n. TiÕp theo lµ mét ch­¬ng tr×nh cho tÝnh c¸c møc l­îng tö ho¸ theo ph­¬ng ph¸p Lloyd-Max. TÝch ph©n ®­îc ®­a ra dïng ph­¬ng ph¸p tÝch ph©n Romberg bëi v× nã chÝnh x¸c h¬n ph­¬ng ph¸p tÝch ph©n Simpson. Ch­¬ng tr×nh cho phÐp b¹n thiÕt kÕ l­îng tö ho¸ ®ång ®Òu, Gauss hoÆc lµ Laplace. 1 2 / 2 2 ) e ( y Gauss p( y )  2 2 375
  8.   y Laplace p( y )  e 2 2   1 | y |
  9. double Romberg(double, double, double (*)(double)); char ch; void main() { double *r,*d,r1,delta,alpha; int i,m,N,k,xt,yt; double der,rt,deltal, delta2; char ch1,file_name[16]; FILE *fptr; clrscr(); printf("Enter number of bits --- >"); scanf("%d",&m); N=1
  10. printf("\n a choice between using calculated values, a"); printf("\n fixed value or decreasing values for the "); printf("\n derivatives at every update or calculated "); printf("\n values. Always pick the first choice unless "); printf("\n you encounter numerical problems."); xt=wherex(); yt=wherey(); gotoxy(1,21); printf("Recommendations: Guassian or Uniform select I or 2.\n"); printf(" Laplace select 3."); gotoxy(xt,yt); printf("\n Enter choice:"); printf("\n 1. Calculated derivative of the error function."); printf("\n 2. Fixed value."); printf("\n 3. Decreasing derivative.-->"); while(((ch1=getch())!='1')&&(ch1!='2')&&(ch1!='3' )); putch(ch1); gotoxy(1,21); delline(); delline(); delta=20.0; k=0; xt=wherex(); yt=wherey(); gotoxy(70,25); textattr(WHITE+(GREEN=1000) break; /* Computing the derivative of the function: f(r[0])=r[N-1]-r1, numerically. */ switch(ch1) { 378
  11. case '1': rt=r[0]; r[0]=r[0]+0.001; for(i=1;i
  12. gotoxy(1,18); printf("\n %d derivative=%f error=%f ", k,der,delta); if(fabs(delta)>=500.0) { printf("\n A numerical problem was encountered."); printf("\n Restart problem with a different choice."); exit(1); } r[0]-delta/der; } gotoxy(70,25); textattr(WHITE+(BLACK
nguon tai.lieu . vn