Xem mẫu
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
Lêi nãi ®Çu
HiÖn nay giao th«ng ë níc ta gi÷ vai trß quan träng trong nÒn kinh
tÕ vµ ®êi sèng x· héi . Sè lîng , chñng lo¹i « t« ngµy cµng t¨ng , chÊt l-
îng ®êng giao th«ng kh«ng ngõng ®îc n©ng cao ®Ó ®¸p øng nhu cÇu
vËn chuyÓn hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch to lín trong níc . Tèc ®é chuyÓn
®éng cña « t« ngµy cµng ®îc n©ng cao , do ®ã viÖc ®¶m b¶o an toµn
giao th«ng cµng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt ®Ó tr¸nh tai n¹n trªn ®-
êng . Nhµ níc vµ c¸c cÊp qu¶n lý giao th«ng ®· ban hµnh c¸c chØ thÞ
c¸c tiªu chuÈn quy ®Þnh vÒ an toµn kü thuËt vµ vËn hµnh cho c¸c ph-
¬ng tiÖn giao th«ng trªn ®êng .
Tõ sau nh÷ng n¨m 70 cña thÕ kû XX , nhê ¸p dông nh÷ng thµnh
tùu míi cña c«ng nghÖ ®iÖn tö , c¸c hÖ thèng an toµn trªn xe ngµy
cµng ®îc sö dông réng r·i nh : HÖ thèng chèng h·m cøng b¸nh xe
( ABS ), hÖ thèng tói khÝ , hÖ thèng ®iÒu khiÓn lùc kÐo ( TRC ) . C¸c
hÖ thèng nµy ®· vµ ®ang ®îc c¸c h·ng s¶n suÊt « t« trªn thÕ giíi sö
dông nh: DAEWOO , TOYOTA , FORD Tuy nhiªn,còng n¶y sinh mét
vÊn ®Ò lµ g©y khã kh¨n cho viÖc khai th¸c vµ sö dông ë níc ta v×
thiÕu kiÕn thøc vÒ cÊu t¹o,kÜ n¨ng s dông vµ chÈn ®o¸n xe.
Víi ®Ò tµi " Khai th¸c kü thuËt hÖ thèng phanh cña xe CAMRY
3.5Q " em ®· gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh lµ :
Ch¬ng I : T¤NG QUAN
1.1 KÕt cÊu hÖ thèng phanh
1.2 Khai th¸c kü thuËt hÖ thèng phanh
1.3 Giíi thiÖu «t« camry 3.5Q
Ch¬ng II :kÕt cÊu hÖ thèng phanh trªn «t¤
2.1 S¬ ®å bè chÝ chung hÖ Thèng phanh
2.2 kªt cÊu c¸c phÇn tö cña hÖ thèng phanh
Ch¬ng III: khai th¸c kü thuËt hÖ thèng phanh
GVHD: 1 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
3.1 nh÷ng chó ý khi sö dông thÖ th«ng phanh
3.2 ChÈn ®o¸n kü thuËt hÖ thèng phanh
3.3 B¶o dìng kü thuËt hÖ thèng ph¹nh
Trong thêi gian lµm ®å ¸n em ®· cã nhiÒu cè g¾ng , tÝch cùc vµ
chñ ®éng häc hái , vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó hoµn thµnh
nhiÖm vô ®îc giao. Em ®· ®îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o híng
dÉn nãi riªng còng nh c¸c thÇy gi¸o trong bé m«n « t« nãi chung . Tuy
nhiªn do tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn ®å ¸n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng
thiÕu sãt . Em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o
cïng c¸c b¹n ®Ó ®å ¸n ®îc hoµn thiÖn h¬n .
Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o nãi riªng , c¸c thÇy
gi¸o trong bé m«n « t« nãi chung ®· gióp em hoµn thµnh ®å ¸n nµy .
Sinh
viªn
TrÇn nh
®Þnh
GVHD: 2 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
GVHD: 3 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
Ch¬ng i
Tæng quan vÒ hÖ thèng phanh
i. c«ng dông, ph©n lo¹i vµ yªu cÇu.
1.1. C«ng dông cña hÖ thèng phanh.
HÖ thèng phanh cã chøc n¨ng gi¶m tèc ®é chuyÓn ®éng cña xe tíi
vËn tèc chuyÓn ®éng nµo ®ã, dõng h¼n hoÆc gi÷ xe ®ç ë mét vÞ
trÝ nhÊt ®Þnh.
§èi víi «t« hÖ thèng phanh lµ mét trong nh÷ng côm quan träng nhÊt, bëi
v× nã b¶o ®¶m cho «t« ch¹y an toµn ë tèc ®é cao, do ®ã cã thÓ n©ng
cao ®îc n¨ng suÊt vËn chuyÓn.
1.2.Ph©n lo¹i hÖ thèng phanh: Cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i hÖ thèng
phanh.
a.Ph©n lo¹i theo c«ng dông.
- HÖ thèng phanh chÝnh (phanh ch©n);
- HÖ thèng phanh dõng (phanh tay);
- HÖ thèng phanh dù phßng
HÖ thèng phanh chËm dÇn (phanh b»ng ®éng c¬, thñy lùc hoÆc ®iÖn
tõ
b.Ph©n lo¹i theo kÕt cÊu cña c¬ cÊu phanh.
- HÖ thèng phanh víi c¬ cÊu phanh guèc;
- HÖ thèng phanh víi c¬ cÊu phanh ®Üa.
c.Ph©n lo¹i theo dÉn ®éng phan.
- HÖ thèng phanh dÉn ®éng c¬ khÝ;
- HÖ thèng phanh dÉn ®éng thñy lùc;
- HÖ thèng phanh dÉn ®éng khÝ nÐn;
GVHD: 4 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
- HÖ thèng phanh dÉn ®éng kÕt hîp khÝ nÐn-thñy lùc;
- HÖ thèng phanh dÉn ®éng cã trî lùc
d. Ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh m«men phanh ë c¬ cÊu phanh.
Theo kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh m«men phanh ë c¬ cÊu phanh chóng ta cã
hÖ thèng phanh víi bé ®iÒu hßa lùc phanh.
e.Theo kh¶ n¨ng chèng bã cøng b¸nh xe khi phanh.
Theo kh¶ n¨ng chèng bã cøng b¸nh xe khi phanh chóng ta cã hÖ thèng
phanh víi bé chèng h·m cøng b¸nh xe (hÖ thèng ABS).
1.3 Yªu cÇu hÖ thèng phanh: HÖ thèng phanh cÇn b¶o ®¶m c¸c yªu
cÇu sau.
- Cã hiÖu qu¶ phanh cao nhÊt ë tÊt c¶ c¸c b¸nh xe nghÜa lµ ®¶m b¶o
qu·ng ®êng phanh ng¾n nhÊt khi phanh ®ét ngét trong trêng hîp nguy
hiÓm;
- Phanh ªm dÞu trong bÊt k× mäi trêng hîp ®Ó ®¶m b¶o sù æn ®Þnh
cña «t« khi phanh;
- §iÒu khiÓn nhÑ nhµng, nghÜa lµ lùc t¸c dông lªn bµn ®¹p hay ®ßn
®iÒu khiÓn kh«ng lín;
- DÉn ®éng phanh cã ®é nh¹y cao;
- §¶m b¶o viÖc ph©n bè m«men phanh trªn c¸c b¸nh xe ph¶i theo quan
hÖ sö dông hoµn toµn träng lîng b¸m khi phanh víi bÊt k× cêng ®é nµo;
- Kh«ng cã hiÖn tîng tù xiÕt khi phanh;
- C¬ cÊu phanh tho¸t nhiÖt tèt;
- Gi÷ ®îc tØ lÖ thuËn gi÷a lùc trªn bµn ®¹p hoÆc ®ßn ®iÒu khiÓn - víi
lùc phanh trªn b¸nh xe;
GVHD: 5 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
- Cã hÖ sè ma s¸t gi÷a phÇn quay vµ m¸ phanh cao vµ æn ®Þnh trong
®iÒu kiÖn sö dông;
- Cã kh¶ n¨ng phanh «t« khi ®øng trong thêi gian dµi.
II. CÊu t¹o chung cña hÖ thèng phanh ( gåm ba phÇn chÝnh )
- C¬ cÊu phanh.
C¬ cÊu phanh ®îc bè chÝ ë cac b¸nh xe nhµm t¹o ra m«mem h·m trªn
b¸nh xe khi phanh
- DÉn ®éng phanh.
DÉn ®éng phanh dïng ®Ó truyÒn vµ khuÕch ®¹i lùc ®iÒu khiÓn tõ bµn
®¹p phanh ®Õn c¬ cÊu phanh. Tïy theo d¹ng dÉn ®éng: c¬ khÝ, thñy
lùc, khÝ nÐn hay kÕt hîp thñy – khÝ mµ trong dÉn ®éng phanh cã thÓ
bao gåm c¸c phÇn tö kh¸c nhau. VÝ dô dÉn ®éng c¬ khÝ th× dÉn ®éng
phanh bao gåm bµn ®¹p vµ c¸c thanh, ®ßn c¬ khÝ. NÕu lµ ®Én ®éng
thñy lùc th× dÉn ®éng phanh bao gåm: bµn ®¹p, xi lanh chÝnh (tæng
phanh), xi lanh c«ng t¸c (xi lanh b¸nh xe) vµ c¸c èng dÉn.
- Trî lùc phanh .
2.1 C¬ cÊu phanh.
a. KÕt cÊu chung phanh guèc (phanh trèng).
- C¬ cÊu phanh guèc ®èi xøng qua trôc.
GVHD: 6 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
H× 1.1 C¬cÊu guèc phanh ® xøng
nh èi
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
C¬ cÊu phanh ®èi xøng qua trôc (cã nghÜa gåm hai guèc phanh bè trÝ
®èi xøng qua ®êng trôc th¼ng ®øng) ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh 1.2. Trong
®ã s¬ ®å h×nh 1.2.a lµ lo¹i sö dông cam Ðp ®Ó Ðp guèc phanh vµo
trèng phanh, lo¹i nµy hay sö dông trªn «t« t¶i lín; s¬ ®å h×nh 1.2.b lµ lo¹i
sö dông xi lanh thñy lùc ®Ó Ðp guèc phanh vµo trèng phanh, lo¹i nµy th-
êng sö dông trªn «t« du lÞch vµ «t« t¶i nhá.
CÊu t¹o chung cña c¬ cÊu phanh lo¹i nµy lµ hai chèt cè ®Þnh cã bè trÝ
b¹c lÖch t©m ®Ó ®iÒu chØnh khe hë gi÷a m¸ phanh vµ trèng phanh ë
phÝa díi, khe hë phÝa trªn ®îc ®iÒu chØnh b»ng trôc cam Ðp (h×nh
1.2.a) hoÆc b»ng cam lÖch t©m (h×nh 1.2.b).
Trªn hai guèc phanh cã t¸n (hoÆc d¸n) c¸c tÊm ma s¸t. C¸c tÊm nµy cã
thÓ dµi liªn tôc (h×nh 1.2.b) hoÆc ph©n chia thµnh mét sè ®o¹n (h×nh
1.2.a).
ë h×nh (h×nh 1.2.b) trèng phanh quay ngîc chiÒu kim ®ång hå vµ guèc
phanh bªn tr¸i lµ guèc xiÕt, guèc bªn ph¶i lµ guèc nh¶. V× vËy m¸ phanh
bªn guèc xiÕt dµi h¬n bªn guèc nh¶ víi môc ®Ých ®Ó hai m¸ phanh cã
sù hao mßn nh nhau trong qu¸ tr×nh sö dông do m¸ xiÕt chÞu ¸p suÊt lín
h¬n.
Cßn ®èi víi c¬ cÊu phanh ®îc më b»ng cam Ðp (h×nh 1.2.a) ¸p suÊt t¸c
dông lªn hai m¸ phanh lµ nh nhau nªn ®é dµi cña chóng b»ng nhau.
- C¬ cÊu phanh guèc ®èi xøng qua t©m.
GVHD: 7 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
Hinh 1.2 C¬ cÊu guèc phanh ®èi xøng qua t©m
C¬ cÊu phanh guèc ®èi xøng qua t©m ®îc thÓ hiÖn trªn h×nh 1.3. Sù
®èi xøng qua t©m ë ®©y ®îc thÓ hiÖn trªn m©m phanh cïng bè trÝ hai
chèt guèc phanh, hai xi lanh b¸nh xe, hai guèc phanh hoµn toµn gièng
nhau vµ chóng ®èi xøng víi nhau qua t©m.
Mçi guèc phanh ®îc l¾p trªn mét chèt cè ®Þnh ë m©m phanh vµ còng
cã b¹c lÖch t©m ®Ó ®iÒu chØnh khe hë phÝa díi cña m¸ phanh víi trèng
phanh. Mét phÝa cña pitt«ng lu«n t× vµo xi lanh b¸nh xe nhê lß xo guèc
phanh. Khe hë phÝa trªn gi÷a m¸ phanh vµ trèng phanh ®îc ®iÒu chØnh
b»ng c¬ cÊu tù ®éng ®iÒu chØnh khe hë l¾p trong pitt«ng cña xi lanh
b¸nh xe. C¬ cÊu phanh lo¹i ®èi xøng qua t©m thêng cã dÉn ®éng b»ng
thñy lùc vµ ®îc bè trÝ ë cÇu tríc cña «t« du lÞch hoÆc «t« t¶i nhá.
- C¬ cÊu phanh guèc lo¹i b¬i.
GVHD: nh 8 SVTH: HUỲNH lo¹i
H× 1.3 C¬cÊu phanh guèc HỘI HOA ĐĂNG
b¬i
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
C¬ cÊu phanh guèc lo¹i b¬i cã nghÜa lµ guèc phanh kh«ng tùa trªn mét
chèt quay cè ®Þnh mµ c¶ hai ®Òu tùa trªn mÆt tùa di trît (h×nh 1.4.b).
Cã hai kiÓu c¬ cÊu phanh lo¹i b¬i: lo¹i hai mÆt tùa t¸c dông ®¬n (h×nh
1.4.a); lo¹i hai mÆt tùa t¸c dông kÐp (h×nh 1.4.b).
+ Lo¹i hai mÆt tùa t¸c dông ®¬n.
ë lo¹i nµy mét ®Çu cña guèc phanh ®îc tùa trªn mÆt tùa di trît trªn
phÇn vá xi lanh, ®Çu cßn l¹i tùa vµo mÆt tùa di trît cña pitt«ng. C¬ cÊu
phanh lo¹i nµy thêng ®îc bè trÝ ë c¸c b¸nh xe tríc cña «t« du lÞch vµ «t«
t¶i nhá.
+Lo¹i hai mÆt tùa t¸c dông kÐp.
ë lo¹i nµy trong mçi xi lanh b¸nh xe cã hai pitt«ng vµ c¶ hai ®Çu cña
mçi guèc ®Òu tùa trªn hai mÆt tùa di trît cña hai pitt«ng. C¬ cÊu phanh
lo¹i nµy ®îc sö dông ë c¸c b¸nh xe sau cña «t« du lÞch vµ «t« t¶i nhá.
b. C¬ cÊu phanh ®Üa.
C¬ cÊu phanh d¹ng ®Üa cã c¸c d¹ng chÝnh vµ kÕt cÊu trªn h×nh 1.6
a) lo¹i gi¸ ® cè
ì b) lo¹i gi¸ ® di ®
ì éng
®Þnh
H× 1.4 KÕt cÊu cña c¬cÊu
nh
phanh ® Üa
C¸c bé phËn chÝnh cña c¬ cÊu phanh ®Üa bao gåm.
GVHD: 9 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
–Mét ®Üa phanh ®îc l¾p víi moay¬ cña b¸nh xe vµ quay cïng b¸nh
xe;
–Mét gi¸ ®ì cè ®Þnh trªn dÇm cÇu trong ®ã cã ®Æt c¸c xi lanh b¸nh
xe;
– Hai m¸ phanh d¹ng ph¼ng ®îc ®Æt ë hai bªn cña ®Üa phanh vµ
®îc dÉn ®éng bëi c¸c pitt«ng cña c¸c xi lanh b¸nh xe;
Cã hai lo¹i c¬ cÊu phanh ®Üa: lo¹i gi¸ ®ì cè ®Þnh vµ lo¹i gi¸ ®ì di
®éng.
+ Lo¹i gi¸ ®ì cè ®Þnh
¸p suÊt thuû
lùc
Gi¸ cè
®Þnh
Gi¸ b¾t
Pitt«ng M¸
phanh §Üa phanh
H×nh 1.5 C¬ cÊu phanh ®Üa cã gi¸ ®ì cè ®Þnh
Lo¹i nµy, gi¸ ®ì ®îc b¾t cè ®Þnh trªn dÇm cÇu. Trªn gi¸ ®ì bè trÝ hai xi
lanh b¸nh xe ë hai ®Üa cña ®Üa phanh. Trong c¸c xi lanh cã pitt«ng, mµ
mét ®Çu cña nã lu«n t× vµo c¸c m¸ phanh. Mét ®êng dÇu tõ xi lanh
chÝnh ®îc dÉn ®Õn c¶ hai xi lanh b¸nh xe.
+ Lo¹i gi¸ ®ì di ®éng
ë lo¹i nµy gi¸ ®ì kh«ng b¾t cè ®Þnh mµ cã thÓ di trît ngang ®îc trªn
mét sè chèt b¾t cè ®Þnh trªn dÇm cÇu.Trong gi¸ ®ì di ®éng ngêi ta chØ
bè trÝ mét xi
lanh b¸nh xe víi mét pitt«ng t× vµo mét m¸ phanh. M¸ phanh ë phÝa ®èi
diÖn ®îc g¸ trùc tiÕp lªn gi¸ ®ì
GVHD: 10 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
ChuyÓn
®éng ¸p suÊt thuû lùc
Gi¸ di ®éng
M¸ phanh Pitt«ng
Gi¸ dÉn híng
§Üa
phanh
H×nh 1.6 C¬ cÊu phanh ®Üa lo¹i gi¸ ®ì di ®éng.
c. C¬ cÊu phanh dõng.
Phanh dõng ®îc dïng ®Ó dõng (®ç xe) trªn ®êng dèc hoÆc ®êng
b»ng. Nãi chung hÖ thèng phanh nµy ®îc sö dông trong trêng hîp «t«
®øng yªn, kh«ng di chuyÓn trªn c¸c lo¹i ®êng kh¸c nhau.
VÒ cÊu t¹o phanh dõng còng cã hai bé phËn chÝnh ®ã lµ c¬ cÊu phanh
vµ dÉn ®éng phanh.
- C¬ cÊu phanh cã thÓ bè trÝ kÕt hîp víi c¬ cÊu phanh cña c¸c b¸nh xe
phÝa sau hoÆc bè trÝ trªn trôc ra cña hép sè.
- DÉn ®éng phanh cña hÖ thèng phanh dõng hÇu hÕt lµ dÉn ®éng c¬
khÝ ®îc bè trÝ vµ ho¹t ®éng ®éc lËp víi dÉn ®éng phanh chÝnh vµ ®îc
®iÒu khiÓn b»ng tay, v× vËy cßn gäi lµ phanh
GVHD: 11 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
H×nh 1.7 C¬ cÊu phanh dõng bè trÝ ë ®Çu ra hép sè
H×nh 1.8 C¬ cÊu phanh dõng t¸c ®îng lªn b¸nh
2.2 dÉn ®éng phanh.
a. DÉn ®éng phanh chÝnh b»ng c¬ khÝ.
HÖ thèng phanh dÉn ®éng c¬ khÝ cã u ®iÓm kÕt cÊu ®¬n gi¶n nhng
kh«ng t¹o ®îc m«men phanh lín do h¹n chÕ lùc ®iÒu khiÓn cña ngêi l¸i,
thêng chØ sö dông ë c¬ cÊu phanh dõng (phanh tay).
b. DÉn ®éng phanh chÝnh b»ng thuû lùc.
ë phanh dÇu lùc t¸c dông tõ bµn ®¹p lªn c¬ cÊu phanh qua chÊt láng
(chÊt láng ®îc coi nh kh«ng ®µn håi khi Ðp).
GVHD: 12 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
H×nh 1.9 S¬ ®å hÖ thèng dÉn ®éng
thñy lùc
CÊu t¹o chung cña hÖ thèng phanh dÉn ®éng b»ng thuû lùc bao
gåm: bµn ®¹p phanh, xi lanh chÝnh (tæng phanh), c¸c èng dÉn, c¸c xi
lanh c«ng t¸c (xi lanh b¸nh xe).
DÉn ®éng phanh dÇu cã u ®iÓm phanh ªm dÞu, dÔ bè trÝ, ®é nh¹y
cao (do dÇu kh«ng bÞ nÐn). Tuy nhiªn nã còng cã nhîc ®iÓm lµ tØ sè
truyÒn cña dÉn ®éng dÇu kh«ng lín nªn kh«ng thÓ t¨ng lùc ®iÒu khiÓn
trªn c¬ cÊu phanh. V× vËy hÖ thèng phanh dÉn ®éng thuû lùc thêng ®îc
sö dông trªn «t« du lÞch hoÆc «t« t¶i nhá.
Trong hÖ thèng phanh dÉn ®éng phanh b»ng thuû lùc tuú theo s¬ ®å
cña m¹ch dÉn ®éng ngêi ta chia ra dÉn ®éng mét dßng vµ dÉn ®éng hai
dßng.
- DÉn ®éng mét dßng .
DÉn ®éng mét dßng nh trªn h×nh(1.9) cã nghÜa lµ tõ ®Çu ra cña xi
lanh chÝnh chØ cã mét ®êng dÇu duy nhÊt dÉn ®Õn tÊt c¶ c¸c xi lanh
c«ng t¸c cña c¸c b¸nh xe. DÉn ®éng mét dßng cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n nhng
®é an toµn kh«ng cao. V× mét lý do nµo ®ã, bÊt kú mét ®êng èng dÉn
dÇu nµo ®Õn c¸c xi lanh b¸nh xe bÞ rß rØ th× dÇu trong hÖ thèng bÞ
mÊt ¸p suÊt vµ tÊt c¶ c¸c b¸nh xe ®Òu bÞ mÊt phanh.
V× vËy trong thùc tÕ ngêi ta hay sö dông dÉn ®éng thuû lùc hai dßng.
GVHD: 13 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
GVHD: 14 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
- DÉn ®éng hai dßng (h×nh 1.10).
a b
H×nh 1.10 DÉn ®éng hai dßng
DÉn ®éng hai dßng cã nghÜa lµ tõ ®Çu ra cña xi lanh chÝnh cã hai
®êng dÇu ®éc lËp dÉn ®Õn c¸c b¸nh xe cña «t«. §Ó cã hai ®Çu ra ®éc
lËp ngêi ta cã thÓ sö dông mét xi lanh chÝnh ®¬n kÕt hîp víi mét bé chia
dßng hoÆc sö dông xi lanh chÝnh kÐp (lo¹i "t¨ng ®em").
Cã nhiÒu ph¬ng ¸n bè trÝ hai dßng ®éc lËp ®Õn c¸c b¸nh xe, ë ®©y
giíi thiÖu hai ph¬ng ¸n tiªu biÓu thêng ®îc sö dông h¬n c¶, ®ã lµ s¬ ®å
trªn h×nh 1.10.a vµ 1.10.a.
ë s¬ ®å h×nh 1.10.a th× mét dßng ®îc dÉn ®éng ra hai b¸nh xe cÇu
tríc cßn mét dßng ®îc dÉn ®éng ra hai b¸nh xe cÇu sau. Víi c¸ch bè trÝ
nµy mét trong hai dßng bÞ rß rØ dßng cßn l¹i vÉn cã t¸c dông. VÝ dô trªn
h×nh vÏ khi dßng dÇu ra cÇu tríc bÞ rß rØ th× dßng dÉn ra cÇu sau vÉn
cã t¸c dông vµ lùc phanh vÉn xuÊt hiÖn ë hai b¸nh sau khi phanh.
ë s¬ ®å h×nh 1.10.b th× mét dßng ®îc dÉn tíi mét b¸nh xe phÝa tríc
vµ mét b¸nh xe phÝa sau so le nhau, cßn mét dßng ®îc dÉn tíi hai b¸nh
xe so le cßn l¹i. Trong trêng hîp nµy khi mét dßng bÞ rß rØ th× dßng cßn
l¹i vÉn cã t¸c dông vµ lùc phanh vÉn sinh ra ë hai b¸nh xe so le tríc vµ
sau.
c. DÉn ®éng phanh chÝnh b»ng khÝ nÐn.
GVHD: 15 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
DÉn ®éng phanh b»ng thuû lùc cã u ®iÓm ªm dÞu, dÔ bè trÝ, ®é
nh¹y cao nhng lùc ®iÒu khiÓn trªn bµn ®¹p kh«ng thÓ gi¶m nhá do tØ sè
truyÒn cña dÉn ®éng thuû lùc cã giíi h¹n.
§Ó gi¶m lùc ®iÒu khiÓn trªn bµn ®¹p, ®èi víi «t« t¶i trung b×nh vµ lín
ngêi ta thêng sö dông dÉn ®éng phanh b»ng khÝ nÐn. Trong dÉn ®éng
phanh b»ng khÝ nÐn lùc ®iÒu khiÓn trªn bµn ®¹p chñ yÕu dïng ®Ó
®iÒu khiÓn van ph©n phèi cßn lùc t¸c dông lªn c¬ cÊu phanh do ¸p suÊt
khÝ nÐn t¸c dông lªn bÇu phanh thùc hiÖn.
DÉn ®éng phanh khÝ nÐn cã u ®iÓm gi¶m ®îc lùc ®iÒu khiÓn trªn
bµn ®¹p phanh, kh«ng ph¶i sö dông dÇu phanh nhng l¹i cã nhîc ®iÓm lµ
®é nh¹y kÐm (thêi gian chËm t¸c dông lín) do kh«ng khÝ bÞ nÐn khi
chÞu lùc.
H×nh 1.11 CÊu t¹o chung cña dÉn ®éng phanh khÝ nÐn
1 - m¸y nÐn khÝ; 2 - bÇu läc khÝ; 3 - bé ®iÒu chØnh ¸p suÊt; 4 -
®ång hå ¸p suÊt; 5 - bµn ®¹p phanh; 6 - van an toµn; 7 - b×nh chøa
khÝ; 8 - van ph©n phèi (tæng phanh); 9 - bÇu phanh; 10 - cam
phanh; 11 - lß xo c¬ cÊu phanh; 12 - guèc phanh.
d.DÉn ®éng phanh chÝnh b»ng thñy khÝ kÕt hîp.
DÉn ®éng b»ng thuû lùc cã u ®iÓm ®é nh¹y cao nhng h¹n chÕ lµ lùc
®iÒu khiÓn trªn bµn ®¹p cßn lín. Ngîc l¹i ®èi víi dÉn ®éng b»ng khÝ nÐn
GVHD: 16 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
l¹i cã u ®iÓm lµ lùc ®iÒu khiÓn trªn bµn ®¹p nhá nhng ®é nh¹y kÐm (thêi
gian chËm t¸c dông lín do khÝ bÞ nÐn khi chÞu ¸p suÊt).
§Ó tËn dông u ®iÓm cña hai lo¹i dÉn ®éng trªn ngêi ta sö dông hÖ
thèng dÉn ®éng phèi hîp gi÷a thuû lùc vµ khÝ nÐn (h×nh 8.33).
Lo¹i dÉn ®éng nµy thêng ®îc ¸p dông trªn c¸c «t« t¶i trung b×nh vµ
lín.
Van phanh
B× nh
khÝ
X¶ ra ngoµi B×nh
chøa
dÇu
Xi lanh B×nh M¸y nÐn khÝ
chÝnh chøa
dÇu
Xi lanh b¸nh Xi lanh b¸nh
xe Trèng xe Trèng
phanh Xi lanh phanh
chÝnh
§êng khÝ
Guèc Guèc
phanh §êng phanh
B¸nh xe tríc dÇu B¸nh xe
sau
H×nh 1.12 S¬ ®å hÖ thèng dÉn ®éng thuû khÝ kÕt hîp
S¬ ®å cÊu t¹o chung cña hÖ thèng bao gåm hai phÇn dÉn ®éng.
– DÉn ®éng thñy lùc: cã hai xi lanh chÝnh dÉn hai dßng dÇu ®Õn
c¸c xi lanh b¸nh xe phÝa tríc vµ phÝa sau;
– DÉn ®éng khÝ nÐn: bao gåm tõ m¸y nÐn khÝ, b×nh chøa khÝ,
van ph©n phèi khÝ vµ c¸c xi lanh khÝ nÐn.
PhÇn m¸y nÐn khÝ vµ van ph©n phèi hoµn toµn cã cÊu t¹o vµ
nguyªn lý lµm viÖc nh trong hÖ thèng dÉn ®éng b»ng khÝ nÐn.
PhÇn xi lanh xi lanh chÝnh lo¹i ®¬n vµ c¸c xi lanh b¸nh xe cã kÕt cÊu
vµ nguyªn lý lµm viÖc nh trong hÖ thèng dÉn ®éng b»ng thñy lùc.
GVHD: 17 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
§©y lµ dÉn ®éng thñy khÝ kÕt hîp hai dßng nªn van ph©n phèi khÝ lµ
lo¹i van kÐp, cã hai xi lanh chÝnh vµ hai xi lanh
2.3 Trî lùc phanh .
a.Trî lùc phanh kiÓu khÝ nÐn.
- S¬ ®å cÊu t¹o .
1.Bµn ®¹p ; Lß xo håi vÞ ; 3,4.§ßn dÉn ®éng; 5.piston; 6. Lß so xi
lanh khÝ nÐn; 7. piston xilanh chÝnh 8. B×nh chøa khÝ nÐn; 9. van ;
10.piston; 11. Thanh d¹nh èng
- Nguyªn lý lµm viÖc.
Khi t¸c dông mét lùc lªn bµn ®¹p phanh, qua c¸c ®ßn dÉn ®éng ,èng
11®Èy van 9 më ra ,khÝ nÐn tõ b×nh chøa 8 qua van 9 vµo khoang A vµ
B t¹o lùc ®Èy piston 5 cña xilanh lùc . piston 5 dÞch chuyÓn t¸c ®éng
piston 7 cña xilanh chÝnh lµm piston nµy di chuyÓn vÒ phÝa ph¶I Ðp
dÇu trong xilanh chÝnh ,dÇu cã ¸p lùc cao sÏ ®I tíi c¸c xilanh lµm viÖc
cña banh xe . Tronh khi ®ã ¬ khoang A nÕu ngêi l¸i ®¹p phanh gi÷
nhuyªn ë mét vÞ trÝ th× ¸p suÊt khÝ nÐn tang lªn t¸c dông lªn piston
10 ,®Õn mét vÞ trÝ nµo ®ã th× c©n bµng víi lùc ®Èy cña c¸nh tay ®ßn
lóc nµy piston 10 sÏ dÞch chuyÓn sang lµm cho van 9 ®ãng l¹i trong khi
®ã ®êng nèi víi khÝ trêi trong èng 10 cha më , m« men phanh lóc nµy cã
gi¸ trÞ kh«ng ®æi .Khi ngêi l¸i tiÕp tôc ®¹p phanh th× èng 11 l¹i di
chuyÓn vÒ ph¸i ph¶i lµm van 9 l¹i ®îc më ra ,khÝ nÐn l¹i t¸c ®éng lªn
GVHD: 18 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
piston 5 ,khÝ nÐn l¹i t¸c dông lªn piston 5 ,khÝ nÐn l¹i t¸c dông lªn piston
5 ®Ó piston xilanh chÝnh ep dÇu tíi c¸c xilanh b¸nh xe
Khi nh¶ bµn d¹p phanh ,nhê lß so håi vÞ ,piston 10 vµ èng 11 ®îc kÐo
trë vÒ vÞ ban ®Çu lµm van 9 ®ãng l¹i . Khi èng 11 vµ kh«ng t× vµo van
9 sÏ më ®êng th«ng víi khÝ trêi , khÝ nen cßn l¹i trong A vµ B sÏ ®i qua
èng ra ngoµi .
- ¦u , nhîc ®iÓm :
+ Lùc cêng ho¸ lín , v× ¸p suÊt khÝ nÐn cã thÓ ®¹t 5-7KG/cm .B¶o ®¶m
®îc quan hÖ tû gi÷a lùc bµn ®¹p vµ lùc phanh
+ Sè lîng c¸c côm trong hÖ thèng phanh nhiÒu , kÕt cÊu phøc t¹p , cång
kÒnh ®éng c¬ kÌm theo m¸y nÐn khÝ nªn gi¸ thµnh cao
b. Trî lùc ch©n kh«ng .
- S¬ ®å cÊu t¹o.
1. piston xi lanh chÝnh; 2. Vßi ch©n kh«ng; 3. Mµng ch©n kh«ng; 4. Van
ch©n kh«ng; 5. Van khÝ; Van ®iÒu khiÓn; 7. Läc khÝ ;8. Thanh ®Èy; 9.
Bµn ®¹p
Bé cêng h¸o ch©n kh«ng sö ngay ®é ch©n kh«ng ë ®êng èng n¹p
cña ®éng c¬,®a ®é ch©n kh«ng nµy vµo khoang A cña bé cêng h¸o ,
cßn khoang B khi phanh ®îc th«ng víi khÝ trêi.
- Nguyªn lý ho¹t ®éng .
Khi kh«ng phanh cÇn ®Èy 8 dÞch chuyÓn sang ph¶i kÐo van khÝ 5
vµ van ®iÒu khiÓn 6 sang ph¶i , van khÝ t× s¸t van ®iÒu khiÓn ®ãng ®-
GVHD: 19 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG PHANH
êng th«ng víi khÝ trêi , lóc nµy buång A th«ng víi buång B qua hai cöa E
vµ F vµ th«ng víi ®¬ng èng n¹p .Kh«ng cã sù chªnh lÖch ¸p suÊt ë 2
buång A vµ B , bÇu cêng h¸o kh«ng lµm viÖc . Khi phanh díi t¸c dông
cña lùc bµn ®¹p ,cÇn ®Èy 8 dÞch chuyÓn sang tr¸i ®Èy c¸c van khÝ 5
vµ van ®iÒu khiÓn 6 sang tr¸i . Van ®iÒu khiÓn tú s¸t van ch©n kh«ng
th× dõng l¹i cßn van khÝ tiÕp tôc di chuyÓn t¸ch rêi van khÝ . Lóc ®ã ®-
êng th«ng gi÷a cöa E vµ F ®îc ®ãnh l¹i vµ më ®êng khÝ ®êng khÝ trêi
th«ng víi lç F , khi ®ã ¸p suÊt cña buång B bµng ¸p suÊt khÝ trêi , cßn ¸p
suÊt buång A bµng ¸p suÊt ®êng èng n¹p (=0,5KG/cm). Do ®ã gi÷a
buång A vµ B cã sù chªnh ¸p (=0,5KG/cm) Do sù chªnh ¸p suÊt nµy mµ
cêng h¸o dÞch chuyÓn sang tr¸i t¸c dông lªn piston 1 lù cïng chiÒu víi lc
bµn ®¹p cña ngêi l¸i vµ Ðp dÇu tíi c¸c xi lanh b¸nh xe ®Ó thùc hiªn qu¸
tr×nh phanh . NÕu gi÷ ch©n phanh th× cÇn ®Èy 8 vµ van khÝ 5 sÏ dõng
l¹i cßn piston 1 sÏ tiÕp tôc di chuyÓn sang tr¸i do chªnh ¸p.Van ®iÒu
khiÓn 6 vÉn tiÕp xóc víi van ch©n kh«ng 4 nhê lß so nhng di chuyÓn
cïng piston 1 , ®êng th«ng gi÷a lç E ,F bÞ bÞt kÝn . Do van ®iÒu khiÓn
6 tiªp xóc víi van khÝ 5 nªn kh«ng khÝ bÞ ngan kh«ng cho vµo buång B .
V× thÕ piston kh«ng dÞch chuyÓn n÷a vµ gi÷ nguyªn lùc phanh hiÖn t¹i .
Khi nh¶ bµn ®¹p phanh , lß so kÐo ®ßn bµn ®¹p phanh vÒ vÞ trÝ ban
®Çu lóc ®ã van 5 bªn ph¶i ®îc më ra th«ng gi÷a buång A vµ buång B
qua cöa E vµ F, khi ®ã hÖ thèng phanh ë tr¹ng th¸i kh«ng lµm viÖc .
- ¦u nhîc ®iÓm .
+ TËn dông ®îc ®é chªnh ¸p gi÷a khÝ trêi vµ ®êng èng n¹p khi ®éng c¬
lµm viÖc mµ kh«ng ¶nh hëng ®Õn c«ng suÊt cña ®énh c¬ , vÉn ®¶m
b¶o ®îc träng t¶i chuyªn tr¬ vµ tèc ®é khi « t« chuyÓn ®éng . Ngîc l¹i khi
phanh cã t¸c dông lµm cho c«ng suÊt cña ®éng c¬ cã gi¶m v× hÖ sè n¹p
gi¶m , tèc ®é cña «t« lóc ®ã sÏ chËm l¹i mét Ýt lµm cho hiÖu qu¶ phanh
cao . B¶m b¶o ®îc quan hÖ tû gi÷a lùc bµn ®¹p vµ lùc phanh.So víi ph-
¬ng ¸n dïng trî lùc phanh bµng khÝ nÐn th× kÕt cÊu bé cêng h¸o ch©n
GVHD: 20 SVTH: HUỲNH HỘI HOA ĐĂNG
nguon tai.lieu . vn