- Trang Chủ
- Du lịch
- Kinh nghiệm phát triển sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe ở một số nước tiêu biểu và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
Xem mẫu
- Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch
KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM DU LỊCH CHĂM SÓC SỨC
KHỎE Ở MỘT SỐ NƯỚC TIÊU BIỂU VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO
VIỆT NAM
Triệu Thị Hòa – Công ty du lịch lữ hành PYS
1. Kinh nghiệm phát triển sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe tại Ấn Độ.
Ấn Độ là quốc gia được biết đến như là cái nôi của yoga và thiền. Với thế
mạnh về những bài trị liệu tinh thần và thể chất bằng yoga, các phương thuốc y học
cổ truyền, thiên nhiên, quốc gia này đã phát triển loại hình du lịch chăm sóc sức
khỏe toàn diện, tạo ra các tour du lịch chăm sóc sức khỏe trọn gói, mang lại trải
nghiệm đặc biệt với những hiệu quả rõ rệt về cải thiện cho du khách sau tour du
lịch. Du lịch chăm sóc sức khỏe đưa Ấn Độ trở thành điểm đến cung cấp sản phẩm
này với mức tăng trưởng nhanh nhất đạt 22%/năm. Với mục tiêu phát triển dòng
sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe, Ấn Độ đưa ra chiến lược thu hút những dòng
khách du lịch chăm sóc sức khỏe cao cấp, hạng sang, từ đó dòng khách bình dân sẽ
tự tăng theo xu hướng. Nhiều điểm đến chăm sóc sức khỏe cao cấp được phát triển
liên tục, nổi bật như Ananda ở Himalayas và Trung tâm chăm sóc sức khỏe toàn
diện Soukya ở Bangalore.
Nắm bắt được xu hướng, để đảm bảo chất lượng sản phẩm du lịch đặc biệt
này, đồng thời hỗ trợ sự phát triển của các cơ sở chăm sóc sức khỏe, Bộ Du lịch Ấn
Độ đã xây dựng Hướng dẫn phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe, với những vấn đề
được quy định cụ thể như: làm rõ khái niệm du lịch chăm sóc sức khỏe, các chương
trình đào tạo nguồn nhân lực du lịch chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ tài chính xây dựng
cơ sở chăm sóc sức khỏe, xúc tiến quảng bá… Ngoài ra, để kiểm soát chất lượng
dịch vụ chăm sóc sức khỏe, Bộ Du lịch Ấn Độ cũng phối hợp với Ủy ban chứng chỉ
nghề dịch vụ chăm sóc sức khỏe và bệnh viện để tổ chức thẩm định chất lượng các
Trung tâm chăm sóc sức khỏe trên toàn quốc và cấp chứng chỉ, đồng thời hướng
dẫn nâng cao chất lượng dịch vụ.
Nghiên cứu trường hợp điển hình của sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe
tại Bangalore, Ấn Độ: Khu du lịch chăm sóc sức khỏe Soukya
Là một trong những trung tâm chăm sóc sức khỏe toàn diện (thể chất và tinh
thần) đầu tiên trên thế giới, Soukya nằm ở vùng ngoại ô phía Tây tỉnh Bangalore,
Ấn Độ. Thành lập năm 2003, Soukya là một trung tâm chăm sóc sức khỏe toàn
diện và trọn gói với khu chữa bệnh, khu tập yoga, khu trị liệu, khu ăn uống và khu
lưu trú (25 phòng tiêu chuẩn khách sạn 3 sao). Soukya coi con người là tổng thể
của cơ thể vật lý, tâm trí và tinh thần. Khi khám bệnh họ xem xét đến mọi yếu tố
liên quan như tâm lý, ăn uống, tình cảm, quan hệ xã hội, văn hóa, phong cách sống,
môi trường và yếu tố tinh thần trong việc giữ gìn sức khỏe và chữa bệnh.
Hội thảo Phát triển Du lịch chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam 76
- Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch
Soukya cung cấp cho khách các gói dịch vụ về giải tỏa và quản lý căng
thẳng, trẻ hóa và giải độc, chữa bệnh. Mỗi chương trình sẽ diễn ra ngắn nhất từ 7
ngày tới dài nhất là 28 ngày với các phương thức chăm sóc sức khỏe khác nhau tùy
vào nhu cầu của khách. Các chương trình chăm sóc sức khỏe được xây dựng riêng
biệt phù hợp với từng người, do vậy chương trình chi tiết chỉ được xây dựng sau
khi khách đến nghỉ và được thăm khám bởi các bác sỹ. Chế độ dinh dưỡng, chế độ
luyện tập, chế độ trị liệu của từng người được lên kế hoạch sau buổi gặp với bác sĩ
của từng khách hàng.
Tại Soukya áp dụng chế độ thực dưỡng được thực hiện bởi chuyên gia về
dinh dưỡng, chế độ ăn chay cho tất cả các khách, ít béo, ít muối và hạn chế gia vị.
Các thực phẩm đảm bảo là nguồn gốc thực phẩm sạch, 80% nguyên liệu để làm
thức ăn được trồng tại vườn của trung tâm. Rượu và thuốc lá không được phép sử
dụng tại Soukya. Ti vi, điện thoại di động, internet bị hạn chế sử dụng, chỉ khuyến
khích sử dụng tại khu vực sinh hoạt chung.
Sau kết thúc chương trình chăm sóc sức khỏe, khách sẽ được kiểm tra lại các
chỉ số, cân nặng… các dấu hiệu tích cực về sức khỏe được cải thiện rõ rệt là những
kết quả mà các khách hàng tại đây cho biết. Bên cạnh đó, những kiến thức, thông
tin bổ ích để có lối sống lành mạnh, bảo vệ sức khỏe cũng là những điều quý báu
mà chương trình du lịch sức khỏe mang lại bên cạnh trải nghiệm đặc biệt này.
Một trong những loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe ở Ấn Độ phải kể đến
loại hình: YoGa
- YoGa ở Ấn Độ loại hình du lịch chăm sóc sức khỏe ở Ấn Độ
Yoga, hình thức chăm sóc sức khỏe vốn đã phát triển và hoạt động trong suốt
nhiều thiên niên kỷ tại Ấn Độ, quốc gia rộng lớn và luôn ẩn chứa nhiều điều lý thú.
Thành phố Mysuru – khởi nguồn Yoga Ấn Độ: Thành phố Mysuru là nơi
khởi điểm cho Yoga lâu đời, vào những năm 1930, Cung điện Mysuru tại Ấn
Độ được biết đến là nơi sản sinh ra phong cách Yoga Ashtanga và Lyengar và
thành phố Mysuru đóng một vai trò không thể thiếu trong việc truyền bá và phổ
biến loại hình trị liệu sức này, để cho tới nay ai ai cũng biết tới. Hầu hết các trường
dạy Yoga ở Mysuru đều tập trung trong và xung quanh Gokulam, một khu dân cư
chủ yếu nằm về phía Tây Bắc của trung tâm thành phố. Tại đây, du khách có thể
trải nghiệm các khóa học về Yoga Ashtang và massage mô sâu theo phong cách
Ayurvedic được biết đến như chữa bệnh bằng luân xa, thiền định âm thanh.
- Trải nghiệm Yoga tĩnh ở Bang Kerala, Ấn Độ: Bang Kerala là điểm đến
hấp dẫn cho du khách muốn tìm về chốn nghĩ dưỡng yên bình.
Với cảnh quan địa lý đa dạng, lịch sử phong phú và phương pháp trồng trọt,
bang Kerala nằm ở phía Nam cũng là vùng đất Yoga phổ biến ở Ấn Độ. Sở hữu khí
hậu nhiệt đới do nằm ở vị trí chiến lược dọc theo bờ biển Malabar và sự phong phú
Hội thảo Phát triển Du lịch chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam 77
- Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch
của nhiều loại cây thuốc đã mang lại nhiều điều kiện để nơi đây phát triển các
chương trình Yoga và các trung tâm điều trị. Tới đây, du khách có thể trải
nghiệm du ngoạn bằng thuyền dọc theo vùng nước sau hồ Vembanad ở Alleppey,
sau đó tham gia vào một chương trình Yoga kéo dài một tuần. Các khu nghỉ dưỡng
ven hồ ở bang Kerala cũng có những chương trình chăm sóc sức khỏe đặc biệt như
liệu trình mát-xa dầu, tắm hơi bằng thảo dược…
- Trải nghiệm thị trấn Rishikesh – Thủ đô của Yaga Ấn Độ
Xây dựng, phát triển dọc theo bờ sông Hằng huyền thoại và được mệnh danh
là nơi có một trong bảy con sông linh thiêng nhất ở Ấn Độ, Rishikesh từ lâu đã thu
hút lượng lớn khách hành hương ghé thăm mỗi năm. Bên cạnh những công trình
tôn giáo linh thiêng, Rishikesh cũng được nhiều người biết đến như thủ đô Yoga
của thế giới và là lựa chọn phổ biến cho những người muốn du lịch yoga, chăm sóc
sức khỏe tại Ấn Độ. Tại đây có những khóa học về yoga, thiền tịnh giúp nhiều
người ghé thăm vùng đất này cảm thấy tĩnh tâm hơn. Nếu có dịp ghé thăm quốc gia
tỉ dân đông đúc, bạn hãy thử trải nghiệm thư giãn tại thị trấn Rishikesh.
- Trải nghiệm Yoga trên bãi biển Patnem, Goa
Những bãi biển rợp bóng cọ của Goa và lối sống susegad (hài lòng với cuộc
sống) từ lâu đã thu hút trí tò mò của khách du lịch địa phương và quốc tế. Vùng đấy
bình yên đó nổi tiếng nhất với những bài tập sáng tạo Oil Yoga, lấy cảm hứng từ
loại hình võ thuật cổ xưa của Ấn Độ. Phương thức trị liệu này là sự kết hợp giữa
các nguyên tắc tự xoa bóp với thực hành các tư thế yoga nhằm tăng cường sức chứa
của phổi, cải thiện tính linh hoạt cũng như điều hòa hệ thống bạch huyết và máu
của cơ thể. Một sớm bình minh tập Yoga bên bờ biển sẽ giúp bạn khởi đầu ngày
mới tràn ngập hứng khởi.
2. Kinh nghiệm phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe ở Thái Lan
Giống như Ấn Độ, Thái Lan rất phát triển về cả du lịch y tế và du lịch CSSK.
Vì Thái Lan vốn nổi tiếng là một điểm đến du lịch thú vị, nhiều khách du lịch chọn
lựa ở trong các khách sạn và khu nghỉ dưỡng spa có kết hợp tận dụng phong cảnh
đẹp, bãi biển và các hoạt động văn hóa, cũng như thưởng thức một số truyền thống
về chăm sóc sức khỏe như massage Thái hay thiền Phật giáo, những hoạt động này
cũng đã được toàn cầu hóa trong những năm gần đây. Bên cạnh đó chính phủ Thái
Lan xác định du lịch là một ngành kinh tế mũi nhọn của quốc gia này, từ năm 2004,
quốc gia này đã đề ra chiến lược trở thành trung tâm Y tế của Châu Á, và từ đó cho
đến nay họ vẫn không ngừng nỗ lực cho chiến lược đó. Bộ Y tế Thái Lan đề ra 3
mục tiêu trọng điểm: dịch vụ y tế, dịch vụ sức khỏe bao gồm massage truyền thống,
spa và các sản phẩm dược liệu… Đầu tư vào lĩnh vực du lịch chữa bệnh cũng được
khuyến khích, đặc biệt tại các vùng du lịch trọng điểm của Thái Lan như Bangkok,
Chiang Mai, Phuket, Surat Thani, Pattaya, Hua Hin. Đầu tháng 9/2016, thông qua
Hội thảo Phát triển Du lịch chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam 78
- Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch
chương trình “Đến Thái Lan vì sức khỏe của bạn” các đại lý du lịch đã có được sự
liên kết rộng mở với các trung tâm chăm sóc sức khỏe tư nhân cung cấp các dịch vụ
trọn gói dành cho du khách nước ngoài đến Thái Lan, đồng thời giới thiệu ra thế
giới những dịch vụ chăm sóc sức khỏe dành cho người nước ngoài.
3. Một số bài học kinh nghiệm cho phát triển du lịch CSSK ở Việt Nam
Để phát triển sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam, các bài học
kinh nghiệm trên thế giới có thể được tổng hợp và đúc rút, áp dụng vào tình hình
thực tế tại Việt Nam, cụ thể là:
- Cần xây dựng hướng dẫn phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe, trong đó
làm rõ các khái niệm, tính chất sản phẩm, những yêu cầu kỹ thuật, nhân sự, nguồn lực…
- Cần có định hướng và quy hoạch cụ thể để sản phẩm du lịch chăm sóc sức
khỏe phát triển hiệu quả, lâu dài và bền vững.
- Cần có sự hỗ trợ của chính phủ trong công tác đào tạo nguồn nhân lực của
các cơ sở du lịch chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ đầu tư hạ tầng kĩ thuật…
- Cần có những nghiên cứu, đánh giá nguồn lực phát triển loại hình chăm sóc
sức khỏe một cách toàn diện và bài bản để có những hướng đầu tư phát triển phù hợp.
- Công tác xúc tiến quảng bá tới khách du lịch quốc tế về du lịch chăm sóc
sức khỏe cần cung cấp chi tiết, đầy đủ thông tin về sản phẩm; quảng bá lợi ích về
sức khỏe, sắc đẹp…
- Du lịch chăm sóc sức khỏe nhắm vào đối tượng khách du lịch cao cấp
trước, tiếp đó là khách du lịch đại trà, bình dân.
- Cần có một tổ chức do chính phủ/chính quyền địa phương đứng đầu để tập
hợp nguồn lực cho công tác xúc tiến quảng bá của các cơ sở du lịch chăm sóc sức khỏe.
- Quản lý chất lượng sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe là yếu tố quan
trọng hàng đầu, cần phối hợp với cơ quan chuyên môn có thẩm quyền (VD: Bộ Y
tế, Bộ Tài nguyên Môi trường) trong việc thẩm định chất lượng kỹ thuật các dịch
vụ chăm sóc sức khỏe.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Mueller, H. and Kaufmann, E. L. (2001). Wellness Tourism: Market analysis of
a special health tourism segment and implications for the hotel industry. Journal of
Vacation Marketing, Volume 7 Number 1, 5-17.
2. Nazrul Islam (2014). Chinese Medicine as a product filling the wellness health
tourism niche in China: Prospect and challenges, International Journal of Tourism
Sciences, 14:1, 51-69.
3. Preamble to the Constitution of the World Health Organization as adopted by
the International Health Conference, New York, 19-22 June, 1946; signed on 22 July
Hội thảo Phát triển Du lịch chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam 79
- Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch
1946 by the representatives of 61 States (Official Records of the World Health
Organization, no. 2, p. 100) and entered into force on 7 April 1948.
4. Schobersberger Wolfganger, et al (2004). “Alpine health tourism: Future
prospects from a medical perspective”. In Weiermair Klaus and Mathies Christine (eds)
The tourism and leisure industry. New York: The Haworth Hospitality Press.
5. Severien D’Hondt, Sally O’Brien, Ramona Sigg and Cindy Voide (2014),
Multinational tourism groups: Hot Springs in China. Hesso School of Management and
Tourism.
Hội thảo Phát triển Du lịch chăm sóc sức khỏe ở Việt Nam 80
nguon tai.lieu . vn
