- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Khóa luận tốt nghiệp Quản trị kinh doanh: Hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng 5S của công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế
Xem mẫu
- ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
--------
uê
́
́H
tê
h
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
in
̣c K
HOÀN THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG 5S Ở
ho
CÔNG TY TNHH MTV THỰC PHẨM HUẾ_NHÀ MÁY
SẢN XUẤT RƯỢU SAKE NHẬT BẢN
ại
Đ
̀ng
ươ
NGUYỄN THỊ THU BA
Tr
NIÊN KHÓA: 2016 - 2020
- ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
--------
uê
́
́H
tê
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
h
ĐỀ TÀI:
in
̣c K
HOÀN THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG 5S Ở
CÔNG TY TNHH MTV THỰC PHẨM HUẾ_NHÀ MÁY
ho
SẢN XUẤT RƯỢU SAKE NHẬT BẢN
ại
Đ
̀ng
ươ
Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS Nguyễn Khắc Hoàn
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Thu Ba
Tr
Chuyên ngành : Quản trị Kinh Doanh
Lớp : K50B Quản Trị Kinh Doanh
Huế, 12 /2019
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
Lời Cảm Ơn
Kính gửi: Quý Thầy Cô Trường Đại Học Kinh Tế_ Đại Học Huế
Nhà máy rượu Sake Nhật Bản_ công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế
Em xin chân thành cảm ơn Thầy Cô, khoa Quản Trị Kinh Doanh, Trường Đại
uê
́
Học Kinh Tế Huế đã xây dựng những kiến thức cơ bản, cần thiết để em có thể hoàn thành tốt
bài báo cáo thực tập lần này.
́H
Em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến thầy Nguyễn Khắc Hoàn, người đã trực
tiếp hướng dẫn, chỉ dẫn, truyền đạt kiến thức, đóng góp ý kiến cho em trong suốt quá trình hoàn
tê
thành bài báo cáo.
h
Em xin chân thành cảm ơn Công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế, cùng cán
in
bộ, nhân viên trong công ty đã tạo điều kiện tốt nhất cho em học hỏi và đã hướng dẫn tận tình
trong thời gian em thực tập tại nhà máy.
̣c K
Cuối cùng, em xin cảm ơn những người đã giúp đỡ em trong suốt thời gian qua để bài
báo cáo thực tập có thể hoàn thành tốt đẹp.
ho
Trong quá trình thực hiện đề tài khóa luận, do còn thiếu kinh nghiệm nên đã không
tránh khỏi những sai sót, kính mong nhận được sự thông cảm và góp ý của quý thầy cô để em có
ại
thể củng cố kiến thức và rút kinh nghiệm cho bản thân.
Em xin chân thành cảm ơn.
Đ
Huế, tháng 12 năm 2019
̀ng
Sinh viên
Nguyễn Thị Thu Ba
ươ
Tr
SV: NGUYỄN THỊ THU BA i
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................i
MỤC LỤC ..................................................................................................................... ii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ..............................................................................v
DANH MỤC BẢNG .....................................................................................................vi
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... vii
uê
́
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ.................................................................................................1
́H
1. Lý do chọn đề tài. .....................................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................................2
tê
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: ...........................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu. .........................................................................................3
h
4.1. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................3
in
4.1.1. Phương pháp thu thập số liệu. ...............................................................................3
4.1.2. Phương pháp thống kê. ..........................................................................................3
̣c K
4.1.3. Phương pháp phân tích- tổng hợp, đối chiếu, so sánh...........................................3
5. Kết cấu của đề tài......................................................................................................4
ho
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ........................................................................5
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HỆ THỐNG
QUẢN LÝ 5S TRONG CÁC DOANH NGHIỆP ......................................................5
ại
1.1. Cơ sở lý luận của hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp. ..................................5
Đ
1.1.1.Khái niệm và lợi ích của hệ thống quản lý 5S........................................................5
1.1.2.Mục tiêu, phạm vi và đối tượng chủ yếu thực hiện 5S trong hệ thống quản lý 5S.
̀ng
.......................................................................................................................................11
1.1.3Nội dung hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp .............................................12
ươ
1.1.4.Các tiêu chí đánh giá hệ thống quản lý 5S ...........................................................13
1.2.Tổng quan thực tiễn hệ thống quản lý 5S:...............................................................17
Tr
1.2.1.Tổng quan thực tiễn hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp Việt Nam ..........17
1.2.2.Bài học kinh nghiệm khi áp dụng 5S tại công ty Honda......................................22
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ 5S Ở CÔNG
TY TNHH MTV THỰC PHẨM HUẾ.......................................................................26
2.1.Giới thiệu công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế...................................................26
SV: NGUYỄN THỊ THU BA ii
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
2.1.1.Một vài nét về quá trình hình thành và phát triển ................................................26
2.1.2.Chức năng và nhiệm vụ của công ty ....................................................................27
2.1.3.Khái quát bộ máy quản lý tại công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế .................27
2.2.Thông tin về sản phẩm của công ty .........................................................................29
2.3.Đặc điểm sản xuất và kinh doanh của công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế .......30
2.3.1.Về tài chính...........................................................................................................30
uê
́
2.3.2.Về cơ sở hạ tầng ...................................................................................................33
́H
2.3.3.Về nguồn nhân lực................................................................................................34
2.3.4.Về sản phẩm sản xuất ...........................................................................................36
tê
2.3.5.Quy trình công nghệ sản xuất...............................................................................36
2.3.6.Đặc điểm về hệ thống chất lượng .........................................................................38
h
2.4.Thực trạng hệ thống quản lý 5S ở công ty TNHH MTV thực phẩm Huế...............39
in
2.4.1.Công tác lên kế hoạch triển khai hệ thống quản lý 5S .........................................39
2.4.2.Công tác tổ chức thực hiện hệ thống quản lý 5S ..................................................40
̣c K
2.4.3.Công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động hệ thống quản lý 5S................................52
2.5.Đánh giá chung việc áp dụng hệ thống quản lý 5S của công ty TNHH MTV thực
ho
phẩm Huế.......................................................................................................................54
2.5.1.Những ưu điểm .....................................................................................................54
2.5.2.Những hạn chế......................................................................................................55
ại
2.5.3.Nguyên nhân còn tồn tại.......................................................................................56
Đ
CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ
THỐNG QUẢN LÝ 5S TẠI CÔNG TY TNHH MTV THỰC PHẨM HUẾ .........58
̀ng
3.1.Bối cảnh kinh tế mới và định hướng phát triển của công ty TNHH MTV thực phẩm
Huế .............................................................................................................................58
ươ
3.1.1.Những yếu tố ảnh hưởng đến hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH MTV thực
phẩm Huế.......................................................................................................................58
Tr
3.1.2.Định hướng phát triển của công ty TNHH MTV thực phẩm Huế. ......................60
3.2.Giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý 5S tại công ty TNHH MTV thực phẩm Huế.
.......................................................................................................................................61
3.2.1.Khôi phục tần suất đánh giá, kiểm tra thực hiện 5S của ban chỉ thị 5S ...............61
3.2.2.Thành lập ban chuyên môn về 5S.........................................................................61
SV: NGUYỄN THỊ THU BA iii
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
3.2.3.Tăng số lượng thành viên ban 5S .........................................................................62
PHẦN III KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................66
1.Kết luận.......................................................................................................................66
2.Kiến nghị ....................................................................................................................67
uê
́
́H
tê
h
in
̣c K
ho
ại
Đ
̀ng
ươ
Tr
SV: NGUYỄN THỊ THU BA iv
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DN Doanh nghiệp
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
MTV Một thành viên
TM Thương mại
uê
́
WTO Tổ chức thương mại Thế Giới
́H
TPP Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương
tê
h
in
̣c K
ho
ại
Đ
̀ng
ươ
Tr
SV: NGUYỄN THỊ THU BA v
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Các sản phẩm của Công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế .......................29
Bảng 2.2 : Tình hình tài sản và nguồn vốn của công ty năm 2016-2019....................31
Bảng 2.3 : Kết quả kinh doanh của công ty năm 2016~2018 .....................................32
Bảng 2.4: Tình hình sử dụng lao động của Công ty Thực Phẩm Huế .......................34
uê
́
Bảng 2.5 : Tình hình sử dụng lao động tại Công ty Thương mại SAITA Huế ...........35
Bảng 2.6 : Kế hoạch triển khai áp dụng hệ thống quản lý 5S .....................................40
́H
Bảng 2.7 : Bảng tổng kết thực hiện 5S của công ty năm 2007 -2010 .........................53
Bảng 3.1 : Danh mục sàng lọc.....................................................................................64
tê
Bảng 3.2 : Danh mục bố trí đồ vật ..............................................................................64
h
in
̣c K
ho
ại
Đ
̀ng
ươ
Tr
SV: NGUYỄN THỊ THU BA vi
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Sơ đồ 5S áp dụng tại các doanh nghiệp .......................................................5
Hình 1.2 Sơ đồ mối quan hệ giữa các yếu tố trong 5S ...............................................6
Hình 1.3 Sàng lọc _ SERI ...........................................................................................7
Hình 1.4 SEITON_Sắp xếp ........................................................................................8
Hình 1.5 Seiso_ Sạch sẽ..............................................................................................8
uê
́
Hình 1.6 Seiketsu_săn sóc ..........................................................................................9
́H
Hình 1.7 Mô hình cấu trúc tiêu chí đánh giá thực hành tốt 5S .................................14
Hình 2.1 Mô hình tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty TNHH MTV Thực Phẩm
tê
Huế.............................................................................................................28
Hình 2.2 Sơ đồ quy trình sản xuất rượu Sake ...........................................................37
h
Hình 2.3 Sơ đồ quy trình sản xuất rượu Shochu.......................................................38
in
Hình 2.4 : Máy hủy tài liệu văn phòng .......................................................................44
Hình 2.5 : Loại bỏ những vật dụng đã hư hỏng ..........................................................44
̣c K
Hình 2.6 : Sắp xếp các đồ dùng, tài liệu hồ sơ đúng quy định ...................................45
Hình 2.7 : Thực hiện sạch sẽ ở văn phòng tại công ty................................................46
ho
Hình 2.8: Phân loại các thùng chứa rượu...................................................................47
Hình 2.9 : Sắp xếp thiết bị, dụng cụ tại nhà máy........................................................48
Hình 2.10 : Thành phẩm và các vật dụng tại kho thành phẩm và kho nguyên liệu......48
ại
Hình 2.11 : Rửa, lau dọn thiết bị, máy móc vật dụng tại nhà máy ...............................49
Đ
Hình 2.12 : Thực hiện 5S toàn bộ tại khu vực nhà máy và văn phòng.........................50
Hình 2.13 : Áp dụng 5S ở khu vực chung ....................................................................51
̀ng
Hình 2.14 : Áp dụng 5S ở khu vục xung quanh tại công ty..........................................52
Hình 2.15 : Các tài liệu hồ sơ ở văn phòng...................................................................54
ươ
Hình 3.1: Sơ đồ ban chỉ thị được đề xuất ..................................................................63
Tr
SV: NGUYỄN THỊ THU BA vii
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
PHẦN I ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài.
Trên thị trường ngày nay, các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì chỉ
có một cách duy nhất là cung cấp các sản phẩm, dịch vụ có chất lượng thỏa mãn các
yêu cầu của khách hàng và thị trường. Điều mà khách hàng mong muốn đó là nhận
được những sản phẩm có chất lượng cao, giá cả hợp lý và giao hàng đúng hạn. Bài
uê
́
toán toán đặt ra cho các doanh nghiệp là làm thế nào để vừa đáp ứng hợp lý các yêu
́H
cầu ngày càng cao của khách hàng, đồng thời vừa đảm bảo được duy trì được lợi
nhuận đặt ra của công ty.
tê
Để làm được điều đó, mỗi công ty phải đưa ra ra các chính sách, chiến lược
phát triển sản phẩm riêng cho mình. Không ngừng mở rộng thi trường hay đầu tư vào
h
các trang thiết bị hiện đại đều là những chiến lược giúp tăng lợi nhuận cho chính
in
doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cách quản lý, bố trí một cách hợp lý nguồn nhân sự hay
còn gọi là quản lý con người cũng là một điều quan trọng trong việc đem lại thành
̣c K
công cho doanh nghiệp.
Xuất phát từ triết lý con người là trung tâm của mọi sự phát triển, mô hình hệ
ho
thống quản lý chất lượng 5S đã được áp dụng tại Nhật Bản.
Thực hiện tốt hệ thống quản lý chất lượng 5S sẽ đem lại những hiệu quả to lớn
cho doanh nghiệp như: Hệ thống quản lý thường xuyên được cải tiến, nơi làm việc trở
ại
nên sạch sẽ gọn gàng, sạch sẽ, khoa học hơn; người lao động làm việc kỹ luật hơn; tiết
Đ
kiệm thời gian, tiết giảm được các chi phí ẩn,… đảm bảo an toàn cho người lao động
và nâng cao tinh thần tự giác, trách nhiệm trong công việc được giao, đồng thời giúp
̀ng
tạo ra một môi trường sạch sẽ, tiện lợi cho tổ chức/doanh nghiệp, tạo điều kiện cho
việc áp dụng hệ thống quản lý chất lượng, đem lại niềm tin cho khách hàng.
ươ
5S là tên của một phương pháp quản lý, sắp xếp nơi làm việc. Có nguồn gốc
từ Nhật Bản, áp dụng đầu tiên ở Toyota, sau đó phát triển rất nhanh ở các công ty ở
Tr
Nhật. Đặc biệt, cho đến nay hệ thống này đã được rất nhiều tổ chức lớn nhỏ trên toàn
thế giới áp dụng một cách thành công.
Ở Việt Nam, hệ thống 5S được áp dụng đầu tiên vào năm 1993, ở một công ty
Nhật. Hiện nay, có nhiều công ty sản xuât ở Việt Nam áp dụng hệ thống này. Các chương
trình đào tạo, huấn luyện và hướng dẫn triển khai 5S, kèm theo là các chương trình hỗ trợ
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 1
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
từ các cơ quan ban ngành và đơn vị sự nghiệp nhà nước cho doanh nghiệp đã và đang
được thực hiện và đem lại những lợi ích, thành công từ hệ thống quản lý 5S này.
Công ty TNHH MTV là doanh nghiệp trực thuộc công ty Cổ phần SAITA
HOLDINGS_NHẬT BẢN và là doanh nghiệp đi đầu trong lĩnh vực phát triển, sản
xuất và cung ứng rượu SAKE và SHOCHU đóng chai, sản phẩm sản xuất ra phải đạt
yêu cầu rất cao về chất lượng và công nghệ, cũng như độ sạch và độ an toàn. Công ty
uê
́
đang trong giai đoạn áp dụng hệ thống quản lý 5S. Chính vì thế ngay từ những ngày
́H
đầu sản xuất công ty đã tiến hành thực hiện các biện pháp quản lý của Nhật Bản và đặc
biệt là phương pháp 5S. Tuy nhiên, do phương pháp 5S là phương pháp của Nhật Bản
tê
nhưng lại được thực tế thực hiện ởViệt Nam, được áp dụng đối với đa phần các cán bộ
nhân viên là người Việt Nam cho nên còn rất nhiều vấn đề phát sinh trong quá trình
h
thực hiện và duy trì phương pháp 5S. Từ những yếu tố đó, với những mong muốn tìm
in
hiểu rõ hơn về những bất cập còn tồn tại và có thể tìm ra các giải pháp tốt về hệ thống
5S, em đã tiến hành thực hiện đề tài “ Hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng 5S
̣c K
của công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế”
2. Mục tiêu nghiên cứu
ho
- Mục tiêu tổng quát:
Xây dựng cơ sở khoa học cho những giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý 5S
tại Công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế
ại
- Mục tiêu cụ thể:
Đ
+ Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về hệ thống quản lý chất lượng 5S
+ Trên cơ sở những vấn đề lý luận về 5S, phân tích thực trạng áp dụng hệ
̀ng
thống quản lý chất lượng 5S của công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế. Rút ra nhận
xét về những kết quả đạt được, những mặt còn hạn chế để từ đó đề xuất ra các giải
ươ
pháp nhằm khắc phục và nâng cao hiệu quả, phát huy tối đa lợi ích của việc thực hiện
5S, tạo động lực thúc đẩy hơn nữa hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.
Tr
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Công ty TNHH MTV Thực phẩm Huế - nhà máy sản xuất rượu
Sake,_Shochu Nhật Bản
- Phạm vi nghiên cứu: : Công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế_nhà máy sản
xuất rượu Sake, Shochu Nhật Bản
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 2
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
- Phạm vi thời gian: Các dữ liệu thứ cấp được thu thập trong vi phạm thời
gian hoạt động của công ty, các dữ liệu sơ cấp được thu thập từ ngày 16/09/2019 đến
ngày 22/12/2019
- Phạm vi nội dung: tập trung nghiên cứu hệ thống quản lý chất lượng 5S.
4. Phương pháp nghiên cứu.
4.1. Phương pháp nghiên cứu
uê
́
4.1.1. Phương pháp thu thập số liệu.
́H
Những số liệu được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm những dữ liệu bằng
hình ảnh, con số. Ngoài ra, thu thập các dữ liệu từ các công trình nghiên cứu khác
tê
nhằm nắm rõ tình hình nghiên cứu trước đó đểdựa theo đó đưa ra các định hướng
nghiên cứu tiếp theo.
h
Nguồn thu thập chủ yếu:
in
- Nguồn tài liệu 5S thuộc công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế
- Nguồn tài liệu từ thư viện, thư viện online
̣c K
- Nguồn tài liệu từ các doanh nghiệp
- Nguồn tài liệu từ các phương tiện truyền thông khác.
ho
4.1.2. Phương pháp thống kê.
Sử dụng phương pháp thống kê để tổng hợp dữ liệu, xử lý thống kê số liệu
theo chiều dọc, chiều ngang diễn tả thực trạng áp dụng 5S tại công ty TNHH MTV
ại
Thực Phẩm Huế, từ đó tổng hợp đánh giá kết quả thực hiện tại công ty.
Đ
4.1.3. Phương pháp phân tích- tổng hợp, đối chiếu, so sánh.
Thông qua các nguồn số liệu thu thập được tiến hành so sánh thông qua các
̀ng
tiêu chí cụ thể để xem xét hoạt động 5S tại công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế, tiến
hành so sánh giữa các năm, so sánh trước và sau khi thực hiện 5S.
ươ
Khi nghiên cứu thực trạng áp dụng 5S, đề tài sử dụng cách tiếp cận đi từ
nghiên cứu các vấn đề cụ thể, thực tiễn hoạt động 5S tại công ty TNHH MTV Thực
Tr
Phẩm Huế. Trên cơ sở đó, phân tích nguyên nhân, đưa ra đánh giá cụ thể, những quan
điểm, định hướng và đề xuất các giải pháp hữu hiệu nhằm hoàn thiện áp dụng 5S tại
công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế.
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 3
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
5. Kết cấu của đề tài.
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Trình bày lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu, mục tiêu, đối tượng, phạm vi
nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu.
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Phần này gồm có 3 chương:
uê
́
Chương I : Tổng quan về cơ sở lý luận và thực tiễn hệ thống quản lý 5S trong
́H
các doanh nghiệp.
Chương II : Thực trạng áp dụng hệ thống quản lý 5S tại Công ty TNHH MTV
tê
Thực Phẩm Huế
Chương III : Định hướng phát triển vầ giải pháp hoàn thiện hệ thống quản lý
h
5S tại Công ty TNHH MTV Thực Phẩm Huế.
PHẦN 3 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
in
̣c K
ho
ại
Đ
̀ng
ươ
Tr
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 4
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
PHẦN II NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG I. TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HỆ THỐNG
QUẢN LÝ 5S TRONG CÁC DOANH NGHIỆP
1.1. Cơ sở lý luận của hệ thống quản lý 5S tại các doanh nghiệp.
1.1.1. Khái niệm và lợi ích của hệ thống quản lý 5S
uê
́
Khái niệm về hệ thống quản lý 5S
́H
Để có thể hiểu được hệ thống quản lý 5S, thì trước hết chúng ta phải hiểu được
5S là gì?
tê
5S là một phương pháp quản lý (sản xuất) theo phương pháp Nhật Bản, làm cơ
sở cho các hệ thống và triết lý quản lý sản xuất như TPS, TQM và LEAN
h
Manufacturing. Nhằm tạo ra một môi trường làm việc sạch sẽ, ngăn nắp, thuận tiện,
in
giảm thiểu lãng phí và đảm bảo an toàn. 5S được viết tắt từ 5 chữ cái đầu của các từ
̣c K
tiếng Nhật “SERI_Sàng lọc”, “SEITON_Sắp xếp”, “SEISO_Sạch sẽ”,
“SEIKETSU_Săn sóc” và “SHITSUKE_Sẵn sàng”.
ho
ại
Đ
̀ng
ươ
Tr
Hình 1.1. Sơ đồ 5S áp dụng tại các doanh nghiệp
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 5
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
uê
́
́H
tê
Hình 1.2 Sơ đồ mối quan hệ giữa các yếu tố trong 5S
SERI_ SÀNG LỌC
h
Bước đầu tiên của 5S, sàng lọc là xem xét, phân loại, chọn lựa và loại bỏ
in
những thứ không cần thiết tại nơi làm việc. Nguyên tắc đơn giản “ Đừng giữ những
̣c K
gì mà tổ chức không cần đến”! chống xu hướng của con người muốn giữ mọi thứ
cho những trường hợp dự phòng, chỉ giữ lại những dụng cụ, phương tiện tối thiểu
hỗ trợ cho công việc, nên dán nhãn “đỏ” vào những công cụ, thiết bị và vật liệu cần
ho
thiết giữ lại.
Việc sàng lọc được thực hiện theo những bước sau:
ại
- Xác định mức độ hư hỏng, bụi bẩn
Đ
- Tổng vệ sinh
- Tìm hiểu nguyên nhân của các hiện tượng tại nơi làm việc
̀ng
- Xác định khu vực xấu trong nhà máy hay phạm vi đang kiểm tra.
- Liệt kê chi tiết các nguyên nhân gây nên khu vực xấu.
ươ
- Quyết định phương án hành động hiệu quả
- Lên kế hoạch cho việc triển khai.
Tr
Sàng lọc là cách tuyệt vời giúp tạo không gian nhà xưởng thoáng hơn và loại
trừ những vật dụng cũng như các công cụ bị hư, bị hỏng, đồ vật quá hạn, vật phế thải
và các nguyên liệu dư thừa.
Đem tái chế (hoặc loại bỏ) tất cả những đồ vật dù là nhỏ nhất nhưng không
được sử dụng đến sẽ làm cho không gian làm việc được thông thoáng, đồng thời tăng
tính hiệu quả cho bước thứ 2.
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 6
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
uê
́
́H
tê
Hình 1.3 Sàng lọc _ SERI
h
SEITON_Sắp xếp.
in
“Đồ vật nào cũng có vị trí riêng của nó” đây là một câu nói rất nổi tiếng
̣c K
của nhà văn Anh Samuel Smile. Đây cũng chính là tinh thần của bước thứ 2 trong
hệ thống 5S.
Sau khi đã sàng lọc và quyết định giữ lại những món đồ thật sự cần thiết, bạn
ho
phải sắp xếp chúng trong không gian làm việc của mình thật khoa học, dễ nhớ dễ tìm.
Mục tiêu của bước Sắp xếp là đảm bảo dòng chảy lao động của một cá nhân được diễn
ại
ra trơn tru, hiệu quả.
Một điều quan trọng khác, tất cả các dụng cụ lao động sẽ được bày xếp một
Đ
cách công khai ở khu vực làm việc. Điều này thuộc về nguyên tắc quản lý bằng nhận
thức thị giác. Nó sẽ giúp những người làm việc xung quanh khu vực đó dễ nhận biết,
̀ng
dễ lấy, dễ nhớ và dễ trả lại những dụng cụ mà họ cần.
ươ
7 nguyên tắc của sắp xếp_Seiton
- Làm theo phương pháp FIFO (vào trước ra trước) đối với các vật dụng lưu giữ.
Tr
- Phân cho mỗi vật dụng một địa chỉ cất giữ dành sẵn.
- Mọi vật dụng kèm theo địa chỉ được phân, đều có gắn nhãn theo hệ thống.
- Đặt vật dụng sao cho dễ nhìn thấy để giảm thiểu thời gian tìm kiếm.
- Đặt vật dụng sao cho mọi người có thể tiếp cận dễ dàng.
- Các dụng cụ được sử dụng đặc biệt phải để tách riêng với các dụng cụ được
dùng phổ biến.
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 7
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
- Đặt các dụng cụ thường sử dụng bên cạnh người sử dụng.
uê
́
́H
Hình 1.4 SEITON_Sắp xếp
SEISO_Sạch sẽ.
tê
Ngoài khía cạnh sắp xếp khoa học, một khu làm vực làm việc tiêu chuẩn trong
5S cũng cần phải được giữ vệ sinh sạch sẽ. Việc đảm bảo mỹ quan cho môi trường
h
giúp nhân viên có tâm lý tươi mới và thoải mái hơn khi bắt tay vào làm việc.
in
Lên kế hoạch cho việc kiểm vệ sinh thường xuyên để duy trì một môi trường
̣c K
làm việc gọn gàng, sạch sẽ. Sự sạch sẽ là một điều kiện cơ bản cho chất lượng. Vì vậy,
một khi khu vực làm việc đã sạch sẽ, nó cần được duy trì. Trách nhiệm cần được thiết
lập và gắn cho nhân viên từng khu vưc cụ thể. Đảm bảo quy định rõ ràng về vai trò và
ho
trách nhiệm trong việc vệ sinh và kiểm tra.
Trong bước này, tổ chức doanh nghiệp cần duy trì môi trường làm việc sạch sẽ
ại
hàng ngày, hàng tuần. Việc đảm bảo vệ sinh sạch sẽ phải được thực hiện thường xuyên, liên
tục, được giám sát. Mọi nhân viên coi đó là niềm tự hào và giá trị đóng góp cho tổ chức.
Đ
̀ng
ươ
Tr
Hình 1.5 Seiso_ Sạch sẽ
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 8
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
SEIKETSU_Săn sóc.
Bước săn sóc được hiểu là việc duy trì định kỳ và chuẩn hóa 3 bước đầu tiên
của phương pháp 5S theo hệ thống. Để đảm bảo phương pháp 5S được vận hành có
hiệu quả, doanh nghiệp cần thiết lập những quy chuẩn nêu rõ phạm vi, trách nhiệm của
mỗi cá nhân, cách thức và tần suất triển khai 5S tại từng vị trí. S4 là một quá trình
trong đó ý thức tuân thủ của CBCNV trong một tổ chức được rèn rũa và phát triển.
uê
́
́H
tê
h
in
̣c K
ho
Hình 1.6 Seiketsu_săn sóc
ại
SHITSUKE_Sẵn sàng.
Đ
Sẵn sàng được thể hiện ở ý thức tự giác của người lao động đối với hoạt động
5S. Các thành viên đều nhận thức rõ tầm quan trọng của 5S, tự giác và chủ động kết
̀ng
hợp nhuần nhuyễn các chuẩn mực 5S với công việc để đem lại năng suất công việc cá
nhân và năng suất chung của Công ty cao hơn.
ươ
Khó khăn lớn trong thực hiện 5S là việc tuân thủ các quy định. Vì vậy, tổ chức
cần hình thành và củng cố các thói quen thông qua hoạt động đào tạo và các quy định
Tr
về khen thưởng, kỷ luật. Trong bước này, việc đào tạo các quy trình mới nên được
thực hiện thông qua các hình ảnh trực quan hơn là lới nói, và luôn đảm bảo mọi người
(liên quan) đều tham gia vào việc phát triển các tài liệu tiêu chuẩn như bảng kiểm tra,
tiêu chuẩn thao tác. Ngoài ra, tổ chức cần đảm bảo các thực hành đúng được đào tạo
và trình diễn, trong khi các thực hành không đúng phải được nhận biết và xử lý. Hãy
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 9
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
đảm bảo mọi người đều hiểu và thống nhất thực hiện bởi nếu không có đào tạo và kỷ
luật, các bước khác của 5S sẽ không thể thành công
Từ những hiểu biết về 5S như đã trình bày trên, ta có thể hiểu hệ thống quản lý
5S như sau:
Hệ thống quản lý 5S là hệ thống quản lý huy động tất cả thành viên của
công ty tham gia vào việc quản trị chất lượng từ cấp cơ sở.
uê
́
Hệ thống 5S bao gồm xây dựng mục tiêu, hoạch định cơ cấu, trách nhiệm và
́H
quy trình 5S của công ty. Nó cũng bao gồm việc đào tạo, thực hiện, kiểm tra, đánh giá
và tập trung vào sự duy trì liên tục hệ thống. Chương trình 5S giúp đơn giản hóa môi
tê
trường làm việc, giảm thiểu các hoạt động thừa thải và không cần thiết, đông thời giúp
tăng cường hiệu quả của chất lượng, giảm chi phí và đảm bảo sự an toàn.
h
Lợi ích của việc áp dụng hệ thống quản lý 5S.
in
5S là một chương trình nâng cao năng suất phổ biến ở Nhật Bản và dần trở
nên phổ biến ở nhiều nước khác trên Thế giới. Nó bắt nguồn từ Nhật Bản, ở mọi nơi, ở
̣c K
mọi công việc, người Nhật luôn muốn khơi dậy ý thức trách nhiệm, tự nguyện, tính tự
giác của người thực hiện các công việc đó. Người Nhật luôn tìm cách sao cho công
ho
nhân thực sự gắn bó với công việc của mình.
Khi chương trình 5S thực hiện thành công sẽ đưa lại rất nhiều lợi ích cho
doanh nghiệp:
ại
- Nâng cao năng xuất (P_Productivity)
Đ
- Nâng cao chất lượng (Q_Quality)
- Giảm chi phí (C_Cost)
̀ng
- Giao đúng hạn (D_Delevery)
- An toàn cho người lao động (S_Safety)
ươ
- Nâng cao tinh thần (M_Mind)
Không những mang đến lợi ích cho doanh nghiệp mà bên cạnh đó việc áp
Tr
dụng hệ thống quản lý 5S còn mang lại nhiều lợi ích cho con người:
- Đem lại môi trường làm việc thân ái hơn, gọn gàng và sạch sẽ hơn.
- Tăng cường được sự phát huy sáng kiến cải tiến
- Mọi người trở nên kỷ luật hơn
- Công việc được thực hiện một cách hiệu quả hơn
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 10
- KHÓA LUẬN TỐT NGHIÊP GVHD: PGS.TS NGUYỄN KHẮC HOÀN
- An toàn hơn khi làm việc
- Cán bộ công nhân viên tự hào hơn về nơi làm việc của mình
- Thúc đẩy tinh thần làm việc của mọi người
Trên cơ sở những lợi ích đó, ta có thể hiểu được tại sao hiện nay có nhiều
doanh nghiệp bắt đầu triển khai áp dụng 5S như vậy. Hệ thống 5S có thể áp dụng cho
mọi doanh nghiệp lớn nhỏ và bất kì loại hình kinh doanh nào của các doanh nghiệp.
uê
́
Triết lý 5S dễ hiểu, không đòi hỏi những thuật ngữ khó, những chuyên gia mới có thể
́H
thực hiện.
1.1.2. Mục tiêu, phạm vi và đối tượng chủ yếu thực hiện 5S trong hệ thống quản
tê
lý 5S.
Mục tiêu chủ yếu của hệ thống quản lý 5S
h
- Về chất lượng (Q-quality): đảm bảo thành phẩm làm ra không khuyết tật
in
- Về chi phí (C-cost): không lãng phí, giảm chi phí đầu vào qua đó nâng cao
năng suất.
̣c K
- Về giao hàng (D-delivery): giao hàng đúng thời gian theo quy định trong
hợp đồng đã kí kết
ho
- Về an tàn (S-safety): tạo môi trường làm việc an toàn, không có tai nạn gì
xảy ra đối với người lao động
- Về tinh thần (M-mind): môi trường làm việc sạch sẽ.
ại
- Về môi trường (E-environment): không gây ô nhiễm
Đ
Phạm vi và đối tượng chủ yếu thực hiện 5S trong hệ thống quản lý 5S
Phạm vi thực hiện: Hệ thống quản lý 5S sẽ được triển khai thực hiện tại tất cả
̀ng
các phòng ban, mọi nơi mọi chỗtrong các doanh nghiệp mà đặc biệt là tại các khu vực
sản xuất, khu vực hành chính.
ươ
Đối tượng thực hiện: Hệ thống quản lý 5S thực hiện ở các phòng ban chủyếu
là hợp lý hóa cơ cấu bố trí phòng ban, khu vực trong công ty, đưa ra các tiêu chuẩn,
Tr
quy định về vệ sinh công ty, sắp xếp sàng lọc hợp lý các vật dụng, tài liệu trong khu
vựclàm việc, loại bỏ nhưng vật dụng được cho là không cần thiết.
Các tiêu chuẩn quy định đưa ra đó là những cơ sở để cho hệ thống quản lý 5S
có thể đi vào nền ếp của hoạt động của công ty, đó cũng là các tiêu chí để 5S có thể
thực hiện và phát huy hiệu quả của nó. Ví dụ như các tiêu chuẩn để phân định các vật
SV: NGUYỄN THỊ THU BA 11
nguon tai.lieu . vn