Xem mẫu
MUÅC LUÅC
PHÊÌN MÖÅT CHÙM SOÁC KHI BEÁ BÕ BÏÅNH................................................................................. 2
PHÊÌN HAI NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI TÛÂNG PHÊÌN THÊN THÏÍ ................... 17
I. ÀÊÌU ............................................................................................................................................ 17
II. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI CÖÍ .......................................................................... 30
III. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI NGÛÅC ................................................................... 35
IV. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI PHÊÌN BUÅNG........................................................ 46
V. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI TAY, CHÊN, XÛÚNG............................................ 63
VI. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÍ LIÏN QUAN TÚÁI BÖÅ PHÊÅN SINH DUÅC VAÂ BAÂI TIÏËT ........................ 73
VII. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ LIÏN QUAN TÚÁI DA .............................................................................. 80
VIII. NHÛÄNG HIÏÅN TÛÚÅNG LIÏN QUAN TÚÁI SÛÁC KHOEÃ .................................................... 95
IX. TAI NAÅN .................................................................................................................................120
X. CAÁC BÏÅNH KHAÁC ÚÃ TREÃ EM ...............................................................................................131
XI. LYÁ THUYÏËT VAÂ PHÛÚNG PHAÁP ........................................................................................146
PHÊÌN MÖÅT
CHÙM SOÁC KHI BEÁ BÕ BÏÅNH
Beá bõ bïånh - Baån cêìn phaãi laâm gò ?
Viïåc àêìu tiïn laâ quan saát Beá kyä àïí noái cho baác sô biïët nhûäng
triïåu chûáng cuãa bïånh. Vò úã bïn con, nïn caác baâ meå dïî nhêån àûúåc
ngay sûå thay àöíi bêët thûúâng qua neát mùåt, tñnh tònh, sûå hoaåt àöång
cuãa con. Thñ duå baån nhêån thêëy da cuãa Beá bõ mêín àoã chiïìu qua. Cêìn
phaãi noái àïí baác sô biïët, vò saáng nay, khi baác sô coá mùåt thò da cuãa Beá
coá thïí laåi bònh thûúâng röìi.
Sau khi baác sô vïì, baån cêìn phaãi tiïëp tuåc theo doäi sûå chuyïín biïën
cuãa bïånh vaâ thûåc hiïån nhûäng lúâi chó dêîn cuãa baác sô àïí chûäa bïånh
cho Beá.
Sûå coá mùåt cuãa ngûúâi meå bïn con, goáp phêìn khöng nhoã túái viïåc
trõ bïånh cho Beá vò ngoaâi phêìn cho con uöëng thuöëc theo àún cuãa baác
sô, coân coá tiïëng noái, nuå cûúâi vaâ baân tay cuãa ngûúâi meå, laâm cho Beá
caãm thêëy yïn têm.
1. NHÛÄNG DÊËU HIÏÅU CUÃA SÛÁC KHOEÃ
A. Khi beá khoeã maånh
- Troång lûúång cên cuãa Beá bònh thûúâng.
- Neát mùåt tûúi tónh, mùæt saáng. Khi bïë Beá, baån caãm thêëy maá Beá
cùng, maát.
- Beá toã ra vui veã, ham chúi, chuá yá túái moåi ngûúâi vaâ moåi vêåt
chung quanh.
- Beá ùn coá veã ngon miïång, nguã yïn giêëc. Phên bònh thûúâng.
B. Khi beá bïånh
- Beá suát cên.
- Neát mùåt taái, mùæt quêìng khöng coá aánh mùæt.
- Beá ngêåm ngoán tay khi nguã, giêëc nguã khöng lêu. Beá khöng chuá
yá gò túái chung quanh.
- Beá luön cûåa quêåy, giêåt mònh, dïî quêëy khoác.
- Beá khoá nguã.
- Beá khöng chõu ùn hoùåc ùn ñt. Khöng chõu uöëng hoùåc àoâi uöëng
bêët thûúâng (vò cún söët laâm cú thïí mêët nûúác).
2. KHI NAÂO CÊÌN ÀÛA CON TÚÁI BAÁC SÔ
Nhiïìu baâ meå ngaåi àûa con túái baác sô, maâ chó túái gùåp baác sô àïí kïí
bïånh cuãa con thöi. Vò nhûäng triïåu chûáng bïånh cuãa treã coá thïí thay
àöíi tûâng giúâ, nïn viïåc kïí bïånh nhû vêåy chûa àuã. Tûâ ho túái sûng
phöíi, tûâ ài tûúát túái tònh traång cú thïí bõ thiïëu nûúác nhiïìu khi chó coá
möåt bûúác.
Treã caâng nhoã, caâng cêìn phaãi àûa ngay túái baác sô, möîi khi chaáu
söët, ho, nön oái, ài phên loãng nhiïìu lêìn hay nhiïìu ngaây. Kïí caã nhûäng
triïåu chûáng nhû böîng nhiïn quêëy khoác maâ khöng roä nguyïn nhên,
hay khöng chõu uöëng nûúác.
Àöëi vúái caác chaáu àaä lúán thò coá thïí nhòn vaâo tònh traång töíng quaát
cuãa sûác khoãe, xem coá àiïìu gò àùåc biïåt khöng. Söët cao chûa chùæc àaä laâ
dêëu hiïåu trêìm troång. Traái laåi, hiïån tûúång àau tûâng cún úã vuâng
buång, laåi laâ àiïìu cêìn phaãi chuá yá maâ chó coá baác sô múái tòm àûúåc
nguyïn nhên vaâ hûúáng dêîn chûäa trõ.
Toám laåi, nïëu baån àõnh àûa chaáu túái baác sô, haäy chuêín bõ trûúác
àïí traã lúâi möåt söë cêu hoãi coá liïn quan túái chaáu vïì thên nhiïåt, traång
thaái phên vaâ caác nhêån xeát khaác cuãa baån vïì chaáu beá. Cuäng nïn noái
vúái baác sô rùçng chaáu coá tiïëp xuác vúái ai cuäng coá nhûäng triïåu chûáng
nhû chaáu khöng àïí baác sô suy nghô vïì möåt söë bïånh lêy lan. Trong
luác chúâ àúåi, chûa coá baác sô, haäy àïí chaáu nghó ngúi, bònh tônh. Traánh
nhûäng núi öìn aâo, nhiïìu tiïëng àöång. Khöng nïn cho chaáu duâng bêët
kyâ möåt thûá thuöëc gò nïëu khöng àûúåc baác sô hûúáng dêîn tûâ trûúác.
Nïëu chaáu söët, haäy cho chaáu uöëng nûúác.
3. NHÛÄNG CÊU HOÃI VÏÌ VIÏÅC SÙN SOÁC KHI BEÁ BÕ BÏÅNH
- Beá àang söët coá nïn àûa chaáu túái baác sô khöng
Duâ chaáu beá söët cao, cuäng vêîn coá thïí àûa ài àûúåc. Chó úã phoâng
khaám bïånh, baác sô múái coá nhiïìu phûúng tiïån àïí khaám bïånh cho
chaáu.
- Coá cêìn choaâng chùn (mïìn) cho chaáu khöng?
Nïëu chaáu àang söët, khöng nïn àùæp thïm chùn vò nhû thïë seä
laâm thên nhiïåt tùng thïm. Giûä nhiïåt àöå phoâng tûâ 20o - 22oC khöng
àïí gioá luâa, úã àiïìu kiïån nhû vêåy, chaáu chó cêìn mùåc möåt böå quêìn aáo
nguã, röång, thoaáng laâ àuã.
- Cêìn sùn soác thïë naâo cho beá dïî chõu?
Cùn phoâng cêìn thoaáng vaâ àuã êëm. Nïëu lêu khöng múã cûãa söí,
haäy chuyïín chaáu beá sang phoâng khaác möåt laát, trong khi laâm vïå
sinh: queát nhaâ, thay vaãi traãi giûúâng... Sau àoá, àoáng cûãa laåi nïëu cêìn,
àïí traánh gioá, röìi laåi chuyïín chaáu vïì.
Haâng ngaây, vêîn lau mùåt, cöí, rûãa tay, chên cho chaáu nhû bònh
thûúâng.
Baån coá thïí tùæm cho chaáu nhûng chuá yá pha nûúác úã nhiïåt àöå 37oC
vaâ phoâng tùæm phaãi kñn, khöng coá gioá.
Trong suöët thúâi gian bõ öëm, chaáu beá naâo cuäng muöën coá böë hoùåc
meå, öng, baâ... úã bïn caånh. Viïåc naây laâm cho Beá thêëy yïn têm vaâ an
uãi Beá rêët nhiïìu, möîi khi Beá bõ khoá chõu. Nïëu ngûúâi lúán khöng coá
àiïìu kiïån úã gêìn Beá, coá thïí cho Beá àöì chúi, saách coá hònh veä maâu àïí
Beá giaãi trñ.
Khöng nïn àïí Beá nhêån thêëy neát mùåt lo lùæng, u sêìu cuãa ngûúâi
lúán vïì bïånh tònh cuãa Beá.
- Cêìn laâm gò khi beá ra nhiïìu möì höi
Nïëu Beá söët vaâ ngûúâi àöí möì höi, thïë laâ töët. Vò àoá laâ phaãn ûáng
cuãa cú thïì àïí laâm thên nhiïåt haå xuöëng. Nïn lau khö möì höi vaâ thay
quêìn aáo cho Beá.
nguon tai.lieu . vn
PHÊÌN MÖÅT CHÙM SOÁC KHI BEÁ BÕ BÏÅNH................................................................................. 2
PHÊÌN HAI NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI TÛÂNG PHÊÌN THÊN THÏÍ ................... 17
I. ÀÊÌU ............................................................................................................................................ 17
II. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI CÖÍ .......................................................................... 30
III. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI NGÛÅC ................................................................... 35
IV. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI PHÊÌN BUÅNG........................................................ 46
V. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ COÁ LIÏN QUAN TÚÁI TAY, CHÊN, XÛÚNG............................................ 63
VI. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÍ LIÏN QUAN TÚÁI BÖÅ PHÊÅN SINH DUÅC VAÂ BAÂI TIÏËT ........................ 73
VII. NHÛÄNG VÊËN ÀÏÌ LIÏN QUAN TÚÁI DA .............................................................................. 80
VIII. NHÛÄNG HIÏÅN TÛÚÅNG LIÏN QUAN TÚÁI SÛÁC KHOEÃ .................................................... 95
IX. TAI NAÅN .................................................................................................................................120
X. CAÁC BÏÅNH KHAÁC ÚÃ TREÃ EM ...............................................................................................131
XI. LYÁ THUYÏËT VAÂ PHÛÚNG PHAÁP ........................................................................................146
PHÊÌN MÖÅT
CHÙM SOÁC KHI BEÁ BÕ BÏÅNH
Beá bõ bïånh - Baån cêìn phaãi laâm gò ?
Viïåc àêìu tiïn laâ quan saát Beá kyä àïí noái cho baác sô biïët nhûäng
triïåu chûáng cuãa bïånh. Vò úã bïn con, nïn caác baâ meå dïî nhêån àûúåc
ngay sûå thay àöíi bêët thûúâng qua neát mùåt, tñnh tònh, sûå hoaåt àöång
cuãa con. Thñ duå baån nhêån thêëy da cuãa Beá bõ mêín àoã chiïìu qua. Cêìn
phaãi noái àïí baác sô biïët, vò saáng nay, khi baác sô coá mùåt thò da cuãa Beá
coá thïí laåi bònh thûúâng röìi.
Sau khi baác sô vïì, baån cêìn phaãi tiïëp tuåc theo doäi sûå chuyïín biïën
cuãa bïånh vaâ thûåc hiïån nhûäng lúâi chó dêîn cuãa baác sô àïí chûäa bïånh
cho Beá.
Sûå coá mùåt cuãa ngûúâi meå bïn con, goáp phêìn khöng nhoã túái viïåc
trõ bïånh cho Beá vò ngoaâi phêìn cho con uöëng thuöëc theo àún cuãa baác
sô, coân coá tiïëng noái, nuå cûúâi vaâ baân tay cuãa ngûúâi meå, laâm cho Beá
caãm thêëy yïn têm.
1. NHÛÄNG DÊËU HIÏÅU CUÃA SÛÁC KHOEÃ
A. Khi beá khoeã maånh
- Troång lûúång cên cuãa Beá bònh thûúâng.
- Neát mùåt tûúi tónh, mùæt saáng. Khi bïë Beá, baån caãm thêëy maá Beá
cùng, maát.
- Beá toã ra vui veã, ham chúi, chuá yá túái moåi ngûúâi vaâ moåi vêåt
chung quanh.
- Beá ùn coá veã ngon miïång, nguã yïn giêëc. Phên bònh thûúâng.
B. Khi beá bïånh
- Beá suát cên.
- Neát mùåt taái, mùæt quêìng khöng coá aánh mùæt.
- Beá ngêåm ngoán tay khi nguã, giêëc nguã khöng lêu. Beá khöng chuá
yá gò túái chung quanh.
- Beá luön cûåa quêåy, giêåt mònh, dïî quêëy khoác.
- Beá khoá nguã.
- Beá khöng chõu ùn hoùåc ùn ñt. Khöng chõu uöëng hoùåc àoâi uöëng
bêët thûúâng (vò cún söët laâm cú thïí mêët nûúác).
2. KHI NAÂO CÊÌN ÀÛA CON TÚÁI BAÁC SÔ
Nhiïìu baâ meå ngaåi àûa con túái baác sô, maâ chó túái gùåp baác sô àïí kïí
bïånh cuãa con thöi. Vò nhûäng triïåu chûáng bïånh cuãa treã coá thïí thay
àöíi tûâng giúâ, nïn viïåc kïí bïånh nhû vêåy chûa àuã. Tûâ ho túái sûng
phöíi, tûâ ài tûúát túái tònh traång cú thïí bõ thiïëu nûúác nhiïìu khi chó coá
möåt bûúác.
Treã caâng nhoã, caâng cêìn phaãi àûa ngay túái baác sô, möîi khi chaáu
söët, ho, nön oái, ài phên loãng nhiïìu lêìn hay nhiïìu ngaây. Kïí caã nhûäng
triïåu chûáng nhû böîng nhiïn quêëy khoác maâ khöng roä nguyïn nhên,
hay khöng chõu uöëng nûúác.
Àöëi vúái caác chaáu àaä lúán thò coá thïí nhòn vaâo tònh traång töíng quaát
cuãa sûác khoãe, xem coá àiïìu gò àùåc biïåt khöng. Söët cao chûa chùæc àaä laâ
dêëu hiïåu trêìm troång. Traái laåi, hiïån tûúång àau tûâng cún úã vuâng
buång, laåi laâ àiïìu cêìn phaãi chuá yá maâ chó coá baác sô múái tòm àûúåc
nguyïn nhên vaâ hûúáng dêîn chûäa trõ.
Toám laåi, nïëu baån àõnh àûa chaáu túái baác sô, haäy chuêín bõ trûúác
àïí traã lúâi möåt söë cêu hoãi coá liïn quan túái chaáu vïì thên nhiïåt, traång
thaái phên vaâ caác nhêån xeát khaác cuãa baån vïì chaáu beá. Cuäng nïn noái
vúái baác sô rùçng chaáu coá tiïëp xuác vúái ai cuäng coá nhûäng triïåu chûáng
nhû chaáu khöng àïí baác sô suy nghô vïì möåt söë bïånh lêy lan. Trong
luác chúâ àúåi, chûa coá baác sô, haäy àïí chaáu nghó ngúi, bònh tônh. Traánh
nhûäng núi öìn aâo, nhiïìu tiïëng àöång. Khöng nïn cho chaáu duâng bêët
kyâ möåt thûá thuöëc gò nïëu khöng àûúåc baác sô hûúáng dêîn tûâ trûúác.
Nïëu chaáu söët, haäy cho chaáu uöëng nûúác.
3. NHÛÄNG CÊU HOÃI VÏÌ VIÏÅC SÙN SOÁC KHI BEÁ BÕ BÏÅNH
- Beá àang söët coá nïn àûa chaáu túái baác sô khöng
Duâ chaáu beá söët cao, cuäng vêîn coá thïí àûa ài àûúåc. Chó úã phoâng
khaám bïånh, baác sô múái coá nhiïìu phûúng tiïån àïí khaám bïånh cho
chaáu.
- Coá cêìn choaâng chùn (mïìn) cho chaáu khöng?
Nïëu chaáu àang söët, khöng nïn àùæp thïm chùn vò nhû thïë seä
laâm thên nhiïåt tùng thïm. Giûä nhiïåt àöå phoâng tûâ 20o - 22oC khöng
àïí gioá luâa, úã àiïìu kiïån nhû vêåy, chaáu chó cêìn mùåc möåt böå quêìn aáo
nguã, röång, thoaáng laâ àuã.
- Cêìn sùn soác thïë naâo cho beá dïî chõu?
Cùn phoâng cêìn thoaáng vaâ àuã êëm. Nïëu lêu khöng múã cûãa söí,
haäy chuyïín chaáu beá sang phoâng khaác möåt laát, trong khi laâm vïå
sinh: queát nhaâ, thay vaãi traãi giûúâng... Sau àoá, àoáng cûãa laåi nïëu cêìn,
àïí traánh gioá, röìi laåi chuyïín chaáu vïì.
Haâng ngaây, vêîn lau mùåt, cöí, rûãa tay, chên cho chaáu nhû bònh
thûúâng.
Baån coá thïí tùæm cho chaáu nhûng chuá yá pha nûúác úã nhiïåt àöå 37oC
vaâ phoâng tùæm phaãi kñn, khöng coá gioá.
Trong suöët thúâi gian bõ öëm, chaáu beá naâo cuäng muöën coá böë hoùåc
meå, öng, baâ... úã bïn caånh. Viïåc naây laâm cho Beá thêëy yïn têm vaâ an
uãi Beá rêët nhiïìu, möîi khi Beá bõ khoá chõu. Nïëu ngûúâi lúán khöng coá
àiïìu kiïån úã gêìn Beá, coá thïí cho Beá àöì chúi, saách coá hònh veä maâu àïí
Beá giaãi trñ.
Khöng nïn àïí Beá nhêån thêëy neát mùåt lo lùæng, u sêìu cuãa ngûúâi
lúán vïì bïånh tònh cuãa Beá.
- Cêìn laâm gò khi beá ra nhiïìu möì höi
Nïëu Beá söët vaâ ngûúâi àöí möì höi, thïë laâ töët. Vò àoá laâ phaãn ûáng
cuãa cú thïì àïí laâm thên nhiïåt haå xuöëng. Nïn lau khö möì höi vaâ thay
quêìn aáo cho Beá.