Xem mẫu
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
KHOA DƯỢC – ĐIỀU DƯỠNG
1.
Đề-tài-Nhi-7a.docx
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
CHUYÊN NGÀNH DƯỢC HỌC
MÃ SỐ: 52720401
THẨM ĐỊNH QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG
PARACETAMOL 650MG PHÓNG THÍCH
KÉO DÀI BẰNG PHƯƠNG PHÁP
QUANG PHỔ UV-VIS
Cán bộ hướng dẫn:
DS.CK1. NGUYỄN HIẾU TRUNG
Sinh viên thực hiện:
ĐOÀN NGUYỄN HỒ THIÊN NHI
MSSV: 12D720401052
LỚP: ĐẠI HỌC DƯỢC 7A
Cần Thơ – 2017
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành khóa luận này, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Thầy DS.
CKI. Nguyễn Hiếu Trung đã tận tình, chu đáo hướng dẫn em thực hiện khóa luận này.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu nhà trường cùng quý Thầy Cô Khoa
Dược - Trường Đại Học Tây Đô đã tận tình truyền đạt cho em những kiến thức quý
báu trong những năm học qua để em có thể hoàn thành tốt khóa luận này.
Em xin gửi lời cảm ơn đến các Thầy Cô Bộ môn Bào chế, Kiểm nghiệm, Khoa
Dược - Trường Đại Học Tây Đô đã tạo điều kiện cho em để em có thể hoàn thành tốt
khóa luận này.
Cuối cùng, con xin gửi lời cảm ơn đến gia đình đã luôn khích lệ và ủng hộ tinh
thần con trong suốt thời gian học tập và hoàn thành khóa luận này.
Do kiến thức còn hạn hẹp nên không tránh khỏi những thiếu sót trong cách
hiểu, lỗi trình bày. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô và
Ban lãnh đạo để báo cáo tốt nghiệp đạt được kết quả tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Đoàn Nguyễn Hồ Thiên Nhi
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong khóa luận là trung thực. Nếu không đúng như đã nêu trên, tôi xin hoàn
toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình.
Người cam đoan
Đoàn Nguyễn Hồ Thiên Nhi
ii
TÓM TẮT
Paracetamol (acetaminophen hay N-acetyl-p-aminophenol) là chất chuyển hóa
có hoạt tính của phenacetin, là thuốc giảm đau - hạ sốt hữu hiệu. Có nhiều phương
pháp xác định paracetamol: phương pháp HPLC, phương pháp chuẩn độ oxy hóa khử
với ceri sulfat 0,1M, phương pháp quang phổ UV - Vis,… Tuy nhiên, phương pháp
quang phổ UV - Vis có những ưu điểm, có thể áp dụng ở nhiều phòng thí nghiệm như:
các thao tác thực hiện đơn giản, ít độc hại, chi phí thấp và thời gian tiến hành nhanh.
Đề tài “Thẩm định quy trình định lượng Paracetamol 650mg phóng thích kéo dài bằng
phương pháp quang phổ UV - Vis” nhằm kiểm tra quy trình định lượng paracetamol
trong dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến, để đảm bảo quy
trình phù hợp và kết quả phân tích đạt độ tin cậy trong suốt quá trình phân tích.
Tiến hành thẩm định hai quy trình định lượng: quy trình định lượng
paracetamol trong chế phẩm và quy trình định lượng paracetamol trong phép đo hòa
tan. Cả hai quy trình đều được thực hiện với hệ dung môi là dung dịch kiềm NaOH và
đều được đo tại bước sóng 257nm, đối với quy trình đo hòa tan thời gian lấy mẫu sau
15 phút, 30 phút, 1 giờ, 2 giờ và 3 giờ. Quy trình định lượng paracetamol trong chế
phẩm cho độ tuyến tính rất cao trong khoảng 0,75 - 30,00ppm với hệ số tương quan R2
= 0,99999, độ lặp lại có RSD = 0,3269% và độ đúng với tỷ lệ tìm lại 99,47%. Quy
trình đo hòa tan cho độ tuyến tính trong khoảng 0,75 - 30,00ppm với hệ số tương quan
R2 = 1,00000, độ lặp lại có RSD = 0,206% và độ đúng với tỷ lệ tìm lại 100,22%. Hai
phương pháp định lượng đều cho kết quả đạt yêu cầu mặc dù có sai số nhưng rất nhỏ
và chấp nhận được.
Đề tài đã chứng minh được phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến khi thực
hiện bằng hai quy trình trên đều đảm bảo yêu cầu của một quy trình phân tích định
lượng.
iii
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ii
TÓM TẮT...................................................................................................................... iii
MỤC LỤC ...................................................................................................................... iv
DANH MỤC BẢNG .....................................................................................................vii
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... viii
DANH MỤC PHỤ LỤC ................................................................................................ ix
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................................... x
CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1
1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................................... 1
1.2. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI ................................................................................................. 1
CHƯƠNG 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................................... 3
2.1. TỔNG QUAN VỀ PARACETAMOL ..................................................................... 3
2.1.1.Tính chất lý hóa ...................................................................................................... 3
2.1.2. Tổng hợp ................................................................................................................ 4
2.1.3. Định tính, định lượng ............................................................................................ 4
2.1.4. Tính chất dược lý ................................................................................................... 5
2.1.5. Độc tính ................................................................................................................. 7
2.1.6. Áp dụng điều trị ..................................................................................................... 8
2.1.7.Một số chế phẩm chứa paracetamol PTKD trên thị trường ................................... 9
2.2.TỔNG QUAN VỀ THUỐC PHÓNG THÍCH KÉO DÀI ......................................... 9
2.2.1.Khái niệm ............................................................................................................... 9
2.2.2.Ưu, nhược điểm .................................................................................................... 10
2.2.3.Phân loại ............................................................................................................... 11
2.3.VIÊN NÉN PHÓNG THÍCH KÉO DÀI HỆ KHUNG MAXTRIX ....................... 13
2.3.1.Ưu, nhược điểm .................................................................................................... 13
2.3.2.Tá dược tạo khung matrix .................................................................................... 14
2.4.THỬ NGHIỆM ĐỘ HÒA TAN TRONG NGHIÊN CỨU VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT
LƯỢNG THUỐC .......................................................................................................... 14
2.5. TỔNG QUAN VỀ QUANG PHỔ UV - VIS ......................................................... 15
2.5.1. Cấu tạo máy quang phổ UV - Vis ....................................................................... 17
2.5.2. Ưu điểm ............................................................................................................... 19
2.5.3. Các sai số trong phép đo ...................................................................................... 19
2.5.4. Yêu cầu của chất phân tích .................................................................................. 19
2.5.5. Một số ứng dụng .................................................................................................. 19
2.6. THẨM ĐỊNH QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG ........................................................ 20
2.6.1. Khi nào cần thẩm định ......................................................................................... 21
2.6.2. Tầm quan trọng của việc thẩm định .................................................................... 21
iv
nguon tai.lieu . vn
KHOA DƯỢC – ĐIỀU DƯỠNG
1.
Đề-tài-Nhi-7a.docx
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
CHUYÊN NGÀNH DƯỢC HỌC
MÃ SỐ: 52720401
THẨM ĐỊNH QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG
PARACETAMOL 650MG PHÓNG THÍCH
KÉO DÀI BẰNG PHƯƠNG PHÁP
QUANG PHỔ UV-VIS
Cán bộ hướng dẫn:
DS.CK1. NGUYỄN HIẾU TRUNG
Sinh viên thực hiện:
ĐOÀN NGUYỄN HỒ THIÊN NHI
MSSV: 12D720401052
LỚP: ĐẠI HỌC DƯỢC 7A
Cần Thơ – 2017
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành khóa luận này, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Thầy DS.
CKI. Nguyễn Hiếu Trung đã tận tình, chu đáo hướng dẫn em thực hiện khóa luận này.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu nhà trường cùng quý Thầy Cô Khoa
Dược - Trường Đại Học Tây Đô đã tận tình truyền đạt cho em những kiến thức quý
báu trong những năm học qua để em có thể hoàn thành tốt khóa luận này.
Em xin gửi lời cảm ơn đến các Thầy Cô Bộ môn Bào chế, Kiểm nghiệm, Khoa
Dược - Trường Đại Học Tây Đô đã tạo điều kiện cho em để em có thể hoàn thành tốt
khóa luận này.
Cuối cùng, con xin gửi lời cảm ơn đến gia đình đã luôn khích lệ và ủng hộ tinh
thần con trong suốt thời gian học tập và hoàn thành khóa luận này.
Do kiến thức còn hạn hẹp nên không tránh khỏi những thiếu sót trong cách
hiểu, lỗi trình bày. Em rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý Thầy Cô và
Ban lãnh đạo để báo cáo tốt nghiệp đạt được kết quả tốt hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Đoàn Nguyễn Hồ Thiên Nhi
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết
quả nêu trong khóa luận là trung thực. Nếu không đúng như đã nêu trên, tôi xin hoàn
toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình.
Người cam đoan
Đoàn Nguyễn Hồ Thiên Nhi
ii
TÓM TẮT
Paracetamol (acetaminophen hay N-acetyl-p-aminophenol) là chất chuyển hóa
có hoạt tính của phenacetin, là thuốc giảm đau - hạ sốt hữu hiệu. Có nhiều phương
pháp xác định paracetamol: phương pháp HPLC, phương pháp chuẩn độ oxy hóa khử
với ceri sulfat 0,1M, phương pháp quang phổ UV - Vis,… Tuy nhiên, phương pháp
quang phổ UV - Vis có những ưu điểm, có thể áp dụng ở nhiều phòng thí nghiệm như:
các thao tác thực hiện đơn giản, ít độc hại, chi phí thấp và thời gian tiến hành nhanh.
Đề tài “Thẩm định quy trình định lượng Paracetamol 650mg phóng thích kéo dài bằng
phương pháp quang phổ UV - Vis” nhằm kiểm tra quy trình định lượng paracetamol
trong dược phẩm bằng phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến, để đảm bảo quy
trình phù hợp và kết quả phân tích đạt độ tin cậy trong suốt quá trình phân tích.
Tiến hành thẩm định hai quy trình định lượng: quy trình định lượng
paracetamol trong chế phẩm và quy trình định lượng paracetamol trong phép đo hòa
tan. Cả hai quy trình đều được thực hiện với hệ dung môi là dung dịch kiềm NaOH và
đều được đo tại bước sóng 257nm, đối với quy trình đo hòa tan thời gian lấy mẫu sau
15 phút, 30 phút, 1 giờ, 2 giờ và 3 giờ. Quy trình định lượng paracetamol trong chế
phẩm cho độ tuyến tính rất cao trong khoảng 0,75 - 30,00ppm với hệ số tương quan R2
= 0,99999, độ lặp lại có RSD = 0,3269% và độ đúng với tỷ lệ tìm lại 99,47%. Quy
trình đo hòa tan cho độ tuyến tính trong khoảng 0,75 - 30,00ppm với hệ số tương quan
R2 = 1,00000, độ lặp lại có RSD = 0,206% và độ đúng với tỷ lệ tìm lại 100,22%. Hai
phương pháp định lượng đều cho kết quả đạt yêu cầu mặc dù có sai số nhưng rất nhỏ
và chấp nhận được.
Đề tài đã chứng minh được phương pháp quang phổ tử ngoại khả kiến khi thực
hiện bằng hai quy trình trên đều đảm bảo yêu cầu của một quy trình phân tích định
lượng.
iii
MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................... i
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ii
TÓM TẮT...................................................................................................................... iii
MỤC LỤC ...................................................................................................................... iv
DANH MỤC BẢNG .....................................................................................................vii
DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... viii
DANH MỤC PHỤ LỤC ................................................................................................ ix
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................................... x
CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1
1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................................... 1
1.2. MỤC TIÊU ĐỀ TÀI ................................................................................................. 1
CHƯƠNG 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................................... 3
2.1. TỔNG QUAN VỀ PARACETAMOL ..................................................................... 3
2.1.1.Tính chất lý hóa ...................................................................................................... 3
2.1.2. Tổng hợp ................................................................................................................ 4
2.1.3. Định tính, định lượng ............................................................................................ 4
2.1.4. Tính chất dược lý ................................................................................................... 5
2.1.5. Độc tính ................................................................................................................. 7
2.1.6. Áp dụng điều trị ..................................................................................................... 8
2.1.7.Một số chế phẩm chứa paracetamol PTKD trên thị trường ................................... 9
2.2.TỔNG QUAN VỀ THUỐC PHÓNG THÍCH KÉO DÀI ......................................... 9
2.2.1.Khái niệm ............................................................................................................... 9
2.2.2.Ưu, nhược điểm .................................................................................................... 10
2.2.3.Phân loại ............................................................................................................... 11
2.3.VIÊN NÉN PHÓNG THÍCH KÉO DÀI HỆ KHUNG MAXTRIX ....................... 13
2.3.1.Ưu, nhược điểm .................................................................................................... 13
2.3.2.Tá dược tạo khung matrix .................................................................................... 14
2.4.THỬ NGHIỆM ĐỘ HÒA TAN TRONG NGHIÊN CỨU VÀ ĐÁNH GIÁ CHẤT
LƯỢNG THUỐC .......................................................................................................... 14
2.5. TỔNG QUAN VỀ QUANG PHỔ UV - VIS ......................................................... 15
2.5.1. Cấu tạo máy quang phổ UV - Vis ....................................................................... 17
2.5.2. Ưu điểm ............................................................................................................... 19
2.5.3. Các sai số trong phép đo ...................................................................................... 19
2.5.4. Yêu cầu của chất phân tích .................................................................................. 19
2.5.5. Một số ứng dụng .................................................................................................. 19
2.6. THẨM ĐỊNH QUY TRÌNH ĐỊNH LƯỢNG ........................................................ 20
2.6.1. Khi nào cần thẩm định ......................................................................................... 21
2.6.2. Tầm quan trọng của việc thẩm định .................................................................... 21
iv