Xem mẫu

  1. CHUYÊN T T NGHI P 2 KHOA DU L CH & KHÁCH S N LU N VĂN T T NGHI P TÀI “Hoàn thi n công tác t ch c và qu n lý lao ng i v i hư ng d n viên t i Công ty c ph n du l ch thanh niên thành ph H Chí Minh.” PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  2. CHUYÊN T T NGHI P 3 KHOA DU L CH & KHÁCH S N L IM U Ngày nay, khi i s ng c a ngư i dân ngày càng ư c nâng cao thí nhu c u ư c ngh ngơi thư giãn sau nh ng gi làm vi c căng th ng cũng ngày càng l n. N m b t ư c nhu c u c p thi t ó c a ngư i dân, nghành du l ch th gi i ã không ng ng hoàn thi n áp ng nhu c u c a ngư i tiêu dùng. nư c ta, kinh doanh du l ch còn khá m i m . Cùng v i s im ic a t nư c vào cu i th p niên 90 c a th k 20, nghành du l ch có nh ng thành công áng k . Trong các văn ki n ih i ng VI, VII, VIII ã kh ng nh vai trò c a ngành du l ch là “ ngành kinh t quan tr ng trong chi n lư c phát tri n kinh t xã h i c a t nư c”; Ngh quy t c a ih i ng l n th 9 ã xác nh “phát tri n du l ch th c s tr thành n n kinh t mũi nh n”. Vi c Vi t Nam gia nh p vào T ch c thương m i th gi i – WTO ã t o ra nhi u cơ h i cũng như thách th c cho các doanh nghi p bao g m c các doanh nghi p kinh doanh du l ch. Môi trư ng c nh tranh tr nên vô cùng gay g t, giá và ch t lư ng tr thành vũ khí c nh tranh có hi u qu nh t. iv i các doanh nghi p l hành thì hi n nay m c giá c a các chương trình du l ch c a các công ty l hành g n như không chênh l ch nhau, vì v y mà ch t lư ng chính là v khí duy nh t c nh tranh. Ch t lư ng chương trình du l ch chính là y u t quy t nh n s thành b i trong kinh doanh c a doanh nghi p l hành. Xác nh ư c t m quan tr ng c a vi c nâng cao ch t lư ng chương trình du l ch nên trong th i gian th c t p t i Công ty c ph n du l ch thanh PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  3. CHUYÊN T T NGHI P 4 KHOA DU L CH & KHÁCH S N niên thành ph H Chí Minh tôi ã tìm hi u v các y u t làm nh hư ng n ch t lư ng chương trình du l ch c a công ty và nh n th y v n n i tr i lên nh t chính là do i ngũ hư ng d n viên. Vi c th c hi n c a hư ng d n viên nh hư ng n g n 70% ch t lư ng c a chương trình du l ch. Do kh năng còn nhi u h n ch nên tôi ch nghiên c u v s nh hư ng c a công tác t ch c qu n lý i v i hư ng d n viên n ch t lư ng chương trình du l ch. Công tác t ch c và qu n lý lao ng c a Công ty c ph n du l ch thanh niên thành ph H Chí Minh hi n nay còn nhi u v n b t c p, m t trong nh ng nguyên nhân chính là u năm 2006 v a qua công ty m i chuy n i lo i hình t doanh nghi p nhà nư c sang công ty c ph n nên công tác t ch c qu n lý còn g p nhi u khó khăn. Chính vì nh ng lý do trên mà tôi ch n tài “Hoàn thi n công tác t ch c và qu n lý lao ng i v i hư ng d n viên t i Công ty c ph n du l ch thanh niên thành ph H Chí Minh” cho chuyên t t nghi p c a mình. B c c c a tài như sau: Chương 1: Cơ s lý lu n chung v công tác t ch c và qu n lý lao ng i v i hư ng d n viên và ch t lư ng chương trình du l ch. Chương 2: Th c tr ng v công tác t ch c và qu n lý lao ng iv i hư ng d n viên và ch t lư ng chương trình du l ch t i Công ty c ph n du l ch thanh niên thành ph H Chí Minh. Chương 3: M t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác t ch c và qu n lý lao ng i v i hư ng d n viên t i Công ty c ph n du l ch thanh niên thành ph H Chí Minh. gi i quy t v n trên tôi ã s d ng s li u sơ c p và th c p, b ng phương pháp nh lư ng và nh tính phân tích s li u. Tôi xin chân thành c m ơn s hư ng d n t n tình c a cô giáo – Th.s Tr n Th H nh, cùng v i s giúp c a m i ngư i trong Công ty c ph n du l ch thanh niên thành ph H Chí Minh ã giúp tôi hoàn thành chuyên này. PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  4. CHUYÊN T T NGHI P 5 KHOA DU L CH & KHÁCH S N Do th i gian h n ch và ki n th c còn h n ch nên chuyên c a tôi còn nhi u sai sót. Tôi r t mong nh n ư c ý ki n óng góp c a cô giáo và cơ s th c t p chuyên c a em ư c t t hơn. PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  5. CHUYÊN T T NGHI P 6 KHOA DU L CH & KHÁCH S N CHƯƠNG 1 CƠ S LÝ LU N V CÔNG TÁC T CH C VÀ QU N LÝ LAO NG I V I HƯ NG D N VIÊN VÀ CH T LƯ NG CHƯƠNG TRÌNH DU L CH 1.1 Khái ni m v du l ch: Ho t ng du l ch ã có ngu n g c hình thành t r t lâu và phát tri n r t nhanh nhưng n nay khái ni m v du l ch v n chưa ư c th ng nh t và ư c hi u r t khác nhau t i các qu c gia khác nhau và t nhi u góc khác nhau. Khái ni m “du l ch” có ý nghĩa u tiên là s kh i hành và lưu trú t m th i c a con ngư i ngoài nơi cư trú thư ng xuyên c a h . Năm 1811 l n u tiên t i Anh có nh nghĩa v du l ch và nó ư c hi u như sau: “Du l ch là s ph i h p nh p nhàng gi a lý thuy t và th c hành c a cu c hành trình v i m c ích gi i trí”. Năm 1930 ông Glusman ngư i Thu S ã nh nghĩa r ng: “Du l ch là s chinh ph c không gian c a nh ng ngư i nm t a i m mà óh không có ch cư trú thư ng xuyên. Ông Kuns ngư i Thu S l i cho r ng: “Du l ch là hi n tư ng nh ng ngư i ch khác, ngoài nơi thư ng xuyên, i n b ng các phương ti n giao thông và s d ng các xí nghi p du l ch”. Giáo sư ti n s Hunziker và giáo sư ti n s Krapf ã nh nghĩa như sau: “Du l ch là t p h p các m i quan h và các hi n tư ng phát sinh trong cu c hành trình và lưu trú c a nh ng ngư i ngoài a phương, n u vi c lưu trú ó không thành cư trú thư ng xuyên và không liên quan n ho t ng ki m l i”. Trong t i n bách khoa qu c t v du l ch do Vi n hàn lâm khoa h c qu c t v du l ch xu t b n thì nói r ng: “Du l ch là t p h p các ho t ng tích c c c a con ngư i nh m th c hi n m t d ng hành trình, là m t công nghi p liên k t nh m tho mãn các nhu c u c a khách du l ch … Du l ch là cu c PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  6. CHUYÊN T T NGHI P 7 KHOA DU L CH & KHÁCH S N hành trình mà m t bên là ngư i kh i hành v i m c ích ã ư c ch n trư c và m t bên là nh ng công c làm tho mãn các nhu c u c a h ”. Theo trư ng i h c kinh t Praha, c ng hoà Séc thì: “Du l ch là t p h p các ho t ng k thu t, kinh t và t ch c liên quan n cu c hành trình c a con ngư i và vi c lưu trú c a h ngoài nơi thư ng xuyên v i nhi u m c ích khác nhau, lo i tr m c ích hành ngh và thăm vi ng có t ch c thư ng kỳ”. Theo trư ng T ng h p kinh t thành ph Varna, Bulgarie: “Du l ch là m t hi n tư ng kinh t – xã h i ư c l p i, l p l i u n – chính là s n xu t và trao i d ch v , hàng hoá c a các ơn v kinh t riêng bi t, c l p - ó là các t ch c, các xí nghi p v i cơ s v t ch t k thu t chuyên môn nh m mb os i l i, lưu trú, ăn u ng, ngh ngơi v i m c ích tho mãn các nhu c u cá th v v t ch t và tinh th n c a nh ng ngư i lưu trú ngoài nơi thư ng xuyên c a h ngh ngơi, ch a b nh, gi i trí mà không có m c ích lao ng ki m l i”. Ngư c l i v i nh ng nh nghĩa trên v du l ch, ông Michael Coltman ã ưa ra m t nh nghĩa r t ng n g n v du l ch: “Du l ch là s k t h p và tương tác c a 4 nhóm nhân t trong quá trình ph c v du l ch bao g m: du khách, nhà cung ng d ch v du l ch, cư dân s t i và chính quy n nơi ón khách du l ch”. H i ngh qu c t v th ng kê du l ch Otawa, Canada di n ra vào tháng 6/1991: “Du l ch là ho t ng c a con ngư i i t i m t nơi ngoài môi trư ng thư ng xuyên, trong m t kho ng th i gian ít hơn kho ng th i gian ã ư c các t ch c du l ch quy nh trư c, m c ích c a chuy n i không ph i ti n hành các ho t ng ki m ti n trong ph m vi vùng t i thăm” Khoa Du l ch và Khách s n, trư ng i h c kinh t qu c dân ưa ra nh nghĩa như sau: “Du l ch là m t nghành kinh doanh bao g m các ho t ng t ch c hư ng d n du l ch, s n xu t, trao i hàng hoá và d ch v c a nh ng doanh nghi p, nh m áp ng các nhu c u v i l i lưu trú, ăn u ng, PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  7. CHUYÊN T T NGHI P 8 KHOA DU L CH & KHÁCH S N tham quan, gi i trí, tìm hi u và các nhu c u khác c a khách du l ch. Các ho t ng ó ph i em l i l i ích kinh t chính tr – xã h i thi t th c cho nư c làm du l ch và cho b n thân doanh nghi p” Còn t i m c 1, i u 4, Lu t du l ch Vi t Nam thì thu t ng “du l ch” ư c hi u như sau: “Du l ch là các ho t ng có liên quan n chuy n i c a con ngư i ngoài nơi cư trú thư ng xuyên c a mình nh m áp ng nhu c u tham quan, tìm hi u, gi i trí, ngh dư ng trong m t kho n th i gian nh t nh”. 1.2 Khái ni m v chương trình du l ch: 1.2.1 nh nghĩa v chương trình du l ch: Theo tác gi David Wright thì “chương trình du l ch là các d ch v trong l trình du l ch. Thông thư ng bao g m d ch v giao thông, nơi ăn , di chuy n và tham quan m t ho c m t s qu c gia, vùng lãnh th hay thành ph . S ph c v này ph i ư c ăng ký y ho c ký h p ng trư c v i m t doanh nghi p l hành và khách du l ch ph i thanh toán y trư c khi các d ch v ư c th c hi n”. Quy nh v du l ch l hành tr n gói c a liên minh Châu Âu và Hi p h i các hãng l hành Vương qu c Anh thì “Chương trình du l ch là s k t h p ư c s p x p t trư c c a ít nh t hai trong s các d ch v : nơi ăn , các d ch v khác sinh ra t d ch v giao thông ho c nơi ăn và nó ư c bán v i m c giá g p và th i gian c a chương trình ph i nhi u hơn 24 gi ”. Theo Gagnon và Ociepka thì “ Chương trình du l ch là m t s n ph m l hành ư c xác nh m c giá trư c, khách có th mua riêng l ho c mua theo nhóm và có th tiêu dùng riêng l ho c tiêu dùng chung v i nhau. M t chương trình du l ch có th bao g m và theo các m c ch t lư ng khác nhau c a b t kỳ ho c t t c các d ch v v n chuy n, hàng không, ư ng b , ư ng s t, ư ng thu , nơi ăn , tham quan và vui chơi gi i trí”. PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  8. CHUYÊN T T NGHI P 9 KHOA DU L CH & KHÁCH S N Còn theo Charles J.Wetelka thì “Chương trình du l ch là b t kỳ chuy n i chơi nào có s p x p trư c (thư ng ư c tr ti n trư c) n m t ho c nhi u a i m và tr v nơi xu t phát. Thông thư ng bao g m s i l i, , ăn, ng m c nh và nh ng thành t khác”. Robert T. Reilly thì ưa ra hai nh nghĩa v chương trình du l ch. nh nghĩa th nh t nói r ng: “Chương trình du l ch là s k t h p c a ít nh t hai thành ph n giao thông và nơi ăn mà nó b o m cung c p d ch v giao thông m t t, d ch v khách s n, b a ăn và d ch v gi i trí”. Còn trong nh nghĩa th hai thì ông cho r ng: “Chương trình du l ch là t t c các d ch v th c hi n chuy n i ã ư c tr ti n trư c lo i tr các d ch v tiêu dùng ơn l c a khách”. T i m c 13, i u 4, Lu t du l ch Vi t Nam ã nh nghĩa r ng: “Chương trình du l ch là l ch trình, các d ch v và giá bán chương trình ư c nh trư c cho chuy n i c a khách du l ch t nơi xu t phát n i m k t thúc chuy n i”. Khoa Du l ch và Khách s n, trư ng i h c Kinh t qu c dân Hà N i thì nh nghĩa như sau: “Chương trình du l ch là m t t p h p các d ch v , hàng hoá ư c s p t trư c, liên k t v i nhau, tho mãn ít nh t hai nhu c u khác nhau trong quá trình tiêu dùng du l ch c a khách v i m c giá g p xác nh trư c và bán trư c khi tiêu dùng c a khách”. 1.2.2 c i m và tính ch t c a chương trình du l ch: M c dù có nhi u nh nghĩa khác nhau v chương trình du l ch nhưng nhìn chung thì chương trình du l ch luôn mang nh ng c i m và tính ch t c a s n ph m d ch v . C th như sau: - Tính vô hình: ư c bi u hi n ch nó không th s mó, cân, o, ong, m ư c; ch khi nào ngư i ta tiêu dùng nó thì m i bi t nó t t d th PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  9. CHUYÊN T T NGHI P 10 KHOA DU L CH & KHÁCH S N nào. K t qu khi mua chương trình du l ch là s tr i nghi m ch không ph i là s h u nó. - Tính không ng nh t: bi u hi n là nh ng chuy n th c hi n chương trình khác nhau thì nó khác nhau và không l p l i v ch t lư ng vì nó còn b nh hư ng b i nh ng y u t bên ngoài mà chính b n thân c a doanh nghi p cũng không th ki m soát n i. - Tính ph thu c vào uy tín c a nhà cung c p: vì ch t lư ng c a chương trình du l ch không có s b o hành v th i gian, không th tr l i nên n u không ph i là nhà cung c p có uy tín thì s không h p d n ư c khách hàng. - Tính d b b t chư c và sao chép: vì vi c kinh doanh chương trình du l ch không òi h i nh ng k thu t tinh vi, khoa h c tiên ti n hi n i, lư ng v n u tư ban u th p. - Tính th i v cao và luôn bi n ng: vì trong d ch v du l ch thì th i gian, không gian s n xu t và tiêu dùng luôn trùng nhau, mà s n xu t du l ch ph thu c r t nhi u và r t nh y c m v i nh ng thay i c a các y u t trong môi trư ng vĩ mô. - Tính khó bán: nguyên nhân là do các tính ch t ã nói trên c a chương trình du l ch ng th i còn do c m nh n r i ro c a khách khi mua chương trình du l ch. 1.2.3 Phân lo i chương trình du l ch: Vi c phân lo i các chương trình du l ch là công vi c không th thi u c a các doanh nghi p kinh doanh l hành b i vì phân lo i chương trình du l ch sec giúp hoàn thi n n i dung chính sách s n ph m c a doanh nghi p, l a ch n ư c các o n th trư ng m c tiêu phù h p, có các chính sách u tư thích h p cho t ng lo i chương trình, t o ra ư c tíh h p d n c a s n ph m l hành ,…. Có nhi u tiêu th c phân lo i các chương trình du l ch: PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  10. CHUYÊN T T NGHI P 11 KHOA DU L CH & KHÁCH S N Căn c vào ngu n g c phát sinh: + Chương trình du l ch ch ng: là lo i chương trình mà doanh nghi p l hành ch ng nghiên c u th trư ng, xây d ng các chương trình du l ch, n nh các ngày th c hi n, sau ó m i t ch c bán và th c hi n các chương trình. + Chương trình du l ch b ng: là lo i chương trình mà khách t tìm n v i doanh nghi p l hành, ra các yêu c u và nguy n v ng c a h . Trên cơ s ó doanh nghi p l hành xây d ng chương trình. Hai bên ti n hành tho thu n và th c hi n sau khi ã t ư c s nh t trí c a ôi bên. + Chương trình du l ch k t h p: là s k t h p c a hai lo i trên, c th là doanh ngi p l hành ch ng nghiên c u th trư ng, xây d ng chương trình du l ch nhưng không n nh ngày th c hi n. Thông qua các ho t ng tuyên truy n qu ng cáo, khách du l ch s tìm n v i doanh nghi p l hành. Trên cơ s chương trình s n có, hai bên ti n hành tho thu n và sau ó th c hi n chương trình. Căn c vào d ch v c u thành và m c ph thu c trong tiêu ding: + Chương trình du l ch tr n gói có ngư i tháp tùng: lo i chương trình này có nh ng c i m sau: - Bao g m h u h t các thành ph n d ch v v n chuy n, lưu trú, ăn u ng, tham quan, hư ng d n, gi i trí và các d ch v khác ã ư c s p t trư c m c t i a. - Giá tr n gói c a t t c các d ch v , chi phí thư ng th p hơn so v i d ch v cùng lo i c a các chương trình du l ch khác. Giá tính theo u khách bu ng ôi, giá theo th i v . PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  11. CHUYÊN T T NGHI P 12 KHOA DU L CH & KHÁCH S N - Khách mua chương trình ư c t ch c thành oàn và hư ng d n viên chuyên nghi p ư c doanh nghi p l hành tuy n ch n i cùng oàn khách và ph c v su t t khi ón khách cho n khi ti n khách. + Chương trình du l ch cl p y theo ơn t hàng c a khách có các c i m sau: - áp ng chính xác mong mu n c a khách, t t c các d ch v theo yêu c u c a khách và u ư c lên k ho ch trư c, ph c v theo s thích cá nhân. - Giá c a chương trình là giá tr n gói, bao g m giá c a t t c các d ch v c u thành vì v y thư ng t hơn so v i các chương trình khác có cùng th h ng, s lư ng. + Chương trình du l ch c l p t i thi u theo ơn t hàng c a khách. c i m: - G m 2 d ch v cơ b n: v n chuy n và lưu trú - Giá g m: giá vé máy bay, giá bu ng ng khách s n, giá v n chuy n t sân bay n khách s n và ngư c l i. - Không i theo oàn có t ch c, không có hư ng d n + Chương trình du l ch tham quan: - Ph c v cho m t chuy n tham quan ng n m t i m hay khu du l ch nào ó - dài c a chương trình có th là t vài gi n vài ngày trong ph m vi h p. - Giá c a chương trình là giá tr n gói c a các d ch v ph c v cho quá trình tham quan - Chương trình có th ư c bán tách r i và có th bán kèm theo v i các s n ph m c a hãng v n chuy n ho c là các cơ s kinh doanh lưu trú. + Chương trình du l ch ch có hư ng d n viên t i các i m n Căn c vào m c giá: PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  12. CHUYÊN T T NGHI P 13 KHOA DU L CH & KHÁCH S N + Chương trình du l ch theo m c giá tr n gói: bao g m h u h t các d ch v , hàng hoá phát sinh trong quá trình th c hi n chương trình du l ch và giá c a chương trình là giá tr n gói. + Chương trình du l ch theo m c giá tuỳ ch n: Khách có th tuỳ ý l a ch n các c p ch t lư ng ph c v khác nhau v i các m c giá khác nhau. + Chương trình du l ch theo m c giá cơ b n: ch bao g m m t s d ch v ch y u c a chương trình du l ch v i n dung ơn gi n. Căn c vào m c ích chuy n i và lo i hình du l ch: + Chương trình du l ch ngh ngơi, gi i trí và ch a b nh + Chương trình du l ch theo chuyên + Chương trình du l ch công v MICE + Chương trình du l ch tàu thu + Chương trình du l ch tôn giáo, tín ngư ng + Chương trình du l ch sinh thái + Chương trình du l ch th thao, khám phá và m o hi m + Chương trình du l ch c bi t + Chương trình du l ch t ng h p Ngoài nh ng tiêu th c trên ngư i ta có th phân lo i theo nh ng tiêu th c khác như: theo hình th c t ch c tiêu dùng; theo dài th i gian c a chương trình; … S phân lo i ch mang tính ch t tương i và thư ng có s k t h p gi a các s n ph m c a các lo i hình du l ch xây d ng chương trình du l ch sao cho phù h p v i m c ích và ng cơ chuy n i c a khách. 1.3 Khái ni m v ch t lư ng chương trình du l ch: 1.3.1 nh nghĩa v ch t lư ng chương trình du l ch: ng trên các góc khác nhau thì có nh ng quan i m khác nhau v ch t lư ng chương trình du l ch. PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  13. CHUYÊN T T NGHI P 14 KHOA DU L CH & KHÁCH S N Theo quan i m c a công ty l hành: “Ch t lư ng chương trình du l ch chính là m c phù h p c a nh ng c i m thi t k so v i ch c năng và phương th c s d ng chương trình và cũng là m c mà chương trình th c s t ư c so v i thi t k ban u c a nó” Theo quan i m c a khách du l ch: “Ch t lư ng chương trình du l ch là m c phù h p c a nó i v i yêu c u c a ngư i tiêu dùng du l ch ho c ch t lư ng chương trình du l ch chính là m c tho mãn c a chương trình du l ch nh t nh iv im t ng cơ i du l ch c th , là s th hi n m c hài lòng c a khác khi tham gia vào chuy n i c a m t chương trình du l ch nào ó”. Ch t lư ng chương trình du l ch = M c hài lòng c a khách du l ch S= P – E Trong ó: E: m c mong i c a khách P: m c c m nh n, ánh giá c a khách sau khi tiêu dùng s n ph m du l ch S: m c hài lòng c a khách Khi S > 0: chương trình ư c ánh giá t ch t lư ng cao Khi S = 0: chương trình t ch t lư ng Khi S < 0: chương trình không t ch t lư ng t c là ch t lư ng chương trình kém, không ch p nh n ư c. 1.3.2 Các y u t nh hư ng n ch t lư ng chương trình du l ch: Các y u t bên trong: Nhóm các y u t bên trong bao g m: i ngũ nhân viên th c hi n, các trang thi t b ph c v kinh doanh, quy trình công ngh , phương th c qu n lý, cán b qu n lý, …Các y u t này nh hư ng r t l n n ch t lư ng chương trình du l ch , c bi t là y u t qu n lý nh hư ng n g n 85% ch t lư ng PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  14. CHUYÊN T T NGHI P 15 KHOA DU L CH & KHÁCH S N chương trình tuy nhiên các nhân viên và c bi t là hư ng d n viên cũng có nh hư ng r t l n n ch t lư ng c a chương trình du l ch. c i ti n ch t lư ng s n ph m c a doanh nghi p l hành thì c n ph i thu h p nh ng sai s t khi hình thành s n ph m cho n khi khách du l ch k t thúc chuy n i. Nh ng kho ng cách, sai s này bao g m: - Sai s gi a s trông i và kỳ v ng c a khách v i s n ph m ư c thi t k - Sai s xu t phát t s hi u bi t v s n ph m c a i ngũ nhân viên - Sai s trong ho t ng qu n lý, i u hành - Sai s do nh n th c c a các thành ph n v s n ph m thi t k - Sai s tương ng trong quá trình th c hi n - Sai s do các y u t ngo i c nh: t nhiên, xã h i Các y u t bên ngoài: Các y u t bên ngoài bao g m: Khách du l ch, các nhà cung c p, các i lý du l ch và môi trư ng t nhiên xã h i. 1.4 Khái ni m v hư ng d n viên du l ch: 1.4.1 nh nghĩa v hư ng d n viên du l ch: nh nghĩa c a trư ng i h c British Columbia (Canada): “Hư ng d n viên du l ch là các cá nhân làm vi c trên các tuy n du l ch, tr c ti p i kèm ho c do chuy n cùng v i các cá nhân ho c các oàn khách theo m t chương trình du l ch, nh m m b o vi c th c hi n l ch trình theo úng k ho ch, cung c p các l i thuy t minh v các i m du l ch và t o ra nh ng n tư ng tích c c cho khách du l ch” nh nghĩa c a T ng c c Du l ch Vi t Nam: “Hư ng d n vien du l ch là cán b chuyên môn, làm vi c cho các doanh nghi p l hành (bao g m c các doanh nghi p du l ch khác có ch c PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  15. CHUYÊN T T NGHI P 16 KHOA DU L CH & KHÁCH S N năng kinh doanh l hành), th c hi n nhi m v hư ng d n du khách tham quan theo chương trình du l ch ã ư c ký k t”. 1.4.2 Phân lo i hư ng d n viên du l ch: Tuỳ thu c vào cơ c u t ch c lao ng c a b ph n hư ng d n trong công ty l hành phân lo i hư ng d n viên, cách phân lo i ph bi n là d a theo ngôn ng , ngoài ra còn căn c theo ph m vi ho t ng c a hư ng d n viên phân lo i c th như sau: + Hư ng d n viên du l ch theo ch ng: là ngư i th c hi n hư ng d n chương trình du l ch và thuy t minh trong m t khu v c nh t nh, hay m t o n c a hành trình du l ch. + Hư ng d n viên du l ch toàn tuy n: là cán b chuyên môn làm vi c cho các công ty l hành ho c các công ty có ch c năng kinh doanh du l ch i cùng v i khách du l ch trong su t cu c hành trình du l ch, m b o vi c t ch c th c hi n chương trình du l ch theo h p ng du l ch ã ký k t c a công ty v i khách du l ch. 1.4.3 c i m c a lao ng hư ng d n: Lao ng là hư ng d n có nh ng c i m khác so v i các lao ng khác, c th : + Th i gian lao ng: th i gian lao ng c a hư ng d n viên là không c nh và khó có th nh m c lao ng cho hư ng d n viên. Hư ng d n viên không ch ph i làm vi c trong lúc hư ng d n tham quan mà còn ph i ph c v c trong th i gian khách lưu trú t i khách s n khi khách có yêu c u. Ngoài ra do tính ch t th i v c a m t s lo i hình du l ch mà th i gian làm vi c c a hư ng d n viên phân b không u. + Kh i lư ng công vi c: kh i lư ng công vi c c a hư ng d n viên thư ng l n và ph c t p, tuỳ theo n i dung và tính ch t c a chương trình du PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  16. CHUYÊN T T NGHI P 17 KHOA DU L CH & KHÁCH S N l ch mà có nhi u lo i công vi c khác nhau. Hư ng d n viên ph i là ngư i có th làm thành th o nhi u công vi c khác nhau. + Cư ng lao ng: khá cao và căng th ng. V i kh i lư ng công vi c l n và th i gian không nh m c nên trong su t quá trình th c hi n chương trình hư ng d n viên ph i luôn trong tr ng thái s n sàng ph c v . + Tính ch t công vi c: hư ng d n viên ph i thư ng xuyên ti p xúc tr c ti p v i nhi u lo i khách khác nhau, ti p xúc và ph i h p v i nhi u i tư ng c a các cơ s ph c v , thư ng xuyên ph i xa nhà, công vi c mang tính ơn i u c bi t là i v i hư ng d n viên chuyên tuy n, … 1.4.4 M t s yêu c u i v i hư ng d n viên: + Ph m ch t chính tr : ph i n m ư c ư ng l i ch trương c a ng, Nhà nư c, Hi n pháp và pháp lu t và ph i bi t cách b o v , tuyên truy n cho khách du l ch hi u. + Trình chuyên môn nghi p v : ánh giá trình chuyên môn nghi p v c a m t hư ng d n viên thì thư ng căn c vào các tiêu th c sau: ki n th c v khoa h c c n thi t, phương pháp và ngh thu t hư ng d n, trình ngôn ng . + o c ngh nghi p: cũng như các ngh khác òi h i ph i có lòng yêu ngh thì m i có th có nhi t huy t và truy n t ư c c m xúc cho khách du l ch. Ngoài ra do tính ch t ph c t p nhưng t nh c a công vi c nên òi h i hư ng d n viên ph i kiên nh n, t n t y, trung th c + S c kho : là y u t òi h i hàng u i v i hư ng d n viên vì hư ng d n viên ph i ph c v khách du l ch trong su t cu c hành trình, gánh vác nh ng tr ng trách r t n ng n . Ngoài ra hư ng d n viên c n có ngo i hình tương i d nhìn, không có d t t. 1.4.5 Vai trò c a hư ng d n viên i v i ch t lư ng chương trình du l ch PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  17. CHUYÊN T T NGHI P 18 KHOA DU L CH & KHÁCH S N Hư ng d n viên là ngư i có vai trò vô cùng quan tr ng trong ho t ng du l ch; ngoài nhi m v chính tr , nhi m v kinh t iv i t nư c hư ng d n viên và vai trò c a hư ng d n viên i v i khách du l ch thì hư ng d n viên còn có vai trò vô cùng quan tr ng i v i công ty c a mình. Hư ng d n viên là ngư i thay m t công ty th c hi n tr c ti p h p ng ã ký k t v i khách du l ch, m b o mang l i l i ích kinh t cho công ty, hư ng d n viên là ngư i quy t nh n g n 70% ch t lư ng chương trình du l ch. Do v y, khi hư ng d n viên hoàn thành t t công vi c c a mình s tăng uy tín cho công ty; v i nh ng trình hi u bi t, khă năng giao ti p, s chăm sóc ón ti p nhi t tình c a hư ng d n viên s t o nên c m nh n t t vêg ch t lư ng chương trình du l ch và khi n khách du l ch có mong mu n quay tr l i v i các chương trình c a công ty. 1.5 Khái ni m v công tác t ch c và qu n lý lao ng iv i hư ng d n viên: V i tư cách là m t trong nh ng ch c năng cơ b n c a qu n tr thì công tác t ch c và qu n lý lao ng i v i hư ng d n viên bao g m vi c ho ch nh, t ch c, ch huy và ki m soát các ho t ng nh m thu hút, s d ng và phát tri n hư ng d n viên có th t ư c các m c tiêu c a công ty. N u i sâu vào nghiên c u thì chúng ta có th hi u công tác t ch c và qu n lý lao ng i v i hư ng d n viên là vi c tuy n m , tuy n ch n, duy trì, phát tri n, s d ng, ng viên và cung c p ti n nghi cho hư ng d n viên thông qua t ch c c a nó. Song dù ti p c n giác nào thì công tác t ch c và qu n lý hư ng d n viên v n chính là t t c các ho t ng c a t ch c xây d ng, phát tri n, s d ng, ánh giá, b o toàn và gìn gi m t l c lư ng hư ng d n viên phù h p v i yêu c u c a t ch c c v m t s lư ng và ch t lư ng. Không m t ho t ng nào c a t ch c có th ho t ng có hi u qu n u thi u công tác qu n t ch c và qu n lý lao ng, nó là b ph n c u thành và PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  18. CHUYÊN T T NGHI P 19 KHOA DU L CH & KHÁCH S N không th thi u c a qu n tr kinh doanh và nó chính là y u t quy t nh n s thành công hay th t b i trong các ho t ng s n xu t kinh doanh c a t ch c. Vai trò c a công tác t ch c và qu n lý hư ng d n viên càng ư c th hi n rõ hơn trong th i i ngày nay khi mà s c nh tranh trên th trư ng ngày càng gay g t, s ti n b c a khoa h c k thu t cùng v i s phát tri n c a n n kinh t bu c các nhà qu n tr ph i bi t thích ng, vì v y vi c tìm úng ngư i, giao úng vi c, úng v trí là v n ph i ư c quan tâm hàng u. Có th phân chia các ho t ng ch y u c a công tác t ch c và qu n lý hư ng d n viên theo 3 nhóm ch c năng ch y u sau: 1.5.1 Nhóm ch c năng thu hút ( hình thành) ngu n nhân l c: Trong nhóm ch c năng này thì công tác t ch c và qu n lý hư ng d n viên bao g m các ho t ng m b o cho t ch c có nhân viên v s lư ng cũng như ch t lư ng, t ch c ph i ti n hành k ho ch hoá ngu n nhân l c; phân tích và thi t k công vi c; biên ch nhân l c và thôi vi c; tuy n m , tuy n ch n. 1.5.1.1 L p k ho ch ngu n nhân l c: L p k ho ch ngu n nhân l c là quá trình ánh giá, xác nh nhu c u v ngu n nhân l c áp ng m c tiêu công vi c c a t ch c và xây d ng các k ho ch áp ng nhu c u ó. L p k ho ch ngu n nhân l c chính là cơ s cho các ho t ng biên ch ngu n nhân l c, ào t o và phát tri n ngu n nhân l c; nó gi vai trò trung tâm trong qu n lý chi n lư c ngu n nhân l c vì v y nh hư ng r t l n n hi u qu c a t ch c. Vi c l p k ho ch ngu n nhân l c g m: vi c ư c tính các nhu c u v nhân l c c a các t ch c trong b máy doanh nghi p trong kỳ k ho ch, ư c tính có bao nhiêu ngư i s làm vi c cho t ch c t ó tri n khai các bi n pháp cân i cung c u nhân l c c a t ch c trong kỳ k ho ch. Quá trình l p k ho ch ngu n nhân l c có th ư c th hi n thông qua hình sau: PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  19. CHUYÊN T T NGHI P 20 KHOA DU L CH & KHÁCH S N C us n Năng su t lao Th trư ng lao Th trư ng lao ph m ng ng bên trong ng bên ngoài C u lao ng Cung lao ng Nh ng i u ki n và các gi i pháp l a ch n Hình 1.1 ( ngu n: Luis R.Gomez-Mejia; David B.Balkin; Robert L.Cardy: Managing Human Resources; Prentice Hall International, Inc, trang 65 ) Ti n trình l p k ho ch ngu n nhân l c thư ng ư c ti n hành theo các bư c sau: Bư c 1: ra nhu c u và d báo nhu c u Trong bư c này, doanh nghi p c n tính n k ho ch kinh doanh c a doanh nghi p trong ng n h n cũng như dài h n; s lư ng hư ng d n viên s ngh làm t i doanh nghi p vì nh ng lý do như thuyên chuy n công tác, ngh hưu, thai s n, …; các yêu c u v s lư ng cũng như ch t lư ng c a hư ng d n viên. Bư c 2: ra chính sách và k ho ch: Sau khi d oán ư c c u và cung nhân l c cho th i kỳ k ho ch c a doanh nghi p, ti n hành cân i, so sánh c u v i cung v nhân l c. K t qu so sánh s x y ra các trư ng h p sau: - C u nhân l c l n hơn cung nhân l c (thi u lao ng): Trư ng h p này t ch c c n tìm ki m các bi n pháp khai thác và huy ng l c lư ng hư ng d n viên t bên trong và bên ngoài t ch c. Doanh nghi p có th th c hi n chương trình ào t o k năng và ào t o l i nh ng ngư i hư ng d n viên hi n có h có th m nh n nh ng ch tr ng hi n có trong t ch c; b t PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
  20. CHUYÊN T T NGHI P 21 KHOA DU L CH & KHÁCH S N hư ng d n viên trong t ch c; k ho ch hoá k c n và phát tri n qu n lý; tuy n m hư ng d n viên m i t ngoài t ch c; ký h p ng ph v i các công ty khác tăng thêm gia công s n ph m; ... - Cung nhân l c l n hơn c u nhân l c (th c lao ng): trong trư ng h p này doanh nghi p nên th c hi n các bi n pháp gi m biên ch nhân l c như: thuyên chuy n nhân l c n b ph n ang thi u; gi m gi lao ng; chia s công vi c; ngh luân phiên, ngh không lương t m th i; cho các t ch c khác thuê nhân l c; … - Cung nhân l c b ng c u nhân l c (cân i): i v i trư ng h p này thì doanh nghi p nên áp d ng các bi n pháp như: b trí s p x p l i nhân l c trong n i b t ch c; th c hi n k ho ch hoá k c n; b t thăng ch c cho nhân viên; tuy n m t bên ngoài thay th cho nh ng nhân viên v hưu, chuy n công tác, … Bư c 3: Th c hi n k ho ch: Sau khi ra các chính sách và k ho ch thì doanh nghi p c n tính toán v kh năng tài chính cũng như các m t khác ch n ra bi n pháp thích h p nh t th c hi n Bư c 4: Ki m tra và ánh giá ây là khâu không th thi u trong qu n tr nhân l c, vi c ki m tra ánh giá nh m xem có phù h p v i m c tiêu k ho ch ra hay không có nh ng i u ch nh k p th i. 1.5.1.2 Phân tích và thi t k công vi c: Phân tích công vi c: là quá trình thu th p các tư li u và ánh giá m t cách có h th ng các thông tin quan tr ng có liên quan n các công vi c c th trong t ch c nh m làm rõ b n ch t c a t ng công vi c. Nguyên t c c a vi c phân tích công vi c ph i tính n s chênh l ch c a 5 thành ph n sau: kỳ PHAN NGUY N MINH H NG L P: DU L CH 45B
nguon tai.lieu . vn