Xem mẫu
- www.Phanmemxaydung.com
suÊt chÝnh ë mçi ®iÓm. Ph¬ng ph¸p nµy cã thÓ xÐt ®Õn sù biÕn ®æi vÒ bÒ dµy cña trô, nhng
khèi lîng tÝnh to¸n t¬ng ®èi lín. Ph¬ng ph¸p nµy thêng Ýt dïng.
Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch träng lùc ®¬n gi¶n: Theo kÕt qu¶ ph©n tÝch øng suÊt cña c¸c
ph¬ng ph¸p kh¸c th× sx ph©n bè gÇn gièng nh quy luËt ®êng th¼ng, do ®ã ph¬ng ph¸p
nµy coi sx ph©n bè theo quy luËt ®êng th¼ng ®Ó tÝnh to¸n cho c¸c ®iÓm trong th©n ®Ëp, nh
vËy khèi lîng tÝnh to¸n sÏ gi¶m ®i rÊt nhiÒu.
Nh vËy, quy luËt ph©n bè c¸c lo¹i øng suÊt trong th©n trô nh sau:
+ sy, sx ph©n bè theo quy luËt ®êng th¼ng.
+ t ph©n bè theo quy luËt ®êng parab«n.
§óng ra viÖc ph©n tÝch øng suÊt phÇn ®Çu trô lµ thuéc vÒ bµi to¸n kh«ng gian 3 chiÒu
cña lý thuyÕt ®µn håi, nhng do h×nh d¹ng mÆt c¾t vµ ®iÒu kiÖn biªn cña phÇn ®Çu trô ®Çu to
®Çu t¬ng ®èi phøc t¹p nªn kh«ng thÓ dïng hµm sè øng
a
suÊt f vµ ph¬ng tr×nh Djf = 0 cña lý thuyÕt ®µn hå ®Ó
trùc tiÕp t×m ra øng suÊt vµ biÕn h×nh cña tõng ®iÓm
P1
trong phÇn ®Çu trô ®îc vµ cho ®Õn nay vÉn cha cã mét
A
ph¬ng ph¸p ph©n tÝch thËt hoµn chØnh vÒ vÊn ®Ò nµy.
Ph¬ng ph¸p ®îc dïng nhiÒu, nhÊt lµ ®èi víi c¸c
b
Pu
®Ëp cao, vÉn lµ ph¬ng ph¸p thÝ nghiÖm quang ®µn håi.
Ngoµi ra, còng cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p tÝnh gÇn ®óng,
G.cosy
c
P2
chia phÇn ®Çu trô thµnh c¸c « líi vµ dïng ph¬ng ph¸p
sai ph©n cã h¹n ®Ó tÝnh to¸n øng suÊt, øng biÕn vµ biÕn
1
vÞ cña c¸c ®iÓm trong mÆt ph¼ng tÝnh to¸n. Do h×nh
d¹ng mÆt c¾t vµ ®iÒu kiÖn biªn phøc t¹p nªn ph¬ng
ph¸p nµy còng rÊt nhiÒu phiÒn phøc vµ khèi lîng
c«ng t¸c còng rÊt lín. HiÖn nay kÕt hîp gi÷a ph¬ng
B
ph¸p sai ph©n h÷u h¹n vµ ph¬ng ph¸p phÇn tö h÷u h¹n
®· gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng bµi to¸n tÝnh øng suÊt, biÕn
d¹ng, biÕn vÞ cã ®iÒu kiÖn biªn phøc t¹p.
H×nh 4-15. S¬ ®å tÝnh to¸n phÇn ®Çu Mét ph¬ng ph¸p tÝnh gÇn ®óng thêng ®îc dïng
trô. 1 - VÞ trÝ tÊm ®ång chèng thÊm. trong thiÕt kÕ, nhÊt lµ trong giai ®o¹n thiÕt kÕ s¬ bé,
lµ coi hai tai cña phÇn ®Çu trô nh kÕt cÊu dÇm c«ng
x«n ®Ó tÝnh to¸n nh s¬ ®å bªn (h×nh 4-15).
Theo s¬ ®å nµy phÇn tai trô sÏ chÞu c¸c lùc t¸c dông sau:
- Tæng ¸p lùc níc thîng lu P1 = gH × a
P2 = gH × b
- Tæng ¸p lùc níc bªn
Pu = 0,5gH × c
- Tæng ¸p lùc thÊm
Thµnh phÇn n»m ngang cña träng lîng b¶n th©n phÇn tai trô G cos y.
161
- www.Phanmemxaydung.com
trong ®ã: G -träng lîng b¶n th©n tai trô (phÇn c«ng xon);
y - gãc t¹o bëi m¸i thîng lu víi mÆt ph¼ng n»m ngang;
H - lµ cét níc tÝnh ®Õn mÆt c¾t tÝnh to¸n.
øng suÊt trªn mÆt c¾t AB cã thÓ tÝnh theo c«ng thøc lÖch t©m, thêng kh«ng cho phÐp
sinh øng suÊt kÐo. Trêng hîp sinh øng suÊt kÐo cã thÓ thay ®æi h×nh d¹ng mÆt c¾t phÇn
®Çu ®Ó ®iÒu chØnh øng suÊt hoÆc bè trÝ cèt thÐp chÞu lùc.
Muèn tho¶ m·n ®iÒu nµy tøc lµ trªn mÆt AB kh«ng sinh øng suÊt kÐo th× kÝch thíc cña
bé phËn nµy ph¶i tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:
C ³ 2b- b 2 - 3a 2 (4-18)
b³ a 3.
vµ
IV. cÊu t¹o cña ®Ëp To ®Çu
1. C¸c lo¹i khe.
C¨n cø vµo t¸c dông tõnglo¹i khe, ngêi ta thêng chia thµnh mÊy lo¹i sau :
a) Khe thi c«ng. Khe thi c«ng ph©n ®Ëp ra tõng líp ®Ó ®æ bÓ t«ng, mçi líp dµy thêng
tõ 3 ~ 5 m (tuú theo tr×nh ®é kü thuËt mµ cã thÓ t¨ng chiÒu cao ®æ bª t«ng). Khe thi c«ng bè
trÝ h¬i nghiªng vÒ phÝa thîng lu vµ t¹i mÆt khe lµm thµnh c¸c r·nh ®Ó nèi tiÕp tèt gi÷a 2
líp bª t«ng.
b) Khe co gi·n . Sau khi bª t«ng ninh kÕt, thÓ tÝch co l¹i, bª t«ng ë gÇn nÒn khi co l¹i bÞ
nÒn kiÒm chÕ, c¸c bé phËn bª t«ng míi ®æ khi co l¹i bÞ bª t«ng cò kiÒm chÕ... nh÷ng nh©n
tè ®ã ®Òu cã thÓ sinh øng suÊt kÐo vµ nøt nÎ. CÇn bè trÝ khe co gi·n ®Ó gi¶m øng suÊt kÐo
®ã. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c khe co gi·n thêng dïng tõ 8-12 m, cã khi ®Õn 18m. Khe réng
kho¶ng 0,5m. Cã 2 h×nh thøc bè trÝ khe. H×nh thøc thø nhÊt : bè trÝ khe theo ®êng quü tÝch
øng suÊt chÝnh (h×nh 4-16a) chÞu lùc tèt nhng khã thi c«ng. H×nh thøc khe thø hai lµ h×nh
thøc khe th¼ng ®øng (h×nh 4-16b). MÆt khe h×nh r¨ng ca cã c¹nh cña 2 bªn r¨ng theo
ph¬ng øng suÊt chÝnh. RÊt nhiÒu c«ng tr×nh dïng lo¹i khe nµy. Muèn b¶o ®¶m bÞt khe tèt,
ngêi ta ch«n s½n nh÷ng èng phôt v÷a trong khe, sau khi ®æ bª t«ng lÊp khe, sÏ tiÕn hµnh
phôt v÷a. MÆt khe cÇn bè trÝ mét Ýt cèt thÐp.
a) b)
H×nh 4-16. Bè trÝ khe co gi·n
a - bè trÝ theo ph¬ng ®êng qu ü tÝch øng suÊt chÝnh;b - bè trÝ khe theo ph¬ng th¼ng ®øng
162
- www.Phanmemxaydung.com
1
c) Khe lón. §Ó tr¸nh hiÖn tîng th©n ®Ëp bÞ nøt n Î
do nÒn bÞ lón kh«ng ®Òu t¹o ra. Gi÷a ®Çu c¸c trô ph¶i
bè trÝ khe lón ®Ó c¸c trô lµm viÖc ®éc lËp víi nhau. T¹i
khe ph¶i bè trÝ thiÕt bÞ chèng thÊm (h×nh 4-17).
Kho¶ng c¸ch gi÷a 2 tÊm ®ång chèng thÊm kh«ng nªn
qu¸ gÇn, Ýt nhÊt ph¶i b»ng 1/40H (H - cét níc thÊm). 3
2
H×nh 4-17. ThiÕt bÞ chèng thÊm
H×nh 4-17 lµ thiÕt bÞ chèng thÊm cña mét khe
lón cña ®Ëp Binmetuar¬ cña Tuynizi. H×nh thøc nµy cña khe lón.1- tÊm ®ång chèng thÊm;
cã thªm nót bª t«ng cèt thÐp ë ®Çu khe lón. Lo¹i nµy 2- lç ®æ bi tum ; 3- lç tho¸t níc.
thi c«ng t¬ng ®èi phøc t¹p.
2.Cèt thÐp.
NÕu chän kÝch thíc vµ h×nh thøc mÆt c¾t thÝch hîp ®Ó th©n ®Ëp kh«ng sinh øng suÊt
kÐo hoÆc chØ cã øng suÊt kÐo rÊt nhá th× trong th©n ®Ëp cã thÓ kh«ng cÇn bè trÝ cèt thÐp chÞu
lùc. Tríc ®©y, mét sè c«ng tr×nh thêng bè trÝ cèt thÐp nhiÖt ®é ë mÆt ngoµi cña trô pin ®Ó
®Ò phßng nøt nÎ do øng suÊt nhiÖt ®é t¹o ra. Nhng trô pin lµ kÕt cÊu t¬ng ®èi dµy, nÕu
dïng xi m¨ng nhiÖt ®é thÊp hoÆc bá ®¸ héc vµo trong ®Ó gi¶m bít nhiÖt ®é thuû ho¸ vµ dïng
biÖn ph¸p ch©n kh«ng hoÆc c«p pha rót níc v.v... ®Ó n©ng cao chÊt lîng cña mÆt bª t«ng
th× hoµn toµn cã thÓ kh«ng dïng cèt thÐp nhiÖt ®é. ChØ ë xung quanh c¸c lç khoÐt, ®êng
hÇm vµ mÆt trÇn cÇn bè trÝ cèt thÐp : hµm lîng cèt thÐp trong ®Ëp to ®Çu thêng vµo
kho¶ng 2,5 kg/m3.
3. Xö lý nÒn.
3,06 : 3,98
§Ó t¨ng æn ®Þnh, trô pin
Ø0,2
0,2 0,7 0,2 0,7 0,8
thêng c¾m s©u vµo ®¸ nÒn kho¶ng
0,15 0,30 0,15
2m. ë thuîng lu lµm ch©n khay
0,5
ch¾n níc s©u 2-3m, mÆt tiÕp xóc
gi÷a ch©n trô pin víi ®¸ nÒn lµm
thµnh ®é nghiªng vÒ phÝa thîng
2 3
1 7
4 5 6 lu hoÆc lµm thµnh h×nh r¨ng ca
(h×nh 4-16).
H×nh 4-18. 1- Bè trÝ cèt thÐp cña nót bª t«ng chèng thÊm NÕu nÒn xÊu, dÓ gi¶m øng
; 2- tÊm m¸t bitum ; 3- giÕng bitum ; 4- èng d Én bitum ; 5- suÊt nÒn, cã thÓ t¨ng bÒ réng cña
giÕng tËp trung níc thÊm Æ 20 cm ; 6- èng tho¸t níc ; 7 mãng. Xö lý phôt v÷a t¹o thµnh
- tÊm ®ång chèng thÊm. mµng ch¾n chèng thÊm gièng nh
®Ëp träng lùc.
Nèi tiÕp gi÷a trô pin víi bê lµ mét vÊn ®Ò rÊt quan träng. Tèt nhÊt lµ bê nªn ®µo thµnh
tõng cÊp. Trô pin ®îc ®Æt trªn c¸c cÊp ®ã, nÕu m¸i bê rÊt dèc, ®Ó gi¶m khèi lîng ®µo còng
cã thÓ bè trÝ mét trô pin ®Æt trªn nhiÒu cÊp cao thÊp kh¸c nhau, gi÷a m¸i nghiªng cña 2 cÊp
cã thÓ dïng thÐp nÐo chÆt vµo ®Ó t¨ng thªm æn ®Þnh (4-1 9).
163
- www.Phanmemxaydung.com
1
1
1
2
3
a) b) c)
H×nh 4-19. Nèi tiÕp gi÷a trô pin víi bê.
a - trô pin ®¬n ; b - trô pin ®¬n ; c - trô pin kÐp.
1 - trô ; 2 - têng ngang ; 3 - thÐp nÐo.
4. Lç tho¸t níc cña ®Ëp trô chèng kÐp, lç th«ng h¬i vµ ®êng hÇm cho ngßi ®i l¹i.
Lóc dïng trô kÐp, ®Ó c©n b»ng ¸p lùc níc ë trong vµ ngoµi trô pin tõ mùc níc h¹ lu
trë xuèng, ngêi ta ®Æt c¸c l ç tho¸t níc ®êng kÝnh kho¶ng 0,5m.
§Ó c©n b»ng nhiÖt ®é trong vµ ngoµi trô, ë phÝa trªn, cÇn bè trÝ c¸c lç th«ng h¬i. §Ó tiÖn
cho viÖc kiÓm tra trong trô, cßn ph¶i bè trÝ ®êng hÇm ®i l¹i, kiÓm tra.
5. §Ëp to ®Çu trµn níc vµ ®êng èng xuyªn qua ®Ëp.
§Ëp to ®Çu cã thÓ lµm thµnh h×nh thøc trµn níc (h×nh 4-20). V× kÕt cÊu cña ®Ëp to ®Çu
t¬ng ®èi dµy, cã thÓ cho trµn víi lu lîng ®¬n vÞ lín, cã c«ng tr×nh ®· thiÕt kÕ víi lu
lîng ®¬n vÞ trªn 80m3/s.
18.18
12.7
1:
0.5
.5
.5
1
1:0
1:0
25°
2
43.0 48.50
1:
0.4
0.5
1:
5
81
3
5.5 7.0 5.5
18.0
4
H×nh 4-20. §Ëp to ®Çu trµn níc H×nh 4-21.èng dÉn níc trong th©n ®Ëp.
1.§êng hÇm ; 2.èng dÉn níc cña tr¹m thuû
®iÖn ; 3. §êng hÇm kiÓm tra ®Ëp; 4. §êng hÇm
dïng ®Ó phôt v÷a.
164
- www.Phanmemxaydung.com
Trong th©n ®Ëp cã thÓ bè trÝ èng lÊy níc hoÆc èng x¶ níc, víi trô ®¬n cã thÓ bè trÝ
®êng èng ®Æt trong trô (h×nh 4-21) víi trô kÐp thêng bè trÝ ë gi÷a trô. C¸c ®êng èng vÜnh
cöu kh«ng ®îc bè trÝ xuyªn qua c¸c khe nèi.
4.4 §Ëp b¶n ph¼ng
I. §Æc ®iÓm, h×nh thøc, bè trÝ vµ kÝch thíc c¬ b¶n
1. §Æc ®iÓm vµ h×nh thøc
§Ëp b¶n ph¼ng gåm c¸c b¶n ph¼ng ch¾n níc vµ c¸c trô chèng. B¶n ch¾n níc lµm
b»ng bª t«ng cèt thÐp, thêng dïng khe co gi·n vÜnh viÔn ®Ó t¸ch rêi b¶n víi trô. Do ®ã, c¸c
kÕt cÊu c¬ b¶n cña ®Ëp b¶n ph¼ng thuéc vÒ kÕt cÊu t Ünh ®Þnh, mÆt thîng lu sÏ kh«ng sinh
øng suÊt kÐo, cã thÓ cho phÐp nÒn cã mét ®é l ón kh«ng ®Òu nhÊt ®Þnh.
B¶n ch¾n vµ trô còng cã thÓ lµm liÒn khèi nhng nh vËy nhiÖt ®é thay ®æi, lón kh«ng
®Òu sÏ cã thÓ lµm cho ®Ëp bÞ nøt nÎ, do vËy h×nh thøc nµy thuêng kh«ng ®îc dïng. Yªu
cÇu ®èi víi nÒn cña ®Ëp b¶n ph¼ng so víi c¸c ®Ëp vßm, liªn vßm th× thÊp h¬n. RÊt nhiÒu ®Ëp
b¶n ph¼ng ®· ®îc x©y dùng trªn nÒn mÒm vµ cã thÓ trµn níc.
4,00
915
914.0
0,35 1,10
910
0,43 1,30
0,55 1,50
905
900,4 900
1,70
0,67
0,80 2,00
895
:7
5,50
10
2,30
890 0,93
1,05 2,60
885
880 2,95
875,5 877 1,25 3,10
3,00
4,5 22,1 4,0 10,8
1
a) b)
5,5
5,07
0,43 0,43
Ø10 c)
93
6Ø18
0,45
3Ø18 4,2
0,35
5Ø15 5Ø15
5,07
0,43 0,43
H×nh 4 -22. §Ëp b¶n ph¼ng cã trô pin ®¬n.
a - c¾t ngang ®Ëp ; b - chÝnh diÖn h¹ lu ; c - mÆt c¾t b¶n.
165
- www.Phanmemxaydung.com
KÕt cÊu cña ®Ëp b¶n ph¼ng t¬ng ®èi máng, yªu cÇu vËt liÖu ph¶i cã tÝnh chèng thÊm,
chèng x©m thùc cao. MÆt b¶n trÇn cÇn ph¶i dïng lo¹i vËt liÖu cã kh¶ n¨ng chèng bµo mßn
cña dßng níc cã lu tèc cao. Khi cét níc díi 20m, cã thÓ dïng bª t«ng cã sè hiÖu chèng
thÊm B4, cét nø¬c lín h¬n dïng bª t«ng chèng thÊm B8. Trô pin cã thÓ dïng bª t«ng cã sè
hiÖu 140, b¶n ch¾n níc thêng dïng bª t«ng sè hiÖu 200 trë lªn, tû lÖ níc, xi m¨ng
kh«ng ®îc vît qu¸ 0,5, hµm lîng xi m¨ng vµo kho¶ng 250 ¸ 300kg/m3, hµm lîng cèt
thÐp vµo kho¶ng 25 ¸ 30kg/m2.
§êng trôc cña ®Ëp b¶n ph¼ng thêng bè trÝ thµnh 1 ®êng th¼ng, nhng còng cã
trêng hîp do ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Þa chÊt ph¶i bè trÝ thµnh ®êng h¬i gÉy khóc. Hai ®Çu
®Ëp, chç tiÕp gi¸p víi bê thêng dïng h×nh thøc träng lùc ®Ó t¨ng æn ®Þnh.
2.C¸c kÝch thíc c¬ b¶n
Kho¶ng c¸ch gi÷a hai trô cã quan hÖ chÆt chÏ víi sè lîng c¸c trô, chiÒu dµy trô vµ
chiÒu dµy b¶n ch¾n, kho¶ng c¸ch nµy thay ®æi tuú theo mçi ®Ëp, khi ®Þnh kho¶ng c¸ch gi÷a
hai trô cÇn chó ý ®Õn kÝch thíc lç trµn, cöa van. NÕu sau ®Ëp cã bè trÝ nhµ m¸y thuû ®iÖn,
ph¶i lu ý ®Õn kÝch thíc vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c tæ m¸y,v.v... Khi chän s¬ bé cã thÓ c¨n
cø vµo c¸c sè liÖu kinh nghiÖm, ®Þnh ra vµi trÞ sè råi tiÕn hµnh tÝnh to¸n so s¸nh.
§Ëp cao < 30m kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c trô pin < 6m.
§Ëp cao tõ 30 ¸ 50 m kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c trô pin cã thÓ lªn ®Õn 10m.
§Ëp cao tõ 50 ¸ 100m kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c trô pin cã thÓ lªn ®Õn 18m.
Trô cña ®Ëp b¶n ph¼ng thêng dïng lo¹i trô ®¬n (h×nh 4-22), nhiÒu khi cßn dïng c¶ trô
kÐp (h×nh 4 - 23) vµ trô rçng (h×nh 4 -24).
4,60
1,5
1.2
0.9
1.5
12,2 12,2 12,2
A
14,50
2 0,9
0,9
50°
1,1
1,2
1
H×nh 4 - 23. §Ëp b¶n ph¼ng cã trô pin kÐp ; H×nh 4 - 24. §Ëp b¶n ph¼ng cã trô pin r çng
1 - khe cÊu t¹o ; 2 - trôc cña têng trô pin.
Nguyªn t¾c chän m¸i dèc thîng, h¹ lu cña trô pin còng gièng nh ®Ëp to ®Çu, nhng
do kÕt cÊu ®Ëp b¶n ph¼ng máng h¬n ®Ëp to ®Çu, nªn m¸i dèc thîng lu thêng lµm tho¶i
h¬n m¸i h¹ lu ®Ó lîi dông träng lîng níc ®Ì lªn m¸i lµm t¨ng æn ®Þnh.
Gãc nghiªng cña m¸i thîng lu j1, cã quan hÖ chÆt chÏ víi hÖ sè ma s¸t f gi÷a trô víi
nÒn.
166
nguon tai.lieu . vn
