Xem mẫu

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG KHOA SƯ PHẠM MỸ THUẬT GIÁO TRÌNH Trang trí HỆ ĐẠI HỌC SƯ PHẠM MĨ THUẬT (HỌC PHẦN III & IV) LƯU HÀNH NỘI BỘ HÀ NỘI, NĂM 2012 1
  2. MôC LôC Trang Học phần III Trang trí ứng dụng ( 1 ) Chương I: Chép và cách điệu động vật 5 1. Vẻ đẹp của động vật trong tự nhiên 6 2. Hình tượng động vật trong tự nhiên và trong trang trí 6 3. Nghiên cứu mẫu và chép tư liệu 11 4. Đơn giản và cách điệu 24 5. Bài tập thực hành 33 Chương II: Trang trí nềnhoa 37 1. Khái niệm 38 2. Những ứng dụng cơ bản của trang trí nền hoa 41 3. Phương pháp tiến hành 48 4. Bài tập thực hành 56 Chương III: Trang trí bìa sách và minh hoạ 58 1. Sách và vai trò của sách trong đời sống xã hội 59 2. Các thể loại sách 61 3. Trình bày bìa sách và minh hoạ 64 4. Kế hoạch thực hiện 74 5. Bài tập thực hành 84 Học phần IV: Trang trí ứng dụng ( 2 ) Chương I: Trình bày bản trích 93 1. Khái quát chung về bản trích 99 2. Đặc điểm và tính chất 100 3. Những yêu cầu để trình bày bản trích 100 4. Các bước tiến hành 109 5. Sử dụng công nghệ mới để trình bày bản trích 110 Chương II: Trang trí hội trường 115 2
  3. 1. Ý nghĩa của việc trang trí hội trường, lễ đài 116 2. Tính chất, đặc điểm các loại lễ đài của hội trường 116 3. Nội dung, hình thức trang trí các loại lễ đài hội trường 121 4. Các bước tiến hành trang trí hội trường 129 *Phân tích một số bài tập của sinh viên: 136 5. Bài tập thực hành 140 Chương III: Tranh tĩnh vật trang trí 146 1. Khái niệm 147 2. Vai trò của tranh trang trí trong hội hoạ 152 3. Nét đặc trưng của tranh Tĩnh vật trang trí 154 4. Phương pháp tiến hành 162 Chương IV: Tranh cổ động 178 1. Khái niệm 180 2. Vai trò, ý nghĩa, tác dụng của tranh Cổ động 180 3. Sự hình thành và phát triển 181 4. Tính chất và đặc điểm 184 5. Phương pháp tiến hành 200 6. Thực hành 204 Một số thuật ngữ 208 Tài liệu tham khảo 211 3
  4. 4
  5. trang trÝ øng dông i Bµi 1: ch÷ vµ øng dông cña ch÷ ( 30 tiÕt) më ®Çu Ch÷ viÕt lµ c«ng cô v¨n ho¸ ®îc biÓu hiÖn díi mét h×nh th¸i mü thuËt lu«n xuÊt hiÖn trong ®êi sèng hµng ngµy, nã lµ ph¬ng tiÖn th«ng tin cña mäi d©n téc, mäi thêi ®¹i. Ch÷ viÕt lµ mèc son ®¸nh dÊu ®Ó lÞch sö ph¸t triÓn nh©n lo¹i bíc vµo v¨n minh. Ch÷ viÕt ®îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh lao ®éng, sinh ho¹t cña con ng êi. Nã ®¸p øng nhu cÇu giao tiÕp, trao ®æi nh÷ng s¶n phÈm tõ thµnh qu¶ lao ®éng còng nh nhu cÇu cÇn ghi l¹i nh÷ng kinh nghiÖm trong mäi lÜnh vùc cña cuéc sèng nãi chung. Theo sù ph¸t triÓn cña x· héi con ng êi, ch÷ viÕt ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn h¬n. Kh«ng nh÷ng ph¸t triÓn vÒ kh¶ n¨ng truyÒn t¶i th«ng tin, c¸c mÉu ch÷ cã nguån gèc tõ mÉu ch÷ La tinh, trong ®ã cã ch÷ Quèc ng÷ ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn rÊt phong phó vÒ h×nh thøc. C¸c nhµ thiÕt kÕ ch÷ ®å ho¹ ®· s¸ng t¹o mçi bé ch÷ c¸i ra hµng tr¨m kiÓu kh¸c nhau, mu«n h×nh mu«n vÎ. Hµng ngµy con ngêi ®îc tiÕp nhËn rÊt nhiÒu lo¹i th«ng tin díi d¹ng ch÷ viÕt (c¸c lo¹i s¸ch, b¸o, t¹p chÝ, truyÒn h×nh…) ®iÒu ®ã cµng kh¼ng ®Þnh vai trß cña ch÷ trong cuéc sèng con ngêi. Nãi tãm l¹i, ng«n ng÷ lµ “ph¬ng tiÖn giao tiÕp x· héi quan trong nhÊt cña con ngêi... (V.I.Lªnin). Cßn ch÷ viÕt ®îc s¸ng t¹o ra lµm ph¬ng tiÖn cÇn thiÕt ®Ó ghi l¹i ho¹t ®éng cña ng«n ng÷, lu tr÷ vµ vËn chuyÓn ®îc trong kh«ng gian vµ thêi gian [1. tr 731]. Môc tiªu 5
  6. HiÓu ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ nguån gèc vµ tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña ch÷ viÕt. N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ cÊu tróc t¹o h×nh cña ch÷ vµ kü thuËt kÎ hai mÉu ch÷ c¬ b¶n. Tõ ®ã chñ ®éng trong viÖc c¸ch ®iÖu ch÷. ThÊy ®îc tÇm quan träng cña bµi häc ch÷ c¬ b¶n vµ thùc hiÖn tèt bµi kÎ ch÷ c¬ b¶n vµ øng dông lµm c¸c bµi tËp trang trÝ øng dông cã liªn quan ®Õn ch÷. VËn dông kü thuËt cña bµi ch÷ c¬ b¶n ®Ó lµm bµi øng dông ch÷, bµi trang trÝ b¶n trÝch... BiÕt chän bè côc ®Ñp, biÕt chän kiÓu ch÷ phï hîp víi néi dung v¨n b¶n, trªn c¬ së hiÓu mét sè nguyªn t¾c vÒ ch÷ ®Ó t×m ra c¸ch s¾p ®Æt hîp lý . §IÒu cÇn biÕt tríc §Ó thùc hiÖn tèt bµi tËp nµy ngêi häc cÇn biÕt tríc vµ n¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n, ng«n ng÷ ch÷ viÕt vµ c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong trang trÝ vÒ bè côc, h×nh m¶ng, mµu s¾c, chÊt liÖu... HiÓu vµ biÕt vËn dông kiÕn thøc vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh bµi kÎ ch÷ c¬ b¶n vµo c¸c bµi tËp ®å ho¹ cã ch÷ trang trÝ. T×m hiÓu c¸ch sö dông ch÷ vµ t¹o h×nh ch÷ qua c¸c t¸c phÈm ®å ho¹ nh: S¸ch, b¸o, t¹p chÝ, tranh cæ ®éng, tranh qu¶ng c¸o… hoÆc nh÷ng h×nh ¶nh qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh v.v… Néi dung 1. S¬ lîc vÒ nguån gèc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ch÷ viÕt. 1.1. Nguån gèc, ý nghÜa cña ch÷ ®èi víi cuéc sèng. Ch÷ viÕt lµ mét s¶n phÈm cña sù ph¸t triÓn x· héi loµi ng êi. Tõ thêi nguyªn thuû, khi loµi ngêi cha hoµn thiÖn tiÕng nãi, do nhu cÇu giao lu t×nh c¶m, nhu cÇu vÒ trao ®æi th«ng tin vµ c¸c nhu 6
  7. cÇu kh¸c cña cuéc sèng mµ n¶y sinh ra hÖ thèng c¸c ký hiÖu b»ng h×nh vÏ, tøc lµ c¸c ký hiÖu mang tÝnh tîng h×nh. Theo dßng ch¶y lÞch sö, víi c¸c mèc ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi, ch÷ viÕt ngµy nay ®îc hoµn thiÖn vµ v« cïng phong phó vÒ h×nh thøc biÓu hiÖn. Ngoµi chøc n¨ng trao ®æi th«ng tin, ch÷ cßn ®îc coi lµ mét h×nh th¸i nghÖ thuËt vµ mang nhiÒu ý nghÜa khoa häc, nã phÇn nµo biÓu hiÖn mäi mÆt cña cuéc sèng hµng ngµy, nã thÓ hiÖn s¾c th¸i cña céng ®ång, d©n téc vµ thêi ®¹i. 1.2. Mét sè d¹ng ch÷ tiªu biÓu trªn thÕ giíi. Trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn, mçi d©n téc trªn thÕ giíi ®Òu h×nh thµnh tiÕng nãi vµ ch÷ viÕt riªng cña m×nh. NhiÒu d©n téc cã ch÷ viÕt tõ rÊt sím, nhng còng cã nh÷ng d©n téc ch÷ viÕt xuÊt hiÖn muén. TÊt nhiªn, nh nhiÒu lÜnh vùc kh¸c trong cuéc sèng, ch÷ viÕt chÞu sù ¶nh hëng vµ giao thoa gi÷a c¸c d©n téc cã vÞ trÝ ®Þa lý gÇn nhau. Trªn thÕ giíi, ch÷ viÕt cña nhiÒu níc cïng mét nguån gèc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ h×nh d¸ng chung. gièng nhau 1.2.1. Ch÷ Ph¹n ( ch÷ Ên §é, Lµo, Th¸i Lan...) Ngµy nay, ngêi ta t×m thÊy ë c¸c bøc tranh cæ hoÆc ch¹m kh¾c ®¸ cña ngêi Ai CËp cæ ®¹i cã ch÷ tîng h×nh. §ã cã thÓ lµ nguån gèc s¬ khai cña mét lo¹i ch÷ viÕt ë mét sè níc ph¬ng §«ng thêi kú sau. Ch÷ viÕt tîng h×nh “nguyªn thuû” ®ã lµ nh÷ng h×nh thó, h×nh c©y, h×nh ngêi víi c¸c nÐt v¹ch th¼ng, ngang, xiªn, gÉy khóc, h×nh trßn, h×nh vu«ng, tam gi¸c… H186. Ch÷ Ph¹n 7
  8. 1.2.2 Ch÷ tîng h×nh Ch÷ tîng h×nh lµ c¸c ch÷ ®îc cÊu t¹o bëi c¸c nÐt t¹o h×nh biÓu hiÖn trªn c¬ së h×nh tîng cña sù vËt. Ch÷ tîng h×nh ®îc sö dông lµ ch÷ viÕt cña Trung Quèc, NhËt B¶n, CH DCND TriÒu Tiªn, Hµn Quèc … H187. H188. Ch÷ tîng h×nh 1.2.3 Ch÷ La tinh Lo¹i ch÷ nµy cã tõ rÊt sím, kho¶ng trªn 2000 n¨m. B¶ng ch÷ c¸i La tinh ®îc dïng nhiÒu trong hÖ ch÷ ph¬ng T©y ngµy nay. H×nh d¹ng c¸c con ch÷ ®îc hiÓu nh lµ hÖ thèng c¸c nÐt vÏ, mét hÖ thèng 8
  9. v÷ng ch¾c, ®Òu ®Æn vµ cã quy luËt. Mçi ký tù cã ®Æc ®iÓm riªng biÖt vÒ h×nh thÓ lµm cho nã dÔ nhËn biÕt chóng víi nh÷ng con ch÷ kh¸c. Cã nhiÒu ch÷ viÕt cña c¸c d©n téc trªn thÕ giíi cã nguån gèc tõ ch÷ La tinh. MÉu ch÷ nµy dÔ phæ biÕn, dÔ ®äc tiÖn lîi cho viÖc Ên lo¸t vµ sö dông. H189. Ch÷ La tinh 1.2.4 Ch÷ ViÖt Nam + Ch÷ N«mViÖt: Ch÷ N«m ®îc h×nh thµnh ë ViÖt Nam vµo kho¶ng thÕ kû 14. Trªn c¬ së t¹o h×nh cña H¸n ng÷ Trung Quèc, c¸c nhµ Nho häc cña ViÖt Nam ®· s¸ng t¹o ra ch÷ N«m ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc sö dông v¨n b¶n, giao dÞch, truyÒn b¸ kiÕn thøc ë trong n- íc. 9
  10. + Ch÷ Quèc ng÷: H191. Ch÷ Quèc ng÷ §Ó ®¸p øng nhu cÇu dïng ch÷ lµm mét ph¬ng tiÖn h÷u hiÖu ®Ó truyÒn ®¹o vµo níc ta, mét sè gi¸o sÜ ®¹o cña Gia T« ®· sö dông mÉu c¸c con ch÷ La tinh s¸ng t¹o ra ch÷ tiÕng ViÖt, ngµy nay lµ ch÷ Quèc ng÷ ViÖt Nam. Tr¶i qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, ch÷ Quèc ng÷ ngµy cµng hoµn 10
  11. thiÖn h¬n. Ch÷ viÕt tiÕng ViÖt cã 24 ch÷ c¸i vµ theo quy luËt ghÐp ©m, vÇn mµ t¹o thµnh tõ ng÷. Mét sè ch÷ c¸i dùa trªn cÊu tróc ch÷ La - Tinh nhng cã thªm dÊu (¬, «, …). §iÒu ®ã còng t¹o nªn s¾c th¸i riªng cña ch÷ tiÕng ViÖt 2. MÉu ch÷ quèc ng÷ vµ ®Æc ®iÓm mü thuËt cña nã. 2.1. §Æc ®iÓm chung T¹o h×nh cña ch÷ Quèc ng÷ cã nhiÒu kiÓu d¸ng kh¸c nhau. Lo¹i ch÷ cã ®êng nÐt uèn lîn, phøc t¹p; lo¹i ch÷ cã ch©n hoÆc kh«ng ch©n; lo¹i ch÷ cã nÐt ®Ëm, nÐt thanh. Vµ cã nh÷ng lo¹i ch÷ cã t¹o d¸ng cao, gÇy hoÆc thÊp ®Ëm... A b c d e g h I j k l mn o p q r stuvxy B¶ng mÉu ch÷ Quèc ng÷ in hoa (nguån gèc tõ ch÷ La tinh) Abcdeghik KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp 11
  12. KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp KiÓu d¸ng ch÷ ®Ñp H×nh d¸ng c¬ b¶n cña c¸c ch÷ ®îc t¹o nªn tõ nÐt ë c¸c d¹ng kh¸c nhau: nÐt ngang, nÐt th¼ng ®øng, nÐt xiªn chÐo vµ nÐt cong, ®êng cong ®Òu. §ã lµ nh÷ng nÐt c¬ b¶n, ®¬n gi¶n nh÷ng kh¸c biÖt. §Ó ph©n biÖt gi÷a hai h×nh thøc thÓ hiÖn ch÷, ngêi ta cßn gäi lµ lo¹i ch÷ viÕt tay vµ lo¹i ch÷ in. Gi÷a lo¹i ch÷ in th êng vµ lo¹i ch÷ viÕt tay cã nh÷ng liªn hÖ rÊt gÇn gòi nhau, tu©n theo nh÷ng quy luËt chung vÒ cÊu tróc h×nh d¸ng. Aa Qq Gg Yy 12
  13. VÒ ®é ®Ëm cña nÐt ch÷ cã thÓ kh¸i qu¸t ë 4 møc ®é kh¸c nhau: nÐt thanh, nÐt trung b×nh, nÐt h¬i ®Ëm, nÐt rÊt ®Ëm. A  A  A A Mçi kiÓu ch÷ ngoµi d¸ng ®øng th¼ng cßn cã d¸ng ch÷ nghiªng, gãc nghiªng thêng lµ 150. D¸ng ch÷ nghiªng t¹o nªn sù phong phó vÒ kiÓu ch÷. Khi tr×nh bµy c¸c v¨n b¶n ngêi ta cã thÓ sö dông ch÷ nghiªng ®Ó nhÊn m¹nh nh÷ng néi dung cÇn thiÕt. H¬n n÷a d¸ng ch÷ nghiªng ®em l¹i hiÖu qu¶ thÈm mü kh¸c nhau. H195. C¸c d¸ng ch÷ kh¸c nhau §é réng cña c¸c ch÷ cã thÓ kh«ng b»ng nhau tuú theo cÊu tróc riªng cña tõng ch÷, v× ®èi víi nh÷ng ch÷ cã nhiÒu nÐt nÕu viÕt trong khu«n khæ b»ng nh÷ng ch÷ Ýt nÐt sÏ g©y c¶m gi¸c chËt chéi, c¸c nÐt sÏ chÌn lÊn lÉn nhau. Dùa trªn nh÷ng h×nh d¸ng, ®êng nÐt, cÊu tróc ta cã thÓ chia thµnh hai lo¹i ch÷ c¬ b¶n, mµ ®¹i diÖn lµ hai kiÓu ch÷ nÐt ®Òu vµ kiÓu ch÷ nÐt thanh nÐt ®Ëm. 2.2. Ch÷ c¬ b¶n 2.2.1.Ch÷ nÐt ®Òu. 13
  14. Lµ kiÓu ch÷ mµ ®é réng cña nÐt ®Òu b»ng nhau ë tÊt c¶ c¸c nÐt th¼ng, nÐt nghiªng, hay nÐt ngang (gäi lµ ch÷ nÐt ®Òu). §é ®Ëm cña nÐt kh«ng quy ®Þnh cè ®Þnh vÒ tØ lÖ so víi khu«n khæ cña ch÷, mµ cã nhiÒu møc ®é vµ tuú theo tõng trêng hîp kh¸c nhau. KiÓu ch÷ nÐt ®Òu cã h×nh d¸ng ®¬n gi¶n, ch¾c khoÎ, c©n ®èi, thêng ®îc dïng trong tranh cæ ®éng, biÓu ng÷, khÈu hiÖu ë n¬i c«ng céng, mÝt tinh... CÊu tróc cña ch÷ rÊt ®¬n gi¶n: KÎ hÖ thèng « vu«ng, ®é ®Ëm cña nÐt ch÷ cã thÓ b»ng ®é réng cña mét nöa hoÆc mét « vu«ng. C¸c nÐt th¼ng dïng thíc ®Ó kÎ, c¸c nÐt cã ®é cong c¨ng trßn dïng compa ®Ó dùng h×nh. Gäi lµ ch÷ nÐt ®Òu lµ nãi ®Õn ®Æc ®iÓm chung c¬ b¶n cña kiÓu ch÷, v× tÊt c¶ nÐt trong mçi ch÷ ®Òu b»ng nhau. Sù ph©n biÖt nµy do c¸c nhµ thiÕt kÕ ch÷ t¹o ra ®Ó phï hîp víi viÖc sö dông ë c¸c trêng hîp kh¸c nhau 14
  15. H198. TØ lÖ bé ch÷ nÐt ®Òu, m¶nh H199. TØ lÖ bé ch÷ nÐt ®Òu, ®Ëm 2.2.2. Ch÷ nÐt thanh, nÐt ®Ëm §iÒu chøng minh cho sù ph¸t triÓn cña h×nh d¸ng ch÷ th«ng qua nÐt vÏ lµ sù xuÊt hiÖn d¸ng ch÷ nÐt thanh ®Ëm. KiÓu ch÷ nµy do tríc ®©y dïng bót l«ng hoÆc bót ngßi dÑt ®Ó viÕt ch÷. C¸ch ®a nÐt bót, ®iÓm dõng hay ®iÓm kÕt thóc cña nÐt bót ®· t¹o ra cho mçi con ch÷ cã nÐt thanh, cã nÐt ®Ëm. VÝ dô: nÐt chÐo bªn ph¶i vµ nÐt ngang cña ch÷ A ®îc t¹o bëi thÕ nÐt bót dÑt xiªn, nªn nÐt ch÷ thanh m¶nh, cßn nÐt nghiªng bªn tr¸i ®Ëm h¬n do thÕ nÐt bót kÐo tõ trªn xuèng bÌ ra réng h¬n. Tuy ®é thanh ®Ëm cña nÐt cã thay ®æi nhng h×nh d¸ng gãc cña mçi ch÷ vÉn ®îc gi÷ nguyªn. 15
  16. KiÓu ch÷ nÐt thanh nÐt ®Ëm cã d¸ng trang träng, nghiªm tóc, ®Ñp vÒ h×nh d¸ng, thêng ®îc sö dông trªn ®Çu ®Ò v¨n b¶n, lµm b×a s¸ch, trang trÝ s¸ch, b¸o, qu¶ng c¸o tªn cöa hµng, tªn hµng ho¸... Khi kÎ ch÷ cÇn chó ý híng ®a ngßi bót khi viÕt lµ c¬ së h×nh thµnh nªn ®é ®Ëm nh¹t cña t¹o h×nh ch÷. H201. Ch÷ trong tranh Cæ ®éng 16
  17. H203. Mét sè kiÓu ch©n cña nÐt ch÷ - CÊu tróc h×nh d¸ng c¸c ch÷: + D¸ng ch÷: h×nh ch÷ nhËt. + ChiÒu ngang ch÷ kh«ng ®Òu nhau. + ChiÒu cao cña nh÷ng ch÷ cã h×nh cong trßn (O G C Q) hay gãc trªn hoÆc gãc díi (A, V) th× cao h¬n c¸c ch÷ kh¸c mét chót. + Tû lÖ ®é to nhá cña nÐt thanh, nÐt ®Ëm kh«ng cè ®Þnh. - C¸ch dùng c¸c ch÷: + Theo quy t¾c cña mçi bé. + §¶m b¶o tÝnh nhÊt qu¸n, ®ång bé. 3. Sù biÕn d¹ng cña c¸c kiÓu ch÷ c¬ b¶n 3.1.Nguyªn t¾c: - TÝnh nhÊt qu¸n - TÝnh quy t¾c, nghiªm ngÆt, kh¾t khe. - Khai th¸c khÝa c¹nh thÇn th¸i riªng vÒ h×nh d¸ng, vÒ nÐt. 17
  18. - BiÕn d¹ng nhng vÉn ®óng vÒ ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña ch÷, 3.2.C¸c yÕu tè biÕn d¹ng - H×nh d¸ng - §é thanh ®Ëm cña nÐt. - Thªm bít c¸c nÐt phô. - KiÓu ch©n nÐt ch÷. 3.3.Môc ®Ých sö dông C¸ch ®iÖu h×nh d¸ng c¸c ch÷ nh»m g©y Ên tîng thÞ gi¸c. Ngµy nay ch÷ cã ë mäi n¬i xung quanh ta kh«ng chØ ë trong s¸ch b¸o mµ cã ë mäi kh«ng gian sèng cña con ngêi. Ch÷ chuyÓn t¶i c¸c th«ng tin víi c¸c môc ®Ých rÊt kh¸c nhau vµ ®Òu híng tíi ngêi ®äc. Do vËy mét kiÓu ch÷ míi l¹ sÏ g©y chó ý cho ngêi ®äc nhiÒu h¬n. Theo thêi gian, ®· cã rÊt nhiÒu kiÓu ch÷ ra ®êi, nhng nhu cÇu cña cuéc sèng trong ®ã cã nhu cÇu thÈm mü kh«ng ngõng ph¸t triÓn, c¸c nhµ thiÕt kÕ vµ tr×nh bµy ch÷ lu«n t×m c¸ch biÓu ®¹t míi ®Ó chuyÓn t¶i néi dung. 4. Ph¬ng ph¸p kÎ ch÷ 4.1. Chän kiÓu ch÷ phï hîp víi yªu cÇu sö dông - Trong c¸c lÜnh vùc cña cuéc sèng: häc tËp, lao ®éng, c¸c ho¹t ®éng x· héi... cã nhiÒu viÖc cÇn ®Õn kÎ ch÷ nh khÈu hiÖu ph¸t ®éng c¸c phong trµo thi ®ua, qu¶ng c¸o hµng ho¸, v¨n ho¸, tªn hiÖu c¬ quan, ®¬n vÞ... - XÐt tÝnh chÊt néi dung mµ chän kiÓu ch÷ ®Ó biÓu ®¹t. VÝ dô : néi dung chÝnh trÞ cÇn sù trang träng, nghiªm tóc th× cã thÓ chän kiÓu ch÷ d¸ng ®øng, cã ch©n. Néi dung v¨n ho¸, nghÖ thuËt nhÑ nhµng, mÒm m¹i cÇn sö dông kiÓu ch÷ nghiªng, nÐt ®îc c¸ch ®iÖu. Néi dung kªu gäi tuyªn truyÒn x· héi m¹nh mÏ, Ên tîng cÇn sö dông kiÓu ch÷ nÐt ®øng, nÐt ®Ëm… - Kh«ng gian cña dßng ch÷ lµ mét khÝa c¹nh quan träng ®Ó lùa chän dïng kiÓu ch÷ thÝch hîp t¸c ®éng ®Õn sù nh×n cña ngêi ®äc. 18
  19. Ch÷ ë n¬i c«ng céng, trªn ®êng giao th«ng cã tèc ®é qua l¹i cµng cao th× chän kiÓu ch÷ cã d¸ng cµng ph¶i thËt ®¬n gi¶n, dÔ ®äc ®îc néi dung. 4.2. Bè côc ch÷, nguyªn t¾c vÒ viÕt, kÎ vµ s¾p ®Æt ch÷ Dï chän ch÷ nÐt ®Òu hay ch÷ nÐt thanh, nÐt ®Ëm còng cÇn tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh trong viÖc sö dông ch÷ sau ®©y: - Kh«ng nªn thay ®æi hoÆc lµm biÕn d¹ng h×nh d¸ng vµ ®Æc ®iÓm gèc cña ch÷ mÉu. - BÒ réng cña ch÷ tuú thuéc vµo d¸ng ch÷ vµ sè nÐt trong tõng ch÷, ®Ó cã tû lÖ võa ph¶i, c©n xøng víi bÒ cao cña ch÷. Kh«ng nªn ®Ó bÒ réng cña tÊt c¶ c¸c ch÷ b»ng nhau. - Ch÷ cã ®Çu nhän hoÆc trßn thêng nhÝch ra ngoµi dßng kÎ mét chót cho thuËn m¾t. NÕu ®Ó ®óng dßng kÎ, sÏ g©y c¶m gi¸c ch÷ ®ã bÞ hôt, vµ nhá h¬n c¸c ch÷ kh¸c. - §èi víi kiÓu ch÷ nÐt thanh, nÐt ®Ëm cÇn gi÷ ®óng nguyªn t¾c viÕt cña c¸c nÐt (trong tõng ch÷, nÐt nµo lµ nÐt thanh vµ lµ nÐt ®Ëm). - Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ch÷ trong mét tõ, trong mét ®o¹n kh«ng ®Ó c¸ch ®Òu nhau mét c¸ch m¸y mãc. Nªn chó ý ®Ó kho¶ng trèng gi÷a c¸c ch÷ lµm sao cho c©n ®èi, chÆt chÏ vµ thuËn m¾t lµ ®îc - Kho¶ng c¸ch gi÷a hai dßng ch÷ kh«ng nªn qu¸ xa hay qu¸ mau, sÏ lµm cho bè côc cña c¶ khèi ch÷ bÞ tha hay qu¸ chËt chéi. Nªn ®Ó kho¶ng c¸ch võa ph¶i víi chiÒu cao cña dßng ch÷ vµ phï hîp víi kiÓu ch÷ vµ cì ch÷ - Ph¶i thèng nhÊt kiÓu ch÷ trong mét tõ hay mét c©u (tr¸nh dïng hai kiÓu ch÷ ) - DÊu cña ch÷ ph¶i phï hîp víi kiÓu ch÷, kh«ng ®¸nh dÊu qu¸ xa hay qu¸ s¸t vµo ch÷. DÊu ph¶i ®Æt ®óng vÞ trÝ, ®óng träng t©m cña tõ. 19
  20. - Bè côc, s¾p ch÷ ph¶i t¹o sù c©n ®èi, chÆt chÏ, tr¸nh rêi r¹c, lÖch l¹c. Ch÷ trong mét dßng nªn trän nghÜa, kh«ng Ðp ch÷ hoÆc ng¾t c©u cha trän nghÜa. 4.3. Mµu s¾c - Môc ®Ých cña ch÷ lµ truyÒn t¶i néi dung nªn ®iÒu quan träng lµ râ rµng ®Ó dÔ thÊy vµ dÔ ®äc. Do vËy mµu cña ch÷ vµ nÒn ph¶i t¬ng ph¶n vÒ ®Ëm nh¹t, nÕu nÒn mµu ®Ëm th× ch÷ mµu nh¹t hoÆc ngîc l¹i. Møc ®é t¬ng ph¶n cßn tuú thuéc vµo kh«ng gian cña ch÷. Kh«ng gian xa, réng cÇn t¬ng ph¶n m¹nh h¬n kh«ng gian gÇn vµ hÑp. - Mµu vµ ho¹ tiÕt nÒn. Cã nh÷ng trêng hîp cÇn ®îc ®Æt trªn nÒn cã ho¹ tiÕt ®Ó t¹o c¶m gi¸c trang träng vµ nhÊn m¹nh h¬n nghÜa cña ch÷. Ho¹ tiÕt nÒn cã s¾c ®é, kÝch thíc, ®é to nhá cña nÐt phï hîp víi néi dung ch÷, hµi hoµ, ¨n nhËp víi nÒn 5. Ph¬ng ph¸p kÎ khÈu hiÖu 5.1. Chän kiÓu ch÷ : Ch÷ ph¶i phï hîp víi néi dung tr×nh bµy. KiÓu ch÷ ngay th¼ng, ch¾c ch¾n, nghiªm tóc cho khÈu hiÖu cã néi dung tuyªn truyÒn chÝnh trÞ, hoÆc kiÓu ch÷ c¸ch ®iÖu, bay bím nhng vÉn dÔ ®äc ®Ó dïng cho qu¶ng c¸o vÒ v¨n hãa, nghÖ thuËt... 5.2. Mµu s¾c: Mµu s¾c ®îc phèi hîp hµi hoµ trong tæng thÓ chung cña t¸c phÈm. Khi kÎ khÈu hiÖu, nªn dïng nh÷ng mµu cã ®é t¬ng ph¶n cao vÒ ®Ëm nh¹t. Ch÷ mµu s¸ng th× nÒn mµu ®Ëm hoÆc ngîc l¹i. Trong mµu s¾c th× mµu ®á vµ mµu vµng thêng ®îc dïng ë khÈu hiÖu, hai mµu nµy phèi hîp víi nhau g©y hiÖu qu¶ rùc rì, nh»m thu hót sù chó ý cña m¾t nh×n tõ ë ®»ng xa. 5.3. S¾p xÕp bè côc: Ph¶i x¸c ®Þnh kÝch thíc m¶ng ch÷ cho c©n ®èi víi khu«n khæ ®Þnh tr×nh bµy. M¶ng ch÷ ®îc c¸ch ®Òu trªn, díi vµ hai bªn c¹nh cña 20
nguon tai.lieu . vn