Giáo trình Biên dịch Việt - Anh

MỤC LỤC PHẦN 1: SÁU VẤN ĐỀ BIÊN DỊCH TỪ VIỆT SANG ANH (DỰA VÀO PHÂN TÍCH CẤU TRÚC NGỮ PHÁP CÂU TIẾNG VIỆT) .................................................................. 2 Vấn đề 1: Trạng ngữ làm chủ ngữ ................................................................................... 2 I. Ví dụ về lỗi sai “trạng ngữ làm chủ ngữ” ............................................................. 2 II. Cách sửa: ........................................................................................................... 2 III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. ................................................ 3 IV. Bài tập ứng dụng ............................................................................................... 3 Vấn đề 2: Chủ ngữ làm trạng ngữ .................................................................................... 5 I. Ví dụ về lỗi sai “chủ ngữ làm trạng ngữ” ............................................................. 5 II. Cách sửa ............................................................................................................ 5 III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. ................................................ 5 IV. Bài tập ứng dụng ............................................................................................... 5 Vấn đề 3: Chủ đề bị xử lý như bộ phận đẳng kết ............................................................ 6 I. Ví dụ về lỗi sai “chủ đề bị xử lý như bộ phận đẳng kết” ...................................... 6 II. Cách sửa ............................................................................................................ 6 III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. ................................................ 6 IV. Bài tập ứng dụng ............................................................................................... 6 Vấn đề 4: Câu què do thiếu đề ......................................................................................... 8 I. Ví dụ về lỗi sai “câu què do thiếu đề”................................................................... 8 II. Cách sửa: Thêm vào một chủ ngữ thích hợp ..................................................... 8 III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. ................................................ 8 IV. Bài tập ứng dụng ............................................................................................... 8 Vấn đề 5: Câu què do tách khung đề thành câu độc lập ................................................ 11 I. Ví dụ về lỗi sai “Câu què do tách khung đề thành câu độc lập” ......................... 11 II. Cách sửa: Bỏ dấu chấm thay bằng dấu phẩy ................................................... 11 III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. .............................................. 11 IV. Bài tập ứng dụng ............................................................................................. 11 Vấn đề 6: Câu chủ động và bị động ............................................................................... 13 I. Cấu trúc câu bị động ........................................................................................... 13 II. Bài tập ứng dụng ............................................................................................. 13 III. Cách nhận dạng câu bị động tiếng Việt ........................................................... 14 IV. Bài tập ứng dụng ............................................................................................. 14 BÀI TẬP ỨNG DỤNG TỔNG HỢP (VỀ NHÀ) .......................................................... 18 PHẦN 2: BÌNH LUẬN CÁC BÀI DỊCH CÓ SẴN ...................................................... 22 PHẦN 3 BÀI DỊCH ĐỌC THÊM ................................................................................. 37 TÀI LIỆU (ĐỀ NGHỊ) THAM KHẢO ......................................................................... 49 http://www.ebook.edu.vn PHẦN 1: SÁU VẤN ĐỀ BIÊN DỊCH TỪ VIỆT SANG ANH (DỰA VÀO PHÂN TÍCH CẤU TRÚC NGỮ PHÁP CÂU TIẾNG VIỆT)1 Vấn đề 1: Trạng ngữ làm chủ ngữ I. Ví dụ về lỗi sai “trạng ngữ làm chủ ngữ” 1. Theo tôi có đề nghị nho nhỏ cho môn triết học, kinh tế chính trị. 2. Do hoàn cảnh nói trên cho thấy nó không còn cách nào khác. 3. Với những trở ngại này gây nên không ít khó khăn cho đội ta. 4. Cho đến nay vẫn làm cho tôi băn khoăn về vấn đề ấy. 5. Trên cơ sở những sự việc ấy cho phép cô kết luận rằng nó nhầm. 6. Sau sự cố đó đã gây nên nỗi bất bình trước sự vô trách nhiệm của họ. 7. Khi biết được những hậu quả của việc vừa làm đã khiến cho nó rất buồn. 8. Đứng trước tình hình ấy buộc đại đội trưởng đành phải ra lệnh xung phong, dù biết rằng sẽ thương vong rất nhiều. 9. Trong học kỳ vừa qua đã tiến hành bầu cử Ban chấp hành. 10.Trên tường treo hai bức tranh. II. Cách sửa: Bỏ các từ theo, với, bởi, vì , tại, cho ,đến, tận, tới, ra, vào, lên, xuống, đi, để, gần, như, mới, sắp, lại, về, trên, dưới, trong, ngoài, trước, sau, thì, mà, là, hay có. Do vậy, các câu ví dụ trên đã được sửa đúng như sau: 1. Tôi có đề nghị nho nhỏ cho môn triết học và kinh tế chính trị. 2. a. Hoàn cảnh nói trên cho thấy nó không còn cách nào khác. b. Do hoàn cảnh nói trên, chúng ta thấy nó không còn cách nào khác. 3. a. Do những trở ngại này, đội ta gặp không ít khó khăn. b. Những trở ngại này gây không ít cho đội ta. 4. a. Cho đến nay vấn đề ấy vẫn làm cho tôi băn khoăn. b. Cho đến nay tôi vẫn băn khoăn về vấn đề ấy. 5. a. Trên cơ sở những sự việc ấy, cô kết luận rằng nó nhầm. b. Những sự việc ấy cho phép cô kết luận rằng nó nhầm. 6. Sự cố đó đã gây nên nỗi bất bình vì họ vô trách nhiệm. 7. a. Khi biết được những hậu quả của việc vừa làm, nó rất buồn. b. Những hậu quả của việc vừa làm đã khiến cho nó rất buồn. 8. Trong học kỳ vừa qua đã có một cuộc bầu cử Ban chấp hành. 1 Các phân tích và ví dụ được trích từ Cao Xuân Hạo, Lý Tùng Hiếu, Nguyễn Kiên Trường, Võ Xuân Trang và Trần Thị Tuyết Mai. (2005). Lỗi ngữ pháp và cách khắc phục. Nhà xuất bản Khoa học xã hội. http://www.ebook.edu.vn 2 9. Đứng trước tình hình ấy, đội trưởng phải ra lệnh xung phong, dù biết rằng sẽ thương vong rất nhiều. 10.Trên tường có hai bức tranh. III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. IV. Bài tập ứng dụng Hãy sửa các câu dưới đây cho đúng cấu trúc ngữ phápvà sau đó dịch sang tiếng Anh. 1. Lúc đầu Tâm nghĩ chỉ chơi cho vui thôi, vì “thấy các bạn chơi game nên cũng bắt chước các bạn chơi thử.” Không ngờ từ những lần lân la tụ điểm chơi game ấy đã làm cho Tâm mê vi tính lúc nào không hay. 2. Có lẽ, đến hôm nay với số lượng thông tin tố giác hành vi phạm tội của Năm Cam và đồng bọn ngày càng nhiều đã nói lên sự tin tưởng của bà con thành phố rằng đây là trận đánh quyết liệt để xóa đi thế lực tăm tối đang len lỏi vào những ngóc ngách của xã hội. 3. Hiện nay có khoảng trên 70 trại tôm giống ở Đồng bằng sông Cửu Long, cung ứng khoảng 40 triệu con bột nhưng không thấm tháp gì so với nhu cầu của thị trường. Ông Trần Ngọc Hải – Viện Thủy sản (Đại học Cần Thơ) cho rằng do số lượng cơ sở sản xuất tôm giống tăng nhanh về số lượng và quy mô. 4. Trong khi đó, với chỉ tiêu 1.500 đơn vị máu/năm ở xí nghiệp Cầu Tre là con số không chỉ cao nhất trong tất cả các công ty, xí nghiệp mà còn cao hơn nhiều so với chỉ tiêu của cả quận huyện trong thành phố. 5. Qua phân tích thị trường nói trên để thấy rõ tầm quan trọng trong việc chế biến ca cao. 6. Mới đây qua điều tra chiều cao học sinh Trường phổ thông Trung học Chu Văn An (Hà Nội) lứa tuổi 15-17 của Viện Dinh dưỡng cho thấy: nam cao: 1,63-1,67m, nữ cao:1,53-1,55m. 7. Nhưng nay với việc một số khu du lịch đón khách nghỉ ngơi, tắm biển mở ra tại đây đã tạo điều kiện cho du khách thực hiện một chuyến tham quan khu vực này một cách thuận lợi, dễ dàng. 8. Tuy nhiên, qua một số vụ việc in sang, nhân bản băng, đĩa bất hợp pháp nổi cộm như vụ Phan Thanh Hoàng ở phường 15 quận 11 tàng trữ 1.444 đĩa hình đồi trụy, 1840 đĩa ca nhạc được nhập và bán lậu, Đặng Quan Hoàng ở phường 13 Tân Bình… đã cho thấy lãnh vực này còn rất đáng lo ngại. 9. Về xuất bản phẩm nước ngoài có nội dung đồi trụy, phản động, bằng tiếng nước ngoài và cả tiếng Việt đã xâm nhập vào thành phố ẩn nấp dưới nhiều dạng như băng cassestte (truyện đọc đêm khuya có nội dung ma quái, kinh dị xen lẫn nội dung chính trị xấu). 10.Trước nay đã có nhiều công trình bài viết giới thiệu lễ hội Hà Nội trên sách báo. Nhưng cho đến nay, với sự ra đời của sách Lễ hội Thăng Long có thể coi là tập hợp quy mô đồ sộ đầu tiên. http://www.ebook.edu.vn 3 11.Chính từ sai lầm này đã buộc Khánh Hòa gánh hậu quả khi Cảng Sài gòn lập lại thế trận và kịp san bằng tỉ số ở hiệp hai. 12.Tại chùa Nghĩa An và chùa Hải Nam tổ chức đợt biểu diễn nghệ thuật từ 12 tháng Giêng đến 20 Âm lịch. 13.Với nỗi lo từ nhiều phía đã khiến các lò mứt ở Mỹ Tho năm nay phải giảm số lượng, mua nhiên liệu sản xuất cầm chừng. 14.Chính vì sự say mê đó cùng với sự quan tâm, khuyến khích, hỗ trợ của lãnh đạo đơn vị đã luôn là động lực quí giá thúc đẩy chàng kỹ sư trẻ Hoàng Ngọc Thanh luôn vươn lên phía trước. 15.Đạt được kết quả như ngày hôm nay không phải chỉ là những con số đơn thuần tăng trưởng qua các năm, điều quan trọng có thể thấy mà cảng Bến Nghé đã đạt được thành tích lớn nhất là: Cảng đã thực hiện thí điểm thành công một số cơ chế mới. 16.Trong khi nhu cầu phân bón tăng cao nhưng việc quản lý chưa hoàn chỉnh khiến cho chưa có sự điều tiết hợp lý giữa sản xuất và nhập khẩu, xuất hiện nhiều nhãn hiệu phân bón không hợp lý, nhiều chủng loại chưa qua kiểm nghiệm. 17.Trong năm năm tới là đẩy mạnh phát triển các khu du lịch trọng điểm Rạch Giá, Hà Tiên, Phú Quốc và các vùng phụ cận liên hoàn như Hòn Đất, Hòn Tre, U Minh Thượng… 18.Từ vụ án tiêu thụ xe gian cho thấy có đường dây tiêu thụ xe gian rất tinh vi và xảo quyệt như đường dây do Hải Lai cầm đầu cùng nhiều đồng bọn. 19.Tuy nhiên, như đã nói ở trên, do lượng vé bán quyết định đời sống nghệ sĩ cùng sự tồn tại của nghệ thuật sân khấu. 20.Nhưng, có lẽ cái mất mát lớn hơn là với quy chế tổ chức và hoạt động của thị trường liên ngân hàng như vậy, đã triệt tiêu sự lựa chọn một mức giá tiền tệ mà khi giao dịch các thành viên của thị trường lẽ ra phải có. http://www.ebook.edu.vn 4 Vấn đề 2: Chủ ngữ làm trạng ngữ I. Ví dụ về lỗi sai “chủ ngữ làm trạng ngữ” 1. Thế kỷ XX đã diễn ra mấy cuộc chiến tranh lớn. 2. Khi tôi ra đi hãy còn bé. 3. Hôm họ lên đường là cuối tháng Giêng. 4. Khoảng cách giữa hai sự việc diễn ra chỉ cách nhau ba tháng. 5. Ngôi nhà này tôi đã ra đời và đã sống qua những ngày thơ ấu. II. Cách sửa Thêm các từ như từ, với, bởi, vì , tại, cho ,đến, tận, tới, ra, vào, lên, xuống, đi, để, gần, như, mới, sắp, lại, về, trên, dưới, trong, ngoài, trước, sau, thì, mà, là, hay, có Do vậy, các câu ví dụ trên đã được sửa đúng như sau: 1. a. Trong thế kỷ XX đã có mấy cuộc chiến tranh lớn. b. Thế kỷ XX chứng kiến mấy cuộc chiến tranh lớn. 2. Khi tôi ra đi, tôi hãy còn bé. 3. Họ lên đường vào cuối tháng Giêng. 4. Khoảng cách giữa hai sự việc ấy là có ba tháng. 5. Ngôi nhà này là nơi tôi đã ra đời và đã sống qua những ngày thơ ấu. III. Hãy dịch các câu trong mục II sang tiếng Anh. IV. Bài tập ứng dụng Hãy sửa các câu dưới đây cho đúng cấu trúc ngữ phápvà sau đó dịch sang tiếng Anh. 1.Chị ấy thật ra là mẹ của tôi. 2.Bốn nhân vật đó bị người đọc không có thiện cảm cho lắm. 3.Anh ấy với tôi có một vấn đề cần bàn kỹ. 4.Hai gia đình đã xảy ra mất đoàn kết nghiêm trọng. 5.Thuở còn nhỏ khiến tôi không hiểu thế nào là khách khí. 6.Tuổi bảy mươi ông ta bắt đầu lẩm cẩm. http://www.ebook.edu.vn 5 ... - tailieumienphi.vn