Xem mẫu
- Hóa chất tráng phim
Vâng, bây giờ là đến nó… nó ở đây chính là hóa chất tráng film). Hóa chất
tráng film được phân ra làm ba loại,. Xin nhắc lại với các bác là hóa chất
tráng film đen trắng không độc để các bác khỏi phải lo… liệt dương hay gì
đó như em có được nghe bác nào đó nói thế. Hóa chất dùng để rửa film màu
thì có độc hơn thật, nhưng để rửa film đen trắng thì các bác không phải lo,
tráng film xong rửa tay sà phòng kĩ là chẳng sao. (rửa tay sà phòng kĩ vì
thuốc tráng film hơi có mùi… thối, nếu không rửa kĩ sợ rửa xong ngồi đâu
đó ăn MC Donald mất ngon lắm thuốc hiện hay còn gọi là thuốc rửa ảnh,
tiếng Anh là developer, thuốc làm ngưng quá trình hóa học của thuốc hiện
hay em gọi đơn giản là thuốc ngưng – stop bath và cuối cùng là thuốc giữ
cho film ở trạng thái như sau khi hiện ở điều kiện ánh sáng bình thường, em
gọi đơn giản là thuốc giữ - fixer.
- Thuốc hiện: Thuốc hiện giúp cho lớp hóa chất nhờn trên bề mặt của film
chuyển từ dạng không nhìn thấy sang nhìn thấy, nghĩa là sau khi tráng qua
thuốc hiện thì trên film đã xuất hiện hình chụp, tuy nhiên film vẫn nhạy
sáng, nghĩa là vẫn không chịu được ánh sáng bình thường (nên quá trình
hiện diễn ra trong điều kiện tối hoàn toàn của tank). Về mặt hóa học, thuốc
hiện là dung dịch ba zơ (-OH)… mà thôi, để cho khỏi gây rắc rối với người
mới tráng film em sẽ ngừng nói về lý thuyết của quá trình hiện mà sẽ chỉ tập
trung vào cơ bản của nó. Cơ bản thì thuốc hiện chia làm hai loại, loại dung
dịch và loại bột. Loại dung dịch dễ sử dụng hơn vì dễ dàng pha chế, loại bột
thì có nhiều loại hơn vì có thể kết hợp nhiều loại hóa chất khác nhau. Trong
- những cửa hàng chuyên bán đồ tráng rửa ảnh ta còn tìm thấy những loại
thuốc hiện đặc biệt mà nhờ nó ta có thể làm tang, giảm độ nét, tăng, giảm số
lượng hạt trên film (sạn nhiều hay ít cũng như to hay nhỏ), có loại có thể ảnh
hưởng đến màu sắc, tone của film… Với người mới chơi thì nên chọn loại
bình thường để thử trước, sau khi đã có một số kinh nghiệm nhất định có thể
chuyển sang dùng những loại đặc biệt như trên. Nếu các bác mua thuốc hiện
ở ngoài cửa hàng thì trên bao bì bao giờ cũng ghi cách thức pha chế thuốc.
Với mỗi loại thuốc thì cách pha chế là khác nhau cũng như nồng độ của nó
để rửa mỗi loại film là khác nhau. Để biết được rõ loại thuốc nào pha chế với
nồng độ ra sao, thời gian bao lâu thì có thể tham khảo thêm trang
web:http://www.digitaltruth.com/devchart.html, bảng chỉ dẫn nồng độ pha
và thời gian cho từng loại thuốc ứng với mỗi loại film. Thường thì thời gian
giữ thuốc hiện trong hộp tank để phải ứng giữa lớp hóa chất trên film và
thuốc hiện diễn ra là từ 6-9 phút, tùy theo loại film cũng như thuốc cũng như
kinh nghiệm của mỗi người mà ta điều chỉnh chính xác thời gian này. Tổng
quan mà nói thì nếu thời gian này ngắn thì film sẽ cho độ tương phản thấp, ít
sạn (noise) và film sẽ sáng hơn. Ngược lại với thời gian lâu hơn cho phép
film sẽ nhiều tương phản, tối hơn và nhiều sạn. Thuốc hiện cũng có thể tự
pha chế bằng việc mua các hóa chất ở cửa hàng bán hóa chất công nghiệp (ở
Hà Nội nếu em nhớ không nhầm thì ở trên phố Hàng Gà có một cửa hàng
như thế). Tự pha chế thuốc thì ta có thể ảnh hưởng toàn bộ đến chất lượng
film nhưng lại đòi hỏi một hiểu biết nào đó cộng với thời gian. Một số „bài
thuốc hiện“ em sẽ nêu ra trong bài sau của serial này.
- Thuốc ngưng: Có một số người dùng thuốc ngưng là nước bình thường,
cái này thực ra không hoàn toàn tốt cho film. Về mặt lý thuyết mà nói, sau
khi các phản ứng hóa học sảy ra sau khi ta đã đổ thuốc hiện vào thì lớp dung
- dịnh trên bề mặt film mang tính kiềm (-OH). Mục đích của thuốc ngưng để
làm sạch lớp thuốc hiện trên bề mặt của film, làm cho quá trình hóa học diễn
ra trên film ngừng lại. Nước chỉ rửa sạch một phần thuốc trên bề mặt film
mà không làm sạch hoàn toàn nó, điều này dẫn tới việc sau khi tráng film
xong trên bề mặt film sẽ có thể xuất hiện những chấm ố nhỏ sáng – kết quả
của quá trình hiện vẫn tiếp diễn sau khi ngưng. Hơn nữa thuốc hiện bám trên
film sẽ làm film kém chất lượng và giảm tuổi thọ của film rất nhiều (điều
này sẽ được thấy rõ hơn trên giấy sau khi tráng, rọi ảnh). Cũng giống với
thuốc hiện, thuốc ngưng có thể tìm thấy ở bất kì cửa hàng bán hóa chất tráng
film ảnh nào nhưng đơn giản mà hiệu quả hơn cả là sử dụng dấm ăn. Dung
dịch dấm ăn là dung dịch axit acetic sau khi cho vào tank sẽ sảy ra phản ứng
trung hòa dung dịch kiềm – thuốc hiện, làm sạch hoàn toàn bề mặt film. Để
có được thuốc ngưng từ dung dịch dấm ăn ta phải pha trộn nó để có
được dung dịch 2%. Với dấm ăn mua đóng chai thì thường sẽ là dung dịch
tỉ lệ 8% theo tiêu chuẩn. Để có được tỉ lệ 2% ta pha 1 phần dấm và 3 phần
nước (cặn kẽ hơn ví dụ như 1 lít dấm thì hòa với 3 lít nước). Ở đây nhớ phải
là nước cất tinh khiết hoặc nước đã qua đun sôi và lọc hết cặn (tại sao thì xin
xem phần trên của bài này). Thời gian giành cho thuốc ngưng là khoảng 30s
đến 1 phút và nhiệt độ không khắt khe như khi dùng thuốc hiện nhưng phải
ở trong khoảng từ 18-22 oC.
- Thuốc giữ: Thuốc này sử dụng với mục đích làm cho film khỏi bị cháy khi
ra ngoài ánh sáng. Về thuốc giữ thì thường có hai loại: thuốc giữ thường và
thuốc giữ dùng nhanh. Xét về mặt kinh tế và sự tiện lợi của nó thì người ta
hay sử dụng thuốc giữ dùng nhanh (em cũng thế vì rẻ tiền!). Cũng giống như
thuốc hiện, thuốc giữ được pha chế theo công thức ghi trên bao bì của thuốc
và thời gian hay nhiệt độ cũng vậy. Nhiệt độ ở đây phải được giữ trong
- khoảng từ 18-22 oC và thời gian thường là từ 6-8 phút.
Ở đây xin nhắc lại rằng nhiệt độ, nồng độ và thời gian tương tác với film của
mỗi loại thuốc là rất quan trọng và cần được giữ đúng để đảm bảo chất
lượng của film. Đặc biệt là nhiệt độ của thuốc hiện, với những người có kinh
nghiệm thì sẽ đồng ý với em là khi nhiệt độ thuốc hiện chênh trên hoặc dưới
nhiệt độ chuẩn 20 oC thì kết quả sẽ khác nhau khá nhiều.
Đây là toàn bộ cơ bản về trang bị để tráng film, nếu người mới tráng film
đọc đến đây và hiểu hết cũng như đã có đầy đủ các trang thiết bị cơ bản này
thì coi như đã đi qua được 60-70% để đi cái đích là một cuộn film hoàn
chỉnh do mình tự tay rửa. Ở bài tiếp theo sẽ là phương pháp và quá trình
tráng film đen trắng cơ bả
nguon tai.lieu . vn
