Xem mẫu

  1. UBND TỈNH LÀO CAI TRƯỜNG CAO ĐẲNG LÀO CAI GIÁO TRÌNH NỘI BỘ MÔN HỌC: VẼ HÌNH HỌA CHÂN DUNG VÀ BÁN THÂN NGƯỜI THẬT NGÀNH: HỘI HỌA Lào Cai, năm 2019
  2. TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
  3. LỜI NÓI ĐẦU Hình họa là môn học cơ bản, có vai trò trong học tập, rèn luyện và sáng tạo nghệ thuật. Môn hình họa có nhiệm vụ nghiên cứu về cấu trúc, hình dáng, tỷ lệ, tương quan đậm nhạt, sáng tối của con người và cảnh vật tự nhiên, bằng nhiều kỹ thuật vẽ khác nhau. Nói một cách khác, đối với hội họa và điêu khắc. Hình họa là cánh cửa đầu tiên để người học nghiên cứu và khám phá, luôn có mặt tác động tích cực đến các môn học khác của chuyên nghành. Thực tế cho thấy các họa sỹ nổi tiếng trên thế giới và trong nước, dù ở thời đại nào cũng có trình độ vẽ hình họa rất tốt. Ngày nay, mặc dù công nghệ thông tin đã đạt tới đỉnh cao, hỗ trợ rất nhiều cho học tập và sáng tạo của họa sỹ, song việc học tập, nghiên cứu hình họa cơ bản một cách nghiêm túc, thấu đáo luôn được các cơ sở đào tạo chuyên ngành Mỹ thuật đề cao và chiếm khoảng thời gian khá lớn trong cấu tạo chương trình Giáo trình này được biên soạn từng bài, mẫu nam, nữ từ trẻ, trung, già. Chúng tôi đã sử dụng tài liệu tham khảo chính là cuốn Hình Họa - Triệu Khắc Lễ chúng tôi có đưa vào một số bài hình họa cơ bản. Mong rằng Giáo trình này là tài liệu học tập, giảng dạy sẽ giúp cho các học sinh những kiến thức cơ bản Hình họa để học các môn chuyên ngành, sau này có thể nghiên cứu sâu hơn trong các lĩnh vực khác của Mỹ thuật. NGƯỜI BIÊN SOẠN Nguyễn Văn Lê
  4. MỤC LỤC BÀI MỞ ĐẦU: VẼ CHÂN DUNG NGƯỜI THẬT ................................................................................ 7 I. Mục tiêu ............................................................................................................................................ 7 II. Nội dung chi tiết .............................................................................................................................. 8 1. Mục đích của vẽ chân dung người thật ........................................................................................ 8 2. Mối quan hệ giữa vẽ tượng chân dung thạch cao với cấu tạo chân dung con người- .................. 8 3. So sánh khối cơ bản- tượng- người .............................................................................................. 9 4. Phương pháp xây dựng hình vẽ ..................................................................................................10 5. Tiêu chí cần đạt ..........................................................................................................................11 BÀI 1: VẼ CHÂN DUNG NAM GIÀ ..................................................................................................12 I. Mục tiêu ..........................................................................................................................................12 II. Nội dung chi tiết ................................................................................................................................13 1. Quan sát nhận xét .......................................................................................................................13 2. Bố cục dựng hình: .....................................................................................................................13 3. Vẽ tương quan lớn.....................................................................................................................14 4. Vẽ sâu........................................................................................................................................14 5. Hoàn chỉnh bài vẽ.......................................................................................................................15 6. Hình minh họa ............................................................................................................................16 BÀI 2 : VẼ CHÂN DUNG NAM NAM TRẺ ......................................................................................17 I. Mục tiêu ..........................................................................................................................................17 II. Nội dung ........................................................................................................................................17 1. Quan sát nhận xét ......................................................................................................................17 2. Bố cục dựng hình .......................................................................................................................18 3. Vẽ tương quan lớn.....................................................................................................................18 4. Vẽ sâu.........................................................................................................................................18 5. Hoàn chỉnh bài vẽ.......................................................................................................................19 6. Tiêu chí cần đạt ..........................................................................................................................19 BÀI 3: VẼ CHÂN DUNG NỮ TRẺ ......................................................................................................21
  5. I. Mục tiêu ..........................................................................................................................................21 II. Nội dung ........................................................................................................................................21 1. Quan sát nhận xét ......................................................................................................................21 2. Bố cục dựng hình .......................................................................................................................22 3. Vẽ tương quan lớn......................................................................................................................22 4. Vẽ sâu.........................................................................................................................................23 5. Tiêu chí cần đạt ..........................................................................................................................23 6. Hình minh họa ............................................................................................................................24 BÀI MỞ ĐẦU: VỀ VẼ BÁN THÂN NGƯỜI THẬT ...........................................................................25 I. Mục tiêu ..........................................................................................................................................25 II. Nội dung chi tiết ............................................................................................................................25 1. Giới thiệu cấu trúc, tỉ lệ bán thân người .....................................................................................25 2- Yêu cầu đạt: ...............................................................................................................................26 BÀI 4: VẼ BÁN THÂN NAM GIÀ ....................................................................................................27 I. Mục tiêu ..........................................................................................................................................27 II. Nội dung ........................................................................................................................................27 1. Quan sát nhận xét.......................................................................................................................27 2. Bố cục dựng hình .......................................................................................................................28 3. Vẽ tương quan lớn......................................................................................................................28 4. Vẽ sâu.........................................................................................................................................29 5. Hoàn chỉnh bài vẽ......................................................................................................................29 6- Yêu cầu cần đạt. .........................................................................................................................30 BÀI 5: VẼ BÁN THÂN NAM TRẺ .....................................................................................................31 I. Mục tiêu: ........................................................................................................................................31 II. Nội dung chi tiết ..........................................................................................................................31 1. Quan sát nhận xét .......................................................................................................................31 2. Bố cục dựng hình .......................................................................................................................31 3. Vẽ tương quan lớn......................................................................................................................32
  6. 4. Vẽ sâu........................................................................................................................................32 5. Hoàn chỉnh bài vẽ.......................................................................................................................32 6. Yêu cầu cần đạt ..........................................................................................................................33 BÀI 6: VẼ BÁN THÂN NAM TRUNG ...............................................................................................35 I. Mục tiêu bài học .............................................................................................................................35 II. Nội dung chi tiết ............................................................................................................................35 1. Quan sát nhận xét ...........................................................................................................................35 2. Bố cục dựng hình .......................................................................................................................36 3. Vẽ tương quan lớn......................................................................................................................36 4. Vẽ sâu.........................................................................................................................................36 5. Hoàn chỉnh bài vẽ.......................................................................................................................37 6. Yêu cầu cần đạt ..........................................................................................................................37 TÀI LIỆU THAM KHẢO......................................................................................................................39 [1] Triệu Khắc Lễ, Hình họa 1.2.3 (Dự án đào tạo giáo viên THCS), NXB ĐHSP, 2006 ...................39 *Tài liệu tham khảo .............................................................................................................................39 [1]. Lê Thanh Lộc (biên soạn) - Hình họa căn bản, NXBVHTT, 1999. ................................................39
  7. BÀI MỞ ĐẦU: VẼ CHÂN DUNG NGƯỜI THẬT LÝ THUYẾT CHUNG I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Sinh viên trình bày được mục đích của vẽ chân dung - Mô tả được tỷ lệ, cấu trúc, hình thái con người. nâng cao thêm một bước trong bố cục, khả năng quan sát và so sánh về hình dáng, tỷ lệ khi vẽ thật - Phân tích được vẻ đẹp của cấu tạo hình khối, đường nét tỷ lệ cấu tạo ngũ quan và mối quan hệ giữa chúng.
  8. 2. Kỹ năng - Vẽ được bài chân dung người đúng mẫu, đúng đường trục và có đặc điểm của mẫu vẽ. - SV có kỹ năng trình bày, phân tích, so sánh giữa trượng thạch cao - chân dung người nhanh, gọn, đúng trọng tâm và hiệu quả. 3. Về năng lực tự chủ và trách nhiệm - Thể hiện thái độ nhiệt tình, tự tin, tích cực, say mê trong học tập II. Nội dung chi tiết 1. Mục đích của vẽ chân dung người thật Con người là sản phẩm hoàn hảo nhất đẹp nhất của giới tự nhiên với sự cân đối của hình khối, cấu trúc và tỷ lệ. Con người lại luôn sống động nhất là các giác quan trên khuôn mặt người. Đối với họa sỹ, nghiên cứu và sáng tạo hình thể con người; lấy cơ thể con người thông qua những hình thái, động tác để miêu tả biểu hiện tư tưởng và tìn cảm nội tâm của tác giả trước hiện thực cuộc sống luôn được coi trọng. Hình họa vẽ người cũng là một yêu cầu cơ bản của chương trình mỹ thuật. Tuy nhiên, vẽ được hình mẫu chuẩn xác là rất khó, con người là một thực thể sống luôn chuyển động, xê dịch. Người mới học vẽ sẽ khó khăn trong việc quan sát , so sánh, phân tích và xây dựng hình vẽ nếu như không thành thục những kỹ năng cơ bản, nắm vững được cấu tạo hình khối, tỷ lệ và những trạng thái tâm lý được biểu hiện trên khuôn mặt. 2. Mối quan hệ giữa vẽ tượng chân dung thạch cao với cấu tạo chân dung con người- Những bức tượng dùng để làm mẫu vẽ được nghiên cứu và sáng tạo thông qua cái nhìn và tình cảm của nhà điêu khắc. Vì thế cấu trúc hình khối, tỷ lệ và trạng thái biểu cảm của mẫu đã được sàng lọc, lựa chọn kỹ khi thể hiện. Các mẫu tượng dùng để vẽ nghiên cứu, luyện tập hình họa được sáng tác theo phong cách hiện thực và cơ bản. Tuy nhiên, vì là một tác phẩm nghệ thuật
  9. được nâng cao theo quan niệm sáng tạo của người sáng tác. Nhân vật được chọn phải là những mẫu người có cấu tạo cân đối, đẹp cả về tâm hồn lẫn thể xác và gây được những cảm xúc cho người sáng tạo ra nó. Vì thế, các bức tượng có hồn, có sức sống. Mẫu tượng thạch cao trắng lại được đặt trong một không gian tĩnh, ổn định giống như các vật mẫu trong khối hình cơ bản, đồ vật nên dễ cho quan sát, nhận xét các kiên thức đã học trong quá trình thực hành vẽ màu của tượng sáng, đơn sắc tạo điều kiện thuận lợi rất nhiều cho người học trong việc diễn tả đường nét, hình khối đậm nhạt để tạo không gian. Các bài vẽ chân dung người được thực hiện theo yêu cầu từ đơn giản đến phức tạp, từ thấp đến cao, các bộ phận được chi tiết tổng thể để người học không bị bỡ ngỡ, hẫng hụt, có điều kiện tiếp thu và thể hiện theo từng bước cơ bản và chắc chắn. 3. So sánh khối cơ bản- tượng- người - Sự giống nhau Tượng chân dung và chân dung người đều có kết cấu hình thể với đường nét, hình mảng và khối giống nhau. Đường trục dọc của mặt cũng phụ thuộc vào vị trí và hướng nhìn của mắt, chuyển động của khối đầu. - Sự khác nhau Tượng chân dung được tái tạo lại thông qua bàn tay và khối óc của nhà điêu khắc – là mẫu tĩnh và đơn sắc. Mẫu người thật chuyển động, sự chuyển sắc độ trên khuôn mặt rất tinh tế, linh hoạt Khi vẽ mẫu người thật có sự giao lưu giữa người vẽ và người mẫu với những trạng thái tình cảm khác nhau nên rất khó trong quá trình thể hiện. Vẽ tượng chân dung không có sự giao lưu giữa mẫu và người vẽ.
  10. 4. Phương pháp xây dựng hình vẽ 4.1. Yêu cầu chung - Phải hiểu được cấu trúc của xương sọ, các cơ và nhất là các giác quan: mắt, mũi, miệng, tai. - Gắn kết và thể hiện được trên những chân dung cụ thể - Hiểu và nắm chắc cấu tạo, tương quan tỷ lệ đậm nhạt và của các bài vẽ với mẫu là các chi tiết của đầu người sẽ giúp rất nhiều khi tiến hành các bài vẽ chân dung. 4.2. Chọn tượng và bày mẫu - Chọn chân dung có cách diễn tả khối đơn giản , rõ ràng và đảm bảo các yêu cầu cơ bản của cấu trúc có đặc tính của nhân vật. - Nên diễn tả chất da thịt mà không bôi dưới bất kỳ hình thức nào để dễ quan sát, so sánh và phân tích trong quá trình vẽ. - Xếp mẫu ngang với tầm mắt người vẽ, nền sau nên để màu ghi sáng, đậm hơn màu da để tạo không gian nhẹ, trong trẻo. - Nên để một nguồn sáng chiếu vào , tốt nhất là góc trái với độ nghiêng 45o 4.3. Quan sát, nhận xét - Chọn vị trí, góc nhìn thích hợp với sở trường, năng lực, trình độ: nghiêng ½; ¾, ngược sáng. Ở góc nào cũng có thể vẽ đẹp nếu giải quyết tốt tương quan và yêu cầu của bài hình họa. - Phân tích kỹ mẫu trước khi vẽ 4.4. Bố cục dựng hình - Phác hình, tìm bố cục - Tìm đường trục - Sử dụng que đo, dây dọi kết hợp với nhìn cho chính xác - Quan sát, phân tích mẫu và quy vào các hình cơ bản để phác hình và phân diện sáng tối.
  11. 4.5. Vẽ tương quan lớn - Việc phân độ chi tiết các mảng sáng tối có thể làm vỡ hoặc rối hình nên rất cần phân tích các độ đậm nhạt nhưng không làm mất đi tính bao quát chung của mảng bóng. - Kiểm tra các đường trục dọc, các diện và điểm của tượng. 4.6. Vẽ sâu - Quan sát thật kỹ nguồn sáng để vẽ đậm nhạt của nét. - Kiểm tra lại bài vẽ, bắt đầu tiến hành đánh bóng, tạo khối. Chú ý đến tổng thể ánh sáng, đậm nhạt không sa vào chi tiết, cần xác định các mảng khối chính, phụ, độ dày, mỏng của khối, các vị trí sáng nhất và tối nhất. Nheo mắt lại khi quan sát mẫu là phương pháp tối ưu nhất để dễ dàng nhìn rõ sáng tối trên mẫu trong quá trình đánh bóng. - Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu. 4.7. Hoàn chỉnh bài vẽ Do tính chất phức tạp của bài vẽ nên lên hình rất quan trọng. Có thể hình vẽ đúng về cấu trúc hình dáng, tỷ lệ và hợp lý trong bố cục, song chỉ cần một sai sót trong đậm nhạt hoặc diễn tả bóng cũng làm cho bức vẽ không đạt yêu cầu. Vì vậy phải bình tĩnh, thận trọng và cân nhắc thật kỹ lưỡng trước khi dặt bút vẽ hoặc sửa chữa. 5. Tiêu chí cần đạt - Hình, khối, tỷ lệ đúng - Tạo được không gian - Diễn tả được đặc tính của mẫu - Diễn tả được chất da thịt của người
  12. BÀI 1: VẼ CHÂN DUNG NAM GIÀ Khổ giấy: 40x60 cm, chất liệu chì đen, I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Sinh viên nêu được đặc điểm cấu tạo chân dung nam già - Hiểu và phân tích được cấu tạo của trục hướng mặt khi nhìn ở các vị trí khác nhau 2. Kỹ năng -Vẽ được chân dung nam già theo đúng phương pháp - Bài vẽ có bố cục cân đối trên giấy vẽ đúng về tỷ lệ, hình - Đậm nhạt bài vẽ ổn định, theo hướng trọng tâm sáng/ đậm
  13. - Tả được giống mẫu, vẽ được đặc điểm riêng của mẫu chân dung nam già 3. Về năng lực tự chủ trách nhiệm - Tích cực, tự tin, say mê nghiên cứu dựng hình, đậm nhạt và tả chất II. Nội dung chi tiết 1. Quan sát nhận xét Cấu tạo đầu người già có đặc điểm khác so với thanh niên. Hình thái của xương đầu người già có những đặc điểm tương tự như xương đầu trẻ em. Đó là chiều dài của mặt ngắn lại vì răng rụng, xương hàm dưới bị cơ nhai co lên làm cằm nhô về phía trước. môi không còn chỗ dựa nên có xu hướng thụt vào trong miệng tạo cảm giác mỏng đi. Người càng già, răng rụng nhiều thì độ thụt vào càng nhiều, tạo cảm giác phần dưới của mặt ngắn lại và độ lồi, lõm nhiều. Ngoài ra còn có những biến đổi khác ở mắt, ở trán và các nếp nhăn hằn sâu và râu ở cằm. Bài vẽ chân dung nam già nhưng còn khoẻ mạnh bởi khuân mặt quắc thước và kiên nghị với các cơ nổi căng, các tỷ lệ, tương quan chung đảm bảo đúng cấu tạo đầu người. Mẫu người cao hơn tầm mắt người vẽ, nhìn góc chéo 2/3 khuân mặt với nguồn chiếu sáng phía bên trái. Chú ý đến đặc điểm khác biệt trong chân dung ông lão so với nam thanh niên (hình khối, chi tiết mắt, mũi, miệng…), tỷ lệ chung của mẫu. Tìm đặc điểm nổi bật của mẫu. 2. Bố cục dựng hình: Xuất phát từ hình dáng khuân mặt người mẫu, có thể tìm một hình chữ nhật đứng có chiều ngang và chiều cao tương ứng với tỷ lệ. Đo các tỷ lệ, sau đó phác khung hình chung, xác định vị trí các bộ phận (khối của mắt, mũi, miệng, tai), đường trục chính của mẫu. Khi phác hình chú ý chỉ dùng các đường kỷ hà để có sơ bộ hình mẫu ban đầu. Vừa phác hình, vừa quan sát những tương quan của các bộ phận trên nét mặt cùng chiều huowowngscuar các đường trục dọc và đường trục ngang.
  14. 3. Vẽ tương quan lớn Do vị trí quan trọng của đầu người nên bước vẽ chi tiết trên mặt là tương đối khó khăn. Đặc trưng của mỗi người khác nhau và được thể hiện trong cấu tạo của mắt, mũi, miệng, tai. thậm chí các chi tieetsnhuw tóc, râu, mi của người già cũng góp phần không nhỏ tạo nên những đặc điểm riêng độc đáo của nhân vật. Khác với vẽ đầu tượng người, vẽ chân dung phải nắm được các diện sáng tối lớn để tạo khối. Trong những mảng sáng tối đó lại có sự chuyển biến về màu, về độ đậm nhạt cũng như độ cứng, mềm khi diễn tả bởi có chỗ là xương ( như gò má, trán) có chỗ là thớ thịt... /rồi các nơi tiếp giáp như tròng mắt, làn môi, dốc mũi, chân cằm để có thể tùy từng chỗ mà di tay nặng nhẹ hoặc nhấn đậm trên các mảng bóng. Từ độ tối chuyển sang sáng là hàng loạt là các sắc điệu khác nhau của bóng tạo hình. Việc phân độ chi tiết các mảng sáng tối có thể làm vỡ hoặc rối hình nên rất cần phân tích các độ đậm nhạt nhưng không làm mất đi tính bao quát chung của mảng bóng. Kiểm tra các đường trục dọc, các diện và điểm của tượng. 4. Vẽ sâu - Trước tiên đẩy sâu hình vẽ bằng nét, vẫn sử dụng các nét phác theo hình kỷ hà nhưng ngắn hơn và gần với hình của mẫu hơn (chú ý đỉnh tiếp giáp giữa các mảng). - Quan sát thật kỹ nguồn sáng để vẽ đậm nhạt của nét. - Kiểm tra lại bài vẽ, bắt đầu tiến hành đánh bóng, tạo khối. Chú ý đến tổng thể ánh sáng, đậm nhạt không sa vào chi tiết, cần xác định các mảng khối chính, phụ, độ dày, mỏng của khối, các vị trí sáng nhất và tối nhất. Nheo mắt lại khi quan sát mẫu là phương pháp tối ưu nhất để dễ dàng nhìn rõ sáng tối trên mẫu trong quá trình đánh bóng. - Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quang ánh sáng trong vùng tối của mẫu.
  15. - Tiếp theo đẩy sâu vào chi tiết và gợi tả không gian thật của mẫu. So sánh với mẫu thật, nhấn mạnh các độ đậm bằng nét của gờ hốc mắt, hốc mũi, chân cằm cho sát với thực tế của mẫu. - Phân tích, đánh bóng diễn tả đặc điểm người già (các nếp nhăn, độ lồi, lõm của khối) khác với thanh niên như thế nào, giải quyết khối cơ bản nhất trên tổng thể thống nhất. - Tập trung quan sát toàn bộ bài vẽ so với mẫu thật để hoàn tất bài vẽ. 5. Hoàn chỉnh bài vẽ So sánh, phân tích giữa bài vẽ và người mẫu, sửa chữa những điểm thật sự cần thiết nhằm làm tăng hiệu quả diễn tả của bức chân dung. Khi đã tự cảm thấy đạt rồi thì dừng lại, không vẽ nữa. Đây là giai đoạn người học có thể tự đánh giá được năng lực vẽ của bản thân nên rất cần sự bình tĩnh và phân tích kỹ lưỡng để rút ra bài học. *. Tiêu chí cần đạt - Bài này là một mẫu nam già, có nhiều đặc điểm nên cần vẽ sát hình dáng, cấu tạo của mẫu. - Có đặc điểm và thần thái của mẫu. - Cách vẽ linh hoạt , xử lý các nét bút chì có hiệu quả tốt. Hình khối và bóng thống nhất, không ròi rạc và tách rời nhau. - Diễn tả được chất da thịt - Bài vẽ có tính bao quát chung.
  16. 6. Hình minh họa * Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận Dựng hình chân dung nam già, nữ già theo các hướng khác nhau: thẳng, nghiêng ½; nghiêng ¾
  17. BÀI 2 : VẼ CHÂN DUNG NAM NAM TRẺ Khổ giấy: 40x60 cm, chất liệu chì đen, I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Người học trình bày được đặc điểm cấu tạo chân dung tượng nam trẻ - Hiểu và phân tích được cấu tạo của trục hướng mặt khi nhìn ở các vị trí khác nhau 2. Kỹ năng - Vẽ được chân dung nam trẻ theo đúng phương pháp - Tả được giống mẫu, vẽ được đặc điểm riêng của mẫu chân dung nam trẻ - Vẽ được chất liệu của da thịt 3. Về năng lực tự chủ và trách nhiệm - Tích cực, tự tin, say mê nghiên cứu dựnghình, đậm nhạt và tả chất II. Nội dung 1. Quan sát nhận xét Đầu người có cấu tạo phức tạp nhất, cũng là là bộ phận đẹp nhất trong diễn tả hình khối cấu trúc tỷ lệ, màu sắc, chất cảm của người vẽ với mẫu. Mỗi đặc trưng câu tạo trên khuân mặt cũng mang một nét điển hình của vẻ đẹp hay tính cách như, mắt lá răm, lông mày lá liễu; khuân mặt trái xoan hoặc vuông chữ điền; đầu cá trên, mắt ốc nhồi, mũi sư tử, mồm cá ngão... trên cơ sở những nhận xét có tính khái quát đó có thể xác định thêm đặc ddiemr của người mẫu cụ thể trong quá trình tiến hành bài vẽ chân dung. Chú ý đến cách diễn tả đặc điểm của khuôn mặt thông qua mắt, mũi, miệng. Quan sát thật kỹ hướng nhìn của mẫu cũng như góc nhìn của người vẽ đối với mẫu.
  18. 2. Bố cục dựng hình Xuất phát từ hình dáng khuân mặt người mẫu, có thể tìm một hình chữ nhật đứng có chiều ngang và chiều cao tương ứng với tỷ lệ. Đo các tỷ lệ, sau đó phác khung hình chung, xác định vị trí các bộ phận (khối của mắt, mũi, miệng, tai), đường trục chính của mẫu. Khi phác hình chú ý chỉ dùng các đường kỷ hà để có sơ bộ hình mẫu ban đầu. Vừa phác hình, vừa quan sát những tương quan của các bộ phận trên nét mặt cùng chiều hướng của các đường trục dọc và đường trục ngang. Đo các tỷ lệ, sau đó phác khung hình chung, xác định vị trí các bộ phận (khối của mắt, mũi, miệng, tai). - Khi phác hình chú ý chỉ dùng các đường kỷ hà để có sơ bộ hình mẫu ban đầu. 3. Vẽ tương quan lớn Vẽ chân dung phải nắm được các diện sáng tối lớn để tạo khối. Trong những mảng sáng tối đó lại có sự chuyển biến về màu, về độ đậm nhạt cũng như độ cứng, mềm khi diễn tả bởi có chỗ là xương ( như gò má, trán) có chỗ là thớ thịt... rồi các nơi tiếp giáp như tròng mắt, làn môi, dốc mũi, chân cằm để có thể tùy từng chỗ mà di tay nặng nhẹ hoặc nhấn đậm trên các mảng bóng. Từ độ tối chuyển sang sáng là hàng loạt là các sắc điệu khác nhau của bóng tạo hình. Việc phân độ chi tiết các mảng sáng tối có thể làm vỡ hoặc rối hình nên rất cần phân tích các độ đậm nhạt nhưng không làm mất đi tính bao quát chung của mảng bóng. 4. Vẽ sâu Cấu tạo Của nam giới trưởng thành đầy đặn và ít gồ nghề hơn người già, các diện hình khối, sáng tối cũng khỗng rõ ràng vì thế khó khăn trong khi vẽ. Quan sát và phân tích thật kỹ nguồn sáng để vẽ giải quyết tương quan đậm nhạt của mẫu. Kiểm tra lại bài vẽ, bắt đầu tiến hành đánh bóng, tạo khối. Chú ý đến tổng thể ánh sáng, đậm nhạt không sa vào chi tiết, cần xác định các mảng khối
  19. chính, phụ, độ dày, mỏng của khối, các vị trí sáng nhất và tối nhất. Nheo mắt lại khi quan sát mẫu là phương pháp tối ưu nhất để dễ dàng nhìn rõ sáng tối trên mẫu trong quá trình đánh bóng. - Chú ý các mặt tiếp giáp giữa các khối với nhau, cũng như độ phản quan ánh sáng trong vùng tối của mẫu. => Không như tượng khi diễn tả mái tóc và các chi tiết bóng của mắt, mũi, miệng cần chú ý đến chiều hướng của nét bút và sự linh hoạt trong cách vẽ để tạo sự sinh động cho bài vẽ cũng như "Tả chất" da thịt, tóc… và độ căng, tròn của khối. - Tiếp theo đẩy sâu vào chi tiết và gợi tả không gian thật của mẫu. So sánh với mẫu thật, nhấn mạnh các độ đậm bằng nét của gờ hốc mắt, hốc mũi, chân cằm cho sát với thực tế của mẫu. - Tập trung quan sát toàn bộ bài vẽ so với mẫu thật để hoàn tất bài vẽ. 5. Hoàn chỉnh bài vẽ 6. Tiêu chí cần đạt - Bố cục bài vè hài hòa, hợp lý - Đảm bảo tốt tỷ lệ chung ủa mẫu; phân chia đúng tỷ lệ và các đường hướng cấu tạo trên khuân mặt người. - Thể hiện được không gian thực của mẫu, diễn tả được đủ tương quan hình khối, đậm nhạt và gợi được chất da thịt. - Bài vẽ có tính bao quát chung, sinh động Hình vẽ minh hoạ
  20. * Câu hỏi, bài tập, nội dung ôn tập và thảo luận Dựng hình tượng nữ trẻ theo các hướng khác nhau: thẳng, nghiêng ½; nghiêng ¾
nguon tai.lieu . vn