Xem mẫu
- Hướng dẫn điều trị mất ngủ của AASM 2017
Đây là hướng dẫn thực hành lâm sàng đầu tiên từ Viện Y học về Giấc ngủ của
Hoa Kỳ (AASM) cung cấp các phân tích dựa trên chứng cứ của từng thuốc cụ
thể thường được dùng trong điều trị rối loạn giấc ngủ mạn tính bao gồm cả
các thuốc kê đơn như zolpidem, thuốc OTC như diphenhydramin và thực phẩm
chức nắng như melatonin, nữ lang. Bản khuyến cáo này nên được sử dụng kết
hợp với những khuyến cáo khác của AASM để đánh giá và điều trị chứng mất
ngủ mạn tính ở người lớn.
Hiểu biết về thang đánh giá GRADE
Theo thang điểm GRADE, một khuyến cáo có mức
độ MẠNH (STRONG) là khuyến cáo mà các chuyên gia lâm sàng nên tuân
thủ trong hầu hết các trường hợp. Một khuyến cáo có mức
độ YẾU (WEAK) phản ánh mức độ kém chắc chắn trong kết quả và sự
phù hợp trong chiến lược chăm sóc ở tất cả bệnh nhân, nhưng không thể
diễn giải những khuyến cáo này là kém hiệu quả.
Thang điểm đánh giá GRADE không đề cập đến hiệu quả của phương
pháp điều trị trên từng bệnh nhân mà là độ mạnh của bằng chứng trong
các dữ liệu đã được công bố. Việc giảm chất lượng của bằng chứng cho
những điều trị này có thể dự đoán được qua GRADE, bởi một số lí do như
nguồn vốn cho các thử nghiệm dược lý lâm sàng; sự tham gia của các yếu
tố gây nhiễu trong công bố; số lượng tương đối nhỏ của các thử nghiệm
đủ tiêu chuẩn đưa vào đánh giá đối với từng thuốc và sự quan sát không
đồng nhất trong dữ liệu.
Các chuyên gia lâm sàng là người quyết định cuối cùng để lựa chọn
phương pháp điều trị thích hợp với từng hoàn cảnh của bệnh nhân, công
cụ chuẩn đoán sẵn có, các lựa chọn điều trị có thể tiếp cận được và
nguồn kinh phí của bệnh nhân.
Bảng tóm tắt các khuyến cáo trong điều trị rối loạn giấc ngủ ở người
lớn: Bảng 1+2 (Khuyến cáo dựa trên liều trong ngoặc)
*Tất cả các thuốc trong bảng 1 và 2 đều có mức độ khuyến cáo YẾU theo
thang điểm GRADE
- Bảng 1: Các thuốc được khuyến cáo sử dụng
Tên thuốc Khuyến cáo Mức độ Lợi ích & tác hại
bằng chứng
Nhóm chủ vận melatonin
Ramelteon Khởi phát giấc ngủ Rất thấp Lợi ích > tác hại
(8 mg)
Nhóm chủ vận thụ thể BZD
Eszopiclon Khởi phát và duy trì giấc Thấp Lợi ích > tác hại
(2 mg và 3 mg) ngủ
Zaleplon Khởi phát giấc ngủ Thấp Lợi ích > tác hại
(5 mg và 10 mg)
Zolpidem Khởi phát và duy trì giấc Rất thấp Lợi ích > tác hại
(5 mg và 10 mg) ngủ
Nhóm benzodiazepin
Triazolam Khởi phát giấc ngủ Cao Lợi ích ≈ tác hại
(0,25 mg)
Temazepam Khởi phát và duy trì giấc Trung bình Lợi ích > tác hại
(15 mg) ngủ
Nhóm dị vòng
Doxepin Duy trì giấc ngủ Thấp Lợi ích > tác hại
- (3 mg và 6 mg)
Bảng 2: Các thuốc không được khuyến cáo sử dụng
Tên thuốc Khuyến cáo Mức độ Lợi ích & tác hại
chứng cứ
Nhóm dị vòng
Trazodon Khởi phát và duy trì giấc Trung bình Lợi ích
- Hoa
bia Humulus
lupulus)
Kết luận
Đây là phân tích đánh giá toàn diện nhất về tính hiệu quả của các thuốc ngủ cụ
thể được công bố cho đến thời điểm hiện tại. Bài phân tích chủ yếu dựa vào
đánh giá khắt khe chất lượng bằng chứng về tính hiệu quả (theo thang điểm
GRADE), cũng như xác định các tác động có hại có thể xảy ra. Mặc dù vậy,
chất lượng và mức độ sẵn có của các dữ liệu làm nền tảng cho những khuyến
cáo này còn rất hạn chế. Kết quả là, rất nhiều loại thuốc thường được sử dụng
(bao gồm cả những thuốc được FDA phê duyệt trong điều trị mất ngủ) đã
không được khuyến cáo. Cần có thêm nhiều dữ liệu từ các nghiên cứu trong
tương lai để có thể đưa ra bất kì kết luận hợp lí nào về tính hiệu quả hoặc
không hiệu quả của thuốc.1
Bài xã luận đi kèm hướng dẫn mới của AASM kết luận2:
Việc lựa chọn các thuốc thúc đẩy giấc ngủ suy cho cùng là vấn đề quyết
định lâm sàng dựa trên rất nhiều tiêu chí khác nhau như yếu tố cá thể và
sự ưa thích của bệnh nhân, đáp ứng trước đó và cân nhắc về tác động có
hại,...
Khuyến cáo hiện tại là công cụ hỗ trợ các bác sĩ và bệnh nhân cùng đưa ra
lựa chọn tốt nhất.
Tài liệu tham khảo
1. Sateia MJ. Buysse DJ, Krystal AD. Clinical practice guideline for the
pharmacologic treatment of chronic insomnia in adults: an American
Academy of Sleep Medicine clinical practice guideline. Clin Sleep
Med. 2017;13(2):307–349. Guideline abstract
2. Michael JS, et al. Payer Perspective of the American Academy of Sleep
Medicine Clinical Practice Guideline for the Pharmacologic Treatment of
Chronic Insomnia. Clin Sleep Med. 2017;13(2). Editorial Abstract
nguon tai.lieu . vn
