- Trang Chủ
- Ẩm thực
- Giáo trình Chế biến món ăn 2 (Nghề: Kỹ thuật chế biến món ăn) - CĐ Cơ Giới Ninh Bình
Xem mẫu
- BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI NINH BÌNH
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN: CHẾ BIẾN MÓN ĂN 2
NGHỀ: KỸ THUẬT CHẾ BIẾN MÓN ĂN
TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐTCGNB ngày…….tháng….năm 20
của Trường Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình
1
- Ninh Bình, năm 2018
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể
được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và
tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
2
- LỜI NÓI ĐẦU
Một trong những nhu cầu khổng thể thiếu được đối với cuộc sống hằng
ngày của con người là ăn uống. Nhu cầu ăn uống của con người ngày càng
cao, đòi hỏi không chỉ ăn no mà còn phải ăn ngon, đẹp hợp vệ sinh. Nhằm đáp
ứng nhu cầu không ngừng nâng cao đó, Quá trình chế biến món ăn ngày càng
được hoàn thiện về kỹ thuật nhằm tạo ra những món ăn có chất lượng cao.
Môn học nghiên cứu các vấn đề cơ bản liên quan đến chế biến món ăn
theo một hệ thống. Bắt đầu từ khâu sơ chế thực phẩm, đến cắt thái, tẩm
ướp, phối hợp nguyên liệu đến chế biến nhiệt.
Giáo trình Chế biến món ăn 2 được tập thể cán bộ giáo viên trong Khoa
Kinh tế Du lịch cùng nghiên cứu biên soạn, nhằm phục vụ giảng dạy và học
tập trong Trường cao đẳng Nghề Cơ Giới Ninh Bình.
Nội dung giáo trình Chế biến món ăn 2 gồm có 12 bài:
Bài 1: Chế biến các món từ tôm
Bài 2: Chế biến các món ếch
Bài 3: Chế biến các món từ ba ba
Bài 4: Chế biến các món từ lươn
Bài 5: Chế biến các món từ cua
Bài 6: Chế biến các món lẩu
Bài 7: Chế biến các món từ mực
Bài 8: Chế biến các món ăn Trung Quốc
Bài 9: Chế biến nước dùng và các loại xốt
Bài 10: Chế biến món ăn khai vị
Bài 11: Chế biến món ăn từ thịt gia cầm
Bài 12: Chế biến món ăn từ thịt gia súc
Do còn nhiều hạn chế và khó khăn bài giảng không thể tránh khỏi
những thiếu sót, do vậy chúng tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến
của bạn đọc nhằm làm cho bài giảng ngày càng hoàn chỉnh và cập nhật được
3
- những kiến thức mới, phục vụ tốt công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa
học.
Chúng tôi xin chân thành cám ơn!
NHÓM BIÊN SOẠN
MỤC LỤC
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN
Tên mô đun: Chế biến món ăn 2
Mã mô đun: MĐ 20
I. Vị trí và tính chất mô đun:
Vị trí: Mô đun Chế biến món ăn 2 được bố trí học sau mô đun Chế biến món ăn 1,
và bố trí học song song với các môn học, mô đun chuyên môn.
Tính chất: Là mô đun chuyên môn.
II. Mục tiêu mô đun:
Về kiến thức:
+ Trình bày được quy trình sơ chế nguyên liệu thực phẩm;
+ Trình bày được quy trình cắt thái nguyên liệu thực phẩm;
+ Trình bày được quy trình chế biến món ăn Á, Âu.
Về kỹ năng:
+ Thực hiện được quy trình sơ chế nguyên liệu thực phẩm;
+ Thực hiện được quy trình cắt thái nguyên liệu thực phẩm;
+ Thực hiện được quy trình chế biến món ăn Á, Âu theo đúng trình tự, đảm bảo thời
gian và yêu cầu cảm quan của sản phẩm.
Về năng lực tự chủ và trách nhiệm:
+ Tuân thủ quy trình chế biến, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm;
+ Sử dụng các trang thiết bị trong bếp đảm bảo an toàn cho người và trang thiết bị.
III. Nội dung mô đun:
4
- Bài 1: Chế biến các món từ tôm
Mục tiêu:
Trình bày được phương pháp sơ chế tôm và trình tự chế biến các món từ
tôm;
Chế biến được các món từ tôm theo đúng yêu cầu, thẩm mỹ và thời gian;
Rèn luyện được tính cẩn thận, an toàn vệ sinh cho người và phương tiện.
Nội dung chính:
1. Sơ chế tôm
Tôm
+ Tôm hùm:
Loại to: 1 kg/con trở lên
Loại vừa: 0,7kg/con
Loại nhỏ: 0,5 kg/con
+ Tôm sú:
Loại to: 10 con/kg
Loại vừa: 30 con/kg
Loại nhỏ: 60 con/kg
Đối với các loại tôm như tôm rồng, tôm hùm khi sơ chế thì rút bỏ đầu, rạch
bụng, bóc bỏ vỏ, bỏ đường phân, rửa sạch để ráo nước.
Nếu là các loại tôm nhỏ, tùy theo món ăn mà sơ chế. Có thể bóc vỏ, bỏ đầu,
bỏ đường phân, cũng có thể cắt bỏ râu, bỏ chân, đuôi, rửa sạch.
2. Phương pháp làm chín món ăn bằng phương pháp rán
Căn cứ vào lượng dầu, mỡ được sử dụng và mức độ thực phẩm ngập
thế nào trong dầu, mỡ mà phân thành
+ Rán ngập chất béo
+ Rán không ngập chất béo
Rán ngập chất béo
Khái niệm
Rán ngập chất béo là phương pháp chế biến món ăn bằng dầu mỡ,
trong quá trình làm chín thực phẩm, thực phẩm được ngập hoàn toàn trong
dầu, mỡ.
Kỹ thuật
Nguyên tắc – quy trình
5
- Chuẩn bị dụng cụ: Chảo sâu lòng hoặc bếp rán chuyên dùng, vợt muôi,
dụng cụ đựng thực phẩm để ráo mỡ
Đun mỡ nóng già trong khoảng 140 – 190 C rồi cho thực phẩm ngập
hoàn toàn trong dầu, mỡ để tạo lớp vỏ, sau đó hạ nhiệt độ cho thực phẩm
chín đều rồi vớt sản phẩm rán tiếp mẻ khác
Nguyên liệu sử dụng cho phương pháp này tương đối đa dạng: thịt gia
súc, gia cầm, các loại củ giàu chất tinh bột, được cắt thái đồng đều và một số
nguyên liệu bao gói. Với bao gói (nem, bánh gối…) có biện pháp chống bung
ra môi trường bên ngoài
Môi trường: Lượng chất béo dùng để rán ngập mỡ gấp 3 4 lần thực
phẩm trong một lần rán nhằm đảm bảo nhiệt độ của chất béo không giảm
khi cho thực phẩm vào chất béo đạt tiêu chuẩn chất lượng
Nhiệt độ: Tùy theo từng giai đoạn mà duy trì ở nhiệt độ thích hợp.
Trong giai đoạn đầu cần tăng nhiệt độ của chất béo để tạo lớp vỏ xung
quanh miếng thực phẩm một lớp vỏ cứng có màu vàng. Sau đó nếu cần rán
chín thì giảm nhiệt độ chất béo để khối thực phẩm chín đều mà lớp vỏ không
cháy. Nếu muốn sản phẩm vừa có màu vàng, vỏ giòn thì tăng nhiệt độ lúc
cuối với thời gian ngắn. Hoặc cũng có thể rán chín vàng vớt ra đến lúc gần
cho mỡ nóng già bỏ thực phẩm vào rán lại cho giòn
Thời gian: Tương đối nhanh. Phụ thuộc vào kích thước của nguyên liệu
và nhiệt độ nóng chảy của chất béo
Sản phẩm: Có lớp vỏ màu vàng đều, thủy phần thấp, mùi vị đặc trưng
cho sản phẩm rán
Ứng dụng: Rán các loại thịt, đậu phụ, các loại bánh, quẩy, bánh tôm,
bánh gối, khoai tây…
Chú ý
Vì lượng chất béo sử dụng tương đối lớn nên sau mỗi lần rán thì chất
lượng, số lượng chất béo giảm, mức độ oxy hóa của chất béo tăng do bị đun
nấu ở nhiệt độ cao, thời gian dài, thêm vào đó các chất hòa tan và các mảnh
vụn của nguyên liệu tách vào trong chất béo càng tăng cường sự oxy hóa của
chất béo. Do đó có biện pháp khắc phục:
+ Không rán ở nhiệt độ quá cao (trên 1900 C)
+ Không rán thực phẩm thủy hải sản trước thực phẩm động vật
+ Các món sử dụng vỏ để bao gói nguyên liệu trước khi làm chín phải
bao gói kỹ
+ Nguyên liệu bao bột nên dùng bột ướt, nếu bột khô thì chỉ nên giữ lại
lớp bột bám vào nguyên liệu
6
- + Sau mỗi lần rán phải vớt hết thực phẩm vụn trong dầu mỡ
+ Sau mỗi ca làm việc, để lắng dầu mỡ lọc lấy phần trong
3. Thực hành chế biến các món từ tôm
3.1 . Chế biến tôm nướng lá lốt
Nguyên liệu (2 đĩa):
Tôm sú 1kg Hành khô 50g
Mỡ khổ 200g Tỏi khô 30g
Lá lốt 50 lá Muối 15g
Mật ong 50ml Tiêu bột 5g
Dầu ăn 100ml Mỳ chính 10g
Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Tôm bóc vỏ rửa sạch, thấm khô sau đó dùng dao sắc dọc theo sống
lưng nhưng không đứt rời (tạo miếng tôm thành hình tròn). Ướp tiêu, muối,
mỳ chính, hành tỏi khô, ½ số mật ong và một chút dầu, để thấm 15 phút.
Lá lốt cắt tròn cỡ bằng miếng tôm.
Mỡ khổ luộc qua, cắt miếng mỏng bằng miếng tôm, sau đó ướp mật ong
đem phơi trong gió cho trong.
Xếp lần lượt một lá lốt, sau đó đến tôm, mỡ, tôm, và cuối cùng là lá lốt
cặp vào vỉ, nướng chín vàng trên than hoa.
Trình bày ra đĩa ăn kèm với xà lách, các loại rau thơm và nước mắm
chanh ớt, tỏi đường.
Yêu cầu cảm quan:
Tôm chín vàng không khô xác, lá lốt giữ được màu xanh không cháy,
mùi thơm đặc trưng, vị vừa ăn
3.2. Chế biến tôm bao bột rán
Nguyên liệu (2 đĩa):
Tôm sú 1kg Dầu rán 300ml
Trứng gà 2 quả Bia 250ml
Bột mỳ 200g Giấm 30ml
Bột đao 100g Đường 15g
Cà chua hộp 15g Tiêu 5g
Hành khô 50g Muối 10g
Tỏi khô 30g Mỳ chính 10g
Ớt tươi 3 quả Nguyên liệu để trang trí
7
- Quy trình chế biến :
Tôm bóc vỏ, bỏ đầu, bỏ chỉ đen ở sống lưng, giữ lại phần đuôi, khía 2
bên thân, sau đó ướp với tiêu muối, mỳ chính hành tỏi khô băm nhỏ, sau đó để
thấm 10 phút.
Lòng trắng trứng đánh riêng thật cứng.
Trộn bột mỳ, bột đao đã rây sạch với lòng đỏ, một chút muối và cho từ
từ bia vào trộn thật mượt, sau đó trộn nhẹ tay với lòng trắng trứng đã được
đánh cứng ở trên. Ủ bạt khoảng 15 phút ở gần chỗ ấm cho bạt nở hết cỡ.
Nhúng tôm vào bạt (chừa lại phần đuôi) cho vào chảo mỡ đang sôi rán
chín,
Khi gần ăn rán lại lần 2 cho giòn.
Trình bày ra đĩa ăn nóng kèm rau xà lách, rau thơm chấm sốt chua ngọt.
Yêu cầu cảm quan:
Tôm bao bên trong chín mềm, bạt bao đều vàng, giòn, mùi thơm đặc
trưng vị vừa ăn
3.3. Chế biến tôm viên tuyết hoa
Nguyên liệu (2 đĩa) :
Tôm tươi 1kg Bột mỳ 50g
Giò sống 200g Bánh mỳ 4 cái
Hành khô 50g Ớt tươi 5 quả
Tỏi khô 50g Thì là 2 mớ
Dầu rán 200ml Muối 15g
Mỡ khổ 0,2kg Mỳ chính 10g
Trứng gà 2 quả Tiêu 5g
Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Tôm bóc vỏ, rửa sạch thấm khô, giã thật nhuyễn.
Hành tỏi khô bóc vỏ, thái mỏng phi thơm.
Thì là nhặt rễ rửa sạch thái nhỏ.
Mỡ khổ luộc qua thái hạt lựu nhỏ để riêng.
Trộn đều hành tỏi khô đã phi thơm, giò sống, thì là thái nhỏ cùng tiêu ,
muối, mỳ chính, quật dẻo sau đó viên lại thành viên như quả táo nhỏ, lăn qua
bột mỳ, trứng, tẩm vào bánh mỳ bao đều xung quanh.
Đun dầu nóng già rồi cho tôm vào rán chín vàng.
Trình bày ra đĩa ăn nóng kèm xà lách, rau thơm nước mắm chanh, ớt ,
đường hoặc nước chấm nem.
Yêu cầu cảm quan:
8
- Tôm viên tròn đều, chín tới màu váng rơm, mùi thơm đặc trưng vị vừa
ăn.
3.4 . Chế biến tôm bao mía
Nguyên liệu (2 đĩa):
Tôm sú 1kg Thì là 1 mớ
Giò sống 200g Ớt tươi 3 quả
Mỡ khổ 200g Đường 50g
Trứng gà 2 quả Muối 15g
Hành khô 20g Mỳ chính 10g
Tỏi khô 20g Tiêu 5 g
Dầu rán 200ml Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Tôm bóc vỏ rửa sạch thấm khô giã thật nhuyễn.
Hành tỏi khô bóc vỏ băm nhỏ phi thơm.
Mía róc hết vỏ chẻ tư vót tròn cắt dai khoảng 8cm.
Mớ khổ luộc qua thái ahtj lựu nhỏ, thì là, ớt thái nhỏ.
Trộn đều tôm với giò sống, hành tỏi kho phi thơm, mỡ khổ, thì là, ớt,
cùng tiêu muối mỳ chính, đường quật thật dẻo, sau đó viên thành từng viên,
bao quanh thanh mía (để chừa khoảng 4cm để cầm) sau đó đem hấp chín tới.
Lòng đỏ trưng đánh tan pha loãng, xoa đều lên mặt tôm, nướng chín vàng trên
than hoa hoặc rán vàng.
Trình bày ra đĩa ăn nóng kèm rau xà lách, rau thơm nước mắm chanh,
tỏi, ớt.
Yêu cầu cảm quan:
Tôm bao đều miếng, giòn không khô, xác, màu vàng rơm, mùi thơm đặc
trưng, vị vừa ăn.
3.5. Chế biến tôm xốt tứ xuyên
Nguyên liệu (10 suất)
Tôm to 600g Hành khô 50g
Cà tím dài 1kg Hành hoa 50g
Dầu 200ml Sả 100g
Nấm 20g Ớt 2 quả
Bột mỳ 50g Tiêu 3g
9
- Thịt nạc vai 100g Muối 10g
Trứng gà 2 quả Mỳ chính 10g
Bột đao 20g Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Sả ớt băm nhỏ.
Tôm bóc vỏ để đuôi, rạch lưng, bỏ đường phân, ướp tiêu muối, mỳ
chính, sả, ớt cho ngấm.
Thịt nạc vai băm nhỏ. Nấm hương băm nhỏ, hành hoa thái nhỏ.
Cà tím thái vát mỏng, ướp trứng gà, tiêu muối, mỳ chính, bootjmyf và
cho dầu vào đun nóng già cho cà tím vào chiên vàng bày đĩa làm nền.
Tôm chiên vàng bày lên trên.
Phi thơm hành khô cho thịt nạc vai vào xào, cho nấm, sả, ớt, một ít
nước dùng vào om nhỏ lửa, xuống ít bột đao cho sánh, rắc ít hành hoa, rau mùi
dội lên trên là được.
Yêu cầu cảm quan :
Tôm chín tới, xốt sánh, nổi vị cay đạm đà.
10
- Bài 2: Chế biến các món ếch
Mục tiêu:
Trình bày cách sơ chế ếch, các phương pháp làm chín món ăn và trình tự chế
biến các món ếch;
Chế biến được các món ếch theo đúng yêu cầu, thẩm mỹ và thời gian;
Rèn luyện được tính cẩn thận, an toàn vệ sinh cho người và phương tiện.
Nội dung chính:
1. Sơ chế ếch
Dùng dao chặt bỏ đầu ( phần dưới hai mắt)
Chặt bỏ bàn chân, tay ếch
Lột da
Mổ moi bỏ nội tạng
Rửa sạch, dùng cho chế biến hoặc bảo quản
2. Các phương pháp làm chín món ăn
Nấu canh
Khái niệm
Nấu canh là một dạng của phương pháp chế biến bằng đun trong nước,
thực phẩm được cho ngập hoàn toàn trong nước và trong quá trình đun nấu có
cho thêm nguyên liệu phụ gia và gia vị. Canh là món ăn rất phổ biến trong bữa
ăn hàng ngày cũng như bữa tiệc ở Việt Nam, Trung Quốc. Canh thường được
sử dụng ở mùa hè nhiều hơn mùa đông.
Kỹ thuật
Nguyên tắc: Cho thực phẩm động vật (nếu có) vào từ nước lạnh trừ
thủy sản phải bỏ vào lúc đang sôi. Cho vào canh một ít muối để tăng khả
năng hòa tan protein. Đun sôi nhẹ sau cho thực phẩm thực vật cùng gia vị tiếp
tục đun đến khi thực phẩm chín đạt yêu cầu thì nêm gia vị.
Nguyên liệu: Chọn các loại nguyên liệu dễ chín, nhanh chín. Thịt gia
súc, gia cầm chọn thịt thái mỏng, thái sợi hoặc băm nhỏ phụ thuộc vào từng
loại nguyên liệu hay món ăn mà xử lý cụ thể. Các loại thủy sản như cá
thường được cắt khúc. Với các loại rau cũng thường được thái khúc hoặc thái
chỉ (đặc biệt: đối với rau ngót thì vò nhẹ hoặc được xào qua)
Môi trường: Lượng nước dùng để nấu canh nhiều hơn cái.
Nhiệt đô: Duy trì ở nhiệt độ sôi mạnh hoặc nhẹ tùy thuộc vào loại sản
phẩm và giai đoạn nấu
11
- Thời gian: Nấu tương đối nhanh
Sản phẩm có màu sắc, mùi vị đặc trưng của sản phẩm, nước nhiều, vị
ngọt, thực phẩm chín tới, có loại chín tái ( rau cần) hoặc chín nhừ (rau cải).
Ứng dụng
+ Canh nấu từ thực phẩm động vật: Cho thực phẩm vào từ nước lạnh (trừ
thủy sản). Cho một chút muối đun sôi, hớt bọt đun, cho nguyên liệu phụ, sôi
nhẹ nêm vị bắc ra.
+ Canh nấu từ thực phẩm là thực vật: Đun sôi nước có cho thêm 1 chút
muối cho thực phẩm vào đun sôi cho gia vị bắc ra.
+ Canh tổng hợp: Sau khi thực phẩm động vật tiết chất ngọt ra nước canh,
đun sôi hẳn rồi cho thực phẩm thực vật đun sôi lại bắc ra.
3. Thực hành chế biến các món ếch
3.1 . Chế biến ếch xốt chua ngọt
Nguyên liệu (2 đĩa) :
Ếch 3kg Hành hoa 50g
Dầu 300ml Hành khô 20g
Bột đao 50g Tỏi khô 20g
Cà chua 300g Muối 10g
Đường kính 50g Mỳ chính 10g
Nước mắm 30ml Tiêu 5g
Giấm 20ml Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Ếch sơ chế sạch, chặt làm 4, bỏ xương sống, ướp tiêu muối hành tỏi
khô bẳm nhỏ, mỳ chính lăn qua bột đao rán vàng.
Làm sốt chua ngọt:
Cà chua bỏ hạt băm nhỏ. Tỏi hành băm nhỏ, hành hoa thái nhỏ.
Hòa đường giấm muối, nước mắm cho đủ đọ chua cay, mặn, ngọt.
Phi thơm hành tỏi, trút cà chua, xào kĩ cho mượt, rồi trut nước chua
ngọt vào, đun sôi và nêm gia vị rắc hành hoa thái nhỏ ăn nóng.
Yêu cầu cảm quan:
Xốt màu hồng sánh mượt, bột bao ngoài ếch không vỡ, nát, vị chua
ngọt.
12
- 13
- Bài 3: Chế biến các món từ ba ba
Mục tiêu:
Trình bày được cách sơ chế baba, các phương pháp làm chín món ăn và trình
tự chế biến các món từ ba ba;
Chế biến được các món từ ba ba theo đúng yêu cầu, thẩm mỹ và thời gian;
Rèn luyện được tính cẩn thận, an toàn vệ sinh cho người và phương tiện.
Nội dung chính:
1. Sơ chế ba ba
Ba ba
+ Đặt ba ba nằm ngửa bụng lên thớt rồi chặn đứt đầu, trong trường
hợp cần lấy tiết ba ba: lấy hai ngón tay ép chặt hai chân làm đầu ba ba thò ra
ngoài, sau đó nắm chặt cổ ba ba, rửa sạch bằng rượu, cắt tiết.
+ Nhúng ba ba vào nước sôi vài phút rồi nhấc ra, cạo sạch lớp màng
mỏng phía ngoài cho trắng.
+ Dùng dao rạch một đường xung quanh diềm sụn, bỏ mai ra ngoài.
+ Lật ngược mai ba ba, lấy toàn bộ nội tạng ra ngoài sao cho không vỡ
nội tạng bằng cách rút cổ họng ba ba kéo xuôi về phía dưới.
+ Lấy dao lạng bỏ hết mỡ ở bốn đùi.
+ Dùng khăn thấm sạch máu, cắt thái theo yêu cầu chế biến.
2. Làm chín món ăn bằng phương pháp
2.1 Tần
Khái niệm
Tần là phương pháp chế biến nguyên liệu bằng nước và hơi nước
trong dụng cụ kín. Dụng cụ đựng truyền nhiệt nhờ nước sôi hay hơi nước
đặt trong dụng cụ chứa lớn hơn.
Đặc điểm kỹ thuật
+ Nguyên tắc: Thực phẩm động vật được ướp gia vị có thể được xào,
rán qua cho vào dụng cụ chuyên dùng (liễn sành, liễn sứ, âu kín) cùng với
nước dùng, thực phẩm thực vật, gia vị rồi đậy kín và cho vào nồi hấp cách
thủy sao cho trong quá trình chế biến nguyên liệu nhận nhiệt gián tiếp từ hơi
nước hay nước sôi.
+ Nguyên liệu: Không đa dạng phong phú như các phương pháp khác
mà chỉ sử dụng một số loại nguyên liệu có giá trị cao như ba ba, gà, chim
14
- câu… cùng với hạt sen, bóng, hải sâm, vây…Các nguyên liệu thực vật chỉ
đóng vai trò làm nguyên liệu phụ
+ Nhiệt độ: Luôn duy trì ở nhiệt độ cao để nước tần và thực phẩm luôn
ổn định ở 90 – 970C.
+ Thời gian: Tương đối lâu 2h – 5h
+ Môi trường làm chín: Lượng nước (nước dùng) tần phẩm thường
xăm xắp so với thực phẩm, nước trong xoong đáy để bốc hơi cần đủ để tần
mềm thực phẩm.
Chú ý: Dụng cụ đựng thực phẩm phải luôn cách đáy xoong một khoảng
nhất định.
Yêu cầu sản phẩm: Vì ở trong nồi kín nên sản phẩm giữ được
hương vị đặc trưng của nó. Thực phẩm chín mềm không nát, nước
dư ngọt
Ứng dụng: Chế biến các món như: gà tần hạt sen, chim tần thuốc
bắc, vịt tần.
2.2. Quay trên than nóng
Quay bằng đốt nóng trực tiếp là phương pháp chế biến nóng khô không
dùng chất béo. Trong đó nguyên liệu đặt trực tiếp trên nguồn nhiệt như than
củi, trên mặt gang.
Đặc điểm kỹ thuật
Nguyên tắc: Đốt nóng nguồn nhiệt, đặt nguyên liệu đã xử lý cụ thể
cách nguồn nhiệt một khoảng nhất định hoặc ngay trên mặt gang của bếp.
Trong quá trình chế biến nên xoay đảo các mặt để nguyên liệu tiếp xúc đến
với nguồn nhiệt. Thay đổi nhiệt độ khi chế biến sản phẩm chín đều không
cháy
Nguyên liệu: Thực phẩm có nguồn gốc động vật chủ yếu là thịt gia
súc, gia cầm để nguyên con, cắt thái miếng lớn, hoặc cắt thái đồng đều rồi
được xiên lại. Hầu hết các loại nguyên liệu được tẩm ướp gia vị, đồng thời
được tẩm ướp thêm chất tạo màu (nước hạt điều, nước hàng, nha…)
Môi trường: Môi trường truyền nhiệt là bức xạ nhiệt. Nhiệt độ môi
trường được điều chỉnh bằng tăng, giảm nhiệt độ nguồn nhiệt hoặc bằng
điều chỉnh khoảng cách từ bề mặt nguyên liệu tới nguồn nhiệt, phương pháp
nướng bằng lật trở dụng cụ giữ nguyên liệu. Thông thường nhiệt độ chế
biến ban đầu thường cao để tạo lớp vỏ cho nguyên liệu, sau đó giảm nhiệt
độ cho nguyên liệu chín dần vào trong
Nhiệt độ: Giai đoạn đầu cần nhiệt độ cao để thực phẩm nhanh chóng
tạo vỏ, sau đó giảm nhiệt độ cho thực phẩm chín đều và không bị cháy vỏ.
15
- Muốn thay đổi nhiệt độ của môi trường và nhiệt độ bề mặt bằng cách thay
đổi hướng tiếp xúc với thực phẩm, hoặc tăng giảm nhiệt độ của than củi,
tăng công suất bếp ga, điện hoặc tăng giảm khoảng cách từ nguyên liệu thực
phẩm đến nguồn nhiệt
Thời gian: Thường lâu hơn bằng đun trong chất béo
Yêu cầu sản phẩm: Có lớp vỏ vàng nâu cánh gián, mùi thơm vỏ giòn
bên trong chín tới, vị ngọt
3. Thực hành chế biến các món từ ba ba
3.1 . Chế biến baba nướng chả
Nguyên liệu (2 đĩa):
Baba 1,5kg Bún 1kg
Mỡ nước 30g Thì là 100g
Hành củ 50g Húng láng 50g
Riềng 30g Tía tô 30g
Nghệ 20g ỚT ươi 10g
Củ sả 30g Chanh quả 30g
Tỏi khô 20g Muối 15g
Mắm tôm 20g Mắm 20ml
Mẻ 50g Mỳ chính 20g
Nguyên liệu trang trí:
Quy trình chế biến:
Baba cắt tiết nhúng nước sôi, cạo rửa sạch. Mổ ven theo diềm sụn, bóc
bỏ mai, mỡ, nội tạng thấm khô máu. Chạt baba thành miếng vuông, lọc bỏ
xương, tẩm gừng, rượu, gia vị.
Riềng, nghệ sả, giã nhỏ, vắt lấy nước. Mẻ, mắm tôm nghiền lọc bỏ
bã. Hành tỏi ớt băm nhỏ. Sau đó ướp tất cả gia vị với baba, để ngấm 20 phút.
Cho thịt baba vào vỉ, nướng chín vàng trên than hoa, trong quá trình
nướng tưới mỡ lên baba để không bị khô.
Bày thịt nướng vào đĩa, dội mỡ, hành phi thơm lên trên. Ăn nóng kèm tía
tô rau thơm, thì là, bún. Chấm với nước mắm chanh ớt.
Yêu cầu cảm quan:
Màu vàng đều của thịt nướng. mùi thơm vị ngon hơi chua dịu. Thịt
mềm không khô xác, bóng mượt.
3.2. Chế biến baba sốt chua ngọt
Nguyên liệu (2 đĩa)
16
- Baba 1,5 kg Bột đao 50g
Mỡ nước 100g Rau mùi 30g
Thịt nạc vai 200g Dấm 50ml
Nấm hương 10g Nước mắm 10ml
Tỏi khô 20g Muối 10g
Đường 20g Hạt tiêu 5g
Rượu trắng 50ml Mỳ chính 10g
Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Baba sơ chế như trong bài trước. Sau đó chặt miếng vuông to bằng bao
diêm, ướp gia vị.
Phi thơm hành tỏi băm nhỏ, cho thịt baba vào xào săn, nêm mắm muối
rồi xúc ra.
Nấm hương ngâm nở rồi rửa sạch, to thì cắt đôi hoặc ba.
Thịt nạc ướp mắm muối, rán vàng thái miếng mỏng bằng baba.
Xếp baba thịt nấm hành củ chẻ mỏng vào bát đem hấp chín, gạn lấy
nước, thịt baba rút xương rồi lăn vào bột đao khô, rán vàng.
Bày đĩa thịt baba xen lẫn với thịt lợn, nấm hương. Nước hấp baba cho
vào chảo, thêm đường dấm, mắm muối, mì chính, đun sôi, xuống bột đao đã
hòa nước tạo thành sốt trong sánh, dội trùm xốt lên trên đĩa baba, rắc tiêu, mùi
ăn nóng.
Yêu cầu cảm quan:
Màu vàng, nâu, hồng, trắng, xen kẽ lẫn nhau. Mùi thơm đặc trưng của
baba, nấm. Vị ngon, sốt nỏi vị chua ngọt.
Thịt baba mềm lớp bao bột giòn, nước xốt trong hơi sanh, trùm kin thịt.
3.3 . Chế biến baba tần nấm
Nguyên liệu (1 âu)
Baba 1kg Rau mùi 20g
Nấm hương 20g Vỏ quýt 5g
Thịt gà 300g Muối 10g
Hành củ 30g Nước mắm 10ml
Mỡ nước 50g Mỳ chính 10g
Gừng 30g Hạt tiêu 5g
Rượu trắng 50ml Nguyên liệu trang chí
Quy trình chế biến:
17
- Baba sơ chế như bài trước, chặt thành miếng vuông quân cờ.
Thịt gà chặt miếng bằng baba ướp tiêu muối, nấm ngâm nước cho nở
rửa sạch, bỏ chân nhỏ để nguyên, to cắt đôi. Vỏ quýt rửa sạch.
Phi thơm hành cho thịt baba và thịt gà vào xào săn, nêm vừa mắm muối,
mỳ chính đảo đều xúc ra.
Xếp cứ 1 miếng baba xen kẽ 1 miếng nấm, 1miếng thịt gà và hành chẻ
mong, vỏ quýt xếp lẫn. Cứ lần lượt vòng tròn kín bát, rồi đem hấp chín rồi
lấy vỏ quýt bỏ đi.
Yêu cầu cảm quan:
Sản phẩm có màu vàng, nâu, xen kẽ. Thơm dậy mùi của thịt gà, nấm,
vỏ quýt. Vị ngon đạm của thịt. Thịt gà, baba chín mềm, nước trong trình bày
đẹp.
18
- Bài 4: Chế biến các món từ lươn
Mục tiêu:
Trình bày được cách sơ chế lươn và trình tự chế biến các món từ lươn;
Chế biến được các món từ lươn theo đúng yêu cầu, thẩm mỹ và thời gian;
Rèn luyện được tính cẩn thận, an toàn vệ sinh cho người và phương tiện.
Nội dung chính:
1. Sơ chế lươn
+ Lươn:
Cho lươn vào một dụng cụ sâu, cho muối (nước vôi hoặc dấm) để
làm chết và làm sạch nhớt lươn.
Lấy rơm hoặc cỏ tuốt cho sạch nhớt
Rửa sạch nhớt
Tùy thuộc theo món ăn mà ta có thể lọc xương lươn, lọc da, mổ bỏ
nội tạng hay hấp chín gỡ lấy thịt
* Chú ý: Sau khi mổ lươn không được rửa lại bằng nước lạnh, lươn sẽ
bị tanh.
2. Thực hành chế biến các món từ lươn
2.1 . Chế biến lươn om riềng mẻ
Nguyên liệu (1 đĩa) :
Lươn 1,2kg Hành hoa 100g
Thịt lợn ba chỉ 300g Hành khô 50g
Mẻ 200ml Xương xông 1 mớ
Riềng 100g Tiêu bột 5g
Nghệ 100g Mỳ chính 10g
Dầu ăn 100ml Nước mắm 10ml
Rau răm 1 mớ Muối 10g
Ớt tươi 2 quả Nguyên liệu trang trí
Quy trình chế biến:
Lươn làm sạch, lọc xương cắt khúc ngắn từ 56 cm.
Thịt ba chỉ rửa sạch thái con chì nhỏ.
Riềng, nghệ gọt vỏ rửa sạch, giã lọc lấy nước.
Mẻ nghiề nhỏ lọc lấy nước.
Hành tỏi khô bóc vỏ băm nhỏ, hành hoa trần qua nước sôi.
19
- Ướp lươn với nước riềng, nghệ mỳ chính, mẻ, nước mắm tiêu bột,
hành khô băm nhỏ, để ngấm.
Đặt một miếng thịt lơn vào cuôn tròn, ngoài buộc chặt bằng một lá
hành trần.
Cho lươn vào rán qua, sau đó chế nước dùng xăm xắp, cùng mẻ, nghệ,
riềng, đậy vung đun sôi âm ỉ đến khii lươn chín mềm. Kiểm tra lại vị xúc ra
đĩa, rắc hành răm, xương xông, ăn nóng.
Yêu cầu cảm quan:
Lươn thịt nhừ, nước sánh sền sệt, vị chua mặn cân đối vừa ăn.
20
nguon tai.lieu . vn